Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lutego 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2016 r. w Szczecinie

sprawy M. K. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 24 marca 2015 r. sygn. akt VI U 2102/13

oddala apelację.

SSA Romana Mrotek SSA Anna Polak SSA Urszula Iwanowska

III A Ua 476/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 października 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił M. K. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wskazując, że wprawdzie ubezpieczony został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do 31 lipca 2014 r., jednakże jako datę powstania niezdolności do pracy przyjęto dzień 11 grudnia 2012 r. W związku z tym niezdolność do pracy nie powstała w czasie ubezpieczenia lub w ciągu 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia co uzasadnia odmowę przyznania wnioskodawcy renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odwołaniu od powyższej decyzji M. K. (1) wniósł o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy kwestionując przyjętą przez organ rentowy datę powstania jego niezdolności do pracy i wskazując, że jest niezdolny do pracy nieprzerwanie od 2006 r. w związku z rozpoznaną chorobą wieńcową. Odwołujący podniósł, że do dnia 31 marca 2011 r. miał z uwagi na to schorzenie przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, a po tym dniu stan jego zdrowia nie uległ żadnej poprawie, lecz ulegał pogorszeniu czego skutkiem był doznany zawał serca w 2012 r. Dodatkowo ubezpieczony wskazał, że po okresie pobierania renty uzyskał status osoby bezrobotnej i z tego tytułu do dnia 2 września 2011 r. podlegał ubezpieczeniu społecznemu, stąd przyjąć należy, że ostatnie jego ubezpieczenie ustało z dniem 2 września 2011 r., a nie jak przyjął organ rentowy z dniem 31 marca 2011 r. W konsekwencji, zdaniem odwołującego się, przyjąć należy, nawet przy ustaleniu, że jego niezdolność do pracy datuje się od 11 grudnia 2012 r., że niezdolność do pracy powstała przed upływem 18 miesięcy od ustania ostatniego ubezpieczenia.

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości podtrzymując argumentację wskazaną w zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 24 marca 2015 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

Powyższe orzeczenie Sąd Okręgowy oprał o następując e u sta le n ia faktyczn e i rozważania prawne :

M. K. (1) urodzony w dniu (...), posiada wykształcenie podstawowe, w czasie swojej aktywności zawodowej pracował jako kierowca kat. B, pomocnik murarza, pomocnik palacza-spawacza, robotnik magazynowy, murarz pieców odlewnych, palacz c.o., pomocnik stolarza, pracownik porządkowy, wagowy oraz konwojent.

W okresie od 1 stycznia 2006 r. do 31 marca 2011 r. ubezpieczony pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Podstawą przyznania świadczenia była niestabilna choroba wieńcowa. Dodatkowo rozpoznawano u ubezpieczonego nadciśnienie tętnicze, przebyte zapalenie trzustki, rozedmę pęcherzową płuc oraz zespół bólowy okresowy kręgosłupa L-S w przebiegu dyskopatii.

Orzeczeniem z dnia 11 maja 2011 r. (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w S. zaliczył ubezpieczonego do lekkiego stopnia niepełnosprawności na okres do 31 maja 2013 r. Ustalony stopień niepełnosprawności datowano od 1 kwietnia 2011 r., zaś samą niepełnosprawność od 2005 r. Jako symbole niepełnosprawności podano: 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia, 05-R – upośledzenie narządu ruchu, 08-T – choroby układu pokarmowego. W orzeczeniu wskazano, że ubezpieczony może pracować na otwartym rynku pracy, przeciwwskazana jest ciężka praca fizyczna.

W dniu 2 marca 2011 r. ubezpieczony złożył w organie rentowym wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres. W dniu 4 kwietnia 2011 r. lekarz orzecznik ZUS po przeprowadzonym badaniu uznał, że M. K. (1) nie jest osobą niezdolną do pracy. Lekarz orzecznik ZUS rozpoznał u ubezpieczonego chorobę niedokrwienna mięśnia sercowego pod postacią dusznicy bolesnej i (...), nadciśnienie tętnicze, przebyte zapalenie ostre trzustki, rozedmę płuc, bez upośledzenia funkcji wentylacyjnej płuc. Po złożeniu przez ubezpieczonego sprzeciwu od powyższego orzeczenia został on poddany badaniu przez komisję lekarską ZUS, która w dniu 15 kwietnia 2011 r. wydała orzeczenie, w którym podtrzymała opinię lekarza orzecznika ZUS, stwierdzając, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Decyzją z dnia 26 kwietnia 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił M. K. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Rozstrzygnięcie organ rentowy uzasadnił orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 15 kwietnia 2011 r., w którym stwierdzono, że ubezpieczony nie jest osobą niezdolną do pracy. Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji. Prawomocnym wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie w sprawie o sygn. akt VI U 802/11 oddalił odwołanie. W toku tego postępowania został dopuszczony dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu gastrologii, ortopedii, neurologii, kardiologii, urologii i medycyny pracy. Biegli po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną i badaniu bezpośrednim w dniu 13 lipca 2011 r. oraz 15 września 2011 r. rozpoznając u ubezpieczonego zaburzenia czynnościowe motoryki jelita grubego, refluks żołądkowo-przełykowy, przebyte przed laty (kilkakrotnie) ostre zapalenie trzustki bez trwałego uszkodzenia narządu, przebytą cholecystyktomia bez jakichkolwiek następstw niepożądanych, stłuszczenie wątroby i trzustki w obrazie USG (bez objawów klinicznych i laboratoryjnych upośledzenia funkcji tych narządów), zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa bez cech podrażnienia obwodowego układu nerwowego z okresowym zespołem bólowym, obustronną kamicę nerkową, stan po operacji wodniaka jądra prawego, chorobę wieńcową stabilną Iº wg CCS, nadciśnienie tętnicze IIº wg WHO uznali, że brak jest podstaw do uznania ubezpieczonego za osobę długotrwale niezdolną do pracy po dniu 31 marca 2011 r. Wskazali, że z uwagi na podane przez ubezpieczonego w wywiadzie leczenie przeciwpadaczkowe w 1994 roku wnioskodawca jest zdolny do podjęcia pracy na ogólnym rynku pracy z uwzględnieniem przeciwwskazań do pracy w zawodzie kierowcy. Biegli zaakcentowali, że schorzeniem powodującym dotychczas długotrwałą niezdolność M. K. (1) do pracy była choroba wieńcowa, i w tym zakresie nastąpiła poprawa stanu zdrowia ubezpieczonego: ustabilizowanie przebiegu choroby, regres zmian miażdżycowych w badaniu koronarograficznym z 2007 roku (w porównaniu z badaniem z 2005 roku), kolejne próby wysiłkowe ujemne. Dalej wskazano, że rozpoznane schorzenia układu ruchu (okresowy zespół bólowy kręgosłupa) mogą być leczone w ramach zwolnienia lekarskiego. Zaburzeń funkcji organizmu w stopniu powodującym utratę zdolności do pracy nie powodowała także kamica nerkowa bez upośledzenia funkcji wydzielniczej i wydalniczej nerek. Również schorzenia przewodu pokarmowego nie powodowały takiego naruszenia sprawności organizmu badanego, które czyniłoby go niezdolnym do pracy całkowicie lub częściowo zarówno po dniu 31 marca 2011 r., jak i przed tą datą. Wydając wyrok Sąd Okręgowy odniósł się do treści orzeczenia (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w S. z dnia 11 maja 2011 r. zaliczającego ubezpieczonego do lekkiego stopnia niepełnosprawności na okres do 31 maja 2013 r. uznając, że treść tego orzeczenia w świetle poczynionych w sprawie ustaleń co do stanu zdrowia ubezpieczonego pozostawała bez wpływu na rozstrzygnięcie.

Prawidłowość wydanego orzeczenia przez Sąd Okręgowy w sprawie VI U 802/11 została poddana ocenie Sądu Apelacyjnego, który wyrokiem z dnia 22 listopada 2012 r. oddalił apelację ubezpieczonego uznając rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego za trafne.

W dniu 28 maja 2013 r. M. K. (1) złożył w organie rentowym kolejny wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Po przeprowadzeniu badania w dniu 30 lipca 2013 r. lekarz orzecznik ZUS stwierdził, że M. K. (1) jest częściowo niezdolny do pracy okresowo do 31 lipca 2014 r. Lekarz orzecznik ZUS rozpoznał u ubezpieczonego stabilną chorobę wieńcową, aktualnie II stopień CCS, przebyty zawał mięśnia sercowego STEMI – ściany przedniej leczony angioplastyką z implantacją stentu do GPZ LTW (11 grudnia 2012 r.), nadciśnienie tętnicze stabilne, dyslipidemię, przebytą cholecystectomię w 2008 r., rozedmę płuc, kamicę nerkową, przebyte ostre zapalenie trzustki w przeszłości, okresowy zespół bólowy stawów kręgosłupa docinka VC i VL/VS. Jako datę powstania niezdolności do pracy przyjęto datę 11 grudnia 2012 r. (datę, doznanego zawału mięśnia serca ściany przedniej z uniesieniem odcinka ST (STEMI). Po złożeniu przez ubezpieczonego sprzeciwu od powyższego orzeczenia został on poddany badaniu przez komisję lekarską ZUS, która po przeprowadzeniu badania w dniu 4 października 2013 r. wydała orzeczenie, w którym podtrzymała opinię lekarza orzecznika ZUS.

U ubezpieczonego na dzień wydania zaskarżonej decyzji istniały podstawy do rozpoznania:

- choroby niedokrwiennej serca w okresie przewlekłej, stabilnej dławicy piersiowej II CCS, stanu po zawale serca STEMI (11.12.2012 r.) ściany przedniej leczony doraźnie angioplastyką tętnicy zstępującej przedniej z implantacją stentu DES, niemiarowości ekstrasystolicznej komorowej oraz nadkomorowej, bez zaburzeń przewodnictwa i cech przewlekłej niewydolności krążenia,

- nadciśnienia tętniczego w II okresie WHO bez powikłań naczyniowych mózgu i nerek,

- okresowego zespołu bólowego kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego bez neurologicznych objawów ubytkowych i rozciągowych,

- zaburzeń czynnościowych jelita grubego, refluksu żołądkowo-przełykowego, przebytego przed laty kilkakrotnie ostrego zapalenia trzustki bez następstw niepożądanych, stłuszczenia wątroby i trzustki, bezobjawowej kamicy nerki prawej,

- nowotworu złośliwego małżowiny usznej lewej, stan po radykalnym wycięciu nowotworu złośliwego z plastyką wolnym płatem z ramienia prawego,

- zaburzeń drożności nosa, stanu po złamaniu nosa i septoplastyce, skrzywienia przegrody.

Stwierdzona u ubezpieczonego choroba niedokrwienna serca uzasadnia kwalifikację ubezpieczonego jako całkowicie niezdolnego do pracy w okresie od 11 grudnia 2012 r. do 30 czerwca 2013 r., a następnie częściowo niezdolnego do pracy okresowo do 31 lipca 2014 r. Brak jest podstaw do uznania ubezpieczonego za niezdolnego do pracy przed 11 grudniem 2012 r. Dokumentacja medyczna nie daje podstaw do uznania, że stopień nasilenia schorzenia przed dniem 11 grudnia 2012 r. uzasadniał uznanie ubezpieczonego za długotrwale niezdolnego do pracy. Adnotacje z wizyt ubezpieczonego w Poradni (...) w S. w dniach 13 kwietnia 2011 r., 5 lipca 2011 r., 14 lipca 2011 r., 18 listopada 2011 r., 26 stycznia 2012 r., 6 lutego 2012 r., 15 lutego 2012 r., 6 marca 2012 r., 16 kwietnia 2012 r., 15 maja 2012 r., 12 lipca 2012 r., 15 września 2012 r., 1 października 2012 r. nie wskazują na rozpoznanie niestabilnej dławicy piersiowej. Ubezpieczony zgłaszał się do lekarza kardiologa po powtórzenie leków: (...), B. 5mg, L. 50mg, O. 20 plus, K. forte. Leki te stosowane są w leczeniu nadciśnienia tętniczego, profilaktyce choroby wieńcowej oraz leczeniu dolegliwości bólowych układu kostno-stawowego. W okresie wizyt nie stwierdzano objawów niewydolności krążenia, niestabilnej choroby niedokrwiennej serca, zaburzeń rytmu serca, zaburzeń przewodnictwa. W wykonanej w dniu 27 lutego 2012 r. koronografii nie stwierdzono w tętnicach wieńcowych istotnych zwężeń miażdżycowych, w badaniu EKG rytm zatokowy miarowy, ujemny załamek T w odpr. III.

Przewlekła stabilna choroba wieńcowa w okresie I/II CCS nie daje podstaw do orzekania długotrwałej częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy.

Zawał serca, którego ubezpieczony doznał w dniu 11 grudnia 2012 r. stanowił nagłe nieprzewidzialne pogorszenie się stanu zdrowia ubezpieczonego w zakresie choroby niedokrwiennej serca, która przed tą datą posiadała przebieg stabilny. Do zawału doszło w wyniku pęknięcia blaszki miażdżycowej w miejscu, którego powstał zakrzep, złożony początkowo z płytek krwi, a następnie krwinek czerwonych. W konsekwencji, w bardzo krótkim okresie czasu tętnica wieńcowa w miejscu pękniętej blaszki miażdżycowej stała się niedrożna i spowodowała powstanie zawału serca.

Pozostałe schorzenia nie dawały ani wcześniej, ani nie dają obecnie podstaw do uznania długotrwałej niezdolności do pracy.

W opinii onkologicznej i otolaryngologicznej ubezpieczony jest zdolny do pracy. Przebyty zabieg onkologiczny radykalne wycięcie nowotworu złośliwego z plastyką ubytku nie daje podstaw do stwierdzenia długotrwałej niezdolności do pracy. W wyniku leczenia raka podstawnokomórkowego małżowiny usznej lewej udało się radykalnie usunąć zmianę i odtworzyć ubytek. Charakter nowotworu pozwala przypuszczać, że leczenie na tym etapie jest zakończone. Ubezpieczony nie odczuwa praktycznie żadnych dolegliwości poza parastezjami w okolicy małżowiny. Nie ma zaburzeń funkcji narządu słuchu.

Ubezpieczony udowodnił 14 lat, 7 miesięcy i 19 dni okresów składkowych oraz nieskładkowych. W ostatnim dziesięcioleciu przed dniem złożeniem wniosku wykazał co najmniej 5 letni okres ubezpieczenia. Ostatnie ubezpieczenie M. K. (1) ustało w dniu 31 marca 2011 r. (do tego dnia miał przyznane poprzednio prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy). Po dniu 31 marca 2011 r. ubezpieczony nie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Postanowieniem z dnia 16 czerwca 2011 r. Powiatowy Urząd Pracy w S. zawiesił z urzędu postępowanie w sprawie przyznania ubezpieczonemu statusu osoby bezrobotnej oraz uprawnień do zasiłku dla bezrobotnych. Decyzją z dnia 12 lipca 2011 r. Starosta (...) uznał ubezpieczonego z dniem 13 czerwca 2011 r. za osobę bezrobotną. Decyzją z dnia 19 sierpnia 2011 r. za zgodą ubezpieczonego Powiatowy Urząd Pracy w S. uchylił decyzję z dnia 12 lipca 2011 r. o uznaniu za osobę bezrobotną od dnia 13 czerwca 2011 r. jednocześnie orzekł o odmowie przyznania statusu osoby bezrobotnej od dnia 13 czerwca 2011 r.

Po ustaleniu powyższego stanu faktycznego oraz na podstawie art. 57 ust. 1 i 2 w związku z art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j. t. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440; powoływana dalej jako: ustawa emerytalno-rentowa) Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd pierwszej instancji podkreślił, że w sprawie nie było kwestionowane, iż ubezpieczony na dzień wydawania zaskarżonej decyzji był osobą przynajmniej częściowo niezdolną do pracy. Kwestia sporna, mająca wpływ na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy, sprowadzała się do ustalenia od kiedy istnieje niezdolność ubezpieczonego do pracy. Wobec twierdzeń ubezpieczonego, iż jest nieprzerwanie niezdolny do pracy co najmniej od 2005 r., sąd przeprowadził postępowanie dowodowe w kierunku ustalenia daty początkowej powstania niezdolności ubezpieczonego do pracy. Jednocześnie sąd meriti wyjaśnił, że w niniejszym postępowaniu nie było możliwości ustalenia, zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego, iż ewentualnie jego niezdolność do pracy istnieje nieprzerwanie od 2005 r., w szczególności, że istnieją podstawy do uznania ubezpieczonego za niezdolnego do pracy w dalszym ciągu po dniu 31 marca 2011 r. Ubezpieczony w tym zakresie argumentował, że od 2006 r. do 31 marca 2011 r. miał przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy z uwagi na rozpoznanie choroby wieńcowej. Zdaniem ubezpieczonego stan jego zdrowia po dniu 31 marca 2011 r. nie uległ żadnej poprawie i uzasadniał uznanie go za nadal niezdolnego do pracy. Zatem sąd meriti wskazał, że rozpatrywany w niniejszej sprawie wniosek M. K. (1) o rentę z tytułu niezdolności do pracy jest kolejnym wnioskiem o przyznanie prawa do tego świadczenia. W roku 2011 ubezpieczony ubiegał się już bowiem o rentę z tytułu niezdolności do pracy na okres po dniu 31 marca 2011 r.; wówczas prawa do niej mu odmówiono z uwagi na stwierdzenie poprawy stanu zdrowia w zakresie schorzeń kardiologicznych. Sąd pierwszej instancji podkreślił, że w toku postępowania odwoławczego przed Sądem Okręgowy, a następnie przed Sądem Apelacyjnym decyzja ta została uznana za prawidłową. Jednocześnie sąd ponownie przytoczył dokonane w tym zakresie powyższe ustalenia. Uwzględniając powyższe, dalej sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że zgodnie z art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Zasadniczym skutkiem prawomocnego orzeczenia jest więc związanie nim określonych podmiotów, co oznacza konieczność uwzględnienia faktu istnienia konkretnego orzeczenia regulującego konkretną sprawę i związanie to odnosi się zarówno do sądu, który wydał prawomocne orzeczenie, jak i innych sądów, i innych organów państwowych. W konsekwencji podmioty te muszą liczyć się z wydanym orzeczeniem, nie mogą go zmieniać ani podejmować działań nie uwzględniających faktu jego wydania. Mając na uwadze powyższe w rozpoznawanej obecnie sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy, Sąd nie mógł pominąć istnienia prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 kwietnia 2012 r., w którym ustalono, że ubezpieczony po dniu 31 marca 2011 r. odzyskał zdolność do pracy. W konsekwencji w niniejszej sprawie brak było możliwości ustalenia, że niezdolność ubezpieczonego do pracy trwa nieprzerwanie od 2005 r. W marcu 2011 r. stwierdzono bowiem poprawę stanu zdrowia ubezpieczonego i brak podstaw do przyznania mu świadczenia rentowego.

Następnie odnośnie niniejszej sprawy Sąd Okręgowy podniósł, że ustalenia w przedmiocie stanu zdrowia odwołującego się oraz jego zdolności do pracy poczynione zostały w oparciu o analizę dokumentacji rentowej ubezpieczonego – zarówno dokumentacji pozostającej w dyspozycji organu rentowego, jak i przedłożonej w toku sprawy – jak również na podstawie przeprowadzonego dowodu z opinii biegłych sądowych lekarzy o specjalnościach właściwych dla wskazywanych przez ubezpieczonego dolegliwości, a mianowicie biegłych lekarzy specjalistów z zakresu onkologii, otolaryngologii, interny-kardiologii, ortopedii oraz neurologii. Autentyczność dokumentów nie była przez strony kwestionowana i nie budziła wątpliwości tego Sądu. Zostały one sporządzone w sposób zgodny z przepisami prawa, przez uprawnione do tego osoby, w ramach ich kompetencji, oraz w sposób rzetelny, stąd też sąd meriti ocenił je jako wiarygodne. Tak samo ocenił sąd wydane w niniejszej sprawie opinie biegłych.

Dokonując oceny opinii biegłych Sąd Okręgowy miał na uwadze, że zostały one wydane przez biegłych sądowych - specjalistów posiadających wieloletnią praktykę zawodową, nadal czynnie pracujących z pacjentami, po uprzednio przeprowadzonym badaniu ubezpieczonego oraz wcześniejszej analizie treści dotyczącej go dokumentacji lekarskiej. Opinie te należy uznać za jasne i spójne, a wnioski w nich zawarte logiczne i przekonywająco uzasadnione. W związku z powyższym opinie zostały uznane za miarodajne. Przy tym, sąd meriti miał na uwadze, że kluczowe rozstrzygnięcie dla niniejszej sprawy miała opinia biegłego z zakresu kardiologii, gdyż to właśnie rozpoznane schorzenia kardiologiczne (stan po zawale serca STEMI, 11 grudnia 2012 r., ściany przedniej leczony doraźnie angioplastyką tętnicy zstępującej przedniej z implantacją stentu DES) uzasadniały uznanie ubezpieczonego za osobę niezdolną do pracy na dzień wydawania zaskarżonej decyzji. Pozostałe rozpoznane u ubezpieczonego schorzenia nie powodowały i ani wcześniej ani obecnie nie dawały podstaw do uznania długotrwałej niezdolności do pracy. W ocenie Sądu opinia kardiologiczna (główna i uzupełniające) są pełne i wyczerpujące, z ich treści wynika, że biegły wnikliwie zapoznał się z dokumentacją medyczną dotyczącą ubezpieczonego, przeanalizował dogłębnie jej treść i spróbował na tej podstawie odtworzyć przebieg jego choroby.

Dalej sąd pierwszej instancji zwrócił uwagę, że biegły kardiolog postawił wyraźne rozpoznanie odnośnie schorzeń ubezpieczonego oraz wskazał, że na dzień wydawania zaskarżonej decyzji stwierdzona u ubezpieczonego choroba niedokrwienna serca uzasadniała kwalifikację ubezpieczonego jako całkowicie niezdolnego do pracy w okresie od 11 grudnia 2012 r. do 30 czerwca 2013 r., a następnie częściowo niezdolnego do pracy okresowo do 31 lipca 2014 r. Odnośnie daty powstania niezdolności do pracy biegły wyjaśnił przy tym, że jako dzień powstania tej niezdolności przyjął datę 11 grudnia 2012 r. tj. datę doznanego przez ubezpieczonego zawału serca i szczegółowo uzasadnił to stanowisko przytoczone w całości przez sąd w ustaleniach faktycznych wyżej przedstawionych.

Jednocześnie wobec stanowiska ubezpieczonego prezentowanego w niniejszej sprawie oraz wobec treści zarzutów wnoszonych przez niego do wydanych w sprawie opinii sąd meriti wyjaśnił, że o nabyciu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy nie mogą decydować subiektywne odczucia osoby ubezpieczonej. Również sam fakt stwierdzenia choroby nie jest równoznaczny z nabyciem prawa do renty. Nieodzownym jest bowiem ustalenie przez właściwy organ - w pierwszej kolejności przez Oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych poprzez orzeczenie lekarza orzecznika, czy osoba ubezpieczona jest niezdolna do wykonywania zatrudnienia i z jakich powodów. W konsekwencji biologiczny stan kalectwa lub choroba, nie powodujące naruszenia sprawności organizmu w stopniu mającym wpływ na zdolność do pracy dotychczas wykonywanej lub innej mieszczącej się w ramach posiadanych lub możliwych do uzyskania kwalifikacji, przesądza o braku prawa do tego świadczenia. Dlatego w niniejszym postępowaniu należało z jednej strony rozdzielić sam fakt stwierdzenia istnienia u ubezpieczonego szeregu schorzeń, który wątpliwości nie budził, od istnienia niezdolności do pracy, której istnienie stwierdzono u ubezpieczonego dopiero od dnia 11 grudnia 2012 r.

Mając na uwadze powyższe, oceniając wydane w sprawie opinie biegłego kardiologa, Sąd Okręgowy uznał je za w pełni miarodajne odnośnie rozpoznanych u ubezpieczonego schorzeń i dokonał w oparciu o te ekspertyzy ustaleń odnośnie wpływu schorzeń ubezpieczonego na zdolność do wykonywania przez niego pracy zawodowej. W ocenie tego Sądu zarówno stopień przyjętej przez biegłego kardiologa niezdolności do pracy, jak i data jej powstania nie budzi wątpliwości.

Następnie sąd meriti zwrócił również uwagę – odnośnie ustalonej daty powstania niezdolności ubezpieczonego do pracy – że powyższe opinie były zgodne z opiniami wydanymi w toku innego postępowania sądowego o sygn. akt VI U 802/11, toczącego się z odwołania ubezpieczonego od decyzji odmawiającej mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres po dniu 31 marca 2011 r. zakończonego prawomocnym wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2012 r. oddalającego odwołanie ubezpieczonego. W toku ówczesnego postępowania sądowego biegli uznali, że brak jest podstaw do uznania ubezpieczonego za osobę długotrwale niezdolną do pracy po dniu 31 marca 2011 r. Biegli zaakcentowali wówczas, że nastąpiła poprawa stanu zdrowia ubezpieczonego: ustabilizowanie przebiegu choroby, regres zmian miażdżycowych w badaniu koronarograficznym z 2007 roku (w porównaniu z badaniem z 2005 roku), kolejne próby wysiłkowe ujemne.

Nie uszło również uwadze tego Sądu, że orzeczeniem z dnia 11 maja 2011 r. (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w S. zaliczył ubezpieczonego do lekkiego stopnia niepełnosprawności na okres do 31 maja 2013 r., a ustalony stopień niepełnosprawności datowano od 1 kwietnia 2011 r., zaś samą niepełnosprawność od 2005 r. Jako symbole niepełnosprawności podano: 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia, 05-R – upośledzenie narządu ruchu, 08-T – choroby układu pokarmowego. Mając na uwadze powyższe, w pierwszej kolejności Sąd zwrócił uwagę, że w niniejszym postępowaniu biegli wydając swoje ekspertyzy dysponowali tymi orzeczeniami (znajdują się one w aktach postępowania przed organem rentowym) i stwierdzili brak podstaw do uznania ubezpieczonego za osobę niezdolną do pracy w rozumieniu przepisów ustawy emerytalno-rentowej przed dniem 11 grudnia 2012 r. Ponadto sąd meriti wyjaśnił, że niepełnosprawność nie jest tożsama z niezdolnością do pracy. Zgodnie z art. 3 ust.1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (j. t. Dz. U. z 2008 r., nr 14, poz. 92), ustala się trzy stopnie niepełnosprawności (znaczny, umiarkowany oraz lekki, które stosuje się do realizacji celów określonych ustawą) przy czym pojęcie to, szersze od niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy emerytalno-rentowej, obejmuje swym zakresem niezdolność do wykonywania zatrudnienia, co znajduje wyraz w określeniu osoby niepełnosprawnej jako tej, która uzyskała orzeczenie o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, na podstawie odrębnych przepisów. W konsekwencji więc, każda osoba niezdolna do pracy jest osobą niepełnosprawną, choć nie każda osoba niepełnosprawna jest osobą niezdolną do pracy. Na gruncie obowiązującego prawa nie ma podstaw do utożsamiania niepełnosprawności i niezdolności do pracy, i negowania istniejących między nimi różnic. Różnice występują zarówno w płaszczyźnie definicyjnej, jak i w zakresie orzekania o niepełnosprawności i niezdolności do pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2003 r., II UK 386/02). Tak więc, mimo podobieństwa definicji, stwierdzenie umiarkowanego, czy znacznego stopnia niepełnosprawności nie jest tożsame ze stwierdzeniem niezdolności do pracy, nie jest równoznaczne z orzeczeniem o niezdolności do pracy jako przesłance prawa do renty na podstawie ustawy emerytalno-rentowej. Przy czym, zgodnie z aktualnym orzecznictwem, orzeczenie zwłaszcza zaliczające do znacznego stopnia niepełnosprawności nie może być pomijane przy ocenie niezdolności do pracy warunkującej prawo do renty (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2005 r., I UK 179/04, LEX nr 375620; z dnia 28 stycznia 2004 r., II UK 222/03, OSNP 2004/19/340; z dnia 20 sierpnia 2003 r., II UK 386/02).

