Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 października 2019 r.

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu, III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie

następującym:

Przewodniczący - Sędzia SO Urszula Kapustka,

Sędzia SO Katarzyna Kwilosz – Babiś (sprawozdawca),

Sędzia SO Paweł Poręba,

Protokolant: prot. sąd. Ewelina Konieczny,

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2019 r. w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z wniosku B. B. (1)

przy uczestnictwie S. B.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji wnioskodawczyni i uczestnika

od postanowienia Sądu Rejonowego w Nowym Sączu VII Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w M.

z dnia 13 grudnia 2017 r., sygn. akt VII Ns 398/13

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że :

a)  w punkcie I. pominąć tiret o treści „- samochód osobowy marki S. (...) kat rok produkcji 1998 nr identyfikacyjny (...);”

b)  w punkcie IV. w miejsce słów: „ płatną w dwóch równych ratach w terminach 3 miesięcy i 6 miesięcy od daty uprawomocnienia orzeczenia z ustawowymi odsetkami opóźnienia na wypadek opóźnienia” wpisać słowa: „której płatność rozłożyć na trzy raty: I rata w kwocie 57 873,12 zł ( pięćdziesiąt siedem tysięcy, osiemset siedemdziesiąt trzy złote, dwanaście groszy ) płatna do 22 października 2019 r., II rata w kwocie 13 048,69 zł ( trzynaście tysięcy, czterdzieści osiem złotych, sześćdziesiąt dziewięć złotych ) płatna do 08 lutego 2020 r., III rata w kwocie 13 048,69 zł ( trzynaście tysięcy, czterdzieści osiem złotych, sześćdziesiąt dziewięć złotych ) płatna do 08 czerwca 2020 r., - wszystkie raty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności ”

c)  w punkcie V. w miejsce kwoty 39.040,25 zł ( trzydzieści dziewięć tysięcy, czterdzieści złotych, 25/100) wpisać kwotę 57 873,12 zł ( pięćdziesiąt siedem tysięcy, osiemset siedemdziesiąt trzy złote, dwanaście groszy ) a w miejsce słów : „płatną w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia orzeczenia z ustawowymi odsetkami opóźnienia na wypadek opóźnienia,” wpisać słowa: „ płatną do 22 października 2019 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności,”

d)  dodać punkt V a. o treści : „zobowiązać B. B. (1), aby w terminie do 15 listopada 2019 r. zabrała rzeczy ruchome przyznane jej w punkcie III. postanowienia i wydała S. B. piętro i strych budynku mieszkalnego opisanego w punkcie I. postanowienia,”

II. w pozostałej części obie apelacje oddalić,

III. orzec, że wnioskodawczyni i uczestnik ponoszą koszty postępowania apelacyjnego związane ze swym udziałem w sprawie.

(...)

Sygn. akt III Ca 304/18

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 13 grudnia 2017 r. Sąd Rejonowy w Nowym Sączu VII Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w M. ustalił, że w skład majątku wspólnego B. B. (1) i S. B. wchodzą:

-

nieruchomość położona w K. stanowiąca działkę ew. nr (...)
o powierzchni 0,6357 ha, zabudowana budynkiem mieszkalnym przy ulicy (...) objęta KW (...) Sądu Rejonowego w Nowym Sączu X Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w M.;

-

meble kuchenne z zabudowaną lodówką, zmywarką, piekarnikiem, płytą elektryczną oraz stół i 6 krzeseł;

-

meble skórzane składające się z sofy, dwóch foteli i ławy;

-

meble sypialne składające się z łóżka, szafy, komody, szafki nocnej;

-

meble biurowe składające się z szafy, witryny, biurka, ławy, fotela skórzanego;

-

meble młodzieżowe składających się z trzech łóżek, trzech szaf, trzech biurek, czterech komód i fotela;

-

samochód osobowy marki S. (...) kat rok produkcji 1998 nr identyfikacyjny (...) (pkt I).

Sąd Rejonowy w punkcie II. postanowienia na podstawie mapy z projektem podziału działki ew. nr (...) sporządzonej przez geodetę uprawnionego A. H. wpisanej do zasobu geodezyjnego i kartograficznego Starosty (...) operat techniczny P.(...) uwidocznił, że działka ew. nr (...)o pow. 0, (...) objęta KW (...) dzieli się na działkę ew. nr (...)o pow. 0,1357 ha i działkę ew. nr (...) o pow. 0,5000 ha.

Ponadto wyniku podziału majątku wspólnego przyznał na wyłączną własność wnioskodawczyni B. B. (1) c. H. i S. niezabudowaną działkę ew. nr (...) o pow. 0,5000 ha oraz meble młodzieżowe składające się z trzech łóżek, trzech szaf, trzech biurek, czterech komód i fotela, zaś na wyłączną własność uczestnika S. B. s. S. i H. działkę ew. nr (...) o pow. 0,1357 ha wraz z położonym na niej budynkiem mieszkalnym oraz pozostałe rzeczy ruchome opisane w punkcie I (pkt III).

Tytułem dopłaty Sąd Rejonowy zasądził od uczestnika S. B. na rzecz wnioskodawczyni B. B. (1) kwotę 83.970,50 zł płatną w dwóch równych ratach w terminach 3 miesięcy i 6 miesięcy od daty uprawomocnienia orzeczenia
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek opóźnienia (pkt IV). Ponadto zasądził od wnioskodawczyni B. B. (1) na rzecz uczestnika S. B. kwotę 39.040,25 zł tytułem rozliczenia nakładów i wydatków z majątku osobistego uczestnika na majątek wspólny płatną w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek opóźnienia,
a w pozostałej części roszczenie uczestnika oddalił (pkt V). Wartość przedmiotu postępowania ustalił na kwotę 953.641,00 zł (pkt VI), nakazał ściągnąć od
i uczestnika na rzecz Skarbu Państwa kwoty po 3.116 tytułem wydatków poniesionych w toku postępowania (pkt VII) oraz orzekł, że strony ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie (pkt VIII).

Sąd Rejonowy ustalił, że strony zawarły związek małżeński w dniu 14 czerwca 1986 r. W trakcie trwania związku małżeńskiego pomiędzy małżonkami obowiązywał ustrój majątkowej wspólności małżeńskiej. Umową zniesienia współwłasności
i umową majątkową małżeńską zawartą w dniu 26 maja 2004 r. przed notariuszem I. R.. A Nr (...) małżonkowie B. oświadczyli, że rozszerzają wspólność majątkową małżeńską na majątek nabyty przez którekolwiek z nich
z każdego tytułu zarówno przed jak też w trakcie trwania związku małżeńskiego. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 11 czerwca 2012 r. sygn. akt I C (...)małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód z winy S. B..

W skład majątku wspólnego stron według daty ustania wspólności , tj. w dniu 2 lipca 2012 r. wchodziła nieruchomość położona w K., w obrębie K.-S. składająca się z działki ew. nr (...) o powierzchni 0,6357 ha objęta KW (...). Nieruchomość obciążona jest hipoteką umowną kaucyjną do wysokości 274.275,45 zł z tytułu umowy kredytu nr (...) zaciągniętego
w (...) Bank SA w G., którego następcą prawnym jest Bank (...) S.A.
z siedzibą w G.. Wierzytelność z tytułu kredytu spłacana jest na bieżąco przez uczestnika. W przypadku stwierdzenia jej wymagalności całość zadłużenia na dzień 11 września 2017 r. wynosi 42.872,68 CHF.

Nieruchomość zabudowana jest budynkiem mieszkalnym o łącznej powierzchni użytkowej 163,08 m ². Od września 2012 r. w budynku tym zamieszkuje wyłącznie uczestnik, bowiem wnioskodawczyni wyprowadziła się do wynajętego mieszkania. Od tego czasu B. B. (1) korzysta z wydzielonej jej do korzystania części budynku jedynie sporadycznie. Z małżeństwa strony mają trzy pełnoletnie córki, które utrzymują się samodzielnie.

Ponadto w skład majątku wspólnego wchodzą rzeczy ruchome w postaci:

˗

mebli kuchennych z zabudowaną lodówką, zmywarką, piekarnikiem, płytą elektryczną oraz stołem z sześcioma krzesłami,

˗

mebli skórzanych składających się z sofy, dwóch foteli i ławy,

˗

mebli sypialnych składających się z łóżka, szafy, komody i szafki nocnej,

˗

mebli biurowych składających się z szafy, witryny, biurka, ławy i fotela skórzanego,

˗

mebli młodzieżowych składających się z trzech łóżek, trzech szaf, trzech biurek, czterech komód i fotela,

˗

samochodu osobowego marki S. (...) kat. rok prod. 1998, nr identyfikacyjny (...).

Ruchomości te, z wyjątkiem mebli młodzieżowych złożonych z trzech łóżek, trzech szaf, trzech biurek, czterech komód i fotela znajdują się w posiadaniu uczestnika S. B..

Wartość mebli młodzieżowych będących w posiadaniu B. B. (1) wynosi 3.000 zł, natomiast wartość mebli i sprzętu AGD będących w posiadaniu S. B. wynosi 7.000 zł.

W skład majątku wspólnego wchodził ponadto telewizor marki P. oraz pralka automatyczna. Urządzenia te uległy całkowitemu zużyciu w trakcie toczącego się postępowania.

Wartość samochodu osobowego marki S. na dzień 20 sierpnia 2016 r. wynosiła 5.000 zł. Na skutek awarii amortyzatorów pojazd ten od marca 2017 r. nie jest użytkowany. Koszty naprawy 20 letniego samochodu przekraczają jego aktualną wartość, która wynosi 700 zł. Po zakończeniu okresu trwania ubezpieczenia uczestnik zamierza pojazd ten zezłomować.

Na podstawie map z projektem podziału sporządzonych przez geodetę uprawnionego A. H. działka ew. nr (...) uległa podziałowi na nowe: działkę ew. nr (...) zabudowaną budynkiem mieszkalnym i niezabudowaną działkę ew. nr (...). Na życzenie stron biegły geodeta opracował podział w dwóch wariantach. Zgodnie z wariantem nr I nowopowstałe działki ew. nr (...)i(...) mają powierzchnię odpowiednio 0,1300 ha i 0,5057 ha. Według wariantu nr II powierzchnia działki ew. nr(...) wynosi 0,1357 ha, a działki ew. nr(...) 0,5000 ha. Wariant nr II ostatecznie został zaakceptowany przez strony a operat geodezyjny wpisany do ewidencji materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego Starosty (...) w dniu 13.02.2017 r. za nr P.(...).

Wartość zabudowanej działki ew. nr (...) o powierzchni 0,1357 ha wynosi 553.091,00 zł, zaś wartość niezabudowanej działki ew. nr (...)o powierzchni 0,5000 ha - 389.850,00 zł. / różnica w stosunku do opinii biegłej A. J. wynika, z faktu, iż biegła przyjęła powierzchnie działek wg wariantu nr I/. Łączna wartość majątku podlegającego podziałowi wynosi 953.641,00 zł. Składają się na nią wartość nieruchomości - 942.941,00 zł, wartość mebli będących w posiadaniu wnioskodawczyni - 3.000 zł, wartość mebli będących w posiadaniu uczestnika 7.000 zł, wartość samochodu osobowego - 700,00 zł.

Począwszy od daty ustania wspólności majątkowej małżeńskiej wyłącznie uczestnik S. B. dokonywał spłat wierzytelności z tytułu kredytu bankowego zaciągniętego przez małżonków na budowę budynku mieszkalnego.
W tym okresie S. B. dokonał spłaty rat kredytu w wysokości;

- w okresie od lipca 2012 r. do sierpnia 2014 r. - 25.550,53 zł,

- w okresie od września 2014 r. do kwietnia 2015 r. - 8.210,33 zł,

- w okresie od maja 2015 r. do października 2016 r. - 14.580,68 zł,

- w okresie od października 2016 r. do listopada 2017 r. - 13.191,88 zł.

Łącznie w tym okresie uczestnik dokonał spłaty z tytułu kredytu bankowego zaciągniętego na budowę w wysokości 61.533 zł.

Przed ustaniem wspólności małżeńskiej strony zaciągnęły również kredyt gotówkowy w Banku Spółdzielczym w M. w wysokości 15.000 zł. Pieniądze uzyskane z tego tytułu zostały przeznaczone na wspólne potrzeby kredytobiorców. Po ustaniu wspólności majątkowej uczestnik dokonał spłaty z tytułu zaciągniętego kredytu na rzecz Banku Spółdzielczego w wysokości 8.961,50 zł.

Od czasu ustania wspólności majątkowej stron wyłącznie uczestnik ponosił wydatki na zakup drewna opałowego potrzebnego do ogrzania budynku mieszkalnego. W okresie od lipca 2012 r. do listopada 2017 r. na zakup drewna opałowego wydatkował kwoty 1.800 zł, 1.295,00 zł oraz dwukrotnie po 1.300 zł. Łącznie z tego tytułu zapłacił sumę 5.695,00 zł.

