Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 sierpnia 2019 roku

Sąd Rejonowy IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu

w składzie: Przewodniczący: SSR Alina Kordus - Krajewska

Protokolant: stażysta Michał Ziółkowski

po rozpoznaniu w dniu 13 sierpnia 2019 roku

sprawy z odwołania M. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

o zasiłek chorobowy

w związku z odwołaniem od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. z dnia 26 kwietnia 2019 roku i 3 czerwca 2019 roku

orzeka:

I.  Zmienia zaskarżone decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. z dnia 26 kwietnia 2019 roku i 3 czerwca 2019 roku w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu M. S. prawo do zasiłku chorobowego za okres 19 marca 2019 roku do 31 marca 2019 roku oraz od 9 kwietnia 2019 do 1 maja 2019 roku,

II.  Zasądza od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego łączną kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3.06.2019 r., (...) Oddział w T. działając na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, ust. 3 pkt 1, 2 i 4 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r., poz. 1368), Oddział odmówił pani B. W. prawa od zasiłku chorobowego za okres od 09.04.2019 r. do 01.05.2019 r. z uwagi na opłacenie składki za styczeń 2019r. po terminie na ubezpieczenie społeczne po terminie oraz w związku z tym brakiem 90 dniowego okresu nieprzerwanego wyczekiwania.

Decyzją z dnia 24.04.2019 r., (...) Oddział w T. działając na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, ust. 3 pkt 1, 2 i 4 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r., poz. 1368), Oddział odmówił pani B. W. prawa od zasiłku chorobowego za okres od 19.03.2019 r. do 31.03.2019 r. z uwagi na opłacenie składki za styczeń 2019r. po terminie na ubezpieczenie społeczne po terminie oraz w związku z tym brakiem 90 dniowego okresu nieprzerwanego wyczekiwania.

Ubezpieczony złożył odwołania od decyzji wyjaśniając ,że zapłacił za styczeń 2019r. składkę w terminie w dniu 15.02.2019r. w Urzędzie pocztowym.

Organ rentowy w odpowiedziach na odwołania wniósł o oddalenie odwołań. W uzasadnieniu organ rentowy podtrzymał stanowisko zawarte w decyzjach.

Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 2 lipca 2019r. połączył sprawy celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd ustalił co następuje :

Ubezpieczony M. S. będąca jednocześnie płatnikiem składek z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej złożyły do Oddziału ZUS dwa zwolnienia lekarskie ZUS ZLA, które potwierdzają niezdolność za okres od 19.03.2019 r. do 31.03.2019 r. i za okres od 09.04.2019 r. do 01.05.2019 r.

Dowód: druki ZUS ZLA w aktach ZUS

Ubezpieczony -Płatnik składek dokonał płatności wymaganych składki za styczeń na ubezpieczenie społeczne w następujących terminach:

a)składka za miesiąc styczeń 2019r. r. została opłacona 15 lutego 2019 r. w Urzędzie Pocztowym. Płatność nastąpiła kartą V.. Wpłaty dokonano o godz. 17.00.

Organ rentowy ocenił ,że wpłaty dokonane przez ubezpieczonego zostały przekazane po obowiązującym terminie płatności, gdyż na konto ZUS wpłata wpłynęła w dniu 17.02.2019r..

Dowód: potwierdzenia transakcji k.8 akt sprawy , stanowisko w aktach ZUS .

Organ rentowy wystawił niepodpisany dokument „ potwierdzenie o dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym” w którym wskazano ,że ubezpieczony podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od 01.04.2017 r. do 31.12.2018 r.

Dowód: druk „ potwierdzenie o dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym” (akta ZUS ).

Sąd zważył co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie dokumentów dołączonych do akt sprawy . Ich wiarygodność nie była kwestionowana . Sąd uznał w sprawie stanowisko ubezpieczonego z tym ,że uzasadnienie prawne wymaga rozwinięcia.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, ust. 3 pkt 1, 2 i 4 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r., poz. 1368), zasiłkowej, osoba podlegająca dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Do wymaganego okresu ubezpieczenia chorobowego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku chorobowego przysługuje:

1)  absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych,

2)  jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,

3)  posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.

W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki. Tak wynika z art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1778).

Terminy opłacania składek ZUS reguluje cyt. ustawa z dnia 13.10.1998r. ( Dz.U . z. Zgodnie z art. 47 ww. Ustawy przedsiębiorca opłacający składkę wyłącznie za siebie i pracowników opłaca składki za dany miesiąc do 15 dnia następnego miesiąca. Przy czym, jeżeli ostatni dzień terminu płatności przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, ostatnim dniem jest następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy.

