Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2019 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2019 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z powództwa A. M.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie, rentę

1. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. M. tytułem zadośćuczynienia kwotę 67.500,00 zł (sześćdziesiąt siedem tysięcy pięćset złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 stycznia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. M. kwotę 9.225,00 zł (dziewięć tysięcy dwieście dwadzieścia pięć złotych) z odsetkami:

a) od kwoty 7.545,00 zł (siedem tysięcy pięćset czterdzieści pięć złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 18 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,

b) od kwoty 1.680,00 zł (jeden tysiąc sześćset osiemdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 września 2018 roku do dnia zapłaty;

3. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. M. tytułem skapitalizowanej renty za okres od 1 sierpnia 2015 roku do 31 sierpnia 2018 roku kwotę 1.480,00 zł (jeden tysiąc czterysta osiemdziesiąt złotych) z odsetkami odpowiednio od kwot:

a. 40,00 zł ustawowymi odsetkami od dnia 11 sierpnia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

b. 40,00zł ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

c. 40,00zł ustawowymi odsetkami od dnia 11 października 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

d. 40,00zł ustawowymi odsetkami od dnia 11 listopada 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

e. 40,00zł ustawowymi odsetkami od dnia II grudnia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

f. 40,00zł ustawowymi odsetkami od dnia 11 lutego (...). do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

g. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

h. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2016r. do dnia zapłaty,

i. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 marca 2016r. do dnia zapłaty,

j. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty,

k. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2016r. do dnia zapłaty,

l. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2016r. do dnia zapłaty,

m. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lipca 2016r. do dnia zapłaty,

n. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 sierpnia 2016r. do dnia zapłaty,

o. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 września 2016r. do dnia zapłaty,

p. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2016r. do dnia zapłaty,

q. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2016r. do dnia zapłaty,

r. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 grudnia 2016r. do dnia zapłaty,

s. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2017r. do dnia zapłaty,

t. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2017r. do dnia zapłaty,

u. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 marca 2017r. do dnia zapłaty,

v. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2017r. do dnia zapłaty,

w. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2017r. do dnia zapłaty,

x. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2017r. do dnia zapłaty,

y. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lipca 2017r. do dnia zapłaty,

z. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 sierpnia 2017r. do dnia zapłaty,

aa. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 września 2017r. do dnia zapłaty,

bb. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2017r. do dnia zapłaty,

cc. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2017r. do dnia zapłaty,

dd. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 grudnia 2017r. do dnia zapłaty,

ee. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2018r. do dnia zapłaty,

ff. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2018r. do dnia zapłaty,

gg. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 marca 2018r. do dnia zapłaty,

hh. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2018r. do dnia zapłaty,

ii. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2018r. do dnia zapłaty,

jj. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2018r. do dnia zapłaty,

kk. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lipca 2018r. do dnia zapłaty,

ll. 40,00zł ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 sierpnia 2018r. do dnia zapłaty,

4. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. M. kwotę 1.195,00zł (jeden tysiąc sto dziewięćdziesiąt pięć złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

5. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. M. kwotę 1.997,13 zł (jeden tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt siedem złotych 13/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 lipca 2016 roku do dnia zapłaty;

6. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. M. kwotę 1.360,26 zł (jeden tysiąc trzysta sześćdziesiąt złotych 26/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 lipca 2016 roku do dnia zapłaty;

7. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. M. kwotę po 40,00 zł (czterdzieści złotych) miesięcznie tytułem renty płatnej do 10-go dnia każdego miesiąca począwszy od 1 września 2018 roku i na przyszłość z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty;

8. oddala powództwo w pozostałej części;

9. nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 4.398,00 zł (cztery tysiące trzysta dziewięćdziesiąt osiem złotych) tytułem brakującej opłaty od pozwu i wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

10. nie obciąża powódki A. M. pozostałą częścią nieuiszczonej opłaty od pozwu i wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa od oddalonej części powództwa;

11. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. M. kwotę 1651,69 zł (jeden tysiąc sześćset pięćdziesiąt jeden złotych 69/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Sygn. akt I C 1355/18

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powoda w pozwie z dnia 11 kwietnia 2016 roku wnosił o:

1. zasądzenie od pozwanego Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z siedzibą w S.A. w W. na rzecz powódki kwoty 5.000 złotych tytułem częściowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty, z tym że od dnia 1 stycznia 2016 roku liczonymi jako odsetki ustawowe za opóźnienie zgodnie z treścią art 481 § 1 i 2 k.c.

2. zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 100,00 złotych tytułem częściowego odszkodowania za koszty opieki i pomocy osób trzecich wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty, z tym że od dnia 1 stycznia 2016 roku liczonymi jako odsetki ustawowe za opóźnienie zgodnie z treścią art. 481 § 1 i 2 k.c.

3. zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 341,22 złotych tytułem częściowego odszkodowania za poniesione koszty leczenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty, z tym że od dnia 1 stycznia 2016 roku liczonymi jako odsetki ustawowe za opóźnienie zgodnie z treścią art. 481 § 1 i 2 k.c.

4. zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 3.994,25 złotych tytułem odszkodowania za utracone przez powódkę dochody wraz z ustawowymi odsetkami od dnia następnego po dniu doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty;

5. zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 2.720,52 złotych tytułem odszkodowania za poniesione koszty dojazdów do placówek medycznych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia następnego po dniu doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty;

6. zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew działający w imieniu strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. Oddział (...) w Ł. pełnomocnik wniósł o:

1) oddalenie powództwa;

2) zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa pełnomocnika będącego radcą prawnym wraz z opłatą od pełnomocnictwa.

Uzasadniając swoje stanowisko pełnomocnik pozwanego wskazał, że w niniejszym stanie faktycznym zaistniała okoliczność wyłączająca odpowiedzialność T. D. (1) - posiadacza pojazdu marki D. (...) nr rej. (...), a mianowicie do wypadku doszło z wyłącznej winy poszkodowanej A. M..

Z ostrożności procesowej, na wypadek nieuwzględnienia podniesionego przez pozwanego powyżej zarzutu „wyłącznej winy poszkodowanej”, pozwany podniósł zarzut przyczynienia się A. M. do powstania szkody z dnia 8 marca 2013 r. w 99 % wywodząc, iż nieprawidłowe jej zachowanie na drodze było jedyną przyczyną zaistnienia wypadku drogowego.

Z ostrożności procesowej strona pozwana zakwestionowała również wysokość roszczeń dochodzonych przez powódkę.(k.95-97)

Pismem z dnia 4 września 2018 roku (k. 297-299) pełnomocnik powódki dokonał przedmiotowej zmiany powództwa w zakresie dochodzonych w niniejszym sporze roszczeń i wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki dodatkowo:

1. kwoty 90.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 stycznia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty

2. kwoty 31.297,60 zł tytułem odszkodowania stanowiącego skapitalizowaną rentę na zwiększone potrzeby z tytułu kosztów opieki i pomocy za okres od 15 marca 2013r. do 31 lipca 2015r. wraz z ustawowym odsetkami odpowiednio od kwot:

a. 23.049 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 stycznia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

b. 8.248,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu odpisu niniejszego pisma do dnia zapłaty;

3. kwoty 4.795,20 zł tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby za okres od 1 sierpnia 2015r. do dnia 31 sierpnia 2018r. wraz z ustawowymi odsetkami odpowiednio od kwot:

a. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 sierpnia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

b. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

c. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 października 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

d. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 listopada 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

e. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia II grudnia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

f. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lutego (...). do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

g. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

h. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2016r. do dnia zapłaty,

i. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 marca 2016r. do dnia zapłaty,

j. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty,

k. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2016r. do dnia zapłaty,

l. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2016r. do dnia zapłaty,

m. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lipca 2016r. do dnia zapłaty,

n. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 sierpnia 2016r. do dnia zapłaty,

o. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 września 2016r. do dnia zapłaty,

p. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2016r. do dnia zapłaty,

q. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2016r. do dnia zapłaty,

r. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 grudnia 2016r. do dnia zapłaty,

s. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2017r. do dnia zapłaty,

t. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2017r. do dnia zapłaty,

u. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 marca 2017r. do dnia zapłaty,

v. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2017r. do dnia zapłaty,

w. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2017r. do dnia zapłaty,

x. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2017r. do dnia zapłaty,

y. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lipca 2017r. do dnia zapłaty,

z. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 sierpnia 2017r. do dnia zapłaty,

aa. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 września 2017r. do dnia zapłaty,

bb. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2017r. do dnia zapłaty,

cc. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2017r. do dnia zapłaty,

dd. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 grudnia 2017r. do dnia zapłaty,

ee. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2018r. do dnia zapłaty,

ff. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2018r. do dnia zapłaty,

gg. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 marca 2018r. do dnia zapłaty,

hh. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2018r. do dnia zapłaty,

ii, 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2018r. do dnia zapłaty,

jj. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2018r. do dnia zapłaty,

kk. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lipca 2018r. do dnia zapłaty,

ll. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 sierpnia 2018r. do dnia zapłaty,

4. kwoty 2.040 zł tytułem odszkodowania za koszty leczenia wraz z ustawowymi odsetkami od kwot:

a. 1.935 zł od dnia 18 stycznia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

b. 105 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu odpisu pisma rozszerzającego powództwo do dnia zapłaty;

5. kwoty 129,60 zł miesięcznie tytułem renty na zwiększone potrzeby płatnej do 10-go dnia każdego miesiąca począwszy od 1 września 2018r. i na przyszłość wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty;

Po sprecyzowaniu roszczeń pełnomocnik powódki wniósł o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz A. M.:

1. kwoty 95.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18.01. 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty

2. kwoty 31.397,60 zł tytułem odszkodowania stanowiącego skapitalizowaną rentę na zwiększone potrzeby z tytułu kosztów opieki i pomocy za okres od 15 marca 2013 r. do 31 lipca 2015r.

z ustawowymi odsetkami odpowiednio od kwot:

a. 23.149 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 stycznia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

b. 8.248,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia następnego po doręczeniu: pozwanemu odpisu niniejszego pisma do dnia zapłaty;

