Sygn. akt VIII U 230/17
Dnia 2 czerwca 2017 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSR del. Magdalena Kimel |
Protokolant: |
Justyna Jarzombek |
po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2017 r. w Gliwicach
sprawy H. S. (S.)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.
o wysokość emerytury
na skutek odwołania H. S.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.
z dnia 28 grudnia 2016r. nr (...)
1.
zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu H. S. (S.) prawo do ustalenia wysokości emerytury zgodnie
z art. 110a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poczynając od 1 listopada 2016r.
2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonego kwotę 180zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
(-) SSR del. Magdalena Kimel
VIII U 230/17
Decyzją z dnia 28 grudnia 2016r Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 07 listopada 2016r. odmówił H. S. prawa do ponownego przeliczenia podstawy wymiaru emerytury albowiem nowo ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru był niższy niż 250%.
Ubezpieczony w odwołaniu od powyższej decyzji domagał się odtworzenia zarobków z lat 1969-1971 i zmiany zaskarżonej decyzji .
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podając,że zaskarżona decyzja jest prawidłowa.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. decyzją z dnia 06.12.1984 r przyznał ubezpieczonemu H. S. emeryturę górniczą od dnia 01.07.1984 r
Do dnia 20 marca 1990r. ubezpieczony pozostawał w zatrudnieniu w KWK (...) w K..
Decyzją z dnia 26.06.2006 r. znak (...) 1 (...) ZUS, przyznał ubezpieczonemu prawo do kolejnej emerytury górniczej od dnia 1 czerwca 2006 r. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto dochód, który stanowił podstawę wymiaru od 10.1985 r do 12.1987 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 319,32 % i został ograniczony do 250 %.
Ubezpieczony H. S. w dniu 07.11.2016 r złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. wniosek o przeliczenie emerytury na podstawie art. 110a ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.: Dz.U. z 2016r., poz. 887 z późn. zm.). Do wniosku dołączył Zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione przez (...) Oddział (...) w T. za okres od 1972 r do 1990.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. decyzją z dnia 28 grudnia 2016r. odmówił H. S. prawa do ponownego przeliczenia podstawy wymiaru emerytury albowiem nowo ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru był niższy niż 250%. Organ rentowy wyliczył wskaźnik wysokości podstawy wymiaru w oparciu o przedłożone zarobki z wybranych 20 najkorzystniejszych lat na 247,64 %..
Organ rentowy do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia przyjął:
Rok |
wynagrodzenie w złotówkach |
kwota roczna przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy |
stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia w % |
1972 |
(...),00 |
(...),00 |
213,89 |
1973 |
(...),00 |
(...),00 |
249,78 |
1974 |
(...),00 |
(...),00 |
239,47 |
1975 |
(...),00 |
(...),00 |
229,62 |
1976 |
(...),00 |
(...),00 |
210,31 |
1977 |
(...),00 |
(...),00 |
253,73 |
1978 |
(...),00 |
(...),00 |
253,32 |
1979 |
(...),00 |
(...),00 |
267,08 |
1980 |
(...),00 |
(...),00 |
255,30 |
1981 |
(...),00 |
(...),00 |
261,19 |
1982 |
(...),00 |
(...),00 |
322,90 |
1983 |
(...),00 |
(...),00 |
298,16 |
1984 |
(...),00 |
(...),00 |
317,33 |
1985 |
(...),00 |
(...),00 |
286,59 |
1986 |
(...),00 |
(...),00 |
338,46 |
1987 |
(...),00 |
(...),00 |
332,91 |
1988 |
(...),00 |
(...),00 |
289,08 |
1989 |
(...),00 |
(...),00 |
269,33 |
1990 |
(...),00 |
(...),00 |
43,46 |
2009 |
(...),10 |
(...),52 |
20,93 |
H. S. rozpoczął pracę w KWK (...) w K. w dniu 111.07.1957 r. Pracował na stanowisku ślusarza pod ziemią.
Wynagrodzenie ubezpieczonego :
- od 16.07.1968 r wynosiło 76 zł za dniówkę,
- od 1.12.1968 r 118 za dniówkę
- od 01.04.1972 r 130 zł za dniówkę:
Wskazana wysokość wynagrodzenia ubezpieczonego wynika ze znajdujących się w aktach osobowych pism o podwyższeniu wynagrodzenia z 01 sierpnia 1968 r. oraz kartotek personalnych.
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o akta emerytalne ubezpieczonego (w załączeniu) oraz akta osobowe ubezpieczonego (w załączeniu).
Sąd w całości uznał za wiarygodne zgromadzone w sprawie dokumenty, nie budziły one wątpliwości i ich treść nie była kwestionowana przez strony postępowania.
Mając na uwadze okoliczność, że uwzględnienie wyłącznie wynagrodzenia ubezpieczonego wynikającego z informacji zawartych w aktach osobowych okazało się wystarczające do ustalenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru w oparciu o zarobki z okresu 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu w wysokości przekraczającej 250% - Sąd nie ustalał już jakie i w jakiej wysokości ubezpieczony otrzymywał inne składniki wynagrodzenia w latach 1969-1971. Z tej przyczyny został oddalony zgłoszony przez ubezpieczonego wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W przedmiotowej sprawie istota sporu sprowadzała się do ustalenia, czy ubezpieczonemu przysługuje prawo do ponownego obliczenia wysokości emerytury w myśl art. 110a ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.: Dz.U. z 2016r., poz. 887 z późn. zm.).
Zgodnie z treścią art. 110a ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.: Dz.U. z 2016r., poz. 887 z późn. zm.) wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem art. 110 ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przed zastosowaniem ograniczenia, o którym mowa w art. 15 ust. 5, jest wyższy niż 250%.
Zgodnie natomiast z treścią art. 15:
1. Podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.
4. W celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:
1)oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych;
2)oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu;
3)oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz
4)mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19.
5. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%.
6. Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.
Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że ubezpieczony posiada uprawnienie do przeliczenia emerytury w oparciu o wskazany przepis art. 110a. Spełnione zostały bowiem wszystkie przesłanki określone w tym przepisie.
Ubezpieczony do przeliczenia świadczenia wskazał podstawę wymiaru składki na ubezpieczania z okresu 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu i przypadającą w części po przyznaniu świadczenia. Emerytura została przyznana od dnia 1 lipca 1984 r. i po przyznaniu świadczenia ubezpieczony pracował do dnia 20 marca 1990 r., a do przeliczenia świadczenia przyjęto zarobki z lat 1969, 1972- 1990. Ponadto uzyskany w wyniku przeliczenia wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy niż 250%, gdyż wynosi 250,96 %.
Należy wskazać, że Sąd dokonując przeliczenia (...) przyjął, iż ubezpieczony w roku 1969 uzyskiwał wynagrodzenie wynikające z pisma podwyższającego wynagrodzenie znajdujące się w aktach osobowych z dnia 01.08.1968 r, tj w wysokości 76 zł, albowiem pismo to jest czytelne, jednoznaczne i nie budzi wątpliwości co do wysokości przyznanego wynagrodzenia. Wprawdzie w kartotece personalnej znajduje się zapis, że w grudniu 1968 r stawka wynagrodzenia zasadniczego uległa podwyższeniu do 118 zł, ale jest to zapis nieczytelny.
Wyliczenie rocznego wynagrodzenia zasadniczego ubezpieczonego za rok 1969, nawet bez uwzględnienia dodatków z Karty Górnika, deputatu węglowego, pozwala na uzyskanie wskaźnika w wysokości 87,39 %
76x 25 x 12 miesięcy = 22.800.
Średnia krajowa w 1969 wynosiła 26.088.
Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynosi zatem 87,39 %
Jeśli zastąpimy wynagrodzenie uzyskane przez ubezpieczonego w 2009 r wynagrodzeniem z 1969 r, to wówczas suma wskaźników wyniesie 5.019,30.
Uzyskany wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynosi zatem 250,96 %. (5.019,30 : 20 = 250,96)
Sąd zwraca uwagę, iż w postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym. Postępowanie sądowe oparte jest o zasadę swobodnej oceny dowodów. Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia czy wysokość osiąganych dochodów, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w Kodeksie postępowania cywilnego - uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984r., III UZP 6/84; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984r., III UZP 48/84; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2006r., I UK 179/06; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2006r., I UK 115/06; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997r., II UKN 186/97; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1996r., II URN 3/95. W wyroku z dnia 14 czerwca 2006r., I UK 115/06, Sąd Najwyższy zajął stanowisko, że „wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.), który w postępowaniu przed sądem może być udowadniany wszelkimi środkami dowodowymi. Nie obowiązuje wówczas ograniczenie wynikające z § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. z 1983r., Nr 10, poz. 49 z późn.zm.)”.
Nadto trzeba zauważyć, że pracownik nie może ponosić negatywnych konsekwencji wynikających z faktu, iż jego dokumenty płacowe za dany okres zaginęły, bądź zostały zniszczone. Ma on prawo dowodzić wysokości osiąganego wynagrodzenia wszelkimi środkami dowodowymi.
Mając zatem na uwadze powyższe ustalenia i rozważania Sąd, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., uwzględnił odwołanie zobowiązując organ rentowy do przeliczenia emerytury ubezpieczonego w oparciu o przepis art. 110a ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.: Dz.U. z 2016r., poz. 887 z późn. zm.).
O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na mocy art. 98 k.p.c. i § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015r., poz. 1804 z późn. zm.).
(-)SSR del Magdalena Kimel