Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Zambrowie Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSR Tomasz Makaruk

Protokolant Aleksandra Bzura

po rozpoznaniu w dniu 31 sierpnia 2016 r. w Zambrowie na rozprawie

sprawy z powództwa S. W.

przeciwko A. Ś. prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...)

o zapłatę 74.000 zł

I.  zasądza od pozwanego A. Ś. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) na rzecz powoda S. W. kwotę 15.376,11 (piętnaście tysięcy trzysta siedemdziesiąt sześć i 11/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 listopada 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od powoda S. W. na rzecz pozwanego A. Ś. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) kwotę 721,43 (siedemset dwadzieścia jeden i 43/100) złotych tytułem zwrotu części kosztów procesu;

IV.  nakazuje ściągnąć od powoda S. W. na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Zambrowie) kwotę 2.001,89 (dwa tysiące jeden i 89/100) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt I C 75/15

UZASADNIENIE

Powód S. W. w pozwie skierowanym przeciwko A. Ś. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą: (...) domagał się zasądzenia na swoją rzecz kwoty 74.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 13 listopada 2014 r. do dnia zapłaty, a także zasądzenia kosztów postępowania. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że na mocy ustnej umowy zawartej na początku 2008 r. strony umówiły się co do wykonania remontu poprzedzonego pracami rozbiórkowymi budynku przy ul. (...) w Ł. na nieruchomości stanowiącej własność powoda. S. W. podał też, że strony nie określiły dokładnie zakresu prac potrzebnych do wykonania oraz nie ustaliły wysokości należnego pozwanemu wynagrodzenia i terminu wykonania umowy. Przed Sądem Okręgowym w Łomży toczyła się sprawa z powództwa A. Ś. przeciwko niemu o zapłatę wynagrodzenia za wykonane prace, w której wyrokiem z dnia 12 lutego 2014 r. Sąd zasądził od niego na rzecz A. Ś. kwotę 49.764,70 zł wraz z ustawowymi odsetkami oraz kosztami postępowania. Na skutek wywiedzionych apelacji Sąd Apelacyjny w Białymstoku zmienił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Łomży i zasądzoną kwotę podwyższył do 66.661,84 zł. Sądy obydwu instancji uwzględniły także podniesiony przez S. W. zarzut potrącenia, ale tylko do kwoty 19.102 zł. Ze sporządzonej na jego zlecenie opinii prywatnej wynika, że koszty naprawy wadliwie wykonanego przedmiotu umowy są zdecydowanie wyższe i pomniejszone o wartość uwzględnionego zarzutu potrącenia wynoszą 74.000 zł, a więc kwotę dochodzoną pozwem.

W odpowiedzi na pozew pozwany A. Ś. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą: (...) wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał, że w postępowaniu prowadzonym przed Sądem Okręgowym w Łomży Sąd ustalił zakres wykonanych prac oraz stwierdzonych usterek, co stanowiło podstawę orzeczenia w sprawie I C 445/12 Sądu Okręgowego w Łomży. Pozwany wskazał, że Sąd Okręgowy w Łomży uwzględniając zarzut potrącenia dokonał ustaleń faktycznych, na które składało się ustalenie zakresu i jakości wykonanych robót remontowych i wystąpienie wad będących podstawą sformułowania zarzutu potrącenia, w związku z czym ponowne prowadzenie postępowania, a zwłaszcza poczynienie odmiennych ustaleń w tym zakresie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami postępowania, a zwłaszcza zarusza zasadę powagi rzeczy osądzonej. Ponadto pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

A. Ś. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...)

Na początku 2008 r. S. W. zawarł ustną umowę z A. Ś., której przedmiotem był poprzedzony pracami rozbiórkowymi remont budynku przy ul. (...) w Ł. posadowionym na nieruchomości stanowiącej własność S. W.. Strony nie określiły dokładnie zakresu prac potrzebnych do wykonania, nie ustaliły także wysokości należnego pozwanemu wynagrodzenia oraz terminu wykonania umowy.

Wcześniej strony współpracowały ze sobą w ramach robót prowadzonych w budynku przy Placu (...) w Ł. w latach 2004-2005 oraz budynku sklepu przy ul. (...) w Ł. w listopadzie i grudniu 2010 r.

