Sygn. akt I C 312/17
Dnia 03 grudnia 2018 roku
Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSR Leszek Kawecki
Protokolant: Beata Olewińska
po rozpoznaniu w dniu 03 grudnia 2018 roku w Dzierżoniowie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą we W.
przeciwko K. S.
o zapłatę kwoty 329,82 zł
I/ zasądza od pozwanego K. S. na rzecz strony powodowej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą we W. kwotę 329,82 zł (trzysta dwadzieścia dziewięć złotych osiemdziesiąt dwa grosze);
II/ nie obciąża pozwanego kosztami procesu.
Sygn. akt I C 312/17
Strona powodowa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. wniosła
w elektronicznym postępowaniu upominawczym o zasądzenie od pozwanego K. S. kwoty 329,82 zł bez odsetek zwrotu kosztów sądowych w kwocie 30 zł
i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu podała, że w dniu 09.09.2014 r. pozwany i P. L.
Sp. z o.o. z siedzibą w W. zawarli ramową umowę pożyczki o numerze (...), na podstawie której pozwany otrzymał określoną w umowie kwotę pieniężną, jednocześnie zobowiązując się do jej zwrotu na warunkach precyzyjnie określonych w umowie. Pomimo upływu płatności rat określonych w harmonogramie pożyczki, pozwany nie wywiązał się
z przyjętego na siebie zobowiązania, w następstwie czego niespłacona kwota należności głównej stała się wymagalna wraz z kwotą odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia
w dniu 20.09.2015 r. Dalej strona powodowa podała, że w dniu 17.03.2016 r. przedmiotowa wierzytelność na skutek umowy przelewu wierzytelności została zbyta przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na jej rzecz, tym samym scedowana została na nią całość praw i obowiązków wynikających z ramowej umowy pożyczki zawartej w dniu 09.09.2014 r. Powodowa Spółka poinformowała pozwanego o cesji wierzytelności pismem z dnia 30.03. 2016 r. Podjęła też próbę pozasądowego rozwiązania sporu poprzez wezwanie pozwanego do zapłaty, jednak do chwili wniesienia pozwu zadłużenie nie zostało uregulowane. Strona powodowa wyjaśniła też, że na zobowiązanie pozwanego składają się: należność główna
w kwocie 300 zł, odsetki karne za opóźnienie w spłacie zobowiązania naliczone przez wierzyciela pierwotnego, w kwocie 19,92 zł oraz odsetki ustawowe za opóźnienie, naliczone przez nią za okres od dnia 18.03.2016 r. do dnia 05.09.2016 r., w kwocie 9,90 zł.
Postanowieniem z dnia 17.01.2017 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie, wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty, przekazał sprawę do tutejszego Sądu.
W piśmie procesowym z dnia 27.03.2017 r. usuwającym braki formalne pozwu strona powodowa wyjaśniła, że dołączyła do pozwu umowę cesji z celowo zamazanymi fragmentami, chroniąc swoją tajemnicę handlową. Wskazała jednocześnie, że rzeczone postanowienia umowy nie mają wpływu na ważność samej umowy cesji oraz na przejście wierzytelności. Przepisy Kodeksu cywilnego w zakresie przelewu wierzytelności nie nakładają szczególnych obowiązków dotyczących treści umowy przelewu, stąd też rozpatrując przedmiotową umowę cesji (w postaci, w jakiej została ona załączona)
w kontekście przepisów k.c. należy stwierdzić, że zawiera ona wszystkie essentialia negotti umowy sprzedaży wierzytelności. Z ostrożności procesowej strona powodowa zaznaczyła, że załącznik do umowy przelewu wierzytelności, stanowiący jej integralną część, zawiera dane wszystkich dłużników, których zadłużenia zostały scedowane na jej rzecz. Dlatego przedkłada ww. załącznik w postaci wyciągu zawierającego dane pozwanego występującego w przedmiotowej sprawie. Powyższe podyktowane jest nie tylko koniecznością zachowania tajemnicy handlowej, o której mowa wyżej, ale przede wszystkim obowiązkami nałożonymi na stronę powodową ustawą o ochronie danych osobowych. Przedłożenie załącznika do umowy cesji w pełnym zakresie umożliwiłoby bowiem osobom trzecim identyfikację innych dłużników niezwiązanych w ogóle ze sprawą. Tym samym naraziłaby się na zarzut naruszenia przepisów ww. ustawy.
