Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ca 91/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy we Włocławku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Mariusz Nazdrowicz (spraw.)

Sędziowie:

SO Lucyna Samolińska

SO Andrzej Witka – Jeżewski

Protokolant:

staż. Ewelina Jakubiak

po rozpoznaniu w dniu 29 czerwca 2017 r. we Włocławku

na rozprawie

sprawy z powództwa R. K.

przeciwko Spółdzielczej A. P. w likwidacji w P.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Aleksandrowie Kujawskim

z dnia 19 stycznia 2017 r., sygn. akt I C 636/16

oddala apelację.

SSO Lucyna Samolińska

SSO Mariusz Nazdrowicz

SSO Andrzej Witka – Jeżewski

I Ca 91/17

UZASADNIENIE

Aczkolwiek w apelacji został sformułowany „zarzut faktyczny” to jednak jego bliższa analiza wskazuje, że stawiając tego rodzaju zarzut
o charakterze procesowym skarżący zakwestionował proces subsumpcji ustalonego stanu faktycznego pod właściwe przepisy, który to proces należy do stosowania prawa materialnego. W konsekwencji zarzut ten należało potraktować jako uzupełnienie zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego ( art. 125 § 5a i 125 § 5 ustawy z dnia 10 września 1982r. „Prawo spółdzielcze ‘’ – tekst jedn. : Dz.U. 2016.21 ze zm. – dalej : „prawo spółdzielcze”). W tej sytuacji, skoro w istocie ustalenia Sądu I instancji nie zostały zakwestionowane, a Sąd odwoławczy nie przeprowadził postępowania dowodowego i ustaleń tych nie zmienił uzasadnienie wyroku ograniczać się będzie do elementów wskazanych w przepisie art. 387 § 2¹ kpc.

Apelacja wobec braku uzasadnionych podstaw nie zasługiwała
na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy dokonał właściwej oceny uchwały nr 6/2016 pozwanej spółdzielni uznając ją za sprzeczną z przepisem art. 125 § 5 a prawa spółdzielczego w części, w jakiej przyznawała ona byłym członkom ( bądź ich spadkobiercom ) prawo do partycypowania w majątku likwidowanej spółdzielni pomimo wypłacenia im wszystkich udziałów przed przejściem albo postawieniem spółdzielni w stan likwidacji. Z oceną tą Sąd Okręgowy w składzie rozpoznającym apelację w pełni się zgadza i nie ma potrzeby powielania argumentów przytoczonych na jej poparcie. Dodać jedynie można, że kwestia ta była już wyjaśniana przez Sąd Okręgowy na tle identycznych sytuacji faktycznych w wyrokach z 31 marca 2016r. I Ca 32/16 i z 1 grudnia 2016r.
I Ca 197/16 nie publ.Uchwała we wskazanym zakresie jako sprzeczna
z prawem była nieważna. Oczywistą przy tym rzeczą jest to, że podstawą prawną uchwalenia przedmiotowej uchwały był przepis art. 125 § 5 prawa spółdzielczego. Podjęta w oparciu o tą podstawę normatywną uchwała musiała jednak – dla swej ważności - respektować min. uregulowania przewidziane
w art. 125 § 5 a prawa spółdzielczego.

Uchwały walnego zgromadzenia obowiązują wszystkich członków spółdzielni i co do zasady nie wpływają na prawa i obowiązki byłych członków. Wyjątek od tej reguły wynika min. właśnie z przywołanego przepisu. Uwzględnienie w podziale pozostałego majątku byłych członków wykreowało po ich stronie roszczenie o zapłatę określonych kwot, będących równowartością wspomnianego majątku. Uchwała zrodziła więc określone skutki cywilnoprawne, a tego rodzaju uchwały podlegają pod kątem oceny
ich ważności nie tylko przepisom prawa spółdzielczego ( w szczególności art.
42 ust. 2), ale i kodeksu cywilnego, w tym art. 58 kc ( np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 24 lutego 2015r. I A Ca 779/14 nie publ., Legalis
Nr 1213418 ). Badanie ważności takiej uchwały jest możliwe nie tylko w drodze środków prawnych umożliwiających zaskarżanie uchwał walnego zgromadzenia, ale także w sprawie, w której jest ona przesłanką roszczenia. Nieważność uchwały wynikająca z samego prawa ( istniejąca z mocy prawa ) musi być przy tym uwzględniona przez Sąd z urzędu, niezależnie od tego, czy zgłoszony został odpowiedni zarzut ( uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego
z 9 lutego 2005r. III CZP 81/04 OSNC 2005/12/204 ).

Wskazać także należy, że podstawą do uwzględnienia powództwa nie mogła być okoliczność, iż równowartość udziałów w majątku została wypłacona innym osobom znajdującym się w analogicznej jak powód sytuacji. Oznaczałoby to bowiem konieczność uwzględnienia roszczenia wyłącznie
w oparciu o zasady sprawiedliwości i słuszności, a więc na podstawie art. 5 kc, który – jak wiadomo – ma jedynie charakter obronny. Przepis ten, w świetle jednolitego stanowiska judykatury, nie może stanowić podstawy dochodzenia żądań ( z bogatego orzecznictwa przykładowo : wyrok Sądu Najwyższego
z 27 stycznia 1999 r. II CKN 151/98 OSNC 1999/7-8/134, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 4 września 2014r. I A Ca 325/14 nie publ.;
LEX nr 1526976 ).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy we Włocławku na podstawie art. 385 kpc orzekł jak na wstępie.

SSO Lucyna Samolińska SSO Mariusz Nazdrowicz SSO Andrzej Witka - Jeżewski

I Ca 91/17

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE