Sygn. akt III CZP 48/15
UCHWAŁA
Dnia 16 września 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Iwona Koper (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)
SSN Grzegorz Misiurek
Protokolant Bożena Kowalska
w sprawie z powództwa Syndyka masy upadłości J. M.
Zakłady Mięsne "M."
przeciwko P. M. i A. M.
o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną i wydanie,
po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym
w dniu 16 września 2015 r.,
zagadnienia prawnego przedstawionego
przez Sąd Apelacyjny w […]
postanowieniem z dnia 27 lutego 2015 r.,
"Czy ze względu na skutki wynikające z art. 304 ust. 2 p.u.n.,
otwarcie postępowania upadłościowego w wyniku uchylenia układu
i zmiany sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego (art.
304 ust. 1 p.u.n.), otwiera dla syndyka dwuletni termin dla wytoczenia
powództwa o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, o jakim
mówi art. 132 ust. 3 p.u.n., jeżeli dla takiego powództwa upłynął ten
termin liczony od dnia ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia
układu?"
podjął uchwałę:
W razie uchylenia układu i otwarcia przez sąd zakończonego
postępowania upadłościowego, syndyk może żądać uznania
czynności prawnej upadłego za bezskuteczną w terminie dwóch
lat od dnia otwarcia postępowania upadłościowego, chyba że na
podstawie przepisów Kodeksu cywilnego uprawnienie to
wygasło wcześniej (art. 132 ust. 3 w związku z art. 304 ust. 1 i 2
2
ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze,
jedn. tekst: Dz.U. z 2015 r., poz. 233, ze zm.).
3
UZASADNIENIE
Przedstawione przez Sąd Apelacyjny zagadnienie prawne powstało w
sprawie z powództwa syndyka masy upadłości wytoczonego w dniu 6 marca 2013
r. na podstawie art. 527 k.c. w zw. z art. 131 i art. 132 ust. 1 p.u.n. o uznanie za
bezskuteczne czynności prawnych dłużnika darowizny na rzecz syna jednej
nieruchomości oraz darowizny części udziałów i sprzedaży pozostałych udziałów w
drugiej nieruchomości na rzecz syna i synowej.
W sprawie ustalone zostało między innymi, że po dokonaniu tych czynności,
dłużnik w dniu 3 lutego 2010 r. złożył wniosek o upadłość i postanowieniem z dnia
11 marca 2010 r. Sąd Rejonowy w E. ogłosił upadłość z możliwością zawarcia
układu oraz wyznaczył nadzorcę sądowego. W dniu 27 stycznia 2011 r. zawarty
został układ, zatwierdzony postanowieniem z dnia 10 lutego 2011 r., w wyniku
czego Sąd postanowieniem z dnia 31 maja 2011 r. zakończył postępowanie
upadłościowe.
Z uwagi na to, że układ nie został wykonany a dłużnik cały swój majątek
wniósł do zawiązanej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, Sąd Rejonowy
postanowieniem z dnia 6 listopada 2012 r. uchylił układ i otworzył zakończone
postępowanie upadłościowe, zmieniając sposób jego prowadzenia na obejmujące
likwidację majątku upadłego oraz ustanowił syndyka masy upadłości, który wniósł
wskazane na wstępie powództwo, uwzględnione przez Sąd Okręgowy w E.
wyrokiem częściowym z dnia z dnia 9 maja 2013 r. i wyrokiem końcowym z dnia 20
grudnia 2013 r.
Od wyroku końcowego pozwani wnieśli apelację, a w toku postępowania
apelacyjnego podnieśli zarzut upływu dwuletniego terminu prekluzyjnego
przewidzianego w art. 132 ust. 3 p.u.n. do dochodzenia przez syndyka roszczeń
o uznanie czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną wobec masy upadłości,
który ich zdaniem powinien być liczony od dnia ogłoszenia upadłości, a więc
w rozpoznawanej sprawie od dnia 11 marca 2010 r., gdy ogłoszono upadłość
z możliwością zawarcia układu, a nie od dnia 6 listopada 2012 r., gdy wydane
zostało postanowienie o uchyleniu układu i otwarciu zakończonego postępowania
oraz jego zmianie na postępowanie likwidujące majątek upadłego.
4
Przy rozpoznawaniu apelacji Sąd Apelacyjny powziął poważne wątpliwości
prawne dotyczące wykładni art. 132 ust. 3 zd. 1 p.u.n. w związku z art. 304 p.u.n.,
wynikające z faktu, iż syndyk wystąpił z żądaniem uznania czynności prawnych
dłużnika za bezskuteczne po upływie dwuletniego terminu od dnia ogłoszenia
upadłości z możliwością zawarcia układu, a jednocześnie przed upływem
dwuletniego terminu od dnia wydania postanowienia o uchyleniu układu, otwarciu
zakończonego postępowania i jego zmianie na postępowanie obejmujące likwidację
majątku upadłego. W ocenie Sądu z art. 304 ust. 2 zd. 1 p.u.n. można wyprowadzić
wniosek, że bieg przewidzianego w art. 132 ust. 3 p.u.n. dwuletniego terminu
prekluzyjnego do zaskarżenia przez syndyka czynności prawnych dłużnika,
rozpoczyna się na nowo z momentem wydania przez sąd postanowienia, o którym
mowa w art. 304 § 1 p.u.n., skoro uchylenie układu, otwarcie zakończonego
postępowania i zmiana sposobu jego prowadzenia na postępowanie obejmujące
likwidacje majątku upadłego, rodzi takie same skutki jak ogłoszenie upadłości.
Z drugiej strony Sąd Apelacyjny wskazał także na możliwość wykładni
prowadzącej do wniosku, że termin przewidziany w art. 132 ust. 3 zd.1 p.u.n.
należy liczyć od dnia ogłoszenia upadłości, niezależnie od jej rodzaju, a więc
w sytuacji, gdy początkowo ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu,
termin ten biegnie od tej daty, bez względu na to, czy w wyniku nie wykonania
układu doszło później do wydania postanowienia, o którym mowa w art. 304 § 1
p.u.n. Taka wykładnia, zdaniem Sądu, zapobiega możliwości dwukrotnego
rozpoczynania biegu terminu prekluzyjnego w tym samym postępowaniu, co jest
sprzeczne z zasadą, iż upływ terminu prawa materialnego oznacza wygaśnięcie
prawa podmiotowego. Sąd stwierdził, że za taką wykładnią przemawia także to, iż
w razie zmiany sposobu prowadzenia upadłości na likwidacyjną, syndyk staje się
następcą prawnym w procesie wytoczonym przez nadzorcę sądowego, co prowadzi
do wniosku, że jeżeli nadzorca nie wytoczył powództwa w terminie przewidzianym
w art. 132 ust. 3 p.u.n. i termin ten upłynął, to dla syndyka nie otwiera się on już na
nowo, mimo treści art. 304 ust. 2 p.u.n. Wskazał też, że przez cały czas trwania
postępowania upadłościowego tylko nadzorca sądowy i zarządca oraz syndyk są
legitymowani do wytoczenia powództwa o uznanie czynności prawnych dłużnika za
bezskuteczne i działają wówczas w imieniu wszystkich wierzycieli, którzy tracą
5
legitymację procesową w tym zakresie, a odzyskują ją w okresie od wydania
postanowienia o zakończeniu postępowania w wyniku zawarcia układu do wydania
postanowienia w trybie art. 304 ust. 1 p.u.n. o otwarciu zakończonego
postępowania i zmianie na postępowanie likwidacyjne. W razie wytoczenia w tym
okresie powództwa przez wierzyciela, syndyk wstępuje w jego miejsce po wydaniu
postanowienia, o którym mowa w art. 304 § 1 p.u.n. i w takiej sytuacji bez
znaczenia jest upływ terminu przewidzianego w art. 132 ust. 3 p.u.n., jednak,
zdaniem Sądu, nie można tego odnieść również do przypadku samodzielnego
wytoczenia powództwa przez syndyka, którego obowiązuje termin określony w art.
132 ust. 3 p.u.n.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Powództwo przewidziane w art. 527 k.c. w ogólnym zamierzeniu ma na celu
zabezpieczenie interesów wierzyciela wobec nieuczciwego dłużnika dokonującego
czynności prawnych skutkujących jego niewypłacalnością. Przysługuje ono zatem
każdemu wierzycielowi indywidualnie i realizuje się w żądaniu uznania wskazanej
czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną jedynie wobec wierzyciela, który
wystąpił z roszczeniem i tylko w celu ochrony jego określonej wierzytelności.
Jednakże z chwilą ogłoszenia upadłości dłużnika, wierzyciel, który zgłosił
swoją wierzytelność w postępowaniu upadłościowym traci legitymację do
wystąpienia z roszczeniem przewidzianym w art. 527 k.c., a legitymację tę nabywa
syndyk masy upadłości, nadzorca sądowy albo zarządca, którzy mogą wystąpić
z powództwem o uznanie określonych czynności dłużnika za bezskuteczne wobec
masy upadłości, a nie wobec poszczególnych wierzycieli. Zgodnie z art. 131 p.u.n.,
po ogłoszeniu upadłości dłużnika dochodzenie roszczenia przewidzianego
w art. 527 k.c. odbywa się zatem przy uwzględnieniu przepisów szczególnych art.
132- 134 p.u.n.., a więc z uwzględnieniem przewidzianego w art. 132 ust. 3
dwuletniego terminu prekluzyjnego do dochodzenia tych roszczeń przez syndyka,
nadzorcę sądowego albo zarządcę. Szczególny tryb dochodzenia roszczeń ma
zastosowanie zarówno w razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu,
jak i upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego, gdyż prawo upadłościowe
i naprawcze w jednolity sposób reguluje możliwość zaskarżenia czynności
prawnych upadłego dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli. Również w tym
6
zakresie zrealizowana została zasada jedności i ciągłości postępowania
upadłościowego bez względu na sposób, w jaki jest ono prowadzone. Wyrazem tej
zasady jest także możliwość zmiany sposobu prowadzenia postępowania
upadłościowego zarówno z postępowania z możliwością zawarcia układu na
postępowanie obejmujące likwidację majątku upadłego jak i odwrotnie.
W rozpoznawanej sprawie doszło do takiej właśnie sytuacji. Początkowo
ogłoszona została upadłość z możliwością zawarcia układu i w wyniku jego
zawarcia i zatwierdzenia Sąd na podstawie art. 293 ust. 1 p.u.n. wydał
postanowienie o zakończeniu postępowania upadłościowego, które nie toczyło się
blisko półtora roku, a następnie wobec nie przystąpienia dłużnika do wykonania
układu, Sąd na wniosek jednego z wierzycieli, działając na podstawie art. 304 ust. 1
p.u.n.., uchylił układ, otworzył zakończone postępowanie upadłościowe i zmienił
sposób jego prowadzenia na postępowanie obejmujące likwidację majątku
upadłego.
Przepis art. 304 ust.2 zd.1 p.u.n.. regulujący następstwa takiej sytuacji
stanowi, że otwarcie postępowania rodzi takie same skutki jak ogłoszenie upadłości.
Powstaje zatem pytanie, czy takim skutkiem jest także ponowne rozpoczęcie biegu
dwuletniego terminu na zaskarżenie czynności prawnych upadłego, którego
początek został w art. 132 ust.3 oznaczony przez odwołanie się do dnia ogłoszenia
upadłości i który rozpoczyna bieg z chwilą ogłoszenia upadłości, niezależnie od jej
rodzaju.
Za pozytywną odpowiedzią na to pytanie przemawiają argumenty
wypływające zarówno z wykładni językowej jak i funkcjonalnej oraz celowościowej.
Treść art. 304 ust. 2 zd.1 jest jednoznaczna i zawiera ogólne stwierdzenie co
do skutków otwarcia postępowania upadłościowego utożsamiając je ze skutkami
ogłoszenia upadłości. Nie przewiduje żadnych ograniczeń ani wyłączeń w tym
zakresie, mimo że treść tego przepisu przyjęta została w wyniku nowelizacji
dokonanej ustawą z dnia 6 marca 2009 r. (Dz. U. Nr 53, poz. 434), której celem
było jednoznaczne określenie co dzieje się z postępowaniem upadłościowym
zakończonym w wyniku zatwierdzenia układu, jeżeli nie jest on wykonywany przez
dłużnika oraz wskazanie jakie skutki wywołuje otwarcie takiego postępowania.
Dokonując nowelizacji w tym zakresie ustawodawca mógł ograniczyć następstwa
7
otwarcia postępowania upadłościowego do niektórych tylko skutków jakie pociąga
za sobą ogłoszenie upadłości, czego jednak nie uczynił zrównując te skutki bez
wyłączeń. Prowadzi to do wniosku, że zrównanie skutków otwarcia postępowania
ze skutkami ogłoszenia upadłości dotyczy także określonych w art. 132 ust. 3
skutków związanych z zapoczątkowaniem biegu terminu do wystąpienia przez
syndyka z powództwem o uznanie czynności prawnej upadłego za bezskuteczną
wobec masy, który biegnie wówczas na nowo od otwarcia postępowania.
Wniosek taki uzasadniony jest także tym, że celem i istotą otwarcia
zakończonego postępowania upadłościowego jest przywrócenie stanu upadłości
dłużnika w celu dokonania likwidacji jego majątku. Z chwilą wydania na podstawie
art. 293 ust.1p.u.n. postanowienia o zakończeniu postępowania wobec
zatwierdzenia układu kończy się postępowanie upadłościowe a dłużnik może
korzystać w pełni z prawa zarządzania swoim majątkiem i podejmować wszystkie
czynności z nim związane, a więc także rozporządzać nim i zaciągać nowe
zobowiązania (art. 293 ust. 2). Traci tę możliwość dopiero z chwilą otwarcia
postępowania na nowo na podstawie art. 304 ust. 1, co następuje dlatego, że
dłużnik nie wykonuje układu. Celem otwarcie zakończonego postępowania
upadłościowego jest – podobnie jak ogłoszenia upadłości - postawienie dłużnika w
stan upadłości i likwidacja jego majątku. Otwarcie postępowania powinno zatem
rodzić takie same skutki jak ogłoszenie upadłości i to zarówno w zakresie
wszystkich obowiązków i ograniczeń upadłego jak i skutków materialnoprawnych
w stosunku do zobowiązań upadłego. Nie ma żadnych podstaw do uznania, że
zrównanie w art. 304 ust. 2 zd. 1 p.u.n. skutków otwarcia postępowania ze skutkami
ogłoszenia upadłości dokonane zostało tylko na potrzeby określenia skutków
zmiany sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, skoro następstwa
takiej zmiany są uregulowane samodzielnie np. w art. 118 i art. 143 p.u.n.,
natomiast ustalony w art. 132 ust.3 termin do wystąpienia o uznanie czynności
prawnej dłużnika za bezskuteczną rozpoczyna swój bieg niezależnie od tego w jaki
sposób prowadzone jest postępowanie upadłościowe.
Za takim kierunkiem wykładni art. 132 ust. 3 w zw. z art. 304 ust. 2
przemawiają także istotne względy natury funkcjonalnej. Rozwiązanie przeciwne
poważnie ograniczałoby bowiem możliwość poszukiwania zaspokojenia wierzycieli
8
z majątku, który należał do upadłego, co godziłoby w podstawowy cel
postępowania upadłościowego. Prowadzenie postępowania upadłościowego
z możliwością zawarcia układu opiera się na prognozie, że zawarcie układu jest
prawdopodobne i przyczyni się do zaspokojenia wierzycieli w wyższym stopniu niż
w razie likwidacji masy upadłości (art. 14 p.u.n.). Dążąc do zawarcia układu
a potem do jego realizacji, nadzorca sądowy albo zarządca z reguły nie będą
skłonni do występowania z powództwem przewidzianym w art. 527 k.c., gdyż
mogłoby to zniechęcić dłużnika do zawarcia układu i jego wykonania. Wykonywanie
układu przez dłużnika może natomiast wskazywać, że jego wcześniejsze wyzbycie
się części majątku, nie wpłynęło w zasadniczy sposób na wypłacalność, co
podważałoby celowość i skuteczność ewentualnej skargi pauliańskiej. Wytoczenie
takiego powództwa może zatem być celowe i skuteczne dopiero w razie
niewykonywania przez dłużnika układu skutkującego wydaniem postanowienia
o otwarciu postępowania upadłościowego, co w wielu wypadkach może nastąpić
już po terminie przewidzianym w art. 132 ust. 3 p.u.n., liczonym od dnia ogłoszenia
upadłości. Trudno znaleźć jakiekolwiek racje przemawiające za chronieniem w ten
sposób interesów niesolidnego dłużnika, który doprowadził do zawarcia układu
i zakończenia postępowania upadłościowego, a nie wykonując układu spowodował
konieczność otwarcia zakończonego postępowania w celu likwidacji masy
upadłości. Nie jest też wykluczona możliwość celowego działania dłużnika, który po
wyzbyciu się majątku i zawarciu układu, może własną opieszałością w wykonaniu
układu świadomie doprowadzić do upływu krótkiego, dwuletniego terminu do
zaskarżenia jego czynności, co definitywnie zamknie drogę wierzycielom do
zaspokojenia z majątku, który do niego należał.
