Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2018 roku w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa D. M.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki D. M. kwotę 2 558,40 złotych ( dwa tysiące pięćset pięćdziesiąt osiem złotych czterdzieści groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 01 października 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki D. M. kwotę 2 045 złotych ( dwa tysiące czterdzieści pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 196,18 złotych ( sto dziewięćdziesiąt sześć złotych osiemnaście groszy) tytułem zwrotu kosztów sądowych tymczasowo wypłaconych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt VI GC 540/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 stycznia 2017 roku powódka D. M. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 2 558,40 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 01 października 2016 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w wyniku kolizji drogowej uszkodzeniu uległ pojazd marki A. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do M. K.. Poszkodowany zlecił naprawę uszkodzonego pojazdu, a na czas naprawy wynajął pojazd zastępczy. Za usługę najmu tego pojazdu została wystawiona poszkodowanemu faktura o numerze (...) na kwotę 3 813 złotych netto uwzględniającą 20 dni najmu oraz stawkę w kwocie 190,65 złotych brutto.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wypłacił odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 1 254,60 złotych brutto niezasadnie obniżając, zdaniem powódki, zastosowaną przez nią stawkę najmu do kwoty 104,55 złotych brutto oraz przyjmując jako zasadny okres najmu jedynie 12 dni.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 14 lutego 2017 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI GNc 508/17 referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w sprzeciwie od powyższego orzeczenia wniósł o oddalenie powództwa wskazując, iż w jego ocenie wypłacił on już należne odszkodowanie pokrywające zasadne koszty najmu pojazdu zastępczego, kwestionując jednocześnie wysokość stawki zastosowanej przez powoda za najem przedmiotowego pojazdu zastępczego oraz czas jego trwania. Jednocześnie pozwany wskazał, że poszkodowany M. K. został poinformowany o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego oferowanego przez podmioty współpracujące z ubezpieczycielem, jednakże nie są znane powody, dla których poszkodowany nie skorzystał z tej oferty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W wyniku kolizji drogowej uszkodzony został pojazd marki A. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do M. K..

Odpowiedzialność za tę szkodę ponosił kierujący pojazdem ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W..

niesporne

Pismem z datą w nagłówku „dnia 08 lipca 2016 roku” M. K. został poinformowany o możliwości skorzystania z pojazdu zastępczego oferowanego przez podmioty współpracujące z ubezpieczycielem i stosowanych przez nich stawkach za najem.

pismo – k. 44 akt

W dniu 13 lipca 2016 roku poszkodowany M. K. zawarł z D. M. umowę najmu pojazdu zastępczego. Pojazd zastępczy został zwrócony w dniu 22 sierpnia 2016 roku.

umowa najmu pojazdu zastępczego – k. 9 akt, oświadczenie – k. 8 akt, protokół przekazania pojazdu – k. 10 akt, protokół zwrotu pojazdu – k. 11 akt

W dniu 07 lipca 2016 roku poszkodowany M. K. zawarł z D. M. umowę cesji wierzytelności z tytułu odszkodowania obejmującego koszty najmu pojazdu zastępczego.

umowa cesji wierzytelności – k. 13 akt

W dniu 31 sierpnia 2016 roku z tytułu najmu pojazdu zastępczego przez okres 20 dni D. M. wystawiła poszkodowanemu M. K. fakturę o numerze (...) na kwotę 3 813 złotych brutto według stawki w kwocie 190,65 złotych brutto za dobę najmu pojazdu.

faktura – k. 12 akt

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wypłacił tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego kwotę 1 254,60 złotych uwzględniając okres najmu wynoszący 12 dni oraz stawkę w kwocie 104,55 złotych brutto za dobę najmu.

decyzja – k. 17 akt

Celowy i ekonomicznie uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego na czas naprawy pojazdu marki A. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynosił 20 dni.

Uszkodzony pojazd marki A. (...) zaliczany jest do klasy pojazdów segmentu D.

Wynajęty pojazd marki F. (...) zaliczany jest do niższej klasy pojazdów, tj. segmentu C.

Zakłady naprawcze i wypożyczalnie pojazdów z Ż. i okolic w okresie likwidacji szkody stosowały za najem pojazdów zastępczych klasy C stawki od 94,15 złotych brutto do 230 złotych brutto.

opinia biegłego sądowego M. P. – k. 86-107 akt

Sąd zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary, tym bardziej, że nie były one kwestionowane w zakresie ich mocy dowodowej przez żadną ze stron. Pozostałe dokumenty dołączone do akt nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż nie wnosiły do sprawy nowych i istotnych okoliczności. Sąd wziął pod uwagę również oświadczenia stron uwzględniając je jednakże w takim jedynie zakresie, w jakim nie były one kwestionowane przez stronę przeciwną.

Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2018 roku wydanym na rozprawie Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka Z. N. na okoliczność przyczyn, dla których poszkodowany nie skorzystał z oferty najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem zakładu ubezpieczeń mając na uwadze, że zarządzeniem z dnia 29 listopada 2017 roku w związku z niepodjęciem przesyłki zawierającej wezwanie świadka Z. N. kierowanej na adres: (...)-(...) Ż., ulica (...), zobowiązano pełnomocnika pozwanego do jednoznacznego wskazania, czy domaga się wezwania na świadka Z. N. oraz do wskazania jego adresu zamieszkania, gdyż z dokumentów w aktach sprawy wynikało, że Z. N. był opiekunem szkody, zaś powyższy adres jest adresem zamieszkania poszkodowanego M. K., w terminie 7 dni, pod rygorem uznania, że domaga się przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka Z. N. i oddalenia wniosku o przesłuchanie tego świadka (w razie niewskazania jego adresu) oraz mając na uwadze, że pełnomocnik pozwanego nie wykonał powyższego zobowiązania w żadnym zakresie.

Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii spornych w niniejszej sprawie miała opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej i maszynowej M. P.. W ocenie Sądu opinia biegłego sądowego została sporządzona wedle tezy dowodowej wysnutej przez Sąd, poza tym jest logiczna, zgodna z zasadami doświadczenia życiowego i wskazaniami wiedzy. Komunikatywność jej sformułowań pozwala na zrozumienie wyrażonych w niej ocen i poglądów, a także sposobu dochodzenia do wniosków końcowych. Nie zawiera ona również wewnętrznych sprzeczności i wykluczających się wzajemnie wniosków. Nie była także kwestionowana przez żadną ze stron, toteż Sąd oparł się na niej dokonując rozstrzygnięcia niniejszej sprawy i ustalając, że stawka za dobę najmu pojazdu zastępczego, której domaga się powódka, tj. w kwocie 190,65 złotych brutto jest stawką rynkową, zaś okres najmu pojazdu zastępczego wynoszący 20 dni jest celowy i uzasadniony.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie powódka D. M. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 2 558,40 złotych tytułem zapłaty pozostałej części odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Pozwany wnosząc o oddalenie powództwa, kwestionował żądanie pozwu co do wysokości w zakresie stawek najmu, jak i w zakresie okresu najmu pojazdu zastępczego.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 i 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Przedmiotem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest odpowiedzialność ubezpieczającego za szkody wyrządzone osobom trzecim. Jest to więc ubezpieczenie jego odpowiedzialności za wyrządzenie szkody opartej na zasadzie winy lub na zasadzie ryzyka. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej sięga tak daleko, jak odpowiedzialność cywilna ubezpieczającego, a wysokość świadczeń ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest determinowana wysokością zobowiązań odszkodowawczych ubezpieczającego. W związku z tym odpowiedzialność odszkodowawcza ubezpieczyciela jest taka, do jakiej zobowiązany byłby sprawca szkody, gdyby to od niego powód domagał się naprawienia szkody.

Zgodnie zaś z dyspozycją art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła. W myśl § 2 niniejszego przepisu, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono.

Przepis art. 361 § 2 kodeksu cywilnego statuuje zatem zasadę pełnego odszkodowania. Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Jednocześnie naprawieniu podlega jedynie taka szkoda, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy. Wskazać przy tym należy, że korzystanie z rzeczy nie stanowi samoistnej wartości majątkowej i w każdym przypadku należy badać, czy pozbawienia możliwości korzystania z rzeczy wywołało uszczerbek majątkowy poszkodowanych.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, iż w majątku poszkodowanego M. K. powstała szkoda majątkowa, której część stanowią koszty zasadnego wynajmu pojazdu zastępczego na czas dokonywanej naprawy pojazdu uszkodzonego w wyniku kolizji. Nie podlega bowiem wątpliwości, iż w sytuacji gdyby do kolizji de facto nie doszło, nie powstałyby dodatkowe koszty związane z najmem pojazdu zastępczego.

Rozstrzygając kwestię zasadnego okresu najmu pojazdu zastępczego Sąd miał na uwadze, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem koszty najmu przez poszkodowanego tzw. samochodu zastępczego obejmować mogą tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (tak Sąd Najwyższy z dnia 05 listopada 2004 roku, sygn. akt II CK 494/03, Biuletyn Sądu Najwyższego 2005/3/11), który w niniejszej sprawie, jak ustalił biegły sądowy, wynosił 20 dni. W tym zakresie wnioski biegłego sądowego nie były kwestionowane przez żadną ze stron, stąd też i Sąd nie znalazł podstaw do ich zakwestionowania.

Odnośnie wysokości stawki najmu pojazdu zastępczego, to wskazać należy, że powódka domagała się refundacji przedmiotowych kosztów według stawki w kwocie 190,65 złotych brutto za dobę.

Z opinii biegłego sądowego M. P. wynikało, że uszkodzony pojazd marki A. (...) zaliczany jest do klasy pojazdów segmentu D, zaś wynajęty pojazd marki F. (...) zaliczany jest do niższej klasy pojazdów, tj. segmentu C. Zakłady naprawcze i wypożyczalnie pojazdów z Ż. i okolic w okresie likwidacji szkody stosowały za najem pojazdów zastępczych klasy C stawki od 94,15 złotych brutto do 230 złotych brutto. Powyższe zaś pozwala na przyjęcie, że stawka, według której powódka domaga się zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w niniejszej sprawie, tj. w kwocie 190,65 złotych brutto, jest stawką rynkową.

Jednocześnie pozwany kwestionując żądanie pozwu wskazywał, że poszkodowany M. K. został poinformowany o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego oferowanego przez podmioty współpracujące z ubezpieczycielem, jednakże nie są znane powody, dla których poszkodowany nie skorzystał z tej oferty.

Nie ma wątpliwości, że co do zasady poszkodowany ma prawo wyboru dowolnej wypożyczalni oferującej pojazdy zastępcze, o ile stawka najmu mieści się w kategoriach cen rynkowych występujących na rynku lokalnym. Poszkodowany ma jednakże także, na podstawie art. 362 k.c. oraz art. 16 ust. 1 punkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 roku, poz. 2060 ze zmianami), obowiązek minimalizacji szkody rozumiany jako zapobieżenie, w miarę możliwości, zwiększeniu się szkody. Jak nadto wskazał w uchwale z dnia 17 listopada 2011 roku Sąd Najwyższy (sygn. akt III CZP 5/11) nie wszystkie koszty, a więc nie wszystkie wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszenia jej rozmiarów. W uchwale z dnia 24 sierpnia 2017 roku (sygn. akt III CZP 20/17) Sąd Najwyższy wskazał, że wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu, objęte są odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione, tj. usprawiedliwione szczególnymi okolicznościami i potrzebami poszkodowanego.

W niniejszej sprawie to na pozwanym, zgodnie z treścią art. 6 k.c., spoczywał ciężar wykazania, że poszkodowany M. K. naruszył obowiązek minimalizacji szkody, tj. zaniechał współdziałania z pozwanym w procesie likwidacji szkody w postaci co najmniej podjęcia próby ustalenia szczegółów i dokładnych warunków najmu pojazdu zastępczego oferowanego przez ubezpieczyciela, albowiem to pozwany z tej okoliczności chciał wywodzić korzystne dla siebie skutki prawne. Pozwany zaniechał w tym zakresie inicjatywy dowodowej, złożył wprawdzie wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka Z. N. na okoliczność przyczyn, dla których poszkodowany nie skorzystał z oferty najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem zakładu ubezpieczeń, niemniej jednak wniosek ten został oddalony, jako że zarządzeniem z dnia 29 listopada 2017 roku w związku z niepodjęciem przesyłki zawierającej wezwanie świadka Z. N. kierowanej na adres: (...)-(...) Ż., ulica (...), zobowiązano pełnomocnika pozwanego do jednoznacznego wskazania, czy domaga się wezwania na świadka Z. N. oraz do wskazania jego adresu zamieszkania, gdyż z dokumentów w aktach sprawy wynikało, że Z. N. był opiekunem szkody, zaś powyższy adres jest adresem zamieszkania poszkodowanego M. K., w terminie 7 dni, pod rygorem uznania, że domaga się przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka Z. N. i oddalenia wniosku o przesłuchanie tego świadka (w razie niewskazania jego adresu) – mając na uwadze, że pełnomocnik pozwanego nie wykonał powyższego zobowiązania w żadnym zakresie.

W tej sytuacji zdaniem Sądu nie sposób uznać, ażeby pozwany wykazał, że zachowanie poszkodowanego M. K. nie było prawidłowe i przyczyniło się do zwiększenia rozmiarów szkody.

Mając powyższe na uwadze należało uznać, iż pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zobowiązany był do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego stanowiących iloczyn uzasadnionego okresu najmu (20 dni) oraz stawki w kwocie 190,65 złotych brutto, a zatem kwoty 3 813 złotych brutto. Pozwany z tytułu najmu pojazdu zastępczego wypłacił powodowi kwotę 1 246,60 złotych (104,55 złotych brutto x 12 dni), zatem do zapłaty pozostała jeszcze kwota 2 558,40 złotych, co oznacza, że żądanie pozwu w całości było zasadne.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 822 k.c. w zw. z art. 361 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. w punkcie I wyroku zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki D. M. kwotę 2 558,40 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 01 października 2016 roku do dnia zapłaty (termin naliczania odsetek oraz odszkodowanie w wysokości brutto nie były kwestionowane przez pozwanego).

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie II wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki D. M. kwotę 2 045 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą składają się kwoty: 128 złotych tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, 900 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (na podstawie § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zmianami), 17 złotych tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 1 000 złotych tytułem zwrotu wykorzystanej zaliczki uiszczonej na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego.

Na podstawie art. na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 roku, poz. 300) Sąd postanowił w punkcie III wyroku o nakazaniu ściągnięcia od pozwanego kwoty 196,18 złotych stanowiącej wynagrodzenie biegłego sądowego wypłacone mu na podstawie postanowienia z dnia 06 marca 2018 roku (k. 113 akt) w części nie pokrytej zaliczką strony.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 30 kwietnia 2018 roku