Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1344/18

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2018 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Daria Ratymirska

Protokolant: p.o. prot. sąd. Małgorzata Zawieja

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2018 roku w Kłodzku

na rozprawie

sprawy z powództwa U. z siedzibą we W.

przeciwko L. S.

o zapłatę kwoty 1.085,78 zł

oddala powództwo.

UZASADNIENIE

U. w W. wniósł pozew przeciwko L. S. o zapłatę kwoty 1085,78 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16.05.2018r. W uzasadnieniu podał, że nabył przedmiotową wierzytelność – powstałą w wyniku zawarcia umowy pożyczki z dnia 18.12.2001r. - od (...) S.A. w dniu 14.08.2014r. Podniósł, że w dniu 13.10.2016r. strony zawarły umowę ugody, w której pozwana uznała swoje zobowiązanie za istniejące, bezsporne i wymagalne w dniu jej zawarcia, przez co doszło do właściwego uznania roszczenia i przerwania biegu przedawnienia. Wobec tego, że pozwana złamała warunki ugody, kwota przedmiotowego zobowiązania stała się natychmiast wymagalna z dniem 26.02.2017r. Powód wskazał, że dochodzi zapłaty kwoty 981,01 zł, tytułem niespłaconego kapitału, i kwoty 104,77 zł, tytułem odsetek.

Stan faktyczny:

W dniu 5.10.2016r. pozwana podpisała ugodę nr (...), zawartą ze stroną powodową, dot. wierzytelności, nabytych przez powoda w dniu 14.08.2014r., m.in. od (...) S.A., powstałych w związku z umową z dnia 18.12.2001r. - w kwocie 1018 zł. Pozwana oświadczyła w ugodzie, że uznaje ta wierzytelność i zobowiązała się do spłaty w ustalonych ratach do 17.11.2020r.

Dowód:

ugoda nr (...) (k-16)

umowa sprzedaży wierzytelności m-dzy (...) S.A. a U. w W. (k-17 i nast.);

wezwanie do zapłaty z dn. 29.05.2018r. (k-26).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Wobec tego, że pozwana nie stawiła się na rozprawie i nie złożyła wyjaśnień, Sąd wydał wyrok zaoczny (art. 339§1 kpc w zw. z art. 340 kpc).

Odpowiedzialność kontraktowa znajduje zastosowanie między wierzycielem i dłużnikiem, którzy są stronami określonego stosunku zobowiązaniowego (art. 471 kc). Dłużnik nie wykonuje zobowiązania, jeżeli przez swoje zachowanie nie doprowadzi do osiągnięcia przez wierzyciela określonej kontraktem korzyści. Ciężar dowodu istnienia przesłanek odpowiedzialności kontraktowej w świetle art. 6 k.c., spoczywa na wierzycielu, jako osobie, która z tychże faktów wywodzi skutki prawne. Musi on zatem udowodnić istnienie ważnego zobowiązania o określonej treści, w stosunku do którego czyni dłużnikowi zarzuty jego naruszenia.

Na stronie powodowej spoczywał w pierwszej kolejności ciężar udowodnienia, że pozwaną łączyła z poprzednikiem prawnym powoda umowa pożyczki (z dnia 18.12.2001r.), na podstawie której pozwana zobowiązana była do zwrotu określonej kwoty w ustalonym terminie oraz do wykazania ewentualnej wcześniejszej daty wymagalności roszczenia, np. w przypadku wcześniejszego wypowiedzenia umowy (art. 232 kpc w zw. z art. 6 kc i art. 509 kc i art. 720 § 1 kc).Strona powodowa nie przedłożyła dowodu w postaci umowy, zawartej przez jej poprzednika(chociaż na taki dowód powoływał się w pozwie), co uniemożliwiło Sądowi ustalenie daty wymagalności roszczenia, co było istotne z punktu widzenia treści przepisu art. 117§2 1 kpc, zgodnie z którym, po upływie terminu przedawnienia (który w tym wypadku wynosi 3 lata – art. 118 kc) nie można domagać się zaspokojenia roszczenia, przysługującego przeciwko konsumentowi. Mając jednak na uwadze datę zawarcia umowy pożyczki – 18 grudnia 2001r. – można z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że powód nabył wierzytelność już przedawnioną. Nie mogło więc dojść do przerwania biegu przedawnienia przez umowę ugody, skoro bieg przedawnienia już się wcześniej zakończył. Uznanie roszczenia (art. 123§1 pkt 2 kc) może być dokonane jedynie w odniesieniu do roszczenia, które nie uległo jeszcze przedawnieniu, dlatego oświadczenie pozwanej, na które powoływał się powód, nie mogło doprowadzić do przerwania biegu przedawnienia, jeśli zostało złożone po upływie terminu przedawnienia. Przerwaniu może podlegać wyłącznie termin, który jeszcze biegnie, a nie ten, który już upłynął ( por. wyrok SA w Lublinie z dn. 23.05.2017r., I ACa 821/16; wyrok SA w Szczecinie z dn. 13.10.2016r., I ACa 1094/15).

W sytuacji, gdy obecnie Sąd z urzędu bada upływ terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, powód powinien był udowodnić, że umowa ugody (art. 917 kc) została zawarta przed upływem terminu przedawnienia. Wskazać przy tym należy, że ugoda dotyczyć może istniejącego stosunku prawnego, jest z zasady czynnością ustalającą i nie może tworzyć nowego odrębnego stosunku prawnego i - jak chce powód - nowej późniejszej daty wymagalności roszczenia. Uznanie długu nie powoduje powstania nowej więzi prawnej o charakterze abstrakcyjnym, nie prowadzi do nawiązania stosunku zobowiązaniowego i nie stanowi samoistnego tytułu prawnego zobowiązania ( por. wyrok SA w Szczecinie z dnia 10.02.2016r., I ACa 985/15; wyrok SA w Warszawie z dn. 14.08.2015r., VI ACa 760/15; wyrok SA w Szczecinie z dn. 11.06.2014r., I ACa 249/14). Umowa taka odwołuje się i potwierdza istnienie długu powstałego wcześniej w stosunkach między dłużnikiem a wierzycielem, takiego długu jednak nie tworzy. Pomimo więc uznania długu przez pozwaną, powód nie może domagać się zaspokojenia roszczenia po upływie terminu przedawnienia (art. 117§2 1 kpc). Skoro powód nie wykazał daty wymagalności roszczenia, opartego na umowie pożyczki z dnia 18.12.2001r., jego powództwo podlegało oddaleniu.

Sąd nie znalazł podstaw do działania z urzędu w celu poszukiwania dowodów, na poparcie twierdzeń powoda, w sytuacji, gdy strona powodowa jest profesjonalnym przedsiębiorcą. Sąd podziela pogląd, wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2000r., V CKN 175/00, OSP 2001 r./7–8/116, iż działanie sądu z urzędu może prowadzić do naruszenia prawa do bezstronnego sądu i odpowiadającego mu obowiązku przestrzegania zasady równego traktowania stron (art. 32 ust. 1 i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP). W uzasadnieniu powołanego orzeczenia wyrażono stanowisko, iż ani w toku postępowania dowodowego, ani po wyczerpaniu wniosków dowodowych stron, sąd nie ma obowiązku ustalania, czy sprawa jest dostatecznie wyjaśniona do stanowczego rozstrzygnięcia stosunku spornego i nieaktualny jest już nakaz uzupełniania z urzędu udzielanych przez strony wyjaśnień i przedstawianych przez nie dowodów jak i dokonywania oceny stopnia wyjaśnienia sprawy. Powołanie dowodu przez sąd z urzędu może być korzystne dla jednej ze stron, niekorzystne natomiast dla strony przeciwnej. Przestrzegając zasady równości stron, sąd musi, o ile chodzi o powoływanie dowodów, przestrzegać również zasady kontradyktoryjności, stosownie do której strona może m.in. powoływać dowody i wypowiadać się co do dowodów powołanych przez przeciwnika. Sąd powinien zatem przede wszystkim dbać o to, aby każda ze stron taką możliwość uzyskała. Działanie przez sąd z urzędu nie może prowadzić do zastępowania strony w spełnieniu jej obowiązków i może mieć miejsce tylko w szczególnie wyjątkowych sytuacjach. Sąd nie dopatrzył się podstaw do uznania za taką sytuacji stron w niniejszej sprawie.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13