Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Oskarżony A. A. powadził kancelarię adwokacką w M., w lokalu stanowiącym własność tegoż miasta, przy ul. (...), wynajmując je za czynsz wynoszący w roku 2012r. 678,34 zł netto miesięcznie, ponosił również koszty eksploatacji lokalu, od 77,58 zł do 83,61 zł netto miesięcznie, poniósł z tego tytułu koszty w kwocie łącznej 9077,07 zł.

W roku 2012r. A. A. wystawił co najmniej 38 faktur za świadczoną pomoc prawną, na rzecz Sądu Rejonowego w P., (...) Sp. z o.o. i przedsiębiorstwa (...), a także nieustalonych kontrahentów, na łączną kwotę 76.896 zł. Na jego rachunek bankowy o nr (...) z tytułu reprezentowania osób fizycznych wpłynęły ponadto następujące kwoty: 2200 zł w dniu 25 maja 2012r., 1000 zł w dniu 02 sierpnia 2012r., na rachunek bankowy o nr (...) z tytułu reprezentowania osób fizycznych wpłynęły następujące kwoty: 3000 zł w dniu 31 maja 2012r., 4445 zł w dniu 27 czerwca 2012r., 1500 zł w dniu 02 listopada 2012r.

Oskarżony uiścił w ciągu 2012r. 33 opłaty skarbowe za pełnomocnictwo, na łączną kwotę 561 zł.

W 2012r. A. A. reprezentował nadto jako pełnomocnik ustanowiony z wyboru S. B., A. K. (1), A. Z., A. K. (2), J. K., ostateczne rozliczenie miało nastąpić po zakończeniu postępowań, żadna ze spraw wyżej wymienionych stron nie zakończyła się przed 31 grudnia 2012r.

Oskarżony nie złożył w ustawowym terminie, do dnia 30 kwietnia 2013r. zeznania podatkowego za rok 2012 o wysokości osiągniętego dochodu lub poniesionej straty.

W związku z powyższym Naczelnik Urzędu Skarbowego w P. wszczął postanowieniem z dnia 19 maja 2017r. nr (...) - (...). (...).(...)postępowanie podatkowe, wzywając A. A. do przestawienia wszelkich dokumentów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, jednakże wezwanie pozostało bez odpowiedzi. Po przeprowadzonych w toku postępowania ustaleniach w dniu 31 sierpnia 2017r. wobec oskarżonego została wydana decyzja określająca zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2012 w kwocie 18.471 zł, wraz z ustawowymi odsetkami od niezapłaconych w terminie zaliczek na podatek dochodowy za poszczególne miesiące 2012r.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego A. A. na k. 184v od słów „odnośnie przesłuchanych” do słów „w 2012r roku” na k. 185, zeznania świadków: S. B. na k. 104v i k. 176v – 177, J. K. na k. 108v i k. 177, A. K. (1) na k. 102v i k. 184v, A. Z. na k. 106v i k. 184v, M. K. na k. 107v i k. 184v, T. N. na k. 197 – 197v, kopia decyzji z 31.08.2017r. na k. 2 – 8v, kserokopie materiałów postępowania nr (...) - (...). (...).47.2017 na k. 43 – 87, 92 – 99, 101 – 103)

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Przasnyszu z dnia 24 marca 2015r. w sprawie II K 52/14 w stosunku do A. A., podejrzanego o niedopełnienie obowiązku złożenia deklaracji VAT-7 za kolejne miesiące w latach 2010, 2011 i styczniu 2012r., o utrudnianie kontroli podatkowej poprzez nieprzedłużenie w terminie wymaganych dokumentów podatkowych, udzielono zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności i orzeczono grzywnę w kwocie 15.000 zł.

Oskarżony był ponadto dwukrotnie karany za przestępstwa z art. 83 § 1 kks i inne, wyrokiem Sądu Rejonowego w Przasnyszu z dnia 28 stycznia 2016r. w sprawie II K 583/15 na kary grzywny, zaś wyrokiem Sądu Rejonowego w Ostrowi Mazowieckiej – na kary grzywny oraz karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat.

(dowód: odpis wyroku na k. 9 – 10, informacja z Krajowego Rejestru Karnego na k. 33)

A. A. nie złożył także deklaracji podatkowych za lata 2016, 2017 i 2018r.

(dowód: zeznania świadka M. Ż. na k. 111v i k. 176v).

Oskarżony A. A. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. W toku postępowania przygotowawczego wyjaśnił, iż były wobec niego prowadzone postępowania kontrolne, a następnie ustalona należność podatkowa została wyegzekwowana w ramach prowadzonego postępowania egzekucyjnego. Dodał, iż nie pamięta decyzji z sierpnia 2017r., być może nie zapoznał się z nią dokładnie. (vide wyjaśnienia oskarżonego na k. 29).

Na rozprawie głównej oskarżony podniósł ponadto, iż w okresie objętym zarzutem zatrudniał w swojej kancelarii pracownika, który popełniał różne błędy, z tego względu rozwiązał z nim stosunek pracy, także w tym samym czasie nastąpiła awaria dysku twardego w komputerze zawierającego wszystkie dane dotyczące przyjętych zleceń i otrzymanych wynagrodzeń, uniemożliwiająca terminowe złożenie deklaracji podatkowej. Powołał się także na przekazanie w trakcie prowadzonej kontroli skarbowej wszystkich danych odnośnie zleceń i wynagrodzeń, uzyskanych na podstawie analizy akt sądowych i podręcznych, w trakcie kontroli miał także zostać pouczony, iż nie musi już składać deklaracji, gdyż podatek będzie określony w drodze decyzji. Nadmienił, że płatność za reprezentowanie A. K. (1), A. Z. i M. K. nastąpiła w roku 2015r., po prawomocnym zakończeniu postępowania, nie mogła być tym samym wykazana jako dochód za rok 2012r., podobnie jak 3000 zł otrzymane w ramach wynagrodzenia od pana G., także w 2015r. (vide wyjaśnienia oskarżonego na k. 184v – 185).

Sąd zważył, co następuje:

Przytoczone wyjaśnienia oskarżonego zasługują na uwzględnienie jedynie w części wskazującej na pobranie wynagrodzenia od A. K. (1), A. Z. i M. K., reprezentowanych przez niego w sprawie toczącej się w 2012r., po prawomocnym jej zakończeniu, to jest w 2015r., albowiem wyżej wymienieni świadkowie, potwierdzając płatność należności w gotówce za pokwitowaniem, nie potrafili wskazać daty zapłaty za usługi prawnicze A. A. (vide zeznania A. K. (1) na k. 102v i k. 184v, A. Z. na k. 106v i k. 184v, M. K. na k. 107v i k. 184v) nie sposób zatem wykluczyć prawdziwości jego twierdzenia o rozliczeniu na koniec postępowania. Dodać w tym miejscu należy, iż inni mocodawcy oskarżonego, S. B. (vide zeznania na k. 104v i k. 176v – 177) i J. K. (vide zeznania na k. 108v i k. 177), także powołali się na dokonywanie płatności ratalnych, w zależności od stanu zaawansowania ich spraw.

Niezależnie wszakże od okoliczności braku wystarczających podstaw do uznania wynagrodzenia otrzymanego za usługi świadczone przez oskarżonego na rzecz wyżej wymienionych osób na poczet jego dochodu w roku 2012r., zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje w sposób jednoznaczny, iż w tym okresie A. A. prowadził działalność gospodarczą jako adwokat, prowadził kancelarię w wynajmowanym od miasta M. lokalu przy ul. (...), otrzymywał wynagrodzenie za czynności pełnomocnika wykonywane przed Sądem Rejonowym w P. (pismo Prezesa Sądu Rejonowego w Przasnyszu na k. 54 – 56, kserokopie faktur na k. 57 – 61, 86 – 87), usługi na rzecz (...) Sp. z o.o. i przedsiębiorstwa (...), a także mocodawców indywidualnych (vide wydruk historii operacji z rachunku nr (...) na k. 93 – 99, (...) na k. 101 – 103, informacja na k. 85). Przywołać w tym, miejscu warto ustalenia poczynione w toku postępowania podatkowego nr (...) - (...). (...).(...), szacujące nie tylko wysokość przychodów osiągniętych przez oskarżonego w roku 2012r., lecz także koszty ich uzyskania, w tym wydatki związane z wynajmem lokalu kancelarii i opłaty skarbowe z tytułu udzielonych wymienionemu pełnomocnictw, na ich podstawie obliczono przypadającą od oskarżonego należność z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych na kwotę 18.471 zł. (vide kserokopia akt postępowania na k. 43 – 103v, kopia decyzji z 31.08.2017r. na k. 2 – 8v)

Podkreślić należy, iż uiszczenie powyższej należności, zwłaszcza w toku skierowanego wobec A. A. postępowania egzekucyjnego, nie ma znaczenia dla oceny jego zaniechania, polegającego na niezłożeniu w wymaganym terminie, to jest do dnia 30 kwietnia 2013r., zeznania podatkowego za rok 2012r., nie sposób przy tym nie zauważyć, iż oskarżony nie dopełnił tego obowiązku także po dniu 02 maja 2013r.,. Powoływanie się w tym zakresie przez oskarżonego na pouczenie udzielone mu przez pracownika Urzędu Skarbowego w P. w toku prowadzonego w roku 2017r. postępowania podatkowego nr (...) - (...). (...).47.2017 nie tylko pozostaje w sprzeczności z zeznaniami świadka T. N., prowadzącej czynności kontrolne w ramach niniejszego postępowania (vide zeznania świadka na k. 197 – 197v), lecz także z zasadami logicznego rozumowania, sugerując, że zaniechanie A. A. z 2013r. stanowiło następstwo pouczenia udzielonego mu cztery lata później. Nade wszystko zaznaczenia wymaga, iż oskarżony jest profesjonalistą wykonującym zawód prawniczy, argumentacja odnosząca się do nieznajomości procedur, w tym podatkowych, nie może być tym samym uznana za przekonującą. Podobnie potraktować należy przenoszenie przez wymienionego odpowiedzialności za własne zaniechanie na niekompetentnego pracownika i awarię systemu komputerowego, okoliczności te zostały przez oskarżonego podniesione na etapie rozprawy głównej, stanowią w ocenie Sądu obraną przez niego linię obrony, która w przypadku wieloletniego, czynnego adwokata, musi być uznana za nieskuteczną. Za powyższą oceną przemawia również uprzednia karalność A. A. za podobne czyny, wyczerpujące znamiona określone w kodeksie karnym skarbowym (vide informacja z Krajowego Rejestru Karnego na k. 33)

Podsumowując dotychczasowe rozważania stwierdzić należy, iż sprawstwo oskarżonego w zakresie zarzucanego mu przestępstwa skarbowego, nie budzi wątpliwości. Nie składając w ustawowym terminie zeznania podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i nie ujawniając w ten sposób podstawy opodatkowania, naraził na uszczuplenie należny podatek za rok 2012r. w kwocie ustalonej decyzją z 31 sierpnia 2017r. w sprawie nr 1423 - (...). (...).(...), to jest 18.471 zł. Jego zachowanie wyczerpuje tym znamiona czynu określonego w art. 54 § 1 kks w zw. z art. 54 § 2 kks.

Powyższego przestępstwa skarbowego A. A. dopuścił się w warunkach wskazanych w art. 37 § 1 pkt 3 kks, na niespełna dwa lata przed wydaniem wyroku Sądu Rejonowego w Przasnyszu w sprawie II K 52/14, zezwalającego wymienionemu na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności (vide odpis wyroku na k. 9 – 10)

Oskarżony działał umyślnie, zdając sobie sprawę z istniejącego obowiązku złożenia deklaracji podatkowej, jako przedsiębiorca i prawnik i świadomie uchylił się od jego dopełnienia, zdając sobie sprawę z konsekwencji w postaci narażenia na uszczuplenie należności publicznoprawnej. Stopień jego winy uznać tym samym należy za znaczny.

Jako wyższy niż nieznaczny oceniono także stopień społecznej szkodliwości przypisanego A. A. przestępstwa skarbowego. Podkreślenia wymaga, iż przedmiotowy czyn nie ma charakteru incydentalnego, cytowane orzeczenia wydane wobec wymienionego zarówno za wcześniejsze, jak i późniejsze zachowania, wyczerpujące znamiona przestępstw skarbowych, świadczy o rażąco lekceważącym stosunku do obowiązującego porządku prawnego, szczególnie nagannym w przypadku osoby wykonującej zawód adwokata. Nie sposób także nie zauważyć, że A. A. nie uiścił obliczonej kwoty podatku dochodowego dobrowolnie, lecz została ona ściągnięta w drodze egzekucji, wraz z innymi przypadającymi od niego zobowiązaniami fiskalnymi.

Sąd nie dopatrzył się zarazem żadnych istotnych okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, wymierzoną A. A. przy zastosowaniu art. 26 § 1 kks, karę ograniczenia wolności uznać należy za adekwatną do stopnia winy oskarżonego i stopnia społecznej szkodliwości jego czynu. Stanowiąc realnie odczuwalną dolegliwość, skutecznie realizuje cele prewencji indywidualnej, powstrzymując oskarżonego przed podobnymi zachowaniami w przyszłości, kształtuje także społeczną świadomość prawną, przeciwdziałając poczuciu bezkarności osób naruszających obowiązujące powszechnie przepisy podatkowe, czerpiące dochód z prowadzonej działalności gospodarczej związanej ze świadczenie usług prawniczych.

Z uwagi na aktualną sytuację materialną oskarżonego i prowadzoną wobec niego egzekucję należności publicznoprawnych, nie obciążano go kosztami postępowania, zgodnie z art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks.