Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1482/16

Decyzją z dnia 11 maja 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił M. Ś. prawa do emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy uznał za udowodnione 25 lat stażu sumarycznego, w tym 2 lata , 11 miesięcy i 17 dni stażu pracy w warunkach szczególnych (ZUS zaliczył okres zatrudnienia w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością od 6 września 1990 r. do 30 kwietnia 1991 r. oraz od 1 stycznia 1992 r. do 30 kwietnia 1994 r.). Do okresu pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawcy następujących okresów zatrudnienia:

- od 1 kwietnia 1975 r. do 3 września 1990 r. w Spółdzielni Kółek Rolniczych w J. , ponieważ świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych z dnia 22 maja 2001 r. zostało wystawione przez archiwum zakładowe , a jedynym podmiotem upoważnionym do stwierdzenia okresu wykonywania pracy w warunkach szczególnych jest zakład pracy. Ponadto z oświadczenia złożonego w dniu 5 kwietnia 2016 r. wynika ,że w powyższym okresie zatrudnienia na stanowisku kierowcy ciągnika kołowego wnioskodawca wykonywał oprócz prac transportowych również prace polowe. Organ podkreślił ,że jakkolwiek prace kierowców ciągników są wymienione w dziale VIII ( tj. transporcie i łączności) , poz. 3 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. , to jednak nie jest możliwym uznanie za pracę w warunkach szczególnych kierowanie tymi pojazdami przy jakichkolwiek zadaniach , a nie tylko transportowych.

- od 1 maja 1991 r. do 31 grudnia 1991 r. w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z uwagi na rozbieżności w zakresie zajmowanego przez wnioskodawcę stanowiska pracy. W świadectwie pracy z dnia 30 kwietnia 1994 r. zakład pracy wykazał , że M. Ś. wykonywał prace na stanowisku operatora spycharki , a w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 31 października 1996 r. wskazano ,że wnioskodawca wykonywał prace na stanowisku operatora urządzeń przeładunkowych. Z przedłożonych zaś angaży wynika ,że w powyższym okresie wnioskodawca wykonywał prace na stanowisku operatora – ślusarza , a stanowisko ślusarza nie zostało enumeratywnie wymienione w dziale II zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r.

- od 1 maja 1994 r. do 29 lutego 1996 r. w (...) spółce akcyjnej z uwagi na rozbieżności odnośnie zajmowanego stanowiska. W świadectwie pracy z dnia 29 lutego 1996 r. zakład pracy wykazał ,że wnioskodawca wykonywał prace na stanowisku operatora ładowarki , natomiast w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 29 lutego 1996 r. zakład wykazał ,że wnioskodawca wykonywał prace na stanowisku maszynisty ładowarki – operatora. Ponadto w dziale II , poz. 1 pkt 32 zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. wskazano stanowisko maszynisty ładowarki.

/decyzja k.37-37 odwrót plik II akt ZUS/

W dniu 15 czerwca 2016 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie sporządzone przez pełnomocnika M. Ś. od ww. decyzji w którym wniósł o jej zmianę i przyznanie M. Ś. prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu wskazano ,że w spornych okresach wskazanych w ww. decyzji M. Ś. wykonywał pracę w warunkach szczególnych. W odniesieniu do pracy wnioskodawcy w Spółdzielni Kółek Rolniczych w J. wskazano ,że w okresie tym M. Ś. wykonywał obowiązki pracownicze traktorzysty , a fakt ,że część tych obowiązków sprowadzało się do wykonywania prac polowych nie może pozbawiać wnioskodawcy możliwości zaliczenia tego okresu . Pełnomocnik wnioskodawcy podkreślił ,że wnioskodawca wykonując prace polowe był narażony na działanie takich samych szkodliwych dla zdrowia czynników jak w przypadku kierowcy ciągnika , który wykonuje swoje obowiązki w transporcie. W odniesieniu zaś do okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Zakładach (...) S.A. pełnomocnik wskazał ,że w okresie od 6 września 1990 r. do 29 lutego 1996 r. wnioskodawca wykonywał obowiązki operatora ładowarki przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej , a więc pracował w szczególnych warunkach uprawniających do uzyskania wcześniejszego świadczenia emerytalnego.

