Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Jarząbek

Protokolant: praktykant Magdalena Wójcicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 września 2018 r. w Warszawie

sprawy (...) Sp. z o.o. w O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

o wysokość podstawy wymiaru składek

z udziałem A. B., J. G., J. K., B. M., A. T. (1), E. W. i A. W.

na skutek odwołania (...) Sp. z o.o. w O.

od następujących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.:

z dnia 5 października 2016 roku, znak: (...)

z dnia 5 października 2016 roku, znak (...),

z dnia 5 października 2016 roku, znak: (...)

z dnia 5 października 2016 roku, znak: (...),

z dnia 5 października 2016 roku, znak: (...)

z dnia 5 października 2016 roku, znak: (...)

1.  oddala odwołania,

2.  zasądza od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O.:

a)  na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

b)  na rzecz A. W. kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. , dalej również jako (...), w dniu 14 listopada 2016 roku złożyła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 5 października 2016 roku nr (...), dotyczącej ubezpieczonej J. K.. Odwołująca się Spółka zarzuciła decyzji naruszenie art. 8a ust. 2a w związku z art. 18 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez ich błędną wykładnię, w wyniku której organ rentowy uznał, że (...) jest zobowiązane do zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umów zlecenia zawartych pomiędzy ubezpieczoną J. K., a Niepublicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej (...) A. W., podczas gdy płatnikiem składek jest Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej (...) A. W.. W związku z tym strona odwołująca wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez stwierdzenie, że (...) dokonało prawidłowego obliczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, gdyż nie było zobowiązane do zadeklarowania i do naliczenia składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne za ubezpieczoną od wskazanego w decyzji, uzyskanego przez nią przychodu z tytułu pracy na podstawie umów zlecenia zawartych z (...) A. W.. Uzasadniając swe stanowisko odwołująca się Spółka wskazała, że osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia na rzecz podmiotu trzeciego, faktycznie nie wykonuje pracy na rzecz swojego pracodawcy. W ocenie (...) ubezpieczona J. K. wykonywała pracę na rzecz zleceniodawcy, a nie na rzecz korzystającego z niej kontrahenta zleceniodawcy. Zdaniem Spółki, organ rentowy błędnie zinterpretował więc art. 18 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przyjmując, że obowiązkiem pracodawcy jest opłacanie składek również od przychodu pracownika uzyskanego z tytułu umowy zlecenia zawartej z podmiotem trzecim, który świadczy usługi na rzecz pracodawcy. (...) podniosła, że płatnikiem składek w takiej sytuacji powinien być zleceniodawca, jako podmiot wypłacający wynagrodzenie, a nie pracodawca. Ponadto zostało zaakcentowane, że taka interpretacja przepisów, jakiej dokonał Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zmuszałaby pracodawcę i podmiot trzeci do złamania zapisów ustawy o ochronie danych osobowych, gdyż musiałoby dojść do ujawnienia danych o zleceniobiorcach, w tym danych o wysokości osiąganego przez nich przychodu, aby właściwie wyliczyć przychód stanowiący podstawę do obliczenia wysokości składek na ubezpieczenia społeczne. Konkludując, odwołująca się Spółka wskazała, że (...) A. W. powinien zostać uznany za podmiot zobowiązany do wyliczenia i pobrania składek z tytułu ubezpieczenia społecznego od umów zlecenia zawartych z osobami będącymi równocześnie pracownikami (...), ponieważ był on podmiotem wypłacającym wynagrodzenie oraz tym, na rzecz którego była wykonywana praca. (odwołanie z dnia 14 listopada 2016 r., k. 2-4 a. s.)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oraz o zasądzenie na jego rzecz od odwołującej się Spółki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazał, że kontrola, którą przeprowadził, wykazała, że odwołująca się Spółka nie zadeklarowała i nie naliczyła składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne za pracowników, od uzyskanego przychodu z tytułu pracy na podstawie zawartych umów zlecenia z (...) A. W., wykonywanych na rzecz własnego pracodawcy. W ocenie organu rentowego, umowy zawierane pomiędzy (...), a (...) A. W. były realizowane przez zleceniobiorców, będących równocześnie pracownikami zatrudnionymi na podstawie umów o pracę w (...), którzy pełnili dyżury maksymalnie 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, w wymiarze czasowym zgodnym z wcześniej określonym zapotrzebowaniem przez zleceniodawcę. Z tego wynika, że w czasie wykonywania umowy zlecenia, pracownicy świadczyli obowiązki tożsame z wynikającymi z umów o pracę oraz z zakresu czynności pracowników z macierzystego zakładu pracy. Organ rentowy podniósł, że zleceniobiorcy zajmowali się tymi samymi pacjentami, a do wykonywania czynności używali sprzętu należącego do (...) oraz pracowali w ubraniach roboczych, które otrzymywali od pracodawcy w ramach stosunku pracy. Jednocześnie wykonywanie czynności przez zleceniobiorców było nadzorowane przez te same osoby, które były odpowiedzialne za nadzorowanie realizacji umów o pracę. W związku z tym, zdaniem organu rentowego, wynagrodzenie osiągnięte z umowy zlecenia powinno zostać doliczone do podstawy wymiaru składek z tytułu zatrudnienia w (...). (odpowiedź na odwołanie z dnia 9 grudnia 2016 r., k. 7-9 a. s.)

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. złożyła również odwołania o tożsamej treści, odnoszące się do decyzji z dnia 5 października 2016 r., o numerach:

- (...), dotyczącej B. M. (sygn. akt VII U 1866/16);

- (...), dotyczącej A. T. (1) (sygn. akt VII U 1908/16);

- (...), dotyczącej E. W. (sygn. akt VII U 1941/16);

- (...), dotyczącej A. B. (sygn. akt VII U 1878/16);

- (...), dotyczącej J. G. (sygn. akt VII U 1831/16);

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie powyższych odwołań. Ponadto zawnioskował o zasądzenie na jego rzecz od odwołującej się Spółki kosztów procesu w każdej ze spraw, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Argumentacja organu rentowego powołana dla uzasadnienia zajętego stanowiska była tożsama jak w sprawie o sygnaturze akt VII U 1870/16, dotyczącej J. K.. (odpowiedź na odwołanie – k. 7-9 akt VII U 1908/16; odpowiedź na odwołanie – k. 7 – 9 akt VII U 1831/16; odpowiedź na odwołanie – k. 7-9 akt VII U 1941/16; odpowiedź na odwołanie – k. 7-9 akt VII U 1866/16; odpowiedź na odwołanie – k. 7-9 akt VII U 1878/16)

Zarządzeniami z dnia 28 grudnia 2016 roku oraz z dnia 27 lutego 2017 roku na podstawie art. 219 k.p.c., nastąpiło połączenie spraw dotyczących ubezpieczonych: J. K., B. M., A. T. (1), E. W., A. B. i J. G.. (zarządzenie z dnia 28 grudnia 2016 roku – k. 11 akt VII U 1878/16; zarządzenie z dnia 27 lutego 2017 roku – k. 17 akt VII U 1866/16; zarządzenie z dnia 27 lutego 2017 roku – k. 17 akt VII U 1941/16; zarządzenie z dnia 27 lutego 2017 roku – k. 17 akt VII U 1831/16; zarządzenie z dnia 27 lutego 2017 roku – k. 17 akt VII U 1908/16)

A. W. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. W. w piśmie procesowym z dnia 20 czerwca 2017 roku wniosła o oddalenie odwołań (...) od decyzji organu rentowego dotyczących ubezpieczonych: J. K., B. M., A. T. (1), E. W., A. B. i J. G. oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. (pismo procesowe z dnia 20 czerwca 2017 roku – k. 28 – 31 verte a.s.)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 13 listopada 2012 r. Przedmiotem prowadzonej przez Spółkę działalności jest: działalność szpitali, praktyka lekarska ogólna, praktyka lekarska specjalistyczna, praktyka lekarska dentystyczna, działalność fizjoterapeutyczna, praktyka pielęgniarek i położnych, działalność pogotowia ratunkowego, działalność paramedyczna, a także pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowana oraz pomoc społeczna z zakwaterowaniem, zapewniająca opiekę pielęgniarską. (odpis z (...) Sp. z o.o., k. 51-57 tom I akt kontroli doraźnej)

A. W. w dniu 1 czerwca 2003 r. rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej pod nazwą Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej (...) A. W., której przeważającym przedmiotem jest praktyka lekarska ogólna. (odpis z (...), k. 1235 tom II akt kontroli doraźnej)

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. w dniu 3 października 2014 r. zawarła umowę nr: (...) z Niepublicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej (...) A. W. na udzielanie świadczeń zdrowotnych w zakresie pełnienia dyżurów i udzielania świadczeń pielęgniarskich, lekarskich przez personel wyższy medyczny na rzecz (...), na czas określony od dnia 4 października 2014r. do dnia 20 października 2014 r. lub do wyczerpania kwoty w wysokości 30.000 euro. Zgodnie ze wskazaną umową, przyjmujący zamówienie w czasie udzielania świadczeń zdrowotnych wynikających z umowy, zobowiązał się do wykonywania wszelkich czynności służących ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia pacjentów (...) oraz do udzielania świadczeń zdrowotnych samodzielnie lub poprzez osoby, które w imieniu przyjmującego zamówienie będą wykonywały świadczenia zdrowotne, wykorzystując do tego udostępnione mu przez udzielającego zamówienie pomieszczenia, sprzęt, aparaturę medyczną, leki, krew, środki krwiopochodne i inne środki niezbędne do udzielania świadczeń zdrowotnych zgodnie z ich przeznaczeniem i w celach określonych w umowie. Z kolei udzielający zamówienia zobowiązał się zapewnić przyjmującemu zamówienie swobodny dostęp do pełnej dokumentacji medycznej pacjentów stanowiącej jego własność w zakresie niezbędnym do realizacji umowy. (umowa, k. 5139-5150 tom VIII akt kontroli doraźnej)

W dniu 20 października 2014 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. i Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej (...) A. W. zawarli kolejną umowę nr: (...), na czas określony od dnia 21 października 2014r. do dnia 20 kwietnia 2015 r., na udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne w zakresie wykonywania wszelkich czynności określonych w ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i lekarza, a w szczególności świadczeń pielęgniarskich, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz dodatkowej opieki położniczej i pielęgniarskiej, a także kompleksowego zabezpieczenia usług świadczonych przez lekarzy medycyny oraz inny personel wyższy medyczny w zakresie pełnienia dyżurów na wszystkich oddziałach i placówkach (...). Zgodnie z uregulowaniami wskazanej powyżej umowy świadczenia zdrowotne miały polegać na udzielaniu ich na rzecz pacjentów (...) przez pielęgniarki i lekarzy specjalistów w dziedzinach medycyny maksymalnie przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu we wszystkich komórkach organizacyjnych (...). Dodatkowo umowa wskazywała, że świadczenie usług w ramach umowy odbywać się będzie w (...) oraz w jego placówkach i innym wskazanym przez (...) miejscu z wykorzystaniem zasobów i infrastruktury technicznej (...) oraz przy współpracy z jego personelem medycznym. (umowa, k. 1203-1211 tom II akt kontroli doraźnej)

Następna umowa pomiędzy ww. podmiotami o nr: (...) została zawarta w dniu 8 grudnia 2014 r., na czas określony od dnia 8 grudnia 2014 r. do dnia 20 kwietnia 2015 r. Była to umowa o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne w zakresie wykonywania wszelkich czynności określonych w ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i lekarza, a w szczególności świadczeń pielęgniarskich, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz dodatkowej opieki położniczej i pielęgniarskiej, wykonywania wszelkich czynności i usług świadczonych przez lekarzy medycyny oraz inny wyższy personel medyczny w zakresie pełnienia dyżurów w oddziale noworodkowym (...), w szczególności dla osób będących świadczeniobiorcami w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r., kompleksowego zabezpieczenia usług świadczonych przez diagnostów i techników laboratoryjnych na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 11 grudnia 2012 r. w sprawie leczenia krwią w podmiotach leczniczych wykonujących działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, w których przebywają pacjenci ze wskazaniami do leczenia krwią i jej składnikami, wykonywania wszystkich czynności opiekuna medycznego oraz salowej określonych na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie kwalifikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. Zgodnie z zapisami tej umowy – analogicznie jak w przypadku poprzedniej umowy - świadczenia zdrowotne polegały na udzielaniu ich na rzecz pacjentów (...) przez pielęgniarki i lekarzy specjalistów w dziedzinach medycyny maksymalnie przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu we wszystkich komórkach organizacyjnych (...) w wymiarze czasowym zgodnym z wcześniej określonym zapotrzebowaniem (...) koordynowanym przez pielęgniarkę społeczną M. R.. Dodatkowo umowa wskazywała, że świadczenie usług w ramach umowy odbywać się będzie w (...) oraz w jego placówkach i innym wskazanym przez (...) miejscu z wykorzystaniem zasobów i infrastruktury technicznej (...) oraz przy współpracy z jego personelem medycznym. (umowa k. 1221-1229 tom II akt kontroli doraźnej)

Ostatnia umowa nr: (...), łącząca (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. i Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej (...) A. W., została podpisana w dniu 21 kwietnia 2015 r. Jej przedmiotem było udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne na czas określony od dnia 21 kwietnia 2015 r. do dnia 30 kwietnia 2016 r. Zasadniczo uregulowania tej umowy pokrywały się z tym, co wynikało z umowy z dnia 8 grudnia 2014 r. (umowa k. 1239-1250 tom II akt kontroli doraźnej)

W okresie obowiązywania ww. umów łączących (...) Sp. z o.o. w O. i (...) A. W., ubezpieczone J. K., B. M., A. T. (1), E. W., A. B. i J. G. były zatrudnione na podstawie umów o pracę zawartych z (...) Sp. z o.o. oraz na podstawie umów zlecenia z (...) A. W., nadzór nad wykonywaniem obowiązków przez ubezpieczone zarówno za podstawie umów o pracę jak umów zlecenie sprawowały pielęgniarki oddziałowe, następnie pielęgniarki naczelne, a później zarząd (...). Infrastruktura techniczna i narzędzia należały do (...). Płatnikiem faktur był (...). Ubezpieczone wykonywały pracę w oparciu o umowy zlecenia, w tym samym miejscu, gdzie świadczyły pracę w oparciu o umowę o pracę z (...). Ubezpieczone w większości wykonywały te same czynności na podstawie umów zlecenie i umów o pracę. Pielęgniarki i lekarze (...) zapewniali dyżury w ramach prac dla (...) A. W. na podstawie umów zlecenie, aby zapewnić ciągłość dyżurów i obsługi pacjentów. Praca była realizowana na rzecz tych samych pacjentów i organizacyjnie w identyczny sposób – nie tylko w tym samym miejscu, ale także pod nadzorem tych samych osób. Wynagrodzenie dla ubezpieczonych było wypłacane przez dwa podmioty: przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. za godziny pracy na podstawie umów o pracę i przez (...) A. W. za pracę na podstawie umów zlecenia. (zeznania A. W. protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 188 a.s., zeznania świadka A. S. protokół z rozprawy z dnia 13 września 2018 roku sygn. akt VII U 1794/16 – k. 182 - 182 verte a.s., zeznania świadka A. T. (2) protokół z rozprawy z dnia 13 września 2018 roku sygn. akt VII U 1794/16 – k. 182 – 183 a.s., zeznania A. B. protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 188 - 189 a.s., zeznania J. G. protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 189 a.s., zeznania J. K. protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 189 – 190 a.s., zeznania B. M. protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 190 a.s., zeznania A. T. (1) protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 190 a.s., zeznania E. W. protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 191 a.s. zeznania świadka M. O. protokół z rozprawy z dnia 14 lutego 2018 roku - k. 124 – 126 a.s., zeznania świadka G. J. protokół z rozprawy z dnia 7 czerwca 2018 roku - k. 164 a.s.), zeznania świadka M. M. protokół z rozprawy z dnia 7 czerwca 2018 roku - k. 165 -166 a.s., dokumentacja płacowa - akta kontroli doraźnej)

(...) sp. z o.o. z siedzibą w O. zatrudnia ubezpieczone:

- J. K. (poprzednie nazwisko Cytra) od dnia 1 października 1983 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku pielęgniarki dyplomowanej, a później na stanowisku zastępcy pielęgniarki oddziałowej w oddziale chirurgii, w związku z pełnioną funkcją była odpowiedzialna za: organizowanie pracy podległego personelu pod kątem zapewnienia opieki pacjentom przebywającym na oddziale, dbanie o prawidłowe i terminowe wykonywanie zleceń lekarskich i zabiegów pielęgniarskich, w razie potrzeby włączała się do pracy pielęgniarki oddziału, sprawowanie nadzór nad właściwym dokumentowaniem działalności pielęgniarskiej, kontrolowanie i uzupełnianie stan ilościowy leków i materiałów opatrunkowych, odpowiadała za prawidłową adaptację zawodową pielęgniarek zatrudnionych w oddziale, dokonywała kontroli i oceny nowego personelu pod względem umiejętności fachowych, rzetelności wykonywania powierzonych obowiązków, gotowości do pracy, poziomu adaptacji do pracy w zespole pielęgniarek, wykonywała zadania z zakresu promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej podopiecznych, nadzorowała wykonywanie zleceń związanych z metodyką pracy i reżimem sanitarnym oraz prawidłowym żywieniem chorych, informowanie pielęgniarki oddziałowej o wszystkich trudnościach i błędach. (umowa o pracę –k. 1414 tom VII akt kontroli doraźnej oraz akta osobowe; zakres obowiązków J. K. – k. 1416 – 1420 tom VII akt kontroli doraźnej, zeznania J. K. protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 189 – 190 a.s.)

- B. M. od dnia 11 listopada 1977 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku sekretarki medycznej, a następnie na stanowisku starszej pielęgniarki w oddziale chorób wewnętrznych. W związku z pełnioną funkcją do jej zakresu obowiązków należały ogólne obowiązki pielęgniarki odcinkowej. Ubezpieczona przeszła na emeryturę od dnia 28 kwietnia 2017 roku. (umowa o pracę z dnia 11.11.1977r. – k. 4649 tom VIII akt kontroli doraźnej oraz akta osobowe B. M., świadectwo pracy – akta osobowe B. M., zakres obowiązków - akta osobowe B. M., zeznania B. M. protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 190 a.s.)

- A. T. (1) w ramach umowy o pracę w oddziale anestezjologii i intensywnej terapii. W tym samym oddziale ubezpieczona pracuje w ramach umowy zlecenia. W ramach umowy o pracę do jej obowiązków należy: przyjmowanie zleceń lekarskich, pielęgnacja pacjenta, kontrola i monitorowanie stanu pacjenta oraz urządzeń, ogólne obowiązki pielęgniarki odcinkowej. W ramach zlecenia jej obowiązki są takie same. Grafik dyżurów był jeden i taki sam, układała go oddziałowa. Czynności z umowy zlecenia były zaznaczone innym kolorem. Korzystała wyłącznie ze sprzętu (...). Nadzór z obydwu umów sprawowała ta sama pielęgniarka oddziałowa. (zeznania A. T. (1) protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 190 a.s.)

- E. W. (poprzednio Polska) od dnia 3 listopada 1995 roku na podstawie umowy o pracę na czas określony, a od dnia 1 marca 2005 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku starszej pielęgniarki Przychodni (...) w związku z pełnioną funkcją oprócz zakresu obowiązków pielęgniarki odcinkowej była odpowiedzialna dodatkowo za dbanie o utrzymanie porządku w pomieszczeniach poradni, zapewnienie zaopatrzenia poradni w niezbędny sprzęt, narzędzia lekarskie i materiał opatrunkowy, decydowanie o przyjęciu przez lekarza pacjentów poza kolejnością ze względu na stan zdrowia, udzielanie pomocy przy badaniu chorych w zakresie wskazanym przez lekarza, asystowanie lekarzowi przy zabiegu, pouczanie chorego o sposobie wykonywania zleceń lekarskich, prowadzenie wymaganej dokumentacji medycznej dotyczącej pracy własnej oraz świadczeń udzielanych w poradni, oszczędne prowadzenie gospodarki lekami, sprzętem i materiałami znajdującymi się na wyposażeniu przychodni, udzielanie pierwszej pomocy przed lekarską w nagłych wypadkach, czuwanie nad aktualnością ogłoszeń dotyczących czasu pracy poradni, zabezpiecza w właściwie przechowuje leki i środki dezynfekcyjne. (umowa o pracę z dnia 3 listopada 1995 roku - akta osobowe E. W., umowa o pracę z dnia 1.03.2005r. – k. 5030 tom VIII akt kontroli doraźnej oraz akta osobowe E. W.; zakres obowiązków na stanowisku starszej pielęgniarki Przychodni (...) – k. 5032 – 5035 tom VIII akt kontroli doraźnej oraz akta osobowe E. W. oraz akta osobowe E. W., zeznania E. W. protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 191 a.s.)

- A. B. (poprzednie nazwisko S.) od dnia 16 grudnia 1992 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku pielęgniarki dyplomowanej, a następnie na stanowisku specjalisty ds. epidemiologii w związku z pełnioną funkcją do jej zakresu obowiązków należało m.in. współuczestnictwo w wypracowaniu strategii działań w zakresie profilaktyki i zwalczania zakażeń szpitalnych, nadzorowanie i monitorowanie stanu sanitarno – epidemiologicznego spółki, nadzorowanie pracy personelu pod względem sanitarno – epidemiologicznym we wszystkich działaniach i pomieszczeniach, koordynowanie współpracy z podmiotami zewnętrznymi świadczącymi usługi o charakterze porządkowym, koordynowanie i wypracowywanie standardów organizacyjnych w zakresie transportu wewnątrzszpitalnego, nadzorowanie sposobu przechowywanie sterylnego sprzętu medycznego, materiałów opatrunkowych, analiza źródeł zakażenia, współuczestniczenie w przeprowadzaniu dochodzenia epidemiologicznego, nadzorowanie prowadzenia dokumentacji kontroli zakażeń szpitalnych, sprawowanie nadzoru nad systemem izolacji pacjentów, współpraca z jednostkami organizacyjnymi odpowiedzialnymi za ochronę zdrowia personelu. (umowa o pracę z dnia 16 grudnia 1992 roku – akta osobowe A. B., zakres obowiązków na stanowisku specjalisty ds. epidemiologii – akta osobowe A. B., zeznania A. B. protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 188 - 189 a.s., zeznania świadka M. O. protokół z rozprawy z dnia 14 lutego 2018 roku - k. 124 – 126 a.s.)

- J. G. od dnia 15 października 1991 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku pielęgniarki dyplomowanej na Oddziale Pediatrii, w związku z pełnioną funkcją do jej zakresu obowiązków należały ogólne obowiązki pielęgniarki odcinkowej. (umowa o pracę z dnia 15 października 1991 roku oraz z dnia 15 stycznia 1992 roku - akta osobowe J. G., zakres obowiązków na stanowisku pielęgniarki odcinkowej – akta osobowe J. G., zeznania J. G. protokół z rozprawy z dnia 11 września 2018 roku – k. 189 a.s.)

Każda z ubezpieczonych w ramach pracy wykonywanej na rzecz (...) posiadała zakres obowiązków tożsamy jako pielęgniarka odcinkowa i była odpowiedzialna w ramach stosunków pracy zawartych z (...) m.in. za: zapewnienie kompleksowej opieki pielęgniarskiej powierzonym im pacjentom, wykonywanie czynności diagnostycznych, wykonywanie zabiegów leczniczych oraz czuwanie nad ochroną praw pacjenta, świadczenie opieki osobom hospitalizowanym poprzez pomoc w osiągnięciu zdolność do samodzielnego zaspokajania potrzeb biologicznych, psychicznych, społecznych kulturowych oraz współdziałania w medycznych zabiegach diagnostycznych terapeutycznych, współpracę z lekarzem leczącym oraz innymi członkami zespołu terapeutycznego celem zapewnienia optymalnych warunków do realizacji kompleksowej opieki pielęgniarskiej, ustalanie problemów pielęgnacyjnych poszczególnych pacjentów na podstawie danych uzyskanych z obserwacji i rozmów z pacjentem lub jego rodziną oraz informacji uzyskanych od innych członków zespołu terapeutycznego, planowanie i realizację opieki pielęgniarskiej stosownie do stanu zdrowia pacjenta, diagnozy pielęgniarskiej i lekarskiej, ustalonego postępowania diagnostyczno- leczniczo- rehabilitacyjnego, realizację opieki pielęgniarskiej według ustalonego planu i aktualnego stanu zdrowia pacjenta oraz zleconego programu diagnostyczno – leczniczego, przyjęcie chorego do oddziału i ułatwienie adaptacji do środowiska szpitalnego, wykonywanie czynności związanych z utrzymaniem higieny chorego, pomaganie choremu w żywieniu i wydalaniu, zapewnienie wygody i właściwej pozycji złożeniowej pacjenta, np. stosowanie udogodnień, zmiana pozycji w łóżku, gimnastyka oddechowa, pionizowanie, spacerowanie, zapewnienie warunków do spokojnego wypoczynku i snu, obserwowanie fizycznego stanu chorego: zabarwienia skóry, rysów twarzy, reakcji na wykonywane zabiegi i przyjmowane leki, obserwowanie psychicznego stanu chorego: procesy sensoryczne, intelektualne, emocjonalne, zaburzenia zachowania, zaburzenia w sferze popędowej, wykonywanie czynności diagnostycznych: ważenie mierzenie obwodów, temperatury ciała, tętna, RR, liczenie oddechów, pobieranie materiału do badań, wykonywanie zabiegów leczniczych takich jak: kompres, okład, opatrunek, podawanie tlenu i leków, udział i pomoc lekarzowi w wykonywaniu specjalistycznych badań diagnostycznych i terapeutycznych, jak punkcje, wziernikowanie itp., udzielanie pierwszej pomocy w stanach bezpośrednio zagrażających życiu chorego, czuwanie nad bezpieczeństwem chorych i innych osób przebywających w oddziale, pobudzanie i aktywizowanie chorego do udziału w leczeniu, pielęgnacji i ochronie zdrowia przez: informowanie o prawach pacjenta, informowanie o celowości wykonywanych zabiegów pielęgnacyjnych i leczniczych, pouczanie i wskazywanie sposobów zachowania się podczas zabiegów, pomoc w nabyciu wiedzy i umiejętności niezbędnych do utrzymania i przywracania zdrowia, stwarzanie sytuacji aktywizujących do samoopieki, oświaty zdrowotnej, organizowanie czasu wolnego pacjentów, zapewnianie pacjentowi wsparcie w sytuacjach trudnych, pomoc pacjentowi w realizacji potrzeb duchowych, pomoc w utrzymaniu kontaktów z rodziną, osobami bliskimi i znajomymi, pielęgniarka może podjąć decyzję o zastosowaniu przymusu bezpośredniego wobec pacjenta tylko w sytuacjach wymagających natychmiastowej interwencji i tylko wtedy gdy nie jest możliwe uzyskanie natychmiastowej decyzji lekarza. O fakcie tym powinna niezwłocznie poinformować lekarza, dokumentowanie przebiegu pielęgnowania, wykonywania zabiegów i wyników obserwacji oraz przekazywanie informacji ustalonymi drogami, stałe kontrolowanie wykonanych działań i ocena wyników postępowania pielęgnacyjnego, ochronę praw oraz swobód pacjenta. (zakres obowiązków pielęgniarki odcinkowej – akta osobowe oraz akta kontroli doraźnej)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 31 sierpnia 2016 r. zawiadomił (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. oraz poszczególnych ubezpieczonych o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie obowiązku złożenia przez płatnika składek korekty dokumentów rozliczeniowych zgodnych z protokołem kontroli i aneksem do protokołu kontroli. (zawiadomienia - akta kontroli doraźnej)

Po zakończeniu postępowania i dokonaniu ustaleń Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wydał w dniu 5 października 2016 r. decyzje dotyczące:

- J. K. (nr (...));

- B. M. (nr (...)),

- A. T. (1) (nr (...)),

- E. W. (nr (...)),

- A. B. (nr (...)),

- J. G. nr ( (...)), na podstawie art. 83 ust. 1 pkt. 3 w związku z art. 8 ust. 2a, art. 17 ust. 1 i 2, art. 18 ust. 1 i 1a, art. 20 ust. 1 i art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz na podstawie art. 81 ust. 1 i 6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Organ rentowy w zaskarżonych decyzjach wyliczył podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne ww. ubezpieczonych jako osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia w (...) A. W. i jednocześnie zatrudnionych na podstawie umów o pracę u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. za okresy:

- w przypadku J. K. od grudnia 2014 roku do grudnia 2015 roku,

- w przypadku B. M. od grudnia 2014 roku do grudnia 2015 roku,

- w przypadku A. T. (1) od stycznia 2015 roku do grudnia 2015 roku,

- w przypadku E. W. od grudnia 2014 roku do grudnia 2015 roku,

- w przypadku A. B. od grudnia 2014 roku do grudnia 2015 roku,

- w przypadku J. G. w październiku 2015.

Organ rentowy w uzasadnieniach wszystkich decyzji wskazał, że osoby, które zawarły umowy cywilnoprawne z (...) A. W. wykonywały czynności w poszczególnych oddziałach w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., z którym są związane stosunkiem pracy. Nadzór nad wykonywaniem umów cywilnoprawnych sprawował personel (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., a odbiorcą usług był pracodawca, a nie zleceniodawca. Zdaniem organu rentowego, w związku z powyższym należało traktować ubezpieczonych jako pracowników, co skutkuje objęciem ich obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym oraz obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym i obowiązkiem uiszczenia składek liczonych od kwot uzyskanych w ramach umów o pracę i umów zlecenia. (decyzje ZUS z dnia 5 października 2016 r., akta ZUS)

Wskazany stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie powołanych dowodów z dokumentów zgromadzonych w toku postępowania, w tym znajdujących się w aktach kontroli doraźnej przeprowadzonej przez ZUS i w aktach osobowych ubezpieczonych. Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły również zeznania świadków: M. O. ( k. 124 – 126 a.s.), G. J. (k. 164 a.s.), M. M. (k. 165 -166 a.s.), A. T. (2) i A. S. (k. 182- 183 verte a.s.), a także zeznania zainteresowanej A. W. oraz ubezpieczonych: A. B. (k. 188 - 189 a.s.), J. G. (k. 189 a.s.), J. K. (k. 189 – 190 a.s.), B. M. (k. 190 a.s.), A. T. (1) (k. 190 a.s.), E. W. (k. 191 a.s.).

Dowody z dokumentów, w zakresie, w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, były wiarygodne, korespondowały ze sobą i tworzyły spójny stan faktyczny. Sąd nie znalazł podstaw do ich kwestionowania tym bardziej, że to co z nich wynika było zbieżne z tym, na co wskazują osobowe źródła dowodowe.

Sąd Okręgowy jedynie częściowo oparł się na zeznaniach świadków: M. O. ( k. 124 – 126 a.s.), G. J. (k. 164 a.s.), M. M. (k. 165 -166 a.s.), A. T. (2) i A. S. (k. 182- 183 verte a.s.) w zakresie jakim zeznania te pokrywały się z zeznaniami ubezpieczonych i znajdowały potwierdzenie w dowodach z dokumentów zgromadzonych w toku sprawy oraz zakresie jakim świadkowie byli zgodni co do okoliczności wykonywania pracy przez pielęgniarki zatrudnione w (...) także na podstawie umów zlecenia dla (...) A. W., a także faktu korzystania przez nie w tym czasie ze sprzętu (...) oraz sprawowania nad nimi nadzoru przez pielęgniarki oddziałowe, następnie pielęgniarki naczelne, a później zarząd. W pozostałym zakresie Sąd pominął zeznania ww. świadków, ponieważ wskazane osoby nie miały wglądu do umów podpisanych przez ubezpieczone z (...) A. W. i nie dysponowały wiedzą odnośnie tego, w jaki sposób dokładnie ubezpieczone realizowały te umowy.

Zeznania zainteresowanej A. W. oraz ubezpieczonych: A. B. (k. 188 - 189 a.s.), J. G. (k. 189 a.s.), J. K. (k. 189 – 190 a.s.), B. M. (k. 190 a.s.), A. T. (1) (k. 190 a.s.), E. W. (k. 191 a.s.) Sąd uznał za wiarygodne w całości, ponieważ stanowiły spójną i logiczną całość, ponadto znalazły potwierdzenie w pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym w postaci licznych dokumentów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 5 października 2016 r., dotyczących ubezpieczonych: J. K., B. M., A. T. (1), E. W., A. B. i J. G. jako niezasadne, podlegały oddaleniu.

Kwestią sporną w rozpatrywanej sprawie było rozstrzygnięcie, czy trafne jest stanowisko organu rentowego, że przychód osiągnięty przez ubezpieczonych z tytułu wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia zawartych z (...) A. W. stanowi dla (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne za okresy i w kwotach szczegółowo opisanych w kontrolowanych decyzjach. Aby tę kwestię rozstrzygnąć, należało dokonać szczegółowej wykładni przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 106 z późn. zm.) zwanej dalej ,,ustawą systemową”. Najistotniejszy z przepisów, którego interpretacja jest w sprawie kluczowa, to art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. Stanowi on, że za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

W literaturze i orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że zacytowany przepis rozszerza pojęcie pracownika dla celów ubezpieczeń społecznych. Został on wprowadzony do porządku prawnego od dnia 30 grudnia 1999 r., a poprzedzał go art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1995 r., Nr 65, poz. 333 ze zm.) mówiący o tym, że dochód z tytułu wykonywania umowy zawartej ze zleceniodawcą, u którego osoba wykonująca umowę jest równocześnie pracownikiem, traktuje się w zakresie ubezpieczeń społecznych, jako wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia, niezależnie od okresu, na który umowa była zawarta oraz wymiaru czasu pracy w ramach stosunku pracy. W tamtym stanie prawnym Sąd Najwyższy traktował dodatkowe umowy zawierane z pracownikami zatrudnionymi w pełnym wymiarze czasu pracy, przewidujące wykonywanie po godzinach pracy tego samego rodzaju, co określony w umowie o pracę, jako umowy uzupełniające umowę o pracę z konsekwencją łącznego traktowania przychodów jako podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 1994r., I PZP 13/94).

Nowością jest uzupełnienie stanów faktycznych podległych regulacji art. 8 ust. 2a ustawy systemowej o takie, w których pracownik zawiera umowę cywilną z podmiotem powiązanym z pracodawcą w ten sposób, że w jej ramach wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy (art. 8 ust. 2a in fine). Interpretowanie rationis legis tej regulacji jako przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom i doszukiwanie się zamiaru unikania świadczeń na fundusze ubezpieczeń społecznych jest uzasadnione, jednak zobiektywizowana treść tego przepisu wyraźnie się od nich odrywa. Jak zaakcentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 kwietnia 2017 r. (I UK 182/16), przy stosowaniu tego przepisu nie ma znaczenia zamiar obejścia prawa przez pracodawcę (płatnika), pracownika lub stronę umowy cywilnej, trzecią dla tego stosunku, lecz istotne jest zaistnienie zdarzeń opisanych w hipotezie, zgodnie z którą pracodawca, na którego rzecz pracownik wykonuje pracę na podstawie umowy zawartej z podmiotem trzecim, pozostaje z tym pracownikiem w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tego pracownika ubezpieczeniami społecznymi na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy. Tak też definicja ustalona w art. 4 pkt. 2 lit. a ustawy systemowej określa płatnika składek jako pracodawcę w stosunku do pracowników oraz jako jednostkę organizacyjną lub osobę fizyczną pozostającą z inną osobą w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniami społecznymi. To właśnie powiązanie ze względu na wykonywanie przez jego pracownika cudzej umowy cywilnej czyni go płatnikiem składek w sposób określony w art. 18 ust. 1a tej ustawy.

Ze względu na posłużenie się w art. 8 ust. 2a ustawy szerokim pojęciem „pracownik”, stosunek pracy łączący pracodawcę z pracownikiem stanowi wyłączny tytuł ubezpieczenia, który pochłania dodatkowy stosunek cywilnoprawny. Osoba wykonująca pracę na rzecz swego pracodawcy na podstawie umów cywilnych podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu jako pracownik i na tym kwestia jej ubezpieczenia się wyczerpuje (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 13 marca 1997 r., I PKN 43/97, z dnia 3 kwietnia 2014 r., II UK 399/13 i z dnia 6 lutego 2014 r., II UK 279/13). Z tych tytułów nie powstaje obowiązek ubezpieczenia społecznego, a także problem zbiegu ubezpieczeń regulowany w art. 9. W teorii nazywane jest to rozszerzeniem definicji pracownika. Uznaje się, że w tym przepisie pojęcie pracownika jest rozszerzone na jego dalszą aktywność w ramach umowy cywilnoprawnej, jeżeli w jej ramach świadczy pracę na rzecz swojego pracodawcy. Także więc w zakresie tej sfery aktywności uznawany jest - na potrzeby ubezpieczeń społecznych - za pracownika tego właśnie pracodawcy i pracodawca jest płatnikiem składek z tego tytułu (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2009 r., II UZP 6/09 oraz wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 22 lutego 2010 r., I UK 259/09, z dnia 11 maja 2012r., I UK 5/12, z dnia 18 października 2011 r., III UK 22/11, z dnia 18 marca 2014 r., II UK 449/13 i z dnia 3 kwietnia 2014 r., II UK 399/13).

Kluczowe jest jednak, aby osoba będąca pracownikiem związanym stosunkiem pracy z danym pracodawcą, jednocześnie świadczyła na jego rzecz pracę w ramach umowy cywilnoprawnej. Przez wykonywanie pracy ,,na rzecz” pracodawcy w rozumieniu powołanego przepisu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej należy rozumieć ,,uzyskiwanie” przez pracodawcę ,,rezultatu pracy”, w tym znaczeniu, że musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy korzyścią pracodawcy, która jest wymierna i związana z realizacją celów statutowych, a pracami wykonywanymi przez jego pracowników na podstawie umów cywilnoprawnych zawieranych z innym podmiotem (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2009 r., II UZP 6/09, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2010 r., I UK 259/09 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 2010 r., I UK 54/09). Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 18 grudnia 2012 r. (III AUa 1031/12) odnosząc się do zwrotu ,,wykonuje pracę na rzecz pracodawcy” wskazał, że użyty w art. 8 ust. 2a ustawy zwrot ,,działać na rzecz” został użyty we wskazanym przepisie w innym znaczeniu niż w języku prawa, w którym działanie ,,na czyjąś rzecz” może się odbywać w wyniku istnienia określonej więzi prawnej, czy też stosunku prawnego. Stosunkiem prawnym charakteryzującym się działaniem na rzecz innego podmiotu jest stosunek pracy, do którego istotnych cech należy działanie na rzecz pracodawcy. Również wykonujący zlecenie „działa na rzecz zleceniodawcy”. W kontekście przepisu art. 8 ust. 2a ustawy zwrot ten opisuje zatem sytuację faktyczną, w której należy zastosować konstrukcję uznania za pracownika. Jest nią istnienie trójkąta umów, tj.: umowy o pracę, umowy zlecenia między pracownikiem, a osobą trzecią i umowy o podwykonawstwo pomiędzy pracodawcą i zleceniodawcą. Pracodawca w wyniku umowy o podwykonawstwo przejmuje w ostatecznym rachunku rezultat pracy wykonanej na rzecz zleceniodawcy, przy czym następuje to w wyniku zawarcia umowy zlecenia/świadczenia usług z osobą trzecią oraz zawartej umowy cywilnoprawnej między pracodawcą i zleceniodawcą (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 23 lutego 2017 r., III AUa 838/16).

Odnosząc powyższe rozważania do okoliczności niniejszej sprawy należy podkreślić, że w czasie wykonywania umów zlecenia zawartych z (...) A. W., pielęgniarki J. K., B. M., A. T. (1), E. W., A. B. i J. G. świadczyły w większości tożsame zadania na podstawie umów o pracę oraz w ramach wspomnianych umów zlecenia. A. B. na podstawie umowy o pracę z (...) zajmowała się zadaniami związanymi ze zwalczaniem zakażeń szpitalnych, nadzorowaniem i monitorowaniem stanu sanitarno – epidemiologicznego spółki, nie zajmowała się bezpośrednią opieką nad pacjentami, tym zajmowała się jedynie w ramach umów zlecenia, jednakże korzystała w tym czasie ze sprzętu i narzędzi (...), świadczyła pracę nadal w tym samym miejscu, była kontrolowana przez pielęgniarkę oddziałową, a więc należało uznać, że nadal pracowała na rzecz swego pracodawcy etatowego, czyli (...).

Wykonywanie przez ubezpieczone czynności zarówno na podstawie umów o pracę, jak i w ramach umów zlecenia było nadzorowane przez pracowników (...) Sp. z o.o., odpowiedzialnych za kontrolowanie realizacji umów o pracę. Jedyną czynnością należącą do (...) A. W. było dokonywanie wypłat wynagrodzenia za wykonywane umowy zlecenia. Zdaniem Sądu, ukrytą intencją (...) Sp. z o.o. było niedopuszczenie do sytuacji, aby jego pracownicy świadczyli obowiązki w ramach umowy o pracę w godzinach nadliczbowych. Z tego względu zostały zawarte cztery umowy z podmiotem trzecim, który miał na własny koszt zatrudnić pielęgniarki, lekarzy oraz pracowników obsługi technicznej tj. pracowników odwołującej się Spółki. Terminy i miejsce wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia były ustalane przez osoby, które były zatrudnione w (...) Sp. z o.o.

Co przy tym istotne, zleceniobiorcy wykonywali usługi w tym samym szpitalu, na tym samym oddziale, gdzie świadczyli pracę w ramach zawartej z (...) Sp. z o.o. umowy o pracę i byli nadzorowani przez te same osoby, które nadzorowały ich czynności z umów o pracę. W związku z powyższym Sąd Okręgowy zważył, że w istocie rzeczy to (...) Sp. z o.o. przyjmowała wykonywaną pracę przez zleceniobiorców i była głównym, a zarazem jedynym jej beneficjentem. To z kolei oznacza, że w świetle analizowanego przepisu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, nie może być wątpliwości, że ubezpieczone występujące w rozpatrywanej sprawie muszą być traktowane, jako pracownice nie tylko w tym zakresie, w którym realizowały stosunek pracy, ale także w tej części, w której były zleceniobiorcami. Z tego w dalszej kolejności wynika obowiązek (...) Sp. z o.o. opłacenia składek od podstawy wymiaru, którą stanowi zsumowany przychód ze stosunku pracy i z umowy zlecenia każdej z ubezpieczonych, w kwotach i za okresy oznaczone w zaskarżonych decyzjach.

Uwzględniając powołaną argumentację, Sąd Okręgowy orzekł o oddaleniu odwołań na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. W rozpatrywanej sprawie stroną przegrywającą była (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, którą Sąd obciążył z racji tego obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz organu rentowego oraz na rzecz zainteresowanej A. W..

Sąd do sprawy o sygn. akt VII U 1870/16 dołączył pięć innych spraw, a każda z nich była sprawą samodzielną. Połączenie na podstawie art. 219 k.p.c. kilku oddzielnych spraw w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia jest zabiegiem technicznym, który nie prowadzi do powstania jednej nowej sprawy. W konsekwencji, w razie połączenia przez Sąd kilku spraw do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia, zwrot kosztów procesu przysługuje stronie odrębnie w każdej z połączonych spraw (por. postanowienie składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2012 r., I Cz 164/11).

Sąd miał jednak również na uwadze, że w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie pogląd wyrażony w treści wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2012 r. zgodnie z którym, wydanie przez organ rentowy wielu decyzji dotyczących wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osobno do każdego ubezpieczonego (pracownika tego samego pracodawcy) nie powinno przekładać się na zwielokrotnienie kosztów zastępstwa procesowego strony (I UZ 17/12). W podobny sposób do kwestii kosztów zastępstwa procesowego w sprawach połączonych ustosunkował się Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 3 listopada 2015 r., w którym wyjaśnił, że wynikiem postępowania toczącego się w przedmiocie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników jednego pracodawcy powinna być jedna decyzja skierowana do płatnika składek, jako jedynego dłużnika. Wydanie wielu decyzji (dotyczących każdego zainteresowanego pracownika z osobna) jest zabiegiem czysto technicznym i nie powinno się przekładać na zwielokrotnienie kosztów pomocy prawnej udzielonej stronom. W takiej sytuacji nakład pracy pełnomocnika płatnika we wszystkich sprawach nie jest o wiele większy, niż gdyby prowadzona była jedna sprawa z udziałem wszystkich zainteresowanych. Taka niewspółmierność wysokości kosztów pomocy prawnej poniesionych przez stronę wygrywającą proces do stopnia zawiłości sprawy i nakładu pracy pełnomocnika, przy uwzględnieniu przedmiotu sporu oraz przebiegu postępowania sądowego, przemawia za uznaniem takiej sytuacji za wypadek szczególnie uzasadniony w rozumieniu art. 102 k.p.c. (III AUA 81/15).

Sąd Okręgowy mając na uwadze zaprezentowane poglądy orzecznictwa oraz stan przedmiotowej sprawy, ocenił, że orzekając o kosztach zastępstwa procesowego, należało zastosować przepis art. 102 k.p.c. i ograniczyć wysokość tych kosztów do takiej stawki, jaka byłaby ustalona, gdyby wszystkie połączone sprawy stanowiły od początku jedną sprawę. Wartość przedmiotu sporu, po podsumowaniu, wniosłaby w takim przypadku więcej niż 10.000 zł, ale nie więcej niż 50.000 zł, wobec czego – przy uwzględnieniu przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, obowiązującego w dacie złożenia odwołań – koszty zastępstwa procesowego wyniosłyby 3.600,00 zł.

W oparciu o art. 102 k.p.c. w związku z art. 98 k.p.c. oraz na podstawie przepisów rozporządzenia z dnia 22 października 2015 r., Sąd Okręgowy zasądził wskazaną kwotę od odwołującej się Spółki na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. oraz na rzecz zainteresowanej A. W..

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom odwołującej się Spółki i pełnomocnikowi zainteresowanej A. W..