Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSR del. Magdalena Kimel
Protokolant:	Justyna Jarzombek

po rozpoznaniu w dniu 14 września 2018 r. w Gliwicach

sprawy G. H. (H.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość świadczenia

na skutek odwołania G. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 21 marca 2016 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu G. H. (H.) prawo do przeliczenia emerytury na podstawie art. 110a ustawy
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998r.
od dnia 1 stycznia 2016r.

(-) SSR del. Magdalena Kimel

Sygn.akt VIII U 797/16

UZASADNIENIE

Decyzją z 21 marca 2016 r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu G. H. (H.) prawa do ponownego przeliczenia podstawy wymiaru emerytury na podstawie art. 110a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ nowo wyliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru był niższy niż 250%.

Z powyższą decyzją nie zgodził się ubezpieczony. Domagał się zmiany decyzji i przyznanie mu prawa do spornego świadczenia.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie. Wskazał, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym złożony został wniosek, tj. z lat 1996-2015 wyniósł 17,33%, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z 20 wybranych lat kalendarzowych z całego okresu zatrudnienia wyniósł 186,67%.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony G. H. urodził się (...) W dniu 24 września 1970 r. zawarł związek małżeński.

Ubezpieczony pracował w:

a) KWK (...) w R. od 6 października1962 r. do 31 grudnia 1986 r., z tym , że:

- od 6 października 1962 r. do 7 lipca 1964 r. jako uczeń,

-od 8 lipca 1964 r. do 6 stycznia 1968 r. jako elektryk pod ziemią,

-od 7 stycznia 1968 r. do 31 grudnia 1986 r. jako elektromonter pod ziemią

b) KWK (...) w O. od 2 stycznia 1987 r. do 26 lipca 1990 r., z tym że:

- od 2 stycznia 1987 r. do 31 grudnia 1989 r. jako elektromonter urządzeń szybowych pod ziemią,

- od 1 stycznia 1990 r. do 26 lipca 1990 r. jako elektromonter pod ziemią.

Na mocy decyzji z dnia 28.11.1990 r. ubezpieczonemu została przyznana emerytura od dnia 06.07.1989 r. Podstawę wymiaru świadczenia ustalono na podstawie wynagrodzenia z 3 kolejnych lat kalendarzowych, tj.: z lat 1980-1982. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 307,37% i został ograniczony do 250%.

Od 1 kwietnia 2007 r. ubezpieczony uzyskał prawo do nowej emerytury górniczej.

Ubezpieczony pracował po przyznaniu świadczenia na podstawie umowy o pracę.

(...) Oddział KWK (...) nie posiada dokumentacji płacowej ubezpieczonego z lat 1970-1975.

W dniu 19 stycznia 2016 r. ubezpieczony wniósł do organu rentowego o przeliczenie świadczenia emerytalnego zgodnie z art. 110a ustawy emerytalnej. Przedłożył druki
ZUS Rp-7 za lata 1966-1969, 1976-1990 r.

W dniu 21 marca 2016 r. organ rentowy wydał decyzję odmowną o treści jak wyżej. Odwołanie od tej decyzji wniósł ubezpieczony.

W trakcie postępowania, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego K. S. na okoliczność odtworzenia wynagrodzenia ubezpieczonego za okres nieudokumentowany, tj. od 1970 do 1975 r. przy założeniu, że w tym okresie ubezpieczony pracował 75% dni świątecznych w ciągu roku, pracował w systemie trzyzmianowym i przysługiwał mu dodatek do zmiany popołudniowej i nocnej. Biegły miał dokonać obliczeń w oparciu o akta osobowe, przepisy branżowe. Dodatkowo został zobowiązany do wyliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia zgodnie z art. 110 a ustawy emerytalnej w najkorzystniejszym wariancie z uwzględnieniem zarobków przypadających w części po przyznaniu świadczenia.

