Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 sierpnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Protokolant: sekr.sądowy Iwona Lawrenc

po rozpoznaniu w dniu 30 sierpnia 2013 r. w Gdańsku

apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Gdyni

z dnia 18 kwietnia 2013 r. sygnatura akt IV P 376/10

w sprawie z powództwa M. L.

przeciwko C. Siedziba działający w obrębie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o odszkodowanie

uchyla zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 18 kwietnia 2013r. w sprawie IVP 376/10 i znosi postępowanie w całości pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach za obie instancje.

/na oryginale właściwy podpis/

UZASADNIENIE

Powódka M. L. wniosła pozew przeciwko C. Siedziba działającemu w obrębie (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. domagając się zapłaty kwoty 10.000 zł tytułem odszkodowania w związku z nieuzasadnionym rozwiązaniem umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 k.p.

Według jej twierdzeń rozwiązanie z nią stosunku pracy w trybie art. 52 § 1 k.p. wynikało z zawiści, przede wszystkim nowego kierownika marketu S. B., która nie mogła zdobyć szacunku u pracowników, jakim cieszyła się powódka.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany podniósł, iż złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa m.in. przez powódkę i w związku z tym przedstawiono jej zarzut popełnienia przestępstwa określonego w art. 278 § 1 k.k. Na tej podstawie pismem z dnia 10 czerwca 2010r. pozwana rozwiązała z powódką umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków przez pracownika jakim jest dbałość o mienie zakładu pracy.

Wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2013r. Sad Rejonowy w Gdyni Wydział IV Pracy oddalił powództwo i zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 700zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

W motywach rozstrzygnięcia Sąd ten wskazał, że podstawową kwestią do rozstrzygnięcia w sprawie pozostawało ustalenie, czy zasadne było zarzucenie powódce przez pozwanego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych i w konsekwencji rozwiązanie z nią umowy o pracę na podstawie art. 52 k.p. bowiem w myśl tego przepisu pracodawca może rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.

Ustalając, że powódka, mając przesłanki do przypuszczenia, iż pracownicy pozwanego, w tym jej narzeczony, okradają jej pracodawcę, Sąd Rejonowy przyjął, że nie podjęła ona żadnych działań, które umożliwiłyby pracodawcy zapobieżenie tym kradzieżom i uchronienie się przed szkodą. W jego ocenie powódka jako pracownik zobligowana była na podstawie przepisu art. 100 k.p. do poinformowania przełożonego choćby o swoich podejrzeniach dotyczących kradzieży. Powinność ta wynika również z obowiązku lojalności oraz obowiązku stosowania zasad współżycia społecznego w realizacji stosunku pracy.

Z tych względów Sąd ten uznał powództwo za nieuzasadnione i na podstawie art. 52 § 1 k.p. i art. 58 k.p. a contrario je oddalił orzekając o kosztach na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 11 ust. 1 pkt. 2 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2002 Nr 163 poz. 1349).

Powyższy wyrok zaskarżyła apelacją powódka zarzucając:

⚫

obrazę przepisów postępowania, mająca wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 233 § 1 kpc, art. 6 § 2 kpc w zw. z art. 232 kpc, art. 245 kpc, art. 328 § 2 i art. 386 § 4kpc.,

⚫

błąd w ustaleniach faktycznych przez przyjęcie, że zakwestionowany telewizor pochodził z przestępstwa na szkodę pozwanego i że był on produkowany jedynie na jego potrzeby oraz, że powódka nie informowała o dokonanych na szkodę pozwanego kradzieżach i że ciążył na niej obowiązek działania w celu organizacji pracy sklepu Mający na celu prewencje przed kradzieżami.

W konkluzji apelująca wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku i uznanie powództwa, a z ostrożności procesowej wnosiła o ewentualne uchylenie przedmiotowego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Pozwany wnosił o oddalenie apelacji i zasądzenie na jego rzecz od powódki kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Merytoryczne rozpoznanie apelacji jest możliwe tylko w ważnym postępowaniu sądowym. W niniejszej sprawie nastąpił brak należytego umocowania pełnomocnika procesowego strony pozwanej, a wadliwość tego rodzaju, zgodnie z treścią art. 379 pkt 2 k.p.c., stanowi przyczynę nieważności postępowania.

Pełnomocnictwo procesowe dla radców prawnych, gdzie stroną pozwaną jest spółka z o.o., podpisał dyrektor zasobów ludzkich (k. 26). Natomiast art. 201 § 1 k.s.h. stanowi, że spółkę reprezentuje i prowadzi jej sprawy Zarząd, który składa się z jednego albo większej liczby członków (§ 2).

Zgodnie z aktualnym odpisem z KRS, do reprezentowania pozwanej spółki uprawnieni są prezes i wiceprezes zarządu, każdy z nich jednoosobowo, pozostali członkowie zarządu łącznie z prezesem lub wiceprezesem zarządu (odpis z KRS – k. 27, 32). Zatem tylko ten podmiot może bezpośrednio przed sądem reprezentować pozwaną spółkę, jak też może w ramach tych samych uprawnień ustanowić pełnomocnika procesowego.

W niniejszej sprawie nie zostało przedłożone pełnomocnictwo udzielone przez członków zarządu spółki z o.o. dyrektorowi zasobów ludzkich w zakresie udzielenia przez niego pełnomocnictwa procesowego radcom prawnym w sprawie.

Obowiązkiem pełnomocnika procesowego reprezentującego stronę postępowania jest przedstawienie wszelkich stosownych dokumentów umożliwiających zweryfikowanie umocowania. Oznacza to konieczność przedstawienia całego ciągu dokumentów prowadzących aż do mocodawcy, potwierdzających także umocowanie organu udzielającego pełnomocnictwa do działania za mocodawcę. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwałach z dnia 19 maja 2004 r., III CZP 21/04 (OSNC 2005, nr 7-8, poz. 118), z dnia 30 marca 2006 r., III CZP 14/06, (OSP 2006, nr 12, poz. 140, a także w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 23 stycznia 2009 r. III CZP 118/08, niepubl.).

Zatem tylko w ten sposób można zrealizować, przewidziany w art. 89 § 1 k.p.c., obowiązek wykazania umocowania pełnomocnika, który obowiązany jest przy pierwszej czynności procesowej dołączyć do akt sprawy pełnomocnictwo z podpisem mocodawcy. Ten ostatni może udzielić pełnomocnictwa w dowolnej formie, lecz w postępowaniu sądowym musi ono spełniać warunki określone w art. 89 § 1 k.p.c.

W toku postępowania przed Sądem Rejonowym pełnomocnik procesowy nie został wezwany w trybie art. 130 § 1 k.p.c. do wykazania umocowania. Niewystarczające jest przy tym oświadczenie pełnomocnika złożone na rozprawie w dniu 30 września 2010 roku, iż umocowanie w sprawie jest prawidłowe, bowiem funkcje osoby reprezentującej pracodawcę C. Siedziba pełni dyrektor do spraw zasobów ludzkich i ta osoba udzieliła pełnomocnictwa (k. 47).

Powierzając bowiem reprezentowanie pozwanego radcy prawnemu w sporze przed sądem, zarząd spółki powinien podpisać mu pełnomocnictwo. Nie może zarządu w tej czynności zastąpić dyrektor zasobów ludzkich, nawet powołujący się na upoważnienie tego organu. W takiej sytuacji dochodzi do niewłaściwego umocowania, co powoduje unieważnienie dotychczasowego postępowania i obowiązek jego powtórzenia.

Postępowanie sądowe z udziałem osoby, która wprawdzie może być pełnomocnikiem, ale nie przedłożyła dokumentów pełnomocnictwa wykazujących umocowanie do występowania w imieniu strony i nie została wezwana w trybie art. 130 § 1 k.p.c. do ich przedłożenia, a brak formalny pism procesowych w postaci nienależytego umocowania pełnomocnika nie został usunięty jest dotknięte nieważnością w rozumieniu art. 379 pkt 2 k.p.c. (por. wymienioną uchwałę SN z dnia 23 stycznia 2009 r. oraz postanowienie Sądu Najwyższego z 9 lipca 2009 roku, III CZP 19/09, Lex nr 512985).

Wprawdzie skutki nieważności postępowania przed sądem pierwszej instancji powinny być, jeżeli to możliwe, naprawione przez sąd drugiej instancji przy rozpoznawaniu sprawy na skutek apelacji, jednakże w niniejszej sprawie budzi również wątpliwość oznaczenie strony pozwanej, szczególnie w świetle tego co wskazano wyżej czyli prawidłowego umocowania pełnomocnika reprezentującego tą stronę w trakcie postępowania przed Sądem I instancji.

I tak w pozwie powódka podała jako pozwanego sklep w którym pracowała – C. (...) w G., natomiast na oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę widnieje pieczęć z nazwą (...) Sp. z o.o. w W. – Pracodawca C. Siedziba w W.. W trakcie posiedzenia wyjaśniającego – bez udziału pozwanego – powódka jako pozwanego wskazała (...) Sp. z o.o. w W.; odpowiedź na pozew wniósł C. Siedziba w W. – a pełnomocnictwo do reprezentowania radcy prawnego udzielone zostało przez dyrektora zasobów ludzkich prawdopodobnie z firmy (...) Sp. z o.o. w W. – brak w aktach jakiegokolwiek upoważnienia dla K. K. do reprezentowania pracodawcy, brak również informacji kim jest ta osoba i w jakim podmiocie jest zatrudniona. Do odpowiedzi na pozew pełnomocnik profesjonalny dołączył natomiast z bliżej niewiadomych powodów odpis z (...) Sp. z o.o. w W..

Oznaczanie pozwanego dokonane przez Sąd Rejonowy jako C. Siedziba działająca w obrębie (...) Sp. z o.o. w W. jest zdaniem Sądu Okręgowego błędne i nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 k.p. pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników. Zgodnie natomiast z art. 3 ¹ k.p. za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do pracodawcy będącego osobą fizyczną, jeżeli nie dokonuje on osobiście czynności, o których mowa w tym przepisie. Czynnością z zakresu prawa pracy, co wydaje się oczywiste na pewno nie jest udzielenie pełnomocnictwa procesowego w sprawie sądowej.

W tej kwestii unormowania kodeksu postępowania cywilnego wyraźnie podają kto może reprezentować pracodawcę przed sądem pracy. W postępowaniu z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, na ogólnych zasadach, strony i ich organy lub przedstawiciele ustawowi mogą działać przed sądem osobiście lub przez pełnomocników.

I tak zgodnie z art. 87 k.p.c. pełnomocnikiem może być adwokat lub radca prawny, a w sprawach własności przemysłowej także rzecznik patentowy, a ponadto osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony oraz osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia, współuczestnik sporu, jak również rodzice, małżonek, rodzeństwo lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia. Pełnomocnikiem osoby prawnej lub przedsiębiorcy, w tym nie posiadającego osobowości prawnej, może być również pracownik tej jednostki albo jej organu nadrzędnego. Osoba prawna prowadząca, na podstawie odrębnych przepisów, obsługę prawną przedsiębiorcy, osoby prawnej lub innej jednostki organizacyjnej może udzielić pełnomocnictwa procesowego - w imieniu podmiotu, którego obsługę prawną prowadzi - adwokatowi lub radcy prawnemu, jeżeli została do tego upoważniona przez ten podmiot.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 460 § 1 k.p.c. zdolność sądową i procesową ma także pracodawca, chociażby nie posiadał osobowości prawnej, a w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zdolność tę ma organ rentowy.

W przedmiotowej sprawie, wskutek złego oznaczenia przez Sąd – wbrew woli powoda – strony pozwanej, nie można ustalić na etapie postępowania apelacyjnego ani kto jest pozwanym pracodawcą ani w konsekwencji kto powinien w jego imieniu udzielić pełnomocnictwa pełnomocnikom profesjonalnym.

Z tej przyczyny postępowanie przed sądem pierwszej instancji jest nieważne. Ponownie rozpatrując sprawę, Sąd Rejonowy powinien przede wszystkim prawidłowo oznaczyć stronę pozwaną, a następnie, w trybie art. 130 § 1 k.p.c., zwrócić się do tej strony o przedstawienie właściwego umocowania radców prawnych w niniejszym postępowaniu i dopiero wówczas przeprowadzić postępowanie dowodowe.

Z tych przeto względów Sąd na mocy art. 386 § 2 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO I. Szczygłowska SSO K. Antoniewicz SSA w SO H. Witkowska - Zalewska