Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lutego 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku S. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania S. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 8 maja 2013 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 1371/13

UZASADNIENIE

W dniu 8 kwietnia 2013 roku wnioskodawca wystąpił do ZUS z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury na podstawie świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 22 kwietnia 2013r.

Decyzją z dnia 8 maja 2013 roku organ rentowy odmówił wnioskodawcy S. B. prawa do emerytury.

W odwołaniu od powyższej decyzji, złożonym w dniu 29 maja 2013 roku S. B. wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do emerytury. Wnioskodawca wniósł o zaliczenie mu do pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia w Fabryce (...) w P. w okresie od 5 września 1968 roku do 3 listopada 1985 roku oraz od 2 listopada 1987 roku do 2 czerwca 1991 roku na podstawie świadectwa pracy w warunkach szczególnych z dnia 22 kwietnia 2013 roku., wystawionego przez pracodawcę w wykonaniu ugody sądowej zawartej przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Tryb w sprawie IVP124/12.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Postanowieniem z dnia 30 lipca 2013r. Sąd Okręgowy odrzucił odwołanie z uwagi na powagę rzeczy osądzonej.

Postanowieniem z dnia 3 września 2013r. Sąd Apelacyjny w Łodzi w sprawie III AUz 149/13 uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Tryb. Sąd Apelacyjny uznał, że w przedmiotowej sprawie nie zachodzi powaga rzeczy osądzonej, gdyż wnioskodawca do ponownego wniosku emerytalnego załączył nowy dowód w rozumieniu art. 114 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w postaci świadectwa pracy w warunkach szczególnych, który to dowód nie został poddany merytorycznej ocenie przez Sąd w poprzedniej prawomocnie osądzonej sprawie, co wyklucza możliwość odrzucenia odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca S. B., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 3 listopada 2009r. po raz pierwszy wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym, podnosząc że pracował w warunkach szczególnych w Fabryce (...) wP. w okresie od 5 września 1968 roku do 3 listopada 1985 roku oraz od 2 listopada 1987 roku do 2 czerwca 1991 roku, tak jak to wynika z przedłożonego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Decyzją z dnia 15 grudnia 2009r. organ rentowy zakwestionował prawdziwość świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, z uwagi na to, że stanowisko ślusarza, na którym pracował wnioskodawca nie jest wymienione w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. i odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury z uwagi na niewykazanie jakiegokolwiek okresu pracy w warunkach szczególnych.

Wyrokiem z dnia 20 maja 2010 roku wydanym w sprawie V U 105/10 Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Trybunalskim oddalił odwołanie wnioskodawcy S. B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 15 grudnia 2009 roku odmawiającej mu prawa do emerytury.
W uzasadnieniu tegoż orzeczenia Sąd wskazał, iż wnioskodawca nie wykazał, aby pracował w warunkach szczególnych w Fabryce (...) w P. w okresie od 5 września 1968 roku do 3 listopada 1985 roku oraz od 2 listopada 1987 roku do 2 czerwca 1991 roku.

Sąd Apelacyjny w Łodzi w sprawie III AUA 790/10 – po rozpoznaniu apelacji wnioskodawcy od wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. w sprawie VU 105/10- wyrokiem z dnia 21 grudnia 2010 roku oddalił apelację wnioskodawcy.

Postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2011 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi odrzucił skargę kasacyjną wnioskodawcy.

(dowód: decyzja z dnia 15.12.2009 r. k. 27 akt emerytalnych, wyrok SO z dnia 20.05.2010 r. k. 21 akt VU 105/10, uzasadnienie wyroku SO k. 24-27verte akt VU 105/10, wyrok SA z dnia 21.12.2010 r. k. 43 akt VU 105/10, uzasadnienie wyroku SA k. 46-48verte akt VU 105/10, postanowienie SA z dnia 18.04.2011 r. k. 64 akt VU 105/10)

W dniu 21 marca 2013r. przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Tryb. w sprawie sygn. akt IV P 124/12 o ustalenie zatrudnienia w warunkach szczególnych i wydanie świadectwa pracy powód S. B. zawarł ugodę z pozwaną Fabryką (...) S.A., mocą której pozwana zobowiązała się wydać S. B. świadectwo pracy, w którym stwierdzone będzie, iż powód w okresie od 5 września 1968 roku do 3 listopada 1985 roku oraz od 2 listopada 1987 roku do 2 czerwca 1991 roku, będąc zatrudnionym u pozwanego w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał stale prace przy spawaniu wymienione w wykazie A dziale XIV pkt 12 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze oraz w wykazie A dział XVI poz 12 pkt 18 załącznika nr 1 do zarządzenia Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983r., na którym wykonywane są prace w warunkach szczególnych oraz prace przy szlifowaniu tj. prace w warunkach szczególnych o których mowa w wykazie A dział III pkt 78 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze oraz w wykazie A dział III poz. 78 pkt 5 załącznika nr 1 do zarządzenia Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983r. na którym wykonywane są prace w warunkach szczególnych.

(dowód: ugoda sądowa w sprawie IV P 124/12 – k. 5 akt emerytalnych)

W dniu 22 kwietnia 2013 roku Fabryka (...) S.A. w wykonaniu ugody zawartej w dniu 21 marca 2013 roku przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Tryb. w sprawie sygn. akt IV P 124/12 wystawiła S. B. świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach potwierdzające, że S. B. był zatrudniony w Fabryce (...) w P. od 5 września 1968 roku do 2 czerwca 1991 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonując prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym , atomowo wodorowym oraz szlifowaniu lub ostrzeniu wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowaniu mechanicznym na stanowisku spawacza –szlifierza ( nazwa stanowiska spawacz-szlifierz wynika ze stosowanej w zakładzie nomenklatury i jest tożsama z pracą pracowników zatrudnionych w bezpośrednim sąsiedztwie stanowisk spawalniczych w wydziałach spawalniczych – stała praca w warunkach, w których nie są zachowane higieniczne normy pracy) oraz szlifierza i krajacza metali tarczą ścierną w okresach: od 5 września 1968 roku do 3 listopada 1985 roku oraz od 2 listopada 1987 roku do 3 czerwca 1990 roku i od 1 września 1990 roku do 2 czerwca 1991 roku, tj. prace wymienione w wykazie A dział XIV, poz. 12 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze oraz w dziale XIV poz. 12 pkt 18 załącznika nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których wykonywane są prace w warunkach szczególnych oraz w wykazie A dziale III pkt 78 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze oraz w dziale III poz. 78, pkt 5 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których wykonywane są prace w warunkach szczególnych.

(dowód: świadectwo pracy z dnia 22 kwietnia 2013r. – k. 12 akt emerytalnych)

W dniu 11 kwietnia 2013r. S. B. złożył w Sądzie Apelacyjnym w Łodzi skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 21 grudnia 2010r. w sprawie III AUa 790/10 na podstawie nowego dowodu tj. świadectwa pracy w szczególnych warunkach.

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2013r. w sprawie AUa 621/13 Sąd Apelacyjny w Łodzi odrzucił skargę S. B. o wznowienie postępowania w sprawie III AUa 790/10.

(dowód: skarga o wznowienie – k. 2-4 akt III AUa 621/13, postanowienie – k. 9 akt III AUa 621/13)

S. B. na dzień 1 stycznia 1999r. udowodnił staż pracy wynoszący 25 lat, 6 miesięcy i 8 dni. Organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy do stażu w szczególnych warunkach żadnego okresu zatrudnienia. Wnioskodawca nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego (okoliczność bezsporna).

S. B. od 5 września 1968 roku do 2 czerwca 1991 roku był zatrudniony w Fabryce (...) w P. w charakterze ślusarza na następujących wydziałach:

- od 5 września 1968r. do 31 lipca 1974r. na wydziale (...)

- od 1 sierpnia 1974r. – do 30 września 1977r. – na wydziale (...)

- od 1 października 1977r. do 31 grudnia 1980r. – na wydziale (...) (wydział (...))

- od 1 stycznia 1981r. do 3 listopada 1985r. – na wydziale (...);

- od dnia 4 listopada 1985r. do dnia 1 listopada 1987r. na wydziale (...)(odział (...));

- od dnia 2 listopada 1987r. do dnia 2 czerwca 1991r. na wydziale (...);

(dowód: angaże oraz karty obiegowe zmian – w aktach osobowych wnioskodawcy)

Na wydziale (...) oraz wydziale (...) były produkowane elementy przenośników taśmowych. Do stałych obowiązków wnioskodawcy należało układanie kilkunastu metalowych elementów o długości kilkunastu centymetrów w specjalnej formie według przygotowanego wzoru, sczepianie metalowych elementów ze sobą przy pomocy spawarki elektrycznej tzw. wstępne spawanie, dobijanie (wyrównywanie) młotkiem elementów w formie. Prace przygotowawcze zajmowały wnioskodawcy ok. 30% dniówki, a 70% prace spawalnicze.

Na hali razem z wnioskodawcą oprócz ślusarzy w bezpośrednim sąsiedztwie pracowali spawacze.

(dowód: zeznania świadka S. S. – protokół rozprawy z dnia 13 lutego 2014r. od minuty 03:48 do minuty19:00 – k.66, zeznania świadka J. W. – protokół rozprawy z dnia 13 lutego 2014r. od minuty19:10 do minuty 38:00– k.66, zeznania wnioskodawcy - protokół rozprawy z dnia 13 lutego 2014r. od minuty 38:49 do minuty 57:37 – k.66)

Wydział (...) był wydziałem (...)). Obudowy były wykonywane z grubych blach o dużych gabarytach. Części do składania obudów były przywożone na wydział przy pomocy suwnicy.

Do stałych obowiązków wnioskodawcy na wydziale (...) należało dopasowywanie stalowych elementów konstrukcyjnych przez ich wycinanie (upalanie) palnikiem acetylenotlenowym, szlifowanie przyciętych stalowych elementów konstrukcyjnych przy pomocy szlifierki pneumatycznej, sczepianiu punktowym składanych elementów stalowych przy pomocy spawarki elektrycznej tzw. spawanie wstępne.

Na hali razem z wnioskodawcą oprócz ślusarzy w bezpośrednim sąsiedztwie pracowali spawacze.

(dowód: zeznania wnioskodawcy - protokół rozprawy z dnia 13 lutego 2014r. od minuty 38:49 do minuty 57:37 – k.66)

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zaskarżona decyzja o odmowie przyznania wnioskodawcy prawa do emerytury została wydana na podstawie art. 114 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2009r. nr 153, poz. 1227 ze zm). Stało się tak dlatego, że wnioskodawca wystąpił do ZUS z ponownym wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury. Poprzedni jego wniosek o emeryturę został przez organ rentowy oddalony decyzją z dnia 3 listopada 2009r., a odwołanie od tej decyzji oddalone prawomocnym wyrokiem w sprawie VU 105/10.

W takiej sytuacji stosownie do treści art. 114 ustęp 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca składając do organu rentowego ponowny wniosek o prawo do emerytury przedłożył nowy dowód w postaci świadectwa pracy w szczególnych warunkach z dnia 22 kwietnia 2013r. wystawione przez pracodawcę (...) S.A, w wykonaniu prawomocnej ugody sądowej zawartej w dniu 21 marca 2012r. przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Tryb. w sprawie IVP124/12. W świadectwie tym pracodawca zaświadczył, że wnioskodawca w spornym okresie od 5 września 1968 roku do 3 listopada 1985 roku oraz 2 listopada 1987 roku do 3 czerwca 1990 roku i od 1 września 1990 roku do 2 czerwca 1991 roku na stanowiskach: spawacza –szlifierza oraz szlifierza i krajacza metali tarczą ścierną, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w szczególnych warunkach przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym , atomowo wodorowym oraz szlifowaniu lub ostrzeniu wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowaniu mechanicznym tj. prac wymienionych w wykazie A dziale XIV, poz. 12 oraz dziale III pkt 78.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie jest wpływ tego nowego dowodu na prawo wnioskodawcy do świadczenia. Organ rentowy podniósł bowiem, że nowe świadectwo pracy nie może doprowadzić do przyznania wnioskodawcy emerytury, gdyż to nie nazwa stanowiska decyduje o pracy w szczególnych warunkach, ale rzeczywiście wykonywana praca, a ta jak ustalił Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. prawomocnym wyrokiem w sprawie VU 105/10 nie była pracą w szczególnych warunkach.

Stanowisko organu rentowego jest słuszne. Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawione w dniu 22 kwietnia 2013 roku przez Fabrykę (...) S.A. w wykonaniu ugody zawartej w dniu 21 marca 2013 roku przez skarżącego ze swoim pracodawcą przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Tryb. w sprawie sygn. akt IV P 124/12, nie jest nowym dowodem, które może mieć wpływ na prawo wnioskodawcy do emerytury w rozumieniu art. 114 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Należy przypomnieć, że w poprzedniej sprawie VU 105/10 wnioskodawca także dysponował świadectwem pracy w szczególnych warunkach wystawionym mu przez pracodawcę i zostało ono poddane negatywnej weryfikacji przez Sąd orzekający w sprawie.

W tamtym świadectwie pracodawca także stwierdził, że wnioskodawca pracował w szczególnych warunkach w tożsamych okresach tj. od 5 września 1968 roku do 3 listopada 1985 roku oraz od 2 listopada 1987 roku do 2 czerwca 1991r., z tym że na stanowisku ślusarza wykonując prace wymienione w wykazie A Dziale XIV, poz. 12, pkt 18 stanowiącym załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 roku w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których wykonywane są prace w warunkach szczególnych.

Należy podkreślić, że Sąd w sprawie VU 105/10 nie tylko badał prawdziwość świadectwa pracy co do szczególnych warunków pracy ubezpieczonego w spornym okresie, ale przede wszystkim ustalał charakter pracy S. B. w tym okresie. Z ustaleń tych wynika, że wnioskodawca w czasie zatrudnienia w Fabryce (...) S.A w okresie od dnia 5 września 1968r. do 3 listopada 1985r. oraz od 2 listopada 1987r. do 2 czerwca 1991r. nie pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych, gdyż prace w szczególnych warunkach tj. prace spawalnicze zajmowały mu około 60-70% dnia roboczego, a w pozostałym czasie nie wykonywał prac w szczególnych warunkach. Ustalenia dokonane przez Sąd w sprawie VU 105/10 co do charakteru pracy wnioskodawcy w spornych okresach wiążą Sąd przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy na podstawie art. 365 k.p.c..

W wyroku z dnia 16 maja 2013r. w sprawie IV CSK 624/12 Sąd Najwyższy stwierdził, że w sytuacji gdy zachodzi związanie prawomocnym orzeczeniem sądu i ustaleniami faktycznymi, które legły u jego podstaw, niedopuszczalne jest w innej sprawie o innym przedmiocie dokonywanie ustaleń i ocen prawnych sprzecznych z prawomocnie osądzoną sprawą. Rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym orzeczeniu stwarza stan prawny taki, jaki z niego wynika. Sądy rozpoznające między tymi samymi stronami inny spór muszą przyjmować, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto w prawomocnym, wcześniejszym wyroku. A zatem w kolejnym postępowaniu, w którym pojawia się ta sama kwestia, nie może być ona już ponownie badana. Związanie orzeczeniem oznacza zakaz dokonywania ustaleń sprzecznych z uprzednio osądzoną kwestią, a nawet jak twierdzi Sąd Najwyższy niedopuszczalność prowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego. Związanie treścią prawomocnego orzeczenia oznacza zatem nakaz przyjmowania, że w objętej orzeczeniem sytuacji faktycznej, stan prawny przedstawia się tak, jak to wynika z sentencji wiążącego orzeczenia. Z tym zastrzeżeniem, iż w konkretnym przypadku związanie to rozciąga się także na motywy, w oparciu o które wydano rozstrzygnięcie, a pozwalające na zindywidualizowanie treści sentencji. Dzieje się tak np. w przypadku oddalenia powództwa, czy oddalenia odwołania. Wówczas z uwagi na ogólność rozstrzygnięcia, przy ustalaniu zakresu mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia czyli granic prawomocności materialnej orzeczenia, doniosłość mają także zawarte w uzasadnieniu orzeczenia motywy rozstrzygnięcia.

Nowe świadectwo pracy wystawione przez pracodawcę w dniu 22 kwietnia 2013r., nie może zatem wobec związania prawomocnym wyrokiem w sprawie VU 105/10 i motywami zawartymi w uzasadnieniu tego wyroku, doprowadzić do zmiany ustaleń co do charakteru pracy wnioskodawcy w spornych okresach poczynionych przez Sąd w sprawie VU 105/10. Okoliczności tej nie zmienia fakt, iż nowe świadectwo pracy zostało wystawione przez pracodawcę w wykonaniu prawomocnej ugody sądowej. Ugoda zawarta przez strony przed Sądem nie korzysta bowiem z powagi rzeczy osądzonej, lecz z powagi rzeczy ugodzonej. W razie wszczęcia nowego postępowania w tej samej sprawie, pomiędzy tymi samymi stronami, strona może jedynie podnieść zarzut rzeczy ugodzonej, który jest zarzutem merytorycznym i skutkuje oddaleniem powództwa.

Świadectwo pracy jest dokumentem prywatnym, a nie urzędowym, tak jak orzeczenie sądowe i jego uzasadnienie. Nie korzysta zatem z domniemania prawdziwości jak dokument urzędowy, a li tylko stanowi dowód tego, że osoba która je podpisała złożyła oświadczenie objęte jego treścią. Świadectwo pracy samo przez się nie tworzy praw podmiotowych ani ich nie pozbawia. Oznacza to, że prawdziwość dokumentu prywatnego (świadectwa pracy) musi udowodnić osoba, która chce z tego dokumentu skorzystać, a zatem skarżący. Świadectwo pracy nie jest zatem wystarczającym dowodem do ustalenia, że wnioskodawca spełnia przesłanki do nabycia prawa do emerytury, zważywszy na zakwestionowanie prawdziwości tego dokumentu przez organ rentowy. Nie jest zaś dopuszczalnym dowodzenie tego faktu w niniejszej sprawie, z uwagi na fakt ustalenia charakteru wykonywanej przez wnioskodawcę pracy w sprawie VU 105/10. Ustalony przez Sąd w prawomocnie zakończonej sprawie VU 105/10 charakter pracy wnioskodawcy, nie może ulec zmianie na skutek wystawienia przez pracodawcę kolejnego świadectwa pracy, który jak już wyżej wspomniano nie korzysta z domniemania prawdziwości i ma jedynie walor informacyjny. Sąd w niniejszej sprawie jest związany ustaleniami prawomocnego wyroku w sprawie VU 105/10, co oznacza niedopuszczalność czynienia nowych ustaleń co do tego co było już przedmiotem prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie VU 105/10, a zatem co do charakteru wykonywanej przez wnioskodawcę pracy w okresie zatrudnienia w Fabryce (...) S.A. A do tego zmierza ubezpieczony w niniejszym postępowaniu wnosząc o ponowne ustalenie, że nabył prawo do emerytury z uwagi na pracę w szczególnych warunkach w czasie zatrudnienia w Fabryce (...) S.A., w okresach, co do których sprawa została już prawomocnie rozstrzygnięta przez sąd ubezpieczeń społecznych w sprawie VU 105/10.

Na marginesie należy dodać, że nawet gdyby Sąd nie był związany prawomocnym wyrokiem w sprawie VU 105/10, to i tak przedłożone przez wnioskodawcę świadectwo nie daje mu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. Należy zaznaczyć, że nowe świadectwo pracy różni się od poprzedniego przede wszystkim nazwą zajmowanych przez skarżącego stanowisk. W poprzednim bowiem świadectwie pracodawca wskazał, że wnioskodawca był ślusarzem wykonującym prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym wymienione w wykazie A dziale XIV poz. 12, a w nowym określił stanowisko wnioskodawcy mianem spawacza –szlifierza oraz szlifierza i krajacza metali tarczą ścierną, który wykonywał przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym , atomowo wodorowym oraz szlifowaniu lub ostrzeniu wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowaniu mechanicznym tj. prace wymienione w wykazie A dziale XIV, poz. 12 oraz w dziale III pkt 78. Tymczasem o pracy w szczególnych warunkach nie decyduje nazwa stanowiska pracy, ale faktycznie wykonywane obowiązki. A te jak wynika z zeznań świadków S. S. oraz J. W. jak i wnioskodawcy na wydziale (...) i (...) polegały na układaniu kilkunastu metalowych elementów o długości kilkunastu centymetrów w specjalnej formie według przygotowanego wzoru, sczepianiu metalowych elementów ze sobą przy pomocy spawarki elektrycznej tzw. wstępne spawanie, dobijaniu (wyrównywaniu) młotkiem elementów w formie. Wnioskodawca nie wykonywał prac polegających na szlifowaniu lub ostrzeniu wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowaniu mechanicznym. Takie prace wykonywał tylko wówczas, gdy pracował na wydziale (...) (...), czyli w okresie od 1 października 1977r. do 31 grudnia 1980r. Natomiast na wydziale (...) (gdzie był zatrudniony od 5 września 1968r. do 31 lipca 1974r.) i (...) (gdzie pracował od 1 sierpnia 1974r. do 30 września 1977r., od 1 stycznia 1981r. do 3 listopada 1985r oraz od dnia 2 listopada 1987r. do dnia 2 czerwca 1991r. ), prace spawalnicze zajmowały wnioskodawcy ok. 70%, a pozostałe prace przygotowawcze ok. 30%. Jak z tego zestawienia wynika skarżący w tym okresie nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prac w szczególnych warunkach, gdyż oprócz prac spawalniczych (spawanie wstępne), które szkodliwie wpływały na jego zdrowie, wykonywał także prace przygotowawcze (układanie metalowych elementów w formie oraz ich dobijanie młotkiem), które nie miały takiego wpływu na jego zdrowie i w związku z tym nie są kwalifikowane jako prace w warunkach szczególnych wymienione w wykazie A.

Tymczasem za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników, którzy stale i w pełnym wymiarze czasu pracują przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Z zestawienia § 1 i 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) wynika, że pracą w szczególnych warunkach jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tego aktu. Warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale, tj. ciągle wykonuje prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Błędne były jedynie ustalenia Sądu w sprawie VU105/10 co do charakteru pracy wnioskodawcy w okresie od 1 października 1977r. do 31 grudnia 1980r. Jak wynika bowiem z dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych wnioskodawcy i korespondujących z nimi zeznań wnioskodawcy oraz świadków, w tym okresie ubezpieczony nie pracował na wydziale (...), jak ustalił Sąd w sprawie VI 105/10, ale w wydziale (...). Wydział (...) był wydziałem (...)), które były wykonywane z grubych blach o dużych gabarytach. Do stałych obowiązków wnioskodawcy na wydziale (...), co potwierdza świadek S. S. oraz wnioskodawca, należało dopasowywanie stalowych elementów konstrukcyjnych przez ich wycinanie (upalanie) palnikiem acetylenotlenowym, szlifowanie przyciętych stalowych elementów konstrukcyjnych przy pomocy szlifierki pneumatycznej, sczepianiu punktowym składanych elementów stalowych przy pomocy spawarki elektrycznej tzw. spawanie wstępne. Prace te były wykonywane w hali, w bezpośrednim sąsiedztwie stanowisk spawalniczych, gdzie występowało duże zapylenie, zadymienie i hałas, znacznie przekraczające dopuszczalne normy.

Prace w takim charakterze były niewątpliwie pracami wykonywanymi w uciążliwych dla zdrowia warunkach i jako takie są wymienione w wykazie A będącego załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43z późn.zm.), a mianowicie w:

- dziale XIV (prace różne) poz. 12 – prace polegające na wycinaniu (tzw. upalanie – dopalanie) gazowym i spawaniu elektrycznym (sczepianie punktowe składanych elementów stalowych – spawanie wstępne);

- dziale III ( w hutnictwie i przemyśle metalowym) poz. 78 – prace polegające na szlifowaniu wyrobów metalowych;

Ponieważ wszystkie wykonywane przez wnioskodawcę prace w ramach obowiązującego go ośmiogodzinnego czasu pracy, były pracami w szczególnych warunkach, należy uznać że wnioskodawca wykonując te prace pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych.

W toczącej się przed tutejszym Sądem sprawie VU23/11 był przeprowadzony dowód z opinii biegłego ds. BHP, który przeprowadził gruntowną analizę miejsca pracy, na którym pracował wnioskodawca, a mianowicie wydziału (...) znajdującego się w (...) w P. Biegły nie miał wątpliwości, że praca ślusarzy na wydziale (...) była pracą w szczególnych warunkach. Zwrócił uwagę, że wydział (...) był typowym wydziałem spawalniczym, gdzie pracowali spawacze i współpracujący z nimi ściśle ślusarze. Ślusarze w swej pracy posługiwali się podobnie jak spawacze techniką spawalniczą (spawanie wstępne oraz wycinanie elektryczne), a ponadto techniką ślusarską, do której zalicza się szlifowanie elementów metalowych.

Wnioskodawca wykazał zatem, że w szczególnych warunkach pracował jedynie w okresie od 1 października 1977r. do 31 grudnia 1980r. Okres ten jest krótszy niż 15 lat, a zatem nie wpływa na prawo wnioskodawcy do emerytury.

W pozostałych spornych okresach na wydziale (...) oraz (...), jak ustalił Sąd w sprawie VU 105/10, co wiąże Sąd w niniejszej sprawie oraz jak dodatkowo wykazało przeprowadzone postępowanie dowodowe, wnioskodawca nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych.

Wnioskodawca nie spełnił zatem podstawowej przesłanki, od której zależy prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, wymienionej w art. 184 ustęp 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227) w zw. z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), a mianowicie nie wykazał, aby pracował w szczególnych warunkach przez co najmniej 15 letni okres.

Spełnienie przez skarżącego pozostałych przesłanek wymienionych w art. 184 ust. 1 w zw. z §4 i §3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku było w sprawie bezsporne. Wnioskodawca ma wymagany 25-letni okres zatrudnienia, ukończył 60-lat i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie, nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.