Sygn. akt IV CZ 8/16
POSTANOWIENIE
Dnia 6 kwietnia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Wojciech Katner
SSN Anna Owczarek
w sprawie ze skargi powoda R. R.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Okręgowego w S.
z dnia 13 grudnia 2013 r., sygn. akt IV Ca …/13,
w sprawie z powództwa R. R. i I. H.
przeciwko Skarbowi Państwa - Nadleśnictwu P.
o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 kwietnia 2016 r.,
zażalenia powoda R. R.
na postanowienie Sądu Okręgowego w S.
z dnia 8 października 2015 r., sygn. akt IV Ca …/15,
uchyla zaskarżone postanowienie, pozostawiając
rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego
w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 8 października 2015 r. Sąd Okręgowy w S. odrzucił
skargę R. R. o wznowienie postępowania, ponieważ nie została ona oparta na
ustawowej podstawie wznowienia (art. 410 § 1 k.p.c.).
Z uzasadnienia postanowienia wynika, że R. R. wniósł o wznowienie
postępowania w sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym
stanem prawnym, zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w S.
z dnia 13 grudnia 2013 r., sygn. akt IV Ca ../13. Jako podstawę wznowienia
wskazał wykrycie po prawomocnym zakończeniu sprawy IV Ca …/13, dzięki synowi,
nowego środka dowodowego w postaci mapy sporządzonej w 1937 r. przez
Wojskowy Instytut Geograficzny, obrazującej zalesienie objętego procesem terenu,
wykorzystanie znajdujących się na nim gruntów niezalesionych oraz układ
przecinających go ciągów komunikacyjnych. Zdaniem skarżącego odnaleziona
mapa była objęta klauzulą poufności i dopiero niedawno została odnaleziona w
internecie. Zawiera ona informacje pozwalające odtworzyć rzeczywiste granice
poszczególnych działek i podważające ustalenia faktyczne wyroku wydanego w
sprawie IV Ca …/13.
Sąd uznał, że skarga o wznowienie postępowania nie została oparta na
ustawowej podstawie. Skarżący nie wykazał pochodzenia mapy, jej autentyczności,
znaczenia dla rozstrzygnięcia skargi i niemożności skorzystania z mapy
w poprzednim postępowaniu.
W zażaleniu pełnomocnik skarżącego zarzucił naruszenie art. 410 § 1
w związku z art. 403 § 2 k.p.c. i art. 410 § 2 k.p.c. Zakwestionował zasadność
odrzucenia skargi o wznowienie postępowania z powodu nieoparcia jej na
ustawowej podstawie i zarzucił nieprzeprowadzenie przedstawionych przez
skarżącego dowodów w celu wykazania wskazanej podstawy wznowienia.
W konkluzji zażalenia wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, samo sformułowanie podstawy
wznowienia w sposób odpowiadający przepisom art. 401-404 k.p.c. nie oznacza
oparcia skargi na ustawowej podstawie wznowienia, jeżeli przytoczona podstawa
3
rzeczywiście nie istnieje (por. postanowienia Najwyższego z dnia
15 czerwca 2005 r., IV CZ 50/05, nie publ., z dnia 15 września 2005 r., II CZ 78/05,
nie publ., i z dnia 18 maja 2006 r., IV CZ 36/06, nie publ.). Należy jednak zaznaczyć,
że odrzucenie skargi o wznowienie postępowania na podstawie art. 410 § 1 k.p.c.
dlatego, że wskazana w skardze podstawa wznowienia nie występuje,
jest możliwe jedynie wtedy, gdy nie zachodzą żadne w tym względzie wątpliwości.
W przeciwnym wypadku sąd powinien zażądać od skarżącego na
podstawie art. 410 § 2 k.p.c. uprawdopodobnienia okoliczności stwierdzających
dopuszczalność wznowienia (por. postanowienia Sądu Najwyższego z 5 lutego
2009 r., I CZ 4/09, nie publ., z 18 stycznia 2012 r., II CZ 146/11, nie publ. i z dnia
21 lutego 2013 r., IV CZ 179/12, nie publ.).
Rację ma skarżący, że w rozpoznawanej sprawie nie było podstaw do
uznania, że zachodzi niebudzące wątpliwości nieoparcie skargi na ustawowej
podstawie wznowienia. Nie można podzielić stanowiska Sądu, że skarżący nie
sprostał wykazaniu, że zachodzi wskazana przez niego podstawa wznowienia
bez przeprowadzenia zawnioskowanych w skardze dowodów, w celu wykazania tej
podstawy. Dla ustalenia, czy skarga została oparta na ustawowej podstawie
wznowienia mogą mieć znaczenie także dowody zgłoszone w zażaleniu.
Chodzi tu zwłaszcza o dowód z przesłuchania w charakterze świadka syna
skarżącego M. R., który odnalazł mapę wskazaną jako nowy środek dowodowy.
Istotne znaczenie mogą mieć także zeznania biegłego K. W., który wydał opinię w
poprzednim postępowaniu, nie tylko z punktu widzenia istnienia obiektywnych
okoliczności uniemożliwiających skarżącemu dotarcie do wspomnianej mapy, ale
także ze względu na jej znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zarzuty wydania
zaskarżonego postanowienia z naruszeniem przytoczonych w zażaleniu przepisów
postępowania należało więc uznać za uzasadnione.
Z przedstawionych powód Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (art. 39815
§ 1 i art. 108 § 2 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
jw
kc