W analizowanym postępowaniu Sąd Okręgowy uznał jednak, że wskazywane przez ubezpieczonego orzeczenie Powiatowej Komisji ds. Niepełnosprawności nie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy w zakresie przyjętej daty powstania niezdolności do pracy. Orzeczeniem z dnia 11 maja 2011 r. (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w S. zaliczył ubezpieczonego do lekkiego stopnia niepełnosprawności, od 1 kwietnia 2011 r. W niniejszym postępowaniu sądowym ustalono zaś jednoznacznie - w oparciu o opinię biegłych z zakresu onkologii, otolaryngologii, interny-kardiologii, ortopedii oraz neurologii - że stwierdzone u ubezpieczonego schorzenia (a stanowiące podstawę uznania ubezpieczonego za osobę niepełnosprawną przez Komisję ds. Niepełnosprawności) nie dają i nie dawały podstawy do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy przed dniem 11 grudnia 2012 r. Powyższe opinie były przy tym – jak wyżej wskazano - zgodne z opinią wydaną w toku postępowania sądowego o sygn. akt VI U 802/11 toczącego się z odwołania ubezpieczonego od decyzji odmawiającej mu prawa do renty zakończonego prawomocnym wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2012 r. oddalającego odwołanie ubezpieczonego, a Sąd Okręgowy w uzasadnieniu wyroku wydanego w sprawie VI U 802/11 wprost odniósł się właśnie do orzeczenia o stopniu niepełnosprawności z dnia 11 maja 2011 r. uznając, że lekki stopień niepełnosprawności nie oznacza niemożności zarobkowania przez wnioskodawcę, gdyż owa niepełnosprawność jest jedynie naruszeniem sprawności organizmu, niewykluczającym jednak zdolności ubezpieczonego do pracy.

Zatem sąd pierwszej instancji wskazał, że konsekwencją ustalenia, iż niezdolność ubezpieczonego do pracy datuje się od dnia 11 grudnia 2012 r. było przyjęcie, że nie spełnił on warunków do przyznania świadczenia rentowego określonych w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalno-rentowej. Dla uzyskania uprawnień rentowych konieczne jest bowiem wykazanie, aby niezdolność do pracy powstała albo w okresach ubezpieczenia, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania okresów enumeratywnie wskazanych w art. 57 ust. 1 pkt 3 (tzw. okres przedłużonej ochrony ubezpieczeniowej). Z ustaleń stanu faktycznego wynikało zaś, że M. K. (1) ustało z dniem 31 marca 2011 r. (do tego dnia ubezpieczony miał wcześniej przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy). Po dniu 31 marca 2011 r. ubezpieczony nie podlegał ubezpieczeniom społecznym. Ubezpieczony podnosił wprawdzie, że podlegał ubezpieczeniom społecznym jako osoba bezrobotna do 2 września 2011 r., nie zostało to jednak w niniejszym postępowaniu wykazane. Z przedłożonej przez ubezpieczonego dokumentacji wynika, że Powiatowy Urząd Pracy odmówił przyznania ubezpieczonemu statusu osoby bezrobotnej. Niezależnie od powyższego wskazać należy, że okres pozostawania zarejestrowanym w powiatowym urzędzie pracy ze statusem osoby bezrobotnej bez prawa do zasiłku - jako niewymieniony w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalno-rentowej - nie ma znaczenia prawnego.

Brak również podstaw do zastosowania w analizowanym przypadku art. 57 ust. 2 ustawy. Ubezpieczony wprawdzie został uznany za okresowo całkowicie niezdolnego do pracy od 11 grudnia 2012 r. do 30 czerwca 2013 r., jednakże nie udowodnił okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego co najmniej 25 lat jak wymaga tego powołany przepis.

Tym samym Sąd Okręgowy uznał, że ubezpieczony nie spełnił trzeciego z warunków niezbędnych dla przyznania świadczenia, tj. nie wykazał, iż niezdolność do pracy powstała przed upływem 18 miesięcy od ustania okresu ubezpieczenia. Aby ten warunek został spełniony, konieczne było wykazanie, że niezdolność do pracy powstała przed dniem 30 września 2012 r. Tymczasem biegli jednoznacznie wskazali, że stan zdrowia ubezpieczonego uzasadniał uznanie go za osobę niezdolną do pracy dopiero od 11 grudnia 2012 r.

Na zakończenie sąd meriti wskazał także, że w toku postępowania ubezpieczony wniósł o przeprowadzenie dodatkowego dowodu z opinii innego kardiologa, a Sąd oddalił ten wniosek dowodowy uznając to żądanie za bezpodstawne, przy uwzględnieniu przytoczonego orzecznictwa Sądu Najwyższego w tym zakresie. Zdaniem tego Sądu, opinie wydane w niniejszej sprawie nie budziły wątpliwości, jak już była o tym mowa, są spójne i należycie uzasadnione. W tej sytuacji nie można przyjąć, że sąd zobowiązany był dopuścić dodatkowe dowody tylko z tej przyczyny, że złożone opinie są niekorzystne dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dalszych dowodów wyłącznie w sytuacji, gdy zachodzi taka potrzeba, a więc wtedy gdy opinia, którą dysponuje zawiera istotne luki, bo nie odpowiada na postawione tezy dowodowe, jest niejasna, czyli nienależycie uzasadniona lub nieweryfikowalna, tj. gdy przedstawiona przez eksperta analiza nie pozwala organowi orzekającemu skontrolować jego rozumowania co do trafności jego wniosków końcowych. Taka sytuacja nie miała miejsca w analizowanym postępowaniu.

Mając powyższe na względzie, skarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S., z przyczyn powyżej wskazanych, sąd pierwszej instancji uznał za prawidłową i na podstawie przepisu art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie ubezpieczonego oddalił.

