Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2019 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...)

przeciwko J. S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 5 lipca 2018 r. sygn. akt IX GC 519/18

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 4050 (słownie: cztery tysiące pięćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Robert Jurga SSA Teresa Rak SSO (del.) Wojciech Żukowski

Sygn. akt I AGa 451/18

UZASADNIENIE

Strona powodowa Bank (...) w W., reprezentowany przez (...) w C., w dniu 20 października 2017 r. wniósł pozew o zapłatę w postępowaniu nakazowym domagając się zasądzenia od pozwanej J. S. kwoty 154.234,25 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz prowizją komisową w wysokości 1/6 procenta. Uzasadniając swoje żądanie strona powodowa wskazała, że dnia 11 kwietnia 2014 r. Bank Spółdzielczy w C. zawarł z pozwaną umowę kredytu obrotowego. Zabezpieczeniem spłaty kredytu była gwarancja Banku (...) zabezpieczona wekslem własnym in blanco pozwanej wraz z deklaracją wekslową. Pozwana nie wywiązywała się należycie ze swoich zobowiązań – przestała spłacać raty wspomnianego kredytu od dnia 1 września 2016 r. Dnia 11 stycznia 2017 r. (...) w C. wysłał do pozwanej wezwanie przedegzekucyjne, wzywając jednocześnie do zapłaty zaległości. Ze względu na brak jakiejkolwiek odpowiedzi ze strony pozwanej,(...)w C. skorzystał z przysługujących mu uprawnień i wypowiedział umowę kredytu z dniem 6 marca 2017 r. W związku z brakiem spłaty należności, przedmiotowa umowa uległa rozwiązaniu, a roszczenie stało się w wymagalne w całości co do pozostałej kwoty niespłaconego kredytu.

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla z dnia 11 stycznia 2018 r Sąd Okręgowy w K. nakazał pozwanej, aby zapłaciła na rzecz strony powodowej kwotę 154.234,25 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 10 października 2017 r. do dnia zapłaty, prowizją komisową w wysokości 1/6 procenta oraz kwotę 5.545 zł tytułem kosztów postępowania w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniosła w tymże terminie zarzuty.

W zarzutach od nakazu zapłaty z dnia 6 marca 2018 roku pozwana wniosła o uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa w całości. Na uzasadnienie swoich żądań, pozwana: po pierwsze, podniosła zarzut nieistnienia zobowiązania do zapłaty kwoty, na którą został wypełniony weksel. Pozwana zaznaczyła, że podpisała weksel jako weksel in blanco, natomiast to strona powodowa wypełniła weksel dołączony do pozwu, również w zakresie sumy wekslowej. Po drugie, pozwana zaprzeczyła, aby kwota, na którą został wypełniony weksel, odpowiadała aktualnym roszczeniom strony powodowej wobec pozwanej, jednocześnie informując, że nie otrzymała wezwania przedegzekucyjnego oraz wypowiedzenia umowy kredytu. Tym samym, pozwana stwierdziła, że umowa kredytu nie została wypowiedziana. Pozwana podniosła, że nie ma żadnych zobowiązań wobec Banku (...) na podstawie przedmiotowej umowy kredytu. Po trzecie, pozwana wskazała, że weksel został wypełniony niezgodnie z deklaracją wekslową, gdyż zgodnie z treścią deklaracji wekslowej, prawo do wypełnienia weksla na sumę in blanco wystawionego przez pozwaną nie obejmuje wypełnienia weksla na sumę odpowiadającą wysokości odsetek za opóźnienie w spłacie kredytu, co – zdaniem pozwanej – miało miejsce w stanie faktycznym. Wobec tego miało dojść do rzeczywistego wypełnienia weksla na kwotę wyższą niż kwota zrealizowanej gwarancji przez Bank (...).

Strona powodowa w piśmie procesowym datowanym na dzień 15 czerwca 2018 r. w ramach odpowiedzi na zarzuty pozwanej, wniosła o ich oddalenie i utrzymanie w mocy nakazu zapłaty. Uzasadniając swoje stanowisko, strona powodowa stwierdziła, że istotą weksla in blanco jest to, że nie zawiera on wszystkich elementów koniecznych dla instytucji weksla zgodnie z art. 1 ustawy prawo wekslowe, a jedynie niektóre z tych elementów, przynajmniej podpis wystawcy. Strona powodowa podkreśliła, że pozwana przyznała, iż podpisała weksel jak również złożyła deklarację wekslową, która zawierała upoważnienie dla posiadacza weksla do jego uzupełnienia poprzez wpisanie m. in. sumy wekslowej oraz daty płatności. Powyższe ma czynić zarzut wypełnienia weksla in blanco przez stronę powodową niezasadnym. W zakresie nieistnienia zobowiązań pozwanej względem Banku (...), strona powodowa stwierdziła, że jest to nieprawda, gdyż załączyła już w pozwie dowody doręczenia pozwanej zarówno wezwania przedegzekucyjnego, jak i zawiadomienia o wypowiedzeniu umowy kredytu na adres wynikający z CEiDG. Wobec tego strona powodowa podtrzymała, że umowa kredytu została skutecznie wypowiedziana. Strona powodowa podniosła ponadto, że zobowiązanie pozwanej wobec Banku (...) nie wynika z umowy kredytowej (której stronami jest pozwana oraz(...) w C.), lecz z gwarancji jaką Bank (...) udzielił (...) w C. za zobowiązania pozwanej. Z datą spełnienia przez gwaranta zobowiązania wynikającego z gwarancji, stał się on wierzycielem pozwanej na kwotę jaką świadczył. Zarzut nieistnienia zobowiązania jest zatem nieprawdziwy. W zakresie zarzutu pozwanej, iż wypełnienie weksla in blanco zostało dokonane w sposób sprzeczny z brzmieniem deklaracji wekslowej, strona powodowa podniosła, że zgodnie z deklaracją wekslową „zobowiązanie z tytułu zrealizowanej gwarancji spłaty” obejmuje zarówno kwotę dokonanej spłaty, jak również należne odsetki maksymalne naliczone na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.c. wysokości 14% za okres od dnia następnego po dniu wypłaty kwoty gwarancji do dnia płatności weksla. Strona powodowa podkreśliła, że pozwana przy zawieraniu umowy kredytu zaakceptowała zasady naliczania odsetek jak i zasady udzielania realizacji oraz kosztów gwarancji bankowej. Wspomniane zasady były zawarte w treści przedmiotowej umowy kredytu.

Wyrokiem z dnia 5 lipca 2018 r. Sąd Okręgowy w Krakowie utrzymał w mocy w całości nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym Sądu Okręgowego w K. z dnia 11 stycznia 2018 r., sygn. akt(...)w pkt. II zasądził od pozwanej J. S. na rzecz strony powodowej Banku (...) w W. kwotę 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania; a w pkt. III nieopłaconymi kosztami postępowania – opłatą od zarzutów od nakazu zapłaty – od uiszczenia których pozwana została zwolniona w całości obciążył Skarb Państwa.

Za bezsporne Sąd podał, że pozwana J. S. w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej oraz(...) w C. zawarła umowę o kredyt obrotowy nr (...)w dniu 11 kwietnia 2014 r. Zobowiązanie kredytowe wynikające z powyższej umowy zostało zabezpieczone gwarancją spłaty (...) Banku (...), zabezpieczonego z kolei wekslem własnym in blanco pozwanej wraz z deklaracją wekslową. Powyższe zabezpieczenia wynikały bezpośrednio z postanowień przedmiotowej umowy kredytu (§ 8 pkt 1 ppkt 1 i 5 umowy). Pozwana przestała spłacać raty wspomnianego kredytu od dnia 1 września 2016 roku.

