Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 stycznia 2014 roku - znak (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 10 grudnia 2013 roku odmówił J. S. prawa do zmiany wysokości świadczenia.
W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca nie przedłożył nowych dokumentów mających wpływ na zmianę wysokości przysługującej mu emerytury. Jednocześnie ZUS poinformował, że decyzją z dnia 13 maja 2011 roku przeliczono podstawę wymiaru z uwzględnieniem zarobków za lata 1973 - 1975 i 1977 na podstawie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, tj. Rp 7 z dnia 2 marca 2011 roku z zakładu (...). Za okresy zatrudnienia od 19 kwietnia 1969 roku do 1 października 1969 roku, od 2 października 1969 roku do 31 grudnia 1972 roku oraz od 26 sierpnia 1977 roku do 31 grudnia 1977 roku, przyjęto wynagrodzenie minimalne, obowiązujące w tym czasie proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy i decyzją z dnia 13 maja 2011 roku ustalono wysokość świadczenia
w najkorzystniejszym wariancie.

/decyzja - k. 160 - 161 akt ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji w dniu 24 stycznia 2014 roku złożył wnioskodawca, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji, poprzez przyjęcie stosunku podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia w wysokości 117,92 % za okres od
2 października 1969 roku do 31 grudnia 1972 roku, a w wysokości 114,26 % za okres od
1 stycznia 1976 roku do 31 grudnia 1980 roku. Zdaniem wnioskodawcy takie wyliczenia znajdują swoje potwierdzenie w aktach osobowych ubezpieczonego, w dokumentacji zatrudnienia.

/odwołanie - k. 2 - 3/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 14 lutego 2014 roku organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując swoje stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazano, że J. S. pobiera emeryturę od dnia 2 września 2008 roku. Podstawa wymiaru świadczenie została ustalona z okresu 10 lat kalendarzowych - od 1991 roku do 2000 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczeń wyniósł 54,38 %. Organ rentowy podniósł, że decyzją z dnia 13 maja 2011 roku przeliczono świadczenie przyjmując do jego ustalenia podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych 1973 - 1975, 1977 - 1981, 1991 - 2002, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wynosi 67,44 %. Te ustalenia zostały poczynione na podstawie udokumentowanych podstaw wymiaru świadczenia z lat:

- 1 stycznia 1973 roku do 31 lipca 1977 roku - Geofizyka K. - zaświadczenie RP 7
z dnia 2 marca 2011 roku;

- 1 sierpnia 1978 roku do 30 czerwca 1980 roku - Spółdzielnia (...) w Ł. - zaświadczenie z dnia 25 marca 2011 roku;

- 1 sierpnia 1980 roku do 26 stycznia 2004 roku - działalność gospodarcza, zaświadczenie ZUS o przebiegu ubezpieczenia;

- 1 stycznia 2008 roku do 31 sierpnia 2008 roku - działalność gospodarcza, zaświadczenie
z ZUS.

Za okresy nieudokumentowane ZUS przyjął wynagrodzenie minimalne, tj. za okresy:

- 19 kwietnia 1969 roku do 1 października 1969 roku - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w P. (Powiatowy Zarząd Dróg (...) w P.);

- 2 października 1969 roku do 31 grudnia 1972 roku - Geofizyka K.;

- 26 sierpnia 1977 roku do 31 grudnia 1977 roku - Spółdzielnia (...) w Ł..

ZUS podniósł, że J. S. we wniosku z dnia 10 grudnia 2013 roku nie przedstawił żadnych nowych dokumentów, dlatego odmówiono ponownego ustalenia wysokości emerytury.

/ odpowiedź na odwołanie - k. 2 - 3/

W toku postępowania pełnomocnik wnioskodawcy sprecyzował, że przy wyliczeniu emerytury wnosi o uwzględnienie zapisów w dokumentacji płacowej i pełnego wynagrodzenia otrzymywanego za pracę w (...) sp. z o.o. oraz w Spółdzielni (...) w Ł., tj. pensji zasadniczej wraz z dodatkami, premiami uznaniową i produkcyjną, deputatem węglowym, 13-stą pensją, dodatkiem za noclegi i godziny nadliczbowe, dodatkiem za OC. Zdaniem pełnomocnika zasadnym jest przyjęcie wynagrodzenia miesięcznego w następującej wysokości:

-

za rok 1970 w kwocie 3.299,33 złotych x 12 miesięcy, co daje wynagrodzenie roczne 39.591,96 złotych i stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia w wysokości 117,92% (od 01.01.1970 r. - 5.20 złotych, plus premia uznaniowa 20 %, plus premia produkcyjna 20% plus OC 20,00 złotych, plus godziny nadliczbowe w ilości średnio 78 godzin miesięcznie x 100% plus 13 pensja w kwocie 2.041.76,- złotych, plus dieta 500 złotych, plus deputat węglowy 64 złotych ( 4 tony rocznie);

-

za rok 1971 w kwocie 3.299,33 złotych x 12 miesięcy, co daje wynagrodzenie roczne 39.591,96 złotych i stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia w wysokości 1 17,92% (od 1 stycznia 1971 r. - 7.80 złotych, plus premia uznaniowa 20 %, plus premia produkcyjna 20%, plus OC 20,00 złotych, plus godziny nadliczbowe w ilości średnio 78 godzin miesięcznie x 100% plus 13 pensja 3.054,21 złotych, plus dieta 500 złotych, plus deputat węglowy 64 złotych ( 4 tony rocznie );

-

za rok 1972 w kwocie 3.651,58 złotych miesięcznie x 12 miesięcy, co daje wynagrodzenie roczne w kwocie 43.818,96 złotych i stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia w wysokości 114,65%;

- od 15.09.1975r. Tabela VIII 15,70,-złotych godz. UZP, plus premia uznaniowa 20 %, plus premia produkcyjna 20%, plus OC 40,00, plus godziny nadliczbowe w ilości średnio 78 godzin miesięcznie x 100%, plus 5% dodatku stażowego, plus 13 pensja 2.637,60 złotych, plus dieta 500 złotych, plus deputat węglowy 64 złotych ( 4 tony rocznie);

-

za rok 1976 w kwocie 4.471,16 złotych miesięcznie x 12 miesięcy, co daje 53.654,00 złotych 114,26% (od 01.08.1976r. Tabela VIII 17,50,-złotych godz. UZP, plus premia uznaniowa 20 %, plus premia produkcyjna 20%, plus OC 40,00 złotych, plus godziny nadliczbowe w ilości średnio 78 godzin miesięcznie x 100%, plus 5% dodatku stażowego, plus 13 pensja w kwocie 2.940.00 złotych);

- za rok 1977 w kwocie 32.802,00 złotych ( wynagrodzenie z Geofizyki od
01.01.1977 r. do 31.07.1977 r. plus wynagrodzenie ze Spółdzielni (...) w kwocie 21.110,00 złotych za okres 01.08.1977 r. do 31.12.1977 r. i przyjąć stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia w wysokości 97,75%.

W ocenie pełnomocnika wnioskodawcy wynika to jednoznacznie z angaży, umów o pracę, świadectw pracy ubezpieczonego, jego zeznań, zeznań świadków F. W. (1) i C. S., przedłożonych przez nich książeczek ubezpieczeniowych z wpisem wysokości zarobków m.in. za rok 1970 oraz załączonego do akt sprawy UZP dla (...) Przedsiębiorstwa (...) z dnia 01.01.1975 r. i kart wynagrodzeń ze Spółdzielni (...). Z okresu pracy w Przedsiębiorstwie (...) należy przyjąć oprócz wynagrodzenia godzinowego wynikającego z angaży następujące dodatki miesięczne takie jak premia uznaniowa, premia produkcyjna plus obsługa codzienna samochodu OC. Do miesięcznego wynagrodzenia ( przynajmniej za rok 1976 ) należy doliczyć zaś: dodatek za godziny nadliczbowe, deputat węglowy, noclegi oraz diety. Ponadto do całorocznego wynagrodzenia należy doliczyć 13 pensję wypłacaną wnioskodawcy po każdym roku obrachunkowym. Potwierdzają to akta osobowe i płacowe J. S. oraz Układ Zbiorowy Pracy z dnia 1 stycznia 1975 r.

Z okresu pracy w Spółdzielni (...) zdaniem pełnomocnika wnioskodawcy należy przyjąć następujące wynagrodzenie miesięczne :

a) od 26.08.1977 r. do 31.12.1977 r. - VI Kat. zaszeregowania 12 złotych za godzinę plus 2,50 złotych za prowadzenie pojazdu plus dodatek spedycyjny 40,- złotych plus 15% premia regulaminowa plus OC 40,- złotych. Do całorocznego wynagrodzenia należy doliczyć
13 pensję wypłacaną wnioskodawcy po każdym roku obrachunkowym.

W konsekwencji pełnomocnik ubezpieczonego zażądał zmiany zaskarżonej decyzji poprzez przeliczenie ubezpieczonemu podstawy emerytury za okres 20 lat jego pracy : od 1970 - 1979, 1981, 1991 — 2000 oraz zasądzenia od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kosztów zastępstwa procesowego radcy prawnego.

/pisma procesowe - k. 114-114 verte; 120 - 121/

Na rozprawie w dniu 20 marca 2017 roku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie, wnosząc o przyjęcie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia z
10 lat na poziomie 83,98 %. Z ostrożności procesowej wniósł zaś o uwzględnienie wynagrodzenia z okresu 20 lat przy wwpw na poziomie 70,04 %. Ponadto pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/stanowiska stron - e-protokół z dnia 20 marca 2017 roku - 00:01:13 - 00:04:15, 00:12:00 - 00:13:03 - płyta - k. 161/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony J. S. urodził się w dniu (...).

/okoliczność bezsporna/

W dniu 9 września 2008 roku ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek o emeryturę z dnia 9 września 2008 roku w aktach ZUS/

Decyzją z dnia 3 października 2008 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał ubezpieczonemu emeryturę od dnia 1 września 2008 roku. Podstawa wymiaru świadczenie została ustalona z okresu 10 lat kalendarzowych - od 1991 roku do 2000 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wyniósł 54,38 %.

/ okoliczność bezsporna, a nadto: decyzja - k. 41 akt ZUS/

Decyzją z dnia 13 maja 2011 roku organ rentowy przeliczył świadczenie przyjmując do jego ustalenia podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych 1973 - 1975, 1977 - 1981, 1991 - 2002, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wyniósł 67,44 %.

/ okoliczność bezsporna, a nadto: decyzja - k. 116 - 117 akt ZUS/

W dniu 10 grudnia 2013 roku ubezpieczony wniósł o ponowne przeliczenie emerytury, podnosząc, że jego zarobki za lata 1969 -1977 zostały zaniżone.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek - k. 158 - 159 akt ZUS/

Decyzją z dnia 2 stycznia 2014 roku - znak (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 10 grudnia 2013 roku odmówił J. S. prawa do zmiany wysokości świadczenia.
W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca nie przedłożył nowych dokumentów mających wpływ na zmianę wysokości przysługującej mu emerytury.

/okoliczność bezsporna, a nadto: decyzja - k. 160 - 161 akt ZUS/

W okresie od 19 kwietnia 1969 roku do 1 października 1969 roku wnioskodawca był zatrudniony w Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w P. - Powiatowy Zarząd Dróg (...) w P. na stanowisku kierowcy.

/okoliczność bezsporna, a nadto: świadectwo pracy - k. 2 akt ZUS/

W okresie od 2 października 1969 roku do 31 lipca 1977 roku wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) sp. z o.o. w K. na stanowisku kierowcy, robotnika transportowego, operatora mechanika aparatury sejsmicznej – pomiarowej, montera mechanika silników spalinowych.

/okoliczność bezsporna, a nadto: Rp 7 z dnia 2 marca 2011 roku - k. 92 - 93; świadectwo pracy - k. 12 akt ZUS/

W umowie o pracę z dnia 2 października 1969 roku ustalono wynagrodzenie
w wysokości 5,20 zł za godzinę wg IV kategorii zaszeregowania płacowego.

/umowa o pracę w aktach osobowych - k. 14/

Od dnia 12 grudnia 1969 roku do dnia 31 marca 1970 roku wnioskodawca został zaszeregowany na stanowisko robotnika transportowego z wynagrodzeniem w wysokości 6,30 zł za godzinę wraz z prawem do premii wg regulaminu premiowania.

/angaż w aktach osobowych - k. 14/

Od dnia 1 kwietnia 1970 roku wynagrodzenie wnioskodawcy wyniosło 5,20 zł za godzinę wg 4-tej kategorii płacowej kierowców z prawem do premii wg regulaminu premiowania.

/angaż w aktach osobowych - k. 14/

Z dniem 21 kwietnia 1971 roku wnioskodawca został zaszeregowany wg 7-mej kategorii płacowej na stanowisku operatora aparatury sejsmicznej z wynagrodzeniem w wysokości 7,80 zł za godzinę z prawem do premii wg regulaminu premiowania.

/angaż w aktach osobowych - k. 14/

Z dniem 1 sierpnia 1975 roku wnioskodawca otrzymał zaszeregowanie wg 8-mej kategorii płacowej z wynagrodzeniem w wysokości 15,70 zł z prawem do premii wg regulaminu premiowania.

/angaż w aktach osobowych - k. 14/

Z dniem 1 sierpnia 1976 roku wnioskodawca otrzymał zaszeregowanie wg 8-mej kategorii płacowej z wynagrodzeniem w wysokości 17,50 zł z prawem do premii wg regulaminu premiowania.

/angaż w aktach osobowych - k. 14/

W 1973 roku wynagrodzenie wnioskodawcy za pracę w Geofizyka K. wyniosło łącznie 39.592,40 zł i obejmowało wynagrodzenie zasadnicze (31.160,80 zł) i premię produkcyjną (8.431,60 zł).

/ Rp 7 - k. 92 - 93 akt ZUS/

W 1974 roku wynagrodzenie wnioskodawcy za pracę w Geofizyka K. wyniosło łącznie 43.818,70 zł i obejmowało wynagrodzenie zasadnicze (34.009,20 zł), premię produkcyjną (6.968,50 zł) oraz wynagrodzenie chorobowe (2.841,00 zł).

/ Rp 7 - k. 92 - 93 akt ZUS/

W 1975 roku wynagrodzenie wnioskodawcy za pracę w Geofizyka K. wyniosło łącznie 53.653,90 zł i obejmowało wynagrodzenie zasadnicze (46.826,90 zł), premię produkcyjną (6.197,00 zł) oraz wynagrodzenie chorobowe (630,00 zł).

/ Rp 7 - k. 92 - 93 akt ZUS/

W 1977 roku wynagrodzenie wnioskodawcy za pracę w Geofizyka K. wyniosło łącznie 37.204, zł i obejmowało wynagrodzenie zasadnicze (32.802 zł) i premię produkcyjną (4.402 zł).

/ Rp 7 - k. 92 - 93 akt ZUS; karta wynagrodzeń w aktach osobowych - k. 14/

W zakładzie pracy obowiązywał Układ Zbiorowy Pracy dla (...) z dnia 1 stycznia 1975 roku.

/układ zbiorowy pracy - koperta - k. 14/

W układzie zbiorowym przewidziano zasady wynagradzania i premiowania pracowników. Wynagrodzenie było uzależnione od kategorii zaszeregowania pracownika. Premia zależna była od wielu czynników, m. in. od terminowego, prawidłowego wykonania prac. Regulamin tylko ogólnie wskazywał dopuszczalną wysokość funduszu premiowego. /układ zbiorowy pracy - koperta - k. 14/

Zgodnie z załącznikiem nr 14 do Układu Zbiorowego Pracy z dnia 1 stycznia 1975 roku pracownicy utrzymujący rodzinę, zajmujący mieszkanie bez centralnego ogrzewania otrzymywali całość deputatu węglowego w wysokości 3 ton węgla rocznie. Niezależnie od deputatu węglowego pracownikom utrzymującym rodzinę przysługiwał deputat naftowy w wysokości 740 zł rocznie. Cena detaliczna 1 tony węgla w latach 1970 - 1977 roku wynosiła 550,00 zł.

/ układ zbiorowy pracy (str. 123 i 124) - koperta - k. 14, pismo procesowe - k. 132/

Ekwiwalent za deputat węglowy i naftowy w 1977 roku był wypłacany wnioskodawcy
w wysokości 200,00 zł miesięcznie (3 x 550 : 12 = 137,50 zł) + (740 : 12)).

/karta wynagrodzeń z 1977 roku - k. 14/

Zgodnie z załącznikiem nr 13 Układu Zbiorowego Pracy z dnia 1 stycznia 1975 roku pracownicy z VIII kategorii zaszeregowania, pracujący powyżej 5 lat do 10 lat otrzymywali dodatek stażowy w postaci stawki godzinowej dodatku stażowego w wysokości 1 zł. Normatywna liczba godzin pracy wnioskodawcy w 1976 roku wyniosła 2.356. Wysokość dodatku stażowego za ten rok wyniosła zatem 2.356 zł.

/ układ zbiorowy pracy (str. 119) - koperta - k. 14; hipotetyczne wyliczenie - k. 139/

W okresie zatrudnienia w (...) sp. z o.o. wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie ustalone w stawce godzinowej wraz z premią uznaniową oraz produkcyjną.

/zeznania wnioskodawcy - e-protokół z dnia 15 października 2014 roku - 00:04:16 - 00:07:00 - płyta - k. 27 w zw. z e-protokół z dnia 20 marca 2017 roku – 00:06:08-00:12:00 płyta k.161; zeznania świadka C. S. - e-protokół z dnia 11 maja 2015 roku - 00:42:43 - 00:43:31 - płyta - k. 67, e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:52:23 - 00:55:52 - płyta
- k. 106; zeznania świadka F. W. (2) - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:36:25 - 00:48:11 - płyta - k. 106/

Wnioskodawca w powyższym okresie zatrudnienia, co miesiąc otrzymywał deputat węglowy w stałej wysokości. Mieszkał wraz z żoną w mieszkaniu ogrzewanym piecem węglowym, z gazem. Wszyscy pracownicy otrzymywali deputat węglowy. Wysokość deputatu zależała od cen węgla.

/ zeznania świadka F. W. (2) - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:29:28 - 00:36:25 - płyta - k. 106; zeznania świadka C. S.
- e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:48:11 - 00:52:23 - płyta - k. 106; zeznania wnioskodawcy - e-protokół z dnia 12 maja 2016 roku - 00:01:53 - 00:07:22
- płyta - k. 131, - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:12:24 - 00:27:33
- płyta - k. 106 w zw. z e-protokół z dnia 20 marca 2017 roku – 00:06:08-00:12:00 płyta k.161/

Każdy pracownik miał różną stawkę godzinową. Operatorzy pracowali w godzinach nadliczbowych, za które otrzymywali dodatkowe wynagrodzenie. Wnioskodawca również otrzymywał wynagrodzenie za godziny nadliczbowe. Osoby pracujące w terenie dostawały premie uznaniowe. Pracownicy nie otrzymywali tych premii w razie przewinień i długotrwałych nieobecności. O wysokości premii decydował kierownik grupy. Premie kwartalne otrzymywali kierownicy i zastępcy grupy.

/ zeznania wnioskodawcy - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:12:24 - 00:24:02 - płyta - k. 106 w zw. z e-protokół z dnia 20 marca 2017 roku – 00:06:08-00:12:00 płyta k.161; zeznania świadka F. W. (1) - e-protokół z dnia 11 maja 2015 roku
- 00:04:30 - 00:13:42 - płyta - k. 67, - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:29:28 - 00:36:25 - płyta - k. 106; zeznania świadka C. S. - e-protokół z dnia 11 maja 2015 roku - 00:35:42 - 00:42:43 - płyta - k. 67; - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:52:23 - 00:55:52 - płyta - k. 106/

Premie kwartalne były premiami produkcyjnymi - ich wysokość zależała od wykonanego planu. Kierownicy i zastępcy nie otrzymywali już premii uznaniowej, tylko premie kwartalne. Wnioskodawca nie był zatrudniony na stanowisku kierownika, ani zastępcy kierownika. Kierownicy mogli przyznawać pracownikom dodatkowe premie produkcyjne za wykonanie planu.

/zeznania świadka F. W. (1) - e-protokół z dnia 11 maja 2015 roku - 00:13:42 - 00:17:53, 00:20:44 - 00:30:13 - płyta - k. 67; zeznania świadka C. S. - e-protokół z dnia 11 maja 2015 roku - 00:35:42 - 00:42:43 - płyta - k. 67; zeznania wnioskodawcy - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:12:24 - 00:24:02
- płyta - k. 106 w zw. z e-protokół z dnia 20 marca 2017 roku – 00:06:08-00:12:00 płyta k.161/

Wnioskodawca był operatorem samochodu, w którym znajdowała się aparatura służąca do wykonywania pomiarów w terenie. Do obowiązków skarżącego należało rozłożenie oraz zainstalowanie aparatury w terenie. J. S. pracował również w bazie przy naprawach samochodów. Plan produkcyjny był wykonywany przez cały rok, niezależnie od warunków atmosferycznych. Wnioskodawcy zdarzało się pracować po 12 godzin dziennie.

/ zeznania wnioskodawcy - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:12:24 - 00:27:33 - płyta - k. 106 w zw. z e-protokół z dnia 20 marca 2017 roku – 00:06:08-00:12:00 płyta k.161;

zeznania świadka F. W. (1) - e-protokół z dnia 11 maja 2015 roku
- 00:13:42 - 00:17:53, 00:20:44 - 00:30:13, 00:30:49 - 00:32:02 - płyta - k. 67, - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:29:28 - 00:36:25 - płyta - k. 106; zeznania świadka C. S. - e-protokół z dnia 11 maja 2015 roku - 00:32:40
- 00:35:42,00:42:43 - 00:43:31, 00:45:35 - 00:46:26 - płyta - k. 67, - e-protokół z dnia
13 stycznia 2016 roku - 00:52:23 - 00:55:52 - płyta - k. 106/

Co roku podwyższeniu ulegała stawka godzinowa. W ciągu jednego roku mogła wzrosnąć kilkukrotnie.

/zeznania wnioskodawcy - e-protokół z dnia 15 października 2014 roku - 00:07:00 - 00:09:14 - płyta - k. 27 w zw. z e-protokół z dnia 20 marca 2017 roku – 00:06:08-00:12:00 płyta k.161; zeznania świadka F. W. (1) - e-protokół z dnia 11 maja 2015 roku - 00:17:53 - 00:20:44 - płyta - k. 67/

Wnioskodawca otrzymywał co roku trzynastą pensję oraz dodatek stażowy. Wysokość dodatku była zależna od przepracowanych w zakładzie lat pracy.

/zeznania wnioskodawcy - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:12:24 - 00:24:02
- płyta - k. 106, - e-protokół z dnia 12 maja 2016 roku - 00:01:53 - 00:10:11 - płyta - k. 131 w zw. z e-protokół z dnia 20 marca 2017 roku – 00:06:08-00:12:00 płyta k.161; zeznania świadka F. W. (2) - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:29:28 - 00:36:25 - płyta - k. 106; zeznania świadka C. S. - e-protokół z dnia 13 stycznia 2016 roku - 00:48:11 - 00:52:23 - płyta - k. 106/

Wnioskodawca w okresie od dnia 26 sierpnia 1977 roku do dnia 30 czerwca 1980 roku był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Spółdzielni (...) w Ł. na stanowisku kierowcy.

/okoliczność bezsporna, a nadto: Rp 7 z dnia 25 marca 2011 roku - k. 94 - 95 akt ZUS, świadectwo pracy - k. 3 akt ZUS/

W tym zakładzie pracy wynagrodzenie było ustalone w stawce godzinowej, która
z każdym rokiem wzrastała. Pracownicy otrzymywali także premie. Wnioskodawca otrzymywał comiesięczne dodatki i premie.

/zeznania wnioskodawcy - e-protokół z dnia 15 października 2014 roku - 00:16:02 - 00:20:12 - płyta - k. 27 w zw. z e-protokół z dnia 20 marca 2017 roku – 00:06:08-00:12:00 płyta k.161/

Wnioskodawca od dnia 26 sierpnia 1977 roku do dnia 31 grudnia 1977 roku otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w stawce godzinowej w wysokości 8,20 zł za godzinę wraz z dodatkiem za prowadzenie pojazdu w wysokości 2,50 zł oraz 40,00 zł miesięcznie dodatku za czynności spedycyjne.

/umowa o pracę - k. 30/

W 1978 roku wynagrodzenie wnioskodawcy za pracę w Spółdzielni (...) w Ł. wyniosło łącznie 47.466,00 zł i obejmowało wynagrodzenie zasadnicze (27.536 zł), premie (3.699 zł) dodatek urlopowy (3.305 zł), dodatek za godziny nadliczbowe (2.306 zł), dodatek za czynności spedycyjne (9.560 zł) i wynagrodzenie chorobowe (1.060 zł).

/okoliczności bezsporne, a nadto - Rp 7 - k. 94 - 95 akt ZUS; listy płac - k. 12/

W 1979 roku wynagrodzenie wnioskodawcy za pracę w Spółdzielni (...) w Ł. wyniosło łącznie 44.522,00 zł i obejmowało wynagrodzenie zasadnicze (26.341 zł), premie (3.692 zł) dodatek urlopowy (4.729 zł), dodatek za godziny nadliczbowe (2.381 zł), dodatek za czynności spedycyjne (6.360 zł) i wynagrodzenie chorobowe (1.019 zł).

/okoliczności bezsporne, a nadto - Rp 7 - k. 94 - 95 akt ZUS; listy płac - k. 12/

W 1980 roku wynagrodzenie wnioskodawcy za pracę w Spółdzielni (...) w Ł. wyniosło łącznie 21.574,00 zł i obejmowało wynagrodzenie zasadnicze (12.181 zł), premie (1.578 zł) dodatek urlopowy (4.118 zł), dodatek za godziny nadliczbowe (817,00 zł) i dodatek za czynności spedycyjne (2.880 zł).

/okoliczności bezsporne, a nadto - Rp 7 - k. 94 - 95 akt ZUS; listy płac - k. 12/

Od dnia 13 sierpnia 1980 roku do dnia 26 stycznia 2004 roku oraz od dnia 1 stycznia 2008 roku do dnia 31 sierpnia 2008 roku wnioskodawca prowadził własną działalność gospodarczą.

/okoliczność bezsporna, a nadto - oświadczenie - k. 4 akt ZUS, zaświadczenie - 6 akt ZUS, potwierdzenie - k. 46 akt ZUS/

Hipotetyczna wysokość wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury z 20 lat kalendarzowych 1971 - 1981, 1991, 1993 - 2000 wyniosła 70,40 % przy przyjęciu następujących ustaleń:

1. w okresie zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie wskazane w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 02.03.2011 roku za lata 1973-1975 i 1977, w pozostałych latach, tj.:1969 - 1972 i 1976 wynagrodzenie zgodnie z angażami, tj.:

- od 02.10.1969 r. - 5,20 zł/ godz.

- od 12.12.1969 r. do 31.03.1970 r. - 6,30 zł / godz.

- od 01.04.1970 r. - 5,20 zł / godz.

- od 21.04.1971 r. do 31.12.1972 r. - 7,80 zł / godz.

- od 01.01.1976r. - 15,70 zł / godz.

- od 01.08.1976r. do 31.12.1976r. - 17,50 zł / godz.;

- dodatkowo za rok 1976 uwzględniono ekwiwalent za deputat węglowy i naftowy w wysokości 200,00 zł miesięcznie oraz dodatek stażowy w wysokości 2356 zł;

2. w okresie zatrudnienia w Spółdzielni (...) w Ł. wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie zgodnie z umową o pracę z dnia 26.08.1977 r., czyli:

- od 26.08.1977 r. do 31.12.1977 r. - 8,20 zł / godz. + 2,50 zł dodatku za prowadzenie pojazdu + 40 zł miesięcznie dodatku za czynności spedycyjne,

- za lata 1978-1980 wynagrodzenie wg zaświadczenia z dnia 25.03.2011 r.;

3. za pracę w Powiatowym Zarządzie Dróg (...) w P. przyjąć należy najniższe wynagrodzenie w jednostkach gospodarki uspołecznionej za okres 19.04.1969-01.10.1969 roku.

/hipotetyczne wyliczenia - k. 85 – 96, k. 112; k. 132 – 133; k. 139 /

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy w Łodzi dokonał na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach ZUS – w szczególności na podstawie zachowanej dokumentacji osobowej i płacowej za sporne okresy z obu zakładów pracy - oraz częściowo na podstawie zeznań wnioskodawcy oraz świadków, którzy pracowali razem z wnioskodawcą w (...) sp. z o.o.

Sąd dokonują ustaleń dysponował zaświadczeniami Rp 7, zarówno z (...) sp. z o.o., jak i ze Spółdzielni (...) w Ł.. Zaświadczenia te pozwoliły na poczynienie niewątpliwych ustaleń co do wysokości wynagrodzenia wnioskodawcy za lata 1973 – 1975 i 1977 (Geofizyka K.) oraz za lata 1978 – 1980 ( Spółdzielnia (...) w Ł.).

Za pozostałe lata Sąd oparł się na angażach zachowanych w aktach osobowych z okresu zatrudnienia w (...) sp. z o.o. oraz na treści umowy o pracę zawartej przez wnioskodawcę ze Spółdzielnią (...) z dnia 26 sierpnia 1977 roku. Dokumenty te pozwoliły podważyć ustalenia organu rentowego, które stanowiły podstawę zaskarżonej decyzji, że za okresy: od 2 października 1969 roku do 31 grudnia 1972 roku, 1976 rok oraz od 26 sierpnia 1977 roku do 31 grudnia 1977 roku jako nieudokumentowane należne jest wynagrodzenie minimalne. Wnioskodawca wykazał bowiem dokładną wysokość płacy zasadniczej w obu zakładach pracy.

W odniesieniu do pozostałych składników wynagrodzenia, Sąd nie mógł się oprzeć jedynie na podnoszonych przez wnioskodawcę i świadków twierdzeniach w zakresie, w jakim nie znajdowały one oparcia w zgromadzonej dokumentacji zatrudnienia. Sąd nie kwestionuje, że wnioskodawca w obu zakładach pracy otrzymywał premie, różnego rodzaju dodatki oraz wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych i tzw. trzynastą pensję, jednak w rozpoznawanej sprawie istotnym było precyzyjne ustalenie wysokości wynagrodzenia, co nie było możliwe jedynie na podstawie często sprzecznych lub bardzo ogólnych zeznań wnioskodawcy i świadków.

Sąd w sposób niewątpliwy mógł ustalić wysokość ekwiwalentu za deputat węglowy i naftowy oraz dodatku stażowego, ponieważ podstawę do tego stanowiły zapisy w Układzie Zbiorowym Pracy z dnia 1 stycznia 1975 roku. Jednak ze względu na datę obowiązywania tego układu nie znajdowało uzasadnienia żądanie ustalenia wysokości tych składników wynagrodzenia za lata przed 1975 rokiem. Jednocześnie mając na względzie, że za lata 1975 i 1977 Sąd dysponował zaświadczeniami Rp 7 oraz kartą wynagrodzeń - wyczerpująco wskazującymi wysokość wynagrodzenia i poszczególnych jego składników, należało przyjąć Układ Zbiorowy Pracy za podstawę hipotetycznych wyliczeń co do wysokości ekwiwalentu za deputat węglowy i naftowy tylko za 1976 roku. Jak słusznie wskazał ZUS miesięczna wypłata w wysokości 200 zł musiała obejmować zarówno ekwiwalent za deputat węglowy i naftowy, o czym świadczą obowiązujące wówczas ceny węgla i stała wysokość deputatu naftowego.

Analogicznie Sąd podszedł do ustaleń w zakresie wysokości dodatku stażowego, który też przysługiwać mógł ubezpieczonemu dopiero od chwili obowiązywania Układu Zbiorowego Pracy. W 1976 roku normatywna liczba godzin pracy wnioskodawcy wyniosła 2.356. Przy stawce godzinowej dodatku stażowego w wysokości 1 zł (załącznik nr 14 do UZP), dodatek ten za 1976 rok nie mógł przekroczyć 2.356 zł.

Jak już wyżej wskazano, w zachowanej karcie wynagrodzeń wnioskodawcy za 1977 rok (k.14) znajduje się informacja, że wnioskodawca otrzymywał co miesiąc deputat w wysokości 200 zł oraz dodatek stażowy w wysokości odpowiadającej iloczynowi 1 zł i liczby przepracowanych w danym miesiącu godzin.

Za nieudowodnioną Sąd uznał natomiast wysokość premii, dodatków i 13 pensji. Sąd nie kwestionuje, że zarówno premia uznaniowa jak i produkcyjna, wszelkiego rodzaju dodatki i dodatkowe wynagrodzenia były mu należne. W aktach osobowych brak jest jednak danych dotyczących sposobu obliczania i zasad przyznawania tych składników wynagrodzenia, a także realizacji przez wnioskodawcę przesłanek ich uzyskania. W tym zakresie również zeznania świadków nie są spójne. Nie można przy tym za miarodajny dowód na wysokość poszczególnych składników wynagrodzenia przyjmować jedynie twierdzeń innych pracowników, a nawet dokumentacji dotyczącej wysokości ich wynagrodzeń. Z tego też powodu Sąd nie brał pod uwagę legitymacji ubezpieczeniowych złożonych przez F. W. (2) i C. S..

Należy w tym miejscu podkreślić, że z założenia, wszelkie hipotetyczne lub przybliżone dane, jakie można by wyprowadzić z legitymacji ubezpieczeniowej oraz zeznań świadków są w tej mierze niewystarczające. Takie stanowisko wynika z ugruntowanego już orzecznictwa Sądu Najwyższego. I tak w wyroku z dnia 4 lipca 2007 r. sygn. akt I UK 36/07 Polonica nr (...), Gazeta Prawna (...) str. 11, Sąd Najwyższy wskazał na brak możliwości przeliczenia wysokości emerytury w oparciu o jakąś hipotetyczną uśrednioną wielkość premii uzyskiwanej przez ubezpieczonego, wywiedzioną z wysokości premii wypłaconych innym pracownikom. Uśrednione obliczenie wysokości wynagrodzenia - oparte na wynagrodzeniu otrzymanym przez innych pracowników - nie może oddać indywidualnych cech właściwych dla danego stosunku pracy. Nadto Sąd Najwyższy podał, że przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych są normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań, które pozwalałyby na ustalenie wynagrodzenia, będącego bazą do wyliczenia podstawy wymiaru świadczenia, w sposób przybliżony lub prawdopodobny, do czego faktycznie zmierza odwołanie i zarzuty podniesione w apelacji (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2007 r., sygn. akt III AUa 482/07).

Wysokość wynagrodzeń pracowników Geofizyka K. nie była równa. Układ Zbiorowy Pracy, który co ponownie należy podkreślić obowiązywał dopiero od 1 stycznia 1975 roku, przewidywał wspomniane wyżej składniki wynagrodzenia, nie precyzował jednak sposobu ich obliczania tak by można w sposób niewątpliwy ustalić, ile wynosiły dodatki, premie i dodatkowe wynagrodzenia otrzymywane przez wnioskodawcę. Nie były to stałe składniki wynagrodzenia. Ich wysokość uzależniona była m. in. od dyspozycyjności, ilości wykonanej pracy, realizacji założeń produkcyjnych, ilości przepracowanych godzin (dodatek za godziny nadliczbowe). Sąd nie ma danych na temat wydajności pracy wnioskodawcy i tego jak przekładała się ona na decyzje kierowników o wysokości premii, nie wiemy ile godzin nadliczbowych przepracował wnioskodawca w spornych okresach, ani jakie były wytyczne przy ustalania wysokości tzw. 13 pensji. Wnioskodawca nie wykazał wysokości premii, dodatków i trzynastek, a obliczenia przedstawione w tym zakresie przez jego pełnomocnika należy ocenić jako bezpodstawne.

Ustalenia organu rentowego co do wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego
w Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w P. (Powiatowy Zarząd Dróg (...) w P. oraz w ramach własnej działalności gospodarczej nie były kwestionowane przez wnioskodawcę.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie jest częściowo zasadne i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.) podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym złożono wniosek o emeryturę lub rentę,
z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

Powołany ust. 6 stanowi, że na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne
i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Zgodnie z ust. 4 i ust. 5 art. 15 ustawy w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:

1) oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3,
w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,

2) oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach,
z zaokrągleniem do setnych części procentu,

3) oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty oraz

mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%.

Jak zaś stanowi ust. 2a art. 15 jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek
w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy emerytalnej wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1) z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2) z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3) z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Zgodnie z ust. 2 i ust. 3 powołanego przepisu wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art. 15, mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia, a podstawa wymiaru emerytury lub renty, ustalona na zasadach określonych w ust. 1 i 2, podlega wszystkim waloryzacjom przysługującym do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie tej podstawy.

Jak dalej stanowi art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Przytoczone zasady postępowania – w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia
7 maja 2003 roku w sprawie o sygn. akt III UZP 2/03 ( OSNP 2003/14/338) - tak przy ustalaniu prawa do świadczenia, jak i jego przeliczaniu, pozwalają na ogólną uwagę, że zamiarem ustawodawcy było umożliwienie ubezpieczonym dokonanie wyboru, w ramach prawa, najkorzystniejszego z ich punktu widzenia okresu, z którego podstawa wymiaru składek ubezpieczeniowych, będzie stanowić podstawę wymiaru świadczenia.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawca zakwestionował wysokość przyjętego za podstawę obliczeń emerytury wynagrodzenia otrzymywanego w okresie zatrudnienia
w (...) sp. z o.o. oraz w Spółdzielni (...)
w Ł. w okresach nie wskazanych w zaświadczeniach Rp 7. Ustalenie dotyczące pozostałych lat pracy wybranych z całego okresu ubezpieczenia nie były przez wnioskodawcę kwestionowane. ZUS przyjął najniższe wynagrodzenie w tych latach, które nie były ujęte w zaświadczeniach Rp 7. W toku niniejszego postępowania, Sąd na podstawie dokumentacji osobowej wnioskodawcy ustalił jednak inną wysokość wynagrodzenia za pracę w spornych okresach. Przy uwzględnieniu za rok 1976 również ekwiwalentu za deputat węglowy oraz dodatku stażowego, w wysokości ustalonej na podstawie zapisów z Układu Zbiorowego Pracy obowiązującego w (...) sp. z o.o. od 1 stycznia 1975 roku, najkorzystniejszy wskaźnik podstawy wymiaru z 20 lat kalendarzowych 1971 - 1981, 1991, 1993 - 2000 wyniósł 70,40 %.

Uwzględnienie wysokości wynagrodzenia i wszystkich jego składników według wyliczeń przedstawionych przez pełnomocnika wnioskodawcy nie było możliwe. Wskazane przez stronę odwołującą się wartości są bezpodstawne i nie zostały udowodnione.

Według § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe ( Dz. U.
z 2011 roku, nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Należy podkreślić, że Sąd nie jest związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi, co wynika z treści art. 473 k.p.c.
i sprawia, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe.

Wskazana regulacja § 21 ust. 1 powołanego rozporządzenia stanowiąca odpowiednik obowiązującego do dnia 23 listopada 2011 roku § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza jednak, aby wysokość uzyskiwanego uposażenia nie mogła być wskazana i w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego ( tak stanowi m. in. teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997r. - II UKN 186/97, OSNAP 1998/11/324, a także wyroki: Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 1997r. - III AUa 105/97, Apel. W-wa 1997/2/7, Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 27 czerwca 1995 - III Aur 177/95, OSA 1996/10/32, czy Sądu Apelacyjnego Białymstoku - III Aur 294/93, PS - wkład. 1994/3/6).

Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe obejmujące analizę dostępnej dokumentacji związanej z okresami zatrudnienia wnioskodawcy, co dało podstawę do oceny prawidłowości zaskarżonej decyzji w świetle zarzutów ubezpieczonego.

Wysokości wynagrodzenia lub danego składnika wynagrodzenia nie można ustalać
w sposób przybliżony, ale pewny, na podstawie konkretnego dokumentu bądź jego kopii, który zachował się w dokumentacji osobowej ubezpieczonego. Chodzi tutaj o umowy pracę czy angaże, w których zawarte są dane dotyczące wynagrodzenia. W takim wypadku uwzględnić można składniki wynagrodzenia, które są pewne, wypłacane były w danym okresie, stałe i w określonej wysokości ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012 r., III AUa 1555/11, LEX nr 1113058).

Informacje zawarte w dokumentacji osobowej wnioskodawcy pozwoliły ustalić wysokość wynagrodzenia zasadniczego wnioskodawcy w obu zakładach pracy w sposób pewny. Za okres zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. podstawę ustaleń stanowiło zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 2 marca 2011 roku za lata 1973 - 1975
i 1977. Wynagrodzenie za pozostałe lata (1969 - 1972 i 1976) ustalone zostało na podstawie angaży, tj.:

- od 02.10.1969 r. - 5,20 zł / godz.

- od 12.12.1969 r. do 31.03.1970 r. - 6,30 zł / godz.

- od 01.04.1970 r. - 5,20 zł / godz.

- od 21.04.1971 r. do 31.12.1972 r. - 7,80 zł / godz.

- od 01.01.1976 r. - 15,70 zł / godz.

- od 01.08.1976 r. do 31.12.1976 r. - 17,50 zł / godz.

Za okres zatrudnienia w Spółdzielni (...) w Ł. nie zachowały się angaże, jednak ustaleń za okres od 26 sierpnia 1977 r. do 31 grudnia 1977 r. można było dokonać na podstawie umowy o pracę z dnia 26 sierpnia 1977 r. (8,20 zł / godz. + 2,50 zł dodatku za prowadzenie pojazdu + 40 zł miesięcznie dodatku za czynności spedycyjne). Za lata 1978-1980 wynagrodzenie ustalono wg zaświadczenia Rp 7 z dnia
25 marca 2011 roku. Dodatkowo przyjęto do wyliczeń ekwiwalent za deputat węglowy i naftowy w wysokości 200,00 zł miesięcznie oraz dodatek stażowy w wysokości 2356 zł, co jak już wcześniej wyjaśniono możliwe było tylko za 1976 roku.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe ma na celu ustalić taką wysokość wynagrodzenia, jaką wnioskodawca niewątpliwie otrzymywał. Wnioskodawca nie udowodnił swojego roszczenia o uwzględnienie takich składników wynagrodzenia jak premie, dodatki, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe i trzynastki. Ogólne i nieprecyzyjne w tym zakresie zeznania wnioskodawcy i świadków nie mogły podważyć ustaleń, które w sposób pewny zostały poczynione na podstawie zachowanych dokumentów płacowych.

Stosownie natomiast do art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W postępowaniu sądowym ubezpieczony może korzystać z wszelkich środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru emerytury lub renty, w szczególności z dowodów dokumentów oraz z przesłuchania świadków (zob. wyrok SN z 25.07.1997 r., II UKN 186/97, OSNP 11/1998, poz. 342).

Nie jest możliwe obliczanie wysokości emerytury wyłącznie na podstawie twierdzeń wnioskodawcy. Twierdzenia te muszą być udowodnione. Wskazać należy, iż nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996r. sygn. akt I CKU 45/96 (opubl. OSNC z 1997r., z.6-7, poz.76). Podobnie, w wyroku
z 7 października 1998 r., II UKN 244/98, OSNAPiUS 1999, nr 20, poz. 662, Sąd Najwyższy stwierdził nawet, że od 1 lipca 1996 r. nastąpiło zniesienie zasady odpowiedzialności sądu za wynik postępowania dowodowego, także w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Podobny pogląd zaprezentował Sąd Apelacyjny w Łodzi w uzasadnieniu wyroku
z dnia 15 marca 2006 roku, zapadłego w sprawie o sygn. akt III AUa 1096/05, wskazując,
iż ujemne konsekwencje związane z trudnościami w dokumentowaniu wysokości wynagrodzeń z lat odległych nie powinny obciążać wyłącznie ubezpieczonych, jednakże nie można również odpowiedzialności za taki stan rzeczy przenosić wyłącznie na Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ustawowym wymogiem jest bowiem wykazanie przez ubezpieczonego konkretnych kwot otrzymanych przez niego zarobków, jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe lub ubezpieczenie społeczne, przy czym nie może istnieć tu żaden stan niepewności co do wysokości.

Zgromadzony materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie, w jakiej wysokości wypłacane były wnioskodawcy premie i dodatki w spornym okresie. Nie sposób ustalić nawet, czy rzeczywiście w każdym miesiącu wnioskodawca takie składniki wynagrodzenia otrzymał, ponieważ decyzja o ich przyznaniu jak i o ich wysokości była uznaniowa lub zależna od czynników, których nie sposób zweryfikować. Jednocześnie w żaden sposób Sąd nie mógł dokonywać ustaleń, co do wysokości wynagrodzenia wnioskodawcy na podstawie informacji o wysokości wynagrodzenia innych pracowników ( por. wyrok SA w Lublinie
z dnia 19 grudnia 2012 roku, sygn. akt III AUa 1009/12).

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przeliczył emeryturę J. S. od dnia 1 grudnia 2013 roku przy uwzględnieniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury w wysokości 70,40 % i na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie w pozostałym zakresie.

Mając na uwadze wynik postępowania Sąd o kosztach postępowania orzekł na podstawie art. 100 zd.2 k.p.c. w zw. z § 11 ust. 2 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( t. j. Dz. U. 2013, poz. 490), biorąc pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika, charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia, zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz J. S. kwotę 90,00 zł (1,5 stawki minimalnej) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Z uwagi na datę wniesienia odwołania zastosowania w niniejszej sprawie nie miało jeszcze Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804), które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku i w § 21 stanowi, że do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy z pouczeniem
o apelacji oraz pełnomocnikowi organu rentowego, wypożyczając akta ZUS.

M.U.

Dnia 21 kwietnia 2017 roku