IV CZ 36/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:10-12-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 36/15
POSTANOWIENIE
Dnia 9 października 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa T. B.
przeciwko N. Ł.
o uznanie bezskuteczności umowy sprzedaży,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 9 października 2015 r.,
zażalenia pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 17 lutego 2015 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił apelację pozwanej
od wyroku Sądu Okręgowego w R. z dnia 3 grudnia 2013 r., ponieważ mimo
upływu tygodniowego terminu, przewidzianego w art. 112 ust. 3 u.k.s.c., od
doręczenia pełnomocnikowi pozwanej postanowienia tego Sądu z dnia 11 lipca
2014 r. oddalającego zażalenie pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego
oddalające jej wniosek o zwolnienie od opłaty od apelacji ponad kwotę 2000 zł.
Doręczenie pełnomocnikowi pozwanej postanowienia Sądu Apelacyjnego nastąpiło
w dniu 18 lipca 2014 r., a opłata została wniesiona w dniu 29 lipca 2014 r.
Pozwana w zażaleniu zarzuciła zaskarżonemu postanowieniu, błędną
wykładnię art. 102 u.k.s.c. w związku z art. 1302
k.p.c. polegającą na przyjęciu,
że nie zachodziła potrzeba wezwania jej do uregulowania opłaty, chociaż będąc
reprezentowaną przez adwokata, samodzielnie złożyła apelację i wniosek
o zwolnienie od kosztów sądowych. Niewłaściwe zastosowanie art. 112 ust. 3
zamiast art. 112 ust. 2 u.k.s.c. było przyczyną przyjęcia, że opłata została
uregulowana po upływie terminu, chociaż nie rozpoczął on biegu, z uwagi na
niewezwanie do usunięcia tego braku. Skoro apelacja nie była wniesiona przez
pełnomocnika pozwanej, nie było podstaw do zastosowania art. 1302
§ 2 k.p.c.
Pozwana wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przepis art. 112 ust. 3 u.k.s.c. reguluje skutki nieopłacenia przez adwokata,
radcę prawnego lub rzecznika patentowego wniesionego przez nich pisma, mimo
prawomocnego oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. W takim
przypadku, po upływie tygodniowego terminu od doręczenia takiemu
pełnomocnikowi postanowienia oddalającego wniosek, pismo zostanie zwrócone
lub odrzucone. Regulacja ta ma wyjątkowy charakter, a zatem powinna być ściśle
wykładana. Skoro wskazane zostało, że dotyczy ona pisma, które „zostało
wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego”,
to oznacza, że przepis ten nie mógł znaleźć zastosowania, gdy pismo podlegające
opłacie wniosła strona osobiście. Odnosi się to także do sytuacji, w której strona
3
była reprezentowana przez jednego z tych pełnomocników. Obowiązek
samodzielnego działania nałożony został jedynie na wykwalifikowanego
pełnomocnika, w odniesieniu do czynności przez niego podejmowanych
Stanowisko w tym kształcie przyjmowane jest jednolicie w orzecznictwie Sądu
Najwyższego (por. uchwałę z dnia 9 lutego 2012 r., III CZP 92/11, OSNC 2012,
nr 7-8, poz.87; postanowienia: z dnia 3 lutego 2012 r., I CZ 172/11, OSNC -
ZD 2013, nr 3, poz. 47; z dnia 12 marca 2015 r., I CZ 12/15, niepubl.).
Nie zasługuje na podzielenie odmienne zapatrywanie Sądu Apelacyjnego,
które nie zostało wsparte argumentami przemawiającymi za istnieniem obowiązku
pełnomocnika pozwanej, oznaczonego w art. 112 ust. 3 u.k.s.c., w sytuacji podjęcia
przez pozwaną samodzielnie czynności zmierzającej do zaskarżenia wyroku Sądu
pierwszej instancji. Jeżeli zatem wymagana opłata od apelacji została uregulowana
przed wezwaniem pełnomocnika pozwanej do wypełnienia tego obowiązku,
nie było podstaw do odrzucenia jej z powodu nieopłacenia, stosownie do art. 373
w związku z art. 370 k.p.c.