W myśl art. 31. Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio: art. 7a, art. 12, art. 26, art. 29 § 1 i 2, art. 33-33b, art. 38a, art. 51 § 1, art. 55, art. 59 § 1 pkt 1, 3, 4, 8 i 9, art. 60 § 1, art. 61 § 1, art. 62 § 1, 3 i 5, art. 62b § 1 pkt 2 i § 3, art. 72 § 1 pkt 1 i 4 i § 2, art. 73 § 1 pkt 1 i 5, art. 77b § 1 i 2, art. 91, art. 93, art. 93a-93c, art. 93e, art. 94, art. 97 § 1 i 1a, art. 97a § 1-3, art. 98 § 1 i § 2 pkt 1, 2, 5 i 7, art. 100, art. 101, art. 105 § 1 i 2, art. 106 § 1-3, art. 107 § 1, 1a, § 2 pkt 2 i 4 i § 3, art. 108 § 1, 3 i 4, art. 109 § 1 w zakresie art. 29, art. 109 § 2 pkt 1, art. 110 § 1, § 2 pkt 2 i § 3, art. 111 § 1-4 i § 5 pkt 1, art. 112 § 1-5, art. 112b-114, art. 115-117, art. 117d, art. 118 § 1 oraz art. 119 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa

Zgodnie z art. 60. § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa za termin dokonania zapłaty podatku uważa się:

1) przy zapłacie gotówką - dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu podatkowego lub w kasie podmiotu obsługującego organ podatkowy, lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe, w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, w biurze usług płatniczych, w instytucji płatniczej, w małej instytucji płatniczej lub w instytucji pieniądza elektronicznego albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta;

2) w obrocie bezgotówkowym - dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika, rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w instytucji płatniczej, w małej instytucji płatniczej lub instytucji pieniądza elektronicznego na podstawie polecenia przelewu, a w przypadku zapłaty za pomocą instrumentu płatniczego innego niż polecenie przelewu, zwanego dalej "innym instrumentem płatniczym" - dzień uzyskania potwierdzenia autoryzacji transakcji płatniczej, o której mowa w art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2019 r. poz. 659 i 730).

Art. 63. Ustawy prawo bankowe stanowi o Formach przeprowadzania rozliczeń za pośrednictwem banków

1. Rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierowych lub informatycznych nośników danych.

2. Rozliczenia gotówkowe przeprowadza się czekiem gotówkowym lub przez wpłatę gotówki na rachunek wierzyciela.

3. Rozliczenia bezgotówkowe przeprowadza się w szczególności:

1) poleceniem przelewu;

2) poleceniem zapłaty;

3) czekiem rozrachunkowym;

4) kartą płatniczą

W tym miejscu zatem trzeba odnieść się do treści art. 60 § 1 pkt 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 201 ze zm.), który jest stosowany z mocy odesłania z art. 31 ustawy systemowej do należności z tytułu składek. Przepis ten stanowi, że za termin dokonania zapłaty podatku uważa się w obrocie bezgotówkowym dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika, rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w instytucji płatniczej albo instytucji pieniądza elektronicznego na podstawie polecenia przelewu lub zapłaty za pomocą innego niż polecenie przelewu instrumentu płatniczego.

Z tej regulacji wprost wynika, że za termin dokonania zapłaty w obrocie bezgotówkowym uważa się dzień obciążenia rachunku płatnika składek.

Powyższe stanowisko Sądu Rejonowego znajduje także oparcie w orzecznictwie. W wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 12 stycznia 2017 r. (III AUa 748/16) wskazano, że: „(....) chwilą decydującą o tym, czy składka została zapłacona w terminie jest chwila przyjęcia polecenia przelewu przez bank, a nie moment jego księgowania – uznawania rachunku wierzyciela kwotą określoną w poleceniu przelewu." Sąd zaakcentował również, że: „(...) zgodnie z art. 63c ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 128) polecenie przelewu stanowi udzieloną bankowi dyspozycję dłużnika obciążenia jego rachunku określoną kwotą i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela. (...) Wobec tego dla banku otrzymanie polecenia przelewu oznacza konieczność dokonania dwóch czynności, a mianowicie w pierwszej kolejności obciążenie rachunku dającego zlecenie określoną kwotą, a następnie uznania tą kwotą rachunku wierzyciela. "Podkreślono ponadto, że: „Wykonanie obu tych operacji finansowych przez bank, w zależności od umowy rachunku bankowego, może nastąpić w dniu wydania polecenia przelewu, bądź też poprzez obciążenie rachunku dającego zlecenie w dniu złożenia polecenia, a uznanie rachunku wierzyciela następnego dnia. W orzeczeniu tym wskazano także ,że przepis art. 14 ust. 2 pkt 2 u.s.u.s. nie powinien być traktowany z nadmiernym rygoryzmem - w tym znaczeniu, że niejako automatycznie prowadzi do wyłączenia z ubezpieczenia, bez względu na okoliczności.

Również Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 19 kwietnia 2016 r. (III AUa 1290/15) wskazał, że prawidłowa wykładnia art. 60 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej prowadzi do wniosku, że chwilą decydującą o tym, czy składka została zapłacona w terminie, jest chwila przyjęcia polecenia przelewu przez bank płatnika, a nie moment jego księgowania, czyli uznania rachunku ZUS.

W ocenie sądu należy ocenić transakcja na karcie został zaakceptowana w momencie jej dokonania , gdyż karta nie został odrzucona.

Zapłacenie składki na poczcie w dniu 15.02.2019r. nie mogło w ocenie sądu skutkować brakiem prawa do zasiłku za okresy sporne. Sąd ocenił ,że zapłata składki nastąpiła w terminie.

Ubezpieczony podnosił ,że dokonał zapłaty gotówkowej zgodnie z art. 60. § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa mając na uwadze ,że zapłacił na poczcie.

Zapłata kartą jest zgodnie z ustawa prawo bankowe rozliczeniem bezgotówkowym. Natomiast spotyka się w systemie informatycznym interpretacje indywidualne: Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 13 czerwca 2014 r., nr ILPP2/443-294/14-2/SJ, Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 maja 2015 r., nr IPPP2/4512-121/15-2/IZ, oraz z 14 czerwca 2016 r., nr IPPP2/4512-319/16-4/BH, gdzie Organy skarbowe traktują zapłatę kartą jak płatność gotówkową, twierdząc, że zapłata kartą powoduje bezpośredni wpływ środków pieniężnych na konto podatnika.

Trzeba mieć na uwadze ,że powyższe stanowisko nie koresponduje z art. 63 ust. 3 pkt 4 ustawy z 29 września 1997 r. – Prawo bankowe, zapłata kartą płatniczą uznawana jest za jedną z kategorii rozliczeń bezgotówkowych przeprowadzanych za pośrednictwem banku

Na marginesie należy wskazać ,że nawet w sytuacjach gdy opłacenie składki nastąpiło po terminie to odwołania mogą być traktowane także jako wniosek o przywrócenie terminu. W stanowisku Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 19 stycznia 2016 r. w sprawie o sygn. akt I UK 35/15 (Legalis nr 1433133), wyjaśniono iż przepis art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej nie powinien być traktowany z nadmiernym rygoryzmem - w tym znaczeniu, że niejako automatycznie prowadzi do wyłączenia z ubezpieczenia, bez względu na okoliczności.

Zdanie drugie ww. przepisu brzmi: "w uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, z zastrzeżeniem ust. 2a". Ocenia się ,że przepis ten nie wymaga, aby dany przypadek był wyjątkowy i szczególnie uzasadniony, a przez przypadek uzasadniony rozumieć należy taki, który obiektywnie usprawiedliwia i tłumaczy, dlaczego składka nie została należycie opłacona (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 21 kwietnia 2015 r., III AUa 943/14). Trzeba, zatem wziąć pod uwagę szczególne wypadki, gdy z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego w danym miesiącu uiszczenie składki nie następuje. Jest to tym bardziej uzasadnione, gdy niedopatrzenie to zostaje naprawione, nie ma ono charakteru działania specjalnego, mającego niejako "oszukać" system ubezpieczeń społecznych, a ponadto w historii płatnika zdarzenie to jest jednorazowe (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 22 lipca 2015 r., III AUa 387/15).

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak sentencji.

O kosztach zastępstwa procesowego ubezpieczonej , która należało uznać za stronę wygrywającą postępowanie orzeczono na mocy art. 98 kpc i par. 9 ust.2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r.w sprawie opłat za czynności adwokackie. Wniosek o zwrot kosztów został złożony na rozprawie.