Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 maja 2018 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2018 roku w Człuchowie

sprawy z powództwa I. S.

przeciwko Sądowi Rejonowemu w Słupsku

o przywrócenie do pracy

1.  oddala powództwo,

2.  nie obciąża powódki kosztami procesu .

Sygn. akt IV P 3/18

UZASADNIENIE

Powódka I. S. wniosła przeciwko Sądowi Rejonowemu w Słupsku o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne i zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powódki wskazała, że powódka jest zatrudniona w pozwanym zakładzie pracy od 6 czerwca 1994 roku, zaś od 30 grudnia 1995 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na aktualnym stanowisku starszego sekretarza sądowego. Od 23 sierpnia 2016 roku do 1 lutego 2017 roku powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim w związku z wypadkiem, którego doznała poza pracą. Od 1 września 2004 roku do dnia 1 marca 2017 roku powódka pełniła funkcję kierownika sekretariatu Sekcji Windykacji (...) w Sądzie Rejonowym w Słupsku. Pismem z dnia 27 lutego 2017 roku, doręczonym powódce w dniu 28 lutego 2017 roku, pracodawca złożył powódce wypowiedzenie warunków pracy i płacy z okresem wypowiedzenia od 1 marca 2017 roku do 31 maja 2017 roku, zwalniając z dniem 1 marca 2017 roku z pełnienia funkcji kierownika sekcji Windykacji (...) w Sądzie Rejonowym w Słupsku. Powódce powierzono wówczas wykonywanie obowiązków służbowych w II Wydziale Karnym z zachowaniem dotychczasowego wynagrodzenia. Od 1 marca 2017 roku do 3 czerwca 2017 roku powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim w związku z chorobą. Powódka przedłożyła pracodawcy orzeczenie z 5 maja 2017 roku o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności na okres do 30 kwietnia 2019 roku oraz orzeczenie lekarskie nr (...) z 5 czerwca 2017 roku, gdzie w treści wskazano, że powódka jako „starszy sekretarz sądowy – praca przy komputerze” nie może wykonywać „prac obciążeniowych lewą górną kończynę przez miesiąc”. Powódka została delegowana od 5 czerwca 2017 roku do 30 czerwca 2017 roku do wykonywania obowiązków służbowych w IX Wydziale Cywilnym. Zakres faktycznie powierzonych powódce czynności w IX Wydziale Cywilnym na mocy pisma pracodawcy z 5 czerwca 2017 roku nie odpowiadał posiadanym przez nią kwalifikacjom starszego sekretarza sądowego, gdyż powódce przypisano w zasadzie obowiązki stażysty, co było dla powódki nie do przyjęcia, jak również zakres tych czynności nie uwzględniał jej stanu zdrowia, wynikającego z przedłożonego orzeczenia o niepełnosprawności i orzeczenia lekarskiego. Ból jednak nadwyrężonego barku w wyniku wykonywanych w IX Wydziale Cywilnym czynności fizycznych był tak wielki, że powódka zmuszona była udać się do lekarza, który na okres od 13 czerwca 2017 roku do 21 czerwca 2017 roku, a następnie od 22 czerwca 2017 roku do 30 czerwca 2017 roku wystawił powódce zwolnienie lekarskie. W okresie zaś od 3 lipca 2017 roku do 20 lipca 2017 roku powódka nie świadczyła pracy z uwagi na zaplanowane już wcześniej zwolnienie na opiekę nad chorym członkiem rodziny. Powódka udała się do lekarza medycyny pracy, który 19 lipca 2017 roku wydał orzeczenie lekarskie nr (...), w którego treści wskazano, że powódka może pracować na stanowisku odciążającym lewą obręcz barkową, lewą górną kończynę i stawy kolanowe. Powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim również w dalszym okresie tj. od 24 lipca 2017 roku do 30 września 2017 roku oraz od 2 października 2017 roku do 27 października 2017 roku. W dniu 30 października 2017 roku powódka nadal źle się czuła, jednakie z samego rana stawiła się w kadrach pozwanego zakładu pracy celem uzyskania informacji czy podjęto jakieś decyzje dotyczące przeniesienia ją na inne stanowisko pracy w związku z informacjami zawartymi w treści pisma Państwowej Inspekcji Pracy z 28 września 2017 roku. Wówczas kierownik kadr M. B. (1) próbowała wręczyć powódce pismo z informacją, że pracodawca rozwiązuje z powódką umowę o pracę. Powódka jednakże nie przyjęła tego pisma, gdyż wskazała, że w ogóle w tym dniu nie rozpoczęła jeszcze świadczenia pracy, bo nawet nie wie gdzie ma pracować a dodatkowo, że źle się czuje. 30 października 2017 roku powódka przedłożyła do pracodawcy zaświadczenie lekarskie z 27 października 2017 roku wystawione przez specjalistę medycyny rodzinnej, w którego treści wskazano, że powódka może pracować na stanowisku starszego sekretarza sądowego. Powódka upoważniła swego męża, aby odebrał od pracodawcy pismo, które pracodawca próbował jej wręczyć. W dniu 31 października 2017 roku, mąż powódki dostarczył do pracodawcy zwolnienie lekarskie powódki za okres od 30 października 2017 roku do 11 listopada 2017 roku. Jednakże pracodawca nie cofnął złożonego oświadczenia o wypowiedzeniu. Oświadczenie pracodawcy z 30 października 2017 roku o rozwiązaniu umowy o pracę na czas nieokreślony z zachowaniem okresu wypowiedzenia jest niezgodne z prawem, gdyż narusza art. 41 Kodeksu pracy. Wypowiedzenie jest nieuzasadnione, gdyż wskazane w nim przyczyny są przyczynami nierzeczywistymi, niekonkretnymi i niezrozumiałymi dla powódki.

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej spółki kosztów postępowania, w tym kosztów procesu. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew podniosła, że absencja chorobowa powódki stanowiła samodzielnie dostateczną podstawę wypowiedzenia jej umowy o pracę. Zwolnienia lekarskie obejmujące okres aż 383 dni na przestrzeni 15 miesięcy kalendarzowych (od sierpnia 2016 roku do października 2017 roku) niewątpliwie zniweczyły sens utrzymywania pomiędzy stronami stosunku pracy, jego zasadniczy cel- wykonywanie pracy – nie był bowiem właściwie realizowany. W okresie od sierpnia do grudnia 2016 roku powódka była nieobecna w pracy przez 91 dni roboczych na 106 dni łącznie przypadających do przepracowania w tym czasie, co oznacza, że współczynnik nieobecności powódki wyniósł prawie 86%. Natomiast w okresie od stycznia do października 2017 roku powódka była nieobecna przez 183 dni roboczych na 211 dni łącznie przypadających do przepracowania w tym czasie, co oznacza, że współczynnik nieobecności powódki wyniósł prawie 87%. O tym, że w przypadku powódki nie doszło do całkowitego wyleczenia najlepiej świadczy fakt, iż w okresie od dnia 30 października 2017 r. do dnia 11 listopada 2017 r. po raz kolejny stwierdzono u niej niezdolność do pracy. Długotrwała absencja spowodowała rzeczywiste perturbacje organizacyjne po stronie pozwanego. Zgodnie z orzeczeniem lekarskim nr (...) z dnia 19 lipca 2017 r. powódka może pracować jedynie na stanowisku odciążającym lewą obręcz barkową, lewą górną kończynę i stawy kolanowe. Tymczasem wszystkie funkcjonujące u pozwanego stanowiska pracy dla starszego sekretarza sądowego wiążą się z wykonywaniem obowiązków takich jak pisanie na komputerze (w tym protokołowanie), wykonywanie ręcznych prac transportowych czy korzystanie z drabinki przy wyjmowaniu lub wkładaniu akt do szafy. Oznacza to, że nie istnieje u pozwanego takie stanowisko, na którym możliwe byłoby spełnienie – szczególnie w odniesieniu do osoby leworęcznej, jaką jest powódka – powyższych zaleceń. Pracodawca nie naruszył przepisu art. 41 k.p. bowiem istotnie w dniu 30 października 2017 r. powódka nie świadczyła pracy, to jednak stawiła się w niej i oświadczyła, że jest zdolna do pracy i przejawiła gotowość do pracy. Przed wręczeniem wypowiedzenia przedstawiła pozwanemu zaświadczenie lekarskie z 27 października 2017 r. wystawione przez specjalistę medycyny rodzinnej, w którego treści wynikło, że powódka może pracować na stanowisku starszego sekretarza sądowego. Jako chybione i zupełnie gołosłowne trzeba ocenić twierdzenia powódki, iż przyczyny wypowiedzenia wskazane przez pozwanego były nierzeczywiste, niekonkretne i niezrozumiałe.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka I. S. była zatrudniona w Sądzie Rejonowym w Słupsku w okresie od 6.06.1994 r. do 31.01.2018 r. na stanowisku starszego sekretarza sadowego

(dowód: akta osobowe powódki, umowa o pracę cz. B k. 1,7,9,12, 16, wypowiedzenie umowy o pracę cz. B k.178).

I. S. korzystała ze zwolnień lekarskich w okresach od 23 sierpnia 2016 r. do 1 lutego 2017 r., następnie od 1.03.2017 r. do 3.06.2017 r. i od 13.06.2017 r. do 27.10.2017 r.

(bezsporne, wykaz nieobecności w pracy k.163-164, akta osobowe powódki cz. C ewidencja czasu pracy).

27.02.2017 r. pracodawca złożył powódce oświadczenie o wypowiedzeniu warunków pracy i płacy.

(dowód: akta osobowe powódki, cz. B k.142-145).

Powódka przedłożyła pracodawcy orzeczenie z 5 maja 2017 roku o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności na okres do 30 kwietnia 2019 roku oraz orzeczenie lekarskie nr (...) z 5 czerwca 2017 roku, gdzie w treści wskazano, że powódka jako „starszy sekretarz sądowy – praca przy komputerze” nie może wykonywać „prac obciążeniowych lewą górną kończynę przez miesiąc”.

(dowód: akta osobowe powódki, cz. B k. 151 i 164).

Z zaświadczenia lekarza medycyny pracy z 29.07.2019 r. nr (...) wynika, iż powódka może pracować na stanowisku odciążającym lewą obręcz barkową, lewą górną kończynę i stawy kolanowe.

(dowód: akta osobowe powódki, cz. B k.169).

Częste i długotrwałe zwolnienia lekarskie powódki dezorganizowały pracę wydziałów do których była kierowana, gdyż zwracano się o pomoc i należało kierować pracownika na zastępstwo albo rozdzielać pracę pośród pozostałych pracowników a w IX Wydziale Cywilnym występowały braki kadrowe.

(dowód: zeznania świadka M. D. k.247 od 01:29:07 do 01:58:17 , E. M. k.255 od 00:10:06 do 00:16:18, A.P. k.256 od 00:20:45 do 00:25:12).

Praca sekretarza sądowego z uwagi na swój charakter polega na pracy przy komputerze, przenoszeniu akt sądowych, układaniem akt na półkach, dołączaniem do akt poczty i przedkładaniem akt sędziom.

(dowód: zeznania świadków k. 248 J. Z. od 02:45:33 do 03:05:25, E. M. k.255 od 00:08:44 00:17:24, A.P. od 00:18:15 DO 00:20:30).

Pracodawca pismem z 19.10.2017 r. zwrócił się do organizacji związku zawodowego działającego przy pozwanym sądzie o udzielenie informacji czy powódka jest objęta ochrona związkową.

(dowód: akta osobowe powódki, cz. B k.173).

Organizacja (...) przy Zarządzie Regionu S. 19.10.2017 r. udzieliła informacji, iż powódka nie jest członkiem związku zawodowego.

(dowód: akta osobowe powódki, cz. B k.174).

30.10.2017 r. około 7 ³⁰ powódka odbiła kartę pracy w budynku sądu, w którym świadczy pracę, przy ul. (...) w S. i udała się do kadr na ul. (...) i przedłożyła pracodawcy zaświadczenie z 27.10.2017 r., że jest zdolna do pracy i nie informowała że jest niezdolna do pracy.

(dowód: akta osobowe powódki, cz. B k.176 , zeznania świadków k.245-248 M. B. od 00:22:38 do 00:56:25, M. D. od 01:29:27 do 02:03:13, M. M. od 02:04:35 do 02:13:53).

Sąd Rejonowy w Słupsku 30.10.2017 r. złożył powódce wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia z powodu nieprzewidzianych, długotrwałych i powtarzających się nieobecności w pracy związanych z absencją chorobową, która w okresie od sierpnia 2016 roku do października 2017 roku łącznie wyniosła 383 dni oraz z powodu braku możliwości spełnienia zaleceń zawartych w zaświadczeniu lekarza medycyny pracy zezwalających na świadczenie pracy odciążającej lewą obręcz barkową, lewą górną kończynę i stawy kolanowe.

(dowód: akta osobowe powódki cz. B k.178).

Powódka odmówiła podpisania wypowiedzenia i do jego odbioru upoważniła męża.

(dowód: akta osobowe powódki cz. B k.177, notatka cz. B k.180 ).

Mąż powódki 31.10.2017 r. przedłożył zwolnienie lekarskie powódki obejmujące okres od 30.10.2017 r. do 11.11.2017 r.

(dowód: akta osobowe powódki cz. B k.183, zeznania M. M. k.248 od 02:10:04 do 02:13:53).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem ustawowego okresu wypowiedzenia jest zwykłym, normalnym sposobem rozwiązania stosunku pracy. Prawo takiego wypowiedzenia przysługuje zarówno pracodawcy jak i pracownikowi.

Przyczyny wypowiedzenia nie muszą mieć wielkiej wagi ani być zawinione przez pracownika ( por.: wyrok SN z 2004-12-09 I PK 40/04).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalił się pogląd, że przy ocenie zasadności wypowiedzenia umowy o pracę sąd winien uwzględniać słuszne interesy zakładu pracy oraz przymioty pracownika związane ze stosunkiem pracy a okoliczności przemawiające za ochroną pracownika przed wypowiedzeniem uwzględnia się w stosunku do pracowników sumiennie i starannie wykonujących obowiązki pracownicze i przestrzegających dyscypliny pracy ( vide: uchwała Sądu Najwyższego z 27 czerwca 1985 r. III PZP 10/85 , publ. OSNCP z 1985 r. , z.11 , poz. 164 ) .

Zgodnie z przepisem art. 30 § 4 k.p., w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony powinna być wskazana rzeczywista i konkretna przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie.

Ciężar udowodnienia zasadności przyczyny stanowiącej podstawę wypowiedzenia obciąża pracodawcę, a pracownika natomiast obciąża dowód istnienia okoliczności przytoczonych przez niego w celu wykazania, że wypowiedzenie jest nieuzasadnione (wyr. SN z 8.9.1977 r., I PRN 17/77, (...) 1978, Nr 5, s. 70). Zasadność wypowiedzenia w ujęciu art. 45 § 1 k.p. podlega ocenie w okolicznościach każdej indywidualnej sprawy.

Postępowanie przed sądem pracy toczy się w granicach zakreślonych przyczyną podaną w wypowiedzeniu. Sąd powinien dokonać oceny zasadności przyczyny wypowiedzenia w granicach przyczyn podanych pracownikowi przez pracodawcę (wyrok SN z 10.11.1998 r., I PKN 434/98, OSNAPiUS Nr 21/1999, poz. 688.).

W przedmiotowej sprawie jak wynika z pisemnego oświadczenia pracodawcy wypowiedziano powódce umowę o pracę z zachowaniem ustawowego okresu wypowiedzenia z powodu nieprzewidzianych, długotrwałych i powtarzających się nieobecności w pracy związanych z absencją chorobową, która w okresie od sierpnia 2016 roku do października 2017 roku łącznie wyniosła 383 dni oraz z powodu braku możliwości spełnienia zaleceń zawartych w zaświadczeniu lekarza medycyny pracy zezwalających na świadczenie pracy odciążającej lewą obręcz barkową, lewą górną kończynę i stawy kolanowe.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że częste lub długotrwałe nieobecności pracownika w pracy spowodowane chorobą z reguły nie pozwalają pracodawcy na osiągnięcie celu zamierzonego w umowie o pracę, a przez to stanowią uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia tej umowy, ponieważ sprzeczne z celem stosunku pracy jest jego trwanie wtedy, gdy pracownik nie może - z przyczyn zdrowotnych - wykonywać przyjętych na siebie obowiązków (por. wyroki Sądu Najwyższego z 29 września 1998 r., I PKN 335/98, OSNAPiUS 1999, Nr 20, poz. 648 oraz z 3 listopada 1997 r., I PKN 327/97, OSNAPiUS 1998, Nr 16, poz. 476)

W ocenie sądu zawnioskowane przez pracodawcę dowody w postaci ewidencji czasu pracy powódki jednoznacznie świadczą, że nieobecność powódki w pracy z powodu choroby była częsta i długotrwała. Zdaniem sądu nieobecność powódki w pracy z powodu chorób i opieki trwająca z przerwami aż 383 dni w 2016 r. i 2017 jest niewątpliwie nieobecnością długotrwałą i częstą.

Jak wynika z logicznych i jasnych a co za tym idzie wiarygodnych zeznań świadków M. D., E. M. i A.P. nieobecności powódki w pracy z powodu chorób i opieki nad członkiem rodziny dezorganizowały pracę wydziałów do których była kierowana, gdyż należało kierować pracownika na zastępstwo albo rozdzielać pracę pośród pozostałych pracowników.

Sąd w pełni podziela pogląd Sądu Najwyższego Izby Administracyjnej, Pracy i (...) zaprezentowany w wyroku z dnia 24 października 2017 r. I PK 290/16, iż dla oceny zasadności wypowiedzenia umowy o pracę znaczenie mają (mogą mieć) nieobecności pracownika w pracy w latach poprzedzających wypowiedzenie. Długotrwała choroba pracownika samodzielnie stanowi usprawiedliwioną przyczynę wypowiedzenia, gdyż zawsze powoduje niekorzystne skutki dla pracodawcy. Dezorganizacja pracy, spowodowana długotrwałą nieobecnością pracownika, może stanowić przyczynę wypowiedzenia umowy. Zasadność wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę na czas nieokreślony (art. 45 § 1 KP) powinna być oceniana w płaszczyźnie stwierdzenia, że jest to zwykły sposób rozwiązywania umowy o pracę; pracodawca w sposób zasadny wypowiada umowę o pracę, jeżeli pracownik nie osiąga wyników porównywalnych z innymi pracownikami, przy czym obojętne jest, czy spowodowane to zostało niestarannym wykonywaniem obowiązków, czy przyczynami obiektywnymi, leżącymi po stronie pracownika (np. długotrwałą chorobą albo częstymi powtarzającymi się jego niezdolnościami do pracy); pracodawca może też zasadnie wypowiedzieć umowę o pracę w ramach realizacji zasady doboru pracowników w sposób zapewniający najlepsze wykonywanie realizowanych zadań, jeżeli może przewidywać, że zatrudnienie nowych pracowników pozwoli na osiąganie lepszych rezultatów pracy.

Pełnomocnik powódki nie wykazał, że przyczyny nieobecności z powodu choroby definitywnie minęły lub że nie dezorganizowały pracy wydziałów.

Przeciwnie, powódka w okresie wypowiedzenia kolejny raz korzystała ze zwolnienia lekarskiego a świadkowi zawnioskowani praz stronę pozwaną potwierdzili problemy w pracy spowodowanie nieobecnością powódki.

Również przeciwwskazanie lekarskie do wykonywania choćby jednego obowiązku należącego do zakresu czynności na zajmowanym stanowisku pracy uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę (wyrok SN z dnia 16 grudnia 1999 r., I PKN 469/99, OSNAPiUS 2001, nr 10, poz. 346).

Jak wynika z zeznań wiarygodnych świadków J. Z., E. M. i A.P. praca sekretarza sądowego polega na pracy przy komputerze, przenoszeniu akt sądowych, układaniem akt na półkach, dołączaniem do akt poczty i przedkładaniem akt sędziom.

Zatem oczywiście wiąże się z koniecznością obciążania rąk, braków czy kolan.

W ocenie sądu pracodawca nie naruszył przepisów formalnych dotyczących trybu wypowiedzenia umowy o pracę (art. 30 § 2, 3, 4 i 5 k.p.), złożył oświadczenie w formie pisemnej, zachował wymagany okres wypowiedzenia, podał jasne i konkretne przyczyny wypowiedzenia i pouczył o prawie odwołania do sądu pracy.

Pracodawca również nie naruszył przepisu art. 38 k.p. bowiem zasięgnął informacji związku zawodowego i 19.10.2017 r. uzyskał od przewodniczącego (...) Zarządu Regionu S. informację, iż powódka nie jest członkiem tego związku zawodowego.

Zdaniem sądu nie jest uzasadniony zarzut naruszenia przez pracodawcę przepisu art. 41 k.p., bowiem jak wynika z logicznych i jednoznacznych a przez to wiarygodnych zeznań świadków M. B., M. D. i M. M. powódka 30.10.2017 r. o godz. 7 ³⁰ stawiła się w miejscu pracy, odbiła kartę pracy i przedstawiła w kadrach zaświadczenie lekarskie o zdolności do pracy, dołączone następnie do akt osobowych powódki.

Sąd podziela stanowisko Sądu Najwyższego, iż wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, który świadczył pracę, a następnie wykazał, że w dniu wypowiedzenia był niezdolny do pracy z powodu choroby, nie narusza art. 41 KP [zob. uchw. SN(7) z 11.3.1993 r., I PZP 68/92, OSNCP 1993, Nr 9, poz. 140, oraz wyr. SN z 14.10.1997 r., I PKN 322/97, OSNAPiUS 1998, Nr 15, poz. 451, wyr. SN z 6.10.2004 r., I PK 614/03, L.].

Przez obecność w pracy należy rozumieć stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a więc wykonywanie obowiązków wynikających z umowy o pracę lub też gotowość do jej wykonywania.

Zdaniem sadu powódka odbijając kartę czasu pracy w swoim miejscu pracy, o godzinie jej rozpoczęcia 7 ³⁰ w dniu 30.10.2017 r. oraz przedkładając zaświadczenie lekarskie o zdolności do pracy przejawiła gotowość do pracy.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, iż wypowiedzenie powódce umowy pracę jest uzasadnione w rozumieniu przepisu art. 45 § 1 k.p. i na podstawie tego przepisu a contrario oddalił powództwo.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. mając na uwadze, iż powódka straciła zatrudnienie.

Sąd na mocy art. 217 § 3 k.p.c. pominął wniosek dowodowy strony powodowej o dopuszczenie dowodu zeznań świadków A. M. i M. B. oraz pełnomocnika pozwanego o dopuszczenie dowodu zeznań świadka K. Ł. z uwagi na dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych.

Z.

(...)

(...)

3.(...)

C., 30 maja 2018 r.