Z tych względów Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie
na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
kc
POSTANOWIENIE
Dnia 9 października 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa T. B.
przeciwko N. Ł.
o uznanie bezskuteczności umowy sprzedaży,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 9 października 2015 r.,
zażalenia pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 17 lutego 2015 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił apelację pozwanej
od wyroku Sądu Okręgowego w R. z dnia 3 grudnia 2013 r., ponieważ mimo
upływu tygodniowego terminu, przewidzianego w art. 112 ust. 3 u.k.s.c., od
doręczenia pełnomocnikowi pozwanej postanowienia tego Sądu z dnia 11 lipca
2014 r. oddalającego zażalenie pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego
oddalające jej wniosek o zwolnienie od opłaty od apelacji ponad kwotę 2000 zł.
Doręczenie pełnomocnikowi pozwanej postanowienia Sądu Apelacyjnego nastąpiło
w dniu 18 lipca 2014 r., a opłata została wniesiona w dniu 29 lipca 2014 r.
Pozwana w zażaleniu zarzuciła zaskarżonemu postanowieniu, błędną
wykładnię art. 102 u.k.s.c. w związku z art. 1302
k.p.c. polegającą na przyjęciu,
że nie zachodziła potrzeba wezwania jej do uregulowania opłaty, chociaż będąc
reprezentowaną przez adwokata, samodzielnie złożyła apelację i wniosek
o zwolnienie od kosztów sądowych. Niewłaściwe zastosowanie art. 112 ust. 3
zamiast art. 112 ust. 2 u.k.s.c. było przyczyną przyjęcia, że opłata została
uregulowana po upływie terminu, chociaż nie rozpoczął on biegu, z uwagi na
niewezwanie do usunięcia tego braku. Skoro apelacja nie była wniesiona przez
pełnomocnika pozwanej, nie było podstaw do zastosowania art. 1302
§ 2 k.p.c.
Pozwana wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przepis art. 112 ust. 3 u.k.s.c. reguluje skutki nieopłacenia przez adwokata,
radcę prawnego lub rzecznika patentowego wniesionego przez nich pisma, mimo
prawomocnego oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. W takim
przypadku, po upływie tygodniowego terminu od doręczenia takiemu
pełnomocnikowi postanowienia oddalającego wniosek, pismo zostanie zwrócone
lub odrzucone. Regulacja ta ma wyjątkowy charakter, a zatem powinna być ściśle
wykładana. Skoro wskazane zostało, że dotyczy ona pisma, które „zostało
wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego”,
to oznacza, że przepis ten nie mógł znaleźć zastosowania, gdy pismo podlegające
opłacie wniosła strona osobiście. Odnosi się to także do sytuacji, w której strona
3
była reprezentowana przez jednego z tych pełnomocników. Obowiązek
samodzielnego działania nałożony został jedynie na wykwalifikowanego
pełnomocnika, w odniesieniu do czynności przez niego podejmowanych
Stanowisko w tym kształcie przyjmowane jest jednolicie w orzecznictwie Sądu
Najwyższego (por. uchwałę z dnia 9 lutego 2012 r., III CZP 92/11, OSNC 2012,
nr 7-8, poz.87; postanowienia: z dnia 3 lutego 2012 r., I CZ 172/11, OSNC -
ZD 2013, nr 3, poz. 47; z dnia 12 marca 2015 r., I CZ 12/15, niepubl.).
Nie zasługuje na podzielenie odmienne zapatrywanie Sądu Apelacyjnego,
które nie zostało wsparte argumentami przemawiającymi za istnieniem obowiązku
pełnomocnika pozwanej, oznaczonego w art. 112 ust. 3 u.k.s.c., w sytuacji podjęcia
przez pozwaną samodzielnie czynności zmierzającej do zaskarżenia wyroku Sądu
pierwszej instancji. Jeżeli zatem wymagana opłata od apelacji została uregulowana
przed wezwaniem pełnomocnika pozwanej do wypełnienia tego obowiązku,
nie było podstaw do odrzucenia jej z powodu nieopłacenia, stosownie do art. 373
w związku z art. 370 k.p.c.
Z tych względów Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie
na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
kc