W obliczeniach biegły uwzględnił wyłącznie te składniki, co do których jest pewność, że ubezpieczony je otrzymywał, a więc: wynagrodzenie zasadnicze, Kartę Górnika, deputat węglowy, dodatek za pracę w niedzielę i święta, dodatek za pracę na drugiej i trzeciej zmianie. Do obliczeń nie zostały uwzględnione inne składniki, takie jak: premie, dodatki za pracę w nadgodzinach liczbowych, dodatki szkodliwe oraz inne, ponieważ nie ma dokumentów potwierdzających to, że ubezpieczony je otrzymywał.

Do obliczeń przyjęto, że średni normatywny czas pracy do 1973 r. wynosił 26 dni roboczych, a od 1974 r. – 25 dni roboczych.

W latach 1970-1975 ubezpieczony pracował na wydziale elektrycznym średnio 3 niedziele w miesiącu oraz przepracował 75% dni świątecznych w ciągu roku, tj.: około 5 dni świątecznych. Pracował w systemie trzyzmianowym. Zazwyczaj na każdej zmianie pracował przez tydzień. Zdarzało się, że pracował np. na trzeciej zmianie dwa tygodnie pod rząd. Pierwsza zmiana obejmowała pracę w godzinach 6:00-14:00/14:30; druga zmiana-14:00-22:00, a trzecia zmiana 22:00-5:00. W okresie tym ubezpieczony zajmował się konserwacją i naprawą maszyn wyciągowych. Maszyny te pracowały cały czas. Ich konserwacja była możliwa w zasadzie wyłącznie w niedziele. Jeżeli okazało się, że niedziela była dniem, w którym planowano pracę, wówczas obowiązkiem ubezpieczonego było wykonywanie pracy w niedzielę.

Od 1 grudnia 1968 r. ubezpieczony otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 130 zł na dniówkę. Odpowiadało to VII kategorii zaszeregowania według protokołu dodatkowego 25/PW z 5 grudnia 1968 r. do Układu Zbiorowego w sprawie wynagrodzenia robotników kopalni węgla. Wraz z wejściem w życie protokołu dodatkowego z 20 stycznia 1975 r., począwszy od 1 lutego 1974 r. ubezpieczony otrzymywał 160 zł na dniówkę. Natomiast od 1 stycznia 1975 r. otrzymywał 172 zł na dniówkę, co też wynikała z Układu zbiorowego z 1 stycznia 1975 r.

Ubezpieczony otrzymywał również Kartę Górnika. Zgodnie z uchwałą Rady Ministrów z 30 listopada 1949 r. w sprawie szczególnych przywilejów dla górników w górnictwie węglowym, wysokość Karty Górnika wynosiła 10% po 3 miesiącach pracy, 15% po 2 latach pracy, 20% po 5 latach pracy. W związku z wejściem w życie protokołu dodatkowego, od 1 grudnia 1968 r. kwota stawki Karty Górnika była ustalana w zł i zależała od kategorii zaszeregowania i stażu pracy. I tak wysokość Karty Górnika dla górnika w VII kat. zaszeregowania wynosiła po 3 miesiącach pracy – 8zł na dniówkę, po 2 latach pracy – 12 zł na dniówkę, po 5 latach pracy – 16 zł na dniówkę. Następnie uchwałą Rady Ministrów nr 13/73 z 20 stycznia 1973 r. począwszy od 1 marca 1973 r. przywrócono stawki Karty Górnika wynoszące 10%, 15% i 20%. Ponadto na skutek uchwały nr 230/74 z 27 września 1974 r. wprowadzono od 1 października 1974 r. dodatkowe stawki wynoszące 25% (po przepracowaniu 10 lat) i 30% (po przepracowaniu 20 lat).

Ubezpieczony otrzymywał również deputat węglowy w ilości 2 ton do września 1970 r. i 8 ton od października 1970 r., tj. od pierwszego miesiąca po zawarciu małżeństwa. Cena za 1 tonę od 1971 r. wynosiła 550 zł.

Niezależnie od powyższego, ubezpieczony otrzymywał również dodatek za pracę na trzeciej zmianie w wysokości 20% od 1/3 wynagrodzenia zasadniczego w okresie do 31 grudnia 1974 r., a od 1 stycznia 1975 r. w wysokości 30% od 1/3 wynagrodzenia zasadniczego. Dodatkowo od 1 stycznia 1975 r. otrzymywał dodatek za drugą zmianę w wysokości 1/3 wynagrodzenia zasadniczego. W związku z tym począwszy od 1 stycznia 1975 r. ubezpieczony otrzymywał łącznie 40% dodatku od 1/3 wynagrodzenia zasadniczego za pracę na drugiej i trzeciej zmianie.

Zgodnie z powyższym, wynagrodzenie ubezpieczonego w okresie od 1970 r. do 1975 r. kształtowało się następująco:

1970 rok:

a)  wynagrodzenie zasadnicze (130 zł x 26 dni x 12 miesięcy) – 40 500 zł

Karta Górnika (16 zł x 26 dni x 12 miesięcy) – 6656 zł

b)  deputat węglowy: (2 tony x 500 zł :12 miesięcy) + (8 ton x 500 zł :12 miesięcy x 3 miesiące) - 1750 zł

c)  za niedziele:

- dodatek za niedzielę (130 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 4 680

- Karta Górnika (16 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 576 zł

- dodatek 100% za niedzielę (130 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 4 680 zł

d) wynagrodzenie za święta (130 zł x 5 dni) – 650 zł

- Karta Górnika (16 zł x 5 dni) – 80 zł

- dodatek 100% za święta – 650 zł

e) dodatek nocny [(40 500 zł + 4680 zł + 650 zł) :3 x 20%] - 3 055 zł

SUMA: 63 277 zł

1971 rok:

a)  wynagrodzenie zasadnicze (130 zł x 26 dni x 12 miesięcy) – 40 500 zł

Karta Górnika (16 zł x 26 dni x 12 miesięcy) – 6656 zł

b)  deputat węglowy (8 ton x 550 zł) – 4400 zł

c)  za niedziele:

- dodatek za niedzielę (130 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 4 680

- Karta Górnika (16 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 576 zł

- dodatek 100% za niedzielę (130 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 4 680 zł

d) wynagrodzenie za święta (130 zł x 5 dni) – 650 zł

- Karta Górnika (16 zł x 5 dni) – 80 zł

- dodatek 100% za święta – 650 zł

e) dodatek nocny [(40 500 zł + 4680 zł + 650 zł) :3 x 20%] - 3 055 zł

SUMA: 65 927 zł

1972 rok:

a)  wynagrodzenie zasadnicze (130 zł x 26 dni x 12 miesięcy) – 40 500 zł

Karta Górnika (16 zł x 26 dni x 12 miesięcy) – 6656 zł

b)  deputat węglowy (8 ton x 550 zł) – 4400 zł

c)  za niedziele:

- dodatek za niedzielę (130 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 4 680

- Karta Górnika (16 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 576 zł

- dodatek 100% za niedzielę (130 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 4 680 zł

d) wynagrodzenie za święta (130 zł x 5 dni) – 650 zł

- Karta Górnika (16 zł x 5 dni) – 80 zł

- dodatek 100% za święta – 650 zł

e) dodatek nocny [(40 500 zł + 4680 zł + 650 zł) :3 x 20%] - 3 055 zł

SUMA: 65 927 zł

1973 rok:

a)  wynagrodzenie zasadnicze (130 zł x 26 dni x 12 miesięcy) – 40 500 zł

Karta Górnika (40 500 zł x 20%) – 8100 zł

b)  deputat węglowy (8 ton x 550 zł) – 4400 zł

c)  za niedziele:

- dodatek za niedzielę (130 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 4 680