W piśmie procesowym z dnia 20.04.2017 r. pozwany wniósł, aby strona powodowa dostarczyła dowody wpłat dokonanych przez niego na rzecz wierzyciela pierwotnego
w postaci 14 przekazów w kwocie po 90 zł każdy. W odpowiedzi na to pismo, w piśmie procesowym z dnia 08.05.2017 r. strona powodowa wniosła o dopuszczenie dowodu
z oświadczenia o zapłacie ceny, na okoliczność wykazania, iż doszło do skutecznego nabycia wierzytelności przez nią. Zawnioskowany dowód ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, bowiem stanowi on dodatkowe potwierdzenie zasadności roszczenia. Ponadto, w jej ocenie, uwzględnienie zawnioskowanego dowodu zgłoszonego na obecnym etapie postępowania nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Odpowiadając zaś na zarzut pozwanego dotyczący spłaty części zobowiązania powód wyjaśnił, iż załączniki do cesji wierzytelności, zawierające informacje dotyczące konkretnej wierzytelności, wskazują jednocześnie jej wysokość. Ponadto wskazała, że pozwany nie przedstawił żadnych dowodów potwierdzających dokonane wpłaty, wbrew regulacji przepisów art. 232 zd. 1 k.p.c. w zw.
z art. 6 k.c. Zauważyła też, iż to na pozwanym spoczywa ciężar wykazania, w jakiej wysokości należność została spłacona. Ona zaś, zgodnie z wyżej wymienionymi przepisami oraz przedłożonym dokumentami, wykazała tak istnienie, jak i wysokość dochodzonego przez nią roszczenia. Twierdzenia pozwanego należy uznać więc za nieudowodnione. Ponadto wskazała, iż na poczet należności żądanej w pozwie pozwany nie dokonał żadnej wpłaty. Jednocześnie też wskazała, iż od powołane przez pozwanego dokumenty nie dotyczą niniejszego postępowania.
Na rozprawie w dniu 17 maja 2018 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa,
w szczególności zarzucając, że spłacił w całości zobowiązanie wobec wierzyciela pierwotnego. Podtrzymał wniosek zawarty w piśmie z dnia 20 kwietnia 2017 r. Nadto,
w związku ze stanowiskiem strony powodowej zawartym w piśmie procesowym z dnia 08 maja 2017 r., wniósł o wyznaczenie mu terminu w celu dostarczenia Sądowi 14 przekazów
w kwotach po 90 zł każdy, potwierdzających dokonanie przez niego wpłat na poczet spłaty pożyczki wskazanej w pozwie, który to wniosek Sąd uwzględnił. W piśmie z dnia 17.07.
2017 r. pozwany jednak wniósł, aby to Sąd zwrócił się do (...) SA o nadesłanie powyższych potwierdzeń wpłat, ponieważ on takich dokumentów nie otrzymał, mimo złożenia stosownego wniosku do tego Banku. W związku z tym Sąd zwrócił się (...) SA Pionu Bankowości Detalicznej w Ł. o nadesłanie kopii przekazów bankowych w kwotach po 90 zł każdy, potwierdzających dokonanie przez pozwanego wpłat na poczet spłaty pożyczki udzielonej mu w dniu 09.09.2014 r. (nr (...)). Jednak Bank ten poinformował, że nie może udostępnić „żądanych danych”, ponieważ stosownie do art. 104 prawa bankowego zobligowany jest do zachowania tajemnicy bankowej.
Na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2018 r. pozwany oświadczył, że w dalszym ciągu nie udało mu się uzyskać z (...) SA kopii przekazów bankowych potwierdzających dokonanie przez niego wpłat na poczet spłaty pożyczki udzielonej w dniu 09 września 2014 r.
W piśmie procesowym z dnia 06.04.2018 r. strona powodowa podniosła, że kontaktowała się wielokrotnie z pozwanym w celu zawarcia porozumienia, które wykluczyłoby konieczność skierowania sprawy na drogę sądową, także po złożeniu pozwu, aby ustalić, czy pozwany jest zainteresowany zawarciem ugody, jednak bezskutecznie. Wbrew zaś temu, co twierdzi pozwany, uzyskała numer telefonu pozwanego, ponieważ z tego numeru skontaktowała się żona pozwanego. Nie ma więc mowy o podstępie z jej strony. Ponadto, nie deprecjonując trudnej sytuacji życiowej pozwanego, zaznaczyła, że warunki materialne pozwanego czy jego choroba nie mogą stanowić przesłanki do odebrania jej prawa do żądania zapłaty należnego świadczenia. Pozwany świadomie podpisał umowę
z poprzednikiem prawnym powodowego Funduszu - (...) Sp. z o.o. z siedzibą
w W.. Wyraził więc zgodę na warunki ww. umowy oraz wziął na siebie ryzyko niewypłacalności w kontekście obowiązku spłaty zaciągniętego kredytu.
Na rozprawie w dniu 21 maja 2018 r. pozwany oświadczył, że otrzymał jedynie odpowiedź na jego pismo skierowane do (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 27.04.2018 r., informującą, że zobowiązanie wynikające z umowy pożyczki o numerze (...) zostało sprzedane do zewnętrznej firmy windykacyjnej, to jest strony powodowej dnia 17 kwietnia 2016 r. Ponadto poinformował, że wierzytelność wynikająca z przedmiotowej umowy pożyczki została najpierw zbyta na rzecz (...) 1 (...) z siedzibą w K., który skierował przeciwko niemu pozew do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód
w Lublinie w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 2187734/15, przy czym do akt tej sprawy zostały przesłane przez niego wskazane wcześniej dowody wpłat wraz ze sprzeciwem od nakazu zapłaty. W związku z tym Sąd zwrócił się do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie w o nadesłanie takiego pomocniczego zbioru dokumentów. Jak się jednak okazało, takie dokumenty w powyższych aktach sprawy nie znajdują się.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 09 września 2014 r. pozwany (...) Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w W., dla której usługi pośrednictwa świadczyła (...) Sp.
z o.o. z siedzibą w W., zawarli umowę ramową pożyczki numer (...), na podstawie której pozwany otrzymał kwotę 300 zł, jednocześnie zobowiązując się do jej zwrotu na warunkach precyzyjnie określonych w umowie. Po wstępnej weryfikacji oraz zaakceptowaniu przez pożyczkobiorcę warunków umowy pożyczki, a następnie dokonaniu przez niego przelewu na rachunek bankowy pożyczkodawcy kwoty 1 gr, wypłacił on pozwanemu środki pieniężne zgodnie z umową pożyczki. Wypłata środków nastąpiła na wskazany przez pozwanego rachunek, który został w ten sposób w systemie pożyczkodawcy przypisany do danej pożyczki oraz osoby pożyczkobiorcy. Zgodnie zaś z treścią umowy pożyczkę uważało się za udzieloną w momencie zaksięgowania przelewu na rachunku pożyczkobiorcy.
Pożyczkodawca wywiązał się z zawartej umowy, natomiast pozwany naruszył obowiązek terminowej spłaty pożyczki, zatem niespłacona kwota pożyczki stała się w całości wymagalna.
Dowód: kserokopie: umowy ramowej pożyczki z dnia 09 września 2014 roku
i haromonogramu z dnia 09 września 2014 roku.
Na skutek umowy sprzedaży wierzytelności zawartej w dniu 17 marca 2016 r. wierzyciel pierwotny zbył na rzecz strony powodowej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą we W. całość praw wynikających z umowy ramowej pożyczki nr (...).
Strona powodowa wpłaciła całość wynagrodzenia należnego wierzycielowi pierwotnemu zgodnie z powyższą umową sprzedaży wierzytelności.
Dowód: odpisy: umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 17 marca 2016 roku i załącznika nr
1 A do umowy sprzedaży wierzytelności; kserokopia oświadczenia o zapłacie ceny z dnia 13 marca 2017 roku.
Wierzyciel pierwotny poinformował pozwanego o cesji wierzytelności pismem z dnia 30 marca 2016 r. W tym samym dniu powodowa Spółka podjęła też próbę pozasądowego rozwiązania sporu poprzez wezwanie pozwanego do zapłaty kwoty należnej do spłaty wynoszącej 650,03 zł, jednak do chwili wniesienia pozwu zadłużenie to, choć w innej kwocie, nie zostało przez pozwanego uregulowane.
Pozwany miał udzielić odpowiedzi na to wezwanie, zarówno telefonicznej, jak
i pisemnej, że pożyczka została spłacona w całości i uważa sprawę za zamkniętą, nie posiada jednak kopii tego pisma.
Dowód: kserokopie: zawiadomienia o przelewie wierzytelności i wezwania do zapłaty z dnia 30 marca 2016 roku, przesłuchanie pozwanego.
Według pozwanego przedmiotową pożyczkę mógł on spłacić jednorazowo w terminie 30 dni albo w ratach, przedłużając termin spłaty pożyczki, a wówczas wysokość rat wynosiła po 40 zł miesięcznie. Miał on też dokonać dziewięciu wpłat w kwotach po 90 zł miesięcznie, ale prawdopodobnie zostały one zaliczone na poczet odsetek. Wpłaty te były dokonywane przekazem bankowym. Ponadto według pozwanego trzykrotnie przyjeżdżał też do niego przedstawiciel wierzyciela pierwotnego, któremu również dokonywał wpłat po 90 zł. Na samym początku miał wpłacić także kwotę 40 zł przedstawicielowi wierzyciela pierwotnego
z tytułu przedłużenia okresu pożyczki. Wszystkich wpłat miało być zatem 14, od 40 zł do 90 zł, dokonywanych na rachunek mBanku.
Pozwany zwracał się do (...) SA Pionu Bankowości Detalicznej w Ł.
o nadesłanie kopii przekazów bankowych w kwotach po 90 zł każdy, potwierdzających dokonanie przez niego wpłat na poczet spłaty pożyczki udzielonej mu w dniu 09 września 2014 r. Jednak nie udało mu się uzyskać kopii tych przekazów bankowych. Otrzymał natomiast pismo od pośrednika wierzyciela pierwotnego (...) Sp. z o.o. z siedzibą
w W. z dnia 27 kwietnia 2018 r., informujące, że zobowiązanie wynikające z powyższej umowy pożyczki zostało sprzedane do zewnętrznej firmy windykacyjnej, to jest strony powodowej.
Dowód: kserokopie: pisma pozwanego do (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 12.04.2018 r. i pisma pozwanego do (...) SA Pionu Bankowości Detalicznej z siedzibą
w Ł. z dnia 12.04.2018 r., przesłuchanie pozwanego.
Pozwany choruje na boreliozę przewlekłą. Został zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Ze względu na stan zdrowia wymaga pomocy osób drugich. Ponadto znajduje się w trudnej sytuacji materialnej.
Dowód: kserokopia dokumentacji złożonej przez pozwanego pismem procesowym z dnia 19 stycznia 2018 roku, przesłuchanie pozwanego.
Na zobowiązanie pozwanego składają się: należność główna w kwocie 300 zł, odsetki karne za opóźnienie w spłacie zobowiązania, naliczone przez wierzyciela pierwotnego,
w kwocie 19,92 zł oraz odsetki ustawowe za opóźnienie, naliczone przez stronę powodową za okres od dnia 18.03.2016 r. do dnia 05.09.2016 r., w kwocie 9,90 zł.
Okoliczność bezsporna.
Sąd zważył, co następuje:
W ocenie Sądu powództwo jest zasadne w całości.
W niniejszej sprawie bezsporne było, że odpowiedzialność pozwanego wynika
z nienależytego wykonania umowy pożyczki numer (...), zawartej w dniu 09 września 2014 r., z (...) Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w W., dla której usługi pośrednictwa świadczyła (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., na podstawie której pożyczkodawca udzielił pozwanemu pożyczki pieniężnej w kwocie 300 zł, pozwany zaś zobowiązał się do zwrotu tej kwoty na warunkach określonych w umowie, w szczególności
w terminie 30 dni od daty zawarcia umowy. Pozwany nie wywiązał się jednak z przyjętego na siebie zobowiązania, co skutkowało tym, że niespłacona kwota należności głównej stała się wymagalna wraz z kwotą odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia.
Ograniczając rozważenia do zarzutów pozwanego, iż spłacił on w całości wierzycielowi pierwotnemu udzieloną mu pożyczkę, trzeba przede wszystkim zważyć, na co wskazywała też strona powodowa, że to na pozwanym spoczywała ciężar udowodnienia tej okoliczności, zgodnie z art. 6 k.c. Skoro pozwany twierdził, że spłata pożyczki nastąpiła
w całości, wskazując przy tym, w jaki sposób i w jakim terminie miał tego dokonać, to obowiązkiem pozwanego było wykazanie wszelkimi środkami dowodowymi, iż tak się stało. Sąd, idąc tokiem rozumowania pozwanego, podjął w toku postępowania czynności zmierzające do tego, aby tę linię obrony pozwanego potwierdzić. Dlatego między innymi skierował pismo do (...) SA o nadesłanie kopii 14 dowodów wpłat przez pozwanego kwot po 90 zł na poczet spłaty przedmiotowej pożyczki. Trzeba jednak w tym miejscu podnieść, że ta linia obrona pozwanego okazała się niewiarygodna choćby jedynie uwzględniając dowód z przesłuchania pozwanego, który zeznał, że tylko części wpłat dokonał przekazem bankowym, innych zaś, i to w kwotach po 40 zł, gotówką, do rąk przedstawiciela pożyczkodawcy. Jeszcze raz należy jednak podkreślić, że pozwany nie przedłożył żadnych innych dowodów, na przykład na piśmie, że wskazane przez niego wpłaty były dokonywane. Brak zaś odpowiedzi Banku na pisma pozwanego nie może być potraktowany przez Sąd jako potwierdzenie argumentacji pozwanego. Pozwany nie zdołał więc udowodnić, że wywiązał się z zobowiązania wobec strony powodowej. W tej sytuacji Sąd musiał poprzestać na dowodach przedstawionych przez stronę powodową i w oparciu o te dowody rozstrzygnął
o zasadności powództwa w całości.
Trzeba też w tym miejscu zauważyć, że przelew wierzytelności uregulowany
w przepisach art. 509 i nast. k.c., w relacji dłużnik cedowanej wierzytelności a jej cesjonariusz, powoduje zmianę podmiotu, któremu dłużnik powinien spełnić świadczenie.
Z chwilą dokonania cesji nabywca wierzytelności uzyskuje bowiem status wierzyciela, przy czym nie można pomijać, że cesjonariusz nabywa w drodze przelewu tylko tyle praw, ile przysługiwało jego poprzednikowi prawnemu (cedentowi). Z powyższego wynika, że cesjonariusz nie może żądać od dłużnika świadczenia w większym rozmiarze, aniżeli mógł to uczynić cedent. Sytuacja prawna dłużnika nie może więc ulec na skutek przelewu pogorszeniu w porównaniu z sytuacją, jaka istniała przed przelewem (uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 lutego 2013 r., V ACa 733/12, LEX nr 1289450). Należy jednocześnie podkreślić, że warunkiem otrzymania należności przez nabywcę długu jest udowodnienie, iż takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2006 r., V CSK 187/06, „Monitor Prawniczy” 2006, nr 16,
s. 849). W tej sytuacji uznać należy, że strona powodowa mogła zasadnie dochodzić od pozwanego zasądzenia niespłaconej kwoty pożyczki wraz z odsetkami karnymi naliczonymi przez wierzyciela pierwotnego i skapitalizowanym odsetkami za opóźnienie naliczonymi za okres wskazany w pozwie.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak
w punkcie I wyroku.
W niniejszej sprawie żądanie strony powodowej zostało uwzględnione w całości, co oznacza, iż zgodnie z przepisami art. 99 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. pozwany był zobowiązany do zwrotu stronie powodowej poniesionych przez nią kosztów procesu
w wysokości 137 zł, na które składały się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 30 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł i koszty zastępstwa procesowego radcy prawnego w stawce minimalnej wnoszącej 90 zł (§ 6 pkt 1 z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych - Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.).
Przepis art. 102 k.p.c. stanowi jednak, iż w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przyjmuje się przy tym powszechnie, że zastosowanie opisanej normy prawnej powinno być oceniane w całokształcie okoliczności, które by uzasadniały odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu. Do kręgu tych okoliczności należy zaliczyć zarówno fakty związane z samym przebiegiem procesu, jak i fakty leżące na zewnątrz procesu, zwłaszcza dotyczące stanu majątkowego stron i ich sytuacji życiowej. Wskazane okoliczności powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2013 r., I CZ 183/12, Lex nr 1388472; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 sierpnia 2013 r., I ACa 449/13, Lex nr 1369227; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2013 r., V CZ 132/12, Lex nr 1341732; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2013 r., V CZ 124/12, Lex nr 1341727; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 08 stycznia 2013 r., I ACa 697/12, Lex nr 1281107; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 08 listopada 2012 r., I ACa 486/12, Lex nr 1246847; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 września 2012 r., I ACa 553/12, Lex nr 1236358). W rozpoznawanej sprawie nie uszło uwadze Sądu, że pozwany znajduje się w trudnej sytuacji majątkowej, a jego stan zdrowia nie jest dobry. W ocenie więc Sądu, wskazane okoliczności prowadzą do wniosku, że zachodzi szczególny wypadek uzasadniający odstąpienie od obciążenia pozwanego kosztami procesu.
Mając powyższe na uwadze, w oparciu o przytoczone przepisy, Sąd orzekł jak
w punkcie II wyroku.