Z powyższym wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie w całości nie zgodził się M. K. (2), który w wywiedzionej apelacji zarzucił mu:

- błąd w ustaleniach faktycznych, które były podstawą wydania wyroku, polegający na uznaniu, że przed dniem 30 września 2012 r. stan zdrowia apelującego poprawił się na tyle, iż nie był niezdolny do pracy w sytuacji, gdy stan jego zdrowia nie uległ poprawie i nadal jest zły do tego stopnia, że ZUS uznaje, iż jest częściowo niezdolny do pracy;

- niewłaściwą wykładnię treści przepisu art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalno-rentowej poprzez uznanie, że okres podlegania ubezpieczeniu w okresie zarejestrowania jako osoba bezrobotna nie zalicza się do okresów nieskładkowych, w sytuacji gdy wówczas skarżący podlegał ubezpieczeniu.

Podnosząc powyższe apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu.

W uzasadnieniu skarżący między innymi podniósł, że stan jego zdrowia, a konkretnie problemy z sercem i chorobą wieńcową, nie uległ poprawie. Ubezpieczony nadal choruję na chorobę wieńcową i nawet ZUS uznał, w kolejnej decyzji, że jest on częściowo niezdolny do pracy, ze względu na stan zdrowia właśnie. Dlatego apelujący nie może pogodzić się z takim stanowiskiem Sądu, że stan jego zdrowia przed 30 września 2012 r. był dobry, że nastąpiło jego ozdrowienie, skoro wcześniej i później stwierdzono, iż jest częściowo niezdolny do pracy.

Następnie ubezpieczony wskazał również, że biegły z zakresu kardiologii opierał się także na opinii poprzednio opiniującego lekarza, co oznacza, iż mógł się sugerować tym, co ustalił poprzednio inny lekarz. Szczególnie, że biegły opierał się tylko na dokumentacji medycznej i opinii. Dlatego skarżący ma wątpliwości co do rzetelności tej opinii.

Nadto zdaniem apelującego, w okresie 30 dni po ustaniu prawa do renty, czyli w kwietniu 2011 r. podlegał ubezpieczeniu, jak również później, tzn. od czerwca do września 2012 r. był bowiem zarejestrowany jako bezrobotny w Powiatowym Urzędzie Pracy, czego potwierdzeniem jest przedłożona karta ubezpieczonego oraz decyzje Powiatowego Urzędu Pracy. Apelujący nie zgadza się, że okoliczność ta nie ma znaczenia dla sprawy, jak i z tym, iż cofnięto mu status bezrobotnego od czerwca 2012 r. poczynając. Urząd pozbawił skarżącego tego statusu dopiero od września 2012 r. , a nie od czerwca.

Sąd Apelacyjny rozważył, co następuje:

Apelacja M. K. (1) okazała się nieuzasadniona.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji jest prawidłowe. Sąd Okręgowy właściwie przeprowadził postępowanie dowodowe, w żaden sposób nie uchybiając przepisom prawa procesowego oraz dokonał trafnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, w konsekwencji prawidłowo ustalając stan faktyczny sprawy. Sąd odwoławczy podzielił ustalenia faktyczne, a także rozważania prawne przedstawione przez Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, rezygnując jednocześnie z ich ponownego szczegółowego przytaczania w tej części rozważań (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 r., I PKN 339/98, OSNAP 1999/24/776 i z dnia 22 lutego 2010 r., I UK 233/09, LEX nr 585720).

W odpowiedzi na zarzut apelacji błędu w ustaleniach faktycznych, że przed dniem 30 września 2012 r. stan zdrowia ubezpieczonego poprawił się na tyle, iż nie był on niezdolny do pracy, w sytuacji gdy stan jego zdrowia nie uległ poprawie i nadal jest zły do tego stopnia, że ZUS uznaje skarżącego za częściowo niezdolnego do pracy, wskazać przede wszystkim trzeba, że w postępowaniu sądowym ocena niezdolności do pracy, a co za tym idzie również weryfikacja orzeczeń lekarzy orzeczników, wymaga zasięgnięcia wiadomości specjalnych. Przy czym, oceny niezdolności do pracy nie można dokonywać w oparciu o opinie lekarzy leczących ubezpieczonego. Podstawowym dowodem w sprawach o rentę jest dowód z opinii biegłego. Z istoty i celu tego rodzaju dowodu wynika, że jeśli rozstrzygnięcie wymaga wiadomości specjalnych, dowód z opinii jest konieczny. W takim wypadku sąd nie może poczynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 27 listopada 1974 r., II CR 748/74, LEX 7618; 18 września 2014 r., I UK 22/14, LEX nr 1545137; 24 czerwca 2015 r., I UK 345/14, LEX nr 1771399). Sąd ocenia opinie biegłych pod kątem ich logiki, spójności oraz tego, czy odpowiadają one na postawione tezy dowodowe.

Jednocześnie należy wyjaśnić, że o niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena, czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Dotyczy to również schorzeń o przewlekłym charakterze, które niewątpliwie występują u ubezpieczonego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 2000 r., II UKN 113/00, OSNP 2002/14/343). Schorzenia te muszą naruszać sprawność organizmu w znacznym stopniu na dłuższy okres czasu. Kluczowa dla stwierdzenia, czy rozpoznane u ubezpieczonego schorzenia czynią go niezdolnym do pracy i od kiedy, jest zatem ocena elementu „znaczności” ograniczenia jego zdolności do wykonywania pracy zgodnej z poziomem posiadanych przez niego kwalifikacji na skutek wynikających z powyższych schorzeń przeciwwskazań. Zaznaczyć należy, że niezdolność do pracy w stopniu mniejszym niż „znaczny” nie jest niezdolnością do pracy objętą ochroną rentową (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2010 r., I UK 22/10, LEX nr 607130 i wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 17 września 2013 r., III AUa 1088/13, LEX nr 1381335).

Sąd pierwszej instancji przeprowadził dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów z zakresu onkologii, laryngologii, kardiologii, ortopedii i neurologii. Biegli wypowiedzieli się jednoznacznie, że M. K. (1) stał się całkowicie niezdolnym do pracy w dniu 11 grudnia 2012 r. na skutek doznanego zawału serca. Natomiast przed tą datą ubezpieczony był osobą zdolną do pracy zgodnej z kwalifikacjami. Biegli wskazali także, że występujące u ubezpieczonego schorzenia są odpowiednio leczone. I tak, w ocenie onkologa i laryngologa - stan po radykalnym wycięciu nowotworu złośliwego małżowiny usznej lewej z plastyką wolnym płatem z ramienia prawego - przebyty zabieg onkologiczny nie daje podstaw do stwierdzenia długotrwałej niezdolności do pracy. Leczenie na tym etapie jest zakończone - nie ma tendencji do przerzutów, a przy radykalnej resekcji do wznowy miejscowej. Ubezpieczony nie odczuwa praktycznie żadnych dolegliwości poza parastezjami w okolicy małżowiny, nie ma zaburzeń funkcji narządu słuchu. Wnioskodawca poddaje się regularnej kontroli lekarskiej. Również schorzenia ze strony układu pokarmowego – zaburzenia czynnościowe jelita grubego i refleks żołądkowo-przełykowy, a także przebyte przed laty kilkakrotnie ostre zapalenie trzustki bez następstw niepożądanych, stłuszczenie wątroby i trzustki oraz bezobjawowa kamica nerki prawej, a nadto okresowy zespół bólowy kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego, bez neurologicznych objawów ubytkowych i rozciągowych, nie dawały i nie dają aktualnie podstaw do uznania długotrwałej częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy M. K. (1).

Jak słusznie zauważył sąd pierwszej instancji schorzeniem wiodącym (czyniącym uprzednio ubezpieczonego osobą częściowo niezdolną do pracy do 31 marca 2011 r.) było schorzenie kardiologiczne - choroba niedokrwienna serca, w okresie przewlekłej, stabilnej dławicy piersiowej II CCS. W niniejszej sprawie u ubezpieczonego rozpoznano także stan po zawale serca STEMI (11 grudnia 2012 r.) ściany przedniej leczony doraźnie angioplastyką tętnicy zstępującej przedniej, z implantacją stentu DES, niemiarowość ekstrasystoliczną komorową i nadkomorową, bez zaburzeń przewodnictwa i cech przewlekłej niewydolności krążenia, a także nadciśnienie tętnicze w II okresie WHO, bez powikłań naczyniowych mózgu i nerek.

Zespół biegłych specjalistów z zakresu kardiologii, neurologii i ortopedii w opinii z dnia 22 maja 2014 r. uzupełnionej w dniu 9 października 2014 r. i w dniu 2 grudnia 2014 r. jednoznacznie uznali, że stwierdzona choroba niedokrwienna serca uzasadnia kwalifikację badanego jako całkowicie niezdolnego do pracy okresowo od 11 grudnia 2012 r. do 30 czerwca 2013 r., oraz okresowo jako częściowo niezdolnego do pracy do 31 lipca 2014 r. Biegli kategorycznie uznali, że brak podstaw do uznania wnioskodawcy za długotrwale częściowo lub całkowicie niezdolnego do pracy w okresie nie przekraczającym daty 18 miesięcy po 31 marca 2011 r. Biegli wyjaśnili bowiem, że dokumentacja medyczna, którą dysponowali nie dawała podstaw do uznania wnioskodawcy za częściowo niezdolnego do pracy przed datą 30 września 2012 r. Zawał serca, który dokonał się u badanego w dniu 11 grudnia 2012 r. stanowił nagłe pogorszenie się choroby niedokrwiennej serca, która przed tą datą posiadała przebieg stabilny. Zatem biegli mieli na uwadze, że w okresie 13-16 grudnia 2011 r. wnioskodawca był hospitalizowany z powodu niestabilnej choroby wieńcowej oraz nadciśnienia tętniczego; wykonana w okresie tego pobytu próba ergometryczna wypadła dodatnio co było powodem skierowania badanego do Wojewódzkiego Szpitala (...) w S. (Oddział (...)X), gdzie w okresie pobytu w dniach 25-28 lutego 2012 r. w wykonanej koronarografii nie stwierdzono istotnego zwężenia miażdżycowego tętnic wieńcowych. Również dokumentacja z Przychodni (...) w S. i składanych wizyt w dniach 13 kwietnia, 5 lipca i 14 lipca, 18 listopada 2011 r. nie dostarczyła danych do rozpoznania niestabilnej dławicy piersiowej, a tylko wówczas byłyby podstawy do uznania wnioskodawcy za długotrwale częściowo niezdolnego do pracy przed 1 października 2012 r. Biegli wskazali, że przewlekła, ale stabilna choroba wieńcowa w okresie I/II CCS nie daje podstaw do orzekania długotrwałej częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy. Natomiast ujawniony w dniu 11 grudnia 2012 r. zawał serca powstał nagle w wyniku pęknięcia blaszki miażdżycowej, w miejsce której powstał zakrzep, złożony początkowo z płytek krwi a następnie krwinek czerwonych. W wyniku tego w bardzo krótkim okresie czasu tętnica wieńcowa w miejscu pękniętej blaszki miażdżycowej stała się niedrożna i spowodowała powstanie zawału serca. Nadto biegli mieli na uwadze, że wnioskodawca pozostawał z powodu schorzeń układu krążenia w leczeniu ambulatoryjnym, ale w czasie kolejnych wizyt (w dniach: 26 stycznia, 6 i 15 lutego, 6 marca, 16 kwietnia, 15 maja, 12 lipca, 15 września i 1 października 2012 r.) zgłaszał się tylko po powtórzenie leków ((...), B. 5 mg, L. 50 mg, O. 20 plus oraz K. forte) stosowanych w leczeniu nadciśnienia tętniczego, profilaktyce choroby wieńcowej oraz w leczeniu dolegliwości bólowych układu kostno-stawowego. W okresie tych wizyt nie stwierdzono objawów niewydolności krążenia, niestabilnej choroby niedokrwiennej serca, zaburzeń rytmu serca, zaburzeń przewodnictwa. Brak było zatem podstaw do orzekania długotrwałej niezdolności do pracy.

Jednocześnie należy mieć na uwadze, co podkreślił i omówił szczegółowo Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że na skutek oddalenia odwołania ubezpieczonego od decyzji organu rentowego z dnia 26 kwietnia 2011 r. prawomocnym wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2012 r., aktualnie brak podstaw do ustalania, że ubezpieczony po dniu 31 marca 2011 r. był osobą choćby częściowo niezdolną do pracy. Ubezpieczony prawomocnie został uznany za osobę zdolną do pracy po dniu 31 marca 2011 r. i okoliczność ta jest wiążąca dla stron postępowania i sądu aktualnie orzekającego w sprawie. Należy przy tym mieć na uwadze, że opinie sporządzone w sprawie prawomocnie zakończonej VI U 802/11, w tym opinia biegłego kardiologa stanowią potwierdzenie prawidłowości dokonanej oceny stanu zdrowia ubezpieczonego w okresie po dniu 31 marca 2011 r. do 10 grudnia 2012 r. w niniejszej sprawie. Ubezpieczony w tym okresie był osobą zdolną do pracy.

Ponadto Sąd Apelacyjny miał na uwadze, że biegli wydali opinie na podstawie zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej oraz badania podmiotowego i przedmiotowego ubezpieczonego. Zatem ocena stanu zdrowia apelującego – wbrew zarzutom apelacji – dokonana została całościowo. Biegli lekarze o specjalnościach adekwatnych do schorzeń zgłaszanych i eksponowanych przez ubezpieczonego, przedstawili przy tym w sprawie wyczerpujące uzasadnienie swojego stanowiska. Dlatego w ocenie sądu odwoławczego opinie spełniają wszystkie kryteria, jakie powinny spełniać, a więc są zgodne z zasadami logiki, wiedzą powszechną, poziomem wiedzy biegłych oraz dostarczają odpowiedzi na postawione w sprawie pytania konieczne dla jej rozstrzygnięcia.

