Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2016 r. w Gliwicach

sprawy M. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do świadczenia przedemerytalnego

na skutek odwołania M. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 6 września 2013r. i 27 stycznia 2014 r. nr (...)- (...)

1.  zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej prawo do świadczenia przedemerytalnego, począwszy od 9 lipca 2013 roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonej M. G. kwotę 240 zł (dwieście czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn. akt VIII U 190/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 września 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił M. G. prawa do świadczenia przedemerytalnego wskazując, iż do dnia rozwiązania stosunku pracy, tj. do 31 sierpnia 2011r. udokumentowała jedynie 33 lata, 10 miesięcy i 8 dni okresów składkowych, a nadto rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło w związku z okolicznościami leżącymi po stronie pracownika, a nie pracodawcy, który zaproponował nowe warunki umowy o pracę.

Kolejną decyzją z dnia 27 stycznia 2014r. organ rentowy ponownie odmówił M. G. prawa do świadczenia przedemerytalnego, wskazując, iż mimo, że do dnia rozwiązania stosunku pracy, tj. do 31 sierpnia 2011r. udokumentowała ona łącznie 37 lat, 1 miesiąc i 14 dni okresów składkowych i nieskładkowych (wraz z uznanym okresem pracy w gospodarstwie rolnym matki), to jednak rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło w związku z okolicznościami leżącymi po stronie pracownika, a nie pracodawcy, który zaproponował nowe warunki umowy o pracę.

W odwołaniach od powyższych decyzji ubezpieczona domagała się ich zmiany i przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego podnosząc, iż zajmowane przez nią stanowisko pomocy nauczyciela zostało zlikwidowane, zaś zaproponowane jej stanowisko woźnej wiązało się z wykonywaniem pracy fizycznej, przy sprzątaniu przedszkola, czego z uwagi na stan zdrowia - zespołu cieśni nadgarstków nie może wykonywać.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując stanowisko przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonych decyzji.

Wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2014r. sygn. VIII U 136/14 Sąd Okręgowy w Gliwicach, zmienił zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do świadczenia przedemerytalnego począwszy od 9 lipca 2013r.

Sąd Okręgowy ustalił, że M. G. w okresie od 1 grudnia 1984r. do 31 sierpnia 2011r. była zatrudniona w Miejskim Przedszkolu w S. ostatnio na stanowisku pomoc nauczyciela - do dnia rozwiązania stosunku pracy. Pismem z dnia 31 maja 2011r. pracodawca wypowiedział jej warunki umowy o pracę w części dotyczącej stanowiska pracy z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia wskazując, iż przyczyną wypowiedzenia jest reorganizacja - likwidacja stanowiska pomocy nauczyciela. Po upływie okresu wypowiedzenia, od dnia 1 września 2011r. odwołującej zaproponowano stanowisko woźnej. Ubezpieczona odmówiła przyjęcia zaproponowanych warunków umowy o pracę, w związku z czym umowa ta uległa rozwiązaniu z upływem okresu wypowiedzenia, tj. z dniem 31 sierpnia 2011r. W świadectwie pracy z dnia 5 września 2011r. pracodawca wskazał, iż stosunek pracy ustał wskutek rozwiązania umowy za wypowiedzeniem na podstawie art. 32 § 1 pkt 3 i § 2 k.p. Nadto Sąd I instancji poczynił ustalenia odnośnie kwalifikacji i zakresu obowiązków ubezpieczonej oraz jej zdrowia. Powołując się na przepisy ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (t.j. Dz. U. z 2013r., poz. 170) oraz ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2013r., poz. 674 ze zm.) Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie. Zdaniem Sądu Okręgowego przeprowadzone postępowanie dowodowe jednoznacznie wykazało, iż do rozwiązania stosunku pracy z ostatnim pracodawcą doszło z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Faktyczną przyczyną rozwiązania stosunku pracy z odwołującą była likwidacja stanowiska pracy z przyczyn organizacyjnych wskazanych w powołanych przepisach, natomiast pracodawca zaproponował ubezpieczonej stanowisko pracy poniżej jej kwalifikacji zawodowych, stąd odmowa przyjęcia przez odwołującą takich warunków pracy, niewątpliwie nie stanowiła współprzyczyny rozwiązania stosunku pracy. Sąd Okręgowy powoła się przy tym na liczne orzecznictwo sądu Najwyższego oraz sądów apelacyjnych.

Po rozpoznaniu apelacji wniesionej przez organ rentowy, wyrokiem z dnia 26 listopada 2014r., sygn. akt III AUa 1557/14 Sąd Apelacyjny w Katowicach uchylił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 30 kwietnia 2014r. sygn. VIII U 136/14 i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, iż prawo ubezpieczonej do spornego świadczenia rozpatrywać należy poprzez pryzmat art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, bowiem do dni rozwiązania spornego stosunku pracy, tj. do 31 sierpnia 2011r. odwołująca nie ukończyła 55 lat.

Dalej Sąd Apelacyjny podkreślił, że w utrwalonym na tle stosowania ustawy z dnia 13 marca 2003r. o szczególnych zasad rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. nr 90. Poz. 844 ze zm.) orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, iż rozwiązanie stosunku pracy w następstwie odmowy przyjęcia przez pracownika warunków zaproponowanych mu w wypowiedzeniu zmieniającym nie wyklucza uznania, że stosunek pracy uległ rozwiązaniu z przyczyn niedotyczących pracownika, zaś ocena, czy odmowa przyjęcia nowych warunków pracy i płacy stanowi współprzyczynę rozwiązania stosunku pracy należy do sądu rozpoznającego sprawę i jest kwestią ustaleń faktycznych. Sąd dokonując takiej oceny powinien przy tym po pierwsze, wziąć pod uwagę interes pracownika i zakładu pracy. Po drugie, ocena ta powinna być zobiektywizowana, co oznacza, że sąd powinien rozważyć, czy w danych okolicznościach zaproponowane pracownikowi nowe warunki pracy są usprawiedliwione sytuacją pracodawcy i czy rozsądnie rzecz biorąc osoba znajdująca się w takiej sytuacji, jak zainteresowany pracownik, powinna tę ofertę przyjąć. Po trzecie - dokonując takiej oceny sąd powinien mieć na uwadze, że jeśli występują przyczyny uzasadniające wypowiedzenie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, pracodawca nie ma obowiązku proponować mu dalszej pracy na zmienionych warunkach. Rozwiązanie umowy o pracę na skutek odmowy przyjęcia proponowanych warunków zatrudnienia może stanowić współprzyczynę tego rozwiązania. Zasadnicze znaczenie ma w tej sytuacji ocena, czy proponowane warunki były na tyle niekorzystne, że można było z góry zakładać, iż pracownik ich nie przyjmie (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012r., I PK 144/11, LEX 1219488, z dnia 12 sierpnia 2009r., II PK 38/09, nr LEX 560731, z dnia 20 marca 2009r., I PK 185/08, OSNP 2010, nr 21-22, poz. 259; uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2009r., III PZP 1/09, OSNP 2011, nr 3-4, poz. 32; wyroki Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2000r., I PKN 79/00, OSNP 2002, nr 10, poz. 240, z dnia 9 listopada 1990r., I PR 335/90, OSP 1991, nr 9, poz. 212; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 sierpnia 2008r., II PK 67/08, LEX nr 785526, z dnia 4 lipca 2001r., I PKN 521/00, OSNP 2003, nr 10, poz. 244).

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, chociaż poglądy powyższe kształtowały się
z reguły przy ocenie roszczeń pracowników o odprawę w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy, nie ma powodu, dla którego należałoby pojęcie to inaczej wykładać w przypadku oceny spełnienia przesłanek do nabycia świadczenia przedemerytalnego.

Przechodząc na grunt przedmiotowej sprawy Sąd Apelacyjny w Katowicach wskazał, że mimo, iż w świetle przytoczonych poglądów judykatury odmowa przyjęcia przez pracownika warunków pracy i płacy zaproponowanych mu w trybie wypowiedzenia zmieniającego, nie wyklucza uznania, że stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn niedotyczących pracownika, to za uzasadniony uznać należy zarzut organu rentowego naruszenia przez Sąd I instancji przepisów prawa materialnego, przede wszystkim ze względu na niedostateczne ustalenie stanu faktycznego, uniemożliwiające kontrolę instancyjną zaskarżonego orzeczenia. Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, zastosowanie przepisów prawa materialnego do niedostatecznie ustalonego stanu faktycznego oznacza wadliwą subsumcję tego stanu do zawartych w nim norm prawnych, a brak stosownych ustaleń uzasadnia zarzut apelacyjny naruszenia prawa materialnego przez niewłaściwe jego zastosowanie (por. wyroki Sądu Najwyższego m.in. z dnia 5 września 2001r., I PKN 615/00, OSNP 2003, nr 15, poz. 352 oraz z dnia 5 września 2012r., IV CSK 76/12, LEX nr 1229815).

W ocenie Sądu II instancji w postawie faktycznej zaskarżonego wyroku zabrakło szczegółowych ustaleń odnośnie okoliczności towarzyszących wypowiedzeniu zmieniającemu warunki pracy ubezpieczonej, w tym zwłaszcza związanych z akcentowaną przez Sąd I instancji istotną zmianą zakresu jej obowiązków, zaproponowaniem stanowiska pracy poniżej kwalifikacji formalnych i faktycznych oraz stanem zdrowia odwołującej sprzeciwiającym się wykonywaniu pracy na proponowanym stanowisku woźnej. Dokonując bowiem ustaleń prowadzących do wniosku, iż zakład pracy zaproponował ubezpieczonej niekorzystne warunki pracy, odmowa przyjęcia których nie stanowiła współprzyczyny rozwiązania stosunku pracy, Sąd Okręgowy oparł się w istocie wyłącznie na wyjaśnieniach odwołującej, nie dokonując jednak jakiejkolwiek ich weryfikacji. Sąd pominął przy tym całkowicie, iż o ile ze szczegółowego zakresu czynności służbowych woźnej zatrudnionej w Miejskim Przedszkolu w S. faktycznie wynikają również obowiązki dotyczące utrzymania czystości w toaletach oraz w holu, jednak także zakres obowiązków pomocy nauczyciela w przedszkolu przewidywał m.in. utrzymywanie czystości w przydzielonych pomieszczeniach. Nadto uznając, iż w ocenie odwołującej, wykonywanie pracy na zaproponowanym stanowisku woźnej, uniemożliwiał jej stan zdrowia, Sąd Okręgowy ograniczył się do stwierdzenia, iż w związku ze schorzeniem cieśni nadgarstka w okresie od 17 czerwca 2011r. do 4 stycznia 2012r. ubezpieczona pobierała zasiłek chorobowy, zaś od 5 stycznia 2012r. do 29 grudnia 2012r. była uprawniona do świadczenia rehabilitacyjnego, dodatkowo od lipca 2011r. podjęła leczenie w poradni zdrowia psychicznego, nie dokonując jednak jakiejkolwiek głębszej analizy stanu zdrowia M. G. w aspekcie przeciwwskazań do pracy w charakterze woźnej, co nabiera szczególnego znaczenia w sytuacji, gdy opisane przez Sąd I instancji fakty miały miejsce już po otrzymaniu wypowiedzenia zmieniającego dotychczasowe warunki pracy, zaś z powodu przebytego w dniu 10 lutego 2011r. leczenia operacyjnego - plastyki pochewki zginaczy palca IV dłoni lewej ubezpieczona była niezdolna do pracy jedynie od 9 lutego 2011r. do 28 lutego 2011r. Powyższe skutkować musiało uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd Apelacyjny nakazał Sądowi I instancji wyjaśnienie przedstawionych wyżej kwestii, czemu służyć winno przede wszystkim przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka w osobie dyrektora Miejskiego Przedszkola w S. – E. M. (1) celem ustalenia wszelkich okoliczności związanych z likwidacją stanowiska pomocy nauczyciela oraz powierzeniem ubezpieczonej stanowiska woźnej, w tym także dotyczących podnoszonych przez nią: rezygnacji z zatrudnienia sprzątaczek i pomocy kuchennej oraz znacznego wzrostu liczby podopiecznych. Natomiast ocena stanu zdrowia odwołującej, jako uniemożliwiającego wykonywanie zmienionych obowiązków pracowniczych, wymagała rozważenia celowości zasięgnięcia opinii biegłego lekarza stosownej specjalności.

W toku ponownego rozpoznania sprawy, po uzupełnieniu postępowania dowodowego, Sąd Okręgowy w Gliwicach ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona M. G. urodziła się w dniu (...) Ma wykształcenie średnie.

W okresie od 1 grudnia 1984r. do 31 sierpnia 2011r. ubezpieczona była zatrudniona w Miejskim Przedszkolu w S. początkowo na stanowisku intendentki, okresowo nauczyciela a od 23 września 1992r. do zakończenia zatrudnienia na stanowisku pomocy nauczyciela.

Ubezpieczona wykonywała pracę w starym budynku, gdzie uczęszczało 25 dzieci w wieku 3-5 lat. Od września 2011r. Przedszkole zyskało nową siedzibę, w nowym budynku, do którego miało uczęszczać około 100 dzieci. Przed przejściem do nowej placówki Przedszkole zostało poddane kontroli jednostki nadrzędnej i zgodnie z wnioskami tej kontroli oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami, stanowiska pomocy nauczyciela miały zostać zlikwidowane. W związku z tym dokonano zmiany organizacji pracy – likwidacji uległy stanowiska pomocy nauczyciela, natomiast powstały stanowiska woźnych. Zrezygnowano również z zatrudniania sprzątaczki.

Pismem z dnia 31 maja 2011r. pracodawca ubezpieczonej wypowiedział jej warunki umowy o pracę w części dotyczącej stanowiska pracy z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upływał w dniu 31 sierpnia 2011r. W wypowiedzeniu warunków umowy pracodawca wskazał, iż przyczyną wypowiedzenia warunków umowy o pracę jest reorganizacja – likwidacja stanowiska pomocy nauczyciela. Po upływie okresu wypowiedzenia, od dnia 1 września 2011r. pracodawca zaproponował ubezpieczonej stanowisko woźnej.

Pismem z dnia 13 czerwca 2011r. z dnia ubezpieczona odmówiła przyjęcia zaproponowanych warunków umowy o pracę, w związku z czym umowa o pracę uległa rozwiązaniu z upływem okresu wypowiedzenia tj. z dniem 31 sierpnia 2011r.

Pracodawca nie zdecydował się na wypowiedzenie ubezpieczonej umowy o pracę, gdyż potrzebował ludzi do pracy z uwagi na powiększenie przedszkola. Ubezpieczona była jedyną osobą zatrudnioną w Przedszkolu na stanowisku pomocy nauczyciela.

W świadectwa pracy z dnia 5 września 2013r., pracodawca wskazał, że stosunek pracy ustał wskutek rozwiązania umowy o pracę z ubezpieczoną za wypowiedzeniem na podstawie art. 32 §1 pkt 3 i §2 kodeksu pracy.

Od 31 grudnia 2012r. ubezpieczona była zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w G. jako osoba bezrobotna i w okresie od 8 stycznia 2013r. do 7 stycznia 2014r. uprawniona była do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Sześciomiesięczny okres pobierania zasiłku upłynął w dniu 8 lipca 2013r. Podczas pobierania zasiłku dla bezrobotnych ubezpieczona nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji zatrudnienia.

W dniu 8 lipca 2013r. Powiatowy Urząd Pracy w G. wystawił ubezpieczonej zaświadczenie potwierdzające dane o pobieraniu zasiłku oraz, iż w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych ubezpieczona nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych.

W dniu 8 lipca 2013r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do świadczenia emerytalnego. Do wniosku załączyła zaświadczenie Powiatowego Urzędu Pracy w G. z dnia 8 lipca 2013r.

Decyzją z dnia 6 września 2013r. (...) Oddział w Z. odmówił ubezpieczonej prawa do świadczenia przedemerytalnego wskazując, iż do dnia rozwiązania stosunku pracy, tj. do 31 sierpnia 2011r. udokumentowała jedynie 33 lata, 10 miesięcy i 8 dni okresów składkowych, a nadto rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło w związku z okolicznościami leżącymi po stronie pracownika, a nie pracodawcy, który zaproponował nowe warunki umowy o pracę.

Decyzją z dnia 27 stycznia 2014r. ZUS ponownie odmówił ubezpieczonej prawa do świadczenia przedemerytalnego, wskazując że wprawdzie do dnia rozwiązania stosunku pracy, tj. do 31 sierpnia 2011r. udokumentowała łącznie 37 lat, 1 miesiąc i 14 dni okresów składkowych i nieskładkowych (wraz z uznanym okresem pracy w gospodarstwie rolnym matki), to jednak rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło w związku z okolicznościami leżącymi po stronie pracownika, a nie pracodawcy, który zaproponował nowe warunki umowy o pracę.

Sąd ustalił, że ubezpieczona na dzień rozwiązania stosunku pracy posiada 37 lat, 1 miesiąc i 14 dni okresów składkowych i nieskładkowych uznanych przez organ rentowy. Ostatni stosunek pracy ubezpieczonej ustał z dniem 31 sierpnia 2011r.

Sąd ustalił, że do obowiązków ubezpieczonej na stanowisku pomocy nauczyciela należało: pełnienie czynności opiekuńczych i obsługowych w stosunków do wychowanków przedszkola polecanych przez nauczyciela, w szczególności pomaganie młodszym dzieciom przy jedzeniu, pomoc przy ubieraniu, rozbieraniu dzieci, pomaganie przy zajęciach dydaktycznych, zabawa z dziećmi, sprawowanie opieki na spacerach, rozkładanie leżaków do spania, sprzątanie zabawek, pomaganie przy przygotowywaniu dekoracji. Z uwagi na odbytą praktykę i przeszkolenie w Niemczech, ubezpieczona prowadziła z dziećmi zabawy w języku niemieckim, uczyła je niemieckiego w formie zabawy. Ubezpieczona przykładała się do pracy z dziećmi. Miała dobry kontakt z dziećmi. Prowadziła olimpiadę sportową dla przedszkolaków. Praca pomocy nauczyciela była pracą z dziećmi. Nie należało do obowiązków pomocy nauczyciela mycie podłóg, toalet ani okien. Jako pomoc nauczyciela ubezpieczona nie rozwoziła posiłków.

Ustalono, iż z uwagi na znajomość języka niemieckiego ubezpieczona przyjmowała delegacje zagraniczne. Kontaktowała się z przedszkolami w Niemczech, jeździła tam z wizytą, prowadziła korespondencję. Zabiegała o wyposażanie przedszkola w zabawki przekazane z Niemiec.

Do obowiązków woźnej należy częściowo wykonywanie opieki nad dziećmi, którą do tej pory sprawowała pomoc nauczyciela, a dodatkowo wykonywanie czynności porządkowych i sanitarno-higienicznych, związanych ze sprzątaniem całego przedszkola, w tym myciem podłóg, okien, holu, toalet, pranie firan, które w dotychczasowej siedzibie Przedszkola wykonywała osoba zatrudniona na stanowisku sprzątaczki. Czynności należące wcześniej do obowiązków sprzątaczki zajmują około 50% czasu pracy woźnej. Dodatkowo do obowiązków woźnej należało rozwożenie posiłków wózkiem.

Ubezpieczona odebrała zaproponowanie nowych warunków pracy jako degradację. Nie chciała być woźną. Nikt nie rozmawiał ubezpieczoną o nowym zakresie obowiązków. Ubezpieczona zdawała sobie jednak sprawę z powiększenia zakresu obowiązków o pracę sprzątaczki. Nadto obawiała się że z uwagi na ilość dzieci będzie musiała pomagać w kuchni.

Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczona cierpi na przewlekłą niewydolność żylną w postaci niedużych żylaków obu kończyn dolnych. Nie występują objawy zastoju żylnego. Choroba ta (żylaki kończyn dolnych) w obecnym stopniu zawansowania nie narusza sprawności organizmu w stopniu ograniczającym znacznie zdolność do wykonywania pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, tj. na stanowisku pracy woźnej w przedszkolu, do której obowiązków należy mycie okien, mycie podłóg, mycie toalet. Z przyczyn chirurgicznych i naczyniowych ubezpieczona nie była niezdolna do pracy na stanowisku woźnej w przedszkolu zarówno w dacie 1 września 2011r. jak i obecnie

Ubezpieczona cierpi na obustronny zaawansowany zespół cieśni nadgarstka. W lutym 2011r. przeszła z dobrym skutkiem zabieg operacyjny plastyki pochewki zginaczy palca IV dłoni lewej. Zabieg był skuteczny i spowodował całkowite ustąpienie palca trzaskającego, nie wymagał długotrwałej niezdolności do pracy. W ocenie biegłych ortopedy i neurologa w chwili obecnej brak jest manifestacji klinicznej zespołu cieśni nadgarstków. Funkcja chwytna obu rąk jest prawidłowa, siła mięśniowa zachowana, brak jest zaników mięśni w zakresie kłębów kciuków, objaw T. i test odwrócony P. są ujemne.

U ubezpieczonej zdiagnozowano zmiany zwyrodnieniowe stawów krzyżowo-biodrowych i pogłębioną lordozę lędźwiową z okresowym zespołem bólowym, bez istotnego ograniczenie funkcji mchowej i bez patologii korzeniowej, nadto wstępne zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych ze zmniejszeniem ruchu rotacji wewnętrznej stawu biodrowego prawego bez zaburzenia wydolności chodu. Badanie radiologiczne wskazuje na wstępne zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych oraz zmiany zwyrodnieniowe i niewielkie zmiany osteoporotyczne w stawach krzyżowo-biodrowych. W ocenie neurologiczno – ortopedycznej zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów biodrowych nie powodują istotnych zaburzeń funkcji oraz niewydolności układu ruchu, zarówno obecnie jak w 2011r.

W ocenie neurologicznej i ortopedycznej ubezpieczona była zdolna do wykonywania pracy woźnej w przedszkolu wymagającej mycia okien, podłóg i toalet.

Rozpoznano zaburzenia depresyjne o mieszanej etiologii oraz zaburzenia dostosowania i emocji. W lipcu 2011r. ubezpieczona podjęła leczenie psychiatryczne z rozpoznaniem zaburzeń adaptacyjnych. W ocenie psychiatrycznej ówczesna dekompensacja stanu psychicznego miała wyraźny związek z krytyczną sytuacją zawodową. Odwołująca wymaga podjęcia regularnego leczenia psychiatrycznego, wskazane jest leż prowadzenie wspierającej terapii psychologicznej. Nasilenie objawów psychopatologicznych u odwołującej powoduje jej częściową niezdolność do pracy na okres jednego roku od daty badania, czyli do kwietnia 2017r. zaś za początek niezdolności do pracy należy przyjąć datę rozpoczęcia leczenia psychiatrycznego.

Ubezpieczona pobierała zasiłek chorobowy od 17 czerwca 2011r. do 4 stycznia 2012r. Od 5 stycznia 2012r. do 29 grudnia 2012r. była uprawniona do pobierania świadczenia rehabilitacyjnego w związku ze schorzeniami natury psychiatrycznej.

Powyższe ustalił Sąd na podstawie akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonej z okresu zatrudnienia w Miejskim Przedszkolu w S., zeznań świadka E. M. (1) (zapis protokołu rozprawy z dnia 11 marca 2015r. min. 6.21 i n. k.78), przesłuchania ubezpieczonej (zapis protokołu rozprawy z dnia 30 kwietnia 2014r. min. 03.31 i n. k.20 oraz z dnia 11 marca 2015r. min. 30.44 k.78), opinii biegłych sądowych: chirurga J. K. z dnia 29 kwietnia 2015r. (k.83-85), ortopedy E. M. (2) i neurologa K. S. z dnia 7 września 2015r. (k.103-105) oraz psychiatry J. A.-T. z dnia 22 kwietnia 2016r. (k.123-124).

Zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny, logiczny i spójny, przez co mogący stanowić podstawę rozstrzygnięcia. Zeznania świadka E. M. potwierdzały przedstawiony przez ubezpieczona zakres obowiązków na stanowisku pomocy nauczyciela oraz woźnej. Opinie biegłych były jednoznaczne i należycie umotywowane. Sąd oddalił wniosek organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego psychiatry na okoliczność czy ubezpieczona była niezdolna do pracy woźnej w przedszkolu, uznając tę kwestię za już wyjaśnioną po przeprowadzonej wcześniej opinii psychiatrycznej.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie ubezpieczonej zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 2 ust.1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (t.j. Dz. U. z 2013r., poz. 170 ze zm.), prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która:

1)do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta oraz 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

2)do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat – kobieta oraz 60 lat – mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, lub

3)do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych", i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

4)zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat – mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

5)do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, lub

6)do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.

Zgodnie z treścią ust. 2 za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, z poźn. zm.), zwanej dalej "ustawą o emeryturach i rentach z FUS".

W myśl ust 3 tego przepisu świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2)w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3)złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Z kolei art. 2 ust 1 pkt 29 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2013r., poz. 674 ze zm.) precyzuje kiedy mamy do czynienia z przyczynami rozwiązania umowy dotyczącymi zakładu pracy. Stanowi on, że ilekroć w ustawie jest mowa o przyczynach dotyczących zakładu pracy oznacza to:

a)  rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników,

b)  rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych,

c)  wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy,

d)  rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie art. 55 § 1 ¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. - Kodeks pracy z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika.

W przedmiotowej sprawie sporne jest prawo ubezpieczonej M. G. do świadczenia przedemerytalnego, przy czym z uwagi na fakt, iż w dacie rozwiązania stosunku pracy tj. do 31 sierpnia 2011r. odwołująca nie ukończyła 55 lat, prawo ubezpieczonej do spornego świadczenia rozpatrywać należy poprzez pryzmat art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych – na co zwrócił uwagę Sąd Apelacyjny. Przepis ten wymaga, by rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia.

Zatem kwestia sporna w niniejszej sprawie sprowadza się do ustalenia, czy ubezpieczona spełnia przesłankę rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było natomiast sporne.

Jak to wyjaśnił Sąd Okręgowy w toku pierwotnego rozpoznania sprawy, oraz potwierdził Sąd Apelacyjny w Katowicach w uzasadnieniu do wyroku z dnia 26 listopada 2014r., sygn. akt III AUa 1557/14 w utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że rozwiązanie stosunku pracy w następstwie odmowy przyjęcia przez pracownika warunków zaproponowanych mu w wypowiedzeniu zmieniającym nie wyklucza uznania, że stosunek pracy uległ rozwiązaniu z przyczyn niedotyczących pracownika. Jak wskazał Sąd Apelacyjny powołując się m.in. na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012r., I PK 144/11 (LEX 1219488) ocena, czy odmowa przyjęcia nowych warunków pracy i płacy stanowi współprzyczynę rozwiązania stosunku pracy należy do sądu rozpoznającego sprawę i jest kwestią ustaleń faktycznych. Sąd dokonując takiej oceny powinien po pierwsze, wziąć pod uwagę interes pracownika i zakładu pracy. Po drugie, ocena ta powinna być zobiektywizowana, co oznacza, że sąd powinien rozważyć, czy w danych okolicznościach zaproponowane pracownikowi nowe warunki pracy są usprawiedliwione sytuacją pracodawcy i czy rozsądnie rzecz biorąc osoba znajdująca się w takiej sytuacji, jak zainteresowany pracownik, powinna tę ofertę przyjąć. Po trzecie - dokonując takiej oceny sąd powinien mieć na uwadze, że jeśli występują przyczyny uzasadniające wypowiedzenie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, pracodawca nie ma obowiązku proponować mu dalszej pracy na zmienionych warunkach.

W wyroku z dnia 27 sierpnia 2013r. sygn. II PK 340/12 (LEX nr 1409529) Sąd Najwyższy wskazał, że rozwiązanie stosunku pracy z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia, następujące w wyniku odmowy pracownika przyjęcia zaproponowanych przez pracodawcę warunków pracy lub płacy, może być uznane za rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, jeżeli z porównania dotychczasowych i proponowanych warunków wynika, że ich przyjęcie prowadziłoby do poważnych zmian na niekorzyść pracownika - art. 10 ust. 1 ustawy z 2003r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W konsekwencji pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna, o której stanowi art. 8 tej ustawy. W takiej bowiem sytuacji, rozwiązanie stosunku pracy jest wprawdzie bezpośrednio skutkiem odmowy pracownika przyjęcia proponowanych warunków, lecz jego istotną przyczynę stanowi działanie pracodawcy zmierzające do poważnego pogorszenia warunków pracy lub płacy.

Powyższe poglądy orzecznictwa kształtowały się z reguły przy ocenie roszczeń pracowników o odprawę w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy, jednak – co podkreślił Sąd Apelacyjny w Katowicach w uzasadnieniu do wyroku z dnia 26 listopada 2014r., sygn. akt III AUa 1557/14 – nie ma powodu, dla którego należałoby pojęcie to inaczej wykładać w przypadku oceny spełnienia przesłanek do nabycia świadczenia przedemerytalnego.

W uzasadnieniu do wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 maja 2013r. sygn. III AUa 1557/12 (LEX nr 1335631), Sąd ten potwierdził, że odmowa przyjęcia przez pracownika takich warunków pracy i płacy zaproponowanych w trybie wypowiedzenia zmieniającego, które pogarszają jego warunki pracy, nie stanowił współprzyczyny rozwiązania stosunku pracy, a zatem nie można kwestionować, że stosunek pracy ustał z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych.

Należy wskazać przy tym że art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych posługuje się pojęciem rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", podobnie jak art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

W toku ponownego rozpoznania sprawy, Sąd Okręgowy uzupełnił postępowanie dowodowe w zakresie wskazanym przez Sąd Apelacyjny w Katowicach w uzasadnieniu do wyroku z dnia 26 listopada 2014r., sygn. akt III AUa 1557/14 a następnie dokonał ustalenia stanu faktycznego i ponownej jego oceny, mając na uwadze cytowane wyżej przepisy i stanowisko prezentowane w orzecznictwie.

Zdaniem Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe jednoznacznie wskazuje, że do rozwiązania ostatniego stosunku pracy ubezpieczonej w Miejskim Przedszkolu w S. doszło z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r.o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

U pracodawcy ubezpieczonej w Miejskim Przedszkolu w S. doszło do reorganizacji. W związku z przeprowadzką do nowej siedziby, powiększeniem przedszkola i związaną z tym kontrolą jednostki nadrzędnej, od września 2011r. dokonano zmiany organizacji pracy, w dostosowano zatrudnienie i nazewnictwo stanowisk do obowiązujących przepisów – zlikwidowane zostały stanowiska pomocy nauczyciela, natomiast powstały stanowiska woźnych. Przedszkole przestało zatrudniać sprzątaczkę a jej obowiązki weszły w zakres obowiązków woźnej.

Bezsporne jest, że pismem z dnia 31 maja 2011r. pracodawca wypowiedział ubezpieczonej warunki umowy o pracę w części dotyczącej stanowiska pracy z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upływał w dniu 31 sierpnia 2011r. proponując jednocześnie od dnia 1 września 2011r. tj. po upływie okresu wypowiedzenia nowe warunki tj. stanowisko woźnej. W wypowiedzeniu warunków umowy o pracę pracodawca wyraźnie wskazał, iż przyczyną wypowiedzenia warunków umowy o pracę jest reorganizacja – likwidacja stanowiska pomocy nauczyciela. Bezspornie również pismem z dnia 13 czerwca 2011r. ubezpieczona odmówiła przyjęcia zaproponowanych warunków umowy o pracę, w związku z czym umowa o prace uległa rozwiązaniu z upływem okresu wypowiedzenia tj. z dniem 31 sierpnia 2011r.

W ocenie Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że warunki pracy zaproponowane ubezpieczonej w wypowiedzeniu zmieniającym były dla ubezpieczonej niekorzystne, gdyż zaproponowanej jej od 1 września 2011r. stanowisko woźnej, było stanowiskiem poniżej kwalifikacji zawodowych ubezpieczonej.

Jak bowiem ustalono praca pomocy nauczyciela polegała głownie na pracy z dziećmi. Do obowiązków ubezpieczonej na tym stanowisku należało pełnienie czynności opiekuńczych i obsługowych w stosunków do wychowanków przedszkola, w szczególności pomaganie młodszym dzieciom przy jedzeniu, pomoc przy ubieraniu i rozbieraniu, sprawowanie opieki na spacerach, pomaganie przy zajęciach dydaktycznych, rozkładanie leżaków do spania, sprzątanie zabawek, pomaganie przy przygotowywaniu dekoracji. Z kolei do obowiązków woźnej miało należeć w ograniczonym zakresie wykonywanie opieki nad dziećmi, którą do tej pory sprawowała pomoc nauczyciela, jak również wykonywanie pracy, którą dotychczas wykonywała sprzątaczka. Stanowisko woźnej bowiem związane było także z wykonywaniem pracy fizycznej w zakresie sprzątania budynku przedszkola, w tym mycia toalet, okien, podłóg, prania firanek. Do obowiązków woźnej należało również rozwożenie posiłków. Przy czym czynności należące wcześniej do obowiązków sprzątaczki zajmować miały około 50% czasu pracy woźnej.

Taki charakter pracy na powyższych stanowiskach i zakres związanych z nimi obowiązków potwierdziła również dyrektor Przedszkola – świadek E. M. (1).

Sąd wskazuje, że ubezpieczona posiada wieloletnie doświadczenie w pracy z dziećmi na stanowisku pomocy nauczyciela jak również w niektórych okresach zatrudnienia wykonywała prace na stanowisku nauczyciela wychowania przedszkolnego. Z uwagi na posiadane kwalifikacje i znajomość języka niemieckiego uczyła dzieci języka niemieckiego w formie zabawy, co również potwierdziła świadek E. M. (1). Świadek potwierdziła również dobry kontakt ubezpieczonej z dziećmi.

Mając powyższe na uwadze, zrozumiałe jest stanowisko ubezpieczonej, która pełniąc przez wiele lat obowiązki związane z bezpośrednią opieka nad wychowankami przedszkola, w tym związane również z pracą dydaktyczną, odczuła powierzenie jej stanowiska woźnej oraz obowiązków należących wcześniej do sprzątaczki jako degradację. Ubezpieczona była rozgoryczona zaproponowaniem jej stanowiska woźnej, gdyż przykładała się do wykonywanych obowiązków, angażowała się w naukę dzieci niemieckiego, utrzymywała kontakt z przedszkolami w Niemczech i skutecznie zabiegała o wyposażenie Przedszkola w zabawki, nadto sygnalizowała wcześniej, że nie zgodzi się na taką zmianę. Przed wręczeniem wypowiedzenia warunków pracy nikt z ubezpieczoną nie rozmawiał na ten temat. Ubezpieczona zdawała sobie jednak sprawę, że zakres jej obowiązków ulegnie powiększeniu o prace sprzątaczki, a nadto obawiała się, że przy tak dużej ilości dzieci (około 100) będzie musiała dodatkowo pomagać w kuchni. Tymczasem jej wynagrodzenie pozostawało na dotychczasowym poziomie.

W ocenie Sądu, w okolicznościach niniejszej sprawy nie sposób uznać, że odmowa przyjęcia przez ubezpieczoną warunków pracy proponowanych jej przez pracodawcę stanowiła współprzyczynę rozwiązania stosunku pracy. Nie ma bowiem podstaw by wymagać od pracownika aby przyjął warunki umowy o pracę znacznie dla niego gorsze od dotychczasowych. Wyjątek dopuszcza art. 42 § 4 k.p. zgodnie z którym wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.

Nadto Sąd podkreśla, że pracodawca ubezpieczonej jako przyczynę wypowiedzenia warunków pracy wskazał „reorganizację – likwidacje stanowiska pomocy nauczyciela”.

W ocenie Sądu współprzyczyną rozwiązania stosunku pracy nie był również stan zdrowia ubezpieczonej. Postępowanie dowodowe nie wykazało bowiem, by w dacie wręczania ubezpieczonej wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy oraz w dacie składania oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków umowy o pracę (pismo z dnia 13 czerwca 2011r.) ubezpieczona była niezdolna do pracy na stanowisku woźnej.

Z materiału dowodowego wynika jednoznacznie, że ubezpieczona nie była i nie jest niezdolna do pracy z przyczyn ortopedycznych, neurologicznych oraz naczyniowych. Wprawdzie ubezpieczona cierpi na obustronny zaawansowany zespół cieśni nadgarstka, zmiany zwyrodnieniowe stawów krzyżowo-biodrowych i pogłębioną lordozę lędźwiową z okresowym zespołem bólowym oraz przewlekłą niewydolność żylną w postaci niedużych żylaków obu kończyn dolnych, jednak schorzenia te nie powodują niezdolności do pracy. Zachowana jest funkcja chwytna i siła mięśniowa kończyn górnych, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów biodrowych nie powodują istotnych zaburzeń funkcji oraz niewydolności układu ruchu, nie występują również objawy zastoju żylnego.

Ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy z przyczyn psychiatrycznych. W lipcu 2011r. ubezpieczona podjęła leczenie psychiatryczne z rozpoznaniem zaburzeń adaptacyjnych. Rozpoznano zaburzenia depresyjne o mieszanej etiologii, oraz zaburzenia dostosowania i emocji. W ocenie biegłego psychiatry pogorszenie stanu psychicznego ubezpieczonej, skutkujące częściową niezdolnością do pracy było związane z krytyczną sytuacją zawodową. A zatem to wręczenie ubezpieczonej wypowiedzenia zmieniającego, które pogarszało jej warunki pracy i konieczność podjęcia trudnej decyzji spowodowały dekompensację stanu psychicznego i nasilenie objawów depresyjnych. W związku z zaistniałą sytuacją ubezpieczona w lipcu 2011r. podjęła leczenie psychiatryczne. W ocenie psychiatry za początek niezdolności do pracy należy przyjąć datę rozpoczęcia leczenia psychiatrycznego.

Zatem, w ocenie Sądu, ubezpieczona nie była niezdolna do pracy zarówno pomocy nauczyciela jak i woźnej w dacie otrzymania wypowiedzenia warunków pracy oraz złożenia oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych nowych warunków pracy. Późniejsze powstanie częściowej niezdolności do pracy nie ma, w ocenie Sądu, znaczenia dla oceny przyczyny dla której stosunek pracy rozwiązał się w dniu 31 sierpnia 2011r., niezdolność ta była bowiem dopiero konsekwencją zaistniałej, trudnej sytuacji zawodowej. A zatem w dacie dokonania wypowiedzenia warunków pracy przyczyna ta nie istniała, stąd nie może stanowić współprzyczyny rozwiązania stosunku pracy.

Mając na względzie wszystkie powyższe rozważania należało uznać, że stosunek pracy ubezpieczonej ustał z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych.

W konsekwencji Sąd, na podstawie art.477 ¹⁴ § 2 k.p.c. , zmienił zaskarżone decyzje, przyznając ubezpieczonej prawo do świadczenia przedemerytalnego począwszy od 9 lipca 2013r.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł w punkcie drugim wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c. oraz § 12 ust.2 i § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 461 ze zm.).

(-) SSO Patrycja Bogacińska – Piątek