Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII GC 37/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący SSO Patrycja Baranowska

Protokolant Sekr. sąd. Monika Ziębakowska

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2016 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej w (...) spółki akcyjnej w P.

przeciwko (...) spółce akcyjnej w K.

o stwierdzenie nieważności ewentualnie uchylenie uchwał nadzwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy

I.  stwierdza nieważność pkt 2 uchwały nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) spółki akcyjnej w K. z dnia 18 grudnia 2014 roku,

II.  stwierdza nieważność pkt 2 uchwały nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) spółki akcyjnej w K. z dnia 18 grudnia 2014 roku,

III.  stwierdza nieważność §1 pkt 4 oraz §2 uchwały nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) spółki akcyjnej w K. z dnia 18 grudnia 2014 roku,

IV.  stwierdza nieważność §2 uchwały nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) spółki akcyjnej w K. z dnia 18 grudnia 2014 roku,

V.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

VI.  zasądza od powódek solidarnie na rzecz pozwanej kwotę 377,00 zł (trzystu siedemdziesięciu siedmiu złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt VIII GC 37/15

UZASADNIENIE

W dniu 20 stycznia 2015 roku powódki (...) spółka akcyjna w P. oraz (...) spółka akcyjna w P. powołując się na art. 425 §1 k.s.h. w zw. z art. 422 §2 pkt 2 k.s.h. złożyły pozew przeciwko (...) spółce akcyjnej w K. o stwierdzenie nieważności uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) spółki akcyjnej z dnia 18 grudnia 2014 roku, tj. uchwały nr (...) w sprawie scalenia (połączenia akcji), uchwały nr (...) w sprawie zmian w statucie spółki, uchwały nr (...) w sprawie oceny działań akcjonariuszy: (...) S.A., (...), (...) S.A., S. G. (1) na spotkaniu pod siedzibą spółki nazwanych przez tych akcjonariuszy „Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniem Akcjonariuszy z dnia 10 października 2014 roku”, uchwały nr (...) w sprawie ustanowienia pełnomocnika w osobie radcy prawnego K. S. (1) do reprezentacji spółki w sporze dotyczącym stwierdzenia nieważności względnie uchylenia uchwał podjętych na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy z dnia 10 października 2014 roku.

Powódki zgłosiły roszczenie ewentualne o uchylenie opisanych wyżej uchwał na podstawie art. 424 §1 k.s.h. w zw. z art. 422 §2 pkt 2 k.s.h..

Nadto powódki wniosły o zasądzenie od pozwanej solidarnie na ich rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Powódki wskazały, że zaskarżone uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy pozwanej spółki z dnia 18 grudnia 2014 roku są sprzeczne z normami prawa powszechnie obowiązującego i jako takie podlegają stwierdzeniu nieważności.

Wskazano, że zaskarżone uchwały zostały podjęte po to, by zniweczyć skutki zabezpieczenia z dnia 5 grudnia 2014 roku, ich treść nie była objęta porządkiem obrad w ogłoszeniu o zwołaniu Zgromadzenia, J. R. (1) w dniu 21 listopada 2014 roku nie był uprawniony do zwołania Zgromadzenia, zaś prawo polskie nie zna uchwał o potwierdzeniu mandatu członków organu, przebieg zgromadzenia z dnia 18 grudnia 2014 roku dotknięty jest rażącymi uchybieniami proceduralnymi.

Powódki podały, że zaskarżone uchwały zostały podjęte po to by zniweczyć skutki ugody z dnia 17 października 2014 roku, której stronami były powódki i po to by wyrządzić powódkom gigantyczną szkodę majątkową.

Niezależnie od podstaw do stwierdzenia nieważności, zdaniem powódek zaskarżone uchwały są sprzeczne ze statutem spółki oraz dobrymi obyczajami i godzą w interes spółki oraz zmierzają do pokrzywdzenia akcjonariuszy, w szczególności mniejszościowych.

Podano, że pozwana w sposób zorganizowany i ciągły wykorzystuje czynności korporacyjne w celu wyrządzenia szkody akcjonariuszom i podmiotom trzecim.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz od powódek solidarnie kosztów procesu.

Pozwana w pierwszej kolejności opisała konflikt istniejący pomiędzy pozwaną a jej mniejszościowymi akcjonariuszami, przebieg Zgromadzenia z dnia 10 października 2014 roku oraz spory sądowe będące następstwem wymienionego Zgromadzenia.

Pozwana wskazała, że zarówno ona, jak i jej większościowi akcjonariusze podejmują się wszelkich możliwych i dopuszczalnych prawem działań aby chronić pozwaną spółkę i jej majątek. Zaskarżone uchwały są elementem tej obrony a uchwała o powołaniu pełnomocnika wynika wprost z zasad reprezentacji spółki akcyjnej w sprawach dotyczących stwierdzenia nieważności uchwał walnego zgromadzenia lub ich uchylenia.

W dalszej części uzasadnienia odpowiedzi na pozew pozwana przedstawiła argumentację zmierzającą do wykazania, że na Zgromadzeniu podejmowano jedynie uchwały w sprawach objętych porządkiem obrad. Pozwana uznała za bezsporną okoliczność, że uchwały przewidziane do podjęcia w ramach porządku obrad wyznaczonego na dzień 18 grudnia 2014 roku były tożsame z uchwałami podjętymi na Zgromadzeniu w dniu 13 listopada 2014 roku.

Pozwana wskazała na przyczyny zwołania Zgromadzenia na dzień 18 grudnia 2014 roku.

Uzasadniając konieczność wprowadzenia do porządku obrad Zgromadzenia uzupełnienia polegającego na dodaniu postanowienia o uchyleniu analogicznych uchwał podjętych w dniu 13 grudnia 2014 roku pozwana, powołując się na Regulamin Obrad Walnych Zgromadzeń Akcjonariuszy (...) S.A. wskazała, że prawem akcjonariusza jest wnoszenie propozycji zmian i uzupełnień do projektów uchwał, objętych porządkiem obrad obejmujących projekt uchwały, której taka propozycja dotyczy. W ocenie pozwanej wprowadzenie uzupełnienia w postaci postanowienia o uchyleniu uchwał z dnia 13 listopada 2014 roku było dopuszczalnym zabiegiem. Celem wprowadzenia uzupełnień było wyeliminowanie z obrotu prawnego dublujących się uchwał.

Pozwana nie zgodziła się ze stanowiskiem powódek, że uchwała nr (...) nie mogła zostać podjęta oraz, że doszło do naruszenia art. 385 §1 k.s.h. w zw. z art. 12.1 Statutu pozwanej.

Strona pozwana uznała również za chybiony zarzut powódek zwołania Zgromadzenia przez osobę nie będącą członkiem zarządu. Pozwana powołała się na dwa postanowienia wydane przez Sąd Okręgowy w Szczecinie, w których wstrzymano wykonanie uchwał rady nadzorczej z dnia 10 października 2014 roku o odwołaniu J. R. (1) z funkcji prezesa zarządu.

Odnosząc się do zrzutów powódek dotyczących Uchwały nr (...) pozwana powołała się na art. 426 §1 k.s.h. i podkreśliła, że to nie J. R. (1) dokonał wyboru pełnomocnika, ale akcjonariusze pozwanej spółki. Poza tym zwróciła uwagę, że J. R. (1) nie był wnioskodawcą o zwołanie Zgromadzenia w sprawie wyboru pełnomocnika, lecz wnioskodawcą była rada nadzorcza pozwanej spółki. Czynności J. R. (1) sprowadzały się jedynie do kwestii technicznych. Z treści protokołu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy wynika, że kandydatura pełnomocnika K. S. (1) została zaproponowana przez akcjonariusza A. B.. Poza tym poszanowane zostało prawo akcjonariuszy mniejszościowych, którzy zaproponowali kandydaturę I. L. na pełnomocnika spółki.

Za całkowicie chybiony pozwana uznała zarzut błędów formalnych w zwołaniu Zgromadzenia. Pozwana zwróciła uwagę, że kwestia daty zgłoszeń dwóch akcjonariuszy została wyjaśniona na Zgromadzeniu. Nie ma zaś sporu, że zgłoszenia uczestnictwa w Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy zostały złożone w pozwanej spółce w dniu 27 listopada 2014 roku i to ta data ma decydujące znaczenie.

Zdaniem pozwanej po potwierdzeniu mandatu Przewodniczącego uchwałą nr (...) mógł on nadal realizować porządek obrad.

Brak było podstaw prawnych do ponownego składania przez Przewodniczącego oświadczeń w trybie art. 421 k.s.h..

