Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1456/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 kwietnia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że P. M. od dnia 1 września 2015 r. nie podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, z tytułu zatrudnienia u płatnika składek (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. W uzasadnieniu decyzji, organ rentowy wskazał na krótki okres pomiędzy zatrudnieniem P. M. ( 1 września 2015 r.) , a wystąpieniem u niej niezdolności do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży ( 20 października 2015 r.). Organ rentowy wskazał , że P. M. została zatrudniona na stanowisku menagera ds. rozwoju i eksportu w oparciu o umowę o pracę na czas określony w wymiarze czasu pracy wynoszącym ¾ etatu i z wynagrodzeniem w wysokości 6 000,00 zł. Pomimo zawarcia o umowy o pracę od dnia 1 września 2015 r., P. M. została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń od dnia 23 września 2015 r. tj. z uchybieniem ustawowego terminu. W ocenie organu rentowego, brak jest w niniejszej sprawie dowodów, potwierdzających rzeczywiste wykonywanie pracy przez P. M. , a ponadto pracodawca nie miał realnej potrzeby gospodarczej zatrudnienia P. M. w oparciu o umowę o pracę. W ocenie organu rentowego, przedstawione na okoliczność świadczenia pracy dowody w postaci korespondencji e - mail w języku rosyjskim są niewiarygodne , gdyż z informacji, zamieszczonych w kwestionariuszu osobowym wnioskodawczyni, wskazano ,że zna ona język rosyjski w stopniu podstawowym. W ocenie organu rentowego, celem nawiązania stosunku pracy nie było jego zrealizowanie , a jedynie uzyskanie dodatkowych świadczeń wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

/decyzja k.177 – 180 odwrót akt ZUS/

W dniu 27 maja 2016 r. odwołanie od powyższej decyzji, w imieniu P. M. oraz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, złożył ich pełnomocnik. W treści odwołania wskazano , że P. M., w chwili zawierania spornej umowy o pracę, nie miała świadomości , że jest w ciąży , a wpis w karcie ciąży wskazuje , że pierwszą wizytę u lekarza – ginekologa odbyła 28 września 2015 r. tj. kilka dni po uzyskaniu przez nią wiedzy o zajściu w ciążę. Pełnomocnik skarżącej zaznaczył , że świadczyła ona pracę na rzecz płatnika , a wynika to choćby z prowadzonej przez nią korespondencji mailowej w języku rosyjskim i nie ma tutaj znaczenia , iż skarżąca w kwestionariuszu osobowym wskazała , iż zna język rosyjski w stopniu podstawowym. N. zaś pracownika, podczas nieobecności skarżącej w pracy wynikało z faktu ,iż nie było wiadomym jak długo będzie ona przebywać na zwolnieniu lekarskim. W odniesieniu do braku zaświadczenia lekarskiego, wskazującego na odbycie, przez skarżącą, wstępnych badań lekarskich, pełnomocnik zaznaczył, iż w chwili zawierania spornej umowy, dysponowała ona zaświadczeniem o badaniach okresowych ważnym do 21 lipca 2016 r.

/odwołanie k.2-2 odwrót oraz odwołanie k.2-2 odwrót akt o sygn. VIII U 1457/16/

W odpowiedzi na odwołania , które wpłynęło do tutejszego Sądu w dniu 24 czerwca 2016 r., pełnomocnik organu rentowego wniósł o ich oddalenie .W uzasadnieniu odpowiedzi, organ rentowy przytoczył argumentację, jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.30-31 oraz odpowiedź na odwołanie k.4-5 akt o sygn. VIII U 1457/16/

Zarządzeniem z dnia 14 lipca 2016 r. sędzia referent połączył sprawę VIII U 1457/16 ze sprawą VIII U 1456/16 - do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz zarządził prowadzenie jej pod sygnaturą VIII U 1456/16.

/zarządzenie k.14 akt o sygn. VIII U 1457/16/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością funkcjonuje w obrocie gospodarczym od 2012 r. Głównym przedmiotem działalności spółki jest eksport oraz import owoców i warzyw, zarówno na rynki europejskie, jak i rynki wschodnie. Jedynym udziałowcem spółki jest A. C.. Prezesem zarządu spółki jest M. C..

/wypis z Krajowego Rejestru Sądowego k.44-46 odwrót ,zeznania M. C. min.00:56:00 – 00:56:23 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:28:08 – 00:51:51 protokołu rozprawy z dnia 9 stycznia 2017 r. , płyta CD k.101/

M. C. jest właścicielem lub współwłaścicielem innych spółek, działających na rynku obrotu owocami i warzywami.

/zeznania M. C. min.00:56:00 – 00:56:23 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:28:08 – 00:51:51 protokołu rozprawy z dnia 9 stycznia 2017 r. , płyta CD k.101/

P. M. urodziła się (...) , legitymuje się wykształceniem wyższym ( ukończyła studia magisterskie na kierunku administracja). P. M., w ramach swojej kariery zawodowej, wykonywała pracę ekspedientki , pomocy nauczyciela w przedszkolu , a także odbyła staż w Urzędzie Marszałkowskim.

/okoliczności bezsporne/

W okresie od 1 lipca 2014 r. do 23 marca 2015 r. P. M. wykonywała pracę konsultanta telefonicznego obsługi klienta w Agencji (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Z treści świadectwa pracy wynika , że stosunek pracy ustał z uwagi na upływ czasu na jaki został zawarty.

/świadectwo pracy w dokumentacji pracowniczej wnioskodawczyni k.61/

Od lutego 2015 r. wnioskodawczyni wykonywała ,w oparciu o umowę o pracę, obowiązki pracownicze konsultanta telefonicznego w (...) Grupie (...) w pełnym wymiarze czasu pracy. P. M. za świadczoną pracę otrzymywała wynagrodzenie minimalne. Praca na powierzonym wnioskodawczyni stanowisku odbywała się w systemie zmianowym ( w godzinach : od 7 do 15 , od 8 do 16 oraz od 11 do 19).

/zeznania wnioskodawczyni min.00:55:14 – 00:55:28 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:03:08 – 00:28:08 protokołu rozprawy z dnia 9 stycznia 2017 r. , płyta CD k.101/

O ofercie pracy w (...) P. M. dowiedziała się od znajomych.

/zeznania wnioskodawczyni min.00:55:14 – 00:55:28 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:03:08 – 00:28:08 protokołu rozprawy z dnia 9 stycznia 2017 r. , płyta CD k.101/

Spółka (...) poszukiwała osoby , której zadaniem miała być koordynacja bieżących działań spółki na terenie kraju. Znajomość języków obcych nie była warunkiem koniecznym do powierzenia ww. obowiązków pracowniczych. Jedynym kryterium decydującym o powierzeniu ww. obowiązków pracowniczych była operatywność danej osoby. Po przeprowadzonej rekrutacji , M. C. podjął decyzję o zatrudnieniu P. M.. W celu podkreślenia wiarygodności spółki, pracodawca podjął decyzję o określeniu wynagrodzenia pracownika w kwocie wskazanej w treści spornej umowy o pracę. M. C. wiedział ,że P. M. wykonuje obowiązki pracownicze na rzecz (...).

/zeznania M. C. min.00:56:00 – 00:56:23 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:28:08 – 00:51:51 protokołu rozprawy z dnia 9 stycznia 2017 r. , płyta CD k.101/

W dniu 31 sierpnia 2015 r. pomiędzy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością , a P. M. została zawarta umowa, nazwaną umową o pracę na czas określony od 1 września 2015 r. do 1 września 2018 r. W treści umowy wskazano, że P. M. będzie świadczyć pracę na stanowisku menagera ds. rozwoju i eksportu z wynagrodzeniem w wysokości 6 000,00 zł w wymiarze czasu pracy wynoszącym ¾ etatu. Jako miejsce wykonywania obowiązków pracowniczych wskazano siedzibę firmy płatnika mieszczącą się przy ulicy (...) w Ł..

/umowa o pracę k.33-35 akt ZUS/

W dokumentacji pracowniczej wnioskodawczyni znajduje się karta szkolenia BHP z dnia 2 września 2015 r., stwierdzająca , że P. M. odbyła szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

/karta szkolenia BHP w dokumentacji pracowniczej wnioskodawczyni k.61/

Płatnik składek zgłosił P. M. do ubezpieczeń społecznych oraz obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w dniu 23 września 2015 r. ( od dnia 1 września 2015 r.).

/ustalenia w aktach ZUS/

Badaniem położniczym z dnia 28 września 2015 r. stwierdzono u wnioskodawczyni 9 tydzień ciąży. Data ostatniej miesiączki - 23 lipca 2015 r.

/karta ciąży k.3 – 5 , dokumentacja medyczna k.71/

Z treści powyższej umowy wynika ,że wnioskodawczyni powierzono następujące obowiązki:

-współpraca z producentami i dostawcami.

- ocena i rozwój nowych możliwości marketingowych dla produktu/usługi.

- budowanie świadomości marki, opracowywanie strategii marketingowej lub inwestycyjnej firmy oraz planów sprzedaży.

- monitorowanie i analiza danych rynkowych dotyczących segmentu, konsumentów, działań konkurencji i wyników własnego produktu/usługi.

- zarządzanie projektami, organizowanie przetargów.

- udział i reprezentacja firmy na targach i wystawach.

-wdrażanie strategii sprzedaży, obsługi klientów indywidualnych i sieciowych.

- aktywne uczestniczenie w opracowaniu i realizacji strategii rozwoju,

- aktywne pozyskiwanie klientów i analiza ich potrzeb.

- utrzymywanie relacji z klientem, przygotowywanie ofert oraz umów handlowych, czynna koordynacja podpisanych kontraktów, konsulting w zakresie oferowanych usług, oraz aktywności rynku.

/umowa o pracę w dokumentacji pracowniczej wnioskodawczyni k.61/

Zgodnie z aneksem do ww. umowy, nazwanej umową o pracę, do obowiązków wnioskodawczyni na stanowisku menagera ds. rozwoju i eksportu należało:

- reprezentowanie firmy (...) w rozmowach handlowych zarówno w kraju jak i poza jego granicami.

- dbanie o dobry wizerunek firmy na rynku.

- prowadzenie korespondencji handlowej z klientami firmy.

- przyjmowanie zamówień i ich weryfikacja.

- potwierdzanie terminów realizacji zamówień wraz z ich wysyłką.

- kontrola i nadzór nad dokumentacją eksportową.

-utrzymywanie dobrych relacji handlowych z klientami spółki

- opracowanie i przedstawianie tygodniowej oferty handlowej do weryfikacji i jej zatwierdzenia.

- przygotowanie faktur pro-formy i potwierdzanie ich prawidłowości u naszych kontrahentów.

- monitorowanie i czuwanie nad prawidłową wysyłką towaru.

- współpraca z producentami i dostawcami.

- ocena i rozwój nowych możliwości handlowych i wstępna ich weryfikacja.

- opracowanie planów strategii marketingowej.

- budowanie i zarządzanie nowymi projektami.

- organizowanie przetargów na zakup opakowań (karton, skrzynka, paleta, narożnik, inne).

- monitorowanie i analiza danych rynkowych dotyczących segmentu konsumentów, trendów na rynku oraz importu i eksportu.

- wdrażanie strategii sprzedaży.

- udział i reprezentacja firmy na targach, wystawach i sympozjach.

-czuwanie nad prawidłową obsługą klientów sieciowych jak i indywidualnych.

- tłumaczenia i wstępna weryfikacja kontraktów handlowych.

- czynna koordynacja podpisanych kontraktów i umów handlowych.

- aktywne uczestniczenie w opracowaniu i realizacji strategii sprzedaży i rozwoju.

/ aneks do umowy o pracę w dokumentacji pracowniczej wnioskodawczyni k.61/

Czynności wnioskodawczyni wykonywała w dni powszednie ( tj. po zakończeniu pracy w (...)) , a także w soboty i niedziele. W zakresie wykonywanych czynności P. M. sprawdzała bieżące ceny owoców i warzyw oraz przygotowywała faktury ( pro forma). Wnioskodawczyni posiadała dostęp do skrzynki mailowej M. C. i, w stworzonym przez siebie, folderze, sporządzała projekty korespondencji mailowej. Z uwagi na słabą znajomość języka rosyjskiego wnioskodawczyni korzystała ze specjalnego programu komputerowego - translatora. P. M. nie kontaktowała się z kontrahentami spółki , a wszelką korespondencją mailową ( po naniesieniu stosownych korekt) zajmował się M. C.. Wnioskodawczyni nie wykonywała pracy w stałym miejscu i obowiązywał ją elastyczny czas pracy. Powierzone obowiązki mogła wykonywać i w praktyce – wykonywała - zarówno w biurze firmy mieszczącym się przy ulicy (...) w Ł. , jak również we własnym mieszkaniu. Wnioskodawczyni nie podpisywała list obecności w pracy. P. M. nie brała udziału w targach , czy też sympozjach , nie przeprowadziła również postępowań przetargowych na zakup opakowań oraz palet. P. M. stosowała się do poleceń M. C., ale charakter powiazania zawodowego nie zrealizował się w postaci podporządkowania pracowniczego; wnioskodawczyni bowiem, dopiero poznawała arkana działania firmy płatnika; samodzielność decyzyjną miała uzyskać po nabyciu doświadczenia zawodowego na powierzonym jej stanowisku.

/zeznania wnioskodawczyni min.00:55:14 – 00:55:28 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:03:08 – 00:28:08 protokołu rozprawy z dnia 9 stycznia 2017 r. , płyta CD k.101 oraz zeznania M. C. min.00:56:00 – 00:56:23 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:28:08 – 00:51:51 protokołu rozprawy z dnia 9 stycznia 2017 r. , płyta CD k.101 , korespondencja e – mail k.95 – 167 akt ZUS/

Przed zatrudnieniem wnioskodawczyni , obowiązki powierzone jej, na mocy spornej umowy, wykonywała jedna z osób zatrudniona w innej spółce, należącej do M. C..

Pracodawca nie zatrudnił pracownika w miejsce nieobecnej wnioskodawczyni .

/zeznania M. C. min.00:56:00 – 00:56:23 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:28:08 – 00:51:51 protokołu rozprawy z dnia 9 stycznia 2017 r. , płyta CD k.101/

Wnioskodawczyni nie została skierowana przez płatnika na badania lekarskie dopuszczające ją do - pracy - na powierzonym stanowisku , gdyż, jak zeznał płatnik dysponowała orzeczeniem lekarskim z dnia 1 lipca 2014 r. wskazującym na brak przeciwwskazań do wykonywania przez wnioskodawczynię pracy na stanowisku konsultanta telefonicznego obsługi klienta . Jako datę następnego badania lekarskiego wskazano 1 lipca 2016 r.

/zeznania M. C. min.00:56:00 – 00:56:23 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:28:08 – 00:51:51 protokołu rozprawy z dnia 9 stycznia 2017 r. , płyta CD k.101, orzeczenie lekarskie w dokumentacji pracowniczej wnioskodawczyni k.61/

Wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy w dniu 20 października 2015 r.

/okoliczność bezsporna/

Wynagrodzenie za pracę i za czas niezdolności do pracy wnioskodawczyni otrzymywała na konto bankowe.

/zeznania wnioskodawczyni min.00:55:14 – 00:55:28 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:03:08 – 00:28:08 protokołu rozprawy z dnia 9 stycznia 2017 r. , płyta CD k.101 , wyciągi bankowe k.41-51 akt ZUS/

W 2015 r. obroty firmy płatnika przedstawiały się następująco : czerwiec – przychód 0,00 zł ; strata 35 093,58 zł , lipiec - przychód 0,00 zł ; strata 242 032,84 zł , sierpień – przychód 221 490,00 zł ; strata 29 833,68 zł , wrzesień – przychód 334 770,00 zł , strata 49 389,79 zł , październik - przychód 364 770,00 zł ; strata 33 619,10 zł , listopad - przychód 364 770,00 zł ; strata 42 869,86 zł , grudzień - przychód 478 971,36 zł , zysk 38 132,45 zł.

W 2016 r. obroty firmy płatnika przedstawiały się następująco : styczeń – przychód 154 276,20 zł ; zysk 56 091,18 zł , luty – przychód 438 128,44 zł ; zysk 272 244,14 zł , marzec – przychód 438 128,44 zł ; zysk 145 020,03 zł , kwiecień – przychód 498 725,08 zł ; zysk 174 926,49 , maj – przychód 512 151,09 zł ; zysk 143,569,07 zł , czerwiec – przychód 512 151,09 zł , zysk 139 052,98 zł

/zestawienie k.47-59/

Wnioskodawczyni urodziła dziecko w dniu 8 kwietnia 2015 r.

/okoliczność bezsporna/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i załączonych do akt sprawy , a także w oparciu o zeznania wnioskodawczyni oraz prezesa Zarządu płatnika - M. C.. Profesjonalny pełnomocnik , reprezentujący wnioskodawczynię i płatnika, nie zgłosił wniosku o przesłuchanie świadków na okoliczności związane w realizacje obowiązków pracowniczych.

Wskazać należy ,że jakkolwiek zeznania wnioskodawczyni co do braku świadomości zajścia w ciążę w chwili zawierania spornej umowy o pracę ,w świetle zgromadzonej dokumentacji medycznej budzą wątpliwości , to jednak pozostały zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy wskazuje ,że wnioskodawczyni wykonywała określone czynności na rzecz firmy płatnika. Zważywszy jednak na ich rodzaj , wykonywanie pracy w bliżej nieokreślonych, elastycznych , godzinach , brak zaświadczenia lekarskiego dopuszczającego wnioskodawczynię do pracy przed przystąpieniem do wykonywania obowiązków na powierzonym jej stanowisku oraz dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń po upływie ustawowego terminu, nie sposób przyjąć , że wykonywała ona obowiązki w ramach stosunku pracy. Całokształt materiału dowodowego wskazuje , że zawarty stosunek prawny między stronami , nie nosił cech stosunku pracy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z treścią art.6 ust.1 punkt 1, art.8 ust.1 i art.11 ust.1 i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz.963 z późn. zm.) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Definicja pracownika na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych została zawarta w przepisie art.8 ust.1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, iż za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Pojęcie stosunku pracy o jakim mowa w art.8 ust.1 ww. ustawy jest równoznaczne z pojęciem stosunku pracy definiowanego przez art. 22 k.p. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2005 roku, I UK 296/04, OSNP 2006/9-10/157).

Stosownie do treści art. 22§1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz

pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Stosunek pracy posiada szczególne cechy, które pozwalają na jego odróżnienie od innych stosunków prawnych do niego zbliżonych.

Stosunek pracy wyróżnia się:

1)  koniecznością osobistego wykonania pracy,

2)  podporządkowaniem pracownika pracodawcy,

3)  wykonywaniem pracy na rzecz pracodawcy

4)  i na jego ryzyko,

5)  a ponadto odpłatnością pracy.

W razie ustalenia, że w łączącym strony stosunku prawnym występowały elementy obce stosunkowi pracy nie jest możliwa ocena, że zawarta została umowa o pracę.

Nawiązanie stosunku pracy skutkuje równoległym powstaniem stosunku ubezpieczenia. Obydwa te stosunki, jakkolwiek mają inne cele, to wzajemnie się uzupełniają i zabezpieczają pracownika materialnie - pierwszy na co dzień, drugi na wypadek zdarzeń losowych. Stosunek ubezpieczenia społecznego pracowniczego jest konsekwencją stosunku pracy i jako taki ma charakter wtórny. Ubezpieczenie społeczne nie może bowiem istnieć bez stosunku pracy. Uruchomienie stosunku ubezpieczeniowego może odnosić się wyłącznie do ważnego stosunku pracy, a więc takiego, który stanowi wyraz woli obu stron realizowania celów, którym umowa ma służyć. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Wspólnota (...)).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, że podleganie pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu jest uwarunkowane nie tyle samym faktem zawarcia umowy o pracę i opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ale legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy. Sam bowiem fakt, że oświadczenia stron umowy o pracę zawierają określone w art.22 k.p. formalne elementy umowy o pracę nie oznacza, że umowa taka jest ważna. Jeżeli strony umowy o pracę przy składaniu oświadczeń woli mają świadomość tego, że osoba określona w umowie o pracę jako pracownik pracy świadczyć nie będzie, a osoba wskazana jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, i do podjęcia i wykonywania pracy nie doszło a jedynym celem umowy było umożliwienie skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, to taką umowę uważa się za zawartą dla pozoru - art.83§1 k.c. Umowa ta nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2008 roku II UK 148/07, Lex nr 846577; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 roku II UK 321/04, OSNP 2006/11-12/190; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2001 roku II UKN 244/00, OSNP 2002/20/496; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 roku II UK 204/09, Lex nr 590241).

Sąd podziela pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uzasadnieniu wyroku z dnia 25 stycznia 2005 roku (II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), w którym stwierdzono, iż stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art.58§1 k.c. w zw. z art.300 k.p.). Ocena taka nie odnosi się jednak do sytuacji gdy podejmowane czynności w ramach zawartej umowy o pracę nie mają na celu rzeczywistej realizacji tej umowy, a jedynie uwiarygodnienie jej świadczenia – innymi słowy są czynnościami pozornymi, fikcyjnymi - pracownik udaje, że wykonuje jakieś czynności jedynie po to, aby stworzyć dowody jej świadczenia. Nawiązanie umowy o pracę może bowiem wynikać z czynności faktycznych wyrażających się z jednej strony zobowiązaniem pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, z drugiej zobowiązaniem pracodawcy do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem (art.22§1 k.p.).

Spór w niniejszej sprawie sprowadza się do ustalenia, czy P. M. faktycznie świadczyła pracę na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, na podstawie zawrtej , a kwestionowanej przez organ rentowy , umowy o pracę , czy zawarta między stronami umowa o pracę nosiła cechy innego stosunku prawnego niż stosunek pracy, ewentualnie czy też strony zawarły kwestionowaną umowę o pracę wyłącznie w celu wyłudzenia świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a więc dla pozoru, jak podnosi ZUS .

W ocenie Sądu, analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że P. M. nie wykonywała aktywności na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, na podstawie umowy o pracę.

Przede wszystkim, w ramach wykonywania przez ubezpieczoną czynności, nie występował element podporządkowania pracowniczego. Oczywiście kształt podporządkowania pracownika może być różny, m.in. w zależności od pełnionej funkcji lub zajmowanego stanowiska. Najbardziej charakterystyczny aspekt podporządkowania określa art.100 k.p., wskazując na obowiązek pracownika stosowania się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy.

Wszystkich pracowników zatrudnionych podstawowym czasie pracy obowiązuje ta sama norma czasu pracy określona w art.129§1 k.p., pracownicy są zobowiązani do wykonywania pracy określonego rodzaju, który powinien wynikać z umowy o pracę i są rozliczani z wykonania pracy pod kątem starannego działania.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości ,że wnioskodawczyni wykonywała określone czynności na rzecz firmy płatnika , które sprowadzały się do sporządzania korespondencji mailowej , sprawdzania cen owoców i warzyw , czy też do przygotowywania faktur. W celu prawidłowego wykonania powierzonych zadań, wnioskodawczyni korzystała z internetu oraz poczty mailowej należącej do M. C. zarówno w siedzibie firmy płatnika jak i we własnym mieszkaniu. Pomimo zaś oficjalnego zatrudnienia na ¾ etatu wnioskodawczyni miała bardzo elastyczne i niekontrolowane poprzez listę obecności godziny pracy. Co również istotne ,P. M. wykonywała obowiązki pracownicze wieczorami oraz w weekendy i tym samym wobec braku rejestracji czasu pracy nie sposób ustalić czy rzeczywiście świadczyła ona pracę w obowiązującym ją wymiarze. W ocenie Sądu, u płatnika składek nie istniała realna potrzeba zatrudniania pracownika w oparciu o stosunek pracy , a świadczy o tym choćby fakt ,że przed zawarciem stosunku pracy obowiązki te wykonywał pracownik jednej ze spółek należących do M. C. , a podczas nieobecności wnioskodawczyni w pracy nie zatrudniono pracownika w jej miejsce. Dodatkowo należy wskazać, iż przed podjęciem zatrudnienia wnioskodawczyni nie przedstawiła zaświadczenia lekarskiego wskazującego na brak przeciwwskazań do wykonywania przez nią powierzonych jej obowiązków pracowniczych ( art. 229 & 4 k.p.), a ponadto została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych już po ustawowym terminie. Tym samym uprawniona jest teza , że u podstaw zaangażowania wnioskodawczyni u płatnika nie leżało zawarcie umowy o pracę.

Z dokonanych ustaleń wynika zatem , że zawarta umowa z dnia 31 sierpnia 2015 r. nie spełnia przesłanek art. 22 kodeksu pracy . Zgodnie z brzemieniem tego przepisu, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę , a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. Sąd miał na uwadze, że w prawie polskim istnieje zasada swobody umów czyli możliwość zawierania umów i kształtowania stosunku prawnego zgodnie z wolą stron. Kontrahenci powinni jednak tak kształtować stosunek prawny , aby jego treść i cel nie sprzeciwiały się właściwości tego stosunku ani ustawie ani zasadom współżycia społecznego (art. 353 1 k.c.). Zawarty w dniu 31 sierpnia 2015 r. stosunek prawny między wnioskodawczynią i (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością nie nosił cech umowy o pracę wobec braku spełnienia przesłanek cytowanego przepisu. Powyższe okoliczności wskazują na to, iż w realizacji zawartego stosunku prawnego , występowały cechy obce stosunkowi pracy tj. wnioskodawczyni nie miała określonego czasu ani miejsca wykonywania pracy; nie miała także stałych godzin pracy i już z tych względów nie można uznać, że P. M. była pracownikiem (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ,a tym samym, jako pracownik, nie podlega ubezpieczeniom społecznym, stosownie do treści art.6 ust.1 punkt 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczona wykonywała pewne czynności w imieniu firmy płatnika jednak realizacja tych prac nie odpowiada warunkom umowy o pracę.

Dodatkowo wskazać należy ,że podleganie pracowniczym ubezpieczeniom społecznym jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ale legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy. Stosunek pracy jest bowiem stosunkiem zobowiązaniowym uzewnętrzniającym wolę umawiających się stron. W sytuacji, gdy strony nie pozostają faktycznie związane stosunkiem pracy, nie można mówić o fakcie podlegania pracowniczym ubezpieczeniom społecznym. Natomiast sam fakt wykonywania za wynagrodzeniem określonego rodzaju czynności przez jedną ze stron na rzecz drugiej w zależności od cech danego stosunku prawnego, co do zasady może zostać zakwalifikowany, jako umowa o dzieło, umowa zlecenia lub też umowa o świadczenie usług, o której mowa w art. 750 k.c. wobec której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Ocena z jakim faktycznie stosunkiem prawnym mamy do czynienia na gruncie przedmiotowej sprawy pozostaje jednak poza zakresem rozważań Sądu Okręgowego, albowiem przedmiotem zaskarżonej decyzji była wyłącznie umowa o pracę.

Przedstawione wyżej rozważania jednoznacznie wskazują, iż zawarta umowa o pracę i sposób jej realizacji nie odpowiada treści art.22 k.p.

Wobec powyższego Sąd uznał, że zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalająca niepodleganie przez P. M. od dnia 1 września 2015 r. ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiada prawu i na podstawie art.477 1§1 k.p.c. w punkcie 1 sentencji wyroku oddalił odwołania.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. zasądzając od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. kwoty po 360 złotych od każdego tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Wysokość kosztów zastępstwa procesowego Sąd ustalił na podstawie § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 roku, poz.1804) w związku z §2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. (Dz. U. z 2016 roku, poz.1667).

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego, któremu udzielić zgody na wypożyczenie akt rentowych.

S.B.