3. kwoty 4.795,20 zł tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby za okres od 1 sierpnia 2015r. do dnia 31 sierpnia 2018r. wraz z ustawowymi odsetkami odpowiednio od kwot:

a. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 sierpnia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

b. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

c. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 października 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

d. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 listopada 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia I stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

e. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 grudnia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

f. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lutego 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

g. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

h. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2016r. do dnia zapłaty,

i. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 marca 2016r. do dnia zapłaty,

j. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty,

k. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2016r. do dnia zapłaty,

l. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2016r. do dnia zapłaty,

m. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lipca 2016r. do dnia zapłaty,

n. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 sierpnia 2016r. do dnia zapłaty,

o. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 września 2016r. do dnia zapłaty,

p. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2016r. do dnia zapłaty,

q. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2016r. do dnia zapłaty,

r. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 grudnia 2016r. do dnia zapłaty,

s. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2017r. do dnia zapłaty,

t. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2017r. do dnia zapłaty,

u. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 marca 201 Ir. do dnia zapłaty,

v. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2017r. do dnia zapłaty,

w. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2017r. do dnia zapłaty,

x. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2017r. do dnia zapłaty,

y. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia ! 1 lipca 2017r. do dnia zapłaty,

z. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 sierpnia 2017r. do dnia zapłaty,

aa. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 września 2017r. do dnia zapłaty,

bb. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2017r. do dnia zapłaty,

cc. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2017r. do dnia zapłaty,

dd. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 grudnia 2017r. do dnia zapłaty,

ee. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2018r. do dnia zapłaty,

ff. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2018r. do dnia zapłaty,

gg. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 marca 2018r. do dnia zapłaty,

hh. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2018r. do dnia zapłaty,

ii. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 maja 2018r. do dnia zapłaty,

jj. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2018r. do dnia zapłaty,

kk. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lipca 2018r. do dnia zapłaty,

ll. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 sierpnia 2018r. do dnia zapłaty,

4. kwoty 2.381,22 zł tytułem odszkodowania za koszty leczenia wraz z ustawowymi odsetkami odpowiednio od kwot:

a. 2.276,22 zł od dnia 18 stycznia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia l stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

b. 105 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu odpisu niniejszego pisma do dnia zapłaty;

5. kwoty 3.994,25 zł tytułem odszykowania za utracone przez powódkę dochody wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty;

6. kwoty 2.720,52 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty dojazdów do placówek medycznych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie do dnia następnego po doręczeniu pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty;

7. kwoty 129,60 zł miesięcznie tytułem renty na zwiększone potrzeby płatnej do 10-go dnia każdego miesiąca począwszy od 1 września 2018r. i na przyszłość wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty;

8. kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

Pełnomocnik powódki wskazał iż, po rozszerzeniu powództwa wartość przedmiotu sporu wynosi 141.538 zł ((95.000 zł + 31.090,80 zł + 4.795,20 zł + 2.381,22 zł + 3.994,25 zł + 2.720,52 zł + 1.555,20 (129,60 zł x 12)).

Pismo z rozszerzeniem powództwa doręczone zostało pełnomocnikowi pozwanego w dniu 11.09.2018 roku (potwierdzenie odbioru k. 314).

W odpowiedzi na powyższe pełnomocnik pozwanego nie uznał powództwa również w kształcie rozszerzonym podtrzymując zarzut przyczynienia się A. M. do powstania szkody z dnia 8 marca 2013 r. w 99 %, a dodatkowo podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia w kwocie 31.297,60zł (określonego jako odszkodowanie stanowiące skapitalizowaną rentę na zwiększone potrzeby z tytułu kosztów opieki i pomocy osób trzecich za okres od 15 marca 2013 r. do 31 lipca 2015 r.), przy czym w zakresie kwoty 23.049 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 8.248,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 września 2018r., a także zarzut przedawnienia roszczenia w kwocie 129,60 zł (rata renty za sierpień 2015 r.) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 sierpnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty.

Nadto pełnomocnik pozwanego podnosił, że w toku postępowania powódka nie udowodniła, aby poniosła jakiekolwiek koszty opieki i pomocy osób trzecich związane z wypadkiem z dnia 8 marca 2013 r.

Pełnomocnik powoda popierał powództwo i wnosił o zasądzenie kosztów w podwójnej wysokości oraz kosztów dojazdu do Sądu.

Pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 marca 2013 roku doszło do zdarzenia komunikacyjnego. Powódka wyszła z domu około godziny 17, było jeszcze widno, słońce odbijało się od śniegu. Powódka przechodząc przez jezdnię nie obejrzała się do tyłu i w miejscowości W. została potrącona przez kierującego pojazdem marki D. (...) o nr rej. (...) T. D. (1).

Na miejsce zdarzenia wezwane zostało pogotowie.

Powódka została ukarana mandatem karnym za spowodowanie przedmiotowego zdarzenia tj. nieostrożne wejście na jezdnię przed jadącym pojazdem.

Kierujący pojazdem marki D. (...) o nr rej. (...) T. D. (1) jechał pod wpływem alkoholu.

(dowód: notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym wraz z dokumentacja fotograficzną k.10-12, materiały dotyczące zdarzenia drogowego k. 109-114, zeznania powódki k.333-334 minuty od 00.03.47 do 00.54.10, zeznania świadków: T. D. (1) k.124 verte minuty od 00.51.31do 00.52.39 oraz k.125 verte -126 minuty od 01.23.58 do 01.33.35, J. M. k.124 verte – 125 minuty od 00.52.49 do 01.12.08, J. M. k.125 i v minuty od 01.12.25 do 01.23.42, T. M. k.141 -142 minuty od 00.02.0400.15.49, M. K. k.142 i verte minuty od 00.16.45 do 00.27.19)

Sprawca wypadku ubezpieczony był w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC pojazdów mechanicznych w pozwanym (...) S.A. w W..

Powódka dokonała zgłoszenia szkody pozwanemu pismem doręczonym pozwanemu dnia 22.12.2014 roku.

Pozwany odmówił wypłaty żądanych świadczeń podnosząc, że do wypadku doszło z wyłącznej winy powódki.

Powódka pismem z dnia 10 lutego 2016 roku złożyła pozwanemu propozycję ugodowego zakończenia sporu.

(dowód: decyzja pozwanego z dn. 23.12.2014 r. k.7, zgłoszenie szkody k.8-9, notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym k.10, pismo powódki z dn. 10.02.2016 r. wraz z potwierdzeniem jego odbioruk.67-68)

Bezpośrednią przyczyną zaistniałego wypadku drogowego z dnia 08.03.2013r. w miejscowości W. było nieprawidłowe postępowanie pieszej - A. M. , która nie zachowując szczególnej ostrożności rozpoczęła przechodzenie przez jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżającym pojazdem w odległości uniemożliwiającej kierującemu samochodem marki D. (...) nr rej. (...) T. D. (1) wykonanie skutecznych oraz bezpiecznych manewrów obronnych zmierzających do uniknięcia kontaktu.

Kierujący pojazdem marki D. (...) nr rej. (...) T. D. (1) prowadząc staranną obserwację przedpola jazdy miał możliwość dostrzeżenia pieszej w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza i podjęcia skutecznych manewrów obronnych m.in. w postaci hamowania. Nie reagując na nieprawidłowe zachowanie pieszej na drodze, poruszającej się niewłaściwą stroną jezdni spóźnił się z podjęciem manewrów obronnych, przez co przyczynił się do zaistniałego wypadku drogowego.

Zachowanie pieszej - A. M. było nieprawidłowe w zakresie:

niewłaściwego korzystania z jezdni oraz ustępowania miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi z art. 11.ust. 1 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym, niezachowania szczególnej ostrożność art. 13.ust.1 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym, wchodzenia na jezdnię bezpośrednio przed jadący pojazd. Zatem piesza, aby doznać urazu prawej nogi musiała zostać uderzona przez pojazd w nogę zakroczną. Tak więc, jeżeli przyjąć, że piesza została najechana od tyłu, to musiała przechodzić przez jezdnię pod pewnym kątem.

Nieprawidłowe postępowanie kierującego pojazdem marki D. (...) - T. D. (1) należy upatrywać w naruszeniu zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego określanych w: art. 3 ust. 1 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym - odnosząc się do zachowania ostrożności i unikania wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie:

> art. 4 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym w zakresie zastosowania zasady ograniczonego zaufania do innego uczestnika ruchu drogowego tj. pieszej nieprzestrzegającej przepisów i zasad bezpieczeństwa w ruchu;

> art. 45 ust. 1 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym w zakresie kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości.

Technika i taktyka kierującego T. D. (1) była nieprawidłowa, ponieważ;

> drogę obserwował niestarannie, nie reagował na nieprawidłowe zachowanie pieszej na drodze, co mogło być spowodowane stanem nietrzeźwości w jakim się znajdował;

> na skutek niestarannej obserwacji drogi nie podjął manewrów obronnych, co doprowadziło do potrącenia pieszej z pełną prędkością jazdy;

> kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości.

Kierujący pojazdem miał możliwość uniknięcia wypadku, gdyby starannie obserwował drogę i reagował na ruch powódki redukując prędkość lub podejmując inne manewry obronne w sytuacji, gdy pozostawał w odległości, co najmniej 33,0 m od miejsca kolizji.

Zebrany materiał dowodowy nie pozwala oszacować prędkości pojazdu analitycznie, brak jest przesłanek do tego, aby kwestionować prędkość jazdy rzędu 40 km/h deklarowaną przez - T. D. (1). Zatem prędkość z jaką samochód mógł uderzyć w powódkę mogła wynosić około 40 km/h.

Nie można wykluczyć, że nieprawidłowe postępowanie kierującego pojazdem w zakresie zaniechania reakcji na zachodzące zagrożenie mogło być spowodowane stanem psychomotorycznym w jakim się znajdował, kierujący był w stanie nietrzeźwości - miał 0,99 mg/l i kolejno 0,93 mg/l zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu.

Z porównania drogi potrzebnej do całkowitego zatrzymania samochodu oraz odległości w jakiej znajdował się samochód w chwili, gdy zaistniał stan zagrożenia na drodze, tj. wejście w tor ruchu pojazdu D. przez pieszą - 30,0 m, wynika, że kierujący samochodem poruszając się z prędkością 40 km/h nie dysponował obiektywną możliwością uniknięcia wypadku poprzez awaryjne hamowanie, tj. zatrzymaniem pojazdu przed torem ruchu pieszej (tzw. bezwarunkowa możliwość uniknięcia wypadku drogowego).

Z powyższych obliczeń wynika, że kierujący pojazdem poruszając się z prędkością 40 km/h reagując na ruch pieszej dopiero w momencie zmiany przez nią toru ruchu, nie miał fizycznej możliwości wykonania żadnego skutecznego manewru obronnego w zaistniałych warunkach drogowych (ani poprzez ominięcie pieszej na jezdni, ani poprzez hamowanie i zatrzymanie się przed przeszkodą).

Przeprowadzona analiza wykazała, że kierujący pojazdem miałby taką możliwość, gdyby jechał z prędkością nie większą niż ok. 32,6 -38,9 km/h.

