Sygn. akt II Ns 2811/16
Dnia 6 kwietnia 2020 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny w następującym składzie:
Przewodnicząca: Sędzia Sądu Rejonowego A. M.
Protokolant: sekr. sąd. W. Ł.
po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2020 roku w Łodzi
na rozprawie
sprawy z wniosku J. R.
z udziałem A. R. (1)
o podział majątku wspólnego
postanawia:
1. ustalić, że w skład majątku wspólnego J. R. i A. R. (1), którego wspólność ustała wskutek wyroku wydanego przez Sąd Okręgowy w Łodzi, w dniu 18 maja 2016 roku, w sprawie o sygnaturze XII C 1964/16, z dniem 9 czerwca 2016 roku wchodzą następujące składniki:
a)
równowartość środków zgromadzonych na rachunku bankowym
o numerze (...), prowadzonym na nazwisko A. R. (1) przez Bank (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą we W.
w kwocie 38,43 zł (trzydzieści osiem złotych czterdzieści trzy grosze);
b)
równowartość środków zgromadzonych na rachunku bankowym
o numerze (...), prowadzonym na nazwisko J. R. przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą we W.
w kwocie 392,94 zł (trzysta dziewięćdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze);
c) zestaw drewnianych mebli do sypialni o wartości 2.500,00 zł (dwa tysiące pięćset złotych);
d) zestaw drewnianych mebli kuchennych o wartości 500,00 zł (pięćset złotych);
e) piekarnik o wartości 250,00 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych);
f) płyta gazowa do zabudowy o wartości 250,00 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych);
g) kino domowe o wartości 500,00 zł (pięćset złotych);
h) zestaw drewnianych mebli do salonu o wartości 1.680,00 zł (jeden tysiąc sześćset osiemdziesiąt złotych);
i) zastawa stołowej marki A. o wartości 100,00 zł (sto złotych);
j) odkurzacz marki (...) o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);
k) drabina aluminiowa o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);
l) żyrandol zamontowany w sypialni o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);
m) fotel o wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych)
n) kolekcja filmów DVD o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);
o) siekiera marki (...) o wartości 100,00 zł (sto złotych);
p) grill ogrodowy o wartości 100,00 zł (sto złotych);
q) sofa o wartości 100,00 zł (sto złotych);
r) żyrandol z czterema kinkietami o wartości 300,00 zł (trzysta złotych);
s) pralka o wartości 0,00 zł (zero złotych);
t) dwie lampy zamontowane w kuchni o wartości 70,00 zł (siedemdziesiąt złotych)
u) stół z czterema krzesłami o wartości 320,00 zł (trzysta dwadzieścia złotych);
v) zastawa stołowa na dwadzieścia cztery osoby o wartości 200,00 zł (dwieście złotych);
2. ustalić, iż wnioskodawca i uczestniczka dokonali nakładu z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestniczki w wysokości 244.000,00 zł (dwieście czterdzieści cztery tysiące złotych);
3. ustalić, iż wnioskodawca poczynił nakład z majątku osobistego na majątek osobisty uczestniczki w wysokości 104.000,00 zł (sto cztery tysiące złotych);
4. oddalić wniosek o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym;
5. dokonać podziału majątku wspólnego w ten sposób, że przyznać wnioskodawcy J. R. następujące składniki majątku wspólnego:
a)
równowartość środków zgromadzonych na rachunku bankowym
o numerze (...), prowadzonym na nazwisko J. R. przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą we W. w kwocie 392,94 zł (trzysta dziewięćdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze);
b) kolekcję filmów DVD o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);
c) zastawę stołową marki A. o wartości 100,00 zł (sto złotych);
d) siekierę marki F. o wartości 100,00 zł (sto złotych);
6. dokonać podziału majątku wspólnego w ten sposób, że przyznać uczestniczce A. R. (1) następujące składniki majątku wspólnego:
a)
równowartość środków zgromadzonych na rachunku bankowym
o numerze (...), prowadzonym na nazwisko A. R. (1) przez Bank (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą we W. w kwocie 38,43 zł (trzydzieści osiem złotych czterdzieści trzy grosze);
b) zestaw drewnianych mebli do sypialni o wartości 2.500,00 zł (dwa tysiące pięćset złotych);
c) zestaw drewnianych mebli kuchennych o wartości 500,00 zł (pięćset złotych);
d) piekarnik o wartości 250,00 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych);
e) płytę gazową do zabudowy o wartości 250,00 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych);
f) kino domowe o wartości 500,00 zł (pięćset złotych);
g) zestaw drewnianych mebli do salonu o wartości 1.680,00 zł (jeden tysiąc sześćset osiemdziesiąt złotych);
h) odkurzacz marki (...) o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);
i) drabinę aluminiową o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);
j) żyrandol zamontowany w sypialni o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);
k) fotel o wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych)
l) grill ogrodowy o wartości 100,00 zł (sto złotych);
m) sofę o wartości 100,00 zł (sto złotych);
n) żyrandol z czterema kinkietami o wartości 300,00 zł (trzysta złotych);
o) pralkę o wartości 0,00 zł (zero złotych);
p) dwie lampy zamontowane w kuchni o wartości 70,00 zł (siedemdziesiąt złotych)
q) stół z czterema krzesłami o wartości 320,00 zł (trzysta dwadzieścia złotych);
r) zastawę stołową na dwadzieścia cztery osoby o wartości 200,00 zł (dwieście złotych);
7.
zobowiązać uczestniczkę A. R. (1) do wydania uczestnikowi J. R., w terminie czternastu dni od daty uprawomocnienie się orzeczenia
w sprawie, następujących ruchomości:
a) kolekcji filmów DVD o wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);
b) siekierę marki F. o wartości 100,00 zł (sto złotych);
8. zasądzić od uczestniczki A. R. (1) na rzecz wnioskodawcy J. R. kwotę 286.032,74 zł (dwieście osiemdziesiąt sześć tysięcy trzydzieści dwa złote siedemdziesiąt cztery grosze) tytułem wzajemnych rozliczeń, płatną w terminie dwóch lat od daty uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności;
9. oddalić wniosek o rozliczenie nakładów, wydatków w pozostałym zakresie;
10. zasądzić od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwotę 500,00 złotych (pięćset złotych) tytułem kosztów postępowania oraz ustalić, że w pozostałym zakresie wnioskodawca i uczestniczka postępowania ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie;
11. obciąża wnioskodawcę J. R. obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwoty 1.650,30 zł (jeden tysiąc sześćset pięćdziesiąt złotych trzydzieści groszy) tytułem tymczasowo wyłożonych kosztów,
z czego kwotę 1.200,00 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) pobrać w następujący sposób: kwotę 500,00 zł (pięćset złotych) z zaliczki uiszczonej przez wnioskodawcę w dniu 30 października 2017 roku i zaksięgowanej pod pozycją 500022746382, zaś kwotę 700,00 zł z zaliczki uiszczonej przez wnioskodawcę w dniu 24 października 2017 roku i zaksięgowanej pod pozycją 500022531445;
12. obciąża uczestniczkę A. R. (1) obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwoty 1.650,30 zł (jeden tysiąc sześćset pięćdziesiąt złotych trzydzieści groszy) tytułem tymczasowo wyłożonych kosztów.
Sygnatura akt sprawy II Ns 2811/16
Wnioskiem z dnia 7 grudnia 2016 roku J. R. wniósł
o podział majątku wspólnego wskazując, iż w jego skład wchodzą:
1. nakłady z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki związane z budową domu jednorodzinnego o wartości 317.442 zł,
2. nakłady z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki w kwocie 132.558 zł na budowę domu jednorodzinnego stanowiącego własność uczestniczki,
3. nakłady z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki związane ze spłatą kredytu hipotecznego w wysokości 68.846,02 zł,
4. ruchomości w postaci:
a. zestawu drewnianych mebli do sypialni o wartości 5.000 zł,
b. zestawu drewnianych mebli kuchennych o wartości 5.000 zł,
c. sprzętu rtv-kino domowe o wartości 2.000 zł,
d. zestawu drewnianych mebli do salonu o wartości 6.000 zł,
e. szafy przesuwanej typu garderoba o wartości 2.000 zł.
Wnioskodawca wniósł również o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym poprzez ustalenie, że jego udział wynosi 2/3 zaś uczestniczki 1/3. Wnioskodawca wniósł
o rozliczenie nakładów z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki poprzez zobowiązanie uczestniczki do spłaty na rzecz wnioskodawcy tytułem wyrównania udziałów we współwłasności w kwocie 211.668 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia wniosku uczestniczce do dnia zapłaty, rozliczenie nakładów z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki poprzez zobowiązanie uczestniczki do zwrotu na rzecz wnioskodawcy kwoty 132.558 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia wniosku uczestniczce do dnia zapłaty. Wnioskodawca żądał przyznania na wyłączną własność uczestniczki składników majątku wspólnego – ruchomości,
z obowiązkiem spłaty na rzecz wnioskodawcy tytułem wyrównania 2/3 udziałów we współwłasności w kwocie 13.334 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu wniosku uczestniczce do dnia zapłaty. Wnioskodawca wniósł również o zasądzenia kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych
(wniosek k. 2-13).
Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2016 roku Sąd oddalił wniosek wnioskodawcy
o zwolnienie od kosztów postępowania w całości
(postanowienie k. 118-119).
W odpowiedzi na wniosek uczestniczka wniosła o oddalenie wniosku co do sposobu podziału majątku wspólnego oraz wysokości spłat od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy. Żądała ustalenia iż w skład majątku wspólnego wchodzą także: samochód marki P. (...), zastawa stołowa na dwanaście osób marki A. oraz oszczędności zgormadzone na rachunkach bankowych wnioskodawcy. Żądała ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym, poprzez ustalenie, że jej udział wynosi ¾ majątku wspólnego, zaś udział wnioskodawcy to ¼. Nadto uczestniczka wniosła o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie pełnomocnika z urzędu (odpowiedź na wniosek k. 121-123).
Postanowieniem z dnia 28 lutego 2017 roku referendarz sądowy ustanowił dla uczestniczki A. R. (1) pełnomocnika z urzędu i oddalił wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych (postanowienie k. 134).
W piśmie z dnia 27 marca 2017 roku wnioskodawca rozszerzył wniosek
w przedmiocie ustalenia składu majątku wspólnego w ten sposób, że wniósł o ustalenie,
iż w skład majątku wspólnego wnioskodawcy i uczestniczki wchodzą także nakłady
z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki w kwocie 10.000,00 zł, stanowiące wartość osobistej pracy ojca wnioskodawcy A. R. (2) w trakcie budowy i wykończenia domu jednorodzinnego stanowiącego własność uczestniczki, obejmującej ułożenie glazury i terakoty na powierzchni 190 m
2, paneli na powierzchni 100 m
2 oraz montażu kabiny prysznicowej, umywalek i wanny. Wnioskodawca wniósł
o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy i uczestniczki poza zgłoszonymi ruchomościami wchodzą także:
a) odkurzacz marki Z. o wartości 500,00 zł,
b) drabina aluminiowa o wartości 150,00 zł,
c) żyrandol zamontowany w sypialni o wartości 200,00 zł,
d) fotel z sypialni o wartości 200,00 zł,
e) filmy DVD o wartości 300,00 zł,
f) siekiera marki F. o wartości 100,00 zł,
g) grill ogrodowy o wartości 100,00 zł,
h) sofa znajdująca się w wyposażeniu salonu o wartości 500,00 zł,
i) żyrandol wraz z czterema kinkietami zamontowany w salonie o łącznej wartości 350,00 zł,
j) lodówka o wartości 200,00 zł,
k) pralka o wartości 200,00 zł,
l) dwie lampy znajdujące się na wyposażeniu kuchni o łącznej wartości 100,00 zł,
m) stół wraz z czterema krzesłami znajdujące się w wyposażeniu kuchni o łącznej wartości 200,00 zł,
n) zastawa stołowa na 24 osoby w kolorze białym o wartości 300,00 zł.
Wnioskodawca zmodyfikował pkt I ppkt 1 wniosku o podział majątku wspólnego, w ten sposób, że wniósł o ustalenie, iż w skład majątku wspólnego wnioskodawcy i uczestniczki wchodzą nakłady z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki w wysokości 307 442 000 zł. Zmodyfikował pkt I. ppkt 2. wniosku wnosząc o ustalenie, iż w skład majątku wspólnego wnioskodawcy i uczestniczki wchodzą nakłady z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki w łącznej kwocie 142.558,00 zł na budowę domu jednorodzinnego w Ł. przy ul. (...). W zakresie punktu III ppkt 1. wniosku żądał rozliczenia nakładów z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki opisany w pkt.l., wniosku, poprzez zobowiązanie uczestniczki do spłaty na rzecz wnioskodawcy tytułem wyrównania udziałów we współwłasności w kwocie 204,962,00 zł wraz z ustawowymi od dnia doręczenia wniosku do dnia zapłaty. W zakresie pkt III. ppkt 2. wniosku zmodyfikował go w ten sposób, że wniósł o rozliczenie nakładów, jakie wnioskodawca poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek osobisty uczestniczki w łącznej kwocie 142.558,00 zł poprzez zobowiązanie uczestniczki do zwrotu na rzecz wnioskodawcy w/w kwoty, w tym kwoty: 132.558,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia uczestniczce wniosku o podział majątku wspólnego do dnia zapłaty i 10.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia uczestniczce niniejszej repliki do dnia zapłaty. W zakresie pkt III ppkt 3. wniosku wniósł
o rozliczenie nakładów z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki opisany w pkt. 3, wniosku poprzez ustalenie, że kredyt spłacony przez strony w wysokości 68.846,00 zł, w okresie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej jest uwzględniony w kwocie 307.442 00 zł. W zakresie punktu III. ppkt 4. wniosku wniósł o przyznanie na wyłączną własność uczestniczki składników majątku wspólnego opisanych w punkcie I. ppkt 4. wniosku o podział majątku oraz. wszystkich ruchomości z obowiązkiem spłaty na rzecz wnioskodawcy tytułem wyrównania 2/3 udziałów we współwłasności, tj. w kwocie 15.600,00 zł, w tym kwoty 13.334,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia uczestniczce wniosku o podział majątku wspólnego do dnia zapłaty i kwoty 2.267,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia uczestniczce niniejszej repliki do dnia zapłaty. Wnioskodawca wyjaśnił, iż dysponuje pojazdem marki P. (...), który w 2014 roku otrzymał od swoich rodziców w drodze umowy darowizny i stanowi on jego majątek osobisty. Nie kwestionował, iż w skład majątku wspólnego wchodzi zastawa stołowa na 12 osób marki A., której wartość, ze względu na stopień zużycia poszczególnych elementów jest znikoma. W posiadaniu wnioskodawcy znajduje się jedynie cześć elementów należących do serwisu. Wnioskodawca wskazał, iż w dniu ustania wspólności majątkowej małżeńskiej nie posiadał rachunków oszczędnościowych, na których zgromadzone były jakiekolwiek oszczędności poczynione w trakcie trwania związku małżeńskiego
(pismo k. 141-148).
Postanowieniem z dnia 19 czerwca 2017 roku Sąd odwołał ustanowionego dla uczestniczki pełnomocnika z urzędu w osobie adw. A. B. (postanowienie k. 164).
W piśmie z dnia 10 lipca 2017 roku wnioskodawca wniósł o ustalenie równych udziałów stron w majątku wspólnym stron. Wniósł o rozliczenie nakładów z majątku wspólnego stron w postaci kwoty w wysokości 307.442,00 zł na majątek osobisty uczestniczki poprzez zobowiązanie uczestniczki do spłaty na rzecz wnioskodawcy tytułem wyrównania udziałów we współwłasności kwoty 153.721,00 zł, przyznanie na wyłączną własność uczestniczki składników majątku wspólnego opisanych w punkcie I. ppkt 4. wniosku o podział majątku oraz w punkcie VIII. ppkt 2 repliki z obowiązkiem spłaty na rzecz wnioskodawcy tytułem wyrównania 1/2 udziału we współwłasności kwoty 11.700,00 zł,
w tym kwoty: 10.000,00 zł, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia uczestniczce wniosku o podział majątku wspólnego do dnia zapłaty i 1.700,00 zł wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia uczestniczce repliki do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie podtrzymuję wszelkie twierdzenia i wnioski, w tym wnioski dowodowe, dotychczas zgłoszone
(pismo k. 168-170).
W piśmie z dnia 3 listopada 2017 roku wnioskodawca wskazał, iż w skład majątku wspólnego wchodzi również kolekcja filmów o J. B. 007, złożona z 21 płyt o wartości 150 zł oraz zestaw filmów z gatunku fantasy (kolekcja 22 płyt) o wartości 150 zł (pismo k. 194).
Na terminie rozprawy w dniu 9 marca 2020 roku wnioskodawca wskazał, iż widzi możliwość ewentualnej spłaty raty i odroczenia terminu płatności do dwóch lat. Środki pieniężne otrzymane od uczestniczki chciałby przeznaczyć na zakup mieszkania. Wniósł
o zasądzenie kosztów postepowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Wniósł o przyznanie na jego rzecz kolekcji filmów J. B.
(protokół rozprawy z dnia 9 marca 2020 roku 01:03:56 – 01:04:15 k. 524).
Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:
J. R. i A. R. (1) byli małżeństwem od dnia
3 sierpnia 1996 roku, do dnia 9 czerwca 2016 roku, kiedy to Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z dnia 9 maja 2016 roku, wydanym w sprawie
o sygnaturze akt XII C 1964/15, rozwiązał przez rozwód małżeństwo wnioskodawcy
z uczestniczką. W punkcie 3 przywołanego rozstrzygnięcia Sąd zasadził od J. R. na rzecz S. R. i D. R. alimenty w kwocie po 500,00 zł, łącznie 1.000 zł miesięcznie, płatne do rąk przedstawicielki ustawowej małoletnich dzieci stron – A. R. (1).
Strony nie zawierały ze sobą umowy majątkowej małżeńskiej i przez cały czas trwania małżeństwa pozostawali we wspólności majątkowej ( okoliczność bezsporna, a nadto kopia wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi k. 49-49v).
Od chwili zwarcia związku małżeńskiego uczestnicy zamieszkali w zabudowanej nieruchomości gruntowej oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) w Ł. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), na której posadowiony był budynek mieszkalny o powierzchni około 73,12 m 2. Właścicielką nieruchomości była matka uczestniczki, która zakupiła ją wraz z pierwszym mężem w 1974 roku. Strony mieszkały w budynku razem z dziećmi. Budynek miał około 60-70 lat. Składał się z dwóch części: głównej parterowej z nieużytkowym poddaszem oraz parterowej dobudówki niepodpiwniczonej od strony zachodniej. Budynek posiadał konstrukcję tradycyjną, dachy drewniane kryte papą, stare okna drewniane. W budynku nie było centralnego ogrzewania. Standard budynku był niski. Stan budynku nie nadawał się do nadbudowy poddasza użytkowego (zeznania świadka T. L. – elektroniczny protokół k. 186-187 czas elektroniczny 01:51:19 do 02:39:25, przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-528 czas elektroniczny 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27).
W dniu 9 lipca 2003 roku Prezydent Miast Ł. wydał decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji polegającej na rozbudowie i nadbudowie budowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego istniejącego w granicy działki przy ulicy (...) na gruncie położonym w Ł. przy ulicy (...) (kserokopia decyzji k. 226-227).
Budowa rozpoczęła się w październiku 2003 roku. Rozebrano budynek posadowiony na działce z wyłączeniem części wschodniego fundamentu pod jedną ścianę i wybudowano nowy budynek mieszkalny, dwupiętrowy o powierzchni 200 m 2. Do budynku doprowadzono kanalizację. Założono nowe ogrodzenie. Podjazd został wyłożony kostką brukową (zeznania świadka K. R. – elektroniczny protokół k. 181-182 czas elektroniczny 00:05:23 do 00:36:48, zeznania świadka E. R. – elektroniczny protokół k. 183-184 czas elektroniczny od 00:36:49 do 01:09:01, przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-528 czas elektroniczny 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27).
W trakcie budowy domu uczestniczka, na podstawie umowy darowizny, otrzymała od swojej matki nieruchomość przy ulicy (...) na własność (odpis zwykły księgi wieczystej k. 17-20, k. 21-27, zeznania świadka T. L. – elektroniczny protokół k. 186-187 czas elektronicznyod 01:51:19 do 02:39:25, przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-528 czas elektroniczny od 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27).
Decyzja z dnia 16 marca 2005 roku Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego
w Ł. udzielił A. R. (1) pozwolenia na użytkowanie budynku mieszkalnego zlokalizowanego na posesji przy ulicy (...) w Ł.
(kserokopia decyzji k. 228).
W dniu 5 marca 2004 roku J. R. A. R. (1) zawarli z GE Bankiem (...) umowę kredytu hipotecznego o numerze (...) na kwotę 71.400,00 zł indeksowanego kursem (...) przeznaczonego na rozbudowę domu jednorodzinnego przy ulicy (...). Spłata kredytu miał nastąpić w 240 równych miesięcznych ratach kapitałowo-odsetkowych ze spłatą od kwietnia 2004 roku (umowa k. 28-32, oświadczenie o poddaniu się egzekucji k. 33).
Na rachunek kredytu hipotecznego w okresie od 7 maja 2004 roku do 17 grudnia 2015 roku tytułem spłaty kredytu hipotecznego wpłynęła kwota w wysokości 68.849,02 zł (zaświadczenie k. 38).
Kredyt do końca kwietnia 2016 roku był spłacany w całości z majątku wspólnego małżonków R.. Od maja 2016 roku kredyt spłacała wyłącznie A. R. (1). Na dzień 30 listopada 2017 roku do spłaty pozostało 39.830,85 zł. Zaciągnięty kredyt
w całości został przeznaczony na budowę domu jednorodzinnego
(zaświadczenie k. 124-124v, dowody wpłat k. 206-225, przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-528 czas elektroniczny od 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 nagranie czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27, zeznania uczestniczki elektroniczny protokół k. 522 – 524 czas elektroniczny 00:23:13- 01:03:22).
Rodzice wnioskodawcy: E. R. i A. R. (2) przekazali synowi, w okresie budowy domu kwotę 100.000,00 zł. Pieniądze pochodziły z kredytu hipotecznego w wysokości 30.000 zł i oszczędności. Zdarzało się, że wnioskodawca opłacał materiały budowalne bezpośrednio kartami płatniczymi rodziców. Rodzice przekazali także wnioskodawcy pieniądze na koszty ogrodzenia w kwocie 4.000,00 zł. Przy budowie domu rachunki za zakupy materiałów budowlanych były wystawiane na uczestniczkę,
co było niezbędne tak do uzyskania kredytu hipotecznego jak i ulgi budowlanej
(zestawienie zbiorcze operacji k. 50-65, zeznania świadka K. R. – elektroniczny protokół k. 181-182 czas elektroniczny 00:05:23 do 00:36:48, zeznania świadka E. R. – elektroniczny protokół k. 183-184 czas elektroniczny od 00:36:49 do 01:09:01, zeznania świadka A. R. (2) – elektroniczny protokół k. 184-186 czas elektroniczny od 01:09:44 do 01:51:18, zeznania świadka E. L. – elektroniczny protokół k. 187-189 czas elektroniczny od 02:39:26 do 03:04:01, zeznania świadka Z. W. – elektroniczny protokół k. 344-345 czas elektroniczny od 00:19:29 do 00:24:16, przesłuchanie uczestniczki elektroniczny protokół k. 522-524 czas elektroniczny od 00:23:13 do 01:03:22).
Otrzymane od rodziców wnioskodawcy środki pieniężne, uzyskany kredyt hipoteczny oraz posiadane przez strony oszczędności w wysokości 30.000,00 zł wystarczyły na pokrycie kosztów budowy domu (przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-528 czas elektroniczny od 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27).
Rodzice wnioskodawcy każdą przekazaną na rzecz wnioskodawcy kwotę pieniężna skrupulatnie odnotowywali w prowadzonych zapiskach. Decyzja o przekazaniu wnioskodawcy środków pieniężnych była związana z faktem, iż posiadane przez rodziców wnioskodawcy mieszkanie zamierzali przeznaczyć dla drugiego, młodszego syna (zeznania świadka E. R. – elektroniczny protokół k. 183-184 czas elektroniczny od 00:36:49 do 01:09:01, zeznania świadka A. R. (2) – elektroniczny protokół k. 184-186 czas elektroniczny od 01:09:44 do 01:51:18, zeznania świadka K. R. – elektroniczny protokół k. 181-182, czas elektroniczny 00:05:23 – 00:36:49).
W trakcie budowy część prac wykończeniowych wykonywał ojciec wnioskodawcy, który między innymi położył glazurę i terakotę w łazienkach zarówno na parterze jak i na piętrze, w kuchni, holu, garażu, kotłowni. Położył panele na dole w salonie, w sypialni, pokojach dziecinnych. Ojciec wraz z bratem wnioskodawcy K. R. zamontowali sanitariaty to jest: kabinę prysznicową, umywalki, wannę. Brat uczestniczki pomagał przy montażu okien. K. R. pomagał przy kopaniu fundamentach.
Po otynkowaniu domu ojciec wnioskodawcy obłożył dom kamieniem elewacyjnym, położyłem płytki na balkonach. Wnioskodawca z ojcem postawił w garażu ściankę działową. Matka uczestniczki pomagała przy sprzątaniu, ojczym uczestniczki przekazał pieniądze na podłączenie budynku do kanalizacji, wykonanie podjazdu i podwórza
(zeznania świadka K. R. – elektroniczny protokół k. 181-182 czas elektroniczny od 00:05:23 do 00:36:48, zeznania świadka E. R. – elektroniczny protokół k. 183-184 czas elektroniczny od 00:36:49 do 01:09:01, zeznania świadka A. R. (2) – elektroniczny protokół k. 184-186 czas elektroniczny od 01:09:44 do 01:51:18, zeznania świadka T. L. – elektroniczny protokół k. 186-187 czas elektroniczny od 01:51:19 do 02:39:25, zeznania świadka E. L. – elektroniczny protokół k. 187-189 czas elektroniczny od 02:39:26 do 03:04:01, przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-528 czas elektroniczny od 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27).
Rodzice wnioskodawcy zakupili dla całej wnioskodawcy, uczestniczki oraz ich dzieci lodówkę, pralkę kuchenkę oraz piekarnik (zeznania świadka E. R. – elektroniczny protokół k. 183-184 czas elektroniczny od 00:36:49 do 01:09:01, zeznania świadka A. R. (2) – elektroniczny protokół k. 184-186 czas elektroniczny od 01:09:44 do 01:51:18).