W tym samym okresie uczestnik ponosił wydatki z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia budynku mieszkalnego ponosząc z tego tytułu łącznie kwotę 1.791,00 zł. Za wykonane usługi kominiarskie w 2014r. i 2016 r. uczestnik uiścił należność
w łącznej wysokości 100,00 zł.

Sąd przyjął opinię biegłego geodety A. H. w zakresie sporządzonych przez niego projektów podziału geodezyjnego działki ew. nr (...), a w szczególności projekt podziału według wariantu nr II, w którym nowopowstałe działki ew. nr (...) i (...) mają powierzchnię odpowiednio 0,1357 ha i 0,5000 ha. Opinia biegłego geodety jest rzetelna i fachowa i wydana została przez osobę dysponującą wymaganą wiedzą i dużym doświadczeniem w zakresie potrzebnej specjalności. Wprawdzie w toku postępowania uczestnik S. B. zgłosił uwagi do przeprowadzonych przez biegłego czynności geodezyjnych oraz domagał się złożenia przez niego wyjaśnień w związku z wydaną opinią.

O sposobie podziału majątku wspólnego stron Sąd orzekł na podstawie art. 212 k.c. kierując się w dużej mierze zgodnym stanowiskiem stron. Dokonał podziału majątku i orzekł o dopłatach. Sąd ustalił wartość całego majątku wspólnego stron na kwotę 953.641,00 zł. Wyjaśnił, że wartość udziałów wnioskodawczyni i uczestnika
w majątku wspólnym jest równa i wynosi połowę, każde z nich w wyniku podziału majątku powinno uzyskać zatem składniki majątkowe o wartości 476.820,50 zł. Wskazał Sąd, że wnioskodawczyni w wyniku podziału majątku wspólnego uzyskała przedmioty majątkowe o wartości 389.850,00 zł, a zatem niższej od przysługującego jej udziału o kwotę 83.970,50 zł. Z kolei uczestnik uzyskał składniki majątkowe
o wartości 560,791,00 zł, a zatem w wyniku tej operacji jest wzbogacony o kwotę 83.970,50 zł w stosunku do przysługującego mu udziału w majątku wspólnym.
W związku z tym Sąd orzekł, że powyższa różnica winna poprzez dopłatę (83.970,50 zł) zostać wyrównana przez uczestnika.

Sąd Rejonowy jako zasadne i udowodnione uznał roszczenie uczestnika S. B. o rozliczenie spłaty kredytów bankowych. Wskazał Sąd, że od daty uprawomocnienia wyroku rozwodowego do chwili zamknięcia rozprawy uczestnik spłacił z własnych środków raty kredytu bankowego zabezpieczonego hipoteką na rzecz (...) Bank SA w G. / obecnie Banku (...) SA/ w łącznej wysokości 61.533,00 zł. W tym okresie spłacił ponadto kredyt konsumencki zaciągnięty przez małżonków w Banku Spółdzielczym M.-K. w M. w wysokości 8.961,50 zł. Zdaniem Sądu uczestnik ma zatem prawo do zwrotu połowy uiszczonych przez siebie środków, które przeznaczył na spłatę obu kredytów.

Sąd Rejonowy uznał za uzasadnione roszczenie uczestnika o rozliczenie nakładów z tytułu nakładów koniecznych niezbędnych do zachowania rzeczy
w stanie niepogorszonym. Do nakładów tych Sąd zaliczył: wydatki na zakup drewna opałowego potrzebnego do ogrzania domu (5.695,00 zł), wydatki na obowiązkowe ubezpieczenie budynku (1.791,00 zł) oraz wydatki za wykonanie usług kominiarskich (100 zł). Wyjaśnił Sąd, że nakłady te zostały poczynione przez jednego ze współwłaścicieli na nieruchomość, która od daty zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej stanowi przedmiot współwłasności w częściach ułamkowych. Uczestnik, jako współwłaściciel nieruchomości, który poczynił nakłady konieczne może domagać się zatem od drugiego współwłaściciela zwrotu połowy nakładów.

W ocenie Sądu Rejonowego niezasadne są pozostałe roszczenia uczestnika
z tytułu zwrotu nakładów. Wskazał Sąd, że od daty ustania wspólności majątkowej do zarządu majątkiem, który był objęty tą wspólnością nie stosuje się przepisów art.
36-40 k.r.o., lecz odpowiednio przepisy przewidziane w art.199-209 k.c.
o współwłasności w częściach ułamkowych. Gdy udziały małżonków w majątku, który był objęty wspólnością ustawową są równe nie ma więc większości przewidzianej
w art. 201 k.c. Oznacza to, iż do zarządu rzeczą wspólną potrzebna jest zgoda obojga współwłaścicieli. Wyjaśnił Sąd, że uczestnik dysponujący udziałem wynoszącym połowę we współwłasności nieruchomości nie był upoważniony bez zgody wnioskodawczyni nawet do czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną. Tym bardziej więc uczestnik nie był upoważniony do czynności przekraczających zwykły zarząd, w tym zwłaszcza do czynności związanych z wydatkami. Sąd miał na uwadze, że z zeznań samego uczestnika wynika, że nie konsultował on
z wnioskodawczynią żadnych decyzji dotyczącej nieruchomości. Nie uzyskując zgody wnioskodawczyni na dokonanie nakładów na nieruchomość uczestnik czynił je na własne ryzyko i na własny koszt. Zdaniem Sądu uczestnik nie może zatem w toku postępowania o podział majątku wspólnego domagać się od wnioskodawczyni ich zwrotu. Ponadto uczestnik nie udowodnił wysokości poczynionych nakładów,
a w szczególności roszczenia o zwrot kosztów z tytułu własnej pracy poniesionej na utrzymanie wspólnej nieruchomości oraz nakładu z tytułu wykonania podjazdu pod dom. Zdaniem Sądu roszczenia te opierają się jedynie na twierdzeniach uczestnika
i sporządzonych przez niego wyliczeniach oraz kosztorysie budowlanym sporządzonym przez M. S.. Nie mają one wartości dowodowej, tym bardziej, że nie zostały zweryfikowane za pomocą opinii biegłego, z której uczestnik sam zrezygnował.

Dalej wskazał Sąd, że suma uznanych roszczeń uczestnika z tytułu nakładów wraz z rozliczeniem spłaconych rat kredytu wyniosła 78.080,50 zł. Połowę tej kwoty Sąd zasądził od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika ustalając termin płatności na 3 miesięcy od uprawomocnienia orzeczenia z ustawowymi odsetkami opóźnienia na wypadek uchybienia terminowi płatności, a w pozostałej części roszczenie uczestnika oddalił. O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. O wydatkach tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa Sąd orzekał na zasadzie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Powyższe orzeczenie zaskarżyły apelacjami obie strony.

Wnioskodawczyni B. B. (1) zaskarżyła postanowienie Sądu Rejonowego w zakresie punktów IV – VI, zarzucając:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na:

a)  ustaleniu, iż wartość samochodu S., który podlega rozliczeniu między stronami w niniejszym postępowaniu wynosi 700 zł, mimo że opinia biegłej określa tą wartość na kwotę 5.000 zł,

b)  ustaleniu, iż wnioskodawczyni jest zobowiązana zwrócić uczestnikowi:

- połowę wydatków poniesionych przez niego na zakup drzewa opałowego za okres od 2012 r. do 2017 r.,

- połowę spłaconych przez uczestnika rat kredytu konsumenckiego zaciągniętego przez strony w 2010 r. w Banku Spółdzielczym w M.,

- połowę wydatków za przegląd kominiarski i zakup płynu solarnego,

c)  ustaleniu, iż wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty uczestnikowi połowy kwoty 61.533 zł z tytułu spłaconych rat kredytu hipotecznego mimo odmiennej treści zaświadczenia wystawionego przez bank udzielający kredytu,

2.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 45 § 1 k.r.o. poprzez błędną wykładnię powyższego przepisu, która zdaniem strony skarżącej nie pozwala na to by uznać, iż nakłady poczynione przez uczestnika są nakładami na majątek wspólny i podlegają rozliczeniu w taki sposób jak dokonał tego Sąd Rejonowy.

Wskazując na te uchybienia wnioskodawczyni wniosła o:

˗

zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez określenie wysokości dopłaty należnej wnioskodawczyni w kwocie 89.120,50 zł;

˗

zasądzenie od wnioskodawczyni tytułem rozliczenia nakładów, które uczestnik poczynił z majątku osobistego na majątek wspólny kwoty 30.052,15 (29.156,56 tytułem rozliczenia kredytu hipotecznego i 895,50 zł z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia);

˗

rozłożenie wnioskodawczyni kwoty do jakiej będzie zobowiązana z tytułu rozliczenia nakładów na trzy raty płatne w terminie comiesięcznym, począwszy od 6 miesiąca po uprawomocnieniu się orzeczenia;

˗

określenie w postanowieniu terminu zobowiązującego wnioskodawczynię do zabrania ruchomości, tj. 3 miesiące od uprawomocnienie się orzeczenia.

W odpowiedzi na apelację wnioskodawczyni uczestnik wniósł o jej oddalenie.

Uczestnik S. B. – po ostatecznym sprecyzowaniu apelacji w piśmie z 2.09.2019 r. k. 466) - zaskarżył postanowienie Sądu Rejonowego w części dotyczącej sposobu rozłożenia dopłaty ustalonej w punkcie III. postanowienia na raty a także w części oddalającej roszczenia uczestnika z tytułu rozliczenia zapłaconych przez niego kredytów.

Uczestnik zarzucił naruszenie prawa materialnego przez niewłaściwe, niezasadne i sprzeczne ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, przyjęcie, iż posiada możliwości spłaty wnioskodawczyni w terminach ustalonych przez sąd pierwszej instancji oraz poprzez błędne podsumowanie rat kredytu hipotecznego za okres od maja 2015 r. do października 2016 r. i nieuwzględnienie jego żądania w zakresie odsetek ustawowych od każdej zapłaconej przez niego połowy raty spłaconych kredytów po ustaniu wspólności majątkowej od dnia 2 lipca 2012 r.

W toku postępowania apelacyjnego uczestnik zgłosił dalsze roszczenia z tytułu spłaty kredytu hipotecznego i posiadania wspólnej nieruchomości a to: żądanie rozliczenia kosztów zakupu drewna opałowego, kosztów przywozu drewna, kosztów wymiany pieca centralnego ogrzewania, ubezpieczenia domu, kosztów remontu rynny, zakupu farby do konserwacji drewna z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od daty wydatku uczestnika do dnia zapłaty ( por. apelacja oraz pisma k. 388, 433-464 i 471 )

Ostatecznie uczestnik wniósł o:

˗

rozliczenie spłaconego przez uczestnika kredytu hipotecznego od daty ustania wspólności majątkowej tj. od dnia 2 lipca 2012 r. do daty orzeczenia przez Sąd Okręgowy poprzez zasądzenie od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika połowy zapłaconych przez niego rat wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od daty zapłaty raty przez uczestnika ( por. pisma z dnia 30.08. 2019 r. k. 433-464 oraz z 13.09.2019 r. k. 471)

˗

zasądzenie odsetek ustawowych od połowy każdej z zapłaconych rat kredytu zaciągniętego w Banku Spółdzielczym w M. przypadających na wnioskodawczynię po ustaniu wspólności majątkowej od dnia 2 lipca 2012 r. do dnia zapłaty – por. pismo z 30.08. 2019 r. k. 433-464 ),

˗

zasądzenie od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika połowy wydatków poniesionych przez uczestnika po wydaniu orzeczenia przez sąd pierwszej instancji na zakup drewna opałowego, przywóz drewna, wymianę pieca CO, zakupu farb do konserwacji drewna, remontu rynny, których wysokość została wyliczona w pismach z dnia 30.08.2019 r. k. 433-464)

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 25 września 2019 r. pełnomocnik wnioskodawczyni uznał należność uczestnika z tytułu rozliczenia kredytu hipotecznego do wysokości połowy kwoty wskazanej w zaświadczeniu banku z dnia 7 sierpnia 2019 r. oraz uznał roszczenie uczestnika o zasądzenie połowy kosztów ubezpieczenia wspólnej nieruchomości. Odnośnie pozostałych roszczeń uczestnika, w tym roszczeń o zasądzenie odsetek od zapłaconych rat, pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o ich oddalenie. Na ww. rozprawie wnioskodawczyni i uczestnik zgodnie wnieśli o nie zlecanie przez sąd aktualizacji opinii szacunkowej biegłej A. J. (2) i przyjęcie do rozliczeń wartości nieruchomości wyliczonych przez biegłą w opinii 20 sierpnia 2016 r.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Na wstępie należy stwierdzić, że w toku kontroli instancyjnej nie stwierdzono uchybień, które Sąd Okręgowy bierze pod uwagę z urzędu, a których skutkiem byłaby nieważność postępowania – art. 378 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia dotyczące wszystkich istotnych dla sprawy okoliczności. Ustalenia te znajdują potwierdzenie w materiale dowodowym zebranym w sprawie, a ich ocena dokonana została właściwie i wszechstronnie, nie budzi zastrzeżeń Sądu Okręgowego i mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów.

Sąd Okręgowy zasadniczo podziela ustalenia Sądu pierwszej instancji, przyjmując je za podstawę własnych rozważań, zauważając, że ustalenia te wymagają uzupełnienia w związku z nowymi okolicznościami zaistniałymi po wydaniu orzeczenia przez Sąd Rejonowy.

I tak w szczególności konieczne jest ustalenie, że w dniu 8 stycznia 2018 r. uczestnik oddał do demontażu samochód marki S. (...) rok produkcji 1998, nr rej (...) do firmy (...) w M. (...)zajmującej się kasacją pojazdów. Z tytułu oddania pojazdu do kasacji uczestnik nie otrzymał od ww. firmy wynagrodzenia.

W dniu 9 lutego 2018 r. Starostwo Powiatowe w N. wydało decyzję o wyrejestrowaniu z urzędu pojazdu marki S. (...) kat nr rej (...).

( dowód: zaświadczenie o demontażu k. 481, decyzja k. 482, informacja e-mail od (...) k. 484).

Po dacie wydania orzeczenia o podziale majątku przez Sąd Rejonowy uczestnik nadal samodzielnie ponosił koszty utrzymania nieruchomości wspólnej ( w tym opłacał ubezpieczenie budynku i ponosił koszty ogrzewania budynku) oraz spłacał raty kredytu hipotecznego. Budynek jest ogrzewany wyłącznie drewnem, które stanowi opał do pieca c.o. oraz dodatkowo do kominka znajdującego się na parterze budynku. Instalacja grzewcza jest tak skonstruowana, że jest możliwość ogrzewania wyłącznie parteru albo wyłącznie piętra ( okoliczności niesporne).

Do dnia 6 sierpnia 2019 r. uczestnik spłacił z tytułu kredytu hipotecznego pobranego w banku (...) S.A. kwotę 81 857,15 zł, z czego połowa to 40 928,57 zł.

We wrześniu 2019 r. uczestnik zapłacił ratę kredytu w kwocie 946,43 zł z czego połowa wynosi 473,22 zł.

( dowód: zaświadczenie bankowe k. 435, zestawienie rat i dowody wpłaty k. 436-447 oraz k. 472).

Na koszty zakupu drewna do ogrzewania budynku w 2018 r. uczestnik wydał 1333,80 zł a w 2019 r. na koszty zakupu i przywozu drewna kwoty 1333,80 zł i 369 zł. ( dowód: faktury k. 395,448 i 450).

Na koszty ubezpieczenia budynku w 2018 r. uczestnik wydał 354 zł a w 2019 r. 360 zł ( dowód: dowody wpłat k. 397 i 451 ).

Uwzględniając dodatkowe ustalenia faktyczne należy stwierdzić, że orzeczenie Sądu Rejonowego wymaga korekty przez eliminację z listy składników majątku wspólnego pojazdu S. (...) oraz w części dotyczącej rozliczenia stron z tytułu spłaconych kredytów i niektórych wydatków na wspólną nieruchomość, o czym szczegółowo poniżej.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do apelacji wnioskodawczyni należy stwierdzić, że okazała się zasadna częściowo w zakresie dotyczącym rozliczenia kosztów ogrzewania wspólnego budynku stron. Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia Sąd Rejonowy uznał za zasadne zasądzenie od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika połowy poniesionych przez niego wydatków na ogrzewanie. Niespornym tymczasem jest, że piętro budynku – przyznane do użytkowania wnioskodawczyni – nie było faktycznie przez nią zamieszkiwane w okresie zimowym. Niespornym także jest, że uczestnik ma możliwość ogrzewania wyłącznie parteru za pomocą centralnego ogrzewania i za pomocą kominka. Jest oczywiste, że uczestnik jako zamieszkujący parter miał potrzebę stałego ogrzewania właśnie tej części budynku, natomiast odnośnie piętra zachodziła potrzeba ogrzewania na poziomie minimalnym - tak aby nie doprowadzić do zamarznięcia wody w rurach i grzejnikach. Aktualnie - z uwagi na dość precyzyjne prognozy pogody - można przewidzieć, kiedy będzie duży mróz i w konsekwencji, kiedy może dojść do spadku temperatury poniżej poziomu bezpiecznego. Powszechnie wiadomym także jest, że temperatury w zimie tylko okresowo są bardzo niskie. Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że uczestnik nie wykazał, aby musiał ogrzewać piętro budynku w takim samym zakresie jak i parter i w konsekwencji nie wykazał, że połowa kosztów ogrzewania stanowi wydatek konieczny obciążający uczestniczkę jako współwłaścicielkę budynku. Z drugiej strony koszty te nie mogą podlegać całkowitemu pominięciu. Wiarygodnym bowiem jest, że w jakimś zakresie piętro budynku musiało być ogrzewane po to, by zapobiec uszkodzeniu instalacji grzewczej wskutek spadku temperatury. Precyzyjne ustalenie kosztów potrzebnych do minimalnego ogrzania piętra budynku nie jest możliwe, dlatego też na zasadzie art. 322 k.p.c. stosowanego per analogiam do rozliczenia tego rodzaju wydatków Sąd Okręgowy przyjął do rozliczenia kwotę minimalną w wysokości 20 % ogółu kosztów. Łącznie od 2013 r. na koszty opału uczestnik wydał 10 531,59 zł z czego 20 % stanowi kwotę 2 106 zł.

Dalej idące żądania apelacji wnioskodawczyni nie zasługiwały na uwzględnienie. Pozostając przy temacie wydatków na wspólną nieruchomość uczestnik wykazał, że poniósł koszty na usługi kominiarskie w kwocie 100 zł a zatem połowa tej kwoty mogła być rozliczona. Wydatki na kominiarza niewątpliwie stanowią wydatek konieczny jako wynikający z wymogów powszechnie obowiązującego prawa. Wbrew temu co zarzuca się w apelacji Sąd Rejonowy nie zasądzał od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika żadnej części wydatków na płyn solarny.

Jeśli chodzi o zawarte w apelacji zarzuty dotyczące błędnego rozliczenia spłaconej przez uczestnika części kredytu hipotecznego, to stały się one bezprzedmiotowe wobec ostatecznego uznania roszczenia do połowy kwoty wynikającej z zaświadczenia bankowego z 7.08.2019 r. czyli do kwoty 40 928,57 zł. Zaświadczenie to stwierdzało stan na 6 sierpnia 2019 r. a zatem połowę kwoty wynikającej z zaświadczenia należało powiększyć o połowę raty za wrzesień 2019 r. zapłaconej przez uczestnika czyli o kwotę 473,22 zł. Łącznie do rozliczenia z tytułu spłaconych rat kredytu hipotecznego pozostaje kwota 41 401,80 zł.

Jako bezzasadne oceniono zarzuty apelacji dotyczące rozliczenia przez Sąd Rejonowy kredytu gotówkowego. Jak wynika z dokumentów zalegających w aktach sprawy, przedmiotowy kredyt wynikał z umowy zawartej przez oboje małżonków w dniu 6 lipca 2010 r. z Bankiem Spółdzielczym w M. o kredyt gotówkowy w kwocie 15 000 zł na cele konsumpcyjne. Kredyt miał być spłacony do 30 czerwca 2014 r. i po dacie ustania wspólności majątkowej kredyt ten spłacał wyłącznie uczestnik z majątku osobistego. Kwota spłacona przez uczestnika z majątku osobistego wyniosła 8.961,50 zł, z czego połowa stanowi kwotę 4 480,75 zł. Skoro przedmiotowy kredyt pobrali oboje małżonkowie a środki z kredytu wydali w trakcie trwania wspólności majątkowej na potrzeby związane ze wspólnym majątkiem ( a konkretnie kwotę 9 172,56 zł na spłatę kredytu na zakup samochodu a resztę na schody betonowe i taras w domu – w tym zakresie twierdzenia uczestnika nie zostały skutecznie podważone przez wnioskodawczynię), to brak jakichkolwiek podstaw prawnych do przyjęcia, że za spłatę kredytu odpowiedzialny jest tylko uczestnik. Podstawę do rozliczenia ww. kredytu w niniejszej sprawie stanowi art. 686 k.p.c. stosowany na zasadzie art. 567 §3 k.p.c., który brzmi: w postępowaniu działowym sąd rozstrzyga także o istnieniu zapisów zwykłych, których przedmiotem są rzeczy lub prawa należące do spadku, jak również o wzajemnych roszczeniach pomiędzy współspadkobiercami z tytułu posiadania poszczególnych przedmiotów spadkowych, pobranych pożytków i innych przychodów, poczynionych na spadek nakładów i spłaconych długów spadkowych. Zacytowany przepis stosowany odpowiednio do sprawy o podział majątku wspólnego stosuje się do spłaconych przez jednego z małżonków wspólnych długów. W tym zakresie por. na aktualne orzeczenie SN z 9.09.1976 r. wydane w sprawie III CRN 83/76, którego teza brzmi : „Stosując odpowiednio art. 686 k.p.c. do postępowania o podział majątku wspólnego, sąd rozstrzyga w tym postanowieniu - i to ze skutkami wynikającymi z dyspozycji art. 618 § 3 k.p.c. w związku z art. 688 i art. 567 § 3 k.p.c. - tylko o takich długach związanych z majątkiem wspólnym i ciążących w czasie trwania wspólności na obojgu małżonkach jako podmiotach wspólności majątkowej małżeńskiej, które zostały spłacone przez jednego z małżonków z własnych środków po ustaniu wspólności majątkowej a przed dokonaniem podziału majątku wspólnego”. OSP 1977/9/157. Podobnie SN w orzeczeniu z 19.12.1977r. w sprawie III CZP 85/77.

W związku z argumentacją zawartą w apelacji należy dodać, że w ocenie Sądu Okręgowego decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia ma fakt, że kredyt gotówkowy w Banku Spółdzielczym w M. zaciągnęli oboje małżonkowie i zgodnie go wydatkowali na wspólne potrzeby, natomiast nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia kto ( czy sam uczestnik, czy oboje małżonkowie czy też uczestnik za zgodą wnioskodawczyni – w tym zakresie brak materiału dowodowego do ustaleń) brał w 2007 r. kredyt na zakup samochodu S., ponieważ niewątpliwym jest, że przedmiotowy samochód wszedł do majątku wspólnego i służył zaspokojeniu potrzeb rodziny. W tej kwestii Sąd Rejonowy zasadnie powołał się na orzeczenie SN z 11 marca 2010 r. IV CSK 429/09, w którym stwierdzono: „jeżeli wnioskodawca po ustaniu wspólności majątkowej, a przed podziałem majątku wspólnego, spłacił z własnych środków dług, który powstał w trakcie trwania wspólności ustawowej i był długiem wspólnym małżonków, albo jednego z nich, ale w związku z majątkiem wspólnym, to taki dług, zgodnie z art. 686 k.p.c. w związku z art. 567 § 3 k.p.c., powinien zostać rozliczony w ramach podziału majątku wspólnego. Niezależnie od powyższego można dodać, że przy aktualnym standardzie życia zakup tego rodzaju samochodu, to niewątpliwie wydatek na zwykłe potrzeby rodziny i nawet jeśli kredyt za zakup tego pojazdu pobrał sam uczestnik, to w myśl art. 30 k.r.o. oboje małżonkowie są odpowiedzialni solidarnie za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny.

Jeśli chodzi o zarzuty apelacji dotyczące pojazdu S. (...) to wnioski apelacji również nie mogą być uwzględnione. Wbrew temu co sugeruje apelująca data ustania wspólności majątkowej małżeńskiej nie ma decydującego znaczenia dla kwestii rozliczeń pomiędzy stronami. Ustanie wspólności majątkowej powoduje tylko to, że dany składnik majątku przestaje być przedmiotem bezudziałowej wspólności majątkowej małżeńskiej a staje się przedmiotem współwłasności w częściach ułamkowych – co do zasady po połowie. Jak przesądzono w orzecznictwie ( por. np. uchwałę SN z 23 lutego 2018 r. w sprawie III CZP 103/17 ) w sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami skład majątku wspólnego ustala się według chwili ustania wspólności majątkowej, a jego wartość według stanu tego majątku oraz cen w chwili dokonywania podziału. Oczywistym przy tym jest, że przedmiotem podziału mogą być wyłącznie rzeczy istniejące w dacie dokonywania podziału majątku. Rzeczy, które przed tą datą zostały zbyte, utracone czy zużyte nie mogą być przedmiotem podziału a co najwyżej rozliczeń finansowych. W niniejszej sprawie uczestnik wykazał, że samochód, który wchodził do majątku wspólnego stron nie istnieje na datę orzekania o podziale majątku, ponieważ został zezłomowany i wyrejestrowany. Uczestnik uznał do rozliczenia kwotę 700 zł jako wartość zepsutego pojazdu i taką kwotę Sąd Rejonowy przyjął do rozliczeń. W ocenie Sądu Okręgowego wniosek apelującej o rozliczenie wartości tego pojazdu według opinii biegłej A. J. nie może być uwzględniony, ponieważ w dacie szacowania pojazdu przez ww. biegłą samochód istniał, był zarejestrowany i zdatny do użytku. Już po wydaniu opinii przez biegłą stan samochodu istotnie zmienił się. Uczestnik wykazał, że w pojeździe doszło do zużycia amortyzatorów i z uwagi na wiek pojazdu nie jest opłacalny remont. Gdyby było inaczej uczestnik zdecydowałby się na naprawę pojazdu zamiast go złomować, tym bardziej, że za złomowanie nie otrzymał żadnego wynagrodzenia. Skoro na datę orzekania nie istnieje pojazd o wartości 5000 zł to nie mógł on być przedmiotem podziału pomiędzy stronami i nie było podstaw do zasądzenia od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni z tego tytułu spłaty w kwocie 2500 zł. Jednocześnie podkreślić trzeba, że rozliczenia finansowe między małżonkami z tytułu np. zbycia, zniszczenia czy zaboru składnika majątku wspólnego mają charakter procesowy i ciężar wykazania przesłanek do zasądzenia ewentualnego odszkodowania odpowiadającego wartości rzeczy obciąża małżonka zgłaszającego roszczenia. W niniejszej sprawie apelująca nie wykazała, że samochód S. (...) zepsuł się na skutek jego nieprawidłowej eksploatacji ani nie wykazała, że wartość uszkodzonego auta na datę orzekania była wyższa niż przyznana przez uczestnika. Nie zgłosiła także żadnych roszczeń z tytułu faktu, że z przedmiotowego pojazdu korzystał uczestnik.

Jeśli chodzi o apelację uczestnika to okazała się zasadna częściowo w zakresie żądania zasądzenia odsetek ustawowych od zapłaconych rat kredytu hipotecznego i gotówkowego. Jak wykazało postępowanie dowodowe oba ww. kredyty małżonkowie pobrali wspólnie a za ich spłatę byli odpowiedzialni solidarnie. Zgodnie z art. 376 §1 k.c. jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. Roszczenie przewidziane w art. 376 § 1 zdanie drugie k.c. powstaje z chwilą spełnienia przez dłużnika świadczenia w zakresie przenoszącym tę część, która ciąży na nim zgodnie z treścią stosunku wewnętrznego między współdłużnikami ( tak też SN w sprawie V CKN 500/00). Zarówno w orzecznictwie jak i w doktrynie podnosi się, że do wymagalności roszczenia regresowego stosuje się art. 455 k.c. i 120 §1 k.c. co oznacza, że roszczenie regresowe staje się wymagalne niezwłocznie po wezwaniu o zwrot ( por. w tej kwestii np. Komentarz do art. 376 k.c. Marka Sychowicza i Grzegorza Karaszewskiego oraz orzeczenie SN w sprawie V CSK 241/15). „Niezwłoczność" w rozumieniu art. 455 k.c. powinna być rozumiana jako konieczność wykonania zobowiązania stosownie do wymagań dobrej wiary i zwyczajów uczciwego obrotu. Takie określenie umożliwia dokonywanie ocen w odniesieniu do czasu i miejsca, w którym dłużnik powinien niezwłocznie wykonać zobowiązanie. Nie ulega zatem wątpliwości, że niezwłoczność, o której mowa w przepisie, nie pokrywa się z natychmiastowością. Zawsze jednak terminy te muszą być realne, uwzględniające wymagania stawiane uczestnikom stosunku zobowiązaniowego, zwłaszcza w art. 354 i 355 k.c. Rozwiązanie to w wystarczającym stopniu chroni obie strony.

Przedkładając powyższe na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że uczestnik wykazał, że spłacał kredyty w terminach nie popadając w opóźnienia. Nie wykazał jednakże, że każdorazowo po dokonaniu spłaty wyzwał wnioskodawczynię do zapłaty połowy spłaconej raty wskazując jej wysokość przepadającej mu należności i termin zapłaty. Uczestnik dokonywał wezwań do zwrotu połowy spłaconych rat co jakiś czas w toku niniejszej sprawy i z reguły wezwania te dotyczyły większej ilości spłaconych rat. W wezwaniach tych uczestnik nie określał terminu do jakiego wnioskodawczyni ma dokonać spłaty, co oznacza, że winna była dokonać spłaty niezwłocznie. Zważywszy na fakt, że wezwania te stanowiły zarazem pisma procesowe w sprawie doręczane pełnomocnikowi wnioskodawczyni Sąd Okręgowy uznał, że wymagalność roszczeń nastąpiła po upływie 7 dni od doręczenia pisma pełnomocnikowi. Jest to czas wystarczający do przekazania informacji wnioskodawczyni i ewentualnego dokonania zapłaty. Jak wynika z akt sprawy uczestnik wzywał do zwrotu kwoty 12 775,26 zł z tytułu spłaty części kredytu hipotecznego ( tj. rat do sierpnia 2014 r.) i kwoty 4 480,75 zł z tytułu spłaty kredytu gotówkowego pismem doręczonym pełnomocnikowi wnioskodawczyni 8 września 2014 r. Zwykłe odsetki ustawowe liczone od ww. kwot od 15 września 2014 r. do 8 października 2019 r. wyniosły odpowiednio 3902,93 zł i 1368,90 zł. Kolejne wezwania dotyczyły wyłącznie spłacanych rat kredytu hipotecznego i tak wezwanie o zwrot połowy rat do kwietnia 2015 r. tj. kwoty 4105,17 zł doręczono 9 kwietnia 2015 r. i odsetki ustawowe liczone od 16 kwietnia 2015 r. do 8 października 2019 r. wynoszą 1007,40 zł. Następne wezwanie o zwrot połowy rat zapłaconych do października 2016 r. doręczono 2 listopada 2016 r. i odsetki ustawowe od należnej z tego tytułu kwoty 8 250,68 zł liczone od 9 listopada 2016 r. do 8 października 2019 r. wyniosły 1201,43 zł. Czwarte w kolejności wezwanie o zwrot połowy rat zapłaconych do listopada 2017 r. tj. kwoty 6595,94 zł doręczono 29 listopada 2017 r. i odsetki ustawowe od ww. kwoty liczone od 6 grudnia 2017 r. do 8 października 2019 r. wynoszą 606,28 zł. Piąte wezwanie o zwrot połowy rat zapłaconych do lutego 2018 r. było zawarte w apelacji doręczonej 20 marca 2018 r. i odsetki ustawowe liczone od należnej z tego tytułu kwoty 1059,25 zł od 27 marca 2018 r. do 8 października 2019r. wynoszą 81,26 zł. Kolejne wezwanie o zwrot kwoty 3494,13 zł jako połowy dalszych rat do października 2018 r. doręczono 18 października 2018 r. i odsetki ustawowe liczone od 25 października 2018 r. do 8 października 2019 r. wynoszą 166,57 zł. Siódme wezwanie o zwrot połowy rat zapłaconych do sierpnia 2019 r. dotyczyło kwoty 4627,06 zł i doręczono je 13 września 2019 r. Odsetki ustawowe liczone od 20 września 2018 r. do 8 października 2019 r. wyniosły 11,41 zł. Ostatnie wezwanie dotyczące połowy raty za wrzesień 2019 r. doręczono 25 września 2019 r. i odsetki ustawowe liczone od 2 do 8 października 2019 r. wynoszą 0,39 zł. Suma wszystkich odsetek ustawowych wynosi 8 346,57 zł ( wyliczono w kalkulatorze odsetek ustawowych Gofin.pl). Dalej idące żądanie uczestnika z tytułu odsetek podlegało oddaleniu.

Apelacja uczestnika została uwzględniona częściowo także w kwestii sposobu rozłożenia należności na raty. Uczestnik nadal spłaca raty kredytu hipotecznego w kwocie prawie 1000 zł miesięcznie oraz alimenty na rzecz wnioskodawczyni w kwocie 800 zł. Powyższe obciążenia zmniejszają możliwości płatnicze i kredytowe uczestnika i z tego powodu uczestnik w pierwotnej wersji apelacji domagał się sprzedaży licytacyjnej majątku. Fakt, że sprzedaż licytacyjna nie jest opłacalna ( choćby z uwagi na wysokie koszty komornicze) a stronom mimo prób nie udało się sprzedać nieruchomości we własnym zakresie, niejako zmusił uczestnika do przejęcia na własność działki z budynkiem i dokonania spłaty na rzecz wnioskodawczyni. Okoliczności te uzasadniają uwzględnienie wniosku o rozłożenie dopłaty dla wnioskodawczyni na raty. Wysokość rat i termin płatności rat odpowiada możliwościom płatniczym uczestnika i rozstrzygnięciu w zakresie rozliczenia spłaconych rat kredytu i części wydatków na nieruchomość.

Z tytułu rozliczenia spłat obu kredytów oraz z tytułu wydatków koniecznych na wspólną nieruchomość wnioskodawczyni winna zwrócić uczestnikowi kwotę 57 873,12 zł, na którą składa się: 41 401,80 zł z tytułu rozliczenia spłaconej części kredytu hipotecznego ( za okres do września 2019 r. tj.), 4 480,75 zł, z tytułu spłaconej części kredytu gotówkowego, 2 106 zł z tytułu 20 % kosztów ogrzewania budynku, 1488 zł z tytułu połowy kosztów ubezpieczenia budynku, 50 zł z tytułu połowy wydatków na usługi kominiarskie i 8 346,57 zł z tytułu wyliczonych wyżej odsetek ustawowych od spłaconych rat kredytowych. Przy takim rozstrzygnięciu należność od wnioskodawczyni dla uczestnika jest mniejsza od prawidłowo wyliczonej dopłaty ustalonej przez Sąd Rejonowy z tytułu podziału majątku ( tj. 83 970,50 zł ) o 26 097,38 zł. Celem ułatwienia wzajemnych rozliczeń pierwszą ratę dopłaty ustalono na 57 873,12 zł z terminem płatności identycznym jak dla należności uczestnika od wnioskodawczyni ( obie wierzytelności automatycznie się potrącą), natomiast pozostałą część dopłaty tj. 26 097,38 zł podzielono na dwie równe raty płatne w terminach cztery i osiem miesięcy od daty orzeczenia Sądu Okręgowego. W ocenie Sądu Okręgowego ustalenie takich terminów płatności daje realną szansę na spłatę i nie narusza interesów wnioskodawczyni. Uczestnik deklaruje dalszą spłatę kredytu hipotecznego i będzie miał możliwość dokonania potrącenia połowy spłaconych rat z ustalonymi ratami dopłat.

Sąd Okręgowy nie uwzględnił żądań uczestnika odnośnie rozliczenia kosztów wymiany pieca, remontu rynny i prac malarskich, albowiem nie wykazał, że zachodziła konieczność dokonywania tego rodzaju inwestycji. Uczestnik jako współwłaściciel nieruchomości w ½ części nie dysponuje udziałem większościowym i nie może bez zgody wnioskodawczyni dokonywać tzw. czynności zwykłego zarządu. Tylko wówczas, gdyby doszło do jakiejś awarii i zachodziła potrzeba pilnego remontu uczestnik mógłby samodzielnie podjąć czynności na podstawie art. 209 k.c., który daje każdemu współwłaścicielowi prawo do podejmowania tzw. czynności zachowawczych zmierzających do zachowania wspólnego prawa.

Mając powyższe na uwadze na zasadzie art. 386 §1 k.p.c. w związku z art. 13 §2 orzeczono jak w punkcie I. sentencji. W punkcie I d) orzeczono na zasadzie art. 624 k.p.c. w związku z art. 688 k.p.c. i art. 567 §3 k.p.c. – m.in. w związku z wnioskami apelacji wnioskodawczyni.

W punkcie II. orzeczono na zasadzie art. 385 k.p.c. w związku z art. 13 §2 k.p.c. W punkcie III. orzeczono na zasadzie art. 520 §1 k.p.c.

(...)

ref. SSR T. M.