Sygn. akt VI C 16/17
wyroku z dnia 16 stycznia 2018 r.
Pozwem z dnia 18 października 2016 r. (data nadania, k. 51) powód R. (...)2 Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K.wniósł o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa – Ministra Sprawiedliwości kwoty 26.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a ponadto o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że z uwagi na nieprawidłowości działania systemu elektronicznego postępowania upominawczego w zakresie egzekucji, złożony przez powoda kolejny wniosek o egzekucję roszczenia w wysokości 23.765,35 zł oraz 2.234,65 zł nie został w ogóle przez komornika prowadzącego pierwsze postępowanie egzekucyjne odebrany, wobec czego komornik nie wszczął egzekucji przez okres prawie roku, czego powód nie był świadomy. W sytuacji bowiem złożenia kolejnego wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, gdy wcześniejszy wniosek został zwrócony lub postępowanie egzekucyjne zostało umorzone, nie zostaje on zakwalifikowany przez system do zakładki (...)lecz znajduje się w zakładce (...)lub (...)i komornik nie ma technicznej możliwości jego pobrania. Wadliwości działania systemu wynikające z niedostosowania legislacyjnego systemu do obowiązujących procedur postępowania cywilnego doprowadziły do powstania po stronie powoda szkody, która pozostaje w związku przyczynowym z powyższym zaniechaniem legislacyjnym ((...)).
Pozwany Skarb Państwa – Minister Sprawiedliwości w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania w wysokości przewidzianej prawem. Pozwany podniósł, że nieuprawnionym jest nazywanie błędem systemu funkcjonalności opisanej w pozwie w sytuacji polegającej na tym, że kolejny wniosek egzekucyjny w sprawie już podjętej jest interpretowany jako nowy wniosek. Ponadto, system informatyczny wyposażony został w szereg szczegółowy technicznych możliwości dających komornikowi szansę zapoznania się z całą złożoną w sprawie dokumentacją. Pozwany zaznaczył, iż niezależnie od możliwości złożenia wniosku w systemie teleinformatycznym wierzyciel mógł również w każdym czasie złożyć taki wniosek pisemnie. W sprawie nie zachodzi zaniechanie legislacyjne, z uwagi na brak obowiązku wydania aktu normatywnego (przepisu prawa statuującego taki obowiązek). Zdaniem pozwanego powód nie wykazał szkody ani związku przyczynowego między szkodą a działaniem/zaniechaniem pozwanego. Powód bowiem nie powołał się na żadne okoliczności świadczące o tym, że wszczęcie egzekucji w dacie złożenia powtórnego wniosku w systemie teleinformatycznym doprowadziłoby do zaspokojenia wierzyciela, by sam upływ czasu zdecydował o bezskuteczności egzekucji oraz by w ogóle wszczął egzekucję przeciwko dłużnikowi w formie „papierowej”, po tym, jak powziął wiadomość o przeszkodzie w złożeniu wniosku w systemie (...) (odpowiedź na pozew, k. 75-80).
Do zakończenia postępowania strony podtrzymały zajmowane w sprawie stanowiska (pismo procesowe powoda z dnia 28 kwietnia 2017 r., k. 97-100; pismo procesowe pozwanego, k. 135-136).
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
Dnia 04 lutego 2013 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn. akt VI Nc-e 178435/13), w którym uwzględnił w całości roszczenie powoda R. (...) 2 Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w K.(dalej zamiennie Fundusz) przeciwko W. M.zawarte w pozwie z dnia 17 grudnia 2012 r. o zapłatę kwoty 21.101,35 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 17 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 2.664 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2013 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie nadał przedmiotowemu nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności.
Dowód: okoliczności bezsporne; pozew w (...), k. 24-27; nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, k. 28; postanowienie z dnia 24 kwietnia 2013 r., k. 32.
Dnia 04 grudnia 2013 r. Fundusz złożył za pośrednictwem systemu (...) wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi W. M. na podstawie nakazu zapłaty z dnia 04 lutego 2013 r. wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie w sprawie sygn. akt VI Nc-e 178435/13, który następnie został pobrany i zarejestrowany pod sygn. akt Km 52/14 przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu J. K.. Postępowanie egzekucyjne zostało umorzone postanowieniem z dnia 14 października 2014 r. z uwagi na bezskuteczność egzekucji.
Dowód: okoliczności bezsporne; odpowiedź komornika na skargę w sprawie II S 13/16, k. 118-118v.
Dnia 13 listopada 2014 r. Fundusz złożył do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu J. K., za pośrednictwem systemu (...), ponowny wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi W. M. na podstawie nakazu zapłaty z dnia 04 lutego 2013 r. wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie w sprawie sygn. akt VI Nc-e 178435/13.
Dowód: okoliczności bezsporne; wydruk wniosku, k. 22-23.
Wniosek z dnia 13 listopada 2014 r. nie został odnaleziony przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu J. K. w zakładce (...), nie został więc pobrany i zarejestrowany.
Dowód: okoliczności bezsporne; odpowiedź komornika na skargę w sprawie II S 13/16, k. 118-118v.
W dniu 11 marca 2016 r. Fundusz złożył do Sądu Okręgowego w Kaliszu, za pośrednictwem systemu (...), skargę o stwierdzenie przewlekłości postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu J. K. w sprawie z wniosku skarżącego przeciwko dłużnikowi W. M. z dnia 13 listopada 2014 r., powołując się na to, że po umorzeniu przez komornika postępowania egzekucyjnego wszczętego na podstawie wniosku z dnia 21 maja 2013 r. w związku z bezskutecznością egzekucji, wierzyciel złożył w dniu 13 listopada 2014 r. ponowny wniosek, który jednakże nie został przez Komornika podjęty. Postanowieniem z dnia 10 maja 2016 r. Sąd Okręgowy w Kaliszu w sprawie o sygn. akt II S 13/16 oddalił skargę.
Dowód: okoliczności bezsporne; skarga na przewlekłość, k. 35-39; kopia odpisu postanowienia, k. 43-48.
W systemie informatycznym obsługującym elektroniczne postępowanie upominawcze (dalej zamiennie (...)) w momencie, kiedy w systemie pojawia się nakaz zapłaty, można złożyć wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Po złożeniu takiego wniosku, system wyświetla komornikowi wszystkie wnioski podpięte pod konkretną sprawę (w zakładce „Moje sprawy”). Złożenie kolejnego wniosku egzekucyjnego nie powoduje zmiany zakładki dla danej sprawy.
Dowód: zeznania świadka P. O., k. 146v-147.
Komornika ma wgląd do pełnej treści wniosku o wszczęcie egzekucji, nakazu zapłaty, a także zapisania wniosku w formacie (...). Możliwe jest ściągnięcie do historii decyzji sądu, adnotacji komornika w sprawie, pełnej historii przebiegu danej sprawy i powstałych dokumentów w ramach tej samej sygnatury, a także dodanie przez komornika nowych pism.
Dowód: analiza funkcjonalności (...), k. 81-84.
W sytuacji, gdy w sprawie zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne przez system (...), a następnie komornik zwrócił wniosek lub postępowanie egzekucyjne zostało umorzone, to kolejny (nowy) wniosek egzekucyjny wierzyciela o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w tej samej sprawie jest kierowany przez system do spraw zwróconych lub umorzonych znajdujących się na koncie komornika, pod sygnaturą wcześniejszej sprawy. Komornik nie ma technicznej możliwości, aby skutecznie odnaleźć i pobrać wniosek umieszczony w zakładce (...) lub (...). Przedstawiony problem był zgłaszany wielokrotnie przez użytkownika systemu teleinformatycznego obsługującego (...), tj. przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny, w tym do Departamentu Informatyzacji Rejestrów Sądowych, w związku z analizą zgłoszeń dokonywanych przez komorników sądowych. Modyfikacja systemu nie została dokonana.
Dowód: pismo Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie z dnia 2 października 2017 r., k. 181-181v; korespondencja email, k. 20-21; korespondencja mailowa, k. 101-106.
W latach 2009-2010 system informatyczny do obsługi elektronicznego postępowania upominawczego funkcjonujący w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie realizowany przez (...) sp. z o.o. nie miał w swym założeniu realizować funkcjonalności ponownego złożenia wniosku egzekucyjnego do tego samego komornika. W ramach czynności wykonywanych przez (...) sp. z o. o. związanych z utrzymaniem systemu i usługami gwarancyjnymi w latach 2010-2016 Spółka nie dokonała modyfikacji systemu zapewniającej poprawną obsługę ponownych wniosków egzekucyjnych.
Dowód: pismo (...) sp. z o. o., k. 160.
Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy. Sporne kwestie zostały przez Sąd ustalone na podstawie wiarygodnych dowodów z dokumentów. Wskazane dokumenty Sąd uznał za pełnowartościowy materiał dowodowy, ponieważ ich autentyczność, jak i treść nie budzą wątpliwości. Podkreślić należy, że dokumenty te nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania. W kwestii przedłożonych wydruków z panelów dyskusyjnych komorników sądowych, z których wynikają opisane w pozwie problemy techniczne systemu (...) Sąd uznał za wystarczające przedłożone kopie dokumentów. Informacje zawarte w tych pismach znajdują bowiem pełne potwierdzenie w pismach przesłanych przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie oraz spółkę (...) Sp. z o.o.
Sąd opierał się również na zeznaniach świadka P. O., które nie były kwestionowane przez żadną ze stron. W ocenie Sądu zeznania świadka były jasne, logiczne i przekonujące, brak było podstaw do ich kwestionowania. Ponadto zeznania tego świadka korespondowały z treścią dokumentów znajdujących się w aktach sprawy.
Pozwany cofnął wniosek o przesłuchanie świadka J. K. (k. 163).
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.
W niniejszej sprawie powód R. (...) 2 Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K.dochodził od pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Sprawiedliwości zapłaty kwoty 26.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu tytułem odszkodowania za szkodę spowodowaną zaniechaniem pozwanego przy wykonywaniu władzy publicznej polegającym na niewydaniu przez niego aktu normatywnego (rozporządzenia), które dostosowałoby funkcjonowanie systemu elektronicznego postępowania upominawczego do obowiązujących procedur i umożliwiło wierzycielom ponowne składanie wniosku egzekucyjnego w przypadku, w którym poprzednio wszczęte postępowanie zostało umorzone przez komornika sądowego.
Pozwany kwestionował roszczenie powoda wskazując, że nie doszło do zaniechania legislacyjnego, gdyż pozwany nie miał obowiązku wydania aktu wykonawczego, a ponadto powód nie wykazał poniesionej szkody ani związku przyczynowego między nią a potencjalnym zaniechaniem pozwanego.
Bezsporne w niniejszej sprawie pozostawały okoliczności dotyczące przebiegu postępowania egzekucyjnego wszczętego przez powoda (wierzyciela) na podstawie nakazu zapłaty z dnia 04 lutego 2013 r. wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie w sprawie sygn. akt VI Nc-e 178435/13, a zatem okoliczności, że powód złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego poprzez system informatyczny elektronicznego postępowania upominawczego w dniu 04 grudnia 2013 r., postępowanie egzekucyjne zarejestrowane pod sygn. akt Km 52/14 przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu J. K. zakończyło się umorzeniem postępowania z uwagi na bezskuteczność egzekucji. Następnie wierzyciel złożył w dniu 13 listopada 2014 r. ponowny wniosek o wszczęcie egzekucji do tego samego komornika, który jednakże z uwagi na funkcjonowanie systemu informatycznego (...) nie został odnaleziony przez Komornika Sądowego w zakładce (...), a w konsekwencji nie został pobrany i zarejestrowany, a egzekucja nie była prowadzona.
Sporne natomiast pozostawały okoliczności dotyczące samej odpowiedzialności pozwanego za zaistniałą sytuację oraz kwestia tego, czy system (...) posiadał błędy opisane w pozwie.
Podstawę żądania powoda stanowiły przepisy art. 417 § 1 w zw. z art. 417 1 § 4 k.c. (błędnie oznaczone w pozwie jako art. 471 § 1 i art. 471 § 4 k.c.) oraz art. 361 k.c.
Zgodnie z treścią art. 417 § 1 k.c. za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Zgodnie zaś z art. 417 1 § 4 k.c. jeżeli szkoda została wyrządzona przez niewydanie aktu normatywnego, którego obowiązek wydania przewiduje przepis prawa, niezgodność z prawem niewydania tego aktu stwierdza sąd rozpoznający sprawę o naprawienie szkody.
Z powyższych przepisów wynika, że do przypisania odpowiedzialności Skarbu Państwa na podstawie powołanej podstawy prawnej niezbędne jest w pierwszej kolejności ustalenie zdarzenia sprawczego, którym w tym wypadku jest niewydanie aktu normatywnego (art. 417 1 § 4 k.c.).
W pierwszej kolejności zaznaczyć trzeba, że przepis art. 417 1 § 4 k.c. przesądza o ograniczeniu możliwości żądania odszkodowania wyłącznie do przypadków, gdy przepis prawa nakazywał organowi władzy publicznej wydanie określonego aktu normatywnego, a ten owej czynności konwencjonalnej nie dokonał (tak Kidyba Andrzej (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna, LEX 2014). Przy czym, w wyroku z dnia 5 grudnia 2007 r. (I CSK 273/07, LEX nr 334979) SN uznał, że „treść art. 417 1 § 4 k.c. nie upoważnia do przyjęcia tezy, że z zaniechaniem legislacyjnym mamy do czynienia także wówczas, gdy ustawodawca stworzył regulację niepełną, fragmentaryczną. Natomiast nie ma wątpliwości, że powszechnie odczuwana potrzeba uregulowania określonej kwestii, silnie wsparta na ogólnych założeniach aksjologicznych, nie oznacza «przewidywanego przepisem prawa» obowiązku wydania aktu normatywnego (…)”. Odpowiedzialność za zaniechanie legislacyjne dotyczy wyłącznie przypadków, gdy wynikający z przepisu prawa obowiązek wydania aktu normatywnego został wyrażony w sposób jednoznaczny i konkretny, co uzasadnione jest koniecznością niedopuszczenia do ingerencji władzy sądowniczej w sferę uprawnień zastrzeżonych dla władzy ustawodawczej (por. wyrok SN z dnia 6 września 2012 r., I CSK 59/12, Biul. SN 2012, nr 12, s. 12). W doktrynie wskazuje się, że odpowiedzialność odszkodowawcza ograniczona jest do przypadków, gdy przepis prawny konkretyzuje treść aktu normatywnego w ten sposób, że określa, na czym miałoby polegać zachowanie organu władzy publicznej, aby do szkody nie doszło.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy, już w tym miejscu trzeba wskazać na bezpodstawność żądania powoda. Powód nie wskazał bowiem na konkretny przepis, który zobowiązywał by pozwanego do uregulowania wprost kwestii podnoszonych przez powoda (tj. możliwości rejestrowania ponownego wniosku egzekucyjnego wierzyciela w ramach tego samego postępowania egzekucyjnego uprzednio zakończonego przez komornika, w tym umorzeniem). Kwestie dotyczące prowadzenia przez komorników postępowań egzekucyjnych zostały zgodnie z upoważnieniem ustawowym zawartym w art. 17b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (t.j. Dz.U.2017.1277 ze zm.) uregulowane pierwotnie w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie szczegółowych czynności Krajowej Rady Komorniczej oraz szczegółowych czynności komornika związanych z egzekucją prowadzoną na podstawie elektronicznego tytułu wykonawczego (Dz.U.2009.224.18050 a następnie w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 września 2016 r. w sprawie czynności Krajowej Rady Komorniczej umożliwiających komornikom prowadzenie egzekucji na podstawie elektronicznego tytułu wykonawczego oraz czynności komornika dokonywanych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego w postępowaniu egzekucyjnym (Dz.U.2016.1417).
Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego nie ulega wątpliwości, że istniejący system informatyczny nie zawiera możliwości rejestrowania w zakładce (...) kolejnego wniosku egzekucyjnego wierzyciela w sprawie, w której komornik zakończył postępowanie egzekucyjne prowadzone na podstawie uprzedniego wniosku wierzyciela. Pozwany co prawda, powołując się analizę funkcjonalności (...), podnosił, że komornicy mają możliwość przeglądania wszystkich dokumentów podpiętych do danej sprawy, a nawet ich drukowania, to jednakże nie zaprzeczył, iż możliwość, na którą powoływał się powód nie została w systemie informatycznym (...) przewidziana. Ponadto, okoliczność tę potwierdziła także treść pisma z Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie z dnia 2 października 2017 r., w którym wyraźnie wskazano, że w sytuacji, gdy w sprawie zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne przez system (...), a następnie komornik zwrócił wniosek lub postępowanie egzekucyjne zostało umorzone, to kolejny wniosek egzekucyjny wierzyciela o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w tej samej sprawie jest kierowany przez system do spraw zwróconych lub umorzonych znajdujących się na koncie komornika, pod sygnaturą wcześniejszej sprawy. Komornik nie ma technicznej możliwości, aby skutecznie odnaleźć i pobrać wniosek umieszczony w zakładce (...) lub (...).
Drugorzędne pozostaje w tej sytuacji ustalenie tego, czy system w ogóle nie zwiera takiej opcji, czy jest to raczej błąd systemu. Należy bowiem uznać, że skoro ustawodawca wprowadza system elektroniczny postępowań cywilnych, w tych egzekucyjnych, to powinien takie możliwości przewidywać/wprowadzić, a już z całą pewnością w sytuacji, gdy problem taki jest przez beneficjentów takiego systemu sygnalizowany, co bez wątpienia miało miejsce, jak wynika z treści pisma z dnia 2 października 2017 r.
Niezależnie jednakże od faktycznej oceny zaistniałej sytuacji i negatywnego zapatrywania Sądu na aktualny sposób funkcjonowania systemu informatycznego (...) w opisywanym przez powoda zakresie, to nie można uznać, że pozwany dopuścił się zaniechania legislacyjnego, które – co Sąd wyżej wyjaśnił – zachodzi tylko wówczas, gdy konkretny obowiązek wydania aktu normatywnego na pozwanym spoczywa. Poza tym, nie można mówić o takim zaniechaniu także i z tego powodu, że w niniejszym postępowaniu można by ewentualnie czynić pozwanemu zarzut o stworzeniu regulacji niepełnej, niedostosowanej do konkretnych, faktycznych potrzeb odbiorców systemu, co nie może być uznane za zaniechanie legislacyjne w rozumieniu art. 417 1 § 4 k.c.
Ponadto, dla określenia odpowiedzialności odszkodowawczej władz publicznych na podstawie art. 417 § 1 k.c. (w zw. z art. 417 1 § 4 k.c.), obok zdarzenia sprawczego, konieczne jest ustalenie pozostałych przesłanek odpowiedzialności deliktowej, a więc szkody i związku przyczynowego. Przepis art. 417 k.c. nie zawiera w tej kwestii żadnej regulacji, a tym samym znajdą zastosowanie ogólne reguły dotyczące kompensaty szkody w mieniu (majątkowej) i na osobie (majątkowej i niemajątkowej) oraz koncepcji związku przyczynowego – w szczególności ujęte m.in. w art. 361 k.c. (por. wyrok TK z dnia 4 grudnia 2001 r., SK 18/00, OTK 2001, nr 8, poz. 256; wyrok TK z dnia 23 września 2003 r., K 20/02, OTK-A 2003, nr 7, poz. 76, oraz wyrok SN z dnia 7 listopada 2013 r., V CSK 519/12, LEX nr 1391709).
W ocenie Sądu powód w niniejszej sprawie nie wykazał zaistnienia powyższych przesłanek odpowiedzialności Skarbu Państwa – Ministra Sprawiedliwości względem niego, tj. szkody oraz związku przyczynowego między szkodą a zdarzeniem sprawczym.
Powód dochodził od pozwanego kwoty 26.000 zł stanowiącej równowartość kwoty wierzytelności dochodzonej przez powoda od dłużnika na podstawie nakazu zapłaty z dnia 04 lutego 2013 r. wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 178435/13. Jednakże, zdaniem Sądu, powód nie wykazał, że szkodę we wskazanej wysokości faktycznie poniósł. W szczególności za bezpodstawne należy uznać założenia powoda, iż w sytuacji gdyby komornik wszczął postępowanie egzekucyjne na podstawie ponownego wniosku wierzyciela z dnia 13 listopada 2014 r., egzekucja ta doprowadziłaby do zaspokojenia wierzyciela i co więcej - do zupełnego zaspokojenia jego wierzytelności w wysokości wskazanej w pozwie. Powód nie podjął żadnej inicjatywy dowodowej w tym zakresie. Ubocznie jedynie wskazać należy, że z pisma komornika stanowiącego odpowiedź na skargę na przewlekłość postępowania wynika, że sytuacja dłużnika nie polepszyła się i nie doprowadziłaby do wyegzekwowania należności powoda z uwagi m.in. na wielu wierzycieli uprzywilejowanych.
Należy również zauważyć, że na zaistniałą sytuację miał wpływ także sam wierzyciel, który mimo świadomości o brakach systemu informatycznego (...) nie podjął żadnych czynności przez prawie rok od umieszczenia w systemie informatycznym kolejnego wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w dniu 13 listopada 2014 r. Dopiero w dniu 28 września 2015 r. wystąpił do komornika z pytaniem o stan postępowania egzekucyjnego. Takiej sytuacji nie usprawiedliwia fakt, na który wskazywał powód, że jest on podmiotem masowym i prowadzi jednocześnie wiele podobnych postępowań. Okoliczność ta, w ocenie Sądu, działa wręcz na niekorzyść powoda, który jako profesjonalista w branży windykacji należności, z bogatym doświadczeniem w tej dziedzinie, powinien dochować należytej staranności, aby zabezpieczyć swoje interesy. Zatem, można mu w tym zakresie uczynić zasadny zarzut, że nie podjął on jakiejkolwiek czynności sprawdzającej, ustalającej, celem weryfikacji, czy jego ponownemu wnioskowi egzekucyjnemu w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 178435/13 nadano właściwy bieg.
Sąd wziął także pod uwagę, że powód nie był ograniczony jedynie elektronicznym trybem złożenia stosownego wniosku. W sytuacji, gdyby powód prowadził swoje sprawy z należytą starannością i po złożeniu wniosku w dniu 13 listopada 2014 r. zorientował się, że system informatyczny ma wady, które uniemożliwiają właściwe zaspokojenie jego praw, mógł złożyć „tradycyjny” pisemny wniosek egzekucyjny, gdyż możliwości takiej nie wykluczają przepisy procedury cywilnej, w tym przede wszystkim art. 797 k.p.c. W tym miejscu trzeba wskazać, że w wyroku SN z dnia 4 sierpnia 2006 r. (III CSK 138/05, OSNC 2007, nr 4, poz. 63) wskazano, że odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną zaniechaniem legislacyjnym powstaje tylko wtedy, gdy prawa jednostek – przyznane przez prawodawcę w sposób oczywisty i bezwarunkowy – nie mogą być zrealizowane na skutek niewydania odpowiedniego aktu normatywnego. W zaistniałej sytuacji nie może być o takiej sytuacji mowy, gdyż powód miał możliwość egzekwowania swych praw także poza procedurą postępowania elektronicznego, pomimo, że tytuł wykonawczy wydany został w elektronicznym postępowaniu upominawczym.
Wszystkie wskazane okoliczności wykluczają zatem uznanie, iż w sprawie zachodzi związek przyczynowy miedzy potencjalną szkodą – także nie udowodnioną przez powoda – a zaniechaniem legislacyjnym pozwanego, którego w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy pozwanemu przypisać nie można.
W ocenie Sądu powód nie wykazał zatem żadnej z przesłanek odpowiedzialności pozwanego na podstawie art. 417 § 1 w zw. z art. 417 1 § 4 k.c. w zw. z art. 361 k.c., a zatem powództwo jako bezpodstawne należało oddalić.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Stroną w całości przegrywającą proces jest powód, a zatem od niego należał się zwrot pozwanemu poniesionych kosztów procesu, na które złożyła się kwota 4.800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego pozwanego przez profesjonalnego pełnomocnika, zasądzona na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. poz. 1804).
Wobec powyższego Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
SSR Barbara Syta – Latała
(...)
(...)
(...)