Wartość rynkowa nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę gruntu numer (...) przy ulicy (...) w Ł. zabudowanej według stanu i cen na dzień 9 czerwca 2016 roku wynosi 507.000 zł.
Wartość nieruchomości zabudowanej według stanu na dzień 9 czerwca 2016 roku
i cen aktualnych na dzień sporządzenia opinii (08 sierpnia 2019 roku) wynosi 507.000 zł.
Wartość prawa własności działki gruntu numer (...) według cen na dzień
9 czerwca 2016 roku wynosi 72.000 zł.
Wartość prawa własności działki gruntu numer (...) według cen aktualnych na dzień sporządzenia opinii (8 sierpnia 2019 roku) wynosi 72.000 zł.
Wartość budynku wraz z naniesieniami bez uwzględnienia wartości niezabudowanego gruntu wynosi według stanu i cen na dzień 9 czerwca 2016 roku kwotę 435.000 zł.
Wartość budynku wraz z naniesieniami bez uwzględnienia wartości niezabudowanego gruntu wynosi według stanu na dzień 9 czerwca 2016 roku i cen aktualnych na dzień sporządzenia opinii (8 sierpnia 2019 roku) kwotę 435.000 zł.
Wartość rynkowa nieruchomości gruntowej zabudowanej według stanu na dzień 16 marca 2005 roku i cen aktualnych na dzień 16 marca 2005 roku (po dokonaniu nakładów) wynosi 410.000 zł.
Wartość nieruchomości gruntowej zabudowanej według stanu na dzień 30 września 2003 roku i cen aktualnych w okresie 1 styczni 2003 roku – 16 marca 2005 roku (przed dokonaniem nakładów) wynosi 69.000 zł.
Koszt rozbiórki starego budynku bez fragmentu fundamentu wynosił 7.000 zł. Wartość rynkowa nakładów na działkę gruntu numer (...) przy ulicy (...) w Ł. obejmujących rozbudowę i nadbudowę budynku jednorodzinnego do stanu wykończonego wraz z zagospodarowaniem terenu i rozbiórką starego budynku jednorodzinnego z wyłączeniem części fundamentu według stanu na dzień 16 marca 2005 roku i cen aktualnych na datę budowy w okresie od 1 października 2003 roku do 16 marca 2005 roku wynosiła 348.000 zł.
Wycena wartości nieruchomości gruntowej zabudowanej i wartości budynku bez gruntu według stanu na dzień 9 czerwca 2016 roku wykazała, że poziom tych wartości nie zmienił się pomiędzy datą 9 czerwca 2016 roku i datą sporządzenia opinii – 8 sierpnia 2019 roku
Nakład polegający na rozbudowie i nadbudowie istniejącego budynku mieszkalnego polegał na rozbiórce starego budynku z wyjątkiem części wschodniego fragmentu i budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego (pisemna opinia biegłego z zakresu szacunku nieruchomości z załącznikami k. 411-493).
Wnioskodawca i uczestniczka posiadali książeczki mieszkaniowe. Środki
z powyższych książeczek zostały wyłożone na wykończenie budynku mieszkalnego
(pismo k. 66, zeznania świadka K. R. – elektroniczny protokół k. 181-182 czas elektroniczny od 00:05:23 do 00:36:48, zeznania świadka E. R. – elektroniczny protokół k. 183-184 czas elektroniczny od 00:36:49 do 01:09:01, przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-528 czas elektroniczny od 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27)
Na dzień 9 czerwca 2016 roku małżonkowie A. i J. R. posiadali następujące ruchomości: zestaw drewnianych mebli do sypialni o wartości 2.500,00 zł, zestaw drewnianych mebli kuchennych o wartości 500,00 zł, piekarnik o wartości 250,00 zł, płytę gazowa do zabudowy o wartości 250,00 zł, kino domowe o wartości 500,00 zł, zestaw drewnianych mebli do salonu o wartości 1.680,00 zł, zastawę stołową marki A.
o wartości 100,00 zł, odkurzacz marki (...) o wartości 150,00 zł, drabinę aluminiową o wartości 150,00 zł, żyrandol w sypialni o wartości 150,00 zł, fotel o wartości 50,00 zł, kolekcję filmów DVD o wartości 150,00 zł, siekierę marki (...) o wartości 100,00 zł, grill ogrodowy o wartości 100,00 zł, sofę o wartości 100,00 zł, żyrandol z czterema kinkietami o wartości 300,00 zł, pralkę o wartości 0,00 zł, dwie lampy zamontowane w kuchni o wartości 70,00 zł, stół z czterema krzesłami o wartości 320,00 zł, zastawę stołową na dwadzieścia cztery osoby o wartości 200,00 zł
(opinia biegłego k. 321-330, opinia uzupełniająca k. 374-376).
Szafa zabudowana stanowi trwały element lokalu (opinia biegłego k. 321-330, opinia uzupełniająca k. 374-376).
Małżonkowie A. i J. R. posiadali także lodówkę, która została wyrzucona w 2016 roku po trwałym uszkodzeniu w trakcie normalnej eksploatacji (przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-528 czas elektroniczny od 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27, przesłuchanie uczestniczki elektroniczny protokół k. 522-524 czas elektroniczny od 00:23:13 do 01:03:22).
Przed rozpoczęciem budowy domu, rodzice wnioskodawcy pożyczyli mu kwotę 20.000,00 zł, przeznaczoną na spłatę brata uczestniczki z udziału w nieruchomości przy ulicy (...). Otrzymali zwrot jedynie kwoty 6.300 zł. Rodzice nie zwracali się o zwrot pozostałej kwoty (zeznania świadka K. R. – elektroniczny protokół k. 181-182 czas elektroniczny od 00:05:23 do 00:36:48, zeznania świadka E. R. – elektroniczny protokół k. 183-184 czas elektroniczny od 00:36:49 do 01:09:01).
W dniu 2 stycznia 2014 roku A. R. (2) i E. R. przekazali umową darowizny na rzecz syna J. R. samochód osobowy marki P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) (umowa darowizny k. 149-150, przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-528 czas elektroniczny od 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27).
Na dzień 9 czerwca 2016 roku na rachunku bankowym o numerze (...), prowadzonym na nazwisko A. R. (1) przez Bank (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą we W. była kwota 38,43 zł (zaświadczenie o wysokości salda na rachunku k. 197).
W dniu 9 czerwca 2016 roku na rachunku bankowym o numerze (...), prowadzonym na nazwisko J. R. przez Bank (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą we W. była kwota 392,94 zł (zaświadczenie o wysokości salda na rachunku k. 199, wyciąg z rachunku k. 171).
Wnioskodawca wyprowadził się z domu pod koniec kwietnia 2016 roku, zaczął wówczas wynajmować lokal mieszkalny. Opuszczając nieruchomość zabrał swoje ubrania, zastawę stołową marki A., poduszkę i telewizor, który był własnością jego ojca (umowa najmu k. 90-95, przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-528 czas elektroniczny od 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27).
W trakcie trwania związku małżeńskiego zarówno wnioskodawca jak u uczestniczka pracowali zawodowo. Oboje małżonkowie swoje wynagrodzenia przekazywali na potrzeby rodziny. Zdarzało się, że w trakcie trwania związku małżeńskiego, wnioskodawca zaciągał pożyczki, które były przeznaczone na wspólne potrzeby rodziny. Na datę rozwiązania związku małżeńskiego wszystkie pożyczki zostały spłacone (zeznania świadka T. L. – elektroniczny protokół k. 186-187 czas elektroniczny od 01:51:19 do 02:39:25, zeznania świadka E. L. – elektroniczny protokół k. 188-189 czas elektroniczny od 02:39:26 do 03:04:01 przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-5228 czas elektroniczny od 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27, przesłuchanie uczestniczki elektroniczny protokół k. 522-524 czas elektroniczny od 00:23:13 do 01:03:22).
Wnioskodawca w dacie zamknięcia rozprawy pracował zawodowo, wynajmował mieszkanie (przesłuchanie wnioskodawcy elektroniczny protokół k. 521-5228 nagranie od 00:07:55 do 00:29:37, potwierdzone podczas przesłuchania wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy – elektroniczny protokół k. 176-178 czas elektroniczny od 00:05:12 do 00:56:27)
Uczestniczka nie pracuje w Polsce. Dorywczo pracuje w Niemczech jako pracownik hurtowni kosmetyków. W życiu codziennym korzysta z pomocy matki i jej męża. Uczestniczka nie posiada żadnych oszczędności, nie posiada żadnych innych nieruchomości, poza nieruchomością położoną w Ł. przy ulicy (...), która to aktualnie jest zabezpieczona przez prokuraturę w związku z toczącym się przed Sądem Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi postępowaniem karnym w przedmiocie nielegalnego wprowadzenia do obrotu perfum, gdzie uczestniczka jest oskarżoną. Wnioskodawca zwracał się do uczestniczki o spłatę tuz przed rozwiązaniem małżeństwa (przesłuchanie uczestniczki elektroniczny protokół k. 522-524 czas elektroniczny od 00:23:13 do 01:03:22).
Powyższe ustalenia faktyczna Sąd poczynił na podstawie zeznań świadków oraz zeznań wnioskodawcy i uczestniczki, w tym zakresie w jakim Sąd przypisał im przymiot wiarygodności. Nadto Sąd oparł się na złożonych do akt kopiach dokumentów, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron, a dodatkowo podlegały ocenie przez pryzmat dyspozycji art. 308 kpc. Pełnowartościowym dowodem w sprawie są również złożone do akt sprawy opinie, tak biegłego do spraw wyceny ruchomości jak i biegłego do spraw szacunku nieruchomości, które w swej treści są pełne, wyczerpujące, logiczne i jednoznaczne. Wskazać przy tym należy, iż ostatecznie nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania.
Odnosząc się do zeznań uczestniczki, Sąd zanegował jej w tej części, w jakiej twierdziła, iż pod nieobecność męża otrzymała od jego ojca kwotę 100.000,00 zł na zakup mieszkania lub rozbudowę domu oraz w zakresie jakoby nie wiedziała, że rodzice wnioskodawcy przekazywali jakieś kwoty na zakup materiałów budowalnych. Niniejsze zeznania nie mogą się ostać, bowiem są sprzeczne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności ze spójnymi w tym zakresie zeznaniami świadków: K. R., E. R., A. R. (2), Z. W., którzy zgodnie podali, iż rodzice wnioskodawcy przekazali na rzecz wnioskodawcy kwotę 100.000,00 zł, którą to kwotę przekazywali częściowo w gotówce, częściowo zaś opłacając zakup materiałów budowlanych.
Sąd nie skorzystał z zeznań świadków: M. F., A. F., L. K., R. P., bowiem nie przyczyniły się one do rekonstrukcji stanu faktycznego. Przywołani świadkowie nie posiadali wiedzy na temat żadnych innych źródeł finansowana budowy budynku poza kredytem.
Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, zważył co następuje:
W przedmiotowej sprawie ustrój wspólności majątkowej powstał pomiędzy A. R. (1), a J. R. w dniu 3 sierpnia 1996 roku, kiedy to strony zawarły związek małżeński, a ustał z dniem 9 czerwca 2016 roku, kiedy to Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z dnia 09 maja 2016 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt XII C 1964/15, rozwiązał ich małżeństwo przez rozwód.
W pierwszej kolejności należy poczynić uwagę natury ogólnej, a mianowicie
w niniejszej sprawie zastosowanie będą miały przepisy
kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
dotyczące składu majątku wspólnego i majątku osobistego w brzmieniu po nowelizacji
ustawą z dnia 17 czerwca 2004 roku o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw
(
Dz.U. Nr 162, poz. 1691), która weszła w życie z dniem 20 stycznia 2005 roku.
Zgodnie z
art. 31 § 1 k.r.o.
, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 17 czerwca 2004 roku, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego
z małżonków. W świetle
§ 2 art.31 k.r.o.
, do majątku wspólnego należą w szczególności: pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego
z małżonków, dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego
z małżonków, środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków, kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie,
o którym mowa w
art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych
.
Natomiast, jak wynika z art. 33 k.r.o. , do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty i prawa enumeratywnie w nim wymienione.
Rozwiązanie małżeństwa przez rozwód skutkuje ustaniem wspólności majątkowej.
Od tej chwili do majątku, który był objęty wspólnością ustawową, zgodnie z
art.46 k.r.o.
, stanowiącym, że w sprawach nieunormowanych w artykułach poprzedzających od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Także przepis
art. 567 § 3 k.p.c.
stanowi, iż do podziału majątku objętego wspólnością ustawową w kwestiach nie unormowanych stosuje się przepisy o dziale spadku
od art. 680 do art. 689 k.p.c.
Te ostatnie zaś (
art. 688 k.p.c.
) odsyłają do odpowiedniego stosowania przepisów o zniesieniu współwłasności. W świetle
art. 210 k.c.
, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.
Jak wynika z powołanych powyżej przepisów normujących postępowanie o podział majątku wspólnego, w postępowaniu tym Sąd w pierwszej kolejności ustala skład i wartość majątku wspólnego. W tym zakresie, Sąd zobligowany jest do działania z urzędu ( art. 684 k.p.c.w związku z art. 567 § 3 k.p.c. ).
Zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą Sąd ustalił skład i stan majątku wspólnego na dzień ustania wspólności ustawowej małżeńskiej, zaś według cen obowiązujących w chwili orzekania (tak np. Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 15 grudnia 1969 roku, III CZP 12/69, OSNCP 1970, poz.39). Wartość przedmiotu zniesienia współwłasności ustala się na poziomie cen rynkowych (tak Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 30 grudnia 1975 roku, III CRN 349/75). Dopuszczalne jest przy tym oparcie się na zgodnych oświadczeniach uczestników w zakresie wartości składników majątku, jeśli nie budzą one wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2001 roku, sygn. akt sprawy V CKN 482/00, Lex 52640).
W doktrynie i orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, który Sąd orzekający w sprawie podziela, zgodnie z którym art. 31 § 1 k.r.o. , wprowadza domniemanie przynależności do majątku dorobkowego przedmiotów majątkowych nabytych w czasie trwania wspólności ustawowej małżonków przez jedno lub oboje z nich (tak między innymi Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 18 stycznia 2008 roku, V CSK 355/07, opubl. Lex 371389; Krystyna Skiepko „Komentarz do spraw o podział majątku wspólnego małżonków.” Warszawa 2015 rok). W konsekwencji, przynależność przedmiotów nabytych w czasie trwania wspólności ustawowej do majątku osobistego obowiązany jest udowodnić zainteresowany tym małżonek ( tak między innymi Sąd Najwyższy: w wyroku z dnia 11 września 1998 roku, I CKN 830/97, opubl. Lex 1225069, w wyroku z dnia 29 czerwca 2004 roku, II CKN 1409/00, OSNC 2004 rok, nr 7-8, poz.113, z dnia 30 czerwca 2004 roku, IV CK 513/03, Lex 183715, Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 6 lutego 2003 roku, IV CKN 1721/00, opubl. Lex 78276; Krystyna Skiepko „Komentarz do spraw o podział majątku wspólnego małżonków.” Warszawa 2015 rok).
Transponując powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, iż w rzeczonej sprawie bezspornym jest, iż w skład majątku wspólnego wchodzą środki pieniężne posiadane przez strony. Stan tych środków pieniężnych zgromadzonych przez strony na datę 9 czerwca 2016 roku, na bieżących rachunkach bankowych, które to zostały ustalone w oparciu o udzielone informacje. Równowartość środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym o numerze (...), prowadzonym na nazwisko A. R. (1) przez Bank (...) Spółkę Akcyjną
z siedzibą we W. w dniu 09 czerwca 2016 roku wyrażała się kwotą 38,43 zł. Z kolei równowartość środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym o numerze (...), prowadzonym na nazwisko J. R. przez Bank (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą we W. w dniu 9 czerwca 2016 roku wyrażała się kwotą 392,94 zł.
Odnosząc się do przedmiotów ruchomych zgłoszonych do podziału, zaznaczyć należy, że mając na względzie zeznania stron oraz świadków, Sąd ustalił, iż na datę 9 czerwca 2016 roku w skład majątku wspólnego wchodziły: zestaw drewnianych mebli do sypialni
o wartości 2.500,00 zł, zestaw drewnianych mebli kuchennych o wartości 500,00 zł, piekarnik o wartości 250,00 zł, płytę gazowa do zabudowy o wartości 250,00 zł, kino domowe o wartości 500,00 zł, zestaw drewnianych mebli do salonu o wartości 1.680,00 zł, zastawę stołową marki A. o wartości 100,00 zł, odkurzacz marki (...) o wartości 150,00 zł, drabinę aluminiową o wartości 150,00 zł, żyrandol w sypialni o wartości 150,00 zł, fotel o wartości 50,00 zł, kolekcję filmów DVD o wartości 150,00 zł, siekierę marki (...) o wartości 100,00 zł, grill ogrodowy o wartości 100,00 zł, sofę o wartości 100,00 zł, żyrandol z czterema kinkietami o wartości 300,00 zł, pralkę o wartości 0,00 zł, dwie lampy zamontowane w kuchni o wartości 70,00 zł, stół z czterema krzesłami o wartości 320,00 zł, zastawę stołową na dwadzieścia cztery osoby o wartości 200,00 zł. Wartość przywołanych ruchomości została ustalona w oparciu o złożoną do akt sprawy opinię biegłego do spraw ruchomości, która co do zasady nie była kwestionowana przez strony. Sąd nie uwzględnił
w składzie majątku wspólnego przedmiotu, który nie istniał na dzień zamknięcia rozprawy,
a mianowicie lodówki, bowiem zgodnie z zeznaniami uczestniczki postępowania, które nie były kwestionowane, przedmiot ten uległ zepsuciu w toku normalnej eksploatacji, co skutkowało jego utylizacją. W tym miejscu przytoczyć należy pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy, iż przedmiotem podziału majątku wspólnego są jedynie aktywa oraz te przedmioty majątkowe, które były objęte wspólnością w chwili jej ustania i które nadal istnieją w dacie podziału. Składniki zużyte w toku normalnego używania nie są uwzględniane przy podziale, zaś składniki bezprawnie zniszczone lub zbyte na rzez jednego
z małżonków podlegają rozliczeniu
(tak między innymi Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 4 listopada 1999 roku, II CKN 523/98, opubl. Lex 737256, Krystyna Skiepko „Komentarz do spraw o podział majątku wspólnego małżonków.” Warszawa 2015 rok).
