Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2013 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:SSO Natalia Lipińska

Protokolant: stażysta Sylwia Dymańska

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2013 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania A. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 23 maja 2013 roku nr (...)

w sprawie A. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się A. P. prawo do emerytury od dnia 27 maja 2013 roku.

Sygn. akt IV U 1257/13

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 25 września 2013 r.

Decyzją z dnia 23 maja 2013 r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153,
poz. 1227 ze zm.) oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), odmówił A. P. przyznania prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie spełnia wymogów określonych w art. 184 powołanej ustawy, od wystąpienia których uzależnione jest nabycie prawa do emerytury, ponieważ nie udokumentował 15- letniego stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze, a jedynie 7 lat, 8 miesięcy i 25 dni takiej pracy. Do stażu tego organ rentowy nie doliczył wnioskodawcy okresu zatrudnienia w Zakładzie (...) w B. od 16 sierpnia 1979 r. do 31 grudnia 1993 r., ponieważ na podstawie dokumentacji pośredniej trudno ustalić charakter wykonywanej przez ubezpieczonego pracy zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

Decyzję tę zaskarżył A. P., domagając się jej zmiany i przyznania mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że od 16 sierpnia 1979 r. do 31 grudnia 1993 r. pracował w szczególnych warunkach w Zakładzie (...) w B. w charakterze spawacza elektryczno- gazowego.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Podniósł też, że za sporny okres wnioskodawca nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że odwołujący A. P., urodzony (...), w dniu (...) osiągnął 60 lat życia. Na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca udokumentował 26 lat, 8 miesięcy i 24 dni okresów składkowych
i nieskładkowych oraz staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 7 lat, 8 miesięcy
i 25 dni z tytułu zatrudnienia w (...) od 1 marca 1972 r. do
26 lutego 1973 r., od 1 stycznia 1975 r. do 30 września 1976 r. i od 3 stycznia 1994 r. do
31 grudnia 1998 r. w charakterze wykwalifikowanego robotnika.

We wniosku z dnia 26 kwietnia 2013 r. ubezpieczony wniósł o przyznanie mu prawa do emerytury.

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 maja 2013 r. (...) Oddział w T. odmówił A. P. przyznania prawa do emerytury, ponieważ wnioskodawca nie udokumentował 15- letniego stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze.

Odwołujący nie przystąpił do OFE.

(okoliczności bezsporne)

Sąd ustalił ponadto następujący stan faktyczny sprawy:

Uprawnienia spawacza elektrycznego i gazowego odwołujący A. P. uzyskał zaraz po ukończeniu zasadniczej służby wojskowej.

dowód:

-

zeznania odwołującego A. P.- 00:06:24,

Od 10 maja 1977 r. do 31 sierpnia 1978 r. odwołujący pracował w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...)
w K., stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w charakterze spawacza elektrycznego
i gazowego. W tym czasie zajmował się spawaniem konstrukcji do budowy mostów i nie był kierowany do wykonywania żadnych innych prac.

dowód:

-

świadectwo pracy z dnia 28.08.1978 r.- cz. I akt ZUS,

-

zeznania odwołującego A. P.- 00:07:36,

Od 16 sierpnia 1979 r. do 31 maja 1991 r. odwołujący był zatrudniony w Zakładzie (...) w B., stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w charakterze spawacza. Od 1 kwietnia 1991 r. do 31 grudnia 1993 r. pracował zaś
w charakterze ślusarza- spawacza. Zakład ten zajmował się naprawą samochodów ciężarowych. Miesięcznie było ich nawet 60. Zatrudniał kilkuset pracowników, w tym spawaczy. Od 16 sierpnia 1979 r. do 31 maja 1991 r. odwołujący pracował przy remontach skrzyń ładunkowych samochodów ciężarowych. Praca ta polegała na wypalaniu przy użyciu palnika gazowego poszczególnych metalowych elementów skrzyń, a następnie, po obłożeniu przez ślusarzy skrzyni blachą, na zespawaniu poszczególnych elementów blachy. W ramach dobowego wymiaru godzin odwołujący nie realizował żadnych innych prac. W tym czasie,
tj. od 16 sierpnia 1979 r. do 31 maja 1991 r., przysługiwał mu dodatek szkodliwy i mleko.

dowód:

-

świadectwo pracy z dnia 29.12.1993 r.- cz. I akt ZUS,

-

kartoteki zarobkowe- k. 7-12v, 13v cz. II akt ZUS,

-

zeznania odwołującego A. P.- 00:10:00-00:17:16,

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów
i zeznania odwołującego.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości, zaś ich treść i forma nie były kwestionowane przez strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich, jakie należałoby uwzględnić z urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego.

Zeznaniom odwołującego A. P. Sąd przyznał walor wiarygodności
w całości. Były one jasne, konkretne, zgodne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.
Z zeznań tych jednoznacznie wynika, że w latach 1977-1978 wnioskodawca pracował
w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K., stale i pełnym wymiarze godzin w charakterze spawacza elektrycznego i gazowego. Od 1979 r. do 1993 r. był zaś zatrudniony w Zakładzie (...) w B. i przez okres 10 lat
w Zakładach tych zajmował się tylko i wyłącznie spawaniem w pełnym wymiarze godzin,
w pozostałym zaś okresie pracował w charakterze ślusarza- spawacza. Zeznania te znalazły potwierdzenie w zgromadzonych w sprawie dokumentach, które posłużyły Sądowi do ustalenia stanu faktycznego sprawy, tj. w świadectwach pracy z dnia: 28 sierpnia 1978 r.
i 29 grudnia 1993 r. i kartotekach zarobkowych z okresu zatrudnienia w Zakładzie (...) w B..

Pozostałe okoliczności sprawy Sąd uznał za bezsporne, gdyż nie były w żaden sposób kwestionowane przez strony, zaś dokumenty przedstawione na ich stwierdzenie nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności.

Sąd rozważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu
31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli: 1) okres zatrudnienia
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat- dla kobiet
i 65 lat- dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

Wymagany w art. 184 ust. 1 pkt 2 okres składkowy i nieskładkowy przewiduje
art. 27 powołanej ustawy, w świetle którego wynosi on co najmniej 20 lat dla kobiet
i 25 lat dla mężczyzn.

Przepis art. 32 ustawy statuuje natomiast, iż ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 1. Zgodnie z dyspozycją tego przepisu- za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz
o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Stosownie do treści art. 32 ust. 4 ustawy, wiek emerytalny, o którym mowa
w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Mowa tu o rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Jak wynika z § 1 wskazanego rozporządzenia, stosuje się je do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia.

W myśl § 2 ust. 1, okresami uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy (ust. 2).

Zgodnie zaś z § 4 ust. 1, prawo do emerytury nabywa pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A rozporządzenia, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz legitymuje się wymaganym okresem zatrudnienia, w tym co najmniej okresem 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że odwołujący osiągnął wiek 60 lat, posiadał na dzień 1 stycznia 1999 r. wymagany 25- letni okres ubezpieczenia i nie przystąpił do OFE.

Kwestią sporną pozostawała natomiast kwalifikacja jego pracy od 16 sierpnia 1979 r. do 31 grudnia 1993 r. w Zakładzie (...)
w B..

Odmawiając odwołującemu zaliczenia do stażu pracy w szczególnych warunkach tego okresu zatrudnienia organ rentowy wskazał, że za okres ten wnioskodawca nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, zaś na podstawie dokumentacji pośredniej trudno ustalić charakter wykonywanej przez ubezpieczonego pracy zgodnie
z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

W aktach organu rentowego brak jest co prawda świadectwa wykonywania pracy
w szczególnych warunkach, jednak znajduje się w nich świadectwo pracy z dnia 29 grudnia 1993 r. potwierdzające zatrudnienie wnioskodawcy w Zakładzie (...) w B. od 16 sierpnia 1979 r. do 31 maja 1991 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku spawacza, a ostatnio na stanowisku ślusarza- spawacza.

W aktach organu rentowego znajdują się ponadto kartoteki zarobkowe, z których wynika, że w okresie od sierpnia 1979 r. do maja 1991 r. ubezpieczonemu wypłacany był dodatek szkodliwy i wynagrodzenie na stanowisku spawacza.

Skoro więc pracodawca wypłacał wnioskodawcy wynagrodzenie za pracę spawacza wraz z dodatkiem szkodliwym, to logicznym jest, że finansował taką pracę jaką powierzył pracownikowi do wykonania. Treść kartotek zarobkowych koresponduje z treścią świadectwa pracy z dnia 29 grudnia 1993 r., w którym potwierdzono, że w okresie od 16 sierpnia 1979 r. do 31 grudnia 1993 r. odwołujący zajmował stanowisko spawacza, a ostatnio ślusarza- spawacza.

Na tej podstawie można stwierdzić, że od 16 sierpnia 1979 r. do 31 maja 1991 r. wnioskodawca wykonywał pracę spawacza, zaś od 1 kwietnia 1991 r. do 31 grudnia 1993 r. ślusarza- spawacza.

Okoliczność tę potwierdził słuchany w charakterze strony A. P.. Odwołujący wskazał ponadto, że w charakterze spawacza pracował w pełnym wymiarze godzin i nie był kierowany do wykonywania żadnych innych prac. Na co dzień zajmował się wypalaniem przy użyciu palnika gazowego poszczególnych metalowych elementów skrzyń ładunkowych samochodów ciężarowych, a następnie, po obłożeniu przez ślusarzy skrzyni blachą, zespawaniem poszczególnych elementów blachy. Uprawnienia spawacza elektrycznego
i gazowego uzyskał zaś zaraz po ukończeniu zasadniczej służby wojskowej. Odwołujący podkreślił też, że w okresie wykonywania pracy spawacza otrzymywał dodatek szkodliwy
i mleko.

Wykonywana przez wnioskodawcę od 16 sierpnia 1979 r. do 31 maja 1991 r. praca wymieniona została w Dziale XIV, zatytułowanym „Prace różne”, pkt 12 (prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym) wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Pracę w tym samych charakterze odwołujący wykonywał również pozostając
w zatrudnieniu w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K. od 10 maja 1977 r. do 31 sierpnia 1978 r. Pracę wnioskodawcy na stanowisku spawacza w pełnym wymiarze czasu pracy potwierdza treść świadectwa pracy z dnia 28 sierpnia 1978 r. Z zeznań odwołującego wynika zaś, że w tym czasie zajmował się on spawaniem elektrycznym i gazowym konstrukcji do budowy mostów
i nie był kierowany do wykonywania żadnych innych prac.

Również ten okres zatem należy uznać za pracę w szczególnych warunkach wymienioną w Dziale XIV, pkt 12 wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

W tym miejscu podkreślić jedynie należy, że dla oceny, czy pracownik pracował
w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (por. wyroki SN: z dnia 19 maja
2011 r., III UK 174/10, LEX nr 901652; z dnia 8 czerwca 2011 r., I UK 393/10,
LEX nr 950426; z dnia 1 czerwca 2010 r., II UK 21/10, LEX nr 619638; z dnia 14 września
2007 r., III UK 27/07, OSNP 2008/21-22/325; z dnia 19 września 2007 r., III UK 38/07, OSNP 2008/21-22/329; z dnia 6 grudnia 2007 r., III UK 66/07, LEX nr 483283; z dnia
22 stycznia 2008 r., I UK 210/07, OSNP 2009/5-6/75 i z dnia 24 marca 2009 r., I PK 194/08, LEX nr 528152).

Uwzględniając powyższe uznać należało, że ubezpieczony legitymuje się 15- letnim stażem pracy w szczególnych warunkach. Już bowiem po doliczeniu mu do wykazanego przed organem rentowym stażu w wymiarze 7 lat, 8 miesięcy i 25 dni okresu zatrudnienia od 16 sierpnia 1979 r. do 31 maja 1991 r. w Zakładzie (...) w B., wnioskodawca posiada 15 lat pracy w takim charakterze.

Uwzględniając powyższe, na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.