- Karta Górnika (4680 zł x 20%) – 936 zł

- dodatek 100% za niedzielę (130 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 4 680 zł

d) wynagrodzenie za święta (130 zł x 5 dni) – 650 zł

- Karta Górnika (650 zł x 20%) – 130 zł

- dodatek 100% za święta – 650 zł

e) dodatek nocny [(40 500 zł + 4680 zł + 650 zł) :3 x 20%] - 3 055 zł

SUMA: 67 781 zł

1974 rok:

a)  wynagrodzenie zasadnicze

- za styczeń (130 zł x 25 dni) – 3250 zł

- od lutego do września (160 zł x 25 dni x 8 miesięcy) – 32 000 zł

- od października do grudnia (160 zł x 25 dni x 3 miesiące) – 12 000 zł

b) Karta Górnika:

- za styczeń (3 250 zł x 20%) – 3250 zł

- od lutego do września (32 000 zł x 20%) – 6 400 zł

- od października do grudnia (12 000 zł x 25%) – 3 000 zł

c) deputat węglowy (8 ton x 550 zł) – 4400 zł

d) za niedziele:

d ¹ - za styczeń:

- wynagrodzenie za niedziele (130 zł x 3 dni) – 390 zł

- Karta Górnika (390 zł x 20%) – 78 zł

- dodatek 100% - 390 zł

d ² – od lutego do września

- wynagrodzenie za niedziele (160 zł x 3 dni x 8 miesięcy) – 3840 zł

- Karta Górnika (3840 zł x 20%) – 768 zł

- dodatek 100% - 3840 zł

d ^{3 –} od października do grudnia

- wynagrodzenie za niedziele (160 zł x 3 dni x 3 miesiące) – 1440 zł

- Karta Górnika (1440 zł x 25%) – 360 zł

- dodatek 100% - 1440 zł

e) za święta:

- wynagrodzenie za święta (160 zł x 5 dni) – 800 zł

- Karta Górnika (800 zł x 20%) – 160 zł

- dodatek 100% - 800 zł

f) dodatek nocny [(3250 zł +32 000 zł + 12 000 zł + 390 zł + 3840 zł + 1440 zł + 800 zł) :

3 x 20%] - 3 581 zł

SUMA : 79 846 zł

1975 rok:

a)  wynagrodzenie zasadnicze (172 zł x 25 dni x 12 miesięcy) – 51 600 zł

b)  Karta Górnika (51 600 zł x 25%) – 12 900 zł

c)  deputat węglowy (8 ton x 550 zł) – 4400 zł

d)  za niedziele:

- dodatek za niedzielę (170 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 6 192 zł

- Karta Górnika (6192 zł x 25%) – 1548 zł

- dodatek 100% za niedzielę (170 zł x 3 dni x 12 miesięcy) – 6 192 zł

d) wynagrodzenie za święta (172 zł x 5 dni) – 860 zł

- Karta Górnika (860 zł x 25%) – 215 zł

- dodatek 100% za święta – 650 zł

e) dodatek za drugą i trzecią zmianę [(51 600 zł + 6192 zł + 860 zł) :3x40%] - 7820 zł

SUMA: 92 607 zł

Stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia w kraju w okresie aktywności zawodowej w stosunku do ubezpieczonego kształtował się następująco:

za rok kalendarzowy	zarobki-dochód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne (w zł)	kwota rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłaszanego za rok kalendarzowy (w zł)	stosunek podstawy wymiaru składek do przeciętnego wynagrodzenia za rok kalendarzowy (w %)
1966	31 735,00	23 208,00	136,74
1967	43 860,00	24 192,00	181,30
1968	43 456,00	25 272,00	171,95
1969	52 692,00	26 088,00	201,98
1970	63 277,00	26 820,00	235,93
1971	65 927,00	28 296,00	232,99
1972	65 927,00	30 108,00	218,87
1973	67 781,00	33 576,00	201,87
1974	79 846,00	38 220,00	208,91
1975	92 607,00	46 956,00	197,22
1976	114 588,00	51 372,00	223,06
1977	125 744,00	55 152,00	228,00
1978	118 502,00	58 644,00	202,07
1979	180 395,00	63 924,00	282,20
1980	206 272,00	72 480,00	284,59
1981	331 497,00	92 268,00	359,28
1982	397 772,00	139 572,00	284,99
1983	399 789,00	173 700,00	230,16
1984	554 477,00	202 056,00	274,42
1985	650 619,00	240 060,00	271,02
1986	878 469,00	289 140,00	303,82
1987	1 059 904,00	350 208,00	302,65
1988	1 906 807,00	637 080,00	299,30
1989	5 875 255,00	2 481 096,00	236,80
1990	11 791 478,00	12 355 644,00	95,43

Najkorzystniejsze wynagrodzenie z 20 lat z całego okresu zatrudnienia ubezpieczonego z uwzględnieniem okresu pracy po przyznaniu emerytury, ubezpieczony otrzymywał w latach 1969-1974, 1976-1989. Suma wskaźników z tych lat wyniosła 5 083,01%.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 254,15% (5083,01% : 20)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się aktach organu rentowego; zeznań ubezpieczonego złożonych na rozprawach w dniu 27 czerwca 2016 r. (k. 13-14) oraz w dniu 10 stycznia 2018 r. (k.72); pisma (...) Oddział KWK (...) z 21 czerwca 2016 r. (k.16); zeznań świadka R. R. złożonych na rozprawach w dniu 16 września 2016 r. (k.24-25) oraz w dniu 16 lutego 2018 r. (k.78-80); opinii biegłego K. S. z 12 lutego 2017 r. (k.33-36) oraz opinii uzupełniającej z 12 maja 2018 r. (k.84-87).

Sąd podzielił wnioski wynikając z opinii uzupełniającej sporządzonych przez biegłego K. S. w oparciu o uzupełniony materiał dowodowy, uznając opinię za prawidłową pod względem matematycznym, spójna i uzasadnioną. Biegły w sposób prawidłowy obliczył wynagrodzenie ubezpieczonego za okres nieudokumentowany, tj.: za lata 1970-1975. Bo obliczeń biegły uwzględnił tylko te składniki, które ubezpieczony z pewnością otrzymywał, a więc wynagrodzenie zasadnicze, Kartę Górnika, deputat węglowy, dodatek za pracę w niedzielę (3 w miesiącu) i święta (5 w ciągu roku), dodatek za pracę na drugiej (od 1970 r.) i trzeciej zmianie (od 1975 r.). Inne składniki zostały pominięte, gdyż nie ma dowodów na to, że ubezpieczony je otrzymywał. Brak dowodów potwierdzających czy i w jakim wymiarze czasu pracy ubezpieczony pracował w godzinach nadliczbowych, czy otrzymywał dodatki wodne i niebezpieczne wynikające z robót szybowych, dodatki przodowych czy premie uznaniowe.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka i odwołującego, odnośnie systemu czasu pracy, liczby niedziel i dni świątecznych przepracowanych przez odwołującego. Oceniając materiał dowodowy Sąd miał na uwadze fakt, że ubezpieczony zajmował się konserwacją i naprawą maszyn wyciągowych. Maszyny te pracowały cały czas. Ich konserwacja była możliwa w zasadzie wyłącznie w niedziele. Ponadto w spornym okresie istniały także tzw. „niedziele planowe”, w czasie których odbywało się wydobycie.

Biegły prawidłowo obliczył wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu zatrudnienia, przy uwzględnieniu okresu pracy po przyznaniu emerytury.

Organ rentowy nie kwestionował wyliczeń biegłego K. S..

Sąd uznał materiał dowodowy za wiarygodny, kompletny i pozwalający na poczynienie ustaleń faktycznych.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja jest nieprawidłowa.

W rozpoznawanej sprawie kwestia sporna sprowadzała się do ustalenia, czy ubezpieczony spełnia warunki do przeliczenia emerytury górniczej na podstawie art.110a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2017.1383 j.t.).

Zgodnie z powołanym przepisem wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art.15, z uwzględnieniem art.110 ust.3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia:

- z kolejnych 10 lat kalendarzowych przypadających w ostatnich 20 latach kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek
o ponowne ustalenie emerytury od przeliczonej podstawy,

- dowolnie wybranych przez emeryta 20 lat kalendarzowych, w których podlegał ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia o ponowne ustalenie wysokości emerytury, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przed zastosowaniem ograniczenia, o którym mowa w art.15 ust.5, jest wyższy niż 250%.

Ustalenie wysokości emerytury w sposób wskazany powyżej może nastąpić tylko raz.

Szczegółowe zasady postępowania w sprawach o świadczenia emerytalno-rentowe określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011r.
w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011r. nr 237, poz. 1412). Rozporządzenie to w § 21 pkt 1 przewiduje, iż środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Powyższy przepis zakłada istnienie optymalnych warunków, tj. wymaga, by zachowała się dokumentacja płacowa pracodawcy. Natomiast w sytuacji, gdy nie zachowała się stosowna dokumentacja płacowa, wysokość zarobków może być ustalona na podstawie dokumentacji zastępczej z akt osobowych pracownika (np. umów o pracę, angaży, wpisów
w legitymacji ubezpieczeniowej oraz innych pism dotyczących zatrudnienia, które zawierają informacje o wynagrodzeniu), a także zeznań świadków.

W postępowaniu sądowym nie obowiązują ograniczenia, co do środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru emerytury lub renty określone w § 21 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe. Wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.), który w postępowaniu przed sądem może być udowadniany wszelkimi środkami dowodowymi (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997r., sygn. akt II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2006r., sygn. akt I UK 115/06, OSNP 2007/17-18/257). Niemniej jednaj zarobki za poszczególne lata muszą być wykazane w sposób niebudzący wątpliwości, w ściśle określonej kwotowo wysokości. Nie jest natomiast możliwe przeliczenie wysokości emerytury w oparciu o hipotetyczne lub uśrednione wysokości zarobków. Zatem – jak już to wskazano wcześniej - kwestia pobieranego wynagrodzenia musi zostać udowodniona w sposób bezwzględny.

Odnosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, podnieść należy, że biegły sądowy K. S. ostatecznie odtworzył wynagrodzenie ubezpieczonego za lata 1970-1975, a następnie obliczył wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu zatrudnienia ubezpieczonego, z uwzględnieniem okresu pracy po przyznaniu prawa do emerytury. Z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, zeznań świadka R. R. i ubezpieczonego, a także przepisów branżowych wynika, że w ww. okresie spornym ubezpieczony z pewnością otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze, Kartę Górnika, deputat węglowy, dodatek za pracę w niedzielę (3 w miesiącu) i święta (5 w ciągu roku), dodatek za pracę na drugiej (od 1970 r.) i trzeciej zmianie (od 1975 r.). Tym samym do obliczeń biegły uwzględnił jedynie te składniki. Inne składniki takie jak np. dodatek wodny zostały przez niego pominięte, ponieważ nie ma dostatecznych dowodów na to, że ubezpieczony mógł je otrzymywać. Natomiast przy wynagrodzeniu za inne lata, tj. za lata 1966-1969, 1976-1990 r., biegły przyjął za właściwe kwoty wynikające z przedłożonych druków ZUS Rp-7. Suma wskaźników z 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu zatrudnienia ubezpieczonego (1969-1974, 1976-1989) wyniosła 5083,01%, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 254,15% (5083,01% : 20) Wnioski wynikające z opinii biegłego K. S. nie były kwestionowane. Organ rentowy nie wniósł do niej zarzutów, a Sąd uznał ją za prawidłową.

Reasumując, skoro wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy niż 250%, to ubezpieczonemu przysługuje prawo do ponownego przeliczenia pobieranej przez niego emerytury z zastosowaniem art.110a ustawy, to jest z uwzględnieniem podstawy wymiaru wyliczonej na nowo zgodnie z art.15 ustawy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do przeliczenia emerytury na podstawie art. 110 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych od dnia 1 stycznia 2016r., a więc od pierwszego dnia miesiąca, w którym ubezpieczony złożył wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia.

.

(-) SSR del. Magdalena Kimel