W końcowej części odpowiedzi na pozew pozwana uzasadniła konieczność podjęcia uchwały nr (...) w sprawie scalenia akcji. Przedstawiła również argumentację zmierzającą do wykazania, że na skutek zdarzeń mających miejsce w I kwartale 2015 roku uchwały (...) nr (...) oraz nr (...) stały się bezprzedmiotowe, pozwana nie może już na ich podstawie dokonać zmiany statutu oraz wdrożyć procedury scaleniowej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka (...) spółka akcyjna w P. jest spółką publiczną. Zarówno spółka (...), jak również (...) spółka akcyjna w P. są akcjonariuszami spółki publicznej (...) spółki akcyjnej w K..

Bezsporne, a nadto dowód: informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z (...) S.A. k. 30-34, informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z (...) S.A. k. 35-39, informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu (...) S.A. k. 40-46 , statut spółki k. 233-244,

Pomiędzy spółkami istnieje spór na tle realizacji wielostronnej umowy inwestycyjnej z dnia 24 lipca 2010 roku. Konflikt istnieje pomiędzy pozwaną i (...) Wizja P.S. Spółka komandytowo-akcyjna w upadłości układowej po jednej stronie oraz mniejszościowymi akcjonariuszami pozwanej: (...) S.A., (...) S.A. i (...). Konflikt wygenerował kilkanaście sporów sądowych.

Bezsporne, a nadto wyrok z dnia 12 lipca 2013 roku wraz z uzasadnieniem k. 118-153, wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 29 maja 2013 roku wraz z uzasadnieniem k. 154-161, wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 5 grudnia 2013 roku k. 162, postanowienie z dnia 26 sierpnia 2014 roku k. 166, GPWInfosfera k. 167-168, odpis pełny z KRS spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością k. 245-247, 249-252, akt notarialny k. 253-261, pozew k. 262-265, zgłoszenie pełnomocnictwa k. 266, zawiadomienie uczestnika postępowania egzekucyjnego k. 267,268, wyrok z dnia 7 marca 2014 roku k. 269, cofnięcie wniosku o wpis k. 293-295,

W dniu 10 października 2014 roku został sporządzony przez notariusza P. K. akt notarialny Repertorium A numer (...), z którego wynika, że notariusz w dniu 10 października 2014 roku udał się do miejscowości K. na zaproszenie zarządcy przymusowego Spółki Kancelaria (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wyznaczonego postanowieniem Sądu Okręgowego w Warszawie XX Wydziału Gospodarczego z dnia 25 kwietnia 2014 roku, gdzie na godzinę 11.00 zwołano Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki (...) spółki akcyjnej w K..

Notariusz stwierdził, że wobec faktu, iż drzwi wejściowe do budynku nr (...) w K. były zamknięte, Zarządca przymusowy otworzył Zgromadzenie przed budynkiem, po czym poprosił notariusza oraz obecnych przed budynkiem akcjonariuszy bądź ich przedstawicieli o wejście do zaparkowanego przed budynkiem samochodu-busa celem odbycia Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy.

Zgromadzenie podjęło szereg uchwał, m.in. odwołano członków rady nadzorczej spółki w osobach W. Ł. (1), A. M., W. Ż., W. J., J. S., R. W. i powołano nowych.

Następie powołana w dniu 10 października 2010 roku rada nadzorcza odwołała dotychczasowego prezesa zarządu spółki J. R. (1) i powołała nowego prezesa w osobie B. T..

Dowód: akt notarialny k. 104-110 , Uchwała Rady Nadzorczej Nr 2 k. 111 , Uchwała Rady Nadzorczej nr 3 k. 112 , raport dostarczony poza systemem (...) k. 163, 164,

W dniu 17 października 2014 roku doszło do zawarcia pomiędzy (...), (...) spółką akcyjną w P., (...) spółką akcyjną w P. i (...) spółką akcyjną w K. reprezentowaną przez B. T. oraz Ł. N. ugody, umowy odnowienia, przeniesienia własności nieruchomości oraz praw użytkowania wieczystego nieruchomości.

Dowód: akt notarialny k. 179-200, 201-225, postanowienia k. 226, 227, 228, 229, 230, 231-232,

W dniu 22 października 2014 roku Sąd Okręgowy w Szczecinie w sprawie o sygn. akt VIII GCo 141/14 wydał postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego uprawnionego J. R. (1) poprzez wstrzymanie wykonania podjętych w dniu 10 października 2014 roku uchwał w przedmiocie odwołania rady nadzorczej i powołania nowych członków rady nadzorczej oraz roszczenia niepieniężnego uprawnionego poprzez wstrzymanie wykonania uchwał podjętych w dniu 10 października 2014 roku przez nowo powołaną radę nadzorczą w przedmiocie odwołania J. R. (1) z funkcji prezesa zarządu i powołania nowego prezesa zarządu w osobie B. T..

Dowód: postanowienie z dnia 22 października 2014 roku k. 165,

Następnie J. R. (1) działający jako zarząd spółki C. & C. E. oraz pięciu akcjonariuszy spółki wytoczyli powództwo o stwierdzenie nieważności względnie uchylenie wszystkich uchwał podjętych w dniu 10 października 2014 roku. Sprawa posiada sygnaturę akt VIII GC 496/14.

Spółka (...) zgłosiła interwencję uboczną po stronie pozwanej.

Postanowieniem z dnia 15 grudnia 2014 roku udzielono zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego uprawnionych poprzez wstrzymanie wykonania uchwał podjętych w dniu 10 października 2014 roku w przedmiocie odwołania członków dotychczasowej rady nadzorczej i powołania nowych oraz uchwał nowopowołanej rady nadzorczej o odwołaniu J. R. (1) z funkcji prezesa zarządu i powołaniu nowego prezesa zarządu.

Bezsporne, a nadto dowód: postanowienie z dnia 15 grudnia 2014 roku k. 270-280, odpowiedź na pozew k.281-288, zeznania świadka M. G. k. 654-658,

W dniu 13 listopada 2014 roku odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Na Zgromadzeniu, zgodnie z przyjętym porządkiem obrad zostały podjęte m.in. uchwały w sprawie scalenia (połączenia akcji), w sprawie zmian w statucie spółki, w sprawie oceny działań akcjonariuszy: (...) S.A., (...), (...) S.A., S. G. (1) na spotkaniu pod siedzibą spółki nazwanych przez tych akcjonariuszy „Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniem Akcjonariuszy z dnia 10 października 2014 roku”, w sprawie ustanowienia pełnomocnika do reprezentacji spółki w sporze dotyczącym stwierdzenia nieważności względnie uchylenia uchwał podjętych na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy z dnia 10 października 2014 roku.

Zgromadzenie zostało zwołane przez J. R. (1) w dniu 12 października 2014 roku.

Bezsporne, a nadto dowód: protokół (...) S.A. z dnia 13 listopada 2014 roku k. 169-178, zeznania świadka M. G. k. 654-658,

Decyzja o wdrożeniu procedury scaleniowej wynikała z Uchwały Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w W. z dnia 2 grudnia 2013 roku. W dniu 26 czerwca 2014 roku został wydany Komunikat Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w W., który powołując się na Uchwałę z dnia 2 grudnia 2013 roku w sprawie wyodrębnienia segmentu rynku regulowanego Lista Alertów oraz zasad i procedury kwalifikacji do tego segmentu, wskazywał, że Giełda dokonała drugiej okresowej weryfikacji i kwalifikacji akcji spółek do segmentu Lista Alertów. Wskazano, że emitenci, których akcje zostały zakwalifikowane do segmentu Lista Alertów po raz drugi z rzędu, w terminie 30 dni od dnia podania do publicznej wiadomości informacji o dokonanej drugiej z rzędu kwalifikacji są zobowiązani do przygotowania i przedstawienia do publicznej wiadomości programu naprawczego wskazującego działania jakie zamierzają podjąć w celu usunięcia przyczyny kwalifikacji, zawierającego w szczególności pis tych działań oraz harmonogram ich realizacji. Załącznikiem do Komunikatu była lista podmiotów, na której widnieje pozwana spółka.

W dniu 29 lipca 2014 roku został opublikowany Raport bieżący nr (...) prezentujący stanowisko Emitenta (pozwanej) dotyczące Komunikatu Zarządu Giełdy. Spółka wskazała, że w dniu 28 lipca 2014 roku zarząd spółki podjął decyzję o realizacji programu scalenia akcji. Wskazano, że spółka przewiduje, że scalenie akcji powinno zostać zakończone do końca listopada 2014 roku.

Dowód: Uchwała Nr 1387/2013 k. 535-536, Komunikat Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w W. k. 533-534, Raport bieżący nr (...) k. 537, wyrok z dnia 12 lipca 2013 roku k. 504, postanowienie k. 503, wyrok k. 507, zeznania J. R. (1) k. 742,

W dniu 5 grudnia 2014 roku Sąd Okręgowy w Szczecinie w sprawie o sygn. akt VIII GCo 169/14 udzielił zabezpieczenia roszczenia uprawnionej (...) spółki akcyjnej w P. przeciwko (...) spółce akcyjnej w K. o stwierdzenie nieważności uchwał, ewentualnie uchylenie uchwał poprzez wstrzymanie wykonania uchwał podjętych w dniu 13 listopada 2014 roku na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu (...) spółki akcyjnej w K. w sprawie scalenia (połączenia akcji), w sprawie zmian w statucie spółki, w sprawie upoważnienia rady nadzorczej spółki do ustalenia jednolitego tekstu statutu spółki, w sprawie oceny działań akcjonariuszy: (...) SA, (...), (...) S.A., S. G. (1) na spotkaniu przed siedzibą spółki nazwanych przez tych akcjonariuszy „Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniem Akcjonariuszy z dnia 10 października 2014 roku”, w sprawie ustanowienia pełnomocnika do reprezentacji spółki w sporze dotyczącym stwierdzenia nieważności względnie uchylenia uchwał podjętych na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy z dnia 10 października 2014 roku.

Dowód: postanowienie z dnia 5 grudnia 2014 roku wraz z uzasadnieniem k. 47-49,

Powódki wniosły następnie pozew dotyczący stwierdzenia nieważności uchwał podjętych w dniu 13 listopada 2014 roku. Sprawa toczyła się pod sygnaturą VIII GC 540/14.

Bezsporne,

W dniu 21 listopada 2014 roku zostało zwołane Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy na dzień 18 grudnia 2014 roku. Zgromadzenie zostało zwołane na wniosek rady nadzorczej. Rada nadzorcza doszła do wniosku, że istnieją wątpliwości, co do prawidłowości zwołania Zgromadzenia na dzień 13 listopada 2014 roku, a tym samym, co do ważności podjętych na Zgromadzeniu uchwał. Istniała obawa, że momencie zwołania Zgromadzenia J. R. (1) nie posiadał legitymacji do jego zwołania. Zgromadzenie zostało zwołane w dniu 12 października 2014 roku, zaś postanowienie o wstrzymaniu wykonania uchwał wydane zostało w dniu 22 października 2014 roku.

Zaplanowany porządek obrad przewidywał podjęcie na Zgromadzeniu w dniu 18 grudnia 2014 roku tożsamych uchwał z tymi, które zostały podjęte na Zgromadzeniu w dniu 13 listopada 2014 roku.

Bezsporne, a nadto dowód: raport bieżący z dnia 21 listopada 2014 roku k. 72-74, 75-76, 77-87, 88-96, 97-103, zeznania świadka T. B. k. 658-660, zeznania J. R. (1) k. 742,

W dniu 18 grudnia 2014 roku odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Uchwała nr (...) dotyczyła wyboru Przewodniczącego Walnego Zgromadzenia, którym został wybrany T. B., będący jednocześnie pełnomocnikiem akcjonariusza K. U..

Po podjęciu uchwały o wyborze Przewodniczącego pełnomocnik powódek M. G. przedłożył postanowienia Sądu Okręgowego w Szczecinie w sprawie o sygn. akt VIII GCo 112/14 oraz Sądu Apelacyjnego w Warszawie w sprawie o sygn. akt I ACa 676/14, w celu wykazania, że akcje serii (...), (...) nie powinny uczestniczyć w Zgromadzeniu.

Przewodniczący Zgromadzenia wyjaśnił, że akcje serii (...), (...) nie uczestniczą w Zgromadzeniu, zaś dopuścił do udziału w Zgromadzeniu akcje serii (...) i (...)Przewodniczący stwierdził, że Zgromadzenie zostało zwołane prawidłowo i jest zdolne do podejmowania uchwał.

Następnie M. G. złożył wniosek do pkt 3 Porządku obrad, tj. „Sporządzenie listy obecności” i zażądał sprawdzenia poprawności sporządzenia listy obecności poprzez powołanie Komisji do sprawdzenia listy obecności Akcjonariuszy.

Uchwałą nr (...) uchylono tajność głosowania przy wyborze Komisji do sprawdzenia listy obecności Akcjonariuszy. Uchwała nr (...) dotyczyła wyboru Komisji do sprawdzenia listy obecności na Zgromadzeniu.

Następnie Przewodniczący zarządził przerwę techniczną w celu umożliwienia Komisji do sprawdzenia listy obecności sprawdzenia listy obecności na Zgromadzeniu.

Komisja stwierdziła, że występuje błąd w dacie zgłoszenia pełnomocnika Pani F. (...), Pani A. P., tj. datowanego na dzień 26 listopada 2014 roku, do którego dołączono odcinek zbiorowy „L-8” akcji zwykłych na okaziciela z dnia 27 listopada 2014 roku. Zgłoszenie datowane na dzień 26 listopada 2014 roku wpłynęło do spółki w dniu 27 listopada 2014 roku. W zgłoszeniu Pani J. B. stwierdzono błąd w dacie zgłoszenia datowanego na dzień 26 listopada 2014 roku, do którego dołączono odcinek zbiorowy L-8 akcji zwykłych na okaziciela z dnia 27 listopada 2014 roku serii (...) od numeru (...) do numeru (...). Wskazano, że zgłoszenie datowane na dzień 26 listopada 2014 roku wpłynęło do spółki w dniu 27 listopada 2014 roku. Komisja sporządziła protokół, z którego wynikało, że Komisja stwierdziła poprawność sporządzonej listy obecności akcjonariuszy, zaś wykazane uchybienia nie mają wpływu na określenie kręgu osób uprawnionych do uczestniczenia w Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy.

M. G.- członek Komisji stwierdził w protokole, ze zarówno lista obecności akcjonariuszy, jak i zaświadczenie z dnia 2 grudnia 2014 roku zarządu o złożeniu akcji mających postać dokumentu wydane w trybie art. 406 3 k.s.h. nie są niewadliwe i nie uprawniają do wykonywania prawa głosu w liczbie ujętej na liście obecności w odniesieniu do akcjonariuszy wykonujących prawo głosu z akcji niezdematerializowanych.

Z tym oświadczeniem nie zgodzili się pozostali członkowie Komisji- M. A. oraz A. B., którzy wskazali w treści protokołu, że opisane w protokole uchybienia stanowią oczywiste omyłki pisarskie, uchybienia obejmują wyłącznie zgłoszenia w zakresie dat ich sporządzenia, miejsc oraz odwołania się do odcinków zbiorowych, natomiast same odcinki zbiorowe oraz zgłoszenia w zakresie uczestnictwa z konkretnych liczb i serii akcji są zgodne z przedstawioną dokumentacją.

Następnie Przewodniczący podjął decyzję o nie dopuszczeniu do udziału w Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy T. S. oraz nie dopuszczeniu do udziału w Zgromadzeniu 600.000 akcji serii (...) należących do K. U..

Przewodniczący Zgromadzenia stwierdził również, że oświadczenia akcjonariuszy J. B. oraz A. P. zawierają rozbieżności co do daty ich wypisania i daty zgłoszenia ich udziału na Zgromadzeniu.

A. B. działająca w imieniu i na rzecz J. B. oświadczyła, że zgłoszenie zostało sporządzone i podpisane w dniu 27 listopada 2014 roku, a nie jak omyłkowo wpisano w nagłówku zgłoszenia w dniu 26 listopada 2014 roku, także w dniu 27 listopada zgłoszenie zostało złożone w siedzibie pozwanej.

Tożsame oświadczenie złożyła A. P..

Przewodniczący dopuścił akcjonariuszy J. B. oraz A. P. do udziału w Zgromadzeniu stwierdzając, że istotne prawnie znaczenie ma kiedy złożyły one w siedzibie spółki zgłoszenie do udziału w Zgromadzeniu, co niewątpliwie nastąpiło w dniu 27 listopada 2014 roku zgodnie z prezentatą wpływu zgłoszenia, zaś do tego zgłoszenia były załączone odcinki zbiorowe wystawione przez zarząd Spółki w dniu 27 listopada 2014 roku.

Przewodniczący Zgromadzenia wniósł o przeprowadzenie reasumpcji głosowania co do wyboru Przewodniczącego Zgromadzenia uznając taką reasumpcję za uzasadnioną w świetle decyzji o niedopuszczeniu do udziału z Zgromadzeniu łącznie 3.100.000 akcji.

Następnie ponownie przegłosowano Uchwałę nr (...) o wyborze T. B. na Przewodniczącego.

Uchwałą nr (...) uchylono tajność głosowania przy wyborze Komisji Skrutacyjnej. Na mocy Uchwały nr (...) wybrano Komisję Skrutacyjną.

Przed przystąpieniem do uchwalania porządku obrad Przewodniczący poprosił prezesa zarządu, aby wyjaśnił przyczyny zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, w którego porządku mają znaleźć się kwestie objęte już uchwałami Zgromadzenia z dnia 13 listopada 2014 roku.

J. R. (1) wskazał na zgłoszone zastrzeżenia, co do sposobu zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy w dniu 13 listopada 2014 roku oraz co do trybu wprowadzenia określonych spraw do porządku obrad tamtego Zgromadzenia.

Uchwałą nr (...) przyjęto następujący porządek obrad:

1.  Otwarcie Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia,

2.  Wybór Przewodniczącego Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia,

3.  Sporządzenie listy obecności,

4.  Stwierdzenie prawidłowości zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia i jego zdolności do podejmowania uchwał,

5.  Podjęcie uchwał porządkowych, w tym w sprawie wyboru Komisji Skrutacyjnej,

6.  Przyjęcie porządku obrad,

7.  Podjęcie uchwały w sprawie zmian w składzie Rady Nadzorczej spółki,

8.  Podjęcie uchwały w sprawie scalenia (połączenia) akcji,

9.  Podjęcie uchwały w sprawie zmian w statucie Spółki,

10.  Podjęcie uchwały w sprawie: oceny działań akcjonariuszy: (...) S.A., (...) S.A., S. G. (1) na spotkaniu pod siedzibą spółki nazwanym przez tych akcjonariuszy „Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniem Akcjonariuszy z dnia 10 października 2014 roku”,

11.  Podjęcie uchwały w sprawie ustanowienia pełnomocnika Spółki,

12.  Zamknięcie obrad.

Uchwała nr (...) dotyczyła scalenia (połączenia) akcji. J. R. (1) podał obecnym akcjonariuszom przyczyny uzasadniające podjęcie uchwały.

Po przedstawieniu projektu uchwały Przewodniczący powołując się na §7 ust.1 Regulaminu obrad Walnych Zgromadzeń Akcjonariuszy wniósł o uzupełnienie punktu 2 uchwały o postanowienie o uchyleniu uchwały nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy z dnia 13 listopada 2014 roku oraz w konsekwencji o zmianę na pkt 3 postanowienia o wejściu uchwały w życie z dniem jej podjęcia. Przewodniczący wyraził pogląd, że konieczne jest wyeliminowanie z porządku prawnego uchwały o takiej samej treści podjętej wcześniej. Nie jest uzasadnione pozostawanie w obrocie dwóch analogicznych uchwał.

Następnie podano proponowaną treść uchwały wprowadzając w §3 pkt /2 o uchyleniu Uchwały nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy z dnia 13 listopada 2014 roku w sprawie scalenia (połączenia) akcji.

Z podjęciem uchwały nr (...) łączyło się podjęcie uchwały nr (...) w sprawie zmian w statucie spółki. Również w tym przypadku dodano zapis o uchyleniu analogicznej uchwały podjętej w dniu 13 listopada 2014 roku.

Uchwała nr (...) dotyczyła oceny działań akcjonariuszy: (...) S.A., (...), (...) S.A., S. G. (1) na spotkaniu pod siedzibą spółki nazwanych przez tych akcjonariuszy „Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniem Akcjonariuszy z dnia 10 października 2014 roku”. W §1 zawarto zapis, że Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy krytycznie ocenia działania akcjonariuszy mniejszościowych, tj. (...) S.A., (...) S.A., S. G. (2) na spotkaniu pod siedzibą Spółki nazwanym przez tych akcjonariuszy „Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniem Akcjonariuszy z dnia 10 października 2014 roku”. W pkt 4 uchwały wskazano, że „Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy potwierdza mandaty członków rady nadzorczej pozwanej spółki w osobach W. J., K. S. (2), R. W., A. P., W. Ł. (2) oraz nie uznaje mandatów innych osób do sprawowania tej funkcji. W §2 uchylono Uchwałę nr (...) Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy z dnia 13 listopada 2014 roku o analogicznej treści.

Uchwałą nr (...) ustanowiono pełnomocnika do reprezentacji spółki w sporze dotyczącym stwierdzenia nieważności względnie uchylenia uchwał podjętych na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy z dnia 10 października 2014 roku w osobie radcy prawnego K. S. (1). Również do tej uchwały dodano §2 o uchyleniu analogicznej uchwały z dnia 13 listopada 2014 roku. Kandydaturę K. S. (1) zgłosiła A. B.. A. B. zna radcę prawnego K. S. (3). K. S. (3) polecił osobę K. S. (1) na pełnomocnika do reprezentacji spółki.

Nie powzięto uchwały o wyborze pełnomocnika w osobie radcy prawnego I. L. do reprezentacji spółki w sporze dotyczącym stwierdzenia nieważności względnie uchylenia uchwał podjętych w dniu 10 października 2014 roku. Kandydaturę I. L. zaproponował M. G..

Dowód: akt notarialny z dnia 18 grudnia 2014 roku k.50-71, protokół komisji k. 521-528, ogłoszenie o zwołaniu (...) na dzień 18 grudnia 2014 roku - raport bieżący k. 72-74, zaświadczenie (...) o prawie uczestnictwa w (...) k. 113, zaświadczenie k. 114, zaświadczenie k. 115, lista obecności akcjonariuszy na (...) w dniu 18 grudnia 2014 roku k. 116, lista akcjonariuszy uprawnionych do uczestnictwa w Zgromadzeniu w dniu 18 grudnia 2014 roku k. 117, zeznania świadka M. G. k. 654-658, zeznania świadka T. B. k. 658-660, zeznania świadka A. B. k. 660-661, zgłoszenia wraz z odcinkami zbiorowymi k. 529-530, 531-532, zeznania J. R. (1) k. 742,

Pod sygnaturą akt VIII GC 32/15 toczy się postępowanie z powództwa (...) spółki akcyjnej o stwierdzenie nieważności ugody, umowy odnowienia, umowy przeniesienia własności nieruchomości oraz prawa użytkowania wieczystego z dnia 17 października 2014 roku.

Bezsporne,

W dniu 4 marca 2015 roku odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy (...) spółki akcyjnej w K., którego przedmiotem był wybór pełnomocnika do reprezentacji w sporze dotyczącym stwierdzenia nieważności względnie uchylenia uchwał z dnia 10 października 2014 roku.

Bezsporne, a nadto dowód: akt notarialny k. 495-501, wnioski o zwołania zgromadzenia k. 501-503, protokół k. 504-506, lista obecności k. 506,

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało jedynie częściowo uwzględnieniu.

W niniejszym postępowaniu powódki, jako akcjonariusze pozwanej spółki domagały się stwierdzenia nieważności, a ewentualnie uchylenia uchwał, które zostały podjęte na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy (...) spółki akcyjnej w K. w dniu 18 grudnia 2014 roku.

Podstawą prawną powództwa o stwierdzenie nieważności uchwał jest art. 425 §1 zd. 1 k.s.h., zgodnie z którym osobom lub organom spółki, wymienionym w art. 422 §2 k.s.h., przysługuje prawo do wytoczenia przeciwko spółce powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia sprzecznej z ustawą. Art. 425 §3 k.s.h. stanowi, że powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia spółki publicznej powinno być wniesione w terminie trzydziestu dni od dnia jej ogłoszenia, nie później jednak niż w terminie roku od dnia powzięcia uchwały.

Zgodnie z art. 422 §2 pkt 2 k.s.h. prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia przysługuje akcjonariuszowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu.

Powódki (...) S.A. oraz (...) S.A. są akcjonariuszami pozwanej spółki, zaś podczas Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy głosowały przeciwko zaskarżonym uchwałom, a po ich powzięciu zażądały zaprotokołowania sprzeciwu.

Termin na złożenie powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały został przez powódki zachowany. Uchwały zostały podjęte w dniu 18 grudnia 2014 roku, zaś powództwo wytoczono 17 stycznia 2015 roku.

