Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2017 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO SO Jacek Chaciński (spr.)

Sędziowie: SO Danuta Dadej-Więsyk

SR del do SO Irena Grymuza

Protokolant st.sekr.sąd. Marta Szacoń

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 października 2017 roku w L.

sprawy z odwołania Z. K.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wysokość jednorazowego odszkodowania

na skutek apelacji wniesionej przez wnioskodawcę

od wyroku Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 21 lipca 2016 roku sygn. akt VII U 177/16

apelację oddala;

(...)

Sygn. akt VIII Ua 77/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie, VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, wyrokiem z dnia 21 lipca 2016 roku, sygn. akt VII U 177/16, po rozpoznaniu sprawy Z. K. przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o wysokość jednorazowego odszkodowania na skutek odwołania Z. K. od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 18 grudnia 2015 roku, oddalił odwołanie (wyrok – k. 30 a.s.).

Wyrok został oparty na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

Z. K. posiada gospodarstwo rolne i z tego tytułu podlega od 29 grudnia 1994 roku ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy.

W dniu 27 kwietnia 2015 roku wnioskodawca uległ wypadkowi przy pracy rolniczej. Podczas naprawiania elewacji budynku gospodarczego spadł z rusztowania doznając złamań otwartych obu rąk.

Organ rentowy uznał powyższe zdarzenie za wypadek przy pracy rolniczej i skierował Z. K. na badania do Lekarza Rzeczoznawcy, który rozpoznał u skarżącego (...)

Do tego orzeczenia zgłosił zarzut wadliwości lekarz regionalny – inspektor orzecznictwa lekarskiego, dlatego też wnioskodawca został skierowany na badanie przez Komisję Lekarską Kasy.

Orzeczeniem Komisji Lekarskiej z dnia 7 grudnia 2015 roku ustalono u Z. K. 20% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Lekarze orzecznicy rozpoznali u wnioskodawcy (...)

Powyższe orzeczenie stało się podstawą wydania przez organ rentowy zaskarżonej w sprawie niniejszej decyzji.

Postanowieniem z dnia 26 lutego 2016 roku Sąd wywołał opinię biegłego chirurga urazowo – ortopedycznego celem ustalenia wysokości uszczerbku na zdrowiu, jakiego doznał Z. K. w wyniku wypadku przy pracy rolniczej z dnia(...)

J. S. rozpoznał u wnioskodawcy(...)i stwierdził, iż w wyniku wypadku przy pracy rolniczej w dniu (...)roku skarżący doznał 20% uszczerbku na zdrowiu.

Sąd Rejonowy opinię biegłego w całości zaakceptował. Wskazał, że J. S. jest specjalistą z zakresu chirurgii, w tym chirurgii urazowo – ortopedycznej, dysponuje wysokim poziomem wiedzy medycznej oraz doświadczeniem zawodowym. Wydanie swojej opinii poprzedził zapoznaniem się z aktami sprawy, zgromadzoną w nich dokumentacją medyczną oraz przebadaniem skarżącego. Stanowisko przedstawił precyzyjnie i jasno, należycie i przekonywująco je uzasadniając. Biegły stwierdził (...) Zauważył jednocześnie, iż (...)Uzasadniając ustaloną wysokość uszczerbku na zdrowiu J. S. podniósł, że wziął pod uwagę(...) Stwierdzone ograniczenia nie powodują braku możliwości wykonywania codziennych(...) Biegły zauważył również, iż(...) przez wnioskodawcę.

Sąd Rejonowy wskazał, że do opinii biegłego żadna ze stron nie zgłosiła uwag czy zastrzeżeń i również nie miał podstaw, by wiarygodność tej opinii kwestionować.

W oparciu o powyższe ustalenia Sąd I instancji uznał, że odwołanie skarżącego jest niezasadne. Przytoczył treść art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. 2015. poz. 704 z późn. zm.), zgodnie z którym jednorazowe odszkodowanie przysługuje ubezpieczonemu, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej.

Sąd Rejonowy wskazał, że postępowanie dowodowe wykazało jednoznacznie, iż w wyniku wypadku przy pracy rolniczej z dnia 27 kwietnia 2015 roku Z. K. doznał 20% uszczerbku na zdrowiu. Wysokość takiego uszczerbku ustalił organ rentowy przyznając wnioskodawcy jednorazowe odszkodowanie w wysokości odpowiadającej temu uszczerbkowi, jak również takie ustalenia poczynił Sąd. Oznacza to zdaniem Sądu, iż decyzja jest prawidłowa, natomiast odwołanie skarżącego, jako niezasadne, podlega oddaleniu (uzasadnienie – k. 32-33 a.s.).

Wnioskodawca złożył odwołanie od powyższego wyroku, zaskarżając go w całości i zarzucając naruszenie przepisów postępowania w postaci art. 233 § 1 i art. 328 § 2 k.p.c., polegające na:

- nie rozważeniu złożonych w sprawie opinii lekarza rzeczoznawcy Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i orzeczenia komisji lekarskiej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;

- oddaleniu odwołania Z. K. od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 18 grudnia 2015 roku bez rozważenia zarzutów i wniosków zgłoszonych w odwołaniu.

Mając na uwadze tak postawione zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę decyzji i uznanie 25 % stałego uszczerbku na zdrowiu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, a także o zasądzenie na rzecz Z. K. kosztów sądowych według norm przepisanych (apelacja – k. 36-39 a.s.).

Sąd Okręgowy w Lublinie rozważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności Sąd wskazuje, że wnioskowane przez apelującego uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania zgodnie z art. 386 § 2 i § 4 k.p.c. może mieć miejsce jedynie w razie stwierdzenia nieważności postępowania, nie rozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo w sytuacji, gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie nie zachodzi żadna z przytoczonych powyżej podstaw do uchylenia orzeczenia i przekazania do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. W szczególności postępowanie przed Sądem I instancji nie było dotknięte nieważnością, nadto Sąd ten rozpoznał istotę sprawy rozstrzygając w oparciu o ustalone okoliczności faktyczne.

Zarzuty wskazane w apelacji również nie zasługują na uwzględnienie. Nie stanowi naruszenia przepisów postępowania brak rozważenia opinii lekarza rzeczoznawcy Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i orzeczenia komisji lekarskiej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Ustalenia dotyczące stanu zdrowia wnioskodawcy dokonywane są w ramach postępowania administracyjnego. Zgodnie z art. 46 ust. 1 i ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników orzeczenia dotyczące stałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w związku z prowadzonym postępowaniem o ustalenie prawa do świadczeń wydają w pierwszej instancji lekarze rzeczoznawcy Kasy, a w drugiej instancji – komisje lekarskie Kasy. Prawomocne orzeczenie lekarza rzeczoznawcy komisji lekarskiej Kasy stanowi podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie. Tym samym dopiero zaskarżona decyzja jest przedmiotem kontroli Sądu, której dokonuje na podstawie wniesionego odwołania. W rozpatrywanej sprawie kwestią sporną było ustalenie wysokości uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy. Należy pamiętać, że zgodnie z treścią art. 278 § 1 kodeksu postępowania cywilnego sąd może wezwać biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Taki wypadek ma miejsce w szczególności w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, gdzie opinia dostarcza sądowi wiedzy specjalistycznej koniecznej do dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie, w tym rodzaju występujących schorzeń, stopnia ich zaawansowania i nasilenia związanych z nimi dolegliwości. Sąd nie może – wbrew opinii biegłych – oprzeć ustaleń w tym zakresie na własnym przekonaniu. Co więcej, nawet w przypadku, gdyby opinia nie przekonała sądu, nie może ona być weryfikowana, bądź dyskwalifikowana. W razie potrzeby sąd może jedynie zażądać ustnego wyjaśnienia opinii lub zażądać dodatkowej, uzupełniającej opinii (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2007 roku, III UK 130/06, LEX nr 368973; z dnia 6 grudnia 2012 roku, I UK 325/12, LEX nr 1619627).

Opinia biegłego jest zatem podstawą rozstrzygnięcia sprawy, a Sąd Rejonowy przeprowadził odpowiednie i całościowe postępowanie dowodowe. Dowody z opinii biegłych podlegają dodatkowo ocenie zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. Dokonując oceny sąd powinien kontrolować wypowiedzi biegłych pod kątem ich zgodności z zasadami logiki, poziomu wiedzy biegłych, sposobu motywowania ich stanowiska, podstaw teoretycznych opinii, a także stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (wyrok SA w Lublinie z dnia 22 lutego 2017 roku, III AUa 360/16, LEGALIS nr 1576844). Sąd Rejonowy ocenił dowód z opinii w niniejszej sprawie w prawidłowy sposób, przytaczając zawarte w nich wnioski (k. 32v a.s.). Przed tym zwrócił się do obu stron postępowania, które nie zgłaszały żadnych zastrzeżeń do opinii (k. 21, 29 a.s.). W takiej sytuacji osobne rozważanie orzeczeń lekarzy Kasy nie jest konieczne. Wbrew temu co twierdzi apelujący lekarze Kasy nie są bowiem biegłymi a ich opinia nie została dopuszczona jako osobny dowód w postępowaniu sądowym. Sąd opiera się natomiast na opinii biegłego lekarza sądowego.

Nietrafny jest również zawarty w apelacji zarzut nie rozważenia zarzutów i wniosków zgłoszonych w odwołaniu od wyroku. Jak wskazano wyżej, Sąd przy rozpoznawaniu odwołania od decyzji organu rentowego związany jest przedmiotem decyzji (wyrok SN z dnia 9 września 2010 roku, II UK 84/10, LEGALIS nr 315923).

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było ustalenie procentowej wysokości uszczerbku na zdrowiu. W odwołaniu wnioskodawca wskazywał na 25 % uszczerbek, podczas gdy organ rentowy ustalił uszczerbek na 20 %. W celu rozstrzygnięcia sprawy, o czym wspomniano wyżej, Sąd Rejonowy dopuścił dowód z opinii biegłego, który przychylił się do oceny organu rentowego wskazując 20 % uszczerbek. Kwestią sporną jest wysokość tego uszczerbku, co przekłada się na wysokość wypłaconego jednorazowego odszkodowania, ustalaną zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 maja 2007 roku w sprawie określenia wysokości jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej oraz zasiłku chorobowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 1150). Nie ma w tym przypadku znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy ustalenie, czy uszczerbek jest stały, czy długotrwały. Skoro biegły w swojej opinii przyjął 20 % uszczerbek, to Sąd Rejonowy kierując się tą oceną prawidłowo oddalił odwołanie wnioskodawcy. Apelacja również nie okazała się zasadna, gdyż żaden z przedstawionych w niej zarzutów nie znalazł potwierdzenia. Podlegała więc oddaleniu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Lublinie, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO Danuta Dadej-Więsyk SSO Jacek Chaciński SSO Irena Grumyza