Sąd ustalił, że pozwana została poinformowana o zbliżającym się upływie terminu płatności rat wynikających z umowy kredytu, otrzymując dnia 13 stycznia 2017 r. wezwanie przedegzekucyjne z dnia 11 stycznia 2017 r. na wskazany w CEiDG adres. W związku z brakiem reakcji pozwanej, brakiem jakichkolwiek wpłat na poczet zawartej umowy kredytowej(...) w C. wypowiedział w dniu 6 marca 2017 r. umowę kredytową. W dniu 17 marca 2017 r. pozwanej zostało doręczone zawiadomienie z dnia 6 marca 2017 r. o wypowiedzeniu umowy kredytowej na wskazany w CEiDG adres. Kwota należności pozwanej względem strony powodowej w dniu 6 marca 2017 r. wynosiła łącznie 269.298,83 zł w tym z tytułu całości kapitału w wysokości 249.033,43 zł, odsetek naliczonych do dnia 5 marca 2017 r. w wysokości 20.095,40 zł, kosztów upomnień, prowizji i wypowiedzenia w wysokości 170 zł.

Sąd wskazał, że Bank (...) jako gwarant spłaty kredytu pozwanej, dokonał celem spełnienia świadczenia gwarancyjnego, przelewu na rzecz(...) w C. w dniu 26 lipca 2017 roku. Dzięki temu Bank (...) nabył roszczenie zwrotne względem pozwanej o zwrot uiszczonej kwoty. Wypełniając swój obowiązek informacyjny, (...) w C. poinformował pozwaną o wypełnieniu weksla in blanco stanowiącego zabezpieczenie prawne gwarancji udzielonej przez Bank (...) przez rzeczony bank, zawiadomieniem o wypełnieniu weksla z dnia 18 września 2017 r. Co więcej, córka pozwanej potwierdziła odbiór tego zawiadomienia dnia 26 września 2017 roku.

Sąd ustalił, że na dzień 11 stycznia 2018 r. płatne i wymagalne zobowiązanie pozwanej względem strony powodowej wynosiło 154.234,25 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 10 października 2017 r. do dnia zapłaty, prowizją komisową w wysokości 1/6 procenta.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd wskazał, że powództwo jest uzasadnione zarówno co do zasady, jak i wysokości.

Sąd nie miał wątpliwości, iż doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu z dnia 11 kwietnia 2014 r. Zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy kredytu, na skutek niewywiązywania się ze swojego zobowiązania, zostało skutecznie doręczone pozwanej. Pozwana nie zakwestionowała odbioru tego dokumentu w terminie. Sąd uznał więc, że osoby, które dokonały odbioru, były upoważnione do odbioru przesyłek pocztowych.

Sąd nie zgodził się z twierdzeniem pozwanej, jakoby nie łączyło ją jakiekolwiek zobowiązanie z Bankiem (...). Bank (...) nie był stroną umową kredytu per se, lecz był dokładnie wskazany w postanowieniach umowy jako podmiot mający pełnić rolę gwaranta spłaty udzielonego pozwanej kredytu. Wypowiedzenie umowy nie sprawiło, że Bank (...) stracił podstawę do roszczenia względem pozwanej. Zobowiązanie wekslowe, gdy już powstanie, jest zobowiązaniem samodzielnym, niezależnym od zobowiązania podstawowego. W stanie faktycznym zobowiązanie wekslowe powstało z momentem spełnienia świadczenia gwarancyjnego na rzecz(...) w C. przez Bank (...) w dniu 26 lipca 2017 r. Od tego momentu można mówić o tym, że Bank (...) stał się wierzycielem pozwanej.

Sąd dał wiarę twierdzeniom strony powodowej w zakresie prawidłowości żądanej sumy wekslowej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że suma wekslowa obejmuje kwotę należności głównej oraz odsetki wraz z kosztami. Potwierdza to wyczerpująco zawiadomienie o wypełnieniu weksla z dnia 18 września 2017 r., które w sposób nie budzący wątpliwości wyszczególnia części składowe sumy wekslowej 154.234,25 zł. Sąd wreszcie podkreślił, że zasady udzielania, realizacji oraz kosztów gwarancji bankowej zostały uregulowane w postanowieniach umowy kredytu, z którymi pozwana powinna była się dokładnie zapoznać. Wobec powyższego, uzupełnienie weksla o kwotę odsetek za opóźnienie, nie doprowadziło do wypełnienia weksla w sposób sprzeczny z brzmieniem deklaracji wekslowej, która dotyczyła całego kredytu (na który, zgodnie z umową, składały się także przecież odpowiednie odsetki).

Sąd wskazał, że zarzut pozwanej co do wypełnienia weksla in blanco przez stronę powodową, okazał się bezzasadny. Istotą weksla in blanco jest jego niekompletna forma względem klasycznego weksla trasowanego. Niezupełność weksla in blanco ma charakter stopniowalny i nie musi dotyczyć wszystkich elementów poza podpisem. W braku jednego z elementów obligatoryjnych może zatem powstać kwestia, czy mamy do czynienia z wekslem nieważnym ex lege, czy z właśnie wekslem in blanco podlegającym art. 10 ustawy prawo wekslowe. Stan faktyczny natomiast nie budzi jakichkolwiek zastrzeżeń, że przedmiotowy weksel jest wekslem in blanco. Potwierdza to treść umowy kredytu oraz deklaracji wekslowej, które wprost nazywają użytą instytucję prawa wekslowego. Z racji powyższego, nie było niewłaściwym zachowanie strony powodowej, która samodzielnie wypełniła weksel in blanco, poprzez wpisanie m.in. sumy wekslowej oraz daty płatności. Była bowiem do tego uprawniona na mocy deklaracji wekslowej podpisanej przez pozwaną. Treść tej deklaracji wyraźnie wskazywała na klauzulę „bez protestu” oraz na to, że Bank (...) miał prawo wypełnić w każdym czasie weksel w zakresie sumy odpowiadającej zobowiązaniu pozwanej z tytułu zrealizowanej gwarancji spłaty kredytu, łącznie z kosztami i opłatami związanymi z dochodzonym roszczeniem. Nadto, Bank (...) miał prawo zaopatrzyć weksel datą i miejscem płatności według własnego uznania, z tym ograniczeniem, że winien był zawiadomić o tym pozwaną listem poleconym wysłanym przynajmniej na 7 dni przed terminem płatności weksla na wskazany przez pozwaną adres – co też uczynił. Wobec powyższego, Sąd stwierdził, że nie nastąpiło do żadnych naruszeń w kwestii wypełnienia weksla in blanco przez stronę powodową.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd uznał, że strona powodowa w dostatecznym stopniu wykazała i uzasadniła swoje roszczenie z tytułu zawartej, a następnie skutecznie wypowiedzianej umowy kredytu. Sąd zatem, uwzględniwszy treść art. 69 ustawy prawo bankowe, utrzymał w mocy w całości wydany w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, wyrzekając co do odsetek za opóźnienie stosownie do art. 481 § 1 i 2 k.c.

Utrzymując nakaz zapłaty w zakresie kosztów Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 w zw. z art. 99 k.p.c. kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Kwota 1.800 zł to kwota wynikająca z faktu przysługującego stronie powodowej wynagrodzenia fachowego pełnomocnika w sprawie. W nakazie zapłaty została zasądzona na rzecz strony powodowej od pozwanej kwota 3.617 zł tytułem wynagrodzenia radcy prawnego (wyliczona zgodnie z przepisem § 3 ust. 1 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia pozwu) , natomiast w związku ze skutecznie wniesionymi zarzutami od nakazu zapłaty powyższa stawka podlega podwyższeniu o kwotę 1.800 zł, stosownie do treści § 2 pkt. 6 powołanego rozporządzenia.

W punkcie III wyroku Sąd na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. stwierdził, że koszty sądowe w postaci opłaty od zarzutów od nakazu zapłaty, od ponoszenia której pozwana została zwolniona, ponosi Skarb Państwa bowiem brak podstaw do obciążenia opłatą strony powodowej, która proces wygrała.

Apelację od powyższego wyroku złożyła pozwana, zaskarżając go w części, tj. w zakresie pkt. I i II, wnosząc o uchylenie wyroku w zaskarżonej części, zniesienie postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością oraz przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. W przypadku nieuwzględnienia powyższego pozwana wniosła o zmianę wyroku w zaskarżonej części, uchylenie nakazu zapłaty z dnia 11 stycznia 2018 r. i oddalenie powództwa. W obydwóch przypadkach pozwana wniosła o zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana zarzuciła:

1.  naruszenie przepisów postępowania – art. 86 w zw. z art. 87 § 1 i 2 k.p.c., poprzez bezpodstawne i sprzeczne z powołanymi przepisami przyjęcie, że wskazana w pozwie osoba prawna może być pełnomocnikiem strony powodowej, co w konsekwencji doprowadziło do sytuacji, w której powód nie był należycie reprezentowany w procesie, gdyż pełnomocnik, który podpisał pozew i występował w sprawie, nie był pełnomocnikiem strony powodowej (a zatem pełnomocnik strony powodowej nie był należycie reprezentowany), a w związku z tym postępowanie z mocy art. 379 pkt 2 k.p.c dotknięte jest nieważnością, co niniejszym pozwana zarzuca;

2.  błędne i niepoparte żadnymi dowodami ustalenie, jakoby

a.  na dzień 11 stycznia 2018 r. płatne i wymagalne zobowiązanie pozwanej względem strony powodowej wynosiło kwotę 154.234,25 zł,

b.  zobowiązanie pozwanej wobec (...) w C. wynosiło według stanu na dzień 6 marca 2017 r kwotę 269.298,83 zł

-

w sytuacji, gdy na poczynienia takich ustaleń nie pozwala żaden z przedstawionych przez stronę powodową dowodów, w szczególności żaden z dowodów powołanych przez Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku (w tym w szczególności niepodpisany wydruk znajdujący się na karcie 24 akt), a pozwana w sprzeciwie zaprzeczyła, aby posiadała zobowiązanie względem strony powodowej oraz zarzuciła w związku z tym, że dołączony do pozwu weksel został przez stronę powodową wypełniony niezgodnie z treścią którejkolwiek z trzech dołączonych do pozwu deklaracji wekslowych;

3.  błędne i niepoparte żadnymi dowodami ustalenie, jakoby (...) w C. doręczył pozwanej zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy kredytu, lub też wezwanie przedegzekucyjne w sytuacji, w której pozwana w zarzutach od nakazu wskazała, że na dołączonych do pozwu potwierdzeniach nie ma podpisu pozwanej, lecz tylko nieczytelny podpis nieznanej pozwanej osoby;

4.  naruszenie przepisu prawa materialnego – art. 6 k.c., polegające na uwzględnieniu powództwa w sytuacji, w której strona powodowa nie przestawiła dowodów pozwalających na ustalenie wymagalności i wysokości dochodzonego wobec pozwanej roszczenia;

5.  naruszenie prawa materialnego – art. 518 § 1 pkt 1 k.c., poprzez nieuzasadnione przyjęcie, że w sytuacji, w której w procesie nie wykazano, że pozwana posiada zobowiązania wobec (...)w C., sam fakt spłaty określonej kwoty przez stronę powodową na rzecz tego Banku uzasadnia przyjęcie, że strona powodowa nabyła wierzytelność wobec strony pozwanej.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że nie istnieje żaden przepis prawny, na mocy którego (...) w C. mógłby prowadzić „obsługę prawną” strony powodowej; pełnomocnictwo dołączone do pozwu upoważnia pełnomocnika wyłącznie do działania w imieniu (...) w C., a nie w imieniu strony powodowej. Strony umowy kredytowej w § 12 ust. 3 wyraźnie określiły dwa alternatywne sposoby doręczenia zawiadomienia o wypowiedzeniu umowy kredytu – doręczenie, lub też datę pierwszej awizacji przesyłki poleconej nie doręczonej. W niniejszej sprawie do pozwu dołączono wprawdzie dowód doręczenia, jednak na dowodzie tym nie ma podpisu pozwanej, ani żadnego członka jej rodziny. Strona powodowa nie wykazała natomiast, aby przedmiotowa przesyłka kiedykolwiek była awizowana. Oznacza to, że przedmiotowe zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy nie zostało pozwanej doręczone.

W odpowiedzi na apelację strona powodowa wniosła o połączenie do wspólnego rozpoznania niniejszej sprawy ze sprawą(...)która również dotyczy sprawy o sygn. akt I instancji IX GC 519/18, przeprowadzenie dowodów (wskazanych w odpowiedzi na apelację), z dokumentów przedłożonych już uprzednio, których potrzeba powołania powstała w postępowaniu przed Sądem II instancji, oddalenie apelacji oraz o zasądzenie na rzecz strony powodowej kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów wynagrodzenia pełnomocnika procesowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja okazała się bezzasadna.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że bezzasadny okazał się zarzut naruszenia art. 86 w zw. z art. 87 § 1 i 2 k.p.c. mający skutkować nieważnością postępowania. Faktem jest, ze dołączone do pozwu pełnomocnictwo dla r. pr. R. B. (k. 42) według jego literalnej treści umocowuje do działania w imieniu(...) w C., a nie w imieniu będącego stroną powodową Banku (...). Uwzględnić wszelako należy, ze Bank (...) udzielił (...) w C. w dniu 29 marca 2017 r. pełnomocnictwa nr (...) (k. 13) do podejmowania wszelkich czynności mających na celu dochodzenie roszczeń (...) względem dłużników z tytułu realizacji gwarancji spłaty kredytów udzielonych w ramach umowy portfelowej linii gwarancyjnej de minimis nr (...), w szczególności do reprezentowania (...) w postępowaniu zmierzającym do uzyskania tytułu wykonawczego. Pełnomocnictwa tego udzielili w imieniu (...) pracownicy (W. W. i B. K.) legitymujący się pełnomocnictwami (k. 44 i k. 46) obejmującymi w szczególności umocowanie do występowania przed sądami (pkt 6) oraz udzielania dalszych pełnomocnictw w wyżej wymienionym zakresie (pkt 7). Pełnomocnictwa te udzielili członkowie zarządu (...) powołani uchwałami z dnia 6 lutego 2015 r. (k. 47) i 13 marca 2015 r. (k. 49). Zarazem wskazać należy, że (...) w C. mógł działać jako pełnomocnik Banku (...) gdyż powierzenie mu w § 1 umowy o powierzenie Nr (...) jako bankowi kredytującemu (w rozumieniu § 2 pkt 1 umowy portfelowej linii gwarancyjnej de minimis nr (...) – k. 257) prowadzenia działań w zakresie dochodzenia roszczeń (...) z tytułu zrealizowanych gwarancji ocenić należy jako równoznaczne z udzieleniem stałego zlecenia, w rozumieniu art. 87 k.p.c. Natomiast umocowanie Banku (...) S.A. do zawarcia na rzecz(...) w C. umowy portfelowej linii gwarancyjnej de minimis nr (...) oraz umowy o powierzenie Nr (...) wynika z art. 19 ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających w związku z § 7 ust. 1 pkt 1.1. umowy zrzeszenia (k. 234-240). Pełnomocnik strony powodowej przedstawiła ostatecznie w dniu 26 kwietnia 2019 r. pełnomocnictwo udzielone przez (...) w C. w imieniu Banku (...), udzielone na podstawie wyżej powołanego pełnomocnictwa nr (...) wraz z potwierdzeniem dotychczas podjętych przez pełnomocnika czynności procesowych (k. 311). W tym stanie rzeczy ocenić należy, że skoro braki pełnomocnictwa działającego w sprawie pełnomocnika strony powodowej zostały usunięte a dotychczas przezeń podjęte czynności potwierdzone, to nie zachodzą podstawy do uznania, że strona powodowa nie jest w sprawie prawidłowo reprezentowana. W konsekwencji podniesiony w apelacji zarzut nieważności postępowania okazał się bezzasadny.

Bezzasadne okazały się również podniesione w apelacji zarzuty błędnych ustaleń faktycznych.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że w toku postępowania przed sądem I instancji pozwana nie twierdziła, że (...)nie przekazał pozwanej kwoty zgodnie z § 2 ust. 1 umowy o kredyt obrotowy. W szczególności twierdzenie takie nie zostało wysłowiony w zarzutach od nakazu zapłaty. Zatem twierdzenie o braku wypłaty kredytu podlegać musi, zgodnie z art. 493 § 1 zd. 2 k.p.c. pominięciu, gdyż pozwana nie uprawdopodobniła, że twierdzenia takiego nie mogła zgłosić w zarzutach bez swojej winy, procedowanie w tym przedmiocie na obecnym etapie wiązałoby się ze zwłoką postępowania a w sprawie nie wystąpiły żadne wyjątkowe okoliczności uzasadniające spóźnione powołanie tego twierdzenia.

Niezasadnie również twierdzi pozwana, iż w sprawie nie wykazano skutecznego wypowiedzenia pozwanej umowy kredytu oraz wezwania przedegzekucyjnego. Strona powodowa przedłożyła odpis wezwania przedegzekucyjnego (k. 15), odpis dowodu jego doręczenia (k. 16), odpis zawiadomienia o wypowiedzeniu kredytu (k. 17) oraz odpis dowodu jego doręczenia (k. 18). Dokumenty te skierowane zostały na prawidłowy adres pozwanej. Faktem jest wprawdzie, że odbiór korespondencji nie został potwierdzony podpisem pozwanej, lecz podpisem innej osoby, zaś pozwana zaprzecza aby był to jej członek rodziny, a nawet aby tę osobę znała. Wskazać jednak należy, że już z samego faktu, że dwie kolejne korespondencje (tj. wezwanie przedegzekucyjne, k. 15-16 i wypowiedzenie, k. 17-18) odebrała ta sama osoba wynika, że osoba ta co najmniej stale lub często w lokalu pozwanej w tym okresie przebywała. Taka sytuacja poddaje silnie w wątpliwość twierdzenia pozwanej o tym, że w ogóle nie zna tej osoby, a co najmniej skłania do wniosku, że ciężar dowodu, że osoba, która co najmniej dwukrotnie odebrała korespondencje kierowane do pozwanej nie była do tego umocowana przez pozwaną, spoczywa na pozwanej. Natomiast pozwana żadnego materiału dowodowego na tę okoliczność nie zaoferowała, ograniczając się jedynie do zaprzeczeń. W tym stanie rzeczy uznać należało, że oświadczenia kredytodawcy o wezwaniu przedegzekucyjnym oraz o wypowiedzeniu umowy kredytu dotarły do pozwanej w taki sposób, że mogła zapoznać się z ich treścią (art. 61 § 1 k.c.), albowiem pozwana nie wykazała, że doręczone jej pod prawidłowy adres korespondencje z przyczyn przez nią niezawinionych do niej nie dotarły. Konsekwencją zaś takiej oceny, jest wniosek, że wypowiedzenie kredytu pozwanej zostało skutecznie dokonane.

Bezzasadnie w końcu zarzuca pozwana, iż strona powodowa nie wykazała wysokości zobowiązania. Dowodem na jego wysokość jest przede wszystkim weksel podpisany przez pozwaną, którego prawdziwości pozwana nie kwestionowała, a którego suma wekslowa jest równa kwocie należności głównej dochodzonej w niniejszej sprawie. Bezspornym było wprawdzie w sprawie, że przedmiotowy weksel był wekslem in blanco, zaś pozwana zarzuciła, że kwota w nim wpisana jest niezgodna z deklaracją wekslową. Wszelako uwzględnić należy, że z dokumentu umowy z dnia 11 kwietnia 2014 r. wynika, że pozwanej udzielono kredytu w kwocie 300.000 zł, a zatem w kwocie wyższej, aniżeli kwota wpisana w wekslu. Nadto strona powodowa przedstawiła dowód wypłaty na rzecz(...) w C. z tytułu realizacji gwarancji w kwocie 149420,06 zł (k. 21), a pozwana nie wykazała – chociaż to na niej ciążył w tym zakresie ciężar dowodu, gdyż wywodziła z tego faktu korzystne skutki prawne – że jej zobowiązanie z tytułu zwrotu kredytu było w dacie dokonania przelewu w/w kwoty niższe aniżeli kwota 149420,06 zł. Ciężarowi temu pozwana nie uczyniła zadość, albowiem nie przedstawiła dowodów na to, że dokonane przez nią spłaty kredytu spowodowały redukcję jej zadłużenia poniżej kwoty 149420,06 zł, ani – z przyczyn szczegółowo powyżej wskazanych - nie wykazała, że do wypowiedzenia umowy kredytu nie doszło. Kwota 149420,06 zł, wraz z niezakwestionowaną przez pozwaną co do wysokości kwotą odsetek za okres od dnia następnego po dniu wypłaty sumy gwarancyjnej do daty płatności weksla stanowi zatem zobowiązanie pozwanej z tytułu zrealizowanej gwarancji spłaty kredytu, o którym mowa w deklaracji wekslowej wystawionej przez pozwaną. Uznać zatem należy, że strona pozwana była upoważniona do wpisania takiej kwoty do przedłożonego w sprawie weksla, zaś przedstawiając powyżej wskazana dokumenty (weksel, umowę, dowód przelewu na rzecz (...)) wykazała w sposób dostateczny wysokość zobowiązania pozwanej.

Mając to na uwadze Sąd Apelacyjny ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji aprobuje i przyjmuje za własne, zbędnym zaś jest powtarzanie ich w tym miejscu.

Bezzasadny okazał się również zarzut naruszenia art. 518 § 1 pkt 1 k.c. Wprawdzie sytuacja, w której gwarant na podstawie umowy gwarancji spełnia za dłużnika zobowiązanie wierzycielowi nie spełnia przesłanek przejścia spłaconej wierzytelności na spłacającego na podstawie art. 518 § k.c. (por. wyrok SN z dnia 24 kwietnia 2015 r. II CSK 647/14, LEX nr 1767092, wyrok SN z dnia 20 kwietnia 2016 r. V CSK 462/15, OSNC-ZD 2018/1/2). Wszelako w realiach niniejszej sprawy uwzględnić należy, że zgodnie z § 11 ust. 1 umowy portfelowej linii gwarancyjnej de minimis nr (...) (k. 262/2) z chwilą dokonania przez (...) wypłaty na rzecz (...) w C. (...) stał się wierzycielem pozwanej, co należy interpretować jako rodzaj dopuszczalnego w prawie polskim (por. wyrok SN z dnia 17 marca 2016 r. V CSK 379/15, OSNC-ZD 2017/1/15) przelewu wierzytelności przyszłej. Na tej zatem podstawie, a nie na podstawie art. 518 § 1 k.c., strona powodowa stała się zatem z chwilą spłaty wierzycielem pozwanej. W konsekwencji była zarówno upoważniona do wypełnienia weksla, jak i legitymowana czynnie do dochodzenia roszczenia przed sądem.

Mając powyższe na uwadze apelacja podlegała oddaleniu wobec bezzasadności zarzutów w niej podniesionych, o czym orzeczono w pkt 1 sentencji na zasadzie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w pkt 2 sentencji na zasadzie art. 98 § 1 w zw. z art. 391 § 1 zd. 1 k.p.c. Na koszty procesu zasądzone na rzecz wygrywającej postępowanie apelacyjne strony powodowej złożyła się kwota 4050 zł. tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustalonego zgodnie z § 2 pkt 6 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 265).

SSA Robert Jurga SSA Teresa Rak SSO (del.) Wojciech Żukowski