Sąd nie zaliczył również do przedmiotów ruchomych zabudowanej szafy typu garderoba, z uwagi na fakt, iż nie jest ona ruchomością, bowiem jest ona trwale związana
z budynkiem.
Sąd uznał, iż ruchomości zakupione przez rodziców wnioskodawcy w postaci sprzętów domowych, kuchenki, piekarnika, pralki, stanowią majątek wspólny stron. Zgodnie bowiem z dyspozycją art. 34 krio przedmioty zwykłego urządzenia domowego służące do użytku obojga małżonków są objęte wspólnością ustawową także w wypadku gdy zostały nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba, że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił. W ramach przedmiotowego postępowania nie wykazano, że rodzice wnioskodawcy poczynili jakiekolwiek zastrzeżenie, że sprzęty gospodarstwa domowego, będące niewątpliwie zwykłymi urządzeniami domowymi mają stanowić li tylko własność J. R.. Co więcej w swych zeznaniach zarówno E. R. jak
i A. R. (2) zgodnie zeznali, iż zakupione przez nich urządzenia, były do użytku dla całej rodziny.
Sąd nie zaliczył w poczet majątku wspólnego – pojazdu osobowego marki P. (...), uznając, iż stanowi on majątek osobisty wnioskodawcy.
W myśl art. 33 pkt 4 krio, do majątku osobistego każdego z małżonków należą, miedzy innymi przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.
Postępowanie dowodowe przeprowadzone w sprawie pozwoliło na poczynienie ustaleń, że przywołany pojazd został przekazany umową darowizny z dnia 2 stycznia 2014 roku, przez A. R. (2), E. R. na rzecz J. R.. Przedmiotowa umowa została zgłoszona w Urzędzie Miasta Ł. w dniu 10 stycznia 2014 roku. Dodatkowo tak E. R. jak i A. R. (2) w swych depozycjach wskazali, iż samochód został podarowany tylko i wyłącznie na rzecz syna. Zatem wnioskodawca w sposób należyty wykazał przynależność pojazdu do jego majątku osobistego, co nie zostało skutecznie zakwestionowane przez uczestniczkę.
W zakresie podziału majątku ruchomego, Sąd kierował się przede wszystkim aktualnym stanem posiadania poszczególnych składników, ich użytecznością, społeczno-gospodarczym, przeznaczeniem oraz stanowiskiem i wolą stron. Ponadto, Sąd miał na względzie zasadę, iż w przypadku, gdy nie jest możliwy podział fizyczny poszczególnych rzeczy stanowiących majątek wspólny, Sąd winien przyznać uczestnikom poszczególne składniki majątku, a dopiero w ostateczności, w braku możliwości podziału majątku wspólnego zgodnie z wartością udziałów przypadających byłym małżonkom, zasądzić ewentualne dopłaty.
I tak na własność wnioskodawcy zostały przyznane: równowartość środków zgromadzonych na rachunku bankowym wnioskodawcy prowadzonym przez Bank (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą we W. w kwocie 392,94 zł, kolekcja filmów DVD o wartości 150,00 zł, zastawa stołową marki A. o wartości 100,00 zł, siekiera marki F. o wartości 100,00 zł. Z kolei na własność uczestniczki przyznano równowartość środków zgromadzonych na rachunku bankowym zarządzanym przez Bank (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą we W. w kwocie 38,43 zł oraz ruchomości stanowiące wyposażenie budynku mieszkalnego, z których przez cały czas korzysta uczestniczka to jest: zestaw drewnianych mebli do sypialni o wartości 2.500,00 zł, zestaw drewnianych mebli kuchennych o wartości 500,00 zł, piekarnik o wartości 250,00 zł, płytę gazową do zabudowy o wartości 250,00 zł, kino domowe o wartości 500,00 zł, zestaw drewnianych mebli do salonu o wartości 1.680,00 zł, odkurzacz marki (...) o wartości 150,00 zł, drabinę aluminiową o wartości 150,00 zł, żyrandol zamontowany w sypialni
o wartości 150,00 zł, fotel o wartości 50,00 zł, grill ogrodowy o wartości 100,00 zł, sofę
o wartości 100,00 zł, żyrandol z czterema kinkietami o wartości 300,00 zł, pralkę o wartości 0,00 zł, dwie lampy zamontowane w kuchni o wartości 70,00 zł, stół z czterema krzesłami
o wartości 320,00 zł, zastawę stołową na dwadzieścia cztery osoby o wartości 200,00 zł.
Uzasadniając punkt 7 orzeczenia wydanego w sprawie w dniu 6 kwietnia 2020 roku, Sąd miał na uwadze dyspozycję art. 624 zdanie drugie k.p.c. w związku z art. 688 k.p.c.
i art. 567 § 3 k.p.c., zgodnie z którym z chwilą uprawomocnienia się postanowienia przyznającego dotychczasowym współwłaścicielom części lub jednemu z nich całość rzeczy własność przechodzi na uczestników wskazanych w postanowieniu. Jeżeli w wyniku podziału całość rzeczy albo jej część przypadnie współwłaścicielowi, który nie włada tą rzeczą lub jej częścią, sąd w postanowieniu o zniesieniu współwłasności orzeknie również co do jej wydania lub opróżnienia przez pozostałych współwłaścicieli pomieszczeń znajdujących się na nieruchomości, określając stosownie do okoliczności termin wydania rzeczy lub opróżnienia pomieszczeń.
Mając na względzie przyznanie na rzecz wnioskodawcy kolekcji filmów DVD i siekiery marki F., które znajdują się w posiadaniu uczestniczki, Sąd nakazał uczestniczce A. R. (1) aby w terminie czternastu dni od daty uprawomocnienie się orzeczenia w sprawie wydała wnioskodawcy te składniki majątku, opierając się na odpowiednio
tu stosowanym art. 624 k.p.c.
W tym miejscu odnieść się należy do zgłoszonego żądania ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym.
Stosownie do treści art. 567 § 1 k.p.c., w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami, sąd rozstrzyga także o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym. Powyższe żądanie zostało zgłoszone w niniejszym postępowaniu przez wnioskodawcę, który w toku postępowania wycofał się z tego roszczenia. Żądanie to pootrzymywała uczestniczka, jednakże po konfrontacji z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie nie mogło się ostać.
W myśl art. 43 § 1 k.c. zasadą jest, iż oboje małżonkowie mają równe udziały
w majątku wspólnym. Natomiast zgodnie z art. 43 § 2 i 3 k.r.o., z ważnych powodów każdy
z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło
z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku (tzw. ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym), przy czym przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym. Z utrwalonego orzecznictwa oraz poglądów wyrażanych w doktrynie wynika,
że owe ważne powody przemawiające za ustaleniem nierównych udziałów w majątku wspólnym stanowią jedynie takie przyczyny, których doniosłość wynika z zasad współżycia społecznego
(postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 1972 r., III CRN 626/71; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2012 r., II CSK 259/12; T. Sokołowski Komentarz do art. 43 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w: M. Andrzejewski, H. Dolecki (red) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz LEX 2013). Należy przyznać słuszność poglądowi Sądu Najwyższego wyrażonemu w postanowieniu z dnia 5 października 1974 r.
(sygnatura akt sprawy III CRN 190/74), iż przy ocenie istnienia „ważnych powodów” w rozumieniu art. 43 k.r.o. należy mieć na uwadze całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej w zakresie wykonywania ciążących na nich obowiązków względem rodziny, którą przez swój związek założyli. Co ważne, możliwość ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym na podstawie art. 43 § 2 k.r.o. nie dotyczy każdej faktycznej nierówności przyczynienia się do powstania majątku wspólnego, lecz tylko wypadków, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównego udziału,
w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych
(postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 1973 r., sygnatura akt III CRN 227/73). Aby mogło dojść do ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym, przesłanki „ważnych powodów” oraz faktycznego pomniejszenia majątku wspólnego muszą wystąpić kumulatywnie.
Z ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie wynika, iż oboje uczestnicy w trakcie związku małżeńskiego pracowali zarobkowo. Jedyna przerwa w zatrudnieniu po stronie wnioskodawcy wynikała z jego choroby nowotworowej, zaś po stronie uczestniczki z urlopu macierzyńskiego. Oboje uczestnicy zajmowali się dziećmi, ponosili opłaty, nie trwonili majątku wspólnego. Tym samym w realiach rozstrzyganej sprawy w żaden sposób nie zostało wykazane, aby istniały znaczące dysproporcje w dochodach małżonków, czy też aby zaistniały inne relewantne powody skutkujące ustaleniem nierównych udziałów w majątku wspólnym stron, co skutkuje oddaleniem wniosku o ustalenie nierównych udziałów
w majątku wspólnym jako bezzasadnego. W konsekwencji, dokonując podziału majątku wspólnego sąd kierował się ogólną zasadą wyrażoną w art. 43 § 1 k.r.o., statuującą równe udziały małżonków w majątku wspólnym.
Łączny majątek byłych małżonków R. wyraża się kwotą 8.051,37 zł. Na rzecz wnioskodawcy przyznano przedmioty majątku o łącznej wartości 742,94 zł, zaś na rzecz uczestniczki – przedmioty o łącznej wartości 7.308,43 zł. Zatem uczestnikowi należy się z tego tytułu dopłata w kwocie 3.282,74 zł.
Wnioskodawca wnosił o ustalenie, iż w skład majątku wspólnego wchodzą również nakłady z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki, tj. budowę domu jednorodzinnego o powierzchni 200 m 2 wraz z podjazdem i ogrodzeniem na nieruchomości gruntowej oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) w Ł. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) o wartości 307.442,00 zł, nakłady z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki w kwocie 142.558,00 zł na budowę domu jednorodzinnego przy ulicy (...), nakłady z majątku wspólnego stron na spłatę kredytu hipotecznego indeksowanego kursem (...) o numerze (...) Bank (...) Spółkę Akcyjną zaciągniętego przez uczestników w dniu 5 marca 2004 roku na majątek osobisty uczestniczki w postaci pokrycia kosztów budowy domu jednorodzinnego przy ulicy (...), spłacone kwotą w wysokości 68.846,02 zł, nakłady z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki w kwocie 10.000,00 zł stanowiące wartość osobistej pracy ojca wnioskodawcy – A. R. (2) w trakcie budowy domu.
Sąd nie uwzględnił jako składnik majątku wspólnego zgłoszonych przez wnioskodawcę nakładów, bowiem nakłady z majątku wspólnego na majątek odrębny jednego z małżonków nie stanowią składnika majątku wspólnego podlegającego podziałowi. Ze względu na poczynienie nakładów z majątku wspólnego na majątek odrębny jednego
z małżonków drugiemu z nich przysługuje żądanie zwrotu tych nakładów (art. 45 § 1 k.r.o.), które może przybrać postać roszczenia o zasądzenie odpowiedniej sumy pieniędzy. Żądanie takie może być dochodzone przed sądem i w zasadzie powinno to nastąpić przy podziale majątku wspólnego (art. 45 § 1 k.r.o.). Jest ono wówczas rozpoznawane w postępowaniu
o podział tego majątku (postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 25 stycznia 2000 r. I CKN 376/98, analogicznie
uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 3 kwietnia 1970 r. III CZP 18/70). Pomimo, że tego roszczenia nie uwzględnia się przy ustaleniu składu majątku wspólnego, to z urzędu orzeka się o ich zwrocie, jest to orzeczenie dodatkowe. W sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd ustala wartość nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z małżonków bez względu na inicjatywę dowodową uczestników postępowania
(uchwała Sądu Najwyższego wydane w sprawie o sygnaturze III CZP 148/07, z dnia 21 luty 2008 roku).
Zgodnie z art. 45 § 1 k.r.o. , każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. Jak wynika z § 2 powołanego przepisu, zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny. Przepis art. 45 k.r.o. reguluje rozliczenia z tytułu wydatków i nakładów poczynionych w czasie trwania wspólności ustawowej. Nie reguluje natomiast rozliczeń pomiędzy małżonkami wydatków i nakładów poczynionych z majątków osobistych na majątek wspólny w czasie od ustania wspólności ustawowej do momentu podziału majątku, których podstawę materialnoprawną stanowią odpowiednio zastosowane przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych, w tym art. 207 k.c. Stosownie do treści przywołanego art. 207 k.c. , pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów. W takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.
Treść art. 45 §1 krio pozwala przyjąć, że przepis ten - jako materialnoprawna podstawa rozliczenia małżonków - dotyczy zwrotu nakładów z majątku wspólnego na majątek odrębny jednego z małżonków oraz z majątku odrębnego na majątek wspólny. Przepis ten nie rozstrzyga natomiast sposobu rozliczenia nakładów dokonanych z majątku odrębnego jednego z małżonków na majątek odrębny drugiego z małżonków, podstawę materialnoprawną tych rozliczeń stanowią zatem przepisy kodeksu cywilnego. Zatem dyspozycja cytowanego powyżej przepisu art. 45 §1 krio nie są objęte i nie podlegają wyrównaniom przy podziale majątku wspólnego wydatki i nakłady poczynione kosztem majątku osobistego jednego małżonków na majątek osobisty drugiego. Tym samym rozliczenia te podlegają ogólnym normom prawa i postępowania cywilnego, nakazującym dochodzenie przez byłych małżonków roszczeń, które nie są objęte przepisem art. 45§1 krio, w postępowaniu procesowym (orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 1970 roku, III CRN 90/70, z dnia 18 marca 1999 roku, (...) 483/98). Obowiązujące orzecznictwo dopuszcza tylko jedną możliwość rozliczenia nakładów poczynionych z majątku osobistego jednego z małżonka ma majątek osobisty drugiego z małżonków, a mianowicie nakłady z majątku odrębnego jednego małżonków na majątek odrębny drugiego podlegają rozliczeniu z majątku wspólnego tylko wówczas, gdy na przedmiot majątkowy stanowiący majątek odrębny jednego z małżonków dokonano nakładów zarówno z majątku wspólnego, jak i z majątku odrębnego małżonków (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2002 roku, IV CKN 1108/00, OSNC 2003/9/123).
Transponując powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, iż wnioskodawca domagał się rozliczenia zarówno nakładów poniesionych z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki związany z budową domu jednorodzinnego, jak i nakładów poczynionych z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki na ten sam przedmiot majątkowy to jest budowę domu jednorodzinnego. Tym samym zarówno nakład poczyniony przez A. R. (1) jak
i J. R., na majątek osobisty uczestniczki, jak i nakład poniesiony
z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki podlega rozliczeniu
w toku niniejszego postępowania o podział majątku wspólnego.
Z ustaleń poczynionych w sprawie wynika, że nakład z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki wynosił łącznie 104.000,00 zł, składały się na niego środki pieniężne otrzymane przez wnioskodawcę od rodziców, co znalazło potwierdzenie w depozycjach świadków: K. R., E. R., E. L., Z. W., A. R. (2), a częściowo również zeznaniach uczestniczki, która ostatecznie przyznała, iż jej teściowie przekazali przed rozpoczęciem budowy kwotę 100.000,00 zł.
Metodologia rozliczenia tak dokonanych nakładów została wskazana
w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1980 roku (
sygnatura akt sprawy III CZP 46/80), który stwierdził, iż w sytuacji, gdy małżonkowie w czasie trwania wspólności majątkowej, wspólnie zbudowali dom na gruncie wchodzącym w skład majątku osobistego jednego z nich, wartość nakładów określa się w ten sposób, że najpierw ustala się ułamkowy udział nakładów małżonków w wartości domu według cen rynkowych z czasu jego budowy,
a następnie oblicza się ten sam ułamkowy udział w wartości domu według cen rynkowych
w chwili podziału majątku wspólnego. Po pierwsze
- należy zatem ustalić ułamkowy udział nakładów każdego z małżonków w sumie nakładów, wskutek których powstał budynek,
i to według rzeczywistych kosztów z czasu budowy, i stosownie do tych ułamków ustalić udział każdego z małżonków w wartości rynkowej domu w chwili ukończenia jego budowy albo w chwili ustania wspólności ustawowej. Po drugie, jeśli między tamtą chwilą, a datą orzekania o podziale majątku wspólnego nastąpiła zmiana wartości budynku nie wywołana okolicznościami, za które jeden z małżonków odpowiada, należy ustalić wartość domu według cen rynkowych z daty podziału i ustalić udział każdego z małżonków w tej wartości według ustalonego - jak poprzednio - ułamka.
