Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Zenon Stankiewicz

Sędziowie: SSO Aleksandra Mazurek

SSO Anita Jarząbek - Bocian (spr.)

protokolant: sekretarz sądowy Marta Piotrowska

przy udziale prokuratora Wojciecha Groszyka

po rozpoznaniu dnia 12 lipca 2018 r. w Warszawie

sprawy M. C. syna M. i Z., ur. (...) w N.

skazanego wyrokiem łącznym

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim

z dnia 31 sierpnia 2017 r. sygn. akt II K 298/17

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że węzłem kary łącznej opisanej pod punktem I wyroku obejmuje dodatkowo karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim z dnia 8 lutego 2018 roku w sprawie o sygn. II K 748/17 i o to skazanie uzupełnia komparycję zaskarżonego wyroku łącznego, a na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk, art. 85a kk i art. 86 § 1 kk wymierza skazanemu M. C. karę łączną 3 (trzech) lat i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  ustala, że w pozostałym zakresie połączone wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu;

III.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim na rzecz adw. A. M. kwotę 177,12 złotych obejmującą wynagrodzenie za obronę skazanego z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek VAT;

V.  zwalnia skazanego od wydatków w postępowaniu odwoławczym, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

SSO Anita Jarząbek - Bocian SSO Zenon Stankiewicz SSO Aleksandra Mazurek

Sygn. akt VI Ka 1445/17

UZASADNIENIE

Niniejsza sprawa jest powtórnie przedmiotem rozpoznania, albowiem wyrok łączny wydany przez Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim z dnia 25 listopada 2016r., sygn. akt II K 512/16 został – wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 19 kwietnia 2017r. w sprawie o sygn. akt VI Ka 183/17 – uchylony, a sprawa przekazana do ponownego rozpoznania (k. 120).

Wniesiona przez obrońcę skazanego apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie, jednakże zmiana okoliczności faktycznych rozpoznawanej sprawy, w postaci kolejnego prawomocnego skazania, jakie miało miejsce pomiędzy orzeczeniem Sądu I instancji, a orzeczeniem odwoławczym, doprowadziła do zmiany zaskarżonego wyroku.

W żadnym razie nie można zgodzić się z pierwszym z zarzutów odwoławczych podniesionym w apelacji, a dotyczącym naruszenia art. 443 kpk. W tym zakresie koniecznym jest przypomnienie co było powodem uchylenia poprzedniego wyroku łącznego i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Wynikało to z tego, że poprzednim węzłem kary łącznej pozbawienia wolności nie objęte zostały wszystkie prawomocne skazania orzeczone wobec skazanego. Chodziło bowiem o skazanie z wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim o sygn. akt II K 559/16 (k.124). Skoro tak to w sposób oczywisty zmieniała się sytuacja faktyczna skazanego w jakiej orzekana była „nowa kara łączna”. Nie można także zgodzić się z apelującym, że wyrazem naruszenia owego pośredniego zakazu reformationis in peius było nieobjęcie karą łączną kary roku pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim w sprawie II K 99/16. Nieobjęcie tej kary nowo utworzonym węzłem kary łącznej było ze strony Sądu Rejonowego działaniem jak najbardziej prawidłowym. Zgodnie z art. 85 § 2 kk podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89, w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w § 1 tegoż przepisu. Wobec powyższego Sąd I instancji, ponowienie rozpoznając sprawę, nie mógł karą łączną objąć kary pozbawienia wolności, która została już wykonana. Tak się właśnie stało w przypadku kary pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie II K 99/16 gdzie, po uwzględnieniem zaliczenia, skazany karę tę odbywał w okresie od dnia 4 sierpnia 2016r. do dnia 3 sierpnia 2017 roku, a zaskarżony wyrok łączny wydany został w dniu 31 sierpnia 2017r. Zatem w dacie ponownego wyrokowania przez Sąd Rejonowy ta kara pozbawienia wolności nie była już „karą podlegającą wykonaniu” i tym samym nie spełniała warunków do objęcia jej „nową” karą łączną. Gdyby Sąd meriti postąpił w tym zakresie tak jak chciałby tego apelujący to dopuściłby się oczywistego naruszenia prawa materialnego w postaci art. 85 § 2 kk. Tak zatem wydając wyrok łączny, po ponownym rozpoznaniu sprawy, Sąd Rejonowy orzekał w zmienionym stanie faktycznym względem tego jaki istniał w chwili uchylenia poprzedniego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Stawiana przez obrońcę teza, znajduje jego zdaniem, oparcie w przywołanym orzeczeniu Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 października 2016 roku, sygn. akt II Ka 403/16 (k.185). O ile Sąd Odwoławczy w pełni wyrażony tam pogląd podziela, to jednak nie przystaje on do okoliczności rozpoznawanej sprawy albowiem eliminacja wykonanej kary nie nastąpiła tu na etapie postępowania odwoławczego ale w postępowaniu pierszoinstacyjnym, w czasie którego Sąd meriti był zobligowany do ponownego zbadania warunków orzekania kary łącznej o jakich mowa w art. 85 kk. Pomimo tych uwag odnotować wszak należy, że Sąd Rejonowy w orzekanej na nowo karze łącznej uwzględnił „mechanizm” jej obniżenia jaki został zastosowany w uchylonym wyroku łącznym. Przyjął bowiem, że tak jak poprzednio sumę kar należy obniżyć o 4 miesiące (k. 177). Rzecz jednak w tym, że choć zamysł był właściwy to błędnie przyjął, że poprzednio suma kar została obniżana o 4 miesiące, podczas gdy została obniżona o 6 miesięcy (przedział od 2 lat do 4 lat i 2 miesięcy, a orzeczona kara łączna pozbawienia wolności wynosiła 3 lata i 8 miesięcy). Błąd ten został niejako konwalidowany, na korzyść skazanego, w wyniku obecnie dokonanej zmiany zaskarżonego wyroku. W toku postępowania odwoławczego ujawnione bowiem zostało – zresztą na podstawie informacji przedstawionej przez obrońcę – że wobec skazanego M. C. w dniu 8 lutego 2018r. zapadło kolejne – prawomocne – skazanie na karę podlegającą połączeniu. Okoliczność ta została potwierdzona dołączonymi aktami sprawy, albowiem rzeczywiście wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim z dnia 8 lutego 2018 roku w sprawie o sygn. akt II K 748/17 M. C. został skazany, za czyn z art. 291 § 1 kk popełniony w dniu 4 marca 2015 roku, na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności i karę 6 miesięcy ograniczenia wolności (k.263). Tak orzeczona kara podlegała więc połączeniu z karą pozbawienia wolności orzeczoną w zaskarżonym wyroku. Wobec powyższego, podzielając – w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę - pogląd wyrażony w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2018 roku, I KZP 3/18, że „(…) nie jest wykluczone orzeczenie przez sąd odwoławczy kary łącznej w oparciu o skazania, które nie były podstawą orzeczenia kary łącznej przez sąd pierwszej instancji” i przywołaną na poparcie tego stanowiska argumentację, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że węzłem kary łącznej opisanej pod punktem I wyroku objął dodatkowo karę 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 6 miesięcy ograniczenia wolności orzeczone ujawnionym w toku postępowania odwoławczego wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim z dnia 8 lutego 2018 roku w sprawie o sygnaturze akt II K 748/17 i o to skazanie uzupełnił komparycję wyroku łącznego, a na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk, art. 85 a kk i art. 86 § 1 kk wymierzył skazanemu M. C. karę łączną 3 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności. Nadto ustalone zostało, że w pozostałym zakresie połączone wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu, a w pozostałej części zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy. Ustalając wymiar kary łącznej Sąd Okręgowy podzielił ustalenia poczynione przez Sąd Rejonowy, a opisane w uzasadnieniu. Sąd I instancji prawidłowo rozważył stopień związku podmiotowo-przedmiotowego pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono kary podlegające łączeniu i w które to ustalenia „wpisuje się” skazanie w sprawie II K 748/17. Zasadnie także ocenił dotychczasowy sposób życia skazanego, biorąc m.in. pod uwagę treść zebranych w aktach sprawy opinii. Słusznie Sąd I instancji przyjął, że decydujące znaczenie przy wymiarze kary łącznej winien mieć wzgląd na prewencyjne oddziaływanie kary i skutkiem czego nie było w sprawie podstaw do zastosowania zasady absorpcji, ponieważ kara łączna wymierzona na tej zasadzie nie spełniałaby swych funkcji w zakresie prewencji indywidualnej oraz ogólnej i nie byłaby sprawiedliwa w odczuciu społecznym, a Sąd Okręgowy podziela wszelkie zapatrywania Sądu I instancji w tym zakresie. W ocenie Sądu Odwoławczego orzeczona w wyniku zmiany zaskarżonego wyroku kara łączna pozbawienia wolności jest wyważona i należycie uwzględnia wszelkie okoliczności, rzutujące na wymiar kary, a przez to nie jest karą rażąco surową (2 zarzut apelacji). Trzeba także zauważyć, że jest to kara łączna ukształtowana w sposób korzystny dla skazanego, albowiem pomimo połączenia jej węzłem jeszcze jednego skazania (piątego), gdzie orzeczone zostały kara pozbawienia wolności i ograniczenia wolności, wymiar kary łącznej pozbawienia wolności pozostał taki sam jak przy czterech skazaniach jakie obejmował zaskarżony wyrok łączny. Tym samym uwzględniona został „pomyłka” matematyczna jaką popełnił Sąd Rejonowy powołując się na „obniżenie kary” z poprzedniego, a uchylonego wyroku. Nadto biorąc pod uwagę wysokość kary łącznej jaka została ustalona poprzednim wyrokiem łącznym (uchylonym) nie ulega wątpliwości, że względem tego poprzedniego wyroku łącznego nie doszło do pogorszenia sytuacji skazanego: tak jak poprzednio suma kar wynosiła 4 lata i 2 miesiące, a orzeczona została kara 3 lat i 4 miesięcy, czyli nawet niższa niż poprzednio orzeczona kara łączna pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze należało zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. M. wynagrodzenie w kwocie 177,12 zł za obronę skazanego z urzędu w instancji odwoławczej. Powyższą kwotę ustalono w oparciu o § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Mając na uwadze obecną sytuację materialną skazanego, przebywającego w zakładzie karnym, na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. zwolniono go od wydatków w postępowaniu odwoławczym, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Wobec wszystkich powyższych względów, orzeczono jak w sentencji wyroku.

SSO Anita Jarząbek-Bocian SSO Zenon Stankiewicz SSO Aleksandra Mazurek