Sygn. akt II Ca 191/18
Dnia 22 maja 2018 r.
Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Grażyna Kobus
Sędziowie: SO Barbara Nowicka
SO Agnieszka Terpiłowska
Protokolant: Violetta Drohomirecka
po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2018 r. w Świdnicy
na rozprawie
sprawy z wniosku J. B.
przy udziale M. B.
o uchylenie lub zmianę postanowienia Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia
3 grudnia 2015 r. w sprawie o sygn. (...) o stwierdzenie nabycia spadku po K. B.
na skutek apelacji uczestnika postępowania
od postanowienia Sądu Rejonowego w Kłodzku
z dnia 23 listopada 2017 r., sygn. akt I Ns 352/16
p o s t a n a w i a:
uchylić zaskarżone postanowienie, znieść postępowanie przeprowadzone po dniu 26 kwietnia 2016 r. i przekazać
sprawę Sądowi Rejonowemu w Kłodzku do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej.
(...)
Sygn. akt II Ca 191/18
Wnioskodawca J. B. wniósł o zmianę i uchylenie postanowienia spadkowego wydanego w dniu 3.12.2015r. po zmarłej w dniu (...) K. B. – sygn. akt (...). W uzasadnieniu wniosku wnioskodawca podniósł, iż spadkodawczyni zmarła w dniu (...), w chwili śmierci była wdową, pozostawiła dwoje dzieci – wnioskodawcę i uczestnika postępowania M. B.. W dniu (...). M. B. złożył sprawę spadkową sygn. akt(...) Sprawa odbyła się w dniu 3.12.2015r. o czym wnioskodawca dowiedział się w dniu 8.02.2016r. z pisma brata z dnia 5.02.2016r. Na rozprawę nie otrzymał awiza i nie został o fakcie złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku przez brata M. powiadomiony. Gdyby miał informację o sprawie z cała pewnością stawiłby się na rozprawę tym bardziej, że spadkodawczyni pozostawiła testament o czym brat wiedział.
W odpowiedzi na wniosek uczestnik postępowania wniósł o oddalenie wniosku i orzeczenie o kosztach postępowania według norm. W uzasadnieniu odpowiedzi na wniosek uczestnik postępowania wskazał, iż po upływie sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku to jest w dniu (...) złożył wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Uczestnikiem tego postepowania był drugi ze spadkobierców ustawowych J. B.., który jak stwierdził Sąd został prawidłowo powiadomiony.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 23 listopada 2017r. Sąd Rejonowy w Kłodzku:
I. zmienił postanowienie Sądu Rejonowego w Kłodzku wydane w sprawie o sygn. akt(...) w ten sposób, że uchylił je w całości i stwierdził, że spadek po K. B. zmarłej w dniu (...)w (...) ostatnio zamieszkałej w K. na podstawie testamentu holograficznego z dnia (...) nabył J. B. w całości;
II. nakazał wnioskodawcy J. B. by uiścił na rzecz Skarbu Państwa kasa tut. Sądu tytułem wynagrodzenia biegłych tymczasowo poniesionego przez Skarb Państwa kwotę 1313,60 zł.
W sprawie zostało sporządzone uzasadnienie zaskarżonego postanowienia następującej treści:
„Po opisaniu stanowisk stron Sąd prowadził postępowanie dowodowe. W postępowaniu tym zostali przesłuchani zarówno wnioskodawca jak i uczestnik, zostały przeprowadzone dowody z dokumentów. Proszę Państwa, Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe. W toku przesłuchania uczestnik zakwestionował treść testamentu wskazując, że nie ma pewności czy pismo na testamencie jest pismem mamy. Jest to kwestionowane w toku przesłuchania na kartach (...), natomiast wnioskodawca wskazał, że poinformował brata o testamencie, że M. B. dostał (...) tysięcy, a wnioskodawca dopłacał mu po (...)złotych przez półtora roku, że do mamy zaczął przyjeżdżać w sierpniu 2014 i dopiero wtedy zaczął pomagać przy kąpielach, a później sam także zajmować się mamą. Dołączył także wnioskodawca dowody wpłat, które są na kartach(...). Sąd dopuścił dowód z przesłuchania na kartach(...), ze złożonych dowodów wpłat na kartach (...). W toku przesłuchania na karcie 53, w toku przesłuchania zainteresowanych wskazali oni, że spadkodawczyni K. B. miała wyższe wykształcenie, była nauczycielką, i zostały przedłożone dokumenty pisane ręką spadkodawczyni jak w kopertach na kartach (...), została też przedłożona cała dokumentacja medyczna posiadana przez zainteresowanych na kartach (...). Sąd dopuści dowód z opinii grafologa, bo taki wniosek został złożony. W opinii na kartach (...)grafolog stwierdziła, że testament holograficzny z dnia 12 marca 2013 roku został w całości sporządzony oraz podpisany przez spadkodawczynię, a zatem kategoryczna była treść opinii biegłej wskazująca jednoznacznie, że to spadkodawczyni jest autorką testamentu, spisała go oraz podpisała. Sąd przyznał wynagrodzenie biegłej w tym (...)złotych z zaliczki uczestnika i (...) ze Skarbu Państwa, a następnie na złożony wniosek na karcie (...) Sąd powołał biegłego psychiatrę, który działając wraz z biegłym psychologiem sporządził opinię psychologiczno - psychiatryczną jak na karcie (...). Spadkodawczyni, jak stwierdzili biegli w przypadku spornego testamentu, rozumiała sytuację, w której się znajduje i podejmowała świadomie decyzje, wiedziała, co i komu chce przeznaczyć, a zatem swoboda podejmowania decyzji była zachowana. Z uwagi na złożone zastrzeżenia została złożona na rozprawie opinia uzupełniająca jak na karcie (...). W opinii tej biegły dodatkowo wyjaśnił, że nie ma żadnych wątpliwości i złożył rachunek za udział w rozprawie w kwocie (...) złotych. Uczestnik jednocześnie wskazał na tej rozprawie, że mama nie sporządziła testamentu, że biegły nie widział mamy i to miało stanowić o tym, że konieczne jest powołanie instytutu naukowego. Zdaniem Sądu, instytut... tych braków, o których uczestnik powiedział, a mianowicie, że biegły mamy nie widział oraz że - zdaniem uczestnika - to nie mama sporządziła testament, żaden instytut tego, proszę Państwa, dzisiaj nie wyjaśni, co jest sprawą oczywistą. Zarzuty w żaden sposób nie dyskredytowały opinii powołanych biegłych. Biegły wyjaśnił wszystkie okoliczności, na jakie został powołany i udzielił odpowiedzi na wszystkie zastrzeżenia zgłoszone przez uczestnika. A zatem Sąd miał materiał dowodowy, na podstawie którego mógł działać. Materiałem tym oprócz wskazanych opinii biegłych i przesłuchania zainteresowanych był przede wszystkim testament holograficzny z (...) roku sporządzony przez spadkodawczynię, co jak już Sąd przytoczył zostało ustalone bez żadnych wątpliwości. Zgodnie z art. 679 par. 1 dowód, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony może być przeprowadzony tylko w tym postępowaniu o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku z zastosowaniem przepisów tego działu. Ustawodawca wskazał, że ten, kto był uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku może tylko wówczas żądać zmiany postanowienia stwierdzającego nabycie, gdy żądanie opiera na podstawie, której nie mógł powołać w tym postępowaniu, a wniosek o zmianę składa przed upływem roku od dnia, w którym uzyskał tę możliwość i wniosek taki może złożyć, zgłosić każdy zainteresowany, natomiast w razie przeprowadzenia dowodu, że spadek w całości lub w części nabyła inna osoba niż wskazana w prawomocnym postanowieniu o stwierdzenie nabycia spadku Sąd spadku zmieniając postanowienie stwierdzi nabycie zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym. W przypadku tej sprawy Sąd ustalił, że wnioskodawca, który był uczestnikiem postępowania nie mógł przedstawić ani powołać żadnego niestety dowodu ani przedstawić testamentu, bo wbrew temu, co twierdził uczestnik i jego pełnomocnik, niestety wnioskodawca nie wiedział o rozprawie. Szkoda, proszę Państwa, ponieważ ja byłam referentem tamtej sprawy, że w owym czasie jeszcze nie było nagrywania, bo ja dokładnie pamiętam przebieg tej sprawy, protokół zawiera takie skrótowe informacje, bo zwykle tak jest, ale Sąd pamięta, że nie było wątpliwości ze strony aktualnego uczestnika, że obecny tu wnioskodawca wie o terminie rozprawy, jednak w protokole nie było zapisu, że aktualny wnioskodawca został prawidłowo zawiadomiony, był tylko zapis, że wnioskodawca się nie stawił, żadnego innego zapisu nie było, a dzisiaj jak widać z akt tamtej sprawy okazuje się, że wnioskodawca w ogóle nie był zawiadomiony o tamtej sprawie, o tymże terminie rozprawy i w związku z tym zdecydowanie spełnione są przesłanki tego przepisu, nawet bardziej niż spełnione, ponieważ wnioskodawca w tamtej sprawie nie mógł żadnego dowodu przedstawić, bo nie wiedział o rozprawie i dowiedział się o prawomocnym postanowieniu dopiero w lutym następnego roku, czyli (...) z pisma, które sporządził obecny tutaj uczestnik. Wnioskodawca wywiązał się z tego, do czego zobowiązuje ustawodawca, a mianowicie przedstawił dowody wskazujące, że obecny tu uczestnik nie jest spadkobiercą, ponieważ ujawnił testament swojej matki twierdząc zresztą, że uczestnik o tym testamencie wiedział. Sąd już nie będzie dzisiaj oceniał w tej sprawie czy uczestnik wiedział, czy nie wiedział, bo jest to oświadczenie pana wnioskodawcy, jest oświadczenie uczestnika, pisma, które są w aktach sprawy oraz te oświadczenia zawarte w tych pismach procesowych, że aktualny wnioskodawca był prawidłowo zawiadomiony wskazują na to, że no nie do końca wszystko zgadza się w pismach procesowych ze stanem faktycznym. W konsekwencji Sąd zmienił postanowienie uchylając poprzednie postanowienie i stwierdził, że na podstawie testamentu cały spadek nabył obecny tutaj wnioskodawca, ponieważ nie było żadnych zastrzeżeń, co do świadomości i swobody wyrażania się przez spadkodawczynię. Szeroko biegły omawiał to, iż stwierdzone u spadkodawczyni zmiany chorobowe nie wpłynęły na brak świadomości i swobody podejmowania decyzji. Testament został sporządzony (...) roku, gdy choroba, na którą chorowała spadkodawczyni, objawy choroby (...) były początkowe, jeszcze nie były na tyle nasilone by nie mogła spadkodawczyni sporządzić ważnego testamentu. Sąd, zatem stwierdził jak w postanowieniu. Zgodnie z art. 520 par.1 Kodeksu postępowania cywilnego każdy uczestnik ponosi koszty związane ze swym udziałem w sprawie, jeżeli jednak uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani lub interesy są sprzeczne Sąd może rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów. Sąd Najwyższy w postanowieniu z 6 lutego 2013 V CZ 39/12 wskazał, że z art. 520 par. 2 k.p.c. wynika, że jeżeli uczestnicy postępowania nieprocesowego są w różnym stopniu zainteresowani jego wynikiem lub interesy są sprzeczne Sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. W tej sprawie Sąd stwierdził, że interesy uczestników są sprzeczne a uwzględnione nie zostały żadne wnioski uczestnika, a zatem wynagrodzeniem powołanych biegłych obciążony został uczestnik.”
Apelację od postanowienia złożył uczestnik postępowania zaskarżając postanowienie w całości, zaskarżonemu postanowieniu zarzucając:
a) nieważność postępowania z mocy art. 379 pkt 4 k.p.c. albowiem w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony na podstawie art. 48 § 3 k.p.c.;
b) naruszenie przepisów postępowania a mianowicie art. 233 k.p.c. w zw. z art. 670 k.p.c. które miało wpływ na treść postanowienia poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, którego skutkiem są błędy w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę wydania zaskarżonego postanowienia poprzez przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji, że:
- spadkodawczyni K. B. w chwili sporządzania testamentu w dniu (...) nie znajdowała się w stanie wyłączającym zdolność świadomego i swobodnego podjęcia i wyrażenia woli;
- zaburzenia psychiczne spadkodawczyni, jej wiek, stan umysłowy, ewentualne zależność od innych osób nie spowodowały, że spadkodawczyni była podatna na wpływ o charakterze manipulacji, co mogło nakłonić ją, wbrew faktycznym intencjom do sporządzenia testamentu o określonej treści;
- pomiędzy spadkodawczynią a wnioskodawcą J. B. nie istniała relacja implikująca zaufanie w stopniu przekraczającym ogólnie przyjęte normy społeczne albo dominacją ze strony uczestnika i jego żony pozwalającą na wywieranie niedozwolonego wpływu;
c) naruszenie przepisów postępowania a mianowicie art. 217 § 1 k.p.c., które miało wpływ na treść postanowienia poprzez odmowe przeprowadzenia dowodu z instytutu naukowego;
d) naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 945 § 1 pkt 1 k.c. poprzez uznanie za ważny testamentu co do którego nie zostało dostatecznie wyjaśnione, czy nie został sporządzony przez spadkodawczynię w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli;
e) naruszenie przepisów postepowania a mianowicie art. 325 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c. i w zw. z art. 520 § 1 oraz 2 i 3 k.p.c. polegające na sprzeczności sentencji wyroku z jego uzasadnieniem, poprzez zobowiązanie w sentencji wnioskodawcy do poniesienia brakującej części kosztów postępowania z jednoczesnym określeniem w uzasadnieniu orzeczenia, że koszty te ma ponieść uczestnik.
Mając powyższe na uwadze uczestnik postępowania wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonego postanowienia w oparciu o art. 378 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. i zniesienie dotychczasowego postępowania dotkniętego nieważnością a z daleko posuniętej ostrożności o zmianę zaskarżonego postanowienia i orzeczenie co do istoty sprawy i orzeczenie o kosztach postępowania nieprocesowego, w tym o kosztach zastępstwa procesowego za obie instancje, według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył:
Apelacja pozostawała uzasadniona.
Zaskarżone postanowienie zostało wydane w warunkach nieważności postępowania w rozumieniu art. 379 pkt 4 k.p.c. co skutkowało jego uchyleniem i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania. Zniesione zostało postępowanie w zakresie czynności podjętych przez sędziego podlegającego wyłączeniu z mocy ustawy tj. od dnia, w którym zapadło postanowienie o wyłączeniu dotychczasowego sędziego referenta.
Zasadnie podniesiono w apelacji, iż wyłączony od orzekania w sprawie z wniosku o uchylenie i zmianę prawomocnego postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku jest sędzia, który brał udział w wydaniu objętego wnioskiem postanowienia.
Postanowienie w przedmiocie stwierdzenie nabycia spadku po K. B. zostało wydane w dniu (...) przez Sąd Rejonowy w Kłodzku w sprawie o sygn. akt (...). Przewodniczącą w tamtej sprawie była (...) Zaskarżone postanowienie w przedmiocie wniosku o zmianę i uchylenie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku zostało wydane przez ten sam Sąd w tym samym składzie z przewodniczącym – (...).
Bezsporne pozostaje zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie, iż art. 679 k.p.c. w zakresie objętym jego dyspozycją zastępuje instytucję wznowienia postępowania (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 września 2004 r., III CK 458/03, LEX oraz z dnia 26 czerwca 2002 r., III CZ 64/02, LEX). Uzasadnieniem takiego rozwiązania pozostawało uproszczenie i odformalizowanie postępowania o zmianę prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku w celu przyznania ochrony praw do spadku rzeczywistego spadkobiercy. Przepis art. 679 k.p.c. przyznaje więcej uprawnień niż czyniłaby to skarga o wznowienie postępowania i jego celem pozostaje uzyskanie nowego orzeczenia zgodnego z rzeczywistym stanem prawnym (uchwała SN z dnia 21 kwietnia 1994 r., III CZP 40/94, LEX). W postanowieniu z dnia 14 października 2009r. (V CSK 118/09) Sąd Najwyższy analizując treść art. 679 k.p.c. i dotychczasowe orzecznictwo opowiedział się wprost za przyjęciem, iż wyłączony od orzekania w sprawie z wniosku o uchylenie lub zmianę prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku jest sędzia, który brał udział w wydaniu objętego wnioskiem postanowienia. Zapatrywanie w tym zakresie Sąd Najwyższy oparł na wznowieniowym charakterze postępowania o uchylenie lub zmianę prawomocnego postanowienia o stwierdzenie spadku i rozszerzającej wykładni art. 48 § 3 k.p.c. Sąd Najwyższy wskazał, iż celem instytucji wyłączenia sędziego z mocy ustawy pozostaje wyeliminowanie wszelkich przyczyn mogących skutkować wątpliwościami, co do bezstronności i obiektywizmu sędziego. W konsekwencji jeśli uzasadnionym pozostaje wyłączenie z mocy ustawy sędziego, który brał udział w wydaniu orzeczenia objętego skargą o wznowienie postępowania (art. 48 § 3 k.p.c.) uzasadnionym pozostaje przyjęcie, iż wyłączonym pozostaje również w mocy ustawy sędzia, który wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, którego dotyczy wniosek o uchylenie lub zmianę.
Powołana argumentacja nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego w konsekwencji należało przyjąć, iż zaskarżone postanowienie zostało wydane w warunkach nieważności postępowania (w rozumieniu art. 379 pkt. 4 k.p.c.).
Na marginesie jedynie Sąd Okręgowy wskazuje, iż w sytuacji zaistnienia przesłanek wyłączenia sędziego z urzędu nie ma znaczenia fakt, iż okoliczność wydania postanowienia o stwierdzeniu spadku przez tego samego sędziego była znana stronom w toku postępowania i nie była kwestionowana.
Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 386 § 2 k.p.c. wyrok został uchylony a sprawa przekazana do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.
Sąd Okręgowy zaznacza również, iż sporządzone w sprawie uzasadnienie nie spełnia wymogów przewidzianych treścią art. 328 § 1 k.p.c. i zaskarżone postanowienie zostałoby również uchylone gdyby nie było dotknięte nieważnością. Obowiązująca zasada pełnej apelacji pozwala Sądowi drugiej instancji w granicach zaskarżenia (art. 378 § 1 k.p.c.) na kontrolę zaskarżonego rozstrzygnięcia i w razie potrzeby na dokonanie własnych ustaleń w zakresie stanu faktycznego, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego (art. 382 k.p.c.) oraz na wydanie orzeczenia merytorycznego. Jednakże w niniejszej sprawie w świetle uchybień Sądu pierwszej instancji Sąd drugiej instancji obowiązany byłby do dokonania ustaleń faktycznych oraz oceny prawnej żądania w pełnym zakresie, co doprowadziłoby do zastąpienia przez Sąd Okręgowy Sądu pierwszej instancji i pozbawienia stron prawa do rozstrzygnięcia sprawy przez dwie instancje (por. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2014r. II CZ 8/14, LEX 1483949). Treść sporządzonego uzasadnienia zaskarżonego postanowienia Sądu pierwszej instancji uniemożliwia całkowicie ustalenie, na jakich podstawach faktycznych Sąd pierwszej instancji oparł rozstrzygnięcie i jakie były podstawy prawne wydanego w sprawie orzeczenia. Przepis art. 328 § 2 k.p.c. przewiduje obowiązek Sądu wskazania podstawy faktycznej rozstrzygnięcia tj: ustalenia faktów, które Sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Jeżeli przebieg posiedzenia jest utrwalany za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk, uzasadnienie może być wygłoszone po ogłoszeniu sentencji wyroku i utrwalone za pomocą tego urządzenia (art. 328 § 1 1 k.p.c.). Przewidziana tym przepisem możliwość wygłoszenia ustnie uzasadnienia wyroku nie zwalnia jednak Sądu z obowiązku zachowania wszystkich wymogów jakie uzasadnieniu stawia treść przepisu art. 328 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy wskazuje, iż dostrzeżone w tym zakresie uchybienia nie dotyczą pewnej lakoniczności czy też zwięzłości uzasadnienia, która może być następstwem przyjętej formy przekazu uzasadnienia (poprzez jego wygłoszenie). Mimo bowiem przyjętej formy, do obowiązków Sądu pierwszej instancji należało zachowanie minimalnych wymogów przewidzianych treścią art. 328 § 2 k.p.c., a których nie zachowano (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2007 r. V CSK 115/07, M.Prawn. 2007/17/930 i cyt w w/w wyroku wyrok SN z 17 lipca .1997 r., III CKN 149/97, OSP Nr 4/2000, poz. 63).
Enigmatyczne odwołanie się przez Sąd pierwszej instancji do twierdzeń stron i przeprowadzonych dowodów nie zastąpi szczegółowego ustalenia stanu faktycznego w sprawie.
Przyjęte formalne wydzielenie w treści uzasadnienia ustaleń faktycznych od rozważań prawnych pozwala na jasne określenie, w jakim zakresie Sąd dokonuje ustaleń faktycznych, a w jakim dokonuje oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego. Należy podkreślić również, iż Sąd pierwszej instancji nie przytacza wcale podstaw prawnych, na jakich oparte zostało zapadłe w sprawie rozstrzygnięcie. Przywołuje jedynie treść art. 679 § 1 k.c. wskazując na przesłanki ustawowe nie wskazując natomiast jak powołany przepis został zastosowany do stanu faktycznego w sprawie. Uzasadnienie wyroku natomiast powinno zawierać oprócz przytoczenia przepisów prawa również wyjaśnienie, z jakich powodów Sąd zastosował określone przepisy (por. Wyrok Sądu najwyższego z dnia 28 czerwca 2001 r., I PKN 498/00, OSNP 2003/9/222).
W konsekwencji należało przyjąć, iż treść uzasadnienia Sądu pierwszej instancji całkowicie uniemożliwiałaby dokonanie oceny, jakich ustaleń faktycznych dokonał Sąd pierwszej instancji w sprawie, jakie zatem były podstawy faktyczne zaskarżonego postanowienia i jakie prawo materialne zostało zastosowane. Skutkiem powyższych uchybień, byłby brak możliwości dokonania kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia.
W pierwszej kolejności przy ponownym rozpoznaniu sprawy należy ocenić istnienie podstaw do uchylenia lub zmiany postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku w oparciu o treść przepisu art. 679 § 1 k.c.
Ocena w tym zakresie dokonana przez Sąd pierwszej instancji pozostaje zupełnie niezrozumiała. Sąd Okręgowy zaznacza, iż trudno odnieść się do rozważań Sądu pierwszej instancji odnośnie możliwości wnioskodawcy powołania się na istnienie testamentu w sprawie o sygn. akt (...)W powyższych aktach znajduje się protokół elektroniczny rozprawy i jego zapisy wskazują, iż zapis elektroniczny protokołu został dokonany, wbrew ustaleniom, na jakie wskazuje Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Z zapisów protokołu elektronicznego rozprawy z dnia (...). w sprawie o sygn. akt (...) nie wynika, by w ogóle Sąd weryfikował prawidłowość doręczenia wezwania na rozprawę. W pisemnym protokole odnotowano jedynie brak stawiennictwa uczestnika J. B.. Protokół elektroniczny wskazuje, iż ta kwestia nie była weryfikowana przez Sąd pierwszej instancji a w każdym razie taka kontrola nie została zwerbalizowana. Nie wiadomo zatem, na jakiej podstawie w niniejszym postępowaniu Sąd pierwszej instancji wskazuje na fakt, iż było oczywistym, iż J. B. wiedział o terminie rozprawy. Ponadto nie wiadomo, na jakiej podstawie Sąd pierwszej instancji jednak stwierdził, iż okazało się, że w ogóle nie był zawiadomiony. Można przypuszczać, iż do takiego wniosku doprowadziła Sąd pierwszej instancji analiza dowodu doręczenia wezwania na rozprawię w zakresie terminów awizowania przesyłki (...) jednakże powyższe ustalenia nie znalazły odzwierciedlenia w ustaleniach faktycznych dokonanych w sprawie.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd pierwszej instancji dokona oceny dowodów i przeprowadzonego postępowania dowodowego uwzględniając stanowisko uczestników, co do zniesionego postępowania dowodowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 grudnia 1967 r., I PR 385/67, LEX) a następnie dokona materialnoprawnej oceny ich żądań.
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy pozostawia Sądowi pierwszej instancji (stosownie do treści art. 108 § 2 k.p.c.).
(...)