W związku z powyższym w sprawie ustalono, iż suma nakładów według stanu ich dokonania to jest na dzień zakończenia budowy domu jednorodzinnego wynosiła 348.000,00 zł, co wynika z niekwestionowanej opinii biegłego. Powyższa kwota obejmowała rozbudowę
i nadbudowę budynku jednorodzinnego do stanu wykończonego wraz z zagospodarowaniem terenu i rozbiórką starego budynku jednorodzinnego z wyłączeniem części fundamentu. Tak ustalona kwota nakładu została pomniejszona o nakład z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki w wysokości 104.000,00 zł, co pozwoli ustalić wysokość nakładu poczynionego z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestniczki (348.000,00 zł – 104.000,00 zł = 244.000,00 zł) . Zatem nakład z majątku wspólnego byłych małżonków na majątek osobisty uczestniczki (w tym mieści się również kredyt hipoteczny, który w całości został przeznaczony na zabudowę nieruchomości uczestniczki i który to był spłacany
z otrzymywanych przez stronę wynagrodzeń za pracę) wynosi 244.000,00 zł. Udziały
w majątku wspólnym są równie, co zostało omówione we wcześniejszej części przedmiotowego uzasadnienia, czyli 244.000,00 zł/2 =122.000,00 zł. Licząc ułamkowy udział każdego z małżonków w sumie nakładów należy wskazać, iż wnioskodawca finalnie wyłożył na majątek osobisty uczestniczki kwoty: 104.000,00 zł + 122.000,00 zł= 226.000,00 zł. Z kolei uczestniczka poniosła nakład z majątku wspólnego na swój mają tek osobisty w wysokości 122.000,00 zł. Tym samym udział wnioskodawcy w budowie budynku wynosił zatem 65 % (348.000,00 = 100%, 226.000,00 = x, a więc x = 65%).
Wartość budynku na datę 9 maja 2016 roku wynosi 435.000,00 zł (do daty zamknięcia przewodu sądowego w sprawie wartość ta nie uległa zmianie). Uwzględniając nakład z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestniczki jak i nakład z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki, należna wnioskodawcy kwota wynosi 282.750 zł (435.000,00 zł x 65%). Ponadto, uczestnikowi należy się dopłata z tytułu rozliczenia składników majątku wspólnego, uzasadniona powyżej, w wysokości 3.282,74 zł. Zatem należna wnioskodawcy od uczestniczki spłata, dopłata wynosi 286.032,74 zł. Płatność tak ustalonej kwoty, od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy, Sąd ustalił w terminie dwóch lat od daty uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności. W pierwszej kolejności Sąd miał na względzie, iż wnioskodawca wyrażał zgodę na odroczenie terminu płatności do dwóch lat. Nadto Sąd wziął pod uwagę sytuację materialną uczestniczki, która na datę zamknięcia rozprawy nie posiadała żadnych oszczędności, mając jednakże świadomość konieczności rozliczenia się z wnioskodawcą, do czego została wezwana tuż przed uprawomocnieniem się orzeczenia rozwiązującego małżeństwo stron.
W pozostałym zakresie Sąd oddalił wniosek o rozliczenie nakładów, wydatków.
W pierwszej kolejności zważyć należy, iż Sąd nie uwzględnił kwoty 20.000,00 zł przekazanej przez rodziców wnioskodawcy na spłatę brata uczestniczki. Powyższa kwota może być jedynie rozpatrywana w kategorii wierzytelność osób trzecich to jest rodziców wnioskodawcy w stosunku do uczestniczki, a tym samym nie podlega rozliczeniu
w niniejszym postepowaniu.
Sąd nie uwzględnił w rozliczeniu również kwot przekazanych przez rodziców wnioskodawcy na rzecz wnioskodawcy, które były związane z prowadzoną przez J. R. działalnością gospodarczą. Matka wnioskodawcy w swych zeznaniach podała, iż wraz z mężem przekazała synowi środki pieniężne celem rozliczenia z pracownikami
w związku z zakończeniem, prowadzonej przez wnioskodawcę, działalności gospodarczej.
W sprawie nie zostało wykazane w jakiej formie wnioskodawca prowadził ową działalność gospodarczą, czy jej składniki wchodzą w skład majątku wspólnego oraz jakiego rodzaju rozliczenia czynił wnioskodawca z osobami trzecimi.
Sąd nie uwzględnił również środków finansowych pochodzących z książeczek mieszkaniowych, które były prowadzone zarówno dla wnioskodawcy jak i dla uczestniczki,
i które zostały wykorzystane przy okazji prac wykończeniowych w domu jednorodzinnym, będącym własnością uczestniczki. Zebrany w sprawie materiał dowody nie pozwolił na ustalenie wysokości środków pieniężnych, które uzyskał wnioskodawca po zrealizowaniu książeczki mieszkaniowej.
Wreszcie Sąd nie uwzględnił kwoty 10.000,00 zł, która jest związana z osobistą pracą świadczoną przez ojca wnioskodawcy przy wykończeniu budynku usytuowanego
w Ł., przy ulicy (...). W ocenie Sądu, mając na uwadze zgromadzony materiał dowody oraz zasady doświadczenia życiowego, uznać należy, iż praca własna A. R. (2) przy wykończeniu domu, w którym miały zamieszkać strony wraz z dziećmi, nie podlega rozliczeniu jako nakład z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki. A. R. (2) pracował dla dobra całej rodziny A. i J. R., aby mogli szybciej zamieszkać w nowym domu, co wyklucza możliwość rozliczenia powyższej kwoty.
Rozliczenia kosztów przedmiotowego postępowania sąd dokonał zgodnie z
art. 520 § 1 k.p.c.
Zgodnie z jego brzmieniem każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Wyjątki od tej zasady zostały ustanowione w dalszych paragrafach
art. 520 k.p.c.
, stanowiąc, iż jeżeli jednak uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości.
To samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników (§ 2). Zaś,
paragraf 3 art.520 k.p.c.
stanowi, iż jeżeli interesy uczestników są sprzeczne, sąd może włożyć na uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio, jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie.
W orzecznictwie i doktrynie zwraca się uwagę, iż w postępowaniu nieprocesowym nie ma „pojedynku” dwóch przeciwstawnych sobie stron, dlatego też nie można mówić
o przegrywającym, który powinien zwrócić koszty postępowania wygrywającemu (por.
art. 98 § 1 k.p.c.
). Przeciwnie, z treści całego
art.520 k.p.c.
wynika, że ustawodawca zakłada, że
w zasadzie uczestnicy postępowania są w tym samym stopniu zainteresowani jego wynikiem, a orzeczenie sądu udziela ochrony prawnej każdemu uczestnikowi. Dlatego ten, kto poniósł koszty zastępstwa procesowego, nie uzyska zwrotu wydanych kwot od innego uczestnika, ale i nie jest obowiązany do zwracania kosztów poniesionych przez innego uczestnika
(tak Bodio Joanna, Demendecki Tomasz, Jakubecki Andrzej, Marcewicz Olimpia, Telenga Przemysław, Wójcik Mariusz P [w] Komentarz do art.520 kodeksu postępowania cywilnego, LEX/el. 2010; Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 9 grudnia 1999 roku, III CKN 497/98, OSNC 2000 rok, nr 6, poz. 116) . Stanowisko takie uzasadnione jest niezależnością i samodzielnością udziału w tym postępowaniu każdego jego uczestnika
(Budnowska Joanna, Zieliński Andrzej artykuł Palestra 1995 rok, numer 7-8, s. 58, Lex nr 11671/1).
W przedmiotowej sprawie uczestnicy byli w równym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania, a ich interesy nie były sprzeczne – ich celem było dokonanie podziału majątku wspólnego. Wnioskodawca uiścił opłatę sądową od wniosku w wysokości 1.000,00 zł, zatem biorąc pod uwagę, że udział stron w majątku wspólnym jest równy, należało stosownie do udziałów orzec o tych kosztach, a więc zasądzić od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwotę 500,00 zł, zaś w pozostałym zakresie ustalić, że strony ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie. Na marginesie zauważyć należy, iż w postępowaniu o podział majątku Sąd z urzędu ustala skład i wartość majątku wspólnego, a zatem jeżeli wolą stron było skorzystanie z pomocy fachowych pełnomocników, ich wynagrodzenie powinno obciążać strony.
W toku postępowania zostały wydane opinie biegłych w sprawie, których łączny koszt pokryty tymczasowo przez Skarb Państwa wyraża się kwotą 3.300,60 zł. Mając na uwadze równy stropień zainteresowania stron rozstrzygnięciem postępowania, w ocenie Sądu strony winny ponieść po połowie koszty tymczasowo wyłożone przez Skarb Państwa zgodnie
z dyspozycją art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku
(DZ.U. Nr 167, poz. 1398). Tym samym każda ze stron winna ponieść koszty
w wysokości 1.650,30 zł (3.300,60 zł/2). Z uwagi na to, iż w toku postępowania wnioskodawca uiścił zaliczki, które nie zostały w całości rozliczone, Sąd wskazał, iż kwotę 1.200,00 zł należy pobrać w następujący sposób: kwotę 500,00 zł z zaliczki uiszczonej przez wnioskodawcę w dniu 30 października 2017 roku i zaksięgowanej pod pozycją 500022746382, zaś kwotę 700,00 zł z zaliczki uiszczonej przez wnioskodawcę w dniu 24 października 2017 roku i zaksięgowanej pod pozycją 500022531445;
Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji.