Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 11 sierpnia 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi oddalił powództwo W. O. przeciwko J. B. o zapłatę kwoty 53906 złotych oraz nie obciążył powoda obowiązkiem zapłaty na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi nieuiszczonej opłaty od pozwu.

Powyższy wyrok wynikał z uznania za niezasadne żądania zapłaty kwoty 53.906 złotych, które zdaniem powoda pozwana wyłudziła od niego w latach 2007 – 2015. Sąd Rejonowy stanął na stanowisku, że strona powodowa nie wyjaśniła, dlaczego żąda od pozwanej zapłaty jakichkolwiek kwot. Postępowanie dowodowe w ocenie sądu nie potwierdziło poza samym faktem przechowywanie drewna u małżonków G., że zostało ono wyłudzone przez pozwaną.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód, kwestionując zawarte w nim rozstrzygnięcie i domagając się jego uchylenia.

Skarżący wyeksponował nieprawidłowości w przebiegu postępowania jakie miały jego zdaniem miejsce w związku z częściowym zwrotem pozwu i odmową otwarcia zamkniętej rozprawy, a także podkreślił fakt braku bezstronności sędziego, który wydał zaskarżony wyrok.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja jest zasadna i skutkuje uchyleniem zaskarżonego orzeczenia, aczkolwiek z innych przyczyn niż wywiedzione w apelacji.

W niniejszej sprawie zachodzą podstawy do wydania orzeczenia kasatoryjnego z uwagi na nierozpoznanie istoty sprawy przez Sąd I instancji. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego do nierozpoznania istoty sprawy dochodzi wówczas, gdy rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji nie odnosi się do tego, co było przedmiotem sprawy lub gdy sąd zaniechał zbadania materialnej podstawy żądania albo merytorycznych zarzutów strony, bezpodstawnie przyjmując, że istnieje przesłanka materialnoprawna lub procesowa, która unicestwia roszczenie (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2011 roku w sprawie o sygn.. akt I UK 15/11, publ. OSNP 2012, nr 15-16, poz. 199 ). Analiza materiału procesowego sprawy uprawnia do przyjęcia, że Sąd Rejonowy nie rozważył przedstawione mu pod osąd żądania. Trzeba bowiem zauważyć, że powód w pozwie skierowanym przeciwko pozwanej - po ostatecznym sprecyzowaniu swych żądań, do czego doszło w piśmie z dnia 19 lutego 2016 roku – domagał się „zasądzenia kwoty 53906 złotych z tytułu wyłudzeń na jego szkodę w latach 2007 – 2015”. Powód wyjaśnił, że na dochodzoną kwotę składa się suma 11 680 złotych oraz 7 769 złotych, które w jego ocenie winna jest mu pozwana, zaś dalszą część stanowią odsetki umowne od zapłacone przez niego w gotówce ½ ceny nabycia przez pozwaną mieszkania oraz kosztów notarialnego przeniesienia na jej rzecz tejże nieruchomości w łącznej kwocie 21 000 złotych. Pozostałą kwotę żądania stanowiły odsetki ustawowe. Z pism powoda rzeczywiście trudno wyłowić istotę stanowiska, ale nie ma wątpliwości, co potwierdzono w czasie rozprawy apelacyjnej, że kwestionowany jest sposób rozliczenia majątku wspólnego oraz egzekucji sądowej, która dotyczy zobowiązań wynikających z tych rozliczeń. Skarżący kwestionuje istnienie po jego stronie jakiegokolwiek długu w stosunku do pozwanej. Podważa możliwość prowadzenia w stosunku do niego egzekucji sądowej mimo istnienia tytułu wykonawczego. Tak zbudowana podstawa faktyczna rozstrzygnięcia powinna być przedmiotem analizy pod kątem merytorycznej zasadności.

Nie podejmując się w tym miejscu oceny zasadności żądania pozwu wyrazić należy przekonanie, że Sąd I instancji w wydanym przez siebie orzeczeniu w ogóle nie rozstrzygnął o tak sformułowanym roszczeniu. Upewnia w tym sięgnięcie do zawartych w uzasadnieniu orzeczenia Sądu Rejonowego ustaleń faktycznych ograniczających się do opisania relacji osobistych powoda z jego córką oraz stwierdzenia w jakich okolicznościach małżonkowie G. nabyli drewno od powoda. W ocenie Sądu Okręgowego, skoncentrowanie postępowania dowodowego wokół kwestii wyłudzenia przez pozwaną drewna przechowywanego u małżonków G., która nie leży w płaszczyźnie rozpoznania istoty sprawy nie mogło doprowadzić do zbadania materialnoprawnej podstawy żądania.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy koniecznym jest zatem aby Sąd Rejonowy przeprowadził pełne postępowanie dowodowe, w celu wyjaśnienia okoliczności istotnych dla sprawy. Przede wszystkim Sąd I instancji powinien ustalić podstawę faktyczną związaną z okolicznościami, na podstawie których powód wywodzi obowiązek zapłaty przez pozwaną kwot dochodzonych w pozwie. Dopiero wtedy można rozważyć, czy istniały przesłanki domagania się przez niego zapłaty dochodzonych kwot i – ewentualnie – wysokości należnego powodowi świadczenia.

Z przedstawionych powodów Sąd Okręgowy z mocy art. 386 § 4 oraz art. 108 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.