W świetle art. 187 § 1 pkt 1 k.p.c. dopuszczalne jest żądanie sformułowane w sposób ewentualny, przy czym Sąd orzeka o żądaniu ewentualnym tylko wtedy, gdy oddali żądanie zgłoszone na pierwszym miejscu, jeśli natomiast uwzględni żądanie postawione w pierwszej kolejności, to o żądaniu ewentualnym nie orzeka w ogóle. Taka konstrukcja została przez powoda przyjęta wobec zaskarżonych uchwał.

Na wstępie wskazać należy, że w niniejszym postępowaniu Sąd badał ważność, a w dalszej kolejności zaistnienie podnoszonych przez powódki przesłanek uzasadniających uchylenie zaskarżonych uchwał.

Najdalej idącym zarzutem powódek zmierzającym do stwierdzenia nieważności uchwał był zarzut podjęcia na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy uchwał nie objętych porządkiem obrad.

Treść protokołu z przebiegu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy wskazuje, że podczas Zgromadzenia Przewodniczący wystąpił z inicjatywą umieszczenia przy podejmowanych na Zgromadzeniu uchwałach postanowienia o uchyleniu analogicznych uchwał podjętych na Zgromadzeniu w dniu 13 listopada 2014 roku.

Zdaniem powódek dodanie do objętych porządkiem obrad uchwał zapisu o uchyleniu uchwał z dnia 13 listopada 2014 roku oznacza, że Zgromadzenie podjęło uchwały w sprawach nieobjętych porządkiem obrad, a to czyni te uchwały nieważnymi.

Zgodnie z treścią art. 402 1§1 k.s.h., walne zgromadzenie spółki publicznej zwołuje się przez ogłoszenie dokonywane na stronie internetowej spółki oraz w sposób określony dla przekazywania informacji bieżących, zgodnie z przepisami o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. §2 stanowi natomiast, że ogłoszenie powinno być dokonane co najmniej na 26 dni przed terminem walnego zgromadzenia. Artykuł 402 2 k.s.h. wskazuje na niezbędne elementy, które winno zawierać ogłoszenie o walnym zgromadzeniu spółki publicznej. W pkt 1 powołanego artykułu mowa jest o dacie, godzinie i miejscu walnego zgromadzenia a także o szczegółowym porządku obrad. Pkt 2 stanowi zaś, że ogłoszenie powinno zawierać precyzyjny opis procedur dotyczących uczestniczenia w walnym zgromadzeniu i wykonywania prawa głosu, w szczególności informacje m.in. o prawie akcjonariusza do żądania umieszczenia określonych spraw w porządku obrad walnego zgromadzenia, prawie akcjonariusza do zgłaszania projektów uchwał dotyczących spraw wprowadzonych do porządku obrad walnego zgromadzenia lub spraw, które mają wprowadzone do porządku obrad przed terminem walnego zgromadzenia, prawie akcjonariusza do zgłaszania projektów uchwał dotyczących spraw wprowadzonych do porządku obrad podczas walnego zgromadzenia.

Artykuł 401 §2 k.s.h dotyczy żądania rozszerzenia porządku obrad i stanowi, że w przypadku żądania rozszerzenia porządku obrad przez uprawnionych akcjonariuszy, w przypadku spółki publicznej zarząd obowiązany jest ogłosić zmiany w porządku obrad na 18 dni przed terminem walnego zgromadzenia w sposób właściwy dla zwołania walnego zgromadzenia.

Powyższy przepis świadczy o sformalizowanej procedurze wprowadzania zamian do porządku obrad, zaś w przypadku Zgromadzenia z dnia 18 grudnia 2014 roku procedura ta nie została zachowana.

Zwrócić należy również uwagę, że w przepisie art. 402 2 k.s.h. mowa jest o szczegółowym porządku obrad. Określony w ten sposób porządek obrad wyznacza dopuszczalne granice działania walnego zgromadzenia. Nie oznacza to jednak, że walne zgromadzenie władne jest tylko przyjąć lub odrzucić sformułowane wcześniej projekty uchwał. W toku debaty mogą być bowiem zgłaszane nowe propozycje, które mogą być przyjęte przez walne zgromadzenie. Odstępstwa od złożonych propozycji treści uchwały nie mogą jednak prowadzić do wniosku, że przedmiotem rozstrzygnięcia jest w rzeczywistości sprawa niemieszcząca się w porządku obrad.

Bezsporne było, że projekty uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy nie zawierały postanowień o uchyleniu uchwał z dnia 13 listopada 2014 roku. W ocenie pozwanej brak ten nie wykluczał jednak, aby uchwały nr (...), (...), (...) oraz (...) mogły być uzupełnione o dodatkowe postanowienia. Pozwana dla wykazania słuszności swojego stanowiska powoływała się przy tym na zapisy Regulaminu Obrad Walnych Zgromadzeń Akcjonariuszy (...) S.A. (§7 ust.1 ), a więc na prawo akcjonariuszy do wnoszenia propozycji zmian i uzupełnień do projektów uchwał objętych porządkiem Walnego Zgromadzenia. Należy jednak podkreślić fakt, że propozycje uzupełnień do projektów uchwał mogą odnosić się tylko do uchwał objętych porządkiem obrad. W ocenie Sądu porządkiem obrad nie była zaś objęta kwestia uchwał podjętych na innym Zgromadzeniu.

Zdaniem Sądu wprowadzenie do uchwał objętych porządkiem obrad dodatkowego zapisu o uchyleniu analogicznych uchwał z dnia 13 listopada 2014 roku stanowiło naruszenie art. 404 §1 k.h.. Powołany artykuł stanowi, że w sprawach nieobjętych porządkiem obrad nie można powziąć uchwały, chyba że cały kapitał zakładowy jest reprezentowany na walnym zgromadzeniu, a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego powzięcia uchwały. W ocenie Sądu uchwały o uchyleniu uchwał z dnia 13 listopada 2014 roku nie były objęte porządkiem obrad Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy z dnia 18 grudnia 2014 roku i nie mogły być uznane jako uzupełnienie projektu uchwał objętych tym porządkiem. Sama zresztą pozwana przywołała orzecznictwo, które zaprzecza poprawności rozumienia przez nią pojęcia „uzupełnienia uchwały objętej porządkiem obrad”. Wskazuje bowiem, że porządek obrad musi być sformułowany na tyle szczegółowo, aby było jasne, co będzie rzeczywistym przedmiotem obrad. Niewątpliwie zaś z ustalonego na dzień 18 grudnia 2014 roku porządku obrad Zgromadzenia nie wynika, że Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie będzie podejmowało uchwały w przedmiocie uchwał podjętych na Zgromadzeniu w dniu 13 listopada 2014 roku.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy uznać należało, że uchwały podjęte na Zgromadzeniu w dniu 18 grudnia 2014 roku o uchyleniu uchwał z dnia 13 listopada 2014 roku były dotknięte sankcją nieważności z uwagi na sprzeczność z art. 404 §1 k.s.h.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 stycznia 2015 roku V CSK 180/14 (OSNC 2016 nr 1,poz.7) stwierdził, że podjęcie uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad nie jest naruszeniem jedynie reguł proceduralnych, stanowi ono bowiem działanie sprzeczne z normą iuris cogentis (art.404 §1 k.s.h.), przewidującą ogólny zakaz podejmowania uchwały, jeżeli in concreto nie pojawi się sytuacja przewidziana w art. 404 §1 in fine k.s.h..

Wskazać wobec powyższego należy, że przedstawiona przez Przewodniczącego Zgromadzenia argumentacja, co do konieczności wyeliminowania z obrotu prawnego uchwał o takiej samej treści podjętych wcześniej, jakkolwiek logiczna, nie mogła „sanować” braku umieszczenia w szczegółowym porządku obrad projektów uchwał o uchyleniu uchwał z dnia 13 listopada 2014 roku i nie legalizowała faktu niedopełnienia przewidzianej w przepisach k.s.h. procedury uzupełniania porządku obrad.

Sąd nie zgodził się jednak ze stanowiskiem powódek, że w związku z dodaniem do treści uchwał objętych porządkiem obrad zapisu o uchyleniu uchwał z dnia 13 listopada 2014 roku cała uchwała winna być uznana za nieważną. Otóż eliminacja nieważnego zapisu z treści uchwały nie czyni nieważnymi podjętych uchwał zgodnie z zaplanowanym porządkiem obrad. Utrwalone jest stanowisko zakładające dopuszczalność stwierdzenia nieważności lub uchylenia uchwały w części przez stosowanie w drodze analogii art. 58 § 3 kodeksu cywilnego. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 kwietnia 1999 r., I CKN 1088/97, OSNC 1999/11/193, wydanym wprawdzie na gruncie prawa spółdzielczego, uznał za dopuszczalne częściowe uchylenie uchwały, w sytuacji gdy zachodzi niezgodność z prawem niektórych tylko postanowienie uchwały . Uchwała podlega uchyleniu w części, w której postanowienia nie są zgodne z prawem, chyba że z okoliczności wynika, iż bez tych postanowień uchwała w ogóle nie zostałaby podjęta. W wyroku z dnia 19 grudnia 2007 r., (sygn. akt V CSK 350/07, niepubl.) Sąd Najwyższy przyjął stanowisko, że dopuszczalne jest częściowe uchylenie uchwały zgromadzenia wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie art. 249 k.s.h. Wskazał także, że art. 58 § 3 k.c. stosuje się odpowiednio do uchwał wzruszalnych pod warunkiem, że zaskarżona część uchwały ma charakter autonomiczny i nie jest nierozerwalnie związana z innymi elementami kwestionowanej czynności prawnej. W razie, gdy zaskarżona część czynności prawnej stanowi jej istotny składnik i z okoliczności wynika, że strony nie powzięłyby uchwał bez zakwestionowanych postanowień, stosowanie tego przepisu byłoby niedopuszczalne.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie wymaga szerszego uzasadnienia stanowisko, że uchwały o uchyleniu uchwał z dnia 13 listopada 2014 roku miały charakter autonomiczny oraz, że bez tych uchwał doszłoby do podjęcia uchwał, które były przewidziane w porządku obrad Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy.

W konsekwencji należało stwierdzić jedynie nieważność pkt 2 uchwały nr (...), pkt 2 uchwały nr (...), §2 uchwały nr (...), §2 uchwały nr (...).

Na marginesie wskazać należy, że oczywistym jest, iż walne zgromadzenie akcjonariuszy ma prawo uchylać własne uchwały, mogło również anulować poprzednią uchwałę i w jej miejsce wydać uchwałę nową. Jednakże projekty uchwał uchylających winny być umieszczone w porządku obrad celem uniknięcia naruszenia art. 404 §1 k.s.h..

Kolejnym zarzutem zmierzającym do stwierdzenia nieważności wszystkich uchwał podjętych na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy w dniu 18 grudnia 2014 roku był zarzut naruszenia art. 399 §1 k.s.h.. Zgodnie z treścią powołanego przepisu walne zgromadzenie zwołuje zarząd. Powódki stały natomiast na stanowisku, że J. R. (1) w dniu 10 października 2014 roku utracił mandat prezesa zarządu pozwanej spółki i w związku z tym nie mógł skutecznie zwoływać Zgromadzeń. Zastąpił go B. T..

Wskazać jednak należy, że Sąd Okręgowy w Szczecinie wstrzymał wykonanie uchwały Rady Nadzorczej z dnia 10 października 2014 roku o powołaniu nowego zarządu. Niezależnie od prezentowanego przez powódki stanowiska dotyczącego poprawności wydanego postanowienia z dnia 22 października 2014 roku, wskazać trzeba, że postanowienie jest prawomocne i wiąże Sąd orzekający w sprawie niniejszej. Oznacza to, że z dniem 22 października 2014 roku w związku ze wstrzymaniem wykonania uchwały o odwołaniu J. R. (1) z funkcji prezesa zarządu pozwanej spółki, J. R. (1) posiadał legitymację do zwołania Zgromadzenia na dzień 18 grudnia 2014 roku.

Uzasadnione okazało się natomiast żądanie stwierdzenia nieważności części uchwały nr (...). Według brzmienia tej uchwały „potwierdzono mandat” odwołanych członków radcy nadzorczej. Zgodnie z treścią art. 385 §1 k.s.h. rada nadzorcza składa się co najmniej z trzech, a współkach publicznych z co najmniej pięciu członków, powoływanych i odwoływanych przez walne zgromadzenie. §12.2. statutu spółki stanowi, że członków rady nadzorczej wybiera i powołuje walne zgromadzenie.

Słuszny był zarzut powódek, że nie jest znana w obowiązującym porządku prawnym uchwała potwierdzająca mandat odwołanego wcześniej członka rady nadzorczej. Kodeks spółek handlowych zawiera zaś regulacje dotyczące sposobu wyłaniania składu rady nadzorczej w spółce akcyjnej. Uchwała taka w ocenie Sądu jest nieważna, gdyż w praktyce stanowiłaby obejście przepisów o wyborze członków rady nadzorczej.

Sekwencja zdarzeń wskazuje, że w dniu 10 października 2014 roku doszło do odwołania dotychczasowych członków rady nadzorczej pozwanej spółki i powołania nowych. Następnie wstrzymano wykonanie tych uchwał i obecnie toczy się co do ich ważności spór. Wskazać należy, że w zaistniałej sytuacji uchwała dotycząca „potwierdzenia mandatów” prowadziłaby de facto do wyboru rady nadzorczej w składzie tożsamym ze składem sprzed uchwał z dnia 10 października 2014 roku, co w konsekwencji naruszałoby art. 385 §1 k.s.h..

Wobec powyższego Sąd stwierdził nieważność części uchwały nr (...), a to w zakresie §1 pkt 4 zawierającego zapis o potwierdzeniu mandatów członków rady nadzorczej (...) spółki akcyjnej w K. wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego w wymienionych w uchwale osobach i nie uznawaniu mandatów innych osób do sprawowania tej funkcji. Co do pozostałych punktów §1 uchwała nr (...) pozostaje ważna. Zgodzić należy się ze stanowiskiem pozwanej zaprezentowanym w odpowiedzi na pozew, że przedmiotem uchwał walne zgromadzenia akcjonariuszy mogą być różne kwestie, zaś kodeks spółek handlowych nie zawiera w tym zakresie ograniczeń. Tak więc dopuszczalne było podjęcie przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy uchwał o treści jak w § 1 pkt 1, 2, 3 i 5.

Powódki stały na stanowisku, że podczas Zgromadzenia doszło do błędów formalnych, gdyż powtórzono głosowanie nad uchwałą o wyborze Przewodniczącego Zgromadzenia, nie powtórzono zaś głosowań nad uchwałami 2 i 3, zaś do niedopuszczenia części akcjonariuszy do udziału w Zgromadzeniu doszło już po głosowaniu nad trzema uchwałami. Poza tym Przewodniczący nie złożył ponownie oświadczeń, które przewidziane zostały w art. 421 k.s.h..

Podkreślić należy, że na wniosek M. G. reprezentującego akcjonariuszy mniejszościowych doszło do powołania Komisji do sprawdzenia listy obecności. Komisja sporządziła protokół, w którym odniosła się do zgłoszeń do udziału w Zgromadzeniu. Kwestia zgłoszeń A. B. oraz A. P. działających jako pełnomocnicy J. B. oraz F. (...) została wyjaśniona w protokole Komisji, jak i podczas Zgromadzenia. Druki Zgłoszenia na Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zawierały datę 26 listopada zamiast 27 listopada, jednakże zgłoszenia te wpłynęły do pozwanej spółki w dniu 27 listopada 2014 roku o czym świadczy prezentata znajdująca się na zgłoszeniach. Zgłoszenia zostały złożone w dniu 27 listopada wraz z odcinkami zbiorowymi również z tej daty. Niespornym jest, że Przewodniczący dopuścił do udziału w Zgromadzeniu wymienione osoby.

Sąd, biorąc pod uwagę zarówno protokół Komisji do sprawdzenia listy obecności, treść zgłoszeń, wyjaśnienia A. B. oraz A. P. dokonane na Zgromadzeniu, a także analizując zeznania świadków przesłuchanych w niniejszej sprawie w osobach T. B., A. B. oraz M. G. nie dopatrzył się uchybień skutkujących uznaniem, że uchwały powzięte zostały z naruszeniem art. 421 k.s.h..

Słuszne było stanowisko pozwanej zajęte w odpowiedzi na pozew, ze reasumpcja głosowań nad uchwałami podjętymi przed wyborem Komisji do sprawdzenia listy obecności nie była konieczna.

W ocenie Sądu nie doszło do naruszenia art. 421 §2 k.s.h., gdyż protokół posiadał wszystkie niezbędne elementy, o których mowa w powołanym przepisie. Brak ponownego złożenia przez Przewodniczącego Zgromadzenia oświadczenia o stwierdzeniu prawidłowości zwołania Zgromadzenia i jego zdolności do podejmowania uchwał nie powoduje nieważności uchwał podjętych na przedmiotowym Zgromadzeniu.

Sąd nie stwierdził również, aby podjęte uchwały stanowiły przestępstwo, czy też naruszały postanowienia Konstytucji RP. Zdaniem powódek uchwała w sprawie ustanowienia pełnomocnika do reprezentacji spółki w sporze dotyczącym stwierdzenia nieważności względnie uchylenia uchwał podjętych w dniu 10 października 2014 roku narusza art. 286 k.k. oraz art. 45 ust.1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i służy kreacji procesu pozornego.

Sąd nie podzielił tego stanowiska. Ustanowienie pełnomocnika na podstawie art. 426 k.s.h. uznać należy za prawnie dopuszczalne działanie. Zgodnie bowiem z treścią art. 426 §1 w sporze dotyczącym uchylenia lub stwierdzenia nieważności uchwały walnego zgromadzenia pozwaną spółkę reprezentuje zarząd, jeżeli na mocy uchwały nie został ustanowiony w tym celu pełnomocnik. §2 stanowi zaś, że jeżeli zarząd nie może działać za spółkę, a brak jest uchwały walnego zgromadzenia o ustanowieniu pełnomocnika, sąd właściwy do rozstrzygnięcia powództwa wyznacza kuratora spółki.

Pełnomocnik korporacyjny został ustanowiony uchwałą nr (...) w celu ochrony interesów pozwanej spółki w sporze dotyczącym stwierdzenie nieważności a ewentualnie uchylenia uchwał z dnia 10 października 2014 roku. W sporze o sygn. akt VIII GC 496/14, a nie w postępowaniu niniejszym Sąd oceniał będzie kwestie związane ze złożeniem przez pełnomocnika oświadczenia o uznaniu powództwa.

W tym miejscu zaznaczyć należy, że pełnomocnika ustanowiony na mocy uchwały wspólników (walnego zgromadzenia) jest pełnomocnikiem spółki- a nie pełnomocnikiem organu spółki (walnego zgromadzenia), czy też samych wspólników.

W spółkach kapitałowych obowiązuje zasada domniemania kompetencji organu zarządzającego, zgodnie z którą zarząd prowadzi sprawy spółki oraz reprezentuje spółkę we wszystkich obszarach niezastrzeżonych wyraźnie do kompetencji innych organów. Możliwe są jednak sytuacje, w których kompetencje ze sfery reprezentacji zostaną zastrzeżone na rzecz innego organu spółki. Z takim przypadkiem mamy właśnie do czynienia w art. 426 k.s.h.. Na podstawie art. 426 k.s.h. do reprezentowania spółki – w ściśle określonym zakresie, który ogranicza się do złożenia oświadczenia woli o ustanowieniu pełnomocnika w celu wskazanym w powołanym przepisie umocowane jest walne zgromadzenie, które realizuje swoje kompetencje poprzez powzięcie uchwały.

Niezależnie od argumentacji zmierzającej do stwierdzenia nieważności powziętych uchwał powódki przestawiły zarzuty zmierzające do ich uchylenia.

Zgodnie z art. 422 § 1 k.s.h. uchwała walnego zgromadzenia sprzeczna ze statutem bądź dobrymi obyczajami i godząca w interes spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie akcjonariusza może być zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko spółce powództwa o uchylenie uchwały.

Termin na wytoczenie powództwa o uchylenie uchwały reguluje art. 424 §2 k.s.h., który stanowi, że w przypadku spółki publicznej termin do wniesienia powództwa wynosi miesiąc od dania otrzymania wiadomości o uchwale, nie później jednak niż trzy miesiące od dnia powzięcia uchwały. Termin ten w sprawie niniejszej został przez powódki zachowany.

Dla porządku wskazać należy, że przez dobre obyczaje należy rozumieć takie zachowania, które wpływają pozytywnie na funkcjonowanie spółki i otoczenie "gospodarcze", a są z pewnością związane z przestrzeganiem uczciwości "kupieckiej" przy prowadzeniu działalności gospodarczej (tak: J. Szwaja, Kodeks, 1998, t. II, s. 829; zob. również D. Wajda, Dobre obyczaje w spółkach kapitałowych (w:) Prawo handlowe XXI w..., s. 1194 i n.; zob. szerzej A. Koch, Podważanie uchwał Zgromadzeń spółek kapitałowych, Warszawa 2011, s. 184 i n. oraz T. Szczurowski, Wadliwość czynności..., s. 245 i n.). Przez dobre obyczaje należy rozumieć taki sposób postępowania, który da się pogodzić z regułami uczciwego obrotu, które to reguły uwzględniają charakter danego rodzaju (branży) aktywności gospodarczej, a sama ich treść i sposób wykładni są nakierowane na zapewnienie niezakłóconego jej funkcjonowania, a co za tym idzie - rozwoju. Pojęcie dobrych obyczajów odnosi się nie tylko do uczciwości kupieckiej skierowanej na zewnątrz funkcjonowania spółki (w stosunku do innych uczestników obrotu gospodarczego), lecz także przede wszystkim do stosunków wewnętrznych w spółce, w tym relacji pomiędzy wspólnikami.

W orzecznictwie też podkreśla się, że pojęcie dobrych obyczajów jest generalną klauzulą, którą określać należy przy zastosowaniu kryteriów właściwych dla oceny zasad powszechnej obyczajowości, regulacja zawarta w komentowanym przepisie nie zawęża pojęcia dobrych obyczajów do norm uczciwego postępowania panujących wśród przedsiębiorców, a więc skierowanego na zewnątrz, ale także do stosunków wewnętrznych w spółce, w tym relacji pomiędzy wspólnikami, co oznacza uwzględnienie nie tylko zasad uczciwego postępowania, ale także lojalność spółki wobec wspólników. Dobre obyczaje można wiązać także z tzw. dobrymi praktykami. Nawet, to że określone zachowania mogą mieścić się w granicach prawa, to jednak mogą jednocześnie wykraczać poza dobre obyczaje. Chodzi więc o przyzwoite postępowanie, które uwzględnia w odpowiednim stopniu różne interesy służące wszystkim w spółce. Regulacja zawarta w art. 249 § 1 k.s.h. modyfikuje postanowienia art. 58 § 2 k.c. przez to, że wprowadza termin „dobre obyczaje" w miejsce „zasad współżycia społecznego", a także traktuje mniej surowo naruszenie dobrych obyczajów i umowy spółki niż naruszenie ustawy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2012 r., sygn. akt III CZP 84/12, niepubl).

Kryterium tej przesłanki ma wyraźnie aspekt moralny, a więc naruszenie dobrych obyczajów ma miejsce gdy poddawane ocenie zachowanie można uznać za niegodziwe, bądź podjęte dla realizacji nagannych celów, ze szkodą dla interesów spółki. Działanie zgodne z dobrymi obyczajami musi z kolei spełniać warunek przyzwoitego postępowania, uwzględniającego w odpowiednim stopniu różne interesy służące spółce i wszystkim jej wspólnikom.

Przyjmuje się, że „godzenie w interesy spółki" ma miejsce w sytuacji, w której podejmowane są jakiekolwiek działania, które powodują uszczuplenie majątku, ograniczają zysk spółki, „uderzają" w dobre imię jej lub jej organów, chronią interesy osób trzecich kosztem interesów spółki . W rachubę wchodzić może także określona pozycja spółki, czy jej renoma osiągniętą na rynku etc.

Domagając się uchylenia uchwał podjętych na Zgromadzeniu w dniu 18 grudnia 2014 roku powódki wskazywał na konflikt istniejący pomiędzy dwiema grupami akcjonariuszy. Kwestia podłoża sporów i przesądzania o racji jednej, czy drugiej ze stron procesu w trwającym wiele lat i szeroko zakrojonym konflikcie wykracza poza ramy niniejszego postępowania.

Powódki wywodziły, że pozwana działa w ten sposób, iż podejmuje bliźniacze uchwały o podobnej lub analogicznej treści aby niweczyć skutki wcześniej udzielonych zabezpieczeń polegających na wstrzymaniu wykonania wcześniej podjętych uchwał.

Zdaniem Sądu, pomimo że w istocie porządki obrad Zgromadzeń zwołanych na 13 listopada 2014 roku i 18 grudnia 2014 roku były tożsame, trudno jest uznać, że zwołując zgromadzenie na dzień 18 grudnia 2014 roku w dniu 21 listopada 2014 roku celem akcjonariuszy było zniweczenie zabezpieczenia w postaci wstrzymania wykonania uchwał podjętych w dniu 13 listopada 2014 roku. Zabezpieczenie powództwa, co do uchwał z dnia 13 listopada 2014 roku powódki uzyskały w dniu 5 grudnia 2014 roku, a więc już po zwołaniu Zgromadzenia na dzień 18 grudnia 2014 roku.

