Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Lęborku I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2016 r. w Lęborku

sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w L.

przeciwko K. S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej K. S. na rzecz powódki Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w L. kwotę 3.773,30 zł (trzy tysiące siedemset siedemdziesiąt trzy złote 30/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7.09.2016r. do dnia zapłaty, rozkładając spłatę tej kwoty na raty miesięczne po 200 zł każda, płatne począwszy od dnia 1.12.2016r. do 30-tego każdego dnia miesiąca, przy czym niezapłacenie trzech kolejnych rat w terminie spowoduje, iż całe świadczenie stanie się natychmiast wymagalne;

2.  odstępuje od obciążania pozwanej K. S. kosztami postępowania w sprawie.

Sygn. akt I C 1555/16

UZASADNIENIE

Powód Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w L. wniosła w dniu 7 września 2016 roku o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanych: A. S. i K. S. łącznej kwoty 3.773,30 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu sporządzonym do pozwu powód wskazał, że pozwanym jako małżeństwu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego i w związku z tym są oni zobowiązani do wnoszenia opłat bieżących oraz opłat eksploatacyjnych za używanie lokalu. Pozwani należnych opłat w łącznej wysokości 3.676,16 nie zapłacili za okres od grudnia 2015 roku do 31 sierpnia 2016 roku. Odsetki od tej należności na dzień 5 września 2016 roku wynoszą 91,14 zł.

Ponadto powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów procesu tj. zwrotu opłaty od udzielonego pełnomocnictwa, kosztów zastępstwa procesowego i kosztów uiszczonej opłaty od pozwu według norm przepisanych.

Początkowo niniejsza sprawa była rozpoznawana w postępowaniu upominawczym sygn. akt I Nc 1766/16, gdzie nakazem zapłaty z dnia 10 października 2016 roku Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Lęborku nakazał zapłacić pozwanym solidarnie kwotę dochodzoną przez powoda pozwem. Wobec wniesienia jedynie przez pozwaną K. S. w zakreślonym terminie sprzeciwu – w.w. nakaz zapłaty utracił moc w stosunku do niej – stosownie do treści art. 505 § 2 k.p.c.

Nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Lęborku w dniu 10 października 2016 roku przeciwko A. S. jest prawomocny.

Pozwana K. S. w wniesionym sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym wskazała, że z lokalu przy ul. (...) w L. wyprowadziła się w dniu 3 marca 2014 roku. Nie korzysta z w.w. lokalu od wskazanej daty. Pozwana uważa, że zasady słuszności przemawiają za tym aby ograniczyć jej odpowiedzialność za zobowiązania spółdzielni i w całości nimi obciążyć pozwanego A. S., który przez cały okres sporny samodzielnie użytkował lokal. Pozwana ponadto wniosła o rozłożenie świadczenia na raty miesięczne po 100 zł, albowiem samodzielnie spłaca pozostałe zobowiązania wobec spółdzielni w sprawach prawomocne zakończonych orzeczeniami zasądzającymi od niej kwoty związane z użytkowaniem przedmiotowego lokalu. Sytuacja materialna i wysokość jej dochodów nie pozwalają na spłatę kolejnych rat w wyższej wysokości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. S. i K. S. zawarli związek małżeński w dniu 21 września 1996 roku.

Wyżej wymienieni małżonkowie w dniu 25 marca 2004 roku w formie aktu notarialnego rozszerzyli panujący pomiędzy nimi ustrój ustawowej wspólności majątkowej na majątki nabyte przez każdego z nich przed zawarciem związku małżeńskiego oraz na majątki nabyte w czasie trwania małżeństwa z jakiegokolwiek tytułu. Przed zawarciem małżeństwa A. S. przystąpił jako członek do Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w L., a następnie umową z dnia 30 lipca 1992 roku dotyczącą sprzedaży mieszkania przy ul. (...) w L. zobowiązał się do wykupienie mieszkania z zasobów spółdzielni poprzez spłatę jego wartości wyliczonej tą umową.

Z w.w. umowy A. S. się wywiązał, obecnie obojgu małżonkom przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego.

K. S. wyprowadziła się z w.w. lokalu w dniu 3 marca 2014 roku i od tej daty nie korzysta już z niego. Od wskazanej daty istnieje również ustrój rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami orzeczony prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Lęborku z dnia 18 grudnia 2015 roku w sprawie III RC 267/15. Obecnie jest również pomiędzy małżonkami prowadzone postępowanie sądowe w sprawie o rozwód przed Sądem Okręgowym w Słupsku oraz postępowanie sądowe w przedmiocie podziału majątku wspólnego prowadzone przed Sądem Rejonowym w Lęborku.

W okresie od dnia 1 grudnia 2015 roku opłaty za mieszkanie położone przy ul (...) w L. wynoszą łącznie 427,35 zł, zaś od 1 marca 2016 roku – 425,75.

W okresie od 1 grudnia 2015 roku do 31 sierpnia 2016 roku zaległość w opłatach bieżących za w.w mieszkanie wyniosła łącznie 3773,30 zł (w tym odsetki ustawowe za zwłokę – 97,14 zł).

(dowód: odpis KRS k. 6-11, deklaracja przystąpienia do spółdzielni k. 15, umowa k.16, akt notarialny k. 17, wysokość opłat za mieszkanie k. 18-19, wezwanie do zapłaty k. 20-21, zestawienie zadłużenia k. 23).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne.

W myśl art. 3 k.p.c., obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach. Ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Na stronie powodowej spoczywał zatem ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jej roszczenie, w szczególności wykazania, że dochodzona pozwem kwota pieniężna wobec pozwanego przysługiwała powodowi. W opinii Sądu, powód zadośćuczynił w dostatecznym stopniu temu obowiązkowi. Strona pozwana w toku prowadzonego postępowania sądowego nie kwestionowała wysokości dochodzonego roszczenia. Nie kwestionowała wymagalnego zadłużenia wobec spółdzielni. Wnosiła jedynie o nieobciążanie jej kosztami sądowymi wobec swojej ciężkiej sytuacji rodzinnej nadto wnosiła o rozłożenie zasądzonego na rzecz powoda świadczenia na raty, w szczególności wobec istnienia już prawomocnych orzeczeń zasądzających od niej podobne kwoty z tytułu zadłużenia wobec spółdzielni. Pozwana wskazała, że w okresie spornym już nie mieszkała w mieszkaniu przy ul. (...), w którym do dnia dzisiejszego mieszka jej małżonek A. S. i to on według niej winien być obciążony opłatami za mieszkanie.

Zgodnie z treścią 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. W orzecznictwie przyjmuje się, że ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość. W niniejszej sprawie strona pozwana nie przedstawiła żadnych dowodów przeciwnych na okoliczność spłaty zadłużenia wobec spółdzielni czy dowodów świadczących o tym, że nie jest zobowiązana do świadczenia na rzecz spółdzielni opłat za mieszkanie za okres sporny. Jednocześnie nie zakwestionowała też w żaden sposób przyjętego wyliczenia zadłużenia w opłatach bieżących za sporny okres.

Stosownie do treści art. 4 ust. 1 i 1 ¹ i 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 roku (Dz.U. z 2013 poz. 1222 z zm.) członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu. Nawet osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5. Nadto również członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

Tym zatem z treści w.w. przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wprost wynika, że osoby, którym przysługują własnościowe spółdzielcze prawa do lokalu mieszkalnego i to niezależnie od statusu członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej - maja obowiązek ponoszenia opłat związanych z eksploatacją lokalu mieszkalnego.

Kierując się powyższym Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda dochodzoną pozwem kwotę rozkładając zasądzone świadczenie na raty (pkt 1 sentencji wyroku) i jednocześnie Sąd odstąpił od obciążania pozwanej K. S. kosztami postępowania w sprawie (pkt 2 sentencji wyroku). Sąd zastosował w niniejszej sprawie dobrodziejstwo instytucji przewidzianych w art. 102 k.p.c. czy 320 k.p.c.

Przepis art. 102 k.p.c. reguluje rozliczenie kosztów procesu według zasady słuszności. Według tej zasady sąd może w wypadkach szczególnie uzasadnionych m.in. nie obciążyć strony pozwanej w ogóle kosztami. Sąd orzekając w niniejszej sprawie miał na uwadze fakty znane Sądowi urzędowo (art. 228 § 2 k.p.c. – Sąd zwrócił na nie uwagę na rozprawie w dniu 19 grudnia 2016 roku) tj. prawomocne orzeczenia zapadłe przeciwko pozwanej m.in. w sprawie I C 643/16 czy I C 350/15 nadto sytuację finansową wykazywaną przez pozwaną na poczet tamtejszych postępowań sądowych.

Ustawodawca nie konkretyzuje pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych, pozostawia ich kwalifikację, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności danej sprawy, sądowi. Do okoliczności branych pod uwagę przez sąd przy ocenie przesłanek zastosowania dyspozycji omawianego przepisu według doktryny zaliczyć można nie tylko te związane z samym przebiegiem postępowania, lecz także dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony. Za trafny należy natomiast uznać pogląd, zgodnie z którym sama sytuacja ekonomiczna strony przegrywającej, nawet tak niekorzystna, że strona bez uszczerbku dla utrzymania własnego i członków rodziny nie byłaby w stanie ponieść kosztów, nie stanowi podstawy zwolnienia - na podstawie art. 102 - z obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi, chyba że na rzecz tej strony przemawiają dalsze szczególne okoliczności, które same mogłyby być niewystarczające, lecz łącznie z trudną sytuacją ekonomiczną wyczerpują znamiona wypadku szczególnie uzasadnionego (por. postanowienie SN z dnia 8 grudnia 2011 r.,IV CZ 111/11, LEX nr 1119554).

Ponadto również zastosowanie instytucji rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty, o jakiej mowa jest w art. 320 k.p.c. możliwe jest tylko w szczególnie uzasadnionych wypadkach. W szczególności wypadki takie zachodzą gdy ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłocznie lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażało jego lub jego bliskich na niepowetowane straty i byłoby rażąco sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Oznacza to, iż ochrona jaką zapewnia pozwanemu art. 320 k.p.c. nie może być stawiana ponad ochronę powoda w procesie cywilnym i wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu powoda.

W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd stwierdza, iż wystąpiły przesłanki przemawiające za zastosowaniem tychże instytucji wobec pozwanej. Trudno zaprzeczyć okoliczności, iż sytuacja finansowa pozwanej nie jest najlepsza i z pewnością konsekwencje z niej wynikające są odczuwalne dla pozwanej i członków jej rodziny. Nie ulega jednak wątpliwości, że powódka jest współwłaścicielem mieszkania, które jest obecnie przedmiotem postępowania prowadzonego w przedmiocie podziału majątku i stanowi znaczący składnik jej majątku. Ponadto powódka posiada źródło zatrudnienia i przy uwzględnieniu już istniejących w obrocie prawnym tytułów wykonawczych wydanych przeciwko niej na rzecz powódki rozłożenie dochodzonej pozwem kwoty na raty po 200 zł umożliwi pozwanej realną spłatę zadłużenia wobec powódki. Sąd zdaje sobie sprawę, że spłata zadłużenia przedłuży się w czasie w związku z zastosowaniem art. 320 k.p.c. w niniejszej sprawie. Jednak uwzględniając sytuację materialną pozwanej faktycznie nie ma ona możliwości spłaty zadłużenia w szybszym terminie. Zabezpieczeniem interesów strony powodowej jest ustalenie, że jeżeli pozwana będzie zalegała z zapłatą trzech kolejnych rat w terminie cała zasądzona kwota stanie się natychmiast wymagalna.

SSR Aleksandra Sobczak-Michalak

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pozwanej z pouczeniem o apelacji;

3.  przedłożyć z wpływem lub za 21 dni

L., dnia 10 stycznia 2017 roku

SSR Aleksandra Sobczak-Michalak