Sygn. akt I C 184/20
Powód Syndyk masy upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od Pozwanego O. M. kwoty 3.003,78 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu ( pozew – k. 1-3).
Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2019 roku przekazał sprawę do Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie ( postanowienie – k. 3v).
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie nakazem zapłaty z dnia 27 listopada 2019 roku nakazał Pozwