Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 czerwca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa (...) z siedzibą w K.

przeciwko R. K.

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie

z dnia 21 listopada 2017 roku, sygn. akt I C 575/17

oddala apelację.

SSO Paweł Hochman

SSA w SO Stanisław Łęgosz SSO Renata Lech

Sygn. akt II Ca 121/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21 listopada 2017 r. Sąd Rejonowy w Bełchatowie po rozpoznaniu sprawy z powództwa (...)w K. przeciwko R. K. o zapłatę oddalił powództwo.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

W pozwie z dnia 01-03-2017 r. (...)z/s w K. wniósł o zasądzenie od R. K. kwoty 546,45 zł (tj. należność główna w kwocie 499 zł, wynikająca z noty obciążeniowej (...) wystawionej przez (...) S.A. z/s w W. o terminie płatności 30-10-2015 r. oraz odsetki naliczone od dnia następnego po dniu wymagalności do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu w kwocie 47,45 zł) tytułem kary umownej za niezwrócenie modemu w terminie po rozwiązaniu umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych wskazując, że wierzytelność o zapłatę została nabyta przez powoda na podstawie umowy przelewu wierzytelności zawartej z (...) S.A. w dniu 06-09-2016 r.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 19-04-2017 r. Sąd uwzględnił żądanie zgłoszone w pozwie (k. 5).

W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że zwrócił modem w dniu 03-11-2015 r.

Pozwany w dniu 24-08-2013 r. zawarł z (...) S.A. umowę o świadczenie usług multimedialnych, na okres 24 miesięcy.

Tego samego dnia pozwany otrzymał do używania modem o wartości 599 zł, który miał zwrócić w ciągu 30 dni od rozwiązania umowy.

U pozwanego obowiązuje regulamin świadczenia usług. Przedmiotowy regulamin określi prawa i obowiązki stron. W przypadku niezwrócenie sprzętu abonent ma obowiązek uiszczenia kary umownej za nie oddany sprzęt. Zapłaty kary umownej nie zwalnia z obowiązku abonenta z obowiązku zwrotu sprzętu.

W dniu 16 października 2015 roku pozwany wystawił notę obciążeniową. Jako tytuł wskazał kara umowna z tytułu braku zwrotu sprzętu z terminem płatności na ustalonym na dzień 30-10-2015 r.

Pozwany oddał modem w punkcie obsługi klienta (...) S.A. w dniu 03-11-2015 r.

Do chwili obecnej pozwany nie zapłacił kary umownej. Powód nabył wierzytelność od (...) S.A.

Powództwo w ocenie Sądu Rejonowego nie znajduje uzasadnienie i podlega oddaleniu.

Poprzednika prawnego powoda i pozwanego łączyła umowa o abonament na podstawie, której obowiązkiem pozwanego było uiszczanie ustalonego abonamentu oraz do zwrotu w umówionym terminie sprzętu. Do umów mają zastosowanie przepisy ustawy prawo telekomunikacyjnej. W postanowieniu z dnia 9 września Sąd Najwyższy r. LEX nr 1232614 wskazał, że przepis art. 57 ust. 6 p.t. określa granice roszczenia dostawcy usług telekomunikacyjnych w przypadku jednostronnego rozwiązania umowy przez abonenta lub przez dostawcę usług telekomunikacyjnych z winy abonenta tak, że "nie może przekroczyć określonej w umowie równowartości ulgi przyznanej abonentowi". Z dowodów zaoferowanych przez pełnomocnika powoda nie można się doszukać naruszenia przez pozwanego obowiązku polegającego na nieregulowaniu regulowaniu zobowiązań, ani też rozwiązania umowy przed terminem z poprzednikiem prawnym powoda, które na miałoby skutkować zaprzestaniem zawieszenia świadczeń i naliczenia pozwanemu umówionej kary. Z okoliczności sprawy niewątpliwie wynika, iż że umowa między pierwotnym wierzycielem i pozwanym wygasła na skutek upływu czasu, a powód nawet nie próbował udowodnić ani zapoznać się z notą obciążeniową wystawioną przez swojego poprzednika w zakresie naruszenia przez pozwanego obowiązków . Zatem ewentualne naliczanie takiej de facto kary umownej nie jest dopuszczalne, skoro rozstrzygniecie o niej nie jest ważne (zob. art. 58 § 1 k.c). W tym zakresie w orzecznictwie panują zgodne poglądy i jedynie przykładowo można powołać wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 22 września 2006 r. wydany w sprawie XVII Ania 90-05. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 6 marca 2014 r. w sprawie I ACa 1 i 12'! 3. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 11 grudnia 2013 r. wydany w sprawie I ACa 1029/13. Oczywiście sąd ma świadomość, że w ustawie z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne istnieje regulacja umożliwiająca obciążenie abonenta kwota pieniężną z tytułu jednostronnego rozwiązania umowy przez abonenta (art. 57 ust. 6 tego aktu prawnego), jednakże ani uzasadnienie powództwa nie wskazuje na naliczenie kwoty z noty obciążeniowej w ten sposób.

Obowiązkiem poprzednika prawnego pozwanego było dostarczanie usług multimedialnych. Przedmiotowe obowiązki były szczegółowe określone w regulaminie świadczenia usług , który stanowił uzupełnienie zawartej umowy. Przedmiotowy regulamin określał przypadki w których abonent obciążany jest karą umowna za niezdany sprzęt. Taka możliwość przewiduje również art. 483 §1 k.c.

Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wydanego w sprawie III CK 446/02 – w dniu 31 marca 2004 roku Wyrok Sądu Najwyższego LEX nr 585806 - Kara umowna może być zastrzeżona tylko w odniesieniu do świadczenia niepieniężnego (art. 483 § 1 k.c.), którym jest w umowie przedwstępnej złożenie oświadczenia woli o zawarciu umowy przyrzeczonej.

W przedmiotowej sprawie zgodnie z regulaminem Świadczenia usług (...) S.A., , mógł żądać kary umownej za nieoddanie sprzętu, w wysokości określonej w cenniku. Z okoliczności sprawy niewątpliwie wynika iż pozwany spóźnił się z oddaniem sprzętu jednakże zarówno powód jaki i jego poprzednik prawny nie przedstawił cennika, z którego wynikałoby, że kara umowna miała wynosić kwotę 499 zł dochodzoną pozwem (należność główna), jak równie z noty obciążeniowej wynika, że została ona wystawiona w związku z niezwróceniem modemu.

W związku z tym iż pozwany zwrócił modem pierwotnemu wierzycielowi czyni pozew niezasadnym podlegającym oddaleniu z powodu nieudowodnienia przez powoda okoliczności, z której wywodzi skutki prawne.

Ubocznie należy wskazać, że przedstawiona nota nie dotyczy sytuacji w której jest ona należna za niezwrócenie modemu w terminie ale za jego niezwrócenie.

Apelację od powyższego orzeczenia wniósł pełnomocnik powoda, zaskarżając powyższy wyrok w całości.

Skarżący zarzucił rażące naruszenie przepisów regulujących postępowanie cywilnego, tj.

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez naruszenie przez Sąd obowiązku rozpoznania całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i nieuwzględnienie podstaw umownych, w tym postanowień obowiązującego pozwanego regulaminu do naliczenia pozwanemu kary umownej z tytułu braku zwrotu udostępnionego sprzętu; błędne przyjęcie, na skutek wyłącznie pobieżnego rozpoznania niniejszej sprawy, że w wystawionej na rzecz pozwanego nocie obciążeniowej nie zostało wskazane, że brak zwrotu sprzętu dotyczy udostępnionego pozwanemu modemu, podczas gdy w treści noty został wskazany numer seryjny sprzętu, który jest tożsamy z numerem wskazanym w zawartej przez pozwanego umowie;

- art. 232 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. oraz w zw. z art. 6 k.c. wskutek nieuwzględnienia wniosków dowodowych zgłoszonych przez powoda w treści pozwu, tj. niezobowiązanie operatora do udostępnienia pełnej dokumentacji związanej z zawartą przez pozwanego umową wraz z regulaminem promocji, regulaminem świadczenia usług, podczas gdy okoliczności, na które powód powołał wskazane dowody miały istotne znaczenie z punktu widzenia przedmiotu niniejszego postępowania - wskazując jednoczenie, iż naruszenia wskazanych przepisów, miały niewątpliwy wpływ na treść wydanego w sprawie wyroku.

Mając na uwadze treść powyższych zarzutów pełnomocnik powoda wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez uwzględnienie powództwa powoda oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, za postępowanie w obu instancjach.

W razie uznania, iż Sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy, bądź uznania, iż rozstrzygnięcie wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w znacznej części, wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

Ponadto na podstawie art. 382 k.p.c. w zw. z art. 241 k.p.c. wniósł o uzupełnienie i powtórzenie postępowania dowodowego przez przeprowadzenie dowodu z dokumentu w postaci: wypowiedzenia umowy z dnia 05 lipca 2015 r. na okoliczność przyczyn i terminu rozwiązania przez pozwanego z wierzycielem pierwotnym umowy, aktualizacji obowiązku zwrotu udostępnionego pozwanemu sprzętu, podstaw obciążenia pozwanego dochodzoną kwotą.

Sąd Okręgowy zaważył, co następuje:

Skarga apelacyjna i podniesione w niej zarzuty nie zasługują na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia norm prawa procesowego wskazanych w apelacji, które mogłyby mieć wpływ na wynik postępowania, tj. treść zaskarżonego orzeczenia.

Zarzut przekroczenia zasady swobodnej oceny materiału dowodowego nie może zostać uznany za skuteczny, kiedy polega na zaprezentowaniu własnych, korzystniejszych dla skarżącego ustaleń stanu faktycznego, dokonanych na podstawie własnej oceny materiału dowodowego. ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2002r., II CKN 572/99).

Należy podkreślić, iż to na sądzie spoczywa obowiązek wyciągnięcia w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy wniosków logicznie poprawnych, zaś w zakresie oceny dowodów ustawodawca przyznał sądowi swobodę, pod warunkiem, że ocena ta nie jest jednak sprzeczna ze wskazaniami wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego. Zatem jedynie w sytuacji, kiedy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo zasady doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to tylko wtedy przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002r., II CKN 817/00)

Wbrew zarzutom apelacji brak podstaw do uznania, iż zaskarżone orzeczenie zostało wydane z naruszeniem prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. W ocenie Sądu Okręgowego powyższy wyrok został wydany na podstawie obiektywnego, wnikliwe zgromadzonego materiału dowodowego, poddanego przez sąd I instancji prawidłowej i zgodnej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenie. Przedstawione w apelacji zarzuty są w istocie nieuzasadnioną polemiką z prawidłowo dokonanymi ustaleniami stanu faktycznego.

Skarżący podnosi zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez naruszenie przez Sąd obowiązku rozpoznania całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i nieuwzględnienie podstaw umownych, w tym postanowień obowiązującego pozwanego regulaminu do naliczenia pozwanemu kary umownej z tytułu braku zwrotu udostępnionego sprzętu; błędne przyjęcie, na skutek wyłącznie pobieżnego rozpoznania niniejszej sprawy, że w wystawionej na rzecz pozwanego nocie obciążeniowej nie zostało wskazane, że brak zwrotu sprzętu dotyczy udostępnionego pozwanemu modemu, podczas gdy w treści noty został wskazany numer seryjny sprzętu, który jest tożsamy z numerem wskazanym w zawartej przez pozwanego umowie. Powyższe zarzuty są chybione. Sąd Rejonowy dokonał poprawnej analizy załączonych do pozwu dokumentów, tj. Regulaminu Świadczenia Usług, wypowiedzenia umowy przez pozwanego, noty obciążeniowej, protokołu zwrotu sprzętu po rozwiązaniu umowy o świadczenie usług. Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, iż pozwany dokonał wypowiedzenia łączącej go z poprzednikiem prawnym powoda umowy o świadczenie usług, co rodziło po stronie pozwanego obowiązek zwrotu otrzymanego przy zawarciu umowy urządzenia umożliwiającego korzystanie z usług telekomunikacyjnych, tj. modemu. Bezsporną i niekwestionowaną także przez pozwanego okolicznością był fakt, iż pozwany winien zwrócić urządzenie w terminie 30 dni od dnia rozwiązania /wygaśnięcia umowy. Termin ten w przypadku pozwanego upłynął z dniem 24 września 2015r., natomiast pozwany, co było także niesporne w niniejszym procesie, dokonał zwrotu w dniu 3 listopada 2015r. Składając w dniu 5 lipca 2015r. pismo z wnioskiem o nieprzedłużanie umowy, pozwany poinformował pracownika punktu obsługi, iż wyjeżdża za granicę i nie będzie w stanie zwrócić sprzętu w określonym w Regulaminie czasie. Faktyczny czas opóźnienia w zwrocie sprzętu wyniósł 38 dni.

Mając na uwadze powyższe okoliczności zasadnym był uznanie przez Sąd Rejonowy, iż nie zachodzą podstawy do naliczenia kary umownej. W nocie obciążeniowej wystawionej w dniu 16 października 2015r. poprzednik prawny powoda wskazał, iż obciąża pozwanego karą umowną w kwocie 499,00 zł z tytułu braku zwrotu sprzętu. Powyższa nota nie została w żaden sposób skorygowana pomimo tego, iż w dniu 3 listopada 2015r. pozwany dokonał zwrotu urządzenia, tj. modemu. W powyższym stanie faktycznym poprzednik prawny powoda nie miał podstaw do naliczenia kary umownej z tytułu niezwrócenia sprzętu. Strona pozwana dokonując zwrotu urządzenia udostępnionego jej w dniu zawarcia umowy, spełniła ciążący na niej obowiązek, zaś poprzednik prawny powoda to zaakceptował przyjmując powyższe urządzenie, choć jego zwrot został dokonany po terminie. Wobec powyższego powód mógłby dochodzić odszkodowania za opóźnienie w wykonaniu ciążącego na pozwanym obowiązku. Strona powodowa nie przedstawiła jednakże żadnych dowodów, które pozwoliłyby ocenić zasadność tak określonego roszczenia.

Należy także podkreślić, iż określona w nocie obciążeniowej wysokość kary umownej z tytułu nieoddania modemu nie została udowodniona. Z zestawienia opłat zawartego w cenniku dla abonentów (...)nie wynika, aby wysokość kary umownej z tytułu niezwrócenia urządzenia tego typu, jaki udostępniono pozwanemu, wynosiła kwotę 499,00 zł.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

SSO Paweł Hochman

SSA w SO Stanisław Łęgosz SSO Renata Lech