/odwołanie k. 2-5/

W odpowiedzi na odwołanie , która wpłynęła do tutejszego Sądu w dniu 28 czerwca 2016 r. organ rentowy wniósł o jego oddalenie przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.8-8odwrót/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony M. Ś. urodził się (...)

/okoliczność bezsporna/

W dniu 25 lutego 2016 roku ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę, po którego rozpatrzeniu wydano zaskarżoną decyzję.

/wniosek k.1-5 plik II akt ZUS , decyzja k.37-37 odwrót plik II akt ZUS/

M. Ś. nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

/okoliczność bezsporna/

Ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 roku udokumentował 25 lat ogólnego stażu pracy.

/okoliczność bezsporna/

M. Ś. udokumentował 2 lata , 11 miesięcy i 17 dni stażu pracy w warunkach szczególnych ( zaliczono mu okres zatrudnienia w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością od 6 września 1990 r. do 30 kwietnia 1991 r. oraz od 1 stycznia 1992 r. do 30 kwietnia 1994 r.).

/okoliczność bezsporna/

Ubezpieczony od dnia 19 lipca 1974 r. posiada prawo jazdy kategorii T , a od dnia 23 maja 1983 r. prawo jazdy kategorii C.

/okoliczność bezsporna/

M. Ś. zatrudniony był w Spółdzielni Kółek Rolniczych w J. w okresie od 1 kwietnia 1975 r. do 3 września 1990 r. ( w okresie od 29 października 1976 r. do 1 listopada 1978 r. odbywał zasadniczą służbę wojskową).Świadectwo pracy z dnia 3 września 1990 r. wskazuje ,że w powyższym okresie wnioskodawca wykonywał obowiązki traktorzysty oraz operatora koparko – spycharki.

/świadectwo pracy k.3 – 3 odwrót plik I akt ZUS/

W trakcie pracy ww. zakładzie wnioskodawca ukończył kurs obsługi koparek naczyniowych oraz kurs ciągników gąsienicowych.

/świadectwo pracy k.3 – 3 odwrót plik I akt ZUS/

W dniu 22 maja 2001 r. archiwum zakładowe po zlikwidowanej Spółdzielni Kółek Rolniczych w J., wystawiło M. Ś. świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Z treści świadectwa pracy wynika ,że M. Ś. w okresie od 1 kwietnia 1975 r. do 3 września 1990 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał obowiązki pracownicze traktorzysty , operatora koparko – spycharki na stanowisku kierowcy ciągnika kołowego wymienionym w Dziale VIII , poz.3 pkt 1 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Rolnictwa , Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 r. ( Dz.U. (...) Nr 2 , poz.4)

/ świadectwo pracy wykonywanej w warunkach szczególnych k.16 plik II akt ZUS/

Podczas pracy w ww. zakładzie pracy obowiązki pracownicze M. Ś. sprowadzały się do wykonywania prac za pomocą ciągnika. Wnioskodawca

zajmował się opryskiem pól środkami ochrony roślin oraz środkami owadobójczymi , a usługi te świadczył na rzecz okolicznych rolników. M. Ś. wykonywał prace polowe polegające m.in. na orce , czy też koszeniu. Wnioskodawca wykonywał prace transportowe polegające na przewozie mleka ze zlewni do mleczarni ( w okresie letnim), buraków ,ziemniaków , zbóż , a także materiałów budowlanych. W trakcie trwania roku szkolnego M. Ś. dowoził ,za pomocą ciągnika wyposażonego w przyczepę, dzieci do pobliskiej szkoły. Zimą wnioskodawca wykonywał za pomocą ciągnika prace przy zwalczaniu gołoledzi - rozsypywał piasek i sól na drogach wojewódzkich , a także zajmował się odśnieżaniem ulic za pomocą koparki wyposażonej w pług.

/zeznania świadków: B. U. min.00:18:18 – 00:22:29 , M. B. min.00:22:29 – 00:28:33 oraz wnioskodawcy min.00:34:35 -00:36:00 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:01:46 – 00:16:13 protokołu rozprawy z dnia 26 października 2016 r. , płyta CD k.54/

W okresie od 6 września 1990 r. do 30 kwietnia 1994 r. M. Ś. zatrudniony był w zakładach (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością ( poprzednio Zakłady (...)). Świadectwo pracy z dnia 30 kwietnia 1994 r. wskazuje ,że w ww. okresie wnioskodawca wykonywał obowiązki operatora spycharki.

/świadectwo pracy k.4-4 odwrót plik I akt ZUS/

M. Ś. został zatrudniony ww. zakładzie pracy od dnia 6 września 1990 r. i powierzono mu wówczas obowiązki operatora spycharko – ładowarki w Wydziale Kotłowni.

/umowa o pracę k.30/

Kolejne otrzymywane przez wnioskodawcę angaże w ww. zakładzie pracy przedstawiały się następująco:

- od dnia 20 września 1990 r. na stanowisko operatora spycharki na Wydziale Kotłowni.

- od dnia 1 listopada 1990 r. na stanowisko operatora ładowarki na Wydziale Kotłowni.

- od dnia 1 maja 1991 r. na stanowisko ślusarz – operatora na Wydziale Kotłowni.

- od dnia 1 stycznia 1992 r. na stanowisko operatora spycharki na Wydziale Kotłowni.

/angaże k.30-32/

Świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych z dnia 31 października 1996 r. wskazuje ,że M. Ś. w okresie od 6 września 1990 r. do 30 kwietnia 1994 r. wykonywał prace przy montażu , remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych na stanowisku operatora urządzeń przeładunkowych wymienionym w wykazie A , dziale II , poz.1 pkt 53 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r.

/ świadectwo pracy wykonywanej w warunkach szczególnych k.17 plik II akt ZUS/

W okresie od 1 maja 1994 r. do 29 lutego 1996 r. M. Ś. zatrudniony był w zakładach (...) Spółce Akcyjnej. Świadectwo pracy z dnia 29 kwietnia 1996 r. wskazuje , że w ww. okresie wnioskodawca wykonywał obowiązki operatora ładowarki.

/świadectwo pracy k.5-5 odwrót plik I akt ZUS/

Świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych z dnia 29 lutego 1996 r. wskazuje ,że M. Ś. w okresie od 1 maja 1994 r. do 29 lutego 1996 r. wykonywał prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu remoncie i eksploatacji elektroenergetycznych i cieplnych na stanowisku maszynisty ładowarki – operatora wymienionym w wykazie A , dziale II , poz.1 pkt 32 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w warunkach w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego.

/ świadectwo pracy wykonywanej w warunkach szczególnych k.18 plik II akt ZUS/

Obowiązki pracownicze wnioskodawcy wykonywane w zakładach (...) sprowadzały się do obsługi ładowarki za pomocą której M. Ś. dokonywał wsypu węgla na taśmociąg , a także do odbioru za jej pomocą powstałego w procesie wytwarzania ciepła żużlu. Po godzinach pracy oraz w dniu wolne od pracy wnioskodawca zajmował się remontem znajdujących się na wydziale kotłowni urządzeń cieplnych takich jak piece oraz kotły.

/zeznania świadka A. P. min.00:28:33 – 00:34:35 oraz wnioskodawcy min.00:34:35 -00:36:00 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:01:46 – 00:16:13 protokołu rozprawy z dnia 26 października 2016 r. , płyta CD k.54/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów zarówno w postaci dokumentacji osobowej ze spornego okresu zatrudnienia ubezpieczonego jak i osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań ubezpieczonego oraz zeznań świadków : B. U. , M. B. , A. P..

W odniesieniu do okresu pracy wnioskodawcy w Spółdzielni Kółek Rolniczych w J. wskazać należy, że zarówno zeznający w sprawie świadkowie : B. U. , M. B. jak i wnioskodawca byli zgodni co do czynności jakie wówczas wykonywał wnioskodawca , ale materiał ten nie pozwolił na uznanie tej pracy jako pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

W odniesieniu zaś do pracy wnioskodawcy w zakładach (...) „ wskazać należy ,że z zeznań świadka A. P. jak i wnioskodawcy wynika jednoznacznie na czym polegały wykonywane wówczas przez niego obowiązki pracownicze i możliwym jest zaliczenie tej pracy jako pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art.184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz.883) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art.32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Stosownie do treści art.184 ust.2 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 roku, emerytura, o której mowa w ust.1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Prawo do emerytury na podstawie art.184 ww. ustawy przysługuje ubezpieczonemu, który na dzień wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 roku) spełnił określone w niej wymogi stażowe, a po tej dacie osiągnął wymagany wiek, niezależnie od tego czy w chwili osiągnięcia tego wieku wykonywał pracę w szczególnych warunkach, czy wykonywał inną pracę i czy pozostawał w zatrudnieniu.

Definicja ustawowa „pracy w szczególnych warunkach” została zawarta w art.32 ust.2 ww. ustawy o emeryturach i rentach. Zgodnie z tym przepisem, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Stosownie do treści art.32 ust.4 ww. ustawy wiek emerytalny, o którym mowa w ust.1 rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki na podstawie którym osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Za dotychczasowe przepisy (w rozumieniu art.32 ust.4 ww. ustawy) należy uważać przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz.43), ale wyłącznie w zakresie regulowanym przez ww. ustawę o emeryturach i rentach, a więc co do wieku emerytalnego, rodzaju prac lub stanowisk oraz warunków, na jakich osobom wykonującym prace określone w ust.2 i ust.3 art. 32 tej ustawy przysługuje prawo do emerytury (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2002 roku, III ZP 30/01, OSNAP 2002/10/243 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2009 roku, II UK 31/09, Lex nr 559949). Pracę taką pracownik musi wykonywać stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku (§ 2 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze), aby nabyć prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Zgodnie z treścią §3 i 4 ww. rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

Wynikające z wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej branży ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ust. 1 ustawy emerytalnej (patrz wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 1 czerwca 2010 roku, II UK 21/10, /LexPolonica nr 3026684/), w którym zajęto stanowisko, że „wyodrębnienie poszczególnych prac ma charakter stanowiskowo-branżowy. Pod pozycjami zamieszczonymi w kolejnych działach wykazu wymieniono bowiem konkretne stanowiska przypisane danym branżom, uznając je za prace w szczególnych warunkach uprawniające do niższego wieku emerytalnego. Taki sposób kwalifikacji prawnej tychże prac nie jest dziełem przypadku. Specyfika poszczególnych gałęzi przemysłu determinuje bowiem charakter świadczonych w nich prac i warunki, w jakich są one wykonywane, ich uciążliwość i szkodliwość dla zdrowia. Nie można zatem swobodnie czy wręcz dowolnie, z naruszeniem postanowień rozporządzenia, wiązać konkretnych stanowisk pracy z branżami, do których nie zostały one przypisane w tym akcie prawnym.

Prawo do emerytury przewidziane w art.184 w związku z art.32 ustawy emerytalnej ma charakter wyjątkowy, jest odstępstwem od ogólnej reguły dotyczącej warunków przechodzenia na emeryturę, a zatem właściwe przepisy muszą być wykładane w sposób ścisły. Niedopuszczalna jest wykładnia rozszerzająca, prowadząca w konsekwencji do wypaczenia idei, że emerytura w wieku wcześniejszym jest wynikiem pracy w obciążających dla zdrowia warunkach. Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy oznacza, że pracownik nie ma powierzonych innych obowiązków jak tylko te, które dotyczą pracy w szczególnych warunkach. Istotnym warunkiem przyznania świadczenia z tytułu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach jest stwierdzenie w ramach pełnego wymiaru czasu pracy oddziaływania szkodliwych warunków na organizm pracownika. R. legis instytucji przewidzianej w art.32 ww. ustawy o emeryturach i rentach z FUS opiera się na założeniu, że praca wykonywana w szczególnych warunkach przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też osoba wykonująca taką pracę ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni.

Środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest - w myśl §2 ust.2 - świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawione według określonego wzoru lub świadectwo pracy, w którym zakład pracy stwierdza charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Regulacja §2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym nawet zeznaniami świadków (uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 roku, III UZP 5/85, Lex 14635, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 roku III UZP 6/84, Lex 14625; wyrok Sądu Najwyższego z 30 marca 2000 r. II UKN 446/99, Lex 48778). Zaliczenie nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień oraz wzrostu świadczeń emerytalno-rentowych wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1998 roku, II UKN 440/97, Lex 34199). W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wyłączone jest, stosownie do treści art.473§1 k.p.c., zastosowanie przepisów ograniczających dopuszczalność dowodów ze świadków i przesłuchania stron (art.246 i 247 k.p.c.). W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych dopuszczalne jest wykazywanie wszelkimi dowodami okoliczności od których zależą uprawnienia do świadczeń, z ubezpieczenia społecznego, także gdy z dokumentów wynika co innego. W orzecznictwie (wyroki Sądów Apelacyjnych: w S. z dnia 20 września 2012 roku, III AUa 374/12 Lex 1223476, w Ł. z dnia 3 kwietnia 2013 roku, III AUa 1267/12 - Lex 1312036, w B. z dnia 17 kwietnia 2013 roku, III AUa 10430/12 - Lex 1314677) przyjmuje się, że „dowód tylko z zeznań świadków, z uwagi na szczególny i wyjątkowy charakter prawa do emerytury w obniżonym wieku, nie może przesądzać o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach, zwłaszcza, gdy fakty wynikające z zeznań świadków nie znajdują potwierdzenia w dokumentacji pracowniczej. Inaczej mówiąc, moc dowodowa zeznań świadków, jest tak niska, że dowody z zeznań świadków nie spełniają wymogu dowodów pewnych, jednoznacznych i precyzyjnych. Z tej zatem przyczyny na takich dowodach nie można oprzeć orzeczenia pozytywnego dla strony.” W tej kategorii spraw podkreśla się, że same zeznania świadków czy ubezpieczonego, gdy nie znajdują potwierdzenia w dokumentach pracowniczych, nie stanowią miarodajnego dowodu pracy w szczególnych warunkach.

Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do ww. rozporządzenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001 roku, sygn. II UKN 598/00, Lex nr 79840, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2009 roku sygn. I PK 194/08, Lex nr 653420). Nie jest natomiast dopuszczalne uwzględnianie przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika, przez co tak zatrudniony nie spełniał koniecznego warunku dla uzyskania wcześniejszych uprawnień emerytalnych, jakim było stałe wykonywanie pracy szkodliwej w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na zajmowanym stanowisku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2008 r. sygn. II UK 306/07 Lex 528599).

Należy również wskazać, że świadectwo pracy w warunkach szczególnych wydane pracownikowi przez pracodawcę z zachowaniem warunków przewidzianych normą §2 ww. rozporządzenia stanowi domniemanie i podstawę do przyjęcia, iż okres pracy w nim podany jest okresem pracy w warunkach szczególnych. Samo jednakże posiadanie świadectwa pracy potwierdzającego wykonywanie zatrudnienia w warunkach szczególnych organu rentowego nie wiąże i nie przesądza automatycznie o przyznaniu świadczenia emerytalnego na podstawie art.32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach w postępowaniu sądowym traktuje się jako dokument prywatny w rozumieniu art.245 k.p.c., który stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki może być więc weryfikowany pod kątem prawdziwości wskazanych w nim faktów (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 4 listopada 2008 roku sygn. III AUa 3113/08, Lex nr 552003; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 30 listopada 2006 roku sygn. III AUa 466/06, opubl: Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Katowicach rok 2007, Nr 3, poz. 8; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 24 września 2008 roku sygn. III AUa 795/08, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacji B. rok 2008, Nr 4, str. 60).

W odniesieniu do okresu pracy wnioskodawcy w zakładach (...) wskazać należy ,że oprócz zaliczonego przez organ rentowy okresu , przeprowadzonego postępowanie wykazało ,że możliwym jest zaliczenie wnioskodawcy także pozostałych okresów świadczenia przez niego pracy na rzecz ww. zakładu. Przeprowadzone postępowanie wykazało jednoznacznie ,że czynności wykonywane przez wnioskodawcę , a polegające na naprawie urządzeń wykorzystywanych na wydziale kotłowni były jego dodatkowymi zadaniami wykonywani poza godzinami pracy i które w żaden sposób nie miały wpływ na wykonywane przez niego obowiązki operatora ładowarki służącej do obsługi taśmociągu oraz do odbioru powstającego w procesie wytwarzania ciepła żużlu.

W ocenie Sądu podczas całego okresu pracy w zakładach (...) wnioskodawca wykonywał obowiązki pracownicze przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej o jakich mowa w dziale II wskazanego powyżej wykazu A rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku.

Stanowiska na których praca jest wykonywana w szczególnych warunkach zostały sprecyzowane w załączniku nr 1 , Wykazie A do Zarządzenia Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w warunkach w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego. W dziale II (dotyczącym m.in. prac przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej ) w pozycji 1 punkcie 53 wymieniono stanowisko operatora urządzeń przeładunkowych. Wykaz ten stanowi - jako, że ma charakter informacyjny, techniczno-porządkujący, uściślający ogólne pojęcia istniejące w rozporządzeniu Rady Ministrów - swego rodzaju wskazówkę, dowód, że takie a nie inne czynności były przez pracownika istotnie wykonywane w szczególnych warunkach (wyrok Sądu Najwyższego z 29 stycznia 2008 roku, I UK 192/07, Lex nr 447272).

W odniesieniu zaś do okresu świadczenia przez wnioskodawcę obowiązków pracowniczych traktorzysty wskazać należy ,że praca traktorzysty należy do stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach. Jest ona wymieniona w wykazie A Dział VII „W transporcie i łączności” pod pozycją 3 „Prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych” załącznika nr 1 do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (Dz. U. 1983 r., Nr 83, poz. 43). Ponadto jest ona wymieniona w Wykazie A, dziale VIII, poz. 3 pkt 1 załącznika nr 1 do zarządzenia nr 16 Ministerstwa Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.Urz.MRiRW z 1988, poz. 2, nr 4). Niemniej jednak w trakcie zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w J. wnioskodawca wykonywał za pomocą ciągnika szereg różnorodnych czynności , których natężenie zależało przede wszystkim od poru roku i bieżących usług świadczonych przez zakład pracy. Nie można zatem z całą pewnością stwierdzić ,że M. Ś. zajmował się wyłącznie transportem materiałów za pomocą ciągnika i tym samym uznać jego pracy za pracę wykonywaną w warunkach szczególnych. Tutejszy Sąd podziela bowiem pogląd zaprezentowany w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2013 r. ( sygn. akt I UK 172/13) , zgodnie z którym wymienienie w wykazie A, dziale VIII pod pozycją 3 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) prac kierowców ciągników nie oznacza, że należy uznać za pracę w szczególnych warunkach kierowanie tymi pojazdami przy jakichkolwiek zadaniach, a nie tylko transportowych. Nie sposób bowiem uznać, że praca kierującego ciągnikiem przy wykonywaniu prac polowych jest zawsze pracą „w transporcie”.

Reasumując , z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż ubezpieczony nie spełnia wszystkich warunków do przyznania prawa do emerytury określonych w art.184 ust.1 ww. ustawy. Wprawdzie ubezpieczony skończył 60 lat, złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa , wykazał staż pracy na dzień 1 stycznia 1999 roku wynoszący ponad 25 lat, jednak nie wykazał, że do 1 stycznia 1999 roku pracował co najmniej 15 lat w warunkach szczególnych.

Wobec powyższego podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. Sąd oddalił odwołanie.