Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Michalska

Protokolant: sekretarz sądowy Urszula Kalinowska

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2017 r. w Warszawie

sprawy R. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

o odsetki

na skutek odwołania R. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

z dnia 6 lipca 2017 r. znak: (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje R. O. prawo do odsetek w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami praca cywilnego z tytułu niewypłacenia w terminie emerytury za okres od 20 września 2014 roku do 31 maja 2017 roku, liczonych od każdego następnego dnia po terminie wymagalności wyżej wymienionego świadczenia za każdy kolejny miesiąc do dnia zapłaty.

UZASADNIENIE

R. O. w dniu 28 lipca 2017 roku złożył do Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., odwołanie od decyzji z dnia 6 lipca 2017 roku, znak: (...), odmawiającej mu prawa do wypłaty odsetek ustawowych w związku z przyznaniem wcześniejszej emerytury.

W uzasadnieniu swego stanowiska ubezpieczony wskazał, że domaga się wypłaty odsetek od dnia 20 października 2014 roku do dnia zapłaty. (odwołanie z dnia 28 lipca 2017 roku, k. 2 a.s.)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

W uzasadnieniu swojego stanowiska organ rentowy wskazał, iż w przedmiotowej sprawie uznał, iż okolicznością niezbędną do wydania decyzji był wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 18 stycznia 2017 roku, który wpłynął do (...) Oddziału ZUS w dniu 5 czerwca 2017 roku. Zdaniem organu rentowego od tej daty należy liczyć 30-dniowy termin, w którym stosowna decyzja winna być wydana. Decyzja, którą organ rentowy wykonał wyrok została wydana w dniu 14 czerwca 2017 roku, a więc z zachowaniem ww. terminu. Jednocześnie organ rentowy zaznaczył, iż orzekające w sprawie przyznania ubezpieczonemu wcześniejszej emerytury Sąd Okręgowy i Sąd Apelacyjny w wyrokach nie stwierdziły odpowiedzialności organu rentowego, w związku z powyższym nie podstaw do wypłaty ubezpieczonemu odsetek. (odpowiedź na odwołanie z dnia 18 sierpnia 2017 roku, k. 4 – 4v a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

R. O., urodzony w dniu (...), od dnia 25 listopada 1971r. wnioskodawca był zatrudniony w Spółdzielni (...)w N.(dalej: (...)). W ramach tego zatrudnienia ubezpieczony zajmował się między innymi pracami przy transporcie, rozładunku ryb i wędzeniu ryb jako pomocnik wędzarza. Wraz z odwołującym w Spółdzielni między innymi pracował jego brat i matka. R. O. w trakcie zatrudnienia w (...) – w okresie od 13 października 1972 roku do 4 listopada 1972 roku, od 9 listopada 1972 roku do 11 listopada 1972 roku, od 29 listopada 1972 r. do 23 grudnia 1972 roku, od 30 kwietnia 1973 roku do 19 maja 1973 roku, w dniu 26 października 1973 roku, od 5 listopada 1973 roku do 20 listopada 1973 roku – był niezdolny do pracy i przebywał na zwolnieniach lekarskich. W dniu 18 marca 1974 roku R. O. został zatrzymany przez Milicję Obywatelską, natomiast od dnia 20 marca 1974 roku stosowano wobec niego areszt. W październiku 1974 roku wnioskodawca został skazany i odbywał karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w P., a następnie w Zakładzie Karnym na S.. Po odbyciu kary więzienia ubezpieczony nie zgłosił się do byłego pracodawcy po świadectwo pracy. Ubezpieczony w dacie zatrzymania przez Milicję Obywatelską nie był pracownikiem. ( k. 33 i 34 legitymacji ubezpieczeniowej – k. 79 a.r., zeznania ubezpieczonego w charakterze strony k. 13-14 akt VII U 2403/14 i k. 34 akt VII U 2403/14, zeznania świadka G. G. k.33 akt VII U 2403/14, zeznania świadka W. K. k.33-34 akt VII U 2403/14, rejestr śledztw i dochodzeń k.48 akt VII U 2403/14)

W dniu 20 sierpnia 2014 roku R. O. złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniosek o wcześniejszą emeryturę ( wniosek o emeryturę, k. 1-7 a.r.). Do wniosku ubezpieczony dołączył kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych wraz z dokumentami potwierdzającymi okresy jego zatrudnienia, w tym książeczkę ubezpieczeniową oraz świadectwa pracy. ( k.9 - 43 a.r. oraz k. 49 a.r., k. 65 a.r., k. 75 a.r., k. 79 a.r.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 7 listopada 2014 roku wydał decyzję, znak: (...), którą odmówił R. O. prawa do wcześniejszej emerytury z warunków szczególnych. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że ubezpieczony nie spełnił przesłanki wynikającej z art. 184 (w zw. z art.32) ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a mianowicie nie udokumentował na dzień 1 stycznia 1999 roku 25 lat okresów składowych i nieskładkowych. Organ rentowy ustalił, że ubezpieczony legitymuje się łącznym stażem pracy w wymiarze 24 lat, 10 miesięcy i 22 dni – w tym 24 lata, 5 miesięcy i 25 dni okresów składkowych oraz 4 miesiące i 27 dni okresów nieskładkowych. Organ rentowy ustalił również, że staż pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach wynosi 23 lata, 7 miesięcy i 6 dni. Jednocześnie organ rentowy wyjaśnił, że na podstawie zgromadzonej dokumentacji uznał za udowodnione okresy składkowe tj. zatrudnienie w (...) od 25 listopada 1971 roku do 13 października 1972 roku (w oparciu o wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej), okres zatrudnienia w (...) od 4 stycznia 1975 roku do 31 grudnia 1998 roku (na podstawie świadectwa pracy z dnia 30 kwietnia 2002 roku) oraz okresy nieskładkowe od 3 grudnia 1991 roku do 11 grudnia 1991 roku, od 1 sierpnia 1992 roku do 19 sierpnia 1992 roku, od 16 lutego 1993 roku do 24 lutego 1993 roku, od 15 grudnia 1993 roku do 23 grudnia 1993 roku, od 24 grudnia 1993 roku do 4 stycznia 1994 roku, od 3 czerwca 1994 roku do 8 czerwca 1994 roku, od 6 czerwca 1997 roku do 14 lipca 1997 roku, od 18 sierpnia 1997 roku do 15 września 1997 roku, od 24 kwietnia 1998 roku do 8 maja 1998 roku ( decyzja z dnia 7 listopada 2014 roku, znak: (...), k.85 tom I a.r.).

R. O. od niekorzystnej dla niego decyzji organu rentowego odwołał się do sądu inicjując postępowanie VII U 2403/14. ( odwołanie, k. 2 akt VII U 2403/14)

W toku postępowania Sąd Okręgowy przesłuchał świadków G. G. i W. K. oraz ubezpieczonego R. O., a także dopuścił dowód z rejestru śledztw i dochodzeń. ( zeznania świadka G. G. k.33 VII U 2403/14, zeznania świadka W. K. k.33-34 VII U 2403/14, zeznania ubezpieczonego w charakterze strony k.13-14 i k.34 VII U 2403/14, rejestr śledztw i dochodzeń, k. 48 akt VII U 2403/14)

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 7 października 2015 roku wydanym w sprawie o sygn. VII U 2403/14, zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że okres przebywania na zwolnieniu lekarskim od dnia 13 października 1972 roku do dnia 11 listopada 1972 roku, od dnia 29 listopada 1972 roku do dnia 23 grudnia 1972 roku, od dnia 30 kwietnia 1973 roku do dnia 15 maja 1973 roku i od dnia 5 listopada 1973 roku do dnia 20 listopada 1973 roku zaliczył do stażu pracy i przyznał R. O. prawo do wcześniejszej emerytury od dnia 20 września 2014 roku. W pozostałym zakresie Sąd Okręgowy oddalił odwołanie. ( wyrok Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 7 października 2015 roku, k. 70 akt VII U 2403/14).

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wniósł organ rentowy zaskarżając go w części w zakresie pkt 1 sentencji, zarzucając mu naruszenie prawa procesowego art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną ocenę dowodów polegającą na nieprawidłowym ustaleniu stanu faktycznego, tj. okresów w jakich ubezpieczony przebywał na zwolnieniach lekarskich pomiędzy 13 października 1972 roku a 20 listopada 1973 roku oraz przyjęciu, że są podstawy do uznania, iż R. O. w okresach w jakich pomiędzy 13 października 1972 roku a 20 listopada 1973 roku przebywał na zwolnieniach lekarskich to pozostawał w zatrudnieniu podczas gdy Sąd jednocześnie uznał, iż zarówno w okresach przypadających pomiędzy tymi zwolnieniami lekarskimi jak też od dnia zakończenia ostatniego ze zwolnień lekarskich do chwili aresztowania ubezpieczonego w dniu 18 kwietnia 1974 roku nie pozostawał w zatrudnieniu. W związku z powyższym zdaniem organu rentowego Sąd Okręgowy naruszył przepisy prawa materialnego poprzez przyjęcie, iż ubezpieczony legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999 roku okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze co najmniej 25 lat i na tej podstawie przyznania mu prawa do emerytury. (apelacja organu rentowego, k.84 – 86 akt VII U 2403/14)

Wyrokiem z dnia 18 stycznia 2017 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten tylko sposób, że w miejsce: „od dnia 13 października 1972 roku do dnia 11 listopada 1972 roku” wpisał „od dnia 13 października do dnia 4 listopada 1972 roku, od dnia 9 listopada 1972 roku do dnia 11 listopada 1972 roku”. W pozostałej części Sąd II instancji oddalił apelację organu rentowego. ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 stycznia 2017 roku, k. 104 akt VII U 2403/14)

W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, iż Sąd Okręgowy częściowo dokonał wadliwych ustaleń faktycznych. Sąd Apelacyjny ustalił na podstawie wpisów na str. 33 i 34 legitymacji ubezpieczeniowej ( k. 79 tom I a.r.), że odwołujący się przebywał na zwolnieniach lekarskich w okresach:

- od 13 października 1972 roku do 4 listopada 1972 roku,

- od 9 listopada 1972 roku do 11 listopada 1972 roku,

- od 29 listopada 1972 roku do 23 grudnia 1972 roku,

- od 30 kwietnia 1973 roku do 19 maja 1973 roku,

- w dniu 26 października 1973 roku,

- od 5 listopada 1973 roku do 20 listopada 1973 roku.

W oparciu o te ustalenia Sąd Apelacyjny dokonał więc stosownej zmiany zaskarżonego wyroku poprzez wpisanie w miejsce: „od dnia 13 października 1972 roku do dnia 11 listopada 1972 roku” słów: „od dnia 13 października 1972 roku do dnia 4 listopada 1972 roku, od dnia 9 listopada 1972 roku do dnia 11 listopada 1972 roku”. W pozostałym zakresie niezgodności polegające na nieuwzględnieniu przez Sąd I instancji okresu od 16 maja 1973 roku do 19 maja 1973 roku oraz dnia 26 października 1973 roku nie mogły być usunięte przez Sąd II instancji, z uwagi na niezaskarżenie wyroku w tej części przez odwołującego się. W ocenie Sądu Apelacyjnego, w pozostałej części apelacja organu rentowego nie zasługiwała na uwzględnienie. Sąd II instancji wskazał, iż Sąd Okręgowy prawidłowo ocenił, nie naruszając art. 233 §1 k.p.c., że odwołujący się w okresie od 13 października 1972 roku do 20 listopada 1973 roku, kiedy korzystał z wymienionych wyżej zwolnień lekarskich, pozostawał w zatrudnieniu w Spółdzielni (...) w N.. Zdaniem Sądu Apelacyjnego fakt zatrudnienia wnioskodawcy w (...) od 25 listopada 1971 roku był niewątpliwy, z uwagi na wpis pracodawcy o zatrudnieniu od tej daty w legitymacji ubezpieczeniowej na str. 82. Wnioskodawca zaś nie dysponował dokumentem wykazującym datę ustania zatrudnienia. W legitymacji ubezpieczeniowej na str. 2 i 7 Spółdzielnia w dniu 13 października 1972 roku potwierdziła odwołującemu fakt zatrudnienia. Zatrudnienie musiało zatem trwać przez okres pierwszego spornego zwolnienia lekarskiego od 13 października 1972 roku do 4 listopada 1972 roku. Kolejnych wpisów w legitymacji Spółdzielnia nie dokonywała. Sąd I instancji ustalenia faktyczne w zakresie pozostawania wnioskodawcy w zatrudnieniu w Spółdzielni w okresie zwolnień lekarskich od 13 października 1972 roku do 20 listopada 1973 roku poczynił w oparciu o dowody z dokumentów w postaci legitymacji ubezpieczeniowej, rejestru śledztw i dochodzeń oraz zeznania odwołującego się i świadków: G. G., W. K., którym dał wiarę w tym zakresie. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych co do tych okoliczności. ( uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 stycznia 2017 roku, k. 107 – 123 akt VII U 2403/14)

Wykonując powyższy wyrok Sądu Apelacyjnego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wydał w dniu 14 czerwca 2017 roku decyzję znak: (...), którą przyznał R. O. emeryturę od dnia 20 września 2014 roku, tj. od daty określonej w wyroku. ( decyzja z dnia 14 czerwca 2017 roku, znak: (...), k. 93 tom I a.r.)

R. O. w dniu 29 czerwca 2017 roku zwrócił się do organu rentowego z wnioskiem o wypłatę odsetek za nieterminową wypłatę świadczenia emerytalnego. W uzasadnieniu wniosku wskazał, że domaga się odsetek za okres od dnia 20 października 2014 roku do dnia zapłaty. ( wniosek z dnia 29 czerwca 2017 roku, k. 101 tom I a.r.)

Decyzją z dnia 6 lipca 2017 roku, znak: (...), organ rentowy odmówił R. O. prawa do wypłaty odsetek ustawowych w związku z wypłatą wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że podstawą do wydania decyzji o przyznaniu wcześniejszej emerytury był wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 stycznia 2017 roku, w którym sąd odwoławczy nie orzekł o odpowiedzialności organu rentowego za opóźnienie w ustaleniu prawa. ( decyzja z dnia 6 lipca 2017 roku, znak: (...), k. 105 tom I a.r.)

R. O. odwołał się od powyższej decyzji inicjując niniejsze postępowanie. (odwołanie z dnia 28 lipca 2017 roku, k. 2 a.s.)

Powyższy stan faktyczny w sprawie został ustalony w oparciu o powołane dowody z dokumentów znajdujące się w aktach rentowych, a także w dołączonych aktach o sygn. VII U 2403/14. Zdaniem Sądu były one wiarygodne i korespondowały ze sobą tworząc spójny stan faktyczny, który zresztą nie był kwestionowany przez strony.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie R. O. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 6 lipca 2017 roku, znak: (...), jako zasadne podlegało uwzględnieniu

Wydając zaskarżoną decyzję, organ rentowy powołał się na przepisy art. 118 ust. 1 i ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1383 t.j., dalej: ustawa emerytalna). Zgodnie z treścią art. 118 ust. 1 ustawy emerytalnej organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120. Natomiast art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej stanowi, że w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego.

W świetle powyższych unormowań podkreślić należy, że wyjaśnienie okoliczności niezbędnych do wydania decyzji należy do organu rentowego. Nie zmienia tego faktu wejście w życie art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej. Przepis ten ma bowiem ma wąski zakres przedmiotowy. Jego wykładnia systemowa prowadzi do wniosku, że na potrzeby ustalenia odpowiedzialności organu rentowego z tytułu opóźnienia w ustaleniu lub wypłacie świadczeń, sens wyrażonej w tym przepisie normy prawnej jest następujący: „Za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, uznaje się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia, o ile za nie ustalenie tych okoliczności odpowiedzialności nie ponosi organ rentowy” (tak: K. Ślebzak artykuł w Przeglądzie Sądowym 2006/2/94). Podobnie wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 11 września 2007 roku w sprawie P 11/07, OTK-A 2007/8/97, w którym stwierdził, że przepis art. 118 ust. 1a jest zgodny z Konstytucją, ale tylko pod warunkiem ściśle określonej jego interpretacji. Ma on być rozumiany w ten sposób, że za dzień wydania ostatniej decyzji uznaje się dzień wpływu do ZUS prawomocnego orzeczenia sądu, gdy postępowanie nie było zawinione przez organ rentowy. W związku z tym w sytuacji, gdy uprawniony występuje z roszczeniem o zapłatę odsetek, obowiązkiem sądu jest ustalenie, czy za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczenia odpowiedzialność ponosi organ rentowy.

Z materiału dowodowego sprawy VII U 2403/14 tut. Sądu Okręgowego oraz z dokumentów zgromadzonych w aktach emerytalnych wnioskodawcy wynika jednoznacznie, że za opóźnienie w przyznaniu świadczenia wnioskodawcy odpowiedzialność ponosi organ rentowy. Podnieść bowiem należy, że już z dokumentów złożonych przez ubezpieczonego przy wnioskach o prawo do emerytury w postaci świadectwa pracy świadectw pracy oraz legitymacji ubezpieczeniowej wynikało, iż wnioskodawca legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999 roku wymaganym 25-letnim stażem pracy. Organ rentowy, w decyzji odmawiającej przyznania prawa do wcześniejszej emerytury wskazał właśnie, iż ubezpieczony nie udokumentował na dzień 1 stycznia 1999 roku 25 lat okresów składowych i nieskładkowych. Odnośnie zatrudnienia w (...) organ rentowy w uzasadnieniu tejże decyzji uznał za udowodnione okresy składkowe od 25 listopada 1971 roku do 13 października 1972 roku, jak sam zaznaczył w oparciu o wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej. Natomiast Sąd Apelacyjny rozpoznając apelację również na podstawie danych z legitymacji ubezpieczeniowej znajdującej się w aktach rentowych na karcie 79 tom I uznał, iż należy zaliczyć do okresy zwolnień lekarskich w dniach od 13 października 1972 roku do 4 listopada 1972 roku, od 9 listopada 1972 roku do 11 listopada 1972 roku, od 29 listopada 1972 roku do 23 grudnia 1972 roku, od 30 kwietnia 1973 roku do 19 maja 1973 roku, w dniu 26 października 1973 roku, od 5 listopada 1973 roku do 20 listopada 1973 roku do stażu pracy ubezpieczonego. Podzielając tym samym stanowisko Sądu I instancji, iż odwołujący był od 13 października 1972 roku do 20 listopada 1973 roku zatrudniony w (...). W ocenie Sądu Okręgowego brak było podstaw niezaliczenia tych okresów przez organ rentowy już na etapie postępowania wyjaśniającego, bowiem już wtedy był on już w posiadaniu legitymacji ubezpieczeniowej odwołującego oraz świadectwa pracy wystawionego przez (...), na postawie których można było poczynić te same ustalenia co Sąd Apelacyjny (k. 81 tom I a.r.). W toku postępowania przed Sądem Okręgowym co prawda zostali przesłuchani świadkowie na okoliczność świadczenia przez odwołującego pracy w (...)oraz został dopuszczony dowód z rejestru śledztw i dochodzeń, z którego wynika, iż odwołujący miał przerwę w zatrudnieniu w (...), w związku z aresztowaniem a następnie odbywaniem kary. Jednak w ocenie Sądu Okręgowego te same ustalenia mogły zostać poczynione na podstawie akt rentowych i dokumentacji w nich się znajdującej, bez konieczności prowadzenia 3-letniego sporu sądowego.

Jednocześnie należy wskazać, iż w decyzji odmawiającej ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury z dnia 7 listopada 2014 roku organ rentowy nie odniósł się w ogóle do kwestii niezaliczenia ww. okresów wskazanych w legitymacji ubezpieczeniowej, ograniczając się wyłącznie do wskazania, które okresy uznał za udowodnione. Skoro organ rentowy zakwestionował treść legitymacji ubezpieczeniowej oraz tym samym świadectwa pracy w ww. zakresie winien był się do tego odnieść. Legitymacja ubezpieczeniowa oraz świadectwo pracy mogą być poddane ocenie przez organ rentowy, albowiem są to jedynie dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c., które stanowią dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenia zawarte w dokumenach. Dokument taki podlega kontroli zarówno co do prawdziwości wskazanych w nim faktów, jak i co do prawidłowości wskazanej podstawy prawnej. Należy jednocześnie zaznaczyć, iż zgodnie z treścią § 21 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia (dochodu, przychodu) przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia. Sąd, a także organ rentowy, są zatem uprawnione do weryfikacji danych zawartych w legitymacji ubezpieczeniowej. Jeżeli legitymacja ubezpieczeniowa czy świadectwo pracy zawiera dane, które nie są zgodne z prawdą, nie można na jej podstawie dokonać ustaleń, od których uzależnione jest prawo do świadczeń emerytalnych.

Jeśli jednak organ rentowy informacje zawarte w powyższym dokumencie kwestionuje nie może ograniczyć się do wskazania, że są one nieprawdziwe, ale bez szczegółowego uzasadnienia, znajdującego oparcie w materiale dowodowym lub w przepisach prawa. Tymczasem organ rentowy nie zaliczając ww. okresów zwolnienia lekarskiego do stażu pracy wnioskodawcy w ogóle nie podał uzasadnienia swojej decyzji w tym zakresie.

Nie bez znaczenia jest także fakt, że w ocenie wyroku dokonanej przez radcę prawnego organu rentowego z dnia 18 listopada 2015 roku ( k. 139 tom I a.r.) zalecono nie wnoszenie apelacji od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 7 października 2015 roku. Mimo to organ rentowy podjął decyzję, by wyrok wydany przez Sąd Okręgowy w sprawie VII U 2403/14 zaskarżyć apelacją i tym samym przedłużyć postępowanie o kolejny rok. Ostatecznie co do zasady zarzuty apelacji okazały się niezasadne. Jak bowiem wynika z uzasadnienia zaskarżonego rozstrzygnięcia, co podkreślił także Sąd Apelacyjny, Sąd Okręgowy w sprawie tej pomyłkowo jedynie wymienił okresy wskazane w legitymacji ubezpieczeniowej.

Dodać należy, iż okoliczność nie orzeczenia w wyroku tut. Sądu Okręgowego z dnia 7 października 2015 roku w sprawie VII U 2403/14 i wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 stycznia 2017 roku w sprawie III AUa 1835/15 o odpowiedzialności organu rentowego za opóźnienie w ustalaniu prawa i wypłacie świadczenia nie pozbawia wnioskodawcy prawa do wypłaty odsetek. Brak orzeczenia organu odwoławczego o odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, o którym mowa w art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie pozbawia bowiem ubezpieczonego prawa do odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczenia. W takiej sytuacji w procesie o odsetki od wypłaconego z opóźnieniem świadczenia należy przeprowadzić postępowanie dowodowe celem ustalenia, czy organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji ( por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2011 roku, I UZP 2/11, Biul. SN 2011/3/25).

W świetle powyższego zasadne jest więc żądanie wnioskodawcy wypłaty odsetek ustawowych od wypłaconego świadczenia, albowiem zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1778 t.j., dalej: ustawa systemowa), jeżeli Zakład – w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych – nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności, co w sprawie przyznania wnioskodawcy prawa do emerytury nie miało miejsca. Powyższe potwierdził Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 7 kwietnia 2010 roku, I UK 345/09, LEX Nr 607445, w którego uzasadnieniu wskazał, iż zawarte w art. 85 ust. 1 ustawy systemowej określenie: "nie ustalił prawa do świadczenia" oznacza zarówno niewydanie w terminie decyzji przyznającej świadczenie, jak i wydanie decyzji odmawiającej przyznania świadczenia, mimo spełnienia warunków do jego uzyskania. Przechodząc dalej wskazać należy, że zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 1 lutego 1999 roku w sprawie szczegółowych zasad wypłacania odsetek za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczeń z ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1999 r., nr 12, poz. 104), odsetki wypłaca się za okres od dnia następującego po upływie terminu na ustalenie prawa do świadczeń lub ich wypłaty, przewidzianego w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń - do dnia wypłaty świadczeń, z uwzględnieniem ust. 2-5. W myśl § 2 ust. 4 tego rozporządzenia, okres opóźnienia w wypłaceniu świadczeń okresowych liczy się od dnia następującego po ustalonym terminie ich płatności. Odsetki należą się bowiem za czas opóźnienia, tj. poczynając od dnia wymagalności długu, a kończąc na dniu jego zapłaty. Na ten zamknięty okres składają się poszczególne dni opóźnienia, a należność z tytułu odsetek narasta sukcesywnie, podwyższa się bowiem z każdym dniem o stosowną kwotę pieniężną. W prawie ubezpieczeń społecznych dniem zapłaty jest zaś dzień określony w § 2 ust. 6, tj. dzień przekazania należności na pocztę lub do banku.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy, uznając odwołanie ubezpieczonego za zasadne w zakresie w jakim domagał się on przyznania prawa do odsetek od przedmiotowego świadczenia - przyznał wnioskodawcy prawo do odsetek od niewypłaconej w terminie emerytury od dnia 20 września 2014 roku do dnia 31 maja 2017 roku liczonych od każdego następnego dnia po terminie wymagalności wyżej wymienionego świadczenia za każdy kolejny miesiąc do dnia zapłaty - o czym orzekł w sentencji wyroku.