Odnosząc się do zarzutu błędnych ustaleń faktycznych poprzez przyjęcie, że ubezpieczony przed dniem 11 grudnia 2012 r. był osobą zdolną do wykonywania pracy, należy podkreślić, że zebrany w postępowaniu materiał dowodowy w postaci opinii biegłych oraz dokumentacji medycznej (która legała u podstaw wydanych opinii, a także u podstaw zaskarżonego orzeczenia), nie pozwalał na dokonanie odmiennej oceny. Ocena wiarygodności i mocy dowodów jest podstawowym zadaniem sądu orzekającego, wyrażającym istotę sądzenia, a więc rozstrzygania kwestii spornych w warunkach niezawisłości, na podstawie własnego przekonania sędziego przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału. Granice swobodnej oceny dowodów wyznaczone są wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego rozumowania. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd zasad określonych w art. 233 k.p.c., wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Tylko te uchybienia mogą być przeciwstawiane uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął to sąd wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 listopada 1998 r., II CKN 4/98, LEX nr 322031). Subiektywne poczucie choroby ubezpieczonego także przed dniem 11 grudnia 2012 r., które nie jest adekwatne do faktycznego jego stanu zdrowia, nie mogło mieć wpływu na ocenę jego stanu zdrowia dla potrzeb dochodzonego świadczenia rentowego. Subiektywna ocena zdolności do pracy, poczucie niemożności jej wykonywania, lęk przed podjęciem zatrudnienia, jeżeli nie ma odzwierciedlenia w stanie klinicznym stanu zdrowia nie stanowią podstawy ustalenia niezdolności do pracy w rozumieniu art. 12 i 13 ustawy emerytalno-rentowej. Jeszcze raz należy podkreślić, że ustalenie powyższych okoliczności wymaga wiadomości specjalnych, a ubezpieczony, który nie kwestionował dokonanych przez biegłych rozpoznań, podważa ich stanowisko w ocenie wpływu schorzeń na możliwości podjęcia pracy zgodnej z kwalifikacjami przed dniem 11 grudnia 2012 r.

Sąd Okręgowy przy ocenie dowodów nie naruszył zasad wskazanych powyżej. W swym uzasadnieniu sąd pierwszej instancji jasno i logicznie przedstawił jakie dowody uznał za istotne i wiarygodne w sprawie. W ocenie Sądu Apelacyjnego ocena materiału dowodowego dokonana przez ten sąd odpowiada zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Sąd Apelacyjny wskazuje także, że orzekając w sprawach o rentę z tytułu niezdolności do pracy sąd zawsze bierze pod uwagę stan zdrowia ubezpieczonego na dzień wydania zaskarżonej decyzji, badając jej zgodność z prawem pod względem formalnym i merytorycznym (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2004 r., II UK 395/03, OSNP 2005/3/43; z dnia 7 lutego 2006 r., I UK 154/05, LEX nr 272581 czy z dnia 25 września 2014 r., I UK 181/14, LEX nr 1537266).

Reasumując, w ocenie Sądu Apelacyjnego brak jest podstaw do uznania, że sąd pierwszej instancji dokonał błędnej oceny materiału dowodowego, jak też brak jest podstaw do uznania, iż przepisy prawa materialnego zostały w sprawie źle zastosowane. Zarzuty apelującego stanowią polemikę z prawidłowo uzasadnionym stanowiskiem i jedynie kwestionują wnioski, które są sprzeczne z interesem ubezpieczonego.

Na podstawie stanu zdrowia ubezpieczonego ustalono, że był osobą niezdolną całkowicie do pracy od dnia 11 grudnia 2012 r., tj. od dnia wystąpienia zawału serca, do dnia 30 czerwca 2013 r., a następnie do dnia 31 lipca 2014 r. osobą częściowo niezdolną do pracy z powodu choroby niedokrwiennej serca, której przebieg przed dniem 11 grudnia 2012 r. nie uzasadniał uznania ubezpieczonego za choćby częściowo niezdolnego do pracy.

Powyższe ustalenie, jak słusznie przyjął Sąd Okręgowy, nie mogło doprowadzić do przyznania wnioskowanego świadczenia, bowiem ubezpieczony nie spełnił jednej z koniecznych przesłanek przyznania prawa, a mianowicie stwierdzona niezdolność do pracy nie powstała w okresie ubezpieczenia, albo w ciągu 18 miesięcy po upływie ostatniego takiego okresu.

W sprawie bezspornym jest, że do 31 marca 2011 r. ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu jako osoba mająca przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Po tym okresie ubezpieczony podnosił, że był zarejestrowany jako osoba bezrobotna w Powiatowym Urzędzie Pracy i z tego tytułu nadal podlegał ubezpieczeniu do dnia wyrejestrowania, tj. do dnia doręczenia decyzji o wyrejestrowaniu. Z niespornych ustaleń faktycznych wynika natomiast, że decyzją z dnia 19 sierpnia 2011 r. Powiatowy Urząd Pracy uchylił decyzję o uznaniu M. K. (1) za osobę bezrobotną od 13 czerwca 2011 r. oraz odmówił przyznania statusu osoby bezrobotnej od dnia 13 czerwca 2011 r. Jednocześnie niekwestionowanym jest fakt, że ubezpieczonemu w tym czasie nie przyznano prawa do zasiłku dla bezrobotnych.

Natomiast w myśl art. 57 ust. 1 pkt. 3 ustawy emerytalno-rentowej niezdolność do pracy określona w pkt. 1 tego artykułu (czyli ta ustalona u ubezpieczonego) musi powstać w okresach wymienionych wyczerpująco, nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Jednym z takich okresów ubezpieczenia jest okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych (art. 7 pkt. 12 ustawy emerytalno-rentowej). Art. 57 ust. 1 pkt. 3 powołanej ustawy nie uwzględnia jako okresu ubezpieczenia okresu zarejestrowania jako bezrobotnego, bowiem tylko okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych został w tej normie prawa wymieniony. Skoro M. K. (1) zasiłku dla bezrobotnych po dniu 31 marca 2011 r. nie pobierał, to ostatnim okresem ubezpieczenia jak prawidłowo ustalił sąd pierwszej instancji był okres pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy do dnia 31 marca 2011 r. Dlatego ustalenie, że ponownie niezdolność do pracy ubezpieczonego powstała w dniu 11 grudnia 2012 r., tj. po upływie 18 miesięcy od ustania ostatniego okresu ubezpieczenia wskazuje, że ubezpieczony nie spełnił wszystkich warunków koniecznych do przyznania wnioskowanego świadczenia.

Zatem zarówno zarzut apelacji błędnego ustalenia stanu faktycznego, jak i naruszenia art. 57 ust. 1 pkt. 3 ustawy emerytalno-rentowej okazał się chybiony.

W związku z powyższym, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację ubezpieczonego jako nieuzasadnioną.

SSA Romana Mrotek SSA Anna Polak SSA Urszula Iwanowska