Istniała również możliwość uniknięcia wypadku po stronie pieszej - A. M., gdyby postępowała zgodnie z obowiązującymi przepisami ruchu drogowego tj.

-szła po lewej stronie drogi ;

- zachowała szczególną ostrożność i upewniła się czy może bezpiecznie przejść na drogą stronę drogi, ustępując miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi.

Zgodnie z Ustawą Prawo o Ruchu Drogowym, pieszy przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, polegającą przede wszystkim na tym, że zamierzając wejść na jezdnię, powinien się upewnić, czy może wejść bezpiecznie na jezdnię i czy nie zmusi kierujących pojazdami do gwałtownego hamowania. Nie może wchodzić na jezdnię bezpośrednio przed jadący pojazd.

Zachowanie piesze A. M. , było niezgodne z obowiązującymi zasadami Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym zawartymi w:

> art. 11.ust. 1 "Pieszy jest obowiązany korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych a w razie ich braku - z pobocza. Jeżeli nie ma pobocza lub czasowo nie można z niego korzystać, pieszy może korzystać z jezdni, pod warunkiem zajmowania miejsca jak najbliżej jej krawędzi i ustępowania miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi. ";

> art. 13.ust.1:"Pieszy przechodząc przez jezdnie lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na tym przejściu ma pierwszeństwo przed pojazdem";

> ust.3:"P. przez jezdnię poza przejściem dla pieszych, o którym mowa w ust. 2, jest dozwolone tylko pod warunkiem, że nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub utrudnienia ruchu pojazdów. Pieszy jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdom i do przeciwległej krawędzi iść drogą najkrótszą, prostopadle do osi jezdni;

> art. 14 pkt 111 Zabrania się wchodzenia na jezdnię:

> podpkt a. bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściach dla pieszych.

Zasady ruchu pieszych po drodze zostały uregulowane w art. 11 Ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z nimi piesi idący po drodze zobowiązani są korzystać z lewej strony drogi, tj. poruszać się w obrębie lewego pobocza lub wzdłuż lewej krawędzi jezdni. Ma to na celu zapewnienie odpowiedniej widoczności pojazdów jadących tym samym pasem jezdni, po którym porusza się pieszy, co umożliwi ustąpienie pierwszeństwa pojazdowi, gdy zajdzie taka potrzeba.

Tak więc korzystanie przez pieszych z jedni może odbywać się tylko wyjątkowo, zachowując szczególne zasady. W pełni po jezdni mogą poruszać się piesi w strefach zamieszkania i na drogach, na których ruch został zamknięty dla ruchu pojazdów. Piesi w pierwszej kolejności powinni skorzystać z pobocza. Dopiero, jeżeli droga nie ma pobocza lub czasowo nie można z niego korzystać, pieszy może skorzystać z jezdni. Warunkiem, jest zajmowanie miejsca jak najbliżej jej krawędzi i ustępowanie miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi (art. 11 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym). Chodzi o pozostawienie odpowiednio dużego odstępu bocznego między pieszym a nadjeżdżającym z przeciwka pojazdem, który umożliwi ich bezpieczne wyminięcie się. Jeżeli zatem pieszy dostrzeże, że jego obecność na jezdni utrudni przeprowadzenie manewru winien zejść z jezdni, gdyż nie może zmuszać kierującego do zmiany toru jazdy i np. wysunięcia się na pas ruchu dla jadących w kierunku przeciwnym, gdyż może to prowadzić do sytuacji zagrożenia ruchu.

Ponadto ruch pieszych lewą stroną drogi ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu drogowego, którzy idąc w tym samym kierunku ruchu, co nadjeżdżające z tyłu pojazdy nie są narażone na niebezpieczeństwo najechania - potrącenia ich przez pojazd. Pieszy będąc odwrócony tyłem do nadjeżdżającego pojazdu nie jest w stanie w sposób ciągły prowadzić obserwacji, co się dzieje z tyłu za jego plecami.

Ruch lewą stroną jezdni po drodze przez pieszych nie stwarza zagrożenia bezpieczeństwa ruchu dla kierujących pojazdami poruszającymi się przeciwległym pasem ruch, przy prawej krawędzi jezdni zgodnie z obowiązującymi przepisami, a co za tym idzie pieszy poruszający się po jezdni wzdłuż i przy jej lewej krawędzi nie jest zobowiązany każdorazowo schodzić na lewe pobocze drogi w przypadku nadjeżdżania pojazdu z tyłu z uwagi, iż ich ruch odbywa się po torach bezkolizyjnych.

Bezpośrednią przyczyną przedmiotowego wypadku drogowego było niezachowanie szczególnej ostrożności przez pieszą - A. M. i nie ustąpienie pierwszeństwa pojazdowi.

Powódka poruszała się prawym pasem ruchu, zgodnie z kierunkiem jazdy samochodu, pozostawała na torze kolizyjnym z pojazdem. Szerokość zajmowanego pasa ruchu nie była wystarczająca do bezpiecznego i bezkolizyjnego wyprzedzenia pieszej.

Nieprawidłowe postępowanie kierującego można upatrywać w naruszeniu zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego określanych w:

1. art. 3 ust. 1 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym - odnosząc się do zachowania ostrożności i unikania wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie.

2. art. 4 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym w zakresie zastosowania zasady ograniczonego zaufania do innego uczestnika ruchu drogowego tj. pieszej nieprzestrzegającej przepisów zasad bezpieczeństwa w ruchu.

3. art. 45 ust. 1 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym w zakresie kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości.

(dowód: opinia biegłego w dziedzinie rekonstrukcji wypadków drogowych i rzeczoznawstwa samochodowego M. D. k.155-184 wraz z opinia uzupełniającą k.194-199)

W wyniku wypadku powódka doznała złamania kości podudzia prawego leczonego operacyjnie z powikłaniem w postaci braku zrostu (stawu rzekomego) z niedowładem nerwu strzałkowego prawego.

Po urazie powódka tego samego dnia została przyjęta do Oddziału Urazowo-Ortopedycznego Szpitala w T., gdzie po przyjęciu do szpitala została zakwalifikowana do leczenia operacyjnego repozycji otwartej z zespoleniem śródszpikowym, gwoździem blokowanym dystalnie i proksymalnie. Ponowne przyjęcie do Szpitala w TM w trybie planowym z rozpoznaniem stawu rzekomego kości piszczelowej praw. Następnie powódkę zakwalifikowano do zabiegu usunięcia gwoździa, resekcji strzałki, plastyki sposobem J., podania płytkowego aktywatora zrostu.

Kolejne dwa pobyty szpitalne powódki miały miejsce: od 09.04.2014r do 15.04.2014r., od 27.10.2014r do 12.11.2014r z rozpoznaniem ostatecznym stawu rzekomego kości piszczelowej prawej, niedowład nerwu strzałkowego prawego. Ponownie powódka była leczona operacyjnie w dniu 30.10.2014r. : plastyka stawu rzekomego trzonu kości piszczelowej prawej, "...osteotomia kości skokowej...", wymiana zespolenie -gwóźdź śródszpikowy blokowany, przeszczepy autogenne z talerza kości biodrowej. Unieruchomienie szyną gipsową. Jak podano w epikryzie wypisowej w 2-3 dobie po zabiegu zaobserwowano niedowład nerwu strzałkowego, włączono N..

Leczenie ambulatoryjne w poradni ortopedycznej powódki rozpoczęto 27.04.2013r do 07.01.2016r.

Podczas ostatniego pobytu szpitalnego powódki w marcu 2015r z rozpoznaniem : zrost opóźniony podudzia prawego, u powódki w ramach dynamizacji przeprowadzono zabieg usunięcia śruby.

(dowód: dokumentacja lekarska: karta informacyjna leczenia szpitalnego k.15,16, 17, historia choroby 18-44 wyniki badań k.45-56, k. 228-232)

Staw rzekomy jest wynikiem zaburzenia zrastania się złamanej kości jak w przypadku powódki piszczelowej prawej. Do powstania stawu rzekomego dochodzi mimo zespolenia oraz unieruchomienia złamanej kości i stopniowo prowadzi do zmian zwyrodnieniowo-zniekształcających .

Cierpienia fizyczne znacznego stopnia powódki były spowodowane przede wszystkim wieloodłamowym złamaniem kości kończyny dolnej prawej na poziomie podudzia prawego z powikłaniami w trakcie leczenia , co spowodowało ciężki charakter obrażeń i czyniły powódkę osobą bezradną przez wiele miesięcy .

Powódka przez wiele miesięcy po złamaniu i leczeniu niepożądanych powikłań był niesprana w stopniu umiarkowanym i wymagała opieki i pomocy drugich osób w czynnościach życia codziennego i samoobsłudze oraz w gospodarstwie domowym , potrzebowała pomocy średnio po 3 godziny przez okres półtora roku poza okresami pobytów szpitalnych .

Z przyczyn ortopedycznych na skutek wypadku powódka doznała długotrwałego trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 25 % wg pozycji 158. c). Ustalony uszczerbek nie obejmuje uszczerbku związanego z niedowładem nerwu strzałkowego występującego po III zabiegu plastyce stawu rzekomego .

Uraz doznany w dniu 08.03.2013r z pourazowymi zmianami wtórnymi pozostaje w związku przyczynowo -skutkowym z przedmiotowym wypadkiem a występujące obecnie u powódki odchylenia są wynikiem w/w urazu i nie mają podłoża chorobowego ani niedbalstwa lekarskiego.

Do nieprawidłowego zrostu złamanej kości, a dalej do powstania stawu rzekomego, może dojść z różnych przyczyn, wśród których wymienia się: przemieszczenie się odłamów kostnych, stan zapalny tkanki kostnej, rozległy uraz tkanek w okolicy złamania, niektóre choroby ogólnoustrojowe (m.in. cukrzyca, osteoporoza, niewydolność nerek, zaburzenia odżywiania), zaburzenia hormonalne (np. nadczynność przy tarczyc), niewłaściwe zespolenie kości przez lekarza.

Po analizie danych z leczenia biegły ortopeda nie stwierdził chorób samoistnych i obciążających i mogących przyczynić do powstania stawu rzekomego u powódki, a technikę operacyjną ocenił jako właściwą.

Rokowania co do powrotu do stanu zdrowia sprzed wypadku są na dzień dzisiejszy stabilne. Po operacji stawu rzekomego powódki , która miała miejsce w 2014r , w 2015 roku podano, że zrost jest opóźniony

Dotychczasowe leczenie farmakologiczne tj. p/w zakrzepowe, przeciw obrzękowe , przeciw bólowe, poprawiające stan kośćca są uzasadnione . Wstępny koszt to kwota ok. 100 złotych miesięczny od urazu przez okres ok. 1,5 roku. W dalszym okresie powódka mogła potrzebować leki p/w bólowe, ale w niedużej ilości- koszt ok. 20zł miesięcznie przez rok.

