Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Legionowie I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 kwietnia 2016 r. w Legionowie sprawy

z powództwa J. W.

przeciwko (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 21,92 (dwadzieścia jeden 92/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt (...)

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 grudnia 2014r. powód J. W. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Bank (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 40.366,96 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty z tytułu zwrotu niezasadnie wyegzekwowanych należności w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym w oparciu o bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 10 października 2012 r. zaopatrzony w klauzulę wykonalności z dnia 3 grudnia 2012 r. Wniósł ponadto o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych .

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że na kwotę dochodzoną pozwem składa się kwota 19 103, 64 zł tytułem należności głównej oraz kwota 25 248, 75 zł jako odsetki naliczone do dnia 23 października 2013 r. i koszty egzekucyjne w wysokości 4 529, 99 zł. Podniósł, że między stronami poprzez zawarcie ugody doszło do odnowienia stosunku zobowiązaniowego na zasadzie art. 506 k.c. W ugodzie tej nie określono ostatecznego terminu spłaty przez powoda zobowiązania, a mimo tego pozwany wystąpił z wnioskiem egzekucyjnym. Na dzień wszczęcia egzekucji powód zobowiązany był jedynie do uiszczenia kwoty 8 515, 42 złotych, wraz z odsetkami liczonymi od 8 stycznia 2013 r. (k.1-6 pozew)

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu swego stanowiska wskazał, że między stronami nie doszło do nowacji a jedynie do porozumienia w kwestii spłaty zadłużenia, powód zaś nie wywiązał się z warunków ugody, co spowodowało wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie ważnego tytułu wykonawczego. (k. 85-87 odpowiedź na pozew)

Sąd ustalił, co następuje:

Powód J. W. zawarł z (...) Bank (...) SA w W. umowę nr (...) o prowadzenie rachunku bankowego dla przedsiębiorcy, w ramach której powód mógł korzystać z kredytu w rachunku bieżącym numer (...), z oprocentowaniem kwoty faktycznie wykorzystanego kredytu. Powód złożył oświadczenie o poddaniu się egzekucji w trybie art. 97 ustawy Prawo bankowe co do należności wynikających z umowy do łącznej kwoty zadłużenia wraz z odsetkami i innymi kosztami, jednak nie większej niż 150 % kwoty kredytu dotyczącej limitu w rachunku bieżącym. Początkowo limit ten wynosił 58 000 zł, następnie zaś podwyższony został do kwoty 150 000 zł. Powód spłacał wykorzystany debet nieregularnie, nie dochowywał terminów uzgodnionych w umowie. Z tego względu pozwany pismem z dnia 11 czerwca 2012 r. wystosował do powoda oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z zachowaniem 31-dniowego terminu wypowiedzenia . W dniu 10 października 2012 r. przeciwko powodowi wystawiony został przez (...) Bank (...) SA w W. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), któremu Sąd Rejonowy w Legionowie w sprawie o sygn. akt (...) postanowieniem z dnia 26 listopada 2012 r. nadał klauzulę wykonalności. Na dzień wystawienia tytułu wysokość zobowiązania wynikająca z ww. umowy wynosiła łącznie 159.946,53 zł, w tym należność główna w kwocie 154.343,64 zł oraz odsetki w wysokości 4-krotności stopy kredytu lombardowego w stosunku rocznym naliczane od dnia 18 sierpnia 2012r. do dnia 9 października 2012r. w kwocie 5.602,89 zł Bankowy tytuł podpisała pracownik pozwanego banku (...) upoważniona do tej czynności na podstawie pełnomocnictwa szczególnego z dnia 20 lutego 2008 r. dołączonego do wniosku o nadanie klauzuli wykonalności. Pismem z dnia 18 października 2012 r. powód wezwany został do zapłaty kwoty 160 932, 49 złotych w nieprzekraczalnym terminie do 25 października 2012 r. Z kolei pismem z 18 października 2012 r. powód powiadomiony został o tym, że w związku z upływem terminu wpłaty wynikającej z umowy kredytu zaległość w spłacie trwa już osiemdziesiąt cztery dni.

(Dowód: wypowiedzenie umowy- k. 37, bankowy tytuł egzekucyjny - k.43, wezwanie – k.47, pismo – k.48, zeznania powoda k.121; dokumenty z akt (...): pełnomocnictwo - k. 6, odpis z (...) Bank (...) SA w W. k. 29-40; postanowienie z dnia 26.11.2012 – k.42, dokumentacja kredytowa – k. 7-26).

Po wypowiedzeniu umowy powód w dalszym ciągu dokonywał płatności w celu uregulowania zadłużenia w związku z czym pozwany pomimo wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego podjął rozmowy z powodem w celu osiągnięcia porozumienia w kwestii spłaty długu. Przed zawarciem ugody powód dokonał wpłat na rzecz pozwanego w następujących wysokościach: 366,67 i 84, 55 – 4.01.2012 r.10 000 zł – 29.11.2012 r. i 24.10.2012 r., 13 050 – 28.05.2012 r., wpłaty te – zgodnie z oświadczeniami stron zawartymi w ugodzie - uwzględnione zostały przy ustalaniu zadłużenia powoda na dzień zawarcia ugody (8 stycznia 2013 r.). Pismem z dnia 7 stycznia 2013 r. pozwany przedstawił powodowi propozycję spłaty zadłużenia przesyłając dwa egzemplarze ugody celem ewentualnego zaakceptowania przez powoda. W tym samym dniu 7 stycznia 2013 r. strony zawarły ugodę nr (...) . Uzgodniły w niej, że wymagalne zobowiązanie powoda z tytułu umowy nr (...) na dzień zawarcia ugody wynosi 143 755,42 zł i od kwoty tej bank nalicza dalsze odsetki ustawowe. Powód w ugodzie tej złożył oświadczenie o tym, że uznaje dług w wyżej określonej wysokości wraz z dalszymi odsetkami liczonymi od dnia 8 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty. Porozumienie zawarte między stronami polegało na tym, że zgodnie z § 3 umowy ugody w przypadku spłaty przez powoda zadłużenia w kwocie 115 000 złotych (a więc niższej niż rzeczywiste zadłużenie powoda na ten dzień) zgodnie z harmonogramem spłaty, a więc w czterech ratach: pierwsza w kwocie 5000 zł do dnia 20.12.2012 r., druga w kwocie 70 000 zł do dnia 8.01.2013 r., trzecia w kwocie 20 000 zł do dnia 8.02.2013 r. i czwarta w kwocie 20 000 zł do dnia 8.03.2013 r., pozwany zobowiązał się do umorzenia pozostałych należności wynikających z łączącej strony umowy kredytu. Bank zastrzegł sobie także prawo dochodzenia dodatkowych kosztów procesu oraz postępowania egzekucyjnego, wynikających z umowy kredytu. Z kolei zgodnie z treścią § 6 umowy ugody niedotrzymanie przez powoda jakiegokolwiek warunku umowy ugody, w szczególności opóźnienie w terminie spłaty należnej raty ponad siedem dni kalendarzowych, uprawniało bank do natychmiastowego odstąpienia od ugody. Strony uzgodniły, że skutkiem powyższego będzie postawienie całej kwoty zadłużenia ustalonej na dzień 7 stycznia 2013 r. w stan natychmiastowej wykonalności, przy czym zostanie ona pomniejszona o wpłaty dokonane w ramach ugody. Za dzień wpłaty raty uznawano datę wpływu środków na rachunek bankowy pozwanego.

(Dowód: dowody wpłat k.23, 24, 25, pismo k.45, historia rachunku – k. 50- 54, umowa ugody - k.46, zeznania powoda - k.121)

W okresie od zawarcia ugody do terminu spłaty ostatniej raty (8 marca 2013 r. plus siedem dni przewidzianego w ugodzie opóźnienia) powód dokonał następujących wpłat: dnia 8.01.2013 r. – 52 600 zł, dnia 10.01.2013 r. - 5000 zł, dnia 14.01.2013 r. - 6240 zł, dnia 14.01.2013 r. - 6250 zł, dnia 11.03.2013 r. - 4000 zł, w dniu 15.03.2013 r. powód wpłacił jeszcze - 3000 zł. Łącznie 77 090 zł. Na poczet zadłużenia określonego w ugodzie zaliczona została wpłata powoda sprzed zawarcia ugody a więc z 20 grudnia 2012 r. w kwocie 5 000 zł, co z powyższą kwotą daje łącznie 82 090 zł.

Z zestawienia wpłat wynika, że powód nie uregulował w terminach określonych w ugodzie zadłużenia w łącznej wysokości 115 000 zł, a w uzgodnionych w harmonogramie rat terminach nie uiścił kwoty 20.000 zł wymagalnej do dnia 8 lutego 2013 r. jak również kwoty 20.000 zł wymagalnej w terminie do dnia 8 marca 2013 r. W okresie od dnia 20 grudnia 2012 r. do dnia 8 marca 2013 r. powód wpłacił łącznie 79.090 zł zamiast uzgodnionej w ugodzie kwoty 115.000 zł. Z uwagi na opóźnienie w płatności dwóch ostatnich rat, pozwany w dniu 13 czerwca 2013 r. wystosował do powoda pismo zawierające przedegzekucyjne wezwanie do zapłaty. W piśmie tym wskazano, że wobec niewywiązywania się przez powoda z warunków umowy kredytu bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, na podstawie którego powód winien zapłacić pozwanemu kwotę 37.481.93 zł w terminie 7 dni od wezwania. Na tę kwotę składał się niespłacony kapitał w kwocie 19.103,64 zł, niespłacone odsetki w kwocie 18.228,29 zł oraz niespłacone koszty postępowania sądowego w kwocie 150 zł. Bankowy tytuł egzekucyjny podpisany został przez pełnomocnika szczególnego pozwanej spółki (...), która była do tego umocowana przez członków zarządu uprawnionych do reprezentowania pozwanego.

( Dowód: dowody wpłat – k. 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, wezwanie do zapłaty z dnia 13 czerwca 201 3r. - k.41, zeznania powoda - k.121; z akt I (...): bte – k.5, pełnomocnictwo – k.6, odpis KRS – k. 29-40,).

W okresie od zawarcia ugody tj. od 7 stycznia 2013 r., na który to dzień należność uzgodniona wspólnie przez strony wynosiła 143 753 zł do dnia złożenia wniosku egzekucyjnego tj. do dnia 21 października 2013 r. powód dokonał na rachunek pozwanego następujących wpłat: 22 grudnia 2012 r. – 5 000 zł, dnia 8.01.2013 r. – 52 600 zł, dnia 10.01.2013 r. - 5000 zł, dnia 14.01.2013 r. - 6240 zł, dnia 14.01.2013 r. - 6250 zł, dnia 11.03.2013 r. - 4000 zł, dnia 15.03.2013 r. 3 000 zł, dnia 19.03.2013 r. – 8000 zł, dnia 22.03.2013 r. 5 800 zł i 2200 zł, dnia 3.04.2013 r. – 3 800 zł, dnia 9.04.2013 – 1700 zł, dnia 18.04.2013 r. – 8 700. Łącznie kwotę 117 290 zł, zaś kwotę 112 290 zł bez uwzględnienia wpłaty z grudnia 2012 r. w wysokości 5 000 zł.

(Dowód: dowody wpłat – k. 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22).

Postanowieniem z dnia 26 listopada 2012 r. bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) nadana została klauzula wykonalności przeciwko powodowi z ograniczeniem jego odpowiedzialności do kwoty 225 000 zł. Pozwany wnioskiem z dnia 16 października 2013 r. wszczął postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 3 grudnia 2012 r. i wydanego wierzycielowi. We wniosku wskazano, że wierzyciel dochodzi kwoty 19 103, 64 zł oraz kwotę odsetek umownych w wysokości 5 602, 89 zł wraz z dalszymi odsetkami do dnia zapłaty, które na dzień sporządzenia wniosku wynosiły 19 595, 61 zł. Wniósł nadto o egzekucję kwoty 90 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym w wysokości 3 600 zł. W dniu 22 października 2013 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Legionowie A. W. wystosował do powoda jako dłużnika w postępowaniu egzekucyjnym zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego i zakazie wypłat. Skutkiem odstąpienia od umowy ugody była utrata przez nią bytu prawnego, w konsekwencji wysokość wierzytelności banku dochodzona w postępowaniu egzekucyjnym wszczętym po odstąpieniu od ugody uwzględniała saldo powiększone o należne odsetki ustawowe naliczane zgodnie z terminami i zasadami o których była mowa w umowie nr (...) z dnia 16 listopada 2009r. Na dzień wszczęcia egzekucji zaległość z tytułu należności głównej zgodnie z wnioskiem egzekucyjnym wynosiła 19.103,64 zł oraz odsetki wyliczone do dnia 22 października 2013r. w łącznej kwocie 25.198,50 zł. Łącznie zaległość wynosiła 44.302,14 zł. Postępowanie egzekucyjne prowadzone było przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Legionowie A. W. pod sygn. KM (...). Cała należność objęta tytułem wykonawczym została wyegzekwowana. Postępowanie egzekucyjne zostało zakończone w dniu 19 sierpnia 2014 r., łącznie koszty, którymi obciążony został dłużnik (powód) wyniosły 4 529,99 zł. W toku postępowania egzekucyjnego wyegzekwowane zostały od powoda jako dłużnika należność 51 540, 26 zł z rachunku bankowego oraz 3084, 40 zł ze świadczenia emerytalno – rentowego według pisma z 20 lutego 2015 r. Według załączonych do pozwu potwierdzeń transakcji i wyciągu z historii rachunku bankowego powoda wynika, że po wszczęciu postępowania egzekucyjnego w wyniku zajęcia rachunku powoda na rachunek pozwanego przekazana została łącznie kwota 51 679,10 zł.

W toku czynności egzekucyjnych według stanu na dzień 25 marca 2014 r. wyegzekwowano kwoty: 118,84 w dniu 4 listopada 2013 r., 304 zł – 21 listopada 2013 r., 2 000 zł – 22 listopada 2013 r., 6 251,76 – 26 listopada 2013 r., 920 zł – 4 grudnia 2013 r., 420 zł – 17 grudnia 2013 r., 1800 zł – 19 grudnia 2013 r., 1 684, 59 zł – 21 stycznia 2014 r., 507, 30 zł – 20 lutego 2014 r., 1177, 29 zł – 21 lutego 2014, 515, 42 – 20 marca 2014 r., 1 199, 72 zł – 21 marca 2014 r. Postępowanie egzekucyjne zakończone zostało postanowieniem z 19 sierpnia 2014 r.

(Dowód: potwierdzenia transakcji i wyciąg z historii rachunku bankowego powoda k.26-36v, postanowienie – k. 38, zawiadomienie – k.39, postanowienie – k. 42; dokumenty z akt KM (...): k.1 wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, zawiadomienia – k.10-12, 16-18k.136 postanowienie o zakończeniu egzekucji, karta rozliczeniowa, pismo – k. 104, postanowienie – k. 136, zaświadczenie – k. 184).

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach postępowania, a także dokumenty z dołączonych do sprawy akt (...) oraz (...), którym Sąd dał wiarę gdyż ani ich treść, ani pochodzenie od osób i organów wskazanych jako ich wystawcy nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Tak ustalony stan faktyczny doprowadził Sąd do wniosku o tym, że powództwo było nieuzasadnione.

Sąd zważył, co następuje:

Istota sporu sprowadzała się w pierwszej kolejności do przesądzenia, czy doszło do odnowienia stosunku zobowiązaniowego łączącego strony, czy też zawarta ugoda miała na celu jedynie restrukturyzację zadłużenia wynikającego z pierwotnej umowy kredytu. Następnie przesądzić należało, czy w ugodzie określony został ostateczny termin spłaty zadłużenia i czy w związku z tym uzasadnione było postawienie przez pozwanego kwoty zadłużenia w stan natychmiastowej wymagalności i skierowanie do Komornika wniosku egzekucyjnego. Ustalić należało także, czy na dzień złożenia wniosku egzekucyjnego pozwany uprawniony był do domagania się wyegzekwowania kwoty w tym wniosku wskazanej (tj. 19 103, 64 zł z odsetkami od 10.10.2012 r.), czy też winna być to kwota 8 515, 42 zł z odsetkami od 8 stycznia 2013 r. a więc zgodna z wyliczeniami powoda przy przyjętym przez niego założeniu, że doszło do nowacji stosunku zobowiązaniowego. Powód twierdził nadto, że ugoda nigdy nie została mu wypowiedziana, a więc nie było w ogóle podstaw do kierowania wniosku egzekucyjnego, skoro powód jako dłużnik nie pozostawał w zwłoce. Nadto podniósł on zarzuty formalne przeciwko bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, w których zakwestionował prawidłowość umocowania pracownika Banku, który tytuł ten podpisał.

Od razu stwierdzić należy więc, że zarzut ten okazał się chybiony. Przedmiotowe pełnomocnictwo było poddane ocenie w postępowaniu klauzulowym prowadzonym pod sygn. akt (...) i zweryfikowane pozytywnie. Nadto z dokumentów znajdujących się w dołączonych aktach tej sprawy wprost wynika, że A. S., która podpisała bankowy tytuł egzekucyjny upoważniona została do tej czynności na podstawie pełnomocnictwa szczególnego z dnia 20 lutego 2008 r., dołączonego do wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, podpisanego przez członków zarządu spółki umocowanych do jej reprezentowania.

Sąd nie podzielił także zasadniczego zarzutu powoda a mianowicie tego, że poprzez zawarcie ugody z 7 stycznia 2013 r. doszło do nowacji łączącego strony stosunku zobowiązaniowego. Zgodnie z art. 506 kc jeżeli w celu umorzenia zobowiązania dłużnik zobowiązuje się za zgodą wierzyciela spełnić inne świadczenie albo nawet to samo świadczenie, lecz z innej podstawy prawnej, zobowiązanie dotychczasowe wygasa (odnowienie). W razie wątpliwości poczytuje się, że zmiana treści dotychczasowego zobowiązania nie stanowi odnowienia. Dotyczy to w szczególności wypadku, gdy wierzyciel otrzymuje od dłużnika weksel lub czek. Nie było w sprawie sytuacji, w której powód w drodze ugody zobowiązałby się do spłaty innego zadłużenia aniżeli to wynikające z wcześniejszej umowy kredytu, świadczenie to nie miało także zostać spełnione za zgodą wierzyciela (pozwanego) z innej podstawy prawnej. Nie wynika z akt sprawy, by strony w drodze ugody chciały doprowadzić do umorzenia zobowiązania z umowy kredytu, umorzenie należności z tej umowy miałoby miejsce w przypadku spłaty umówionej części należności, czego nie należy ze sobą utożsamiać. Nie ma bowiem mowy o wstąpieniu jednego stosunku zobowiązaniowego w miejsce innego. Ugoda ewidentnie dotyczyła restrukturyzacji zadłużenia z umowy kredytu, dotyczyła zatem tego samego zobowiązania, a jedynie odmiennie ustalała warunki jego realizacji. Powyższe wynika z treści samej ugody, która wyraźnie odwołuje się do poprzedniej umowy i nie wskazuje w swej treści na fakt, że w jej miejsce strony umawiają się na coś innego, świadczy o tym także wymiana pism między stronami przed zawarciem ugody, z której wynika wola porozumienia co do spłaty kredytu, świadczą o tym także zeznania powoda, który wskazywał, że kontaktowano się z nim w celu ustalenia warunków spłaty zadłużenia. Wiarygodne jest także twierdzenie pozwanego, że miało to miejsce w związku z tym, że powód próbował spłacać zadłużenie dobrowolnie stąd pojawiła się wola porozumienia. Przykładowo zmiana przedmiotowo istotnych części umowy, decydujących o jej rodzaju, powoduje odnowienie zobowiązania. Odnowienie to może polegać na zobowiązaniu dłużnika do alternatywnego (przemiennego) świadczenia, innego niż było przewidziane w dotychczasowej umowie (wyrok SN z dnia 6 stycznia 2000 r., I CKN 315/98, OSP 2000, z. 10, poz. 145). Podkreślić należy także, że zamiaru stron zawarcia umowy odnowienia nie można domniemywać, musi on być dostatecznie uzewnętrzniony (wyrok SN z dnia 10 marca 2004 r., IV CK 95/03, LEX nr 84431; wyrok SN z dnia 9 listopada 2006 r., IV CSK 191/06, LEX nr 369173; wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 407/07, LEX nr 462284). W razie wątpliwości zaś przy ocenie, czy zawarta przez strony umowa miała charakter nowacji, sądy obowiązane są kierować się dyrektywą wyrażoną w art. 506 § 2 k.c., według której zmiana treści zobowiązania nie stanowi odnowienia (por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 30 stycznia 2013 r., I ACa 1005/12, LEX nr 1283014; wyrok SA w Łodzi z dnia 12 kwietnia 2013 r., I ACa 1386/12, LEX nr 1315691; wyrok SA w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2012 r., VI ACa 1345/12, LEX nr 1363409). Zamiar nowacji powinien być wyraźny i wskazywać na wolę nowego i zupełnie odmiennego sposobu spełnienia świadczenia (wyrok SN z dnia 18 czerwca 2008 r., II CSK 37/09, LEX nr 515729, w którym stwierdzono, że wyrok SN z dnia 20 sierpnia 2009 r., II CSK 97/09, LEX nr 529708), w którym sformułowano tezę, że nie można uznać za odnowienie zmniejszenia lub zwiększenia świadczeń wynikających z tego samego zobowiązania i z tej samej podstawy prawnej, ponieważ nie powodują one umorzenia dawnego zobowiązania i zaciągnięcia nowego). Pogląd ten Sąd orzekający podziela. W szczególności nie stanowi odnowienia w rozumieniu art. 506 § 1 k.c. umowa restrukturyzacji kredytu, przewidująca jedynie zmiany czasu, miejsca i sposobu spełnienia świadczenia, sposób zabezpieczenia kredytu, wysokości jego oprocentowania, czy nawet zmianę rozmiarów (zwiększenie lub pomniejszenie) świadczenia (wyrok SA w Gdańsku z dnia 16 czerwca 1999 r., I ACa 288/99, OSA 2002, z. 3, poz. 19; wyrok SN z dnia 30 stycznia 2007 r., IV CSK 356/06, LEX nr 276223). Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że zmiana sposobu spłaty zadłużenia wynikającego z umowy o nr (...) przewidziana w umowie ugody z dnia 7 stycznia 2013r. o nr (...) nie stanowi odnowienia zobowiązania.

Nie można było również uznać, że termin spłaty w ugodzie nie został określony skoro harmonogram spłaty rat był jasny i klarowny i wyraźnie daty te określał, nadto w ugodzie stwierdzono wyraźnie, że ugoda dotyczy sposobu spłaty należności wynikających z umowy nr (...) i ma umożliwić powodowi spłatę należności wynikających z tejże umowy na korzystnych warunkach, w wysokości niższej niż kwota faktycznego zadłużenia, pod warunkiem dotrzymania terminów i wysokości spłat rat ustalonych w ugodzie. Wskazano również wyraźnie, że brak spłaty rat w terminie spowoduje postawienie całej kwoty zadłużenia w wysokości 143 755, 42 zł w stan natychmiastowej wymagalności.

Wymagalne zobowiązanie powoda na dzień zawarcia ugody było bezsporne pomiędzy stronami i wynosiło 143.755.42 zł, w tej kwocie dług uznany został przez powoda, jednocześnie od tej kwoty tej bank miał prawo naliczania dalszych odsetek ustawowych od dnia 8 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty. Umowa ugody uwzględniała wysokość wszelkich dokonanych przed tą datą wpłat. Z wpłat tych, zgodnie z porozumieniem stron, na poczet należności objętych ugodą strony zaliczyły jedną tylko wcześniejszą wpłatę, dokonaną przez powoda dnia 21 grudnia 2012r. Jak wynika z ustaleń stanu faktycznego powód nie wywiązał się ze zobowiązania polegającego na dokonaniu płatności w ustalonych w harmonogramie terminach i w wysokościach wynikających z ugody. Powód dokonał terminowo płatności grudniowej raty, jak również raty styczniowej, z uwzględnieniem dopuszczalnego, 7-dniowego opóźnienia. Nie zapłacił natomiast w uzgodnionym terminie kwoty 20 000 zł, wymagalnej dnia 8.02.2013 r., ani kwoty 20 000 zł wymagalnej w terminie do dnia 8.03.2013 r., którą to okoliczność powód przyznał w złożonych zeznaniach.

Łącznie powód powinien był wpłacić kwotę 115.000 zł do dnia 8 marca 2013r. zgodnie z harmonogramem spłat, natomiast powód do dnia 8 marca 2013r. wpłacił łącznie kwotę 79.090 zł. Pozostałe wpłaty zostały dokonane w terminach odmiennych niż wynikało to z uzgodnionego harmonogramu, a więc po 15 marca 2013r. Jedynie zaś w przypadku spłaty zadłużenia zgodnie z opisanym wyżej harmonogramem bank zobowiązał się do umorzenia pozostałych należności wynikających z umowy kredytu z dnia 16 listopada 2009r. - § 2 Ugody. Bank zastrzegł też prawo dochodzenia dodatkowych kosztów procesu oraz postępowania egzekucyjnego, wynikających z w/w umowy kredytu. W rezultacie zobowiązanie pozwanego do umorzenia pozostałych należności wynikających z Umowy przewidziane w § 2 umowy ugody nie zrealizowało się.

Zrealizowało się natomiast uprawnienie pozwanego do odstąpienia od umowy ugody, co należy wyjaśnić również w kontekście zarzutu powoda iż strony nie uzgodniły ostatecznego terminu spłaty zadłużenia. Zgodnie z treścią § 6 ugody niewykonanie któregokolwiek z postanowień ugody uprawniało pozwanego do odstąpienia od ugody, co skutkowało, zgodnie z ustaleniami stron, postawieniem całej kwoty pierwotnego zadłużenia w stan wymagalności. Jak wynika z wyżej przedstawionej tabeli powód nie wywiązał się ze zobowiązania polegającego na dokonaniu płatności w opisanych wyżej terminach i kwotach wynikających z ugody. Sytuacja ta uprawniała więc pozwanego do odstąpienia od umowy ugody, bowiem nastąpiło opóźnienie w spłacie przekraczające 7 dni kalendarzowych kwoty 20 000 zł, wymagalnej dnia 8.02.2013r. oraz kwoty 20 000 zł wymagalnej w terminie do dnia 8.03.2013 r. Jednocześnie pozwany nie był zobligowany do zwrotu powodowi dokonanych wpłat, bowiem wpłaty te miały pomniejszyć globalną kwotę należności wynikających z umowy kredytowej. Jeszcze raz wyjaśnić należy, iż skutkiem odstąpienia od umowy ugody była utrata przez nią bytu prawnego, w konsekwencji wysokość wierzytelności banku dochodzona w postępowaniu egzekucyjnym wszczętym po odstąpieniu od ugody uwzględniała saldo powiększone o należne odsetki naliczane zgodnie z terminami i zasadami, o których była mowa w umowie nr (...). Zgodnie ze zdaniem drugim § 1 ugody od kwoty 143.755,42 zł bank miał prawo naliczania dalszych odsetek w wysokości odsetek ustawowych oraz odsetek ustawowych od salda wymagalnego z tytułu umowy nr (...), która stanowiła podstawę podpisanej pomiędzy stronami ugody. Tym samym kwota wierzytelności jaką w wyniku odstąpienia od ugody dochodził pozwany, była powiększona o należne odsetki uwzględnione prawidłowo w postępowaniu egzekucyjnym.

Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut powoda w zakresie skuteczności odstąpienia od ugody. W dniu 13 czerwca 2013r. pozwany wystosował do powoda przedegzekucyjne wezwanie do zapłaty całości pozostałej do zapłaty należności wynikającej z bankowego tytułu egzekucyjnego. W ocenie Sądu treść pisma nie pozostawia wątpliwości co do zamiaru realizacji uprawnień pozwanego skonkretyzowanych w § 6 ugody i egzekwowania całości należności wynikającej z bankowego tytułu egzekucyjnego, z uwzględnieniem wpłat dokonanych przez powoda. Zgodnie z treścią art. 60 kc wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny. Treść pisma, mając na względzie, że powód nie wypełnił warunków ugody, nie pozostawia co do intencji pozwanego żadnych wątpliwości. Nie było też sporne, że oświadczenie pozwanego dotarło do powoda i że zapoznał się on z jego treścią, oraz że powyższe nastąpiło przed wytoczeniem powództwa w niniejszej sprawie.

Jak ustalono w stanie faktycznym postępowanie egzekucyjne wszczęto na podstawie ważnego tytułu wykonawczego, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Przy ustalaniu kwoty należnej na dzień złożenia wniosku egzekucyjnego nie było podstaw do zaliczania kwot wpłaconych przed zawarciem ugody, skoro zostały one już przez strony zaliczone w poczet zadłużenia ustalonego na dzień 7 stycznia 2013 r., które wynosiło wówczas 143 755, 42 zł. Od tego momentu do złożenia wniosku egzekucyjnego (październik 2013 r.) powód dokonał wpłat na łączną kwotę 117 290 zł przy uwzględnieniu kwoty 5000 zł zaliczonej w poczet ugody lecz wpłaconej przed jej zawarciem, natomiast kwoty 112 290 (bez uwzględnienia wpłaty 5000 zł zaliczonej w poczet ugody natomiast wpłaconej przed jej zawarciem) tym samym z tytułu należności głównej pozostało jeszcze do zapłaty 26 465 zł lub odpowiednio 31 463, jeśli nie uwzględniać wpłaty 5000 zł zaliczonej w poczet ugody natomiast wpłaconej przed jej zawarciem. Nie można więc uznać za zasadne twierdzeń powoda, że na dzień złożenia wniosku była to kwota 8515, 42 zł. Pozwany miał również prawo do naliczania odsetek na dzień złożenia wniosku egzekucyjnego w wysokości, jak w tym wniosku określonej, skoro w stan wymagalności postawiona została kwota należna już z tytułu pierwotnej umowy łączącej strony i realizowana w oparciu o tytuł wykonawczy z 10 października 2012 r. Wierzytelność banku dochodzona w postępowaniu egzekucyjnym uwzględniała saldo powoda powiększone o należne odsetki umowne naliczane zgodnie z terminami i zasadami o których była mowa w umowie nr (...). Nie można zatem uznać, że ustalona przez pozwanego na dzień wszczęcia egzekucji zaległość z tytułu należności głównej na kwotę 19.103,64 zł oraz odsetki były zawyżone i w związku z tym wyegzekwowane niezasadnie. Wskazać należy nadto, że w kwestii odsetek powód zaprzeczył jedynie dacie początkowej ich naliczania (wskazując, że powinien to być 8 stycznia 2013 r.), nie kwestionował zaś sposobu ich wyliczenia ani wysokości. Nie było w konsekwencji podstaw do uznania, że powód zasadnie żądał zwrotu kwoty objętej pozwem, jako świadczenia nienależnego w rozumieniu art. 410 k.c. Świadczenie nienależne jest szczególnym przypadkiem niesłusznego wzbogacenia (art. 410 k.c.), co ma istotne znaczenie o tyle, że przyczyną powstania roszczenia z tytułu nienależnego świadczenia pozostaje bezpodstawność („bez podstawy prawnej”) przesunięcia majątkowego, a zatem jego „niesłuszność”, a nadto, że kodeks cywilny, regulując w jednym tytule niesłuszne wzbogacenie i nienależne świadczenie, uważa je za normujące jedną instytucję.

W świetle powyższego Sąd uznał, że żądanie zwrotu kwoty objętej pozwem nie było świadczeniem nienależnym w rozumieniu art. 410 k.c. i z tego względu oddalił powództwo, na podstawie tego przepisu a contrario, o czym orzekł, jak w punkcie pierwszym sentencji.

O kosztach procesu orzeczono jak w punkcie drugim sentencji na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powód przegrał sprawę w całości dlatego powinien zwrócić pozwanemu poniesione prze niego koszty na które składają się: kwota 4,92 zł tytułem notarialnego poświadczenia pełnomocnictwa udzielonego pracownikowi pozwanego banku oraz kwota 17 zł z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.