Prace w realizacji przedmiotowej umowy A. Ś. rozpoczął w lutym 2008 r., a zakończył w grudniu 2011 r. Wiosną 2012 r. ekipa A. Ś. usuwała usterki na elewacji domu sąsiada S. W. oraz poprawiała nieprawidłowo wykonane roboty.

Zakres prac remontowych obejmował: roboty rozbiórkowe elementów dachu, zbicie tynków wewnętrznych i zewnętrznych, rozebranie podłóg i posadzek na parterze i I piętrze, rozebranie nawierzchni przed budynkiem, rozebranie murów oporowych wyjazdu do garażu, wykonanie wykopów wokół budynku w celu wykonania dociepleń ścian fundamentowych, wykonanie ocieplenia ścian fundamentowych budynku, wykonanie ścian fundamentowych budynku jako ścianki dociskowe oraz podstawa do wymurowania ścianki z klinkieru na fundamentach, zasypanie wykopów po wykonaniu docieplenia ścian fundamentowych, rozebranie elementów betonowych i żelbetowych zewnętrznych i wewnętrznych budynku tj. części stropów, biegów schodowych, tarasu, spoczników. ścian, filarów, rozebranie części kominów, rozebranie pokrycia stropodachu wraz z ociepleniem, wykonanie nowego poddasza na budynku łącznie z wykonaniem więźby dachowej, odeskowaniu połaci dachowej, wymurowaniu kominów i tynkowaniu pokrycia dachu blachodachówką, uzupełnienie lub wykonanie nowych ścian działowych wewnątrz budynku, wykonanie z elementów żelbetowych schodów wewnętrznych na klatce schodowej, wykonanie podciągów żelbetowych, wykonanie przykrycia płytą żelbetową tarasu wraz z pokryciem warstwą izolacyjną i nawierzchnią szlichty cementowej wraz z obróbkami z blachy, przebudowa części ścian wewnętrznych, przygotowanie otworów okiennych i drzwiowych do montażu stolarki okiennej i drzwiowej, wykonanie murków oporowych żelbetowych zjazdu do garażu, wykonanie kompletnej nowej przybudówki jako wejścia do budynku wraz ze schodami, rozebranie posadzki i podłoży na powierzchni całej piwnicy, usunięcie ziemi z piwnicy w celu powiększenia wysokości pomieszczeń piwnicy, wykonanie podłoża betonowego w piwnicy, wykonanie izolacji przeciwwilgociowej w piwnicy, wykonanie posadzki zewnętrznej w piwnicy, ocieplenie ścian zewnętrznych budynku wraz z elementami ozdobnymi tj. bonie, gzymsy wraz z obróbkami z blachy, wykonanie tynków wewnętrznych ścian i sufitów oraz wykonanie szpachlowań i szlifierki ścian i sufitów, wykonanie obłożenia cegłą klinkierową ścian fundamentowych budynku, wykonanie obudowy okapów z paneli oraz montaż rynien dachowych, załadowanie i wywiezienie ziemi, gruzu z robót rozbiórkowych budynku, montaż rur spustowych budynku.

Prace przy budynku zostały przerwane z woli inwestora, który nie był zdecydowany na kolor elewacji. Żeby docelowo dokończyć docieplenie elewacji należało położyć jeszcze jedną warstwę wyrównującą kleju, przeszlifować i położyć masę z kolorem. S. W. do chwili obecnej nie zlecił nikomu wykonania tych prac, pomimo upływu 4 lat od zakończenia pracy przez pracowników A. Ś..

Przed Sądem Okręgowym w Łomży toczyła się sprawa z powództwa A. Ś. przeciwko S. W. o zapłatę kwoty 137.633,28 zł wraz z ustawowymi odsetkami tytułem wynagrodzenia za realizację przedmiotowej umowy. Wyrokiem z dnia 12 lutego 2014 r. w sprawie I C 445/12 Sąd Okręgowy w Łomży zasądził od S. W. na rzecz A. Ś. kwotę 49.764,70 zł wraz z ustawowymi odsetkami oraz kosztami procesu. Jak ustalił tenże Sąd łączna kwota należnego wynagrodzenia wynosiła 193.866,70 zł, co jednakże należało pomniejszyć o wypłaconą już kwotę zaliczki 125.000 zł i wartość usunięcia stwierdzonych przez biegłego usterek w wysokości 19.102 zł (w związku ze zgłoszonym przez pozwanego zarzutem potrącenia w wysokości 137.633,28 zł, który został uwzględniony przez Sąd Okręgowy do kwoty 19.102 zł). Po rozpoznaniu apelacji obydwu stron, wyrokiem z dnia 04 września 2014 r. Sąd Apelacyjny w Białymstoku zmienił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Łomży i zasądzoną od S. W. kwotę podwyższył do kwoty 66.661,84 zł, ustalając, iż należne wykonawcy wynagrodzenie należało podwyższyć o 8% stawkę podatku od towarów i usług. Jednocześnie Sąd Apelacyjny wskazał, iż co do zasady podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne i wnioski oraz wyrażone przez Sąd Okręgowy oceny prawne, z zastrzeżeniem dotyczącym błędnego wyliczenia wynagrodzenia w kwocie netto i niepodwyższenia tego wynagrodzenia o stawkę podatku od towarów i usług.

Sądy obydwu instancji ustaliły, podzielając opinię biegłego J. S., iż zasadny jest zarzut potrącenia do kwoty 19.102 zł jako koszt robót naprawczych w postaci: skucia posadzki w piwnicy (1.102 zł), rozbiórki izolacji z folii (601 zł), skucie tynków ze ścian (316 zł), zerwanie posadzki cementowej z tarasu (81 zł), rozbiórka izolacji z papy (66 zł), wykopy o ścianach pionowych, izolacja ścian fundamentowych (1.883 zł), wykonanie posadzki cementowej w piwnicy (2.907 zł), izolacje z papy termozgrzewalnej z wywinięciem na ściany (1.210 zł), izolacja z papy termozgrzewalnej na tarasie (438 zł), wykonanie szlichty cementowej z ukształtowaniem spadków – taras z warstwą wyrównawczą (413 zł), wykonanie tynków na ścianach z częściowym osiatkowaniem (759 zł), wykonanie osuszenia ścian z zabezpieczeniem środkami grzybobójczymi (2.050 zł), wykonanie izolacji pionowej pod ociepleniem ścian podziemia z zastosowaniem styropianu i folii bąbelkowej (3.772 zł), wykonanie nadproża w piwnicy (196 zł), zbrojenie nadproża w piwnicy (127 zł), zasypanie wykopu po izolacji ścian piwnic (595 zł), wywiezienie gruzu po robotach rozbiórkowych (2.586 zł).

Oprócz powyższych robót naprawczych, A. Ś. realizując umowę łączącą strony wadliwie wykonał klatkę schodową wewnętrzną (koszt naprawy 10.559,20 zł netto) i więźbę dachową (koszt naprawy 941,50 zł netto). Obciążą go także koszt oczyszczenia powierzchni wykonanego klinkieru (730,60 zł netto), wywozu gruzu porozbiórkowego z terenu budowy (1.927,44 netto) i koszt uzupełnienia obicia bocznej zewnętrznej ścianki drewnianej (78,40 zł netto). Koszt tych wszystkich prac wynosi 15.376,11 zł brutto (14.237,14 zł netto).

Uszkodzenia sufitów pomieszczeń domu i gładzi gipsowej na ścianach wewnętrznych domu są skutkiem nieprawidłowej eksploatacji domu, w którym wykonywany był remont. Dom ten nie jest ogrzewany, w sposób prawidłowy wietrzony i wentylowany – wentylacja w piwnicy została zatkana.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o: częściowo zeznania świadków: J. B. (k. 85 – 85 v), Z. P. (k. 85v – 86), D. W. (k. 86), S. J. (k. 86v – 87), K. R. (k. 87), A. O. (k. 87), G. B. (k. 87 – 87 v), wezwanie do zapłaty (k. 13-15), akta sprawy I C 445/12 Sądu Okręgowego w Łomży – wyroki z uzasadnieniami i opinię biegłego, oględziny nieruchomości (k.101-104), opinie biegłego S. M. wraz z wyjaśnieniami (k. 112-135, 171-185, 207-210, 227-232, 292v-293).

Na wstępie rozważań wskazać należy, że Sąd rozpoznający niniejszą sprawę związany był, zgodnie z art. 365 kpc, prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 4 września 2014 r. w sprawie I ACa 269/14. „Moc wiążąca orzeczenia może być rozważana tylko wtedy, gdy rozpoznawana jest inna sprawa niż ta, w której wydano poprzednie orzeczenie oraz gdy kwestia rozstrzygnięta innym wyrokiem stanowi zagadnienie wstępne. Walor prawny rozstrzygnięcia (osądzenia) zawartego w treści prawomocnego orzeczenia występującego w nowej sprawie pomiędzy tymi samymi stronami, choć przedmiot obu spraw jest inny, wyraża się w tym, że rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym orzeczeniu (rzecz osądzona) stwarza stan prawny taki, jaki z niego wynika. Sądy rozpoznające między tymi samymi stronami nowy spór więc muszą przyjmować, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto to w prawomocnym, wcześniejszym wyroku, a więc w ostatecznym rezultacie procesu uwzględniającym stan rzeczy na datę zamknięcia rozprawy” (tak wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9.12.2105 r. w sprawie I UK 526/14; LEX nr 1963382).

Jak wynika z treści uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku w sprawie I ACa 269/14, podobnie jak też i treści uzasadnienia wyroku Sądu I instancji, strony postępowania łączyła umowa, którą z mocy art. 658 kc należy zakwalifikować jako umowę o roboty budowlane. Konsekwencją tego jest, iż roszczenia stron tej umowy przedawniają się w terminach wskazanych w art. 118 kc. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu Uchwały Siedmiu Sędziów z dnia 11 stycznia 2002 r. w sprawie III CZP 63/01 „Stosowaniu art. 118 k.c. do roszczeń wynikających z niewykonania albo z nienależytego wykonania umowy o roboty budowlane nie może sprzeciwiać się, dostrzeżony przez zwykły skład Sądu Najwyższego fakt, że roszczenia te będą przedawniać się z upływem dwóch zróżnicowanych terminów przedawnienia (trzech lat i dziesięciu lat) w zależności od tego, czy roszczenia te związane są po stronie uprawnionego z prowadzeniem działalności gospodarczej, czy też nie charakteryzują się istnieniem takiego związku. W pierwszym przypadku roszczenie wykonawcy, który zawodowo zajmuje się oddawaniem obiektów budowlanych, skierowane do inwestora nie prowadzącego działalności gospodarczej w tym zakresie, ulegnie bowiem przedawnieniu już po upływie trzech lat, natomiast inwestor będzie mógł skutecznie wystąpić z własnym roszczeniem skierowanym przeciwko takiemu wykonawcy przed upływem aż dziesięcioletniego terminu przedawnienia”. Ponieważ bezsporne w sprawie jest, iż S. W. nie prowadzi działalności gospodarczej związanej z szeroko rozumianą „budowlanką”, przeto termin przedawnienia jego roszczeń wynosi lat 10. Stąd też całkowicie chybiony jest zarzut przedawnienia roszczenia podniesiony przez pozwanego.

Sąd nie podziela też zapatrywania strony pozwanej, iż rozpoznanie przez Sądy w sprawie I C 445/12 zarzutu potrącenia wadliwie wykonanych robót uniemożliwia wytoczenie powództwa w niniejszej sprawie. Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę w pełni podziela słuszne stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w tezie 3 i 4 wyroku z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie IV CSK 299/06 (LEX nr 233051) zgodnie z którym: „Procesowy zarzut potrącenia nie jest formą dochodzenia roszczeń, lecz środkiem obrony pozwanego. Z tego względu nie wywołuje w zakresie roszczenia nim objętego ani stanu sprawy w toku (lis pendens) ani też powagi rzeczy osądzonej (res iudicata). Potrącenie jest przede wszystkim instytucją prawa materialnego. Z tego względu ocena prawna zarzutu potrącenia jest kwestią prejudycjalną dla oceny zasadności powództwa, choć ta ocena nie jest wprost wyrażona w sentencji orzeczenia. (…) Nieuwzględnienie zarzutu potrącenia nie stoi na przeszkodzie w późniejszym dochodzeniu pozwem objętego tym zarzutem roszczenia. Uwzględnienie zarzutu potrącenia skutkuje natomiast umorzeniem wierzytelności do kwoty wierzytelności niższej i oddaleniem powództwa albo uwzględnianiem jego w niższej wysokości, a więc uwzględnienie zarzutu potrącenia ma ścisły wpływ na ocenę prawną samego powództwa wyrażoną w sentencji orzeczenia. Sąd raz prawomocnie rozstrzygając o zasadności powództwa nie może w innym postępowaniu orzec odmiennie. W związku z czym uwzględnienie zarzutu potrącenia w prawomocnym orzeczeniu wywołuje ten skutek, że sąd w innym postępowaniu nie może ponownie uwzględnić "skonsumowany" zarzut potrącenia w procesie prawomocnie zakończonym, ani też uwzględnić powództwa o zasądzenie kwoty, która była przedmiotem skutecznie podniesionego zarzutu potrącenia”.

Dlatego też, zdaniem Sądu, nie zachodziły żadne przeszkody do merytorycznego rozpoznania żądania powoda znajdującego umocowanie w treści art. 471 kc, w myśl którego „dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi”, oczywiście tylko ponad skonsumowany już w sprawie I C 445/12 zarzut potrącenia.

Jeśli chodzi o zeznania świadków złożone w niniejszej sprawie, nie wniosły one wiele do sprawy. Świadkowie ci, za wyjątkiem J. B., byli już przesłuchiwani w sprawie I C 445/12 Sądu Okręgowego w Łomży i aktualnie, z uwagi na upływ kolejnych dwóch lat, nie potrafili sobie przypomnieć żadnych istotnych szczegółów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Świadkowie zawnioskowani przez powoda, a więc J. B., który sporządzał prywatną opinię na jego zlecenie, sąsiad Z. P. i żona D. W. opisali stan budynku, jaki jest aktualnie lub był, gdy ostatni raz widzieli budynek. Świadek J. B. przyznał, iż przy sporządzaniu prywatnej opinii nie uzyskał od powoda szeregu informacji (np. ile lat temu zostało zrobione ocieplenie, o przebudowie ścian wewnętrznych) mających znaczenie dla dokonanej wyceny. Z kolei świadek S. J. zeznał, iż schody po poprawce odpowiadały powodowi – nie zgłaszał on uwag, a skoro schody pasowały właścicielowi to pasowały i jemu, który je wykonywał. W świetle tych „ubogich” zeznań świadków, a przede wszystkim po dokonaniu oględzin sądowych wykonanych prac, koniecznym było zasięgnięcie opinii biegłego z zakresu budownictwa na okoliczność ustalenia czy prace wykonane na nieruchomości powoda zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej (w tym czy możliwe było wykonanie stopni wewnętrznej klatki schodowej zgodnie z Polskimi Normami bez przebudowywania ścian klatki schodowej), określenia zakresu stwierdzonych nieprawidłowości, ustalenia kosztów usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości innych niż wskazane w sprawie I C 445/12 Sądu Okręgowego w Łomży (ewentualnie tych samych, ale przekraczających kwotę z zarzutu potrącenia uwzględnionego w sprawie I C 445/12) z odniesieniem się do prywatnej opinii J. B., ustalenia przyczyn stwierdzonych wad, ich rozwoju wskutek upływu czasu, ustalenia czy przedmiotowy budynek był i jest utrzymywany w należyty sposób i jaki to miało wpływ na jego stan, ustalenia kosztów usunięcia wad powstałych z winy pozwanego.

W opinii głównej (k.112-135) biegły z zakresu budownictwa S. M. szczegółowo wskazał usterki w pracach wykonanych przez pozwanego: oprócz tych stwierdzonych przez Sąd Okręgowy w Łomży, które spowodowały uwzględnienie zarzutu potrącenia, biegły wskazał także nowe roboty wymagające naprawy oraz roboty związane z dokończeniem. Do tych pierwszych zaliczył: sufity pomieszczeń wyrównane styropianem, gładź gipsowa na ścianach wewnętrznych domu i klatka schodowa wewnętrzna. Do drugiej grupy zaliczył: boczną stronę ścianki przy styku z dachem dobudówki domu, prace elewacyjne domu, rusztowania zewnętrzne rurowe, wywóz gruzu. Biegły wyjaśnił też przyczyny, dla których nie podziela prywatnej opinii J. B., a także przyznał, iż brak ogrzewania budynku w okresie zimowym wpływa na stan techniczny budynku, w szczególności na nie dokończone prace docieplenia ścian zewnętrznych domu oraz na tynki wewnętrzne, w większości już szpachlowane. Biegły wskazał też na brak, już w momencie budowania domu, izolacji poziomej ław fundamentowych. W jego ocenie prawidłowe wykonanie izolacji poziomej na obecnie istniejących ławach fundamentowych, biorąc pod uwagę obecny stan ław i ścian fundamentowych oraz przygotowanie swobodnego zewnętrznego dostępu, spowodowałoby znaczne zwiększenie kosztów remontowych tego obiektu. Metoda wykonania takiej izolacji możliwa jest poprzez iniekcję lub odkrywkowo wcinanie się odcinkami w ściany fundamentowe domu, są to prace pracochłonne, wymagające od wykonawcy dużej fachowości i precyzji – są pracami bardzo drogimi kosztowo. Według biegłego na prawidłowe wykonanie takich prac, wskazana byłaby dokumentacja techniczna opracowana przez uprawnioną osobę, posiadająca stosowną wiedzę. Szczególnie dużo uwagi biegły poświęcił, zgodnie z poleceniem Sądu, kwestii wykonania wewnętrznej klatki schodowej. Biegły stwierdził, iż pozwany wykonał schody dwubiegowe proste (konstrukcji żelbetowej wylewanej) dla każdej z kondygnacji, oparte na spocznikach usytuowanych w przybliżeniu na 2/3 wysokości każdej z kondygnacji domu. Zdaniem biegłego przy obecnie istniejących wysokościach poszczególnych kondygnacji tego domu, zastosowanie przez pozwanego schematu wylewanych prostych schodów dwubiegowych opartych na wygodnych spocznikach między kondygnacyjnych, uniemożliwiło wykonanie poszczególnych stopni schodowych o wymiarach wymaganych przez Polskie Normy. Jednocześnie biegły po dokładnym przeliczeniu wymiarów istniejącej wewnętrznej klatki schodowej, stwierdził, że istnieje możliwość przebudowy stopni, na podkładzie istniejącej żelbetowej płyty schodowej tj. z wykonaniem od nowa stopni określonych jako bezpiecznych z wymiarami zgodnymi z Normami Polskimi. Szczegółowy sposób wykonania tych schodów biegły opisał na stronach 11-12 opinii.

Do obszernych zarzutów stron, biegły ustosunkował się w pisemnych wyjaśnieniach (k.171-185), podtrzymując sporządzoną opinię,

W następstwie dalszych zarzutów stron do tychże wyjaśnień, Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej na okoliczność ustalenia wartości stwierdzonych nieprawidłowości w pracach wykonanych przez pozwanego z uwzględnieniem danych zawartych w kosztorysie biegłego J. S. (akta I C 225/12 Sądu Okręgowego w Łomży) tak w odniesieniu do ilości (obmiaru) prac za które przyznano wynagrodzenie pozwanemu, jak też i ich ceny przyjętej w tej sprawie, a także wyliczenie należnego podatku VAT, albowiem w ocenie Sądu koszt naprawy stwierdzonych usterek nie może nie uwzględniać stawek i ilości prac, za które przyznano wynagrodzenie wykonawcy.

Biegły w opinii uzupełniającej (k.227-232) zachował wcześniej wprowadzony podział prac na dwie grupy: pierwsza – prace związane z usunięciem stwierdzonych nieprawidłowości, tj. usunięcie popękanych tynków, styropianu i siatki z części istniejących sufitów pomieszczeń domu na I-piętrze wraz z oczyszczeniem ich powierzchni (1.354,50 zł netto), wykonanie od nowa usuniętych tynków z sufitów pomieszczeń I piętra (1.567,50 zł netto), równanie części sufitów na I piętrze poprzez montaż suchych tynków na rusztach, łącznie z wykonaniem gładzi gipsowej (1.955,50 zł netto), uzupełnienie i naprawa gładzi gipsowej na ścianach wewnętrznych pomieszczeń domu (5.321,80 zł netto), przebudowa istniejących stopni żelbetowych w wewnętrznej klatce schodowej (10.559,20 zł netto), czyszczenie powierzchni wykonanego klinkieru (730,60 zł netto), wywóz gruzu porozbiórkowego (2.059,40 zł netto) oraz drugą grupę – dotyczącą robót związanych z koniecznością ich dokończenia, tj. uzupełnienie obicia bocznej zewnętrznej ścianki drewnianej (78,40 zł netto), dokończenie prac elewacyjnych związanych z dociepleniem zewnętrznym domu (5.553,60 zł netto), rusztowania zewnętrzne rurowe (3.815 zł netto). Łączna wartość wszystkich tych prac wynosiła 33.858,50 zł, a podatek Vat w wysokości 23% stanowił 7.787,50 zł.

W konsekwencji dalszych zarzutów stron, jak też i wątpliwości Sądu, biegły został wezwany na rozprawę celem złożenia ustnych wyjaśnień do opinii sporządzonej na piśmie.

W swoich wyjaśnieniach (k.292v-293) biegły przede wszystkim stwierdził, że gdyby budynek był eksploatowany prawidłowo tzn. ogrzewany, wietrzony i prawidłowo wentylowany (np. w piwnicy wentylacja była zatkana), to nie trzeba byłoby wykonywać prac naprawczych dotyczących tynków i gładzi, a więc odpadłyby koszty z litery A i B opinii uzupełniającej, a koszty wywozu gruzu byłyby około 10% mniejsze. Przy prawidłowej eksploatacji, zdaniem biegłego, najprawdopodobniej nie zachodziłaby potrzeba naprawy sufitu, mimo że dano tam styropian, a więc zastosowano metodę tańszą, ale od kilku lat już nie stosowaną. Istotne, jak zostało to wykonane od razu, a więc czy się trzymało się dobrze, a struktura była mocna.

W ocenie Sądu powyższe stanowisko biegłego zasługuje na podzielenie w całości. Znajduje ono także potwierdzenie w zasadach wiedzy i doświadczenia życiowego – skoro biegły S., sporządzający kilka lat wcześniej opinię, przyznał wynagrodzenie za wykonany tą techniką sufit, oznacza to, że wówczas musiał się on dobrze trzymać i spełniać swoją rolę – w innym przypadku, co oczywiste, biegły nie przyznałby A. Ś. wynagrodzenia, ewentualnie wciągnąłby tę pracę na listę prac wymagających naprawy.

Stąd też Sąd nie uwzględnił kosztów robót z pkt A i B opinii uzupełniającej, a także zmniejszył koszty wywozu gruzu o niecałe 10% do kwoty 1.927,44 zł netto. Na marginesie zauważyć można tylko, że jak przyznał biegły na stronie 3 opinii uzupełniającej doszło do pomyłki w literze A punkt 1, gdzie powierzchnia powinna być ograniczona do 30,38 m ², a w punkcie 2 powinna być w ogóle pominięta, ale wobec wcześniej wskazanych argumentów pomyłka ta nie ma już znaczenia.

Sąd podzielił stanowisko biegłego, iż wykonane schody klatki wewnętrznej w prawdzie nadają się do użytku, ale powinny być przebudowane w sposób wskazany przez biegłego, tak aby spełniały Polskie Normy i zapewniały wygodę użytkownikom. Pozwany, zawodowo trudniący się budowlanką powinien wykonać schody nie tylko po to, żeby nadawały się do użytku, ale powinien starać się wykonać je zgodnie ze sztuką budowlaną. Gołosłowne powoływanie się na zgodę powoda, który jest laikiem w kwestiach budowlanych, nie zwalnia pozwanego z konieczności pokrycia kosztów przebudowy schodów (kwota 10.559,20 zł netto).

Wadliwie została również wykonana więźba dachowa. Zdaniem biegłego wzmocnienia wymaga część węzłów w wykonanej konstrukcji dachowej w miejscach ich styków – wartość prac 941,50 zł netto.

Biegły uznał również w swojej opinii zasadność żądania powoda zapłaty kosztów czyszczenia klinkieru zgodnie z kosztorysem sporządzonym na potrzeby sprawy Sądu Okręgowego w Łomży I C 445/12, gdyż jest on w znacznym stopniu pobrudzony naleciałościami z cementu i zaprawy cementowej – wartość prac 730,60 zł netto.

Sąd uznał także za zasadne, aby pozwany zwrócił powodów koszty robót związanych z koniecznością ich dokończenia w zakresie uzupełnienia obicia bocznej zewnętrznej ścianki drewnianej (boczna strona ścianki przy styku z dachem dobudówki domu) w kwocie 78,40 zł netto. W odniesieniu do tej pracy pozwany nie przedstawił żadnych argumentów, że do jej nieukończenia doszło z winy powoda. Odmienienie należy z kolei ocenić przyczynę niedokończenia prac przy elewacji domu – pozwany od samego początku konsekwentnie, zarówno w toku postępowania przed tutejszym Sądem, jak i przed Sądem Okręgowym w Łomży w sprawie I C 445/12 wskazywał, że do przerwania robót doszło z woli inwestora, który nie był zdecydowany na kolor elewacji. Takie też ustalenia poczynił zarówno Sąd Okręgowy, jak i Sąd Apelacyjny, zaś w niniejszym postępowaniu powód nie przedstawił żadnych dowodów wskazujących na przyczynę przerwania robót leżącą po stronie pozwanego. Skoro zatem to nie z winy pozwanego zostały przerwane prace, a nadto nie otrzymał on w sprawie I C 445/1 Sądu Okręgowego w Łomży wynagrodzenia za dokończenie elewacji, nie ma podstaw do obciążania go kosztami dokończenia prac. Konsekwencją takiego stanowiska jest też brak podstaw do obciążania pozwanego kosztami rusztowań zewnętrznych rurowych.

W ocenie Sądu opinie biegłego S. M., wraz z pisemnymi i ustnymi wyjaśnieniami do nich, zasługują na podzielenie w całości, jako oparte na fachowej wiedzy i doświadczeniu biegłego. W obszernych opiniach biegły szczegółowo odniósł się do wszystkich zarzutów stron, które miały także możliwość osobistego zadawania pytań biegłemu. Sąd nie podzielił jedynie stanowiska biegłego, iż do kwoty netto winien być doliczony 23% podatek VAT. Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę stoi na stanowisku, iż podatek ten winien wynosić 8%, tak jak wskazał to Sąd Apelacyjny w Białymstoku, powołując się na art. 41 ust. 12 ustawy o podatku o towarów i usług, z którego wynika, że stawkę tego podatku w wysokości 8% stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

W tym miejscu wyjaśnić jeszcze należy, iż nie ma podstaw do obciążania pozwanego kosztami wykonania izolacji poziomej ław fundamentowych. Wykonanie takiej pracy nie zostało ustalone przez strony, a bynajmniej strona powodowa nie udowodniła tego. Pozwany nie otrzymał także wynagrodzenia za taką pracę.

Dlatego też mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż wartość kosztów usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości obciążających pozwanego wynosi 15.376,11 zł brutto (14.237,14 zł netto). Kwotę tę Sąd zasądził z odsetkami (ustawowymi, a później – od 1.01.2016 r. - ustawowymi za opóźnienie) od dnia 13 listopada 2014 r., albowiem 12 listopada 2014 r. upłynął termin do jej uiszczenia określony w wezwaniu do zapłaty. Dalej idące żądanie zostało oddalone w punkcie II wyroku.

O kosztach (wynoszących łącznie 13.975,09 zł) orzeczono na podstawie art. 100 kpc, mając na uwadze procent (21%) uwzględnionego żądania.