Sygn. akt: VI U 90/16
Dnia 4 października 2017 r.
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi- Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSR Maria Sałacińska
Protokolant: protokolant sądowy Lena Siedlecka
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 września 2017 r. w W.
sprawy M. S. ( poprzednio C.)
przeciwko (...)
o odsetki
z odwołania M. S. (poprzednio C.) od decyzji (...) z dnia (...) znak: (...)
zmienia zaskarżoną decyzję (...) z dnia (...) znak: (...) w ten sposób, że przyznaje odwołującej M. S. (poprzednio C.) prawo do odsetek od wypłaconego zasiłku macierzyńskiego za okres od 24 października 2013 r. do 22 października 2014 r.
Sygn. akt VI U 90/16
M. S. (poprzednio C.), w dniu 29 stycznia 2016 roku, wniosła odwołanie decyzji (...) inspektorat w C. z dnia (...) znak: (...) odmawiającej wypłaty odsetek od wypłaconego dnia 12 stycznia 2016 roku:
- zasiłku macierzyńskiego za okres od 24 października 2013 roku do 22 października 2014 roku.
W uzasadnieniu odwołująca powołała się na prawomocny wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 2 grudnia 2015 roku sygn. akt III AUa 1727/14, który zmienił decyzję (...) z dnia (...) nr (...) i orzekł, że odwołująca podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 sierpnia 2013r., co skutkuje przyznaniem jej zasiłku macierzyńskiego w wyższej niż wcześniej ustalono wysokości. Wobec powyższego zdaniem odwołującej się decyzja ZUS z dnia (...)(na mocy, której organ rentowy przyznał jej zasiłek macierzyński ustalony od podstawy wymiaru w wysokości 4.172,43 zł) była wadliwa wskutek błędu organu rentowego w wykładni zastosowanego prawa, co skutkuje odpowiedzialnością w postaci wypłaty odsetek od kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy ostatecznie ustaloną właściwą wysokością świadczenia.
W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, iż dokumentem niezbędnym do ustalenia uprawnień do wypłaty zasiłku macierzyńskiego w ustalonej wyższej wysokości był wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 2 grudnia 2015 roku. Organ rentowy podnosił, że wyrok ten jest wyjaśnieniem ostatniej okoliczności niezbędnej do dokonania dopłaty zasiłku macierzyńskiego. Wyrok wpłynął do Oddziału ZUS w dniu 14 grudnia 2014 roku, dopłata zasiłku nastąpiła 21 stycznia 2016 roku, a zatem w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. Dz. U. z 2014r., poz. 159 ze zm.) organ rentowy nie pozostawał w zwłoce , gdyż wypłata świadczenia powinna nastąpić nie później niż w ciągu 30 dni od daty złożenia niezbędnych dokumentów do stwierdzenia uprawnień. W związku z powyższym Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, iż zgodnie z art. 85 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych są to okoliczności, za które nie ponanosi odpowiedzialności.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
M. S. (poprzednio C.), w dniu 19 lutego 2014 roku, odwołała się do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia(...)stwierdzającej, iż odwołująca podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 czerwca 2013 roku. W uzasadnieniu odwołująca się wniosła o zmianę decyzji poprzez ustalenie, że podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 sierpnia 2013r., a nie od 1 czerwca 2013r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie, rozpatrując wskazane odwołanie, wyrokiem z dnia 24 lipca 2014 roku oddalił je w całości, w uzasadnieniu wskazał, że ubezpieczona jako osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 czerwca 2013r., albowiem terminowo opłaciła składkę na ubezpieczenie. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie oparł swoje rozstrzygnięcie na dokumentach zawartych w aktach sprawy, aktach rentowych, zeznaniach ubezpieczonej w charakterze strony.
Powyższy wyrok ubezpieczona zaskarżyła apelacją w całości. Po rozpoznaniu sprawy, Sąd Apelacyjny w Warszawie, wyrokiem z dnia 2 grudnia 2015 roku zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję (...) z dnia (...) stwierdzając, że M. C. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 1 sierpnia 2013 roku.
(Dowód: odpis wyroku Sadu Okręgowego wraz uzasadnieniem k. 30 – 35, odpis wyroku Sądu Apelacyjnego wraz uzasadnieniem - akta rentowe)
Decyzją z dnia 30 grudnia 2015 roku, (...) stwierdził, że w związku z wyrokiem Sądu Apelacyjnego organ rentowy dokona dopłaty zasiłku macierzyńskiego za okres od 24 października 2013 roku do 22 października 2014 roku, dokując wypłaty wskazanych wyżej świadczeń bez odsetek w dniu 12 stycznia 2016r.
(Dowód: akta rentowe k. 44 i k. 46, zeznania M. S. poprzednio C. – protokół z rozprawy z dnia 19 lipca 2017 roku k. 70-71 verte)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach rozpoznawanej sprawy oraz w aktach organu rentowego oraz zeznań odwołującej się. Jako wiarygodne Sąd uznał dowody z dokumentów przedłożonych przez strony, w tym dokumentów zawartych w aktach rentowych, bowiem nie zostały one zakwestionowane przez żadną ze stron, zaś w toku postępowania nie ujawniły się żadne okoliczności podważające ich autentyczność, jak też prawdziwość stwierdzonych w nich faktów. Zeznania odwołującej się M. S. (poprzednio C.) Sąd uznał za wiarygodne w całości, gdyż były one logiczne i nie budziły żadnych wątpliwości, ponadto zostały potwierdzone przez zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie M. S. (poprzednio C.) zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 85 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, jeżeli organ rentowy - w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ nie ponosi odpowiedzialności.
Zagadnieniem, które należy rozważyć w przedmiotowej sprawie, jest wskazanie okoliczności, za które zakład nie ponosi odpowiedzialności. Sąd Najwyższy w swoich rozważaniach wielokrotnie podejmował wskazane zagadnienie. W wyroku z 25 stycznia 2005 r., I UK 159/04 (LEX nr 155928), przyjął, że w sytuacji, gdy możliwe było wydanie decyzji zgodnej z prawem, zwłaszcza w sytuacji gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można mu było zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa. Podobny pogląd Sąd Najwyższy wyraził w wyroku z dnia 7 lutego 2006 r., I UK 191/05 ( LEX nr 212654), w którym przyjął, że ze stanów faktycznych, powodujących wyłączenie odpowiedzialności organu rentowego, należy wyłączyć błąd obciążający organ rentowy.
Taka wykładnia omawianego artykułu, przyjęta została również w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2010 r., I UK 345/09 (LEX nr 987574) oraz wyroku z dnia 21 czerwca 2012 r., III UK 110/11 (LEX nr 1227452). W pierwszym z nich Sąd Najwyższy stwierdził, iż organ rentowy ponosi odpowiedzialność za odmowę przyznania świadczenia, jeżeli niezbędne okoliczności faktyczne uzasadniające nabycie prawa zostały ustalone w postępowaniu przed tym organem a odmowa przyznania świadczenia jest wynikiem błędu wykładni lub zastosowania prawa materialnego. W kolejnym wyroku Sąd Najwyższy skonstatował, iż organ rentowy musi zapłacić odsetki od nie przyznanego świadczenia, jeśli sąd przyznał prawo do niego na podstawie dokumentów znanych już zakładowi.
W przedmiotowej sprawie, mając na względzie stan faktyczny oraz wykładnię art. 85 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, w ocenie Sądu, (...) Inspektorat w C. zobowiązany jest do wypłaty odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia.
Twierdzenia(...), że ostatnią okoliczność niezbędną do wydania decyzji przyznającej prawo do zasiłku wyjaśnił wyrok Sądu, a wypłata zasiłku nie nastąpiła z opóźnieniem, są bezzasadne.
Organ rentowy błędnie stał na stanowisku, że wypłacił świadczenie w terminie. W toku postępowania zostało wykazane, że ubezpieczonej wypłacono tylko część przysługującego jej zasiłku macierzyńskiego z powodu błędnej wykładni prawa przez organ rentowy, co zostało stwierdzone wyrokiem Sądu Apelacyjnego. Mając na uwadze powyższe rozważania, opóźnienie w spełnieniu świadczenia (wypłaty należnej części zasiłku macierzyńskiego) jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy w tym wypadku ponosi odpowiedzialność.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie, zgodnie z art. 85 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, nie zaszły okoliczności , za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, organ rentowy ponosi odpowiedzialność za odmowę przyznania świadczenia, gdy wszystkie okoliczności faktyczne uzasadniające nabycie prawa zostały ustalone w postępowaniu przed tym organem, a odmowa przyznania świadczenia jest wynikiem błędu w wykładni lub zastosowaniu prawa materialnego, co miało miejsce w przedmiotowej sprawie. W takiej sytuacji organ rentowy jest zobowiązany do zapłaty odsetek za opóźnienie wypłaty należnego świadczenia.
Wobec powyższego Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.