Diety powódka nie potrzebowała i nie potrzepuje.

(dowód: opinia biegłego ortopedy R. E. k.219-224)

Powódka bezpośrednio wskutek wypadku z dnia 8.03.2013 roku w zakresie układu nerwowego nie doznała obrażeń.

Powódka wskutek powikłań koniecznych zabiegów ortopedycznych (trzeciego) wskutek doznanych obrażeń ortopedycznych w czasie przedmiotowego wypadku doznała uszkodzenia nerwu strzałkowego prawego.

Powódka wskutek tych obrażeń doznała znacznych cierpień fizycznych związanych głównie z trzema operacjami.

Na skutek niedowładu nerwu strzałkowego prawego cierpienia powódki nasiliły się, ale z czasem systematycznie zmniejszały się.

Powódka nie leczyła się neurologicznie a zatem nie ponosiła kosztów z tym związanych.

W zakresie pomocy i opieki osób trzecich w wykonywaniu czynności życia codziennego związku z ograniczeniami będącymi następstwem niedowładu nerwu. strzałkowego prawego taka pomoc była powódce potrzebna w okresie od listopada 2014r. średnio przez 2 godziny dziennie przez okres pierwszych 3 miesięcy, a następnie 1 godzinę dziennie przez okres kolejnych 6 miesięcy. Po tym okresie powódka potrzebuje takiej pomocy średnio 2 godziny tygodniowo.

Powódka na skutek powikłań koniecznych zabiegów ortopedycznych (trzeciego) wskutek doznanych obrażeń ortopedycznych w czasie przedmiotowego wypadku doznała uszkodzenia n. strzałkowego prawego.

Z przyczyn neurologicznych trwały uszczerbek na zdrowiu powódki w zakresie układu nerwowego wynosi 20% wg punktu 181 u - uszkodzenie n. strzałkowego prawego tzw. „tabeli uszczerbkowej”.

Zdaniem biegłego neurologa rokowania co do dalszego przebiegu w/w powikłań neurologicznych po wypadku i ich leczenie są niepewne, a mimo systematycznego leczenia i rehabilitacji występujące obecnie u A. M. uszkodzenia - niedowład w/w nerwów strzałkowych, należy raczej uznać za utrwalone.

Dalsze leczenie zarówno farmakologiczne i rehabilitacja mają na celu jedynie utrzymanie aktualnego stanu rzeczy i zapobiec zmianom degeneracyjnym nerwów i atroficznym uszkodzonej kończyny.

(dowód: opinia biegłego w dziedzinie neurologii, medycyny pracy i toksykologii klinicznej P. R. k.248-252 wraz z opinia uzupełniająca k.287 i verte)

Przed wypadkiem powódka A. M. pracowała w firmie (...). Po wypadku powódka przez pół roku przebywała na zwolnieniu lekarskim. Po zakończeniu zwolnienia lekarskiego do pracy już nie wróciła.

Powódka utraciła dochody w wysokości 3.994,25zł, co wynika z zaświadczeń wystawionych przez pracodawcę BASTION K. S. dotyczącymi różnicy dochodów uzyskiwanych w trakcie przebywania na zwolnieniu lekarskim oraz jakie osiągałaby gdyby na zwolnieniu nie przebywała. Pierwsze oświadczenie dotyczy okresu od dnia 08 marca 2013 roku do dnia 31 grudnia 2013 roku, z którego wynika, że powódka otrzymała wynagrodzenie o 1648,39 zł mniejsze. Drugie oświadczenie dotyczy okresu od dnia 01 stycznia 2014 roku do dnia 31 sierpnia 2014 roku, z którego wynika, że powódka otrzymała wynagrodzenie o 2344,46 zł mniejsze.

(dowód: zaświadczenia k. 60, k. 61)

Cena za jedną roboczogodzinę sprawowania usług opiekuńczych przez pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w T. wynosiła w latach 2012-2013 – 16,00zł, w 2014 roku- 16,20zł.

Odpłatność uzależniona jest od dochodu klienta oraz od prowadzonego gospodarstwa domowego tj. samodzielnego lub w rodzinie.

Osoby samotne, których dochód nie przekracza kwoty 542 zł netto i osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie domowym , których dochód na osobę nie przekracza 456zł netto mają świadczoną usługę opiekuńczą nieodpłatnie.

(dowód: zaświadczenie k. 57)

Ze względu na orzeczoną częściową niezdolność do pracy powódka przebywa na rencie inwalidzkiej. W dniu 4 grudnia 2017 roku A. M. była badana przez Lekarza Orzecznika ZUS, który stwierdził, że jest ona częściowo niezdolna do pracy w dalszym ciągu do 2020 roku. Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS powódka została uznana za częściowo niezdolną do pracy do 31.12.2017 roku z powodu naruszenia sprawności narządu ruchu. Lekarz orzecznik podał, iż niewskazana jest rehabilitacja ZUS.

( dowód: orzeczenie z dnia 20 lipca 2016 roku k.225 )

Powódka ponosiła koszty związane z dojazdem do placówek medycznych celem leczenia. W okresie od dnia 8 marca 2013 roku do 21 listopada 2014 roku łączna przejechana przez nią trasa do placówek medycznych wyniosła około 3.255 km. Powódka korzystała z samochodu V. (...), na benzynę. Samochodem poruszał się mąż lub szwagier.

Powódka mieszka w W. 46. W szpitalu była w T. Zgodnie z §1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy dla samochodu osobowego o pojemności silnika powyżej 900 cm3 stawka za jeden kilometr przejazdu wynosi 0,8358 złotych. W związku z powyższym poniosła koszty dojazdu w kwocie 2.720,52 złotych.

(dowód: zeznania powódki k.333-334 minuty od 00.03.47 do 00.54.10, zestawienie k. 62-64, kserokopia dowodu rejestracyjnego k. 65)

W związku z obrażeniami jakich doznała powódka A. M. wymagała ona opieki osób trzecich.

Ze względu na ortopedyczne skutki doznanego urazu powódka wymagała opieki i pomocy w wymiarze 3 godzin dziennie przez okres 18 miesięcy (półtora roku, tj. od 15 marca 2013r. do 15 września 2014r.) z wyłączeniem okresu pobytu w szpitalu. Przyjmując wskazany przez biegłego sądowego zakres opieki w wymiarze 3 godzin dziennie przez okres półtora roku [z wyłączeniem okresów pobytu w szpitalu, tj. po opuszczeniu szpitala w dniu 15 marca 2013r. i z wyłączeniem okresu od 9 do 15 kwietnia 2014r. (6 dni) oraz od 27 października 2014r. do 12 listopada 2014r. ilość niezbędnej powódce pomocy i opieki w tym okresie wynosi 1554h (18 m-cy x 30 dni = 540 dni; 540 dni - 22 dni (pobyt w szpitalu) = 518 dni; 518 dni x 3h = 1554h).

Następnie należy wskazać, iż z uwagi na uszkodzenie nerwu strzałkowego prawego skutkującego niedowładem, powódka ze względów neurologicznych wymagała pomocy od listopada 2014r. przez okres 3 miesięcy (tj. do końca stycznia 2015r.) w wymiarze dwóch godzin dziennie, a następnie przez okres dalszych 6 miesięcy w wymiarze jednej godziny dzienne (tj. od lutego do końca lipca 2018r.) z wyłączeniem okresu pobytu w szpitalu (tj. od 1 do 12 listopada 2014r.). Przyjmując wskazany przez biegłego sądowego zakres opieki ilość godzin opieki wynosi 336h (3 m-ce x 30 dni = 90 dni; 90 dni - 12 dni (szpital) = 78 dni; 78 dni x 2h = 156h) + (180 dni x 1 h = 180h) łącznie 336h).

Powódka po ww. okresie wymagała i nadal wymaga pomocy w wymiarze 2 godzin tygodniowo, tj. 8 godzin miesięcznie (2h tygodniowo x 4 tygodnie = 8h miesięcznie).

(dowód: opinia biegłego ortopedy R. E. k.219-224 oraz opinia biegłego w dziedzinie neurologii, medycyny pracy i toksykologii klinicznej P. R. k.248-252 wraz z opinia uzupełniająca k.287 i verte)

Diety powódka nie potrzebowała i nie potrzepuje.

Powódka wymagała leczenia przeciwzakrzepowego, przeciwobrzękowego, poprawiającego stan kośćca oraz przeciwbólowego. Szacunkowy koszt tego leczenia w okresie pierwszych 18 miesięcy wynosił około 100 zł miesięcznie, zaś w okresie dalszego roku około 20 zł miesięcznie na leki przeciwbólowe. Łącznie powódka poniosła szacunkowo koszty leczenia i leków w kwocie 2.040 zł oraz zakupu ortezy w kwocie 350zł czyli łącznie 2390,00zł.

(dowód: opinia biegłego ortopedy R. E. k.219-224, faktury k.58-64)

Powódka z zawodu jest prasowaczką. Jest to praca stojąca, w wymuszonej pozycji ciała, obciążająca dolne i górne partie ciała. Ze względu na dolegliwości zdrowotne nie może wrócić do dawnego zawodu . Powódka nadal cierpi na dolegliwości bólowe i z tych powodów zażywa leki przeciwbólowe -P. (2 razy dziennie). Leki kosztują około 10 zł na miesiąc.

Po wypadku i tygodniowym pobycie w szpitalu powódka została wypisana do domu bez gipsu, gdzie przez co najmniej 2 tygodnie była osobą leżącą, nie wstawała, czynności fizjologiczna załatwiała korzystając z basenu. Później w asekuracji męża chodziła do łazienki.

Przed wypadkiem powódka nie miała żadnego złamania. Złamanie spowodowało u powódki zaburzenia z krążeniem , noga była zimna. Aby pobudzić krążenie, powódka została skierowana na rehabilitację. Miała 10 zabiegów, które były refundowane, ale nic nie pomogły. Powódka za nic nie płaciła , korzystała z NFZ. Po wypadku powódka brała zastrzyki przeciwzakrzepowe, które robiła jej sąsiadka .

Powódka do dnia dzisiejszego ma problemy krążeniowe w złamanej nodze, do końca życia zmuszona będzie do chodzenia ze stabilizatorem bez, którego noga przekręca się do środka. Obecnie powódka nie korzysta z kul. Na skutek operacji jakie powódka przeszła chora noga (prawa) jest o 3 cm krótsza. Od wypadku nie jest w stanie nosić butów na obcasie.

Po wypadku powódka nie zgłaszała bóli głowy i kręgosłupa, nie była badana neurologicznie.

Obecnie czasami odczuwa bóle głowy i kręgosłupa, bóle i drętwienie w prawej nodze od kostki w stronę kolana.

Mąż powódki jest emerytowanym strażakiem. Zarówno w chwili wypadku jak i obecnie jest na emeryturze w wysokości 2000zł .

Sprawca mieszkał w tej samej miejscowości co powódka, znają się z widzenia, ale nie rozmawiają ze sobą. Od momentu wypadku sprawca nie kontaktował się z powódką.

Po wypadku powódką opiekowali się teściowie, córki, a po powrocie męża z zagranicy też mąż. Wszyscy domownicy pomagali w opiece nad A. M.. Teściowa prała, przyniosła basen, jedzenie, pomagała praktycznie we wszystkich czynnościach. Mąż woził do lekarza, jak teściowa była na podwórzu, podawał herbatę, basen. Taka sytuacja trwała przez okres 2-3 miesiące tj. do momentu kiedy powódka mogła podeprzeć się druga nogą. Powódka jeździła do przychodni ortopedycznej na zmianę opatrunku. Były wizyty co 2 dni, w zależności od tego jak się goiło i jak lekarz zalecał. J. M. do samochodu nosił żonę na rękach . Wizyty były w T. w przychodni przyszpitalnej. Z miejscowości W. jest do (...) km w jedną stronę.

(dowód: zeznania powódki k.333-334 minuty od 00.03.47 do 00.54.10, zeznania świadków: J. M. k.124 verte – 125 minuty od 00.52.49 do 01.12.08, J. M. k.125 i v minuty od 01.12.25 do 01.23.42, T. M. k.141 -142 minuty od 00.02.0400.15.49, M. K. k.142 i verte minuty od 00.16.45 do 00.27.19)

Sąd Okręgowy ocenił i zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne częściowo.

Bezsporne w niniejszej sprawie jest zaistnienie opisanego wyżej wypadku, jak również legitymacja bierna w sprawie o naprawienia powstałej w wyniku tego wypadku szkody przez pozwanego. Pełnomocnik pozwanego wskazał jednak, że w niniejszym stanie faktycznym zaistniała okoliczność wyłączająca odpowiedzialność T. D. (1) - posiadacza pojazdu marki D. (...) nr rej. (...), a mianowicie do wypadku doszło z wyłącznej winy poszkodowanej A. M., dlatego wnosił o oddalenie powództwa w całości.

Z ostrożności procesowej, na wypadek nieuwzględnienia podniesionego przez pozwanego powyżej zarzutu „wyłącznej winy poszkodowanej”, pozwany podniósł zarzut przyczynienia się A. M. do powstania szkody z dnia 8 marca 2013 r. w 99 % wywodząc, iż nieprawidłowe jej zachowanie na drodze było jedyną przyczyną zaistnienia wypadku drogowego.

Podstawą odpowiedzialności pozwanego za poniesioną przez powoda szkodę w wyniku wypadku komunikacyjnego jest przepis art. 822 kc. Zgodnie z tym przepisem zakład ubezpieczeń przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia.

Wskazać należy, iż posiadacze pojazdów mechanicznych podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej. Stosownie do art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124 poz. 1152 z późn. zm.) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Zgodnie z art. 35 tejże ustawy, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. W tym miejscu należy zwrócić także uwagę na przepis art. 36 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Odpowiedzialność samego posiadacza pojazdu oparta jest natomiast na przepisie art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c. Stosownie do treści art. 436 § 1 zd. 1 k.c. odpowiedzialność przewidzianą w artykule poprzedzającym ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Należy zatem odnieść się w tym miejscu do przepisu art. 435 § 1 k.c., stosownie do którego prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Podkreślić należy zatem, że w przypadku samoistnego posiadacza pojazdu mechanicznego ustawodawca przewidział w art. 436 k.c. w zw. z art. 435 k.c. zaostrzony reżim odpowiedzialności, oparty o konstrukcję odpowiedzialności na zasadzie ryzyka.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że z punktu widzenia prawa karnego kierujący pojazdem marki D. (...) o nr rej. (...) T. D. (1) nie ponosi winy za spowodowanie przedmiotowego wypadku.

Powódka została ukarana mandatem karnym za spowodowanie przedmiotowego zdarzenia tj. nieostrożne wejście na jezdnię przed jadącym pojazdem.

Przyczyną wystąpienia analizowanego wypadku drogowego było nieprawidłowe zachowanie powódki, która wtargnęła bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd.

Odpowiedzialność posiadacza mechanicznego środka komunikacji za szkodę wyrządzoną jego ruchem uregulowana została przez odwołanie się do reguł odpowiedzialności przewidzianej w art. 435 kc (poza przypadkami szczególnymi, określonymi w art. 436 § 2 kc). Posiadacz pojazdu odpowiada na zasadzie ryzyka, a od obowiązku naprawienia szkody zwalniają go wskazane przez ustawodawcę w art. 435 kc okoliczności egzoneracyjne, a więc powstanie szkody wskutek działania siły wyższej, z wyłącznej winy poszkodowanego lub z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą posiadacz nie ponosi odpowiedzialności.

Wyłączna wina w spowodowaniu szkody, przewidziana w art. 435 § 1 kc, występuje tylko wtedy, gdy zawinione działanie poszkodowanego było jedyną przyczyną wypadku. W niniejszej sprawie do zdarzenia powodującego szkodę doszło nie tylko na skutek nieprawidłowego zachowania się powódki A. M..

Odpowiedzialność z art. 435 KC powstaje bez względu na winę (w znaczeniu subiektywnym) prowadzącego przedsiębiorstwo lub zakład, jak również bez względu na to, czy szkoda nastąpiła w warunkach zachowania bezprawnego.

Jeżeli nawet nie możemy przypisać winy kierowcy w postaci winy w ujęciu prawa karnego to w ujęciu prawa cywilnego odpowiedzialność kierowcy jest na zasadzie ryzyka i inne okoliczności w postaci ruchu na drodze, jazda w stanie nietrzeźwości, zasady ograniczonego zaufania powodują powstanie odpowiedzialności na zasadzie ryzyka.

Sformułowanie "wyłącznie z winy" budzi pewne wątpliwości interpretacyjne. Zgodnie z dominującym stanowiskiem, odnosi się ono do wyłączności przyczyny (czynnika sprawczego), a nie do winy jako takiej. Nie uchyla zatem odpowiedzialności ustalenie, że wina może być przypisana jedynie poszkodowanemu, jeżeli zarazem wystąpiły inne jeszcze przyczyny szkody w rozumieniu adekwatnego związku przyczynowego.

W wyroku z 9.5.2008 r. (III CSK 360/07, L.) SN wskazał, że "wina poszkodowanego jako okoliczność wyłączająca odpowiedzialność sprawcy przy zasadzie ryzyka jest pojęciem trudnym do precyzyjnego ujęcia, chociażby ze względu na brak jej ustawowej definicji. Na gruncie prawa cywilnego przyjmuje się, że występuje ona wtedy, gdy podmiot w swym postępowaniu nie dołożył staranności, jaką powinien przejawiać człowiek rozważny. Zachowanie zawinione ma miejsce wtedy, gdy można danej osobie postawić zarzut niewłaściwego działania, czy zaniechania w porównaniu do wymaganego wzorca ujmowanego abstrakcyjnie. Oceny staranności, jakiej można wymagać, dokonać należy w odniesieniu do konkretnych okoliczności, w jakich działała osoba, której postępowanie poddaje się ocenie. Dopiero ustalenie, że w konkretnych okolicznościach osoba zachowała się w sposób nienależyty, uzasadnia postawienie jej zarzutu nagannej decyzji".

Nawet jeśli kierowcy nie możemy w analizowanej sprawie przypisać winy z punktu widzenia prawa karnego to mając na uwadze zasadę ograniczonego zaufania można było wymagać szczególnej ostrożności, kierowca jechał w stanie nietrzeźwości.

Z opinii biegłego w dziedzinie rekonstrukcji wypadków drogowych i rzeczoznawstwa samochodowego M. D. wynika, że bezpośrednią przyczyną zaistniałego wypadku drogowego z dnia 08.03.2013r. w miejscowości W. było nieprawidłowe postępowanie pieszej - A. M., która nie zachowując szczególnej ostrożności rozpoczęła przechodzenie przez jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżającym pojazdem w odległości uniemożliwiającej kierującemu samochodem marki D. (...) nr rej. (...) T. D. (1) wykonanie skutecznych oraz bezpiecznych manewrów obronnych zmierzających do uniknięcia kontaktu.

Kierujący pojazdem marki D. (...) nr rej. (...) T. D. (1) prowadząc staranną obserwację przedpola jazdy miał możliwość dostrzeżenia pieszej w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza i podjęcia skutecznych manewrów obronnych m.in. w postaci hamowania. Nie reagując na nieprawidłowe zachowanie pieszej na drodze, poruszającej się niewłaściwą stroną jezdni spóźnił się z podjęciem manewrów obronnych, przez co przyczynił się do zaistniałego wypadku drogowego.

Zachowanie pieszej - A. M. było nieprawidłowe w zakresie:

niewłaściwego korzystania z jezdni oraz ustępowania miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi z art. 11.ust. 1 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym, niezachowania szczególnej ostrożność art. 13.ust.1 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym, wchodzenia na jezdnię bezpośrednio przed jadący pojazd. Zatem piesza, aby doznać urazu prawej nogi musiała zostać uderzona przez pojazd w nogę zakroczną. Tak więc, jeżeli przyjąć, że piesza została najechana od tyłu, to musiała przechodzić przez jezdnię pod pewnym kątem.

Nieprawidłowe postępowanie kierującego pojazdem marki D. (...) - T. D. (1) należy upatrywać w naruszeniu zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego określanych w: art. 3 ust. 1 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym - odnosząc się do zachowania ostrożności i unikania wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie:

> art. 4 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym w zakresie zastosowania zasady ograniczonego zaufania do innego uczestnika ruchu drogowego tj. pieszej nieprzestrzegającej przepisów i zasad bezpieczeństwa w ruchu;

> art. 45 ust. 1 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym w zakresie kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości.

Technika i taktyka kierującego T. D. (1) była nieprawidłowa, ponieważ;

> drogę obserwował niestarannie, nie reagował na nieprawidłowe zachowanie pieszej na drodze, co mogło być spowodowane stanem nietrzeźwości w jakim się znajdował;

> na skutek niestarannej obserwacji drogi nie podjął manewrów obronnych, co doprowadziło do potrącenia pieszej z pełną prędkością jazdy;

> kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości.

Kierujący pojazdem miał możliwość uniknięcia wypadku, gdyby starannie obserwował drogę i reagował na ruch powódki redukując prędkość lub podejmując inne manewry obronne w sytuacji, gdy pozostawał w odległości, co najmniej 33,0 m od miejsca kolizji.

Zebrany materiał dowodowy nie pozwala oszacować prędkości pojazdu analitycznie, brak jest przesłanek do tego, aby kwestionować prędkość jazdy rzędu 40 km/h deklarowaną przez - T. D. (1). Zatem prędkość z jaką samochód mógł uderzyć w powódkę mogła wynosić około 40 km/h.

Nie można wykluczyć, że nieprawidłowe postępowanie kierującego pojazdem w zakresie zaniechania reakcji na zachodzące zagrożenie mogło być spowodowane stanem psychomotorycznym w jakim się znajdował, kierujący był w stanie nietrzeźwości - miał 0,99 mg/l i kolejno 0,93 mg/l zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu.

Z porównania drogi potrzebnej do całkowitego zatrzymania samochodu oraz odległości w jakiej znajdował się samochód w chwili, gdy zaistniał stan zagrożenia na drodze, tj. wejście w tor ruchu pojazdu D. przez pieszą - 30,0 m, wynika, że kierujący samochodem poruszając się z prędkością 40 km/h nie dysponował obiektywną możliwością uniknięcia wypadku poprzez awaryjne hamowanie, tj. zatrzymaniem pojazdu przed torem ruchu pieszej (tzw. bezwarunkowa możliwość uniknięcia wypadku drogowego).

Przeprowadzona analiza wykazała, że kierujący pojazdem miałby dopiero taką możliwość, gdyby jechał z prędkością nie większą niż ok. 32,6 -38,9 km/h. A dozwolona prędkość wynosiła 50 km/h, a kierujący poruszał się z prędkością 40 km/h, a więc znacznie mniejszą niż dozwolona, co też zmniejszyło skutki wypadku.

Istniała możliwość uniknięcia wypadku po stronie pieszej - A. M., gdyby postępowała zgodnie z obowiązującymi przepisami ruchu drogowego tj.

-szła po lewej stronie drogi ;

-zachowała szczególną ostrożność i upewniła się czy może bezpiecznie przejść na drogą stronę drogi, ustępując miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi.

Zgodnie z Ustawą Prawo o Ruchu Drogowym, pieszy przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, polegającą przede wszystkim na tym, że zamierzając wejść na jezdnię, powinien się upewnić, czy może wejść bezpiecznie na jezdnię i czy nie zmusi kierujących pojazdami do gwałtownego hamowania. Nie może wchodzić na jezdnię bezpośrednio przed jadący pojazd.

Zachowanie pieszej A. M. , było niezgodne z obowiązującymi zasadami Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym zawartymi w:

> art. 11.ust. 1 "Pieszy jest obowiązany korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych a w razie ich braku - z pobocza. Jeżeli nie ma pobocza lub czasowo nie można z niego korzystać, pieszy może korzystać z jezdni, pod warunkiem zajmowania miejsca jak najbliżej jej krawędzi i ustępowania miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi. ";

> art. 13.ust.1:"Pieszy przechodząc przez jezdnie lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na tym przejściu ma pierwszeństwo przed pojazdem";

> ust.3:"P. przez jezdnię poza przejściem dla pieszych, o którym mowa w ust. 2, jest dozwolone tylko pod warunkiem, że nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub utrudnienia ruchu pojazdów. Pieszy jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdom i do przeciwległej krawędzi iść drogą najkrótszą, prostopadle do osi jezdni;

> art. 14 pkt 111 Zabrania się wchodzenia na jezdnię:

> podpkt a. bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściach dla pieszych.

Zasady ruchu pieszych po drodze zostały uregulowane w art. 11 Ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z nimi piesi idący po drodze zobowiązani są korzystać z lewej strony drogi, tj. poruszać się w obrębie lewego pobocza lub wzdłuż lewej krawędzi jezdni. Ma to na celu zapewnienie odpowiedniej widoczności pojazdów jadących tym samym pasem jezdni, po którym porusza się pieszy, co umożliwi ustąpienie pierwszeństwa pojazdowi, gdy zajdzie taka potrzeba.

Tak więc korzystanie przez pieszych z jedni może odbywać się tylko wyjątkowo, zachowując szczególne zasady. W pełni po jezdni mogą poruszać się piesi w strefach zamieszkania i na drogach, na których ruch został zamknięty dla ruchu pojazdów. Piesi w pierwszej kolejności powinni skorzystać z pobocza. Dopiero, jeżeli droga nie ma pobocza lub czasowo nie można z niego korzystać, pieszy może skorzystać z jezdni. Warunkiem, jest zajmowanie miejsca jak najbliżej jej krawędzi i ustępowanie miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi (art. 11 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym). Chodzi o pozostawienie odpowiednio dużego odstępu bocznego między pieszym a nadjeżdżającym z przeciwka pojazdem, który umożliwi ich bezpieczne wyminięcie się. Jeżeli zatem pieszy dostrzeże, że jego obecność na jezdni utrudni przeprowadzenie manewru winien zejść z jezdni, gdyż nie może zmuszać kierującego do zmiany toru jazdy i np. wysunięcia się na pas ruchu dla jadących w kierunku przeciwnym, gdyż może to prowadzić do sytuacji zagrożenia ruchu.

Ponadto ruch pieszych lewą stroną drogi ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu drogowego, którzy idąc w tym samym kierunku ruchu, co nadjeżdżające z tyłu pojazdy nie są narażone na niebezpieczeństwo najechania - potrącenia ich przez pojazd. Pieszy będąc odwrócony tyłem do nadjeżdżającego pojazdu nie jest w stanie w sposób ciągły prowadzić obserwacji, co się dzieje z tyłu za jego plecami.

Ruch lewą stroną jezdni po drodze przez pieszych nie stwarza zagrożenia bezpieczeństwa ruchu dla kierujących pojazdami poruszającymi się przeciwległym pasem ruch, przy prawej krawędzi jezdni zgodnie z obowiązującymi przepisami, a co za tym idzie pieszy poruszający się po jezdni wzdłuż i przy jej lewej krawędzi nie jest zobowiązany każdorazowo schodzić na lewe pobocze drogi w przypadku nadjeżdżania pojazdu z tyłu z uwagi, iż ich ruch odbywa się po torach bezkolizyjnych.

Bezpośrednią przyczyną przedmiotowego wypadku drogowego było niezachowanie szczególnej ostrożności przez pieszą - A. M. i nie ustąpienie pierwszeństwa pojazdowi.

Powódka poruszała się prawym pasem ruchu, zgodnie z kierunkiem jazdy samochodu, pozostawała na torze kolizyjnym z pojazdem. Powódka sama zeznała, że nie ma pobocza, a więc szła jezdnią. Powódka chciała przejść na drugą stronę jezdni gdzie mieszkała sąsiadka do której szła. Z opinii wynika, że szerokość zajmowanego przez powódkę pasa ruchu nie była wystarczająca do bezpiecznego i bezkolizyjnego wyprzedzenia pieszej, ponadto powódka weszła bezpośrednio pod nadjeżdżający samochód rozpoczynając przechodzenie na drugą stronę ulicy w ogóle się nie się oglądając. Zeznała, że nie słyszała samochodu. Ale gdyby przed rozpoczęciem przechodzenia na drugą stronę drogi się obejrzała to by zauważyła pojazd.

Pozwany podniósł zarzut przyczynienia się powódki do powstania szkody w 99%.

W pozwie powód nie przyznaje przyczynienie się do wypadku w żadnym zakresie.

W myśl art. 362 kpc jeśli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosowanie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

W przypadku odpowiedzialności na zasadzie ryzyka do zastosowania art. 362 kc obok wymagania adekwatnego związku przyczynowego wystarczy obiektywna nieprawidłowość zachowania się poszkodowanego.

Zgodnie z opinią biegłego do spraw rekonstrukcji wypadków powódka wtargnęła bezpośrednio pod nadjeżdżający samochód.

Sprawca szkody odpowiada na zasadzie ryzyka za powstałą na powodzie szkodę a powódka, zdaniem Sądu, przyczyniła się do szkody w 50%, mając na uwadze wymienione inne przyczyny które doprowadziły do wypadku, w szczególności fakt, że kierujący był nietrzeźwy. Zdaniem Sądu absolutnie nie może być przyzwolenia na jazdę pod wpływem alkoholu. Kierujący nie mógł założyć, że powódka idąca jezdnią w tym samym kierunku co kierunek jazdy kierowcy nagle będzie chciała przechodzić na drugą stronę drogi, ale gdyby był trzeźwy przy zasadzie ograniczonego zaufania może mniejsze byłyby skutki wypadku.

Podstawą prawną żądania zadośćuczynienia i odszkodowania jest art. 445 § 1 KC w zw. z art. 444 § 1 KC.

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 KC w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

§ 2. Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

W myśl art. 445 § 1 KC w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Uszkodzenie ciała jest to naruszenie integralności cielesnej pozostawiające ślady zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne, tj. uszkodzenie narządów wewnętrznych. Rozstrój zdrowia natomiast to inne postaci zakłócenia w funkcjonowaniu organizmu, np. choroba psychiczna.

Pojęcie szkody nie zostało ustawowo zdefiniowane i w związku z tym w doktrynie i orzecznictwie pojawiły się istotne rozbieżności, co do zakresu tegoż pojęcia. Według T. D. szkodą jest każdy uszczerbek w prawnie chronionych dobrach, z którym to ustawa wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej (vide: Kodeks Cywilny, Komentarz Tom I pod redakcją K. Pietrzykowskiego, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 1997, s.633). Natomiast według Z. R. na podstawie reguł języka powszechnego, a także na podstawie niektórych szczególnych przepisów prawnych można najogólniej stwierdzić, że określenie to odnosi się do wszelkich uszczerbków w dobrach lub interesach prawnie chronionych, których poszkodowany doznał wbrew swojej woli (Z. Radwański, Zobowiązania – część ogólna, Wydanie III, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2001, s.83)

Zarówno w języku potocznym, jak i w wyrażeniach normatywnych występuje pojęcie krzywdy (np.: w KC uszczerbek typu niemajątkowego określony został mianem krzywdy, a suma pieniężna przeznaczona na złagodzenie tej krzywdy zadośćuczynieniem jako uszczerbku w dobrach niemajątkowych.

Zgodnie z treścią przepisu art. 361 § 1 KC „zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła”. Przepis ten jest wyrazem teorii zwanej w literaturze adekwatnym związkiem przyczynowym.

W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie oczywistym jest, iż szkoda jakiej doznała powódka pozostaje w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem z dnia 08.03.2013 roku.

Celem zadośćuczynienia jest zrekompensowanie osobie poszkodowanej krzywdy doznanej wskutek cierpień fizycznych (bólu i innych dolegliwości) oraz cierpień psychicznych (ujemnych uczuć przeżywanych w związku z doznanymi cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia). W kodeksie cywilnym nie sprecyzowano pojęcia „odpowiedniej sumy” i suma ta podlega ocenie Sądu w realiach konkretnej sprawy w granicach swobodnej oceny Sądu.

Oceniając wysokość przyjętej sumy zadośćuczynienia jako „odpowiedniej” Sąd korzysta z daleko idącej swobody, nie mniej jednak nie może to być suma rażąco odbiegająca od zasądzonych w analogicznych przypadkach (wyrok SN z 11 lipca 2000 r., II CKN 1119/98, Lex nr 50884). Pojęcie „sumy odpowiedniej” użyte w art. 445 §1 kc w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazany przez kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawić jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość….. (vide : wyrok SN z 22 kwietnia 1985 r., II CR 94/85). Zadośćuczynienie ma przede wszystkim mieć walor kompensacyjny, a więc jego wysokość nie może być symboliczna, lecz musi mieć jakąś wartość ekonomicznie odczuwalną, ale przy uwzględnieniu rozmiaru krzywdy musi wysokość zadośćuczynienia być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętej stopie życiowej społeczeństwa (vide : wyrok Sądu Najwyższego z 28 września 2001 roku, III CKN 427/00, Lex nr 52766). Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny, w związku z czym winno być stosowne do doznanej krzywdy oraz uwzględniać wszystkie zachodzące okoliczności, w szczególności winne być wzięte pod uwagę takie okoliczności jak nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałe następstwa zdarzenia (vide : wyrok Sądu Najwyższego z 15 lipca 1977 r. w sprawie IV CR 266/77). Dla wysokości zadośćuczynienia istotne znaczenie mają: wiek poszkodowanego, rodzaj doznanych obrażeń, nasilenie i czasokres trwania cierpień jak i skutki uszkodzenia ciała w zakresie ogólnej zdolności do życia (wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 1973 r. w sprawie II CR 50/73). Sąd oceniając krzywdę bierze pod uwagę wszelkie ujemne następstwa uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia w sferze cierpień fizycznych jak i psychicznych. Bierze się pod uwagę ból, inne dolegliwości oraz negatywne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami psychicznymi lub następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia np. w postaci wyłączenia od normalnego życia. Sąd obowiązany jest wziąć pod uwagę nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia, wiek poszkodowanego oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 681/98, OSNAP 2000/16/626).

Sąd podziela wnioski płynące z opinii biegłych. Z przyczyn ortopedycznych na skutek wypadku powódka doznała długotrwałego trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 25% wg pozycji 158. c). Z przyczyn neurologicznych trwały uszczerbek na zdrowiu powódki w zakresie układu nerwowego wynosi 20%, czyli łącznie powódka doznała 45% długotrwałego trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Należy jednak pamiętać, że procentowy rozmiar trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu jest tylko jednym z kryteriów ustalania wysokości zadośćuczynienia i nie determinuje tej kwoty bez uwzględnienia innych okoliczności, jest to tylko pomocniczy środek ustalania rozmiaru odpowiedniego odszkodowania (por. wyr. SN z dnia 5.10.2005 r., sygn. akt I PK 47/05, opubl. (...)).

W wyroku z dnia 20 marca 2002 r. V CKN 909/00 Sąd Najwyższy stwierdził, że przewidziana w art. 444 k.c. krzywda, za którą sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią kwotę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego, obejmuje zarówno cierpienia fizyczne, jak i cierpienia moralne. Nie tylko trwałe, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu polegające na znoszeniu cierpień psychicznych mogą usprawiedliwiać przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego na podstawie art. 445 § 1 k.c.

Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, jakie z uwagi na treść art. 445 KC winny być uwzględnione przy ustaleniu odpowiedniej kwoty należnej osobie poszkodowanej tytułem zadośćuczynienia, a przede wszystkim powstałe u powódki obrażenia ciała, dolegliwości bólowe bezpośrednio po wypadku, długość leczenia, fakt, że powódka w chwili wypadku miała 39 lat, że obecnie odczuwa dolegliwości bólowe Sąd uznał, iż odpowiednią kwotą tytułem zadośćuczynienia należnego powodowi jest kwota 135.000zł. Zadośćuczynienie w tej wysokości w ocenie Sądu nie jest wygórowane, a jednocześnie jest świadczeniem na tyle wymiernym ekonomicznie, aby zrekompensować powodowi jego krzywdę.

Jak już Sąd wyżej wskazał, powódka przyczyniła się do szkody w co najmniej 50%, ponieważ wtargnęła bezpośrednio pod nadjeżdżający prawidłowo i z prawidłową prędkością samochód, dlatego też obniżył należne powódce zadośćuczynienie o 50% i zasądził kwotę 67.500zł (135.000zł -50% przyczynienia = 67.500zł) z ustawowymi odsetkami od 22 stycznia 2015 roku, ponieważ szkoda zgłoszona była 22.12.2014 roku + 30 dni zgodnie z przepisami na spełnienie świadczenia, oddalając powództwo o zadośćuczynienie w pozostałym zakresie jako wygórowane.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 KC.

Zobowiązanie do zapłaty zadośćuczynienia pieniężnego przewidzianego w art. 445 KC ma charakter bezterminowy, stąd też o przekształceniu go w zobowiązanie terminowe decyduje wierzyciel przez wezwanie dłużnika do wykonania. Z charakteru bowiem świadczenia w postaci zadośćuczynienia, którego wysokość jest uzależniona od oceny rozmiaru doznanej krzywdy wynika, że obowiązek jego niezwłocznego spełnienia powstaje dopiero po wezwaniu dłużnika i że od tego momentu należą się odsetki za opóźnienie. Stosownie bowiem do treści przepisu art. 482 § 1 KC, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności .

Jeżeli termin świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania – to w myśl art. 455 KC, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Tak, więc w braku innych danych, co do ustalenia terminu wymagalności świadczenia, termin ten określa jednostronnie wierzyciel. Wezwanie dłużnika do wykonania ma charakter oświadczenia woli, którego złożenie uzupełnia treść istniejącego między stronami stosunku prawnego, przy czym dotychczasowe zobowiązanie bezterminowe staje się zobowiązaniem terminowym.

W judykaturze istniały rozbieżności stanowisk co do określenia daty wymagalności roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia. Zostały one omówione w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie sygn. akt I CSK 243/10, w którym jednocześnie wyrażono pogląd, że: „Terminem od którego należą się odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia za krzywdę może być w zależności od okoliczności sprawy, zarówno dzień poprzedzający wyrokowanie o zadośćuczynieniu jak i dzień tego wyrokowania”. W uzasadnieniu cytowanego orzeczenia zwrócono uwagę na ugruntowane przez judykaturę stanowisko, że odsetki według stopy ustawowej należą się za samo opóźnienie w spełnieniu świadczenia i stanowią rodzaj rekompensaty typowego uszczerbku majątkowego doznanego przez wierzyciela wynikającego z pozbawienia go możliwości czerpania korzyści z należnego mu świadczenia pieniężnego. Odsetki na podstawie art. 481 KC należą się jeżeli zobowiązany nie płaci należnego zadośćuczynienia w terminie wynikającym z przepisu szczególnego lub 455 KC. Nie sprzeciwia się temu okoliczność, że zasądzenie zadośćuczynienia jest fakultatywne, a jego wysokość zależy od oceny sądu oraz, że do zadośćuczynienia stosuje się art. 363 § 2 KC.

W ocenie Sądu Najwyższego zawartej w uzasadnieniu cytowanego wyroku jeżeli powód żąda od pozwanego zapłaty określonej kwoty tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od danego dnia, poprzedzającego dzień wyrokowania, odsetki należą się zgodnie z żądaniem, o ile zostanie wykazane, że dochodzona suma rzeczywiście należała się powodowi tytułem zadośćuczynienia od wskazanego przez niego dnia.

Należy zwrócić uwagę, że ustawa o działalności ubezpieczeniowej nakłada na ubezpieczyciela określone obowiązki (art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 123, poz. 1151 z późn. zm.). Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 listopada 2009 r. sygnatura akt II CSK 257/ 09: "Po otrzymaniu zawiadomienia o wypadku ubezpieczyciel - jako profesjonalista korzystający z wyspecjalizowanej kadry i w razie potrzeby z pomocy rzeczoznawców (art. 355 § 2 k.c.) - obowiązany jest do ustalenia przesłanek swojej odpowiedzialności, czyli samodzielnego i aktywnego wyjaśnienia okoliczności wypadku oraz wysokości powstałej szkody. Obowiązku tego nie może przerzucić na inne podmioty, w tym uprawnionego do odszkodowania. Nie może też wyczekiwać na prawomocne rozstrzygnięcie sądu. Bierne oczekiwanie ubezpieczyciela na wynik toczącego się procesu naraża go na ryzyko popadnięcia w opóźnienie lub zwłokę w spełnieniu świadczenia odszkodowawczego. Rolą sądu w ewentualnym procesie może być jedynie kontrola prawidłowości ustalenia przez ubezpieczyciela wysokości odszkodowania (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 10 stycznia 2000 r., III CKN 1105/98, OSNC 2000, nr 7-8, poz. 134, z dnia 19 września 2002 r. V CKN 1134/2000, niepubl. i z dnia 15 lipca 2004 r., V CK 640/03, niepubl).

Kierując się powyższymi wskazaniami i biorąc pod uwagę okoliczności faktyczne sprawy, należało ocenić, że pozwany winien spełnić świadczenie w terminie wynikającym z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lipca 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych.

Na podstawie art. 481 KC w zw. z art. 817 § 1 KC Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda ustawowe odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia odsetkami od 22 stycznia 2015 roku, ponieważ szkoda zgłoszona była 22.12.2014 roku. Uwzględniając, więc 30 dniowy termin na likwidację szkody i wypłatę świadczenia, wynikający z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1152) Sąd oddalił w pozostałym zakresie żądanie odsetek.

Zgodnie z art. 444 § 1 zd. 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Zgodnie z art. 444 § 2 kc jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Na podstawie art. 444 § 2 kc można domagać się przyznania renty z trzech podstaw prawnych: z tytułu całkowitej niezdolności do pracy zarobkowej, zwiększenia się potrzeb poszkodowanego, zmniejszenia się widoków powodzenia poszkodowanego na przyszłość.

Powódka żądała

- kwoty 31.297,60zł tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby z tytułu kosztów opieki i pomocy za okres od 15 marca 2013r. do 31 lipca 2015r. wraz z ustawowym odsetkami odpowiednio od kwot:

a. 23.049 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 stycznia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

b. 8.248,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu odpisu niniejszego pisma do dnia zapłaty;

- kwoty 4.795,20 zł tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby za okres od 1 sierpnia 2015r. do dnia 31 sierpnia 2018r. wraz z ustawowymi odsetkami odpowiednio od kwot:

a. 129,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 sierpnia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty….. (jak wyżej).

Ze względu na ortopedyczne skutki doznanego urazu powódka wymagała opieki i pomocy w wymiarze 3 godzin dziennie przez okres 18 miesięcy (półtora roku, tj. od 15 marca 2013r. do 15 września 2014r.) z wyłączeniem okresu pobytu w szpitalu. Przyjmując wskazany przez biegłego sądowego zakres opieki w wymiarze 3 godzin dziennie przez okres półtora roku [z wyłączeniem okresów pobytu w szpitalu, tj. po opuszczeniu szpitala w dniu 15 marca 2013r. i z wyłączeniem okresu od 9 do 15 kwietnia 2014r. (6 dni) oraz od 27 października 2014r. do 12 listopada 2014r. ilość niezbędnej powódce pomocy i opieki w tym okresie wynosi 1554h (18 m-cy x 30 dni = 540 dni; 540 dni - 22 dni (pobyt w szpitalu) = 518 dni; 518 dni x 3h = 1554h).

Następnie należy wskazać, iż z uwagi na uszkodzenie nerwu strzałkowego prawego skutkującego niedowładem, powódka ze względów neurologicznych wymagała pomocy od listopada 2014r. przez okres 3 miesięcy (tj. do końca stycznia 2015r.) w wymiarze dwóch godzin dziennie, a następnie przez okres dalszych 6 miesięcy w wymiarze jednej godziny dzienne (tj. od lutego do końca lipca 2018r.) z wyłączeniem okresu pobytu w szpitalu (tj. od 1 do 12 listopada 2014r.). Przyjmując wskazany przez biegłego sądowego zakres opieki ilość godzin opieki wynosi 336h (3 m-ce x 30 dni = 90 dni; 90 dni - 12 dni (szpital) = 78 dni; 78 dni x 2h = 156h) + (180 dni x 1 h = 180h) łącznie 336h).

Zdaniem Sądu absolutnie nie można przyjąć kosztów jednej godziny pomocy osób trzecich wg stawek jakie należy zapłacić pracownikom MOPS, bowiem w koszt takiej pracy wliczone są koszty pracodawcy, wynagrodzenie profesjonalnej odpowiednio wykształconej opiekunki, zysk pracodawcy, podatki i inne.

Zdaniem Sądu należy posiłkować się wysokością minimalnego wynagrodzenia, które wynosiło odpowiednio:

Rok brutto netto

2016 1850zł 1355,69 zł

2015 1750zł 1286,16 zł

2014 1680 zł 1237,20 zł

2013 1600 zł 1181,38 zł

2017 2000 zł 1459,48 zł

2018 2.100zł 1530zł zł

Przy ilości od 160 do 176 godzin roboczych czyli średnio ok. 168 godzin na miesiąc wynagrodzenie minimalne netto w przeliczeniu na godzinę w 2013 roku wynosiło 7zł, w 2014 roku - 7,30zł, w 2015 roku - 7,65zł, w 2016 roku - 8zł, w 2017 roku - 8,70zł, w 2018 roku - 9,12zł

Przyjmując stawkę 10zł za jedną godzinę opieki, zdaniem Sądu, jest to stawka którą maksymalnie można byłoby zapłacić za nieprofesjonalną pomoc rodziny.

Dlatego tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby z tytułu kosztów opieki i pomocy za okres od 15 marca 2013r. do 31 lipca 2015r. Sąd zasądził kwotę 9.225,00zł. ( (...) h x 10 zł = 15.540 zł od czego należy odjąć należność za okres przedawniony podnoszony przez pozwanego to jest za 15 dni marca 2013 roku po 3 godziny co daje 450zł, co daje 15.090zł i należy obniżyć odszkodowanie o 50%, co daje 7545zł. Do tego należy dodać należność za 336h czyli kwotę 3360zł i obniżyć o 50 % przyczynienia powódki co daje 1680zł i takie kwoty Sąd zasądził w punkcie

W punkcie 3 wyroku Sąd zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda A. M. tytułem skapitalizowanej renty za okres od 1 sierpnia 2015 roku do 31 sierpnia 2018 roku kwotę 1.480,00zł z odsetkami odpowiednio od kwot po 40zł miesięcznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie kolejno od 11 dnia każdego kolejnego miesiąca poczynając od 11 sierpnia 2015r. do dnia zapłaty (8 godzin pomocy miesięcznie po 10zł =80zł – 50% przyczynienia =40zł miesięcznie).

Zgodnie z opinią biegłych koszty leczenia powódki szacunkowo wyniosły 2.040 zł, powódka kupiła ortezę za 350zł czyli łącznie 2390,00zł, po obniżeniu o 50% przyczynienia otrzymujemy kwotę 1195zł i taką też kwotę Sąd zasądził z ustawowymi odsetkami od dnia 22 stycznia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty w punkcie 4 wyroku. Powódka przedstawiła jeden rachunek za leki, ale Sąd przyjął rozliczenie wg szacunkowych kosztów zgodnie z opinią biegłego, ponieważ powódka nie przedstawiła wszystkich rachunków.

Powódka utraciła dochody w wysokości 3.994,25zł, obniżając należne odszkodowanie z tego tytułu o 50% przyczynienia się należało zasądzić kwotę 1997,13zł (3.994,25 zł x 50%=1997,13zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 lipca 2016 roku (zgodnie z żądaniem) do dnia zapłaty jak w punkcie 5 wyroku.

Powódka po wypadku ponosiła koszty dojazdu do placówek medycznych celem dalszego leczenia. W okresie od dnia 8 marca 2013 roku do 21 listopada 2014 roku łączna przejechana przez nią trasa do placówek medycznych wyniosła 3.255 km. Zgodnie z §1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy dla samochodu osobowego o pojemności silnika powyżej 900 cm3 stawka za jeden kilometr przejazdu wynosi 0,8358 złotych.

W związku z powyższym powódka poniosła koszty dojazdu w kwocie 2.720,52 złotych. Obniżając należne odszkodowanie o 50% przyczynienia powódki do szkody Sąd tytułem zwrotu kosztów dojazdu zasądził od pozwanego na rzecz powoda A. M. kwotę 1.360,26zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 lipca 2016 roku do dnia zapłaty jak w punkcie 6 wyroku (2.720,52 złotych - 50% przyczynienia =1.360,26zł).

Powódka potrzebuje na przyszłość opieki osób trzecich 8 godzin w miesiącu po 10 zł każda co daje 80zł miesięcznie, obniżając należną rentę z tytułu zwiększonych potrzeb o 50% przyczynienia Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda A. M. kwotę po 40,00zł (czterdzieści złotych) miesięcznie tytułem renty płatnej do 10-go dnia każdego miesiąca począwszy od 1 września 2018 roku i na przyszłość z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat renty jak w punkcie 7 wyroku.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo jako wygórowane i niezasadne jak w punkcie 8 wyroku.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu był przepis artykułu 100 KPC, zgodnie z treścią którego w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

Powódka wygrała sprawę w 58,8% i w takiej wysokości pozwany jest zobowiązany ponieść koszty procesu.

Pozew został złożony 11.04.2016 roku.

Wszystkie koszty w sprawie wynoszą 20.521,60zł, na które składają się: wynagrodzenie pełn. powoda z opłatą od pełnomocnictwa – 4817zł, wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego z opłatą od pełnomocnictwa – 4817zł, koszty dojazdu pełnomocnika powoda – 400zł, wynagrodzenie biegłych – 3.4106zł, opłata od pozwu - 7.077zł.

Zdaniem Sądu brak było podstaw do uwzględnienia żądania pełnomocnika powoda do zasądzenia na jego rzecz wynagrodzenia w podwójnej wysokości, bowiem sprawa była typową sprawą o odszkodowanie i zadośćuczynienie z wypadku drogowego, były jedynie 4 terminy rozpraw (koszty dojazdu pełn. powoda na rozprawę Sąd uwzględnił wg. oświadczenia pełnomocnika i doliczył do kosztów postępowania w tej sprawie) a ponadto pozew został wniesiony w chwili obowiązywania Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) a zgodnie z § 2 . 5) stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy

powyżej 10 000 zł do 50 000 zł - 4800 zł, a więc przy wartości przedmiotu sprawy analizowanej 12.156,00zł bardzo dużo, bo aż 40% wartości przedmiotu sporu. Późniejszym Rozporządzeniem te wysokie stawki zostały obniżone. Natomiast zgodnie z § 19 w/w Rozporządzenia w razie zmiany w toku postępowania wartości stanowiącej podstawę obliczenia opłat, bierze się pod uwagę wartość zmienioną, poczynając od następnej instancji.

Zgodnie z treścią art. 83 ust 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113.

Natomiast w myśl art. 113 ustęp 1 w/w ustawy kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

Mając powyższe na uwadze Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 4.398,00zł tytułem brakującej opłaty od pozwu i wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa, jak w punkcie 9 wyroku (brakująca opłata - 6469zł, wydatki ze SP – 1010,60zł, łącznie 7479,60zł x 58,8%=4398zł).

W myśl art. 113 ustęp 4 w/w ustawy w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może odstąpić od przewidzianego w ust. 2 i 3 obciążenia kosztami i na podstawie tego przepisu mając na uwadze trudną sytuację materialną i rodzinną powódki Sąd nie obciążył powódki pozostałą częścią nie uiszczonej opłaty od pozwu i pozostałą częścią wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa od oddalonej części powództwa.

Wszystkie koszty procesu wyniosły 20.521,60zł z czego pozwany powinien ponieść 12.066,70zł (20.521,60zł x 58,8%=12.066,70zł), a poniósł już 10.415zł (4398zł + 1200zł zaliczki +4817zł wynagrodzenia pełn.= 10.415zł), a więc różnicę w kwocie 1651,69zł zobowiązany jest zwrócić powódce i taką też kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Z/ Odpis uzasadnienia wraz z odpisem wyroku doręczyć pełnomocnikom stron.