Pozwana przedstawiła wyczerpującą argumentację dotyczącą przyczyn zwołania Zgromadzenia na dzień 18 grudnia 2014 roku. Wskazywała, że Zgromadzenie, które odbyło się w dniu 13 listopada 2014 roku zwołane zostało przez J. R. (1) w dniu 12 października 2014 roku. W tym dniu nie było postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia wstrzymującego wykonanie uchwał podjętych w dniu 10 października 2014 roku, w tym uchwały rady nadzorczej o odwołaniu J. R. (1) z funkcji prezesa zarządu. Pozwana wyrażała więc obawy, czy J. R. (1) w dniu 12 października 2014 roku (data zwołania Zgromadzenia na dzień 13 listopada 2014 roku ) posiadał uprawnienie do zwoływania Zgromadzeń.

Zresztą obawy pozwanej, co do poprawności zwołania Zgromadzenia zalazły potwierdzenie w uzasadnieniu postanowienia z dnia 5 grudnia 2014 roku o udzieleniu zabezpieczenia w sprawie VIII GCo 169/14, gdzie Sąd wprost stwierdził, że przy zwołaniu Zgromadzenia doszło do uchybień formalnych mogących skutkować nieważnością podjętych na Zgromadzeniu uchwał. Do takich uchybień należy zaś zaliczyć zwołanie Zgromadzenia przez zarząd niemający kwalifikacji organu spółki z powodu jego odwołania.

Powódki eksponowały godzenie zaskarżonych uchwał w interes spółki, wskazując, że godzenie w interes spółki obejmuje zachowanie które nie tylko powoduje wyrządzenie szkody, ale i samo zagrożenie jej powstania. Wskazywały przede wszystkim na interes ekonomiczny spółki. Powódki zwracały uwagę, że w interes spółki godzi uchwała w sprawie scalenia akcji i powiązane z nią uchwały dotyczące zmian w statucie spółki. Wskazywały, że podjęcie uchwały o scaleniu akcji powoduje koniczność wdrożenia skomplikowanego procesu scaleniowego i oddziałuje nie tylko na wartość nominalną, ale także na wartość rynkową praw akcjonariuszy.

Powódki zaprezentowały stanowisko, że scalenie akcji jest zabiegiem sztucznym i wyrządzi spółce i powódkom, które dysponują akcjami zdematerializowanymi szkodę.

Zajęte przez powódki stanowisko nie zostało jednak w sposób należyty wykazane. Powódki nie przedstawiły dowodów, z których wynikałoby, że w scalenie akcji jest procesem szkodzącym spółce. Za dowód taki nie mogą zostać uznane artykuły ze stron internetowych. Ocena, czy zabieg scalenia akcji jest w konkretnej sytuacji zabiegiem szkodzącym spółce lub naruszającym interesy mniejszościowych akcjonariuszy wymagała wiadomości specjalnych. Poza tym ze złożonych przez pozwaną dokumentów a także z niezakwestionowanych w tym zakresie zeznań świadka T. B. oraz zeznań prezesa zarządu pozwanej J. R. (1) wynikało, że przeprowadzenie procedury scalenia akcji wynikało z zaleceń Giełdy Papierów Wartościowych w W., na której notowane są akcje pozwanej spółki.

W odpowiedzi na pozew pozwana przedstawiła poza tym argumentację wskazującą, na brak na dzień orzekania interesu prawnego w zaskarżeniu uchwał (...) i (...), gdyż uchwały te stały się bezprzedmiotowe, a na ich podstawie nie dojedzie do zmiany statutu pozwanej spółki.

Uzasadniając sprzeczność uchwał z dobrymi obyczajami powódki wskazywały również, że celem podjętych uchwał jest chęć zniweczenia skutków ugody z dnia 17 października 2014 roku, której stroną są m.in. powódki, a która to ugoda przynosi korzyść pozwanej. Powódki podkreślały, że uchwałami, których celem jest zniweczenie ugody są uchwały o ocenie Zgromadzenia z dnia 10 października 2014 roku, o powołaniu pełnomocnika spółki, o scaleniu akcji. Przy czym powódki nie przedstawiły szerszego uzasadnienia dotyczącego wpływu podejmowanych uchwał na wykonywanie postanowień zawartej w dniu 17 października 2014 roku ugody.

Odnosząc się przede wszystkim do uchwały numer (...) w sprawie ustanowienia pełnomocnika do reprezentacji spółki w sporze podkreślić jeszcze raz należy, że podjęcie tej uchwały stanowi wyraz dopuszczalnej prawem obrony. Możliwość ustanowienia pełnomocnika do reprezentacji spółki wynika wprost z przepisów k.s.h.. Podnieść należy, że rolą pełnomocnika ustanowionego na podstawie art. 426 k.s.h. jest reprezentowanie spółki w procesie. Zadaniem pełnomocnika jest zaś działanie w imieniu spółki, reprezentowanie jej interesu. Przy czym pełnomocnik musi działać w granicach umocowania objętego udzielonym pełnomocnictwem z zachowaniem zasad bezstronności. W tym miejscu zwrócić należy uwagę na twierdzenia i zarzuty powódek dotyczące roli J. R. (1) w omawianym Zgromadzeniu. Wbrew bowiem stanowisku powódek, to nie J. R. (1) jest podmiotem powołującym pełnomocników i podejmującym uchwały na zgromadzeniu. Jako Prezes Zarządu, jest zobowiązany na wniosek uprawnionych przez przepisy kodeksu spółek handlowych podmiotów zwołać Zgromadzenie. Zarówno z dokumentów znajdujących się w materialne dowodowym, jak również z zeznań świadków wynika, że zwołanie Zgromadzenia było wynikiem wniosku złożonego przez Radę Nadzorczą spółki. Stąd z formalnego punktu widzenia zarząd zobligowany był do zwołania Zgromadzenia. Poza tym nie zostało w żaden sposób wykazanie w niniejszym postępowaniu, że rola J. R. (1) sprowadzała się nie tylko do czynności technicznych umożliwiających odbycie zgromadzenia. Zwrócić należy również uwagę, że kandydatura K. S. (1) została zaproponowana przez A. B.. Poza tym nie sposób nie zauważyć, że pod głosowanie zostały wzięte dwie kandydatury. Również akcjonariusze z grupy K. zaproponowali swojego kandydata, którym była I. L.. Kandydatura ta nie uzyskała akceptacji (...). Zdaniem Sądu niniejsze postępowanie nie wykazało, że ustanowienie pełnomocnika ma na celu podejmowanie przez tego pełnomocnika działań, które są sprzeczne z interesami spółki.

Również, co do pozostałych podjętych na zgromadzeniu uchwał nie wykazano przesłanek uzasadniających ich uchylenie na podstawie art. 422 §1 k.s.h..

Stan faktyczny niniejszej sprawy został ustalony przede wszystkim w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzone w sprawie niniejszej, uznając, że są one wystarczające dla rozstrzygnięcia. Sąd pominął dowody z dokumentów zgormadzonych w sprawie VIII GC 496/14 dotyczącej stwierdzenia nieważności a ewentualnie uchylenia uchwał z dnia 10 października 2014 roku oraz dowody z dokumentów znajdujące się w sprawie VIII GC 32/15. Zdaniem Sądu za bezsporne uznać należy odbycie Zgromadzenia w dniu 10 października 2014 roku, zaś przebieg Zgromadzenia wynika z aktu notarialnego załączonego do sprawy niniejszej. Kwestia ważności uchwał podjętych na tym Zgromadzeniu nie podlega ocenie w przedmiotowym sporze. Również w tej sprawie nie podlegała ocenie skuteczność umów zawartych w dniu 17 października 2014 roku.

Poza tym pominięciu podlegały dowody z przesłuchania przedstawicieli powódek w charakterze strony. Ich nieobecność na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2016 roku nie została usprawiedliwiona w sposób, który uzasadniałby odroczenie rozprawy.

Zeznania przesłuchanych w sprawie świadków oraz J. R. (2) miały charakter uzupełniający w stosunku do dowodów z dokumentów.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c.. Przepis ten stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Biorąc pod uwagę, że powództwo zostało uwzględnione tylko w niewielkim zakresie Sąd nałożył na powódki obowiązek zwrotu pozwanej wszystkich poniesionych przez nią kosztów procesu. Koszty te obejmują wynagrodzenie dla reprezentującego pozwaną spółkę radcy prawnego wynoszące 360,00 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa procesowego w kwocie 17,00 zł.

Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika procesowego uzasadnia §10 pkt 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 490, zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 617).

Sygn. akt VIII GC 37/15

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)