Nie bez znaczenia jest także to, że- wbrew stanowisku Sądu Apelacyjnego -
syndyk ani żaden z wierzycieli nie może stać się następcą prawnym nadzorcy
sądowego albo zarządcy w wytoczonym przez nich procesie na podstawie art. 527
k.c. Gdyby bowiem nadzorca sądowy albo zarządca wystąpił z takim powództwem
po ogłoszeniu upadłości w celu zawarcia układu, to po zakończeniu tego
postępowania w wyniku zatwierdzenia układu, utraciłby legitymację do
występowania w takim procesie a żaden z wierzycieli nie mógłby wstąpić na jego
miejsce, gdyż proces dotyczyłby uznania za bezskuteczną czynności dłużnika
9
wobec masy upadłości a nie wobec konkretnego wierzyciela. Nie mógłby także, co
oczywiste, kontynuować tego procesu syndyk, którego w takiej sytuacji nie ma,
skoro postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu zostało
zakończone po zatwierdzeniu układu. Proces wytoczony przez nadzorcę sądowego
albo zarządcę musiałby się zatem zakończyć umorzeniem postępowania, a syndyk
mógłby go wszcząć ponownie dopiero po otwarciu postępowania upadłościowego
na podstawie art. 304 ust.1 p.u.n.. Brak racjonalnych argumentów do przyjęcia, że
w takiej sytuacji termin prekluzyjny przewidziany w art. 132 ust. 2 p.u.n. biegnie dla
syndyka od dnia ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, a nie od dnia
otwarcia na nowo postępowania na podstawie art. 304 ust.1 p.u.n.. Podkreślić przy
tym należy, że jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 października 2008 r.
I CSK 93/08 (niepubl.), również wierzyciel, który z chwilą wszczęcia postępowania
upadłościowego traci legitymację do wytoczenia powództwa na podstawie art. 527
k.c., nie odzyskuje jej także już po upływie przewidzianego w art. 132 ust. 3 p.u.n.
dla syndyka dwuletniego terminu prekluzyjnego, o ile nadal trwa postępowanie
upadłościowe. Dotyczy to również otwarcia postępowania upadłościowego na nowo
na podstawie art. 304 ust. 1 p.u.n.
Przyjęcie, że w takiej sytuacji dwuletni termin do zakwestionowania przez
syndyka czynności prawnej dłużnika biegnie od pierwotnego ogłoszenia upadłości
z możliwością zawarcia układu sprawiłoby, że ochrona wierzycieli, która jest celem
postępowania upadłościowego, stałaby się zupełnie nieefektywna, co dotyczy
w szczególności tych wierzycieli, których wierzytelności powstały w okresie po
ukończeniu postępowania upadłościowego w wyniku zawarcia układu, a przed
otwarciem postępowania w celu likwidacji masy, gdyby okazało się, że upadły
rozporządził majątkiem należącym do masy upadłości, a z powodu upływu terminu
przewidzianego w art. 132 ust. 3 p.u.n. syndyk w ponownie otwartym postępowaniu
byłby pozbawiony możliwości zaskarżenia czynności dłużnika. Brak przy tym
podstaw do przyjęcia, że regulacja zawarta w art. 304 ust. 2 zd. 1 odnosi się tylko
do wierzycieli, o których mowa w zdaniu 2 tego przepisu, a więc, że otwarcie
postępowania upadłościowego rodzi takie same skutki jak ogłoszenie upadłości
jedynie dla wierzycieli, których wierzytelności powstały po ogłoszeniu upadłości
i którzy mogą uczestniczyć w otwartym na nowo postępowaniu. Nic takiego
10
bowiem nie wynika z treści przepisu, wyraźnie regulującego w dwóch odrębnych
zdaniach dwie różne kwestie: w zdaniu pierwszym kwestię skutków otwarcia
postępowania, które zrównano ze skutkami ogłoszenia upadłości, a w odrębnym
zdaniu drugim możliwość udziału w nowo otwartym postępowaniu wierzycieli,
których wierzytelności powstały po ogłoszeniu upadłości. Żadne reguły wykładni nie
uzasadniają wniosku, że tylko dla tych nowych wierzycieli otwarcie postępowania
wywołuje takie same skutki jak ogłoszenie upadłości. W odniesieniu do terminu
przewidzianego w art. 132 ust. 3 p.u.n. taka wykładnia prowadziłaby do wniosku, że
w razie jego upływu przed otwarciem na nowo postępowania upadłościowego,
syndyk po otwarciu postępowania mógłby wystąpić z powództwem przewidzianym
w art. 527 k.c. jedynie w celu ubezskutecznienia czynności dłużnika wobec nowych
wierzycieli, których wierzytelności, powstały po ogłoszeniu upadłości, co jest
sprzeczne z samą istotą i celem takiego powództwa wytaczanego przez syndyka
po to by pozbawić skuteczności czynność dłużnika w stosunku do całej masy
upadłości, a nie w stosunku do poszczególnych wierzytelności.
W konsekwencji należy uznać, że przewidziane w art. 304 ust. 2 p.u.n.
zrównanie skutków otwarcia na nowo postępowania upadłościowego na podstawie
art. 304 ust. 1 ze skutkami ogłoszenia upadłości dotyczy także biegu terminu
prekluzyjnego określonego w art. 132 ust. 3 p.u.n., co oznacza, że w razie
uchylenia układu i otwarcia przez sąd zakończonego postępowania
upadłościowego na podstawie art. 304 ust. 1 p.u.n., syndyk może żądać uznania
czynności prawnej upadłego za bezskuteczną w terminie dwóch lat od dnia
otwarcia tego postępowania, chyba że na podstawie przepisów k.c. uprawnienie to
wygasło wcześniej.
Przeciwko takiej wykładni nie przemawia wskazana przez Sąd Apelacyjny
okoliczność, że upływ terminu prekluzyjnego prowadzi do wygaśnięcia roszczenia,
a zatem upływ terminu przewidzianego w art. 132 ust. 3 p.u.n. powinien prowadzić
do wygaśnięcia możliwości żądania przez syndyka, nadzorcę sądowego albo
zarządcę uznania czynności prawnej upadłego za bezskuteczną. W przypadku
zakończenia postępowania upadłościowego w związku z zawarciem
i zatwierdzeniem układu należy bowiem przyjąć, że w razie uchylenia układu
i otwarcia na nowo tego postępowania, syndyk ponownie odzyskuje uprawnienie
11
do zaskarżenia czynności prawnych upadłego, którego nie miał w czasie gdy
postępowanie upadłościowe nie toczyło się. Podstawą tego odrębnego uprawnienia
nie jest jednak w takiej sytuacji samo ogłoszenie upadłości, lecz nowe
i samodzielne zdarzenie, jakim jest uchylenie układu wskutek jego niewykonania
przez dłużnika i otwarcie na nowo postępowania upadłościowego, zrównane
w skutkach z ogłoszeniem upadłości i powodujące, że termin prekluzyjny
przewidziany w art. 132 ust. 3 zaczyna biec na nowo od tego zdarzenia. Podobne
stanowisko zajmował Sąd Najwyższy w odniesieniu do terminu prekluzyjnego na
gruncie art. 377 p.u.n. stwierdzając, że upływ terminu liczonego od dnia, w którym
dłużnik był obowiązany złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, nie pozbawia
możliwości wystąpienia o orzeczenie zakazu, o którym mowa w art. 373 p.u.n.
w terminie roku od dnia oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie
art. 13 p.u.n., ponieważ w takiej sytuacji termin ten otwiera się na nowo (porównaj
między innymi postanowienie z dnia 4 marca 2009 r. IV CSK 423/08, uchwały
z dnia 9 kwietnia 2010 r. III CZP 14/10, OSNC z 2010 r., nr 10, poz. 133, z dnia
20 maja 2011 r. III CZP 23/11, OSNC z 2012 r., nr 1, poz. 519 i z dnia19 lutego
2015 r. III CZP 105/14, niepubl. oraz postanowienie z dnia 28 stycznia 2015 r.
II CSK 237/14, niepubl).
Biorąc wszystko to pod uwagę Sąd Najwyższy udzielił odpowiedzi jak
w uchwale (art. 390 k.p.c.).