Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2016 r. w Gliwicach

sprawy S. G. (G.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania S. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 18 sierpnia 2015 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu S. G. prawo do emerytury począwszy od dnia 2 września 2015 roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonego kwotę 180 (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSR del. Renata Stańczak

Sygn. akt VIIIU 1568/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18.08.2015r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu S. G. ( G. ) prawa do emerytury na podstawie art.184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w związku z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, gdyż ubezpieczony na dzień 01.01.1999r. nie udowodnił wymaganego 15 – letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a jedynie 14 lat, 5 miesięcy i 14 dni.

Ubezpieczony w odwołaniu od decyzji sprecyzowanym na rozprawie w dniu 28.04.2016r. domagał się jej zmiany przez przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych po uprzednim zaliczeniu do takiej pracy okresu zatrudnienia w KWK (...) od dnia 05.09.1984r. do dnia 25.02.1993r., kiedy to wykonywał pracę spawacza oraz okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej.

Ubezpieczony wniósł również o zasądzenie od organu rentowego na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Ubezpieczony S. G. urodził się w dniu (...) Na dzień 01.01.1999r. legitymuje się 25 - letnim okresem składkowym i nieskładkowym, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

W dniu 03.08.2015r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury, w rozpoznaniu którego organ rentowy w dniu 18.08.2015r. wydał decyzję zaskarżoną, omówioną na wstępie.

Organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu do pracy w warunkach szczególnych następujące okresy zatrudnienia:

- w KWK (...) w B. od dnia 01.06.1973r. do dnia 29.06.1974r., od dnia 02.05.1984r. do dnia 04.09.1984r., od dnia 26.02.1993r. do dnia 28.02.1995r. na stanowiskach młodszego górnika pod ziemią i od dnia 26.02.1993r. spawacza gazowego na powierzchni, na podstawie świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 04.04.1995r.,

- w Przedsiębiorstwie Budowlanym w B. od dnia 19.07.1974r. do dnia 21.04.1975r. oraz od dnia 17.05.1977r. do dnia 30.04.1984r. na podstawie świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 11.07.2000r., w którym podano, iż ubezpieczony w tym czasie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę ładowacza, kontrolera jakości produkcji, dozoru inżynieryjno – technicznego, betoniarza prefabrykatów,

- w PPHU (...) Sp. z o.o. w B. od dnia 01.03.1995r. do dnia 31.12.1998r. na stanowisku spawacza – lutownika, na podstawie świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 23.07.2001r.

Ze świadectwa pracy z dnia 11.07.2000r. wynika, iż ubezpieczony w okresie od dnia 19.07.1974r. do dnia 30.04.1984r. był zatrudniony w Zakładzie Produkcji (...) w B. ( późniejsze Przedsiębiorstwo Budowlane w B. ) na stanowisku: betoniarza.

Podczas tego zatrudnienia od dnia 23.04.1975r. do dnia 23.04.1977r. odbywał zasadniczą służbę wojskową.

Po zakończeniu tej służby w dniu 17.05.1977r. ubezpieczony powrócił do pracy w w/w Zakładzie.

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie ubezpieczonego S. G. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2015r., poz. 748 ) oraz w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.) prawo do emerytury przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31.12.1948r., który:

-

ukończył 60 lat,

-

udokumentował do dnia 31.12.1998r. 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych wymienionej w wykazie A stanowiącym załącznik do ww. rozporządzenia,

-

nie przystąpił do OFE albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa,

W myśl § 2 w.w. rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W świetle utrwalonego orzecznictwa sądowego dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego stanowiska tylko rodzaj rzeczywiście powierzonej pracy ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 26.06.2015r. sygn. akt III AUa 168/15 LEX nr 1761793 ).

W rozpoznawanej sprawie spór sprowadzał się do ustalenia, czy ubezpieczony na dzień 01.01.1999r. posiada wymagany 15 – letni okres pracy w warunkach szczególnych, a konkretnie, czy istnieją podstawy do zaliczenia do takiej pracy spornego okresu zatrudnienia ubezpieczonego w KWK (...), a także okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej.

W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresu odbywania przez ubezpieczonego zasadniczej służby wojskowej od dnia 23.04.1975r. do dnia 23.04.1977r.

Należy zwrócić uwagę, iż odbywanie zasadniczej służby wojskowej regulowane było przez ustawę z dnia 21.11.1967r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2015r., poz. 827).

Zgodnie z treścią art. 108 ust. 1 tej ustawy obowiązującego w okresie od dnia 29.11.1967r. do dnia 31.12.1974r.( w brzmieniu pierwotnym) i po zmianie od dnia 01.01.1975r.( w brzmieniu do dnia 05.08.1979r.) – a zatem w okresie obywania zasadniczej służby wojskowej przez odwołującego – okres odbytej zasadniczej lub okresowej służby wojskowej zalicza się do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem, pracownikom, którzy po odbyciu tej służby podjęli zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym byli zatrudnieni przed powołaniem do służby, albo w tej samej gałęzi pracy.

Na podstawie art. 108 ust. 4 w/w ustawy wydane zostało Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22.11.1968r.w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin (Dz. U. Nr 44, poz. 318). Rozporządzenie to obowiązywało do dnia 31.08.1979r. Zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia żołnierzowi, który podjął zatrudnienie stosownie do zasad określonych w § 2-4 (tj. w terminie 30 dni od dnia zwolnienia ze służby wojskowej zgłosił powrót do zakładu pracy), wlicza się czas odbywania służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy, w którym podjął zatrudnienie, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem w tym zakładzie oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie.

Treść powyższych przepisów wskazuje, że skoro czas odbywania służby wojskowej w warunkach określonych w tych przepisach, wlicza się do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem w tym w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie, to okres ten należy zaliczyć do pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.). Do odbywania zasadniczej służby wojskowej należy bowiem stosować przepisy w brzmieniu obowiązującym w okresie jej odbywania.

Takie stanowisko potwierdza Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z dnia 09.03.2010r. I UK 333/09 (LEX 585739) oraz w wyroku z dnia 25.02.2010 r. II UK 219/09 (LEX nr 590248), a także uchwała Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 16.10.2013r. sygn.II UZP 6/13 (OSNP 2014/3/42). Przychylił się do tego stanowiska Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 02.04.2015r., III AUa 2325/14, zaś Sąd orzekający prezentowane stanowisko w pełni podziela.

Ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową w okresie zatrudnienia w Zakładzie Produkcji (...) w B., gdzie wykonywał pracę w warunkach szczególnych od dnia 19.07.1974r. do dnia 21.04.1975r. oraz od dnia 17.05.1977r. do dnia 30.04.1984r. i okresy te organ rentowy zaliczył do takiej pracy, na prawo do wnioskowanego świadczenia. Po zwolnieniu ze służby wojskowej w dniu 23.04.1977r., do pracy u tego samego pracodawcy ubezpieczony powrócił w dniu 17.05.1977r., to jest w terminie 30 dni od zakończenia odbywania służby.

A zatem okres zasadniczej służby wojskowej należy ubezpieczonemu zaliczyć do pracy w warunkach szczególnych. Po uwzględnieniu tego okresu ubezpieczony na dzień 01.01.1999r. udowodnił konieczny do przyznania świadczenia 15 – letni okres pracy w warunkach szczególnych. W takiej sytuacji, gdy pozostałe przesłanki prawa do świadczenia były bezsporne, Sąd stwierdził, iż ubezpieczony spełnia wszystkie konieczne warunki nabycia prawa do dochodzonego świadczenia.

Na marginesie sprawy wypada dodać, iż w ocenie Sądu wyniki przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego na okoliczność faktycznie wykonywanej przez ubezpieczonego pracy w KWK (...) od dnia 05.09.1984r. do dnia 25.02.1993r. nie pozwalają na zaliczenie tego okresu do pracy w warunkach szczególnych. W szczególności podkreślić należy, iż słuchani w sprawie świadkowie J. H. i A. O. pośrednio jedynie stwierdzali, iż widywali ubezpieczonego przy pracy spawacza ( świadek O. pracował na stanowiskach pracy pod ziemią i widywał ubezpieczonego przy pracy spawacza – jak zeznał – raz, dwa razy w miesiącu, świadek H. twierdził, iż ubezpieczony miał stanowisko na hali, a świadek jeździł po całej kopalni dźwigiem ), ale nie sprecyzowali w jakich to było latach. Tymczasem bezspornym jest, że ubezpieczony pracował w Kopalni jako spawacz od dnia 26.02.1993r. do dnia 28.02.1995r., czyli po uzyskaniu w grudniu 1992r. uprawnień do spawania i nie jest wykluczone, że świadkowie widywali go właśnie w tym czasie. Nadto pomiędzy zeznaniami tychże świadków, a ubezpieczonego istniały rozbieżności m.in. świadek H. twierdził, że ubezpieczony pracował na hali, natomiast ubezpieczony okoliczności tej nie potwierdził - zeznał, iż pracę spawacza wykonywał na placu. W takiej sytuacji Sąd uznał, iż brak jest podstaw do stanowczego stwierdzenia, iż ubezpieczony w powyższym okresie spornym stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych faktycznie na stanowisku spawacza tym bardziej, że ubezpieczony nie miał w tym czasie uprawnień do spawania, które – jak już wcześniej wskazano – uzyskał dopiero w grudniu 1992r.

Niemniej jednak brak zaliczenia tego okresu do pracy w warunkach szczególnych pozostaje bez znaczenia dla rozpoznania niniejszej sprawy, skoro przy uwzględnieniu do takiej pracy okresu zasadniczej służby wojskowej, ubezpieczony ostatecznie posiada wymagany do przyznania prawa do emerytury wcześniejszej 15 – letni okres pracy w warunkach szczególnych na dzień 01.01.1999r.

Mając powyższe na uwadze, kierując się uregulowaniami prawnymi powołanymi na wstępie rozważań, Sąd w pkt 1 wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od dnia (...)., tj. od ukończenia wieku emerytalnego 60 lat ( zgodnie z art.100 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ).

W pkt 2 wyroku Sąd na podstawie art.98 k.p.c. w związku z §2 ust. 1 i 2, §12 ust.2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( t.j. Dz.U. z 2013r., poz.461 ) Sąd zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonego kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSR del. Renata Stańczak