Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KZ 63/15
POSTANOWIENIE
Dnia 19 stycznia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki
w sprawie M. M.
skazanego z art. 190a § 2 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 19 stycznia 2016 r.,
zażalenia skazanego na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału Sądu
Okręgowego w P. z dnia 2 grudnia 2015 r. o odmowie przyjęcia kasacji własnej
skazanego od wyroku Sądu Okręgowego w P.
z dnia 11 września 2015 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w P.
z dnia 8 czerwca 2015 r.,
postanowił:
uchylić zaskarżone zarządzenie i przekazać sprawę do
ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
W listopadzie 2015 r. M. M. złożył własnoręcznie sporządzoną i podpisaną
kasację od przywołanego wcześniej wyroku Sądu Okręgowego. W zaskarżonym
zarządzeniu uznano, że została ona wniesiona w terminie, ale z uwagi na fakt, iż
skazanemu w prawomocnie zakończonym postępowaniu karnym wymierzono karę
ograniczenia wolności, a przy tym – jak podniesiono - nie wskazał on w swej
skardze na uchybienia przewidziane w art. 439 k.p.k., z uwagi na jej
niedopuszczalność, odmówiono jej przyjęcia.
Na zarządzenie to skazany wniósł w terminie zażalenie, w którym stwierdził,
że – wbrew twierdzeniom zawartym w zaskarżonej decyzji procesowej – podał
2
uprzednio uchybienia w procedowaniu Sądu, a to niepoinformowanie go o „prawie
do obrońcy”, w związku z czym rozprawy toczyły się bez adwokata, co samo w
sobie stanowi podstawę do wniesienia kasacji. Skarżący podniósł też określone
zastrzeżenia do przeprowadzonego postępowania dowodowego i oceny dowodów.
Domniemywać wolno, że wniósł on o uchylenie zaskarżonego zarządzenia i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zażalenie to jest zasadne i jako takie zasługiwało na uwzględnienie, choć nie
z powodów w nim wskazanych. Podkreślić bowiem trzeba, że odmowa przyjęcia
osobistej kasacji skazanego okazała się być przedwczesna.
Rzeczywiście kasację na korzyść można wnieść jedynie w razie skazania
oskarżonego za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia
wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania (art. 523 § 2 k.p.k.), które to
ograniczenie nie dotyczy jedynie kasacji wniesionej z powodu uchybień
wymienionych w art. 439 k.p.k. (art. 523 § 4 pkt 1 k.p.k.). Jak już przy tym
wskazywano, M. M. został prawomocnie skazany na karę ograniczenia wolności. W
zaskarżonym zarządzeniu powyższym okolicznościom błędnie przyznano prymat,
co wprost skutkowało odmową przyjęcia osobistej kasacji skazanego, choć
należało wpierw wezwać go do uzupełnienia braku formalnego w postaci
sporządzenia i podpisania wniesionej skargi przez ustanowionego przez niego
obrońcę. Błędne postąpienie Przewodniczącego Wydziału sprowadzało się zatem
w istocie do przyjęcia założenia, że skoro w osobistej kasacji skazany nie podniósł,
czy nie sformułował należycie właściwych zarzutów, to nie uczyni tego również
obrońca, gdyby doszło do jego ustanowienia z wyboru. Nie sposób jednak
antycypować ewentualnych czynności obrońcy i zakładać, że skoro sam skazany
nie powołał w osobistej kasacji uchybień z kręgu tzw. bezwzględnych przyczyn
odwoławczych, to z pewnością nie może uczynić tego też jego przedstawiciel
procesowy po wcześniejszym ustanowieniu go i zapoznaniu się przez niego ze
sprawą. Po to m.in. przewidziano regulację art. 526 § 2 k.p.k., aby nadzwyczajny
środek zaskarżenia, jakim jest kasacja, sporządzany był zawsze przez
profesjonalistów, należycie znających przepisy procedury karnej i potrafiących
właściwie formułować zarzuty kasacyjne (por. odpowiednio postanowienia SN z
3
dnia 25 marca 2009 r., V KZ 8/09, OSNKW 2009, nr 8, poz. 66 i z dnia 11 marca
2015 r., V KZ 4/15, OSNKW 2015, nr 8, poz. 69).
W konsekwencji, przed wnikaniem w treść (zarzuty) samej skargi należało
ustalić najpierw, czy została ona sporządzona i podpisana przez uprawniony do
tego podmiot oraz czy wniesiono ją w terminie. W tym zakresie postępowanie
Przewodniczącego Wydziału nie było zatem prawidłowe. Dlatego też zaskarżone
zarządzenie zostało uchylone.
W ponownym procedowaniu w tej sprawie należy mieć na uwadze
zaprezentowane w niniejszym postanowieniu stanowisko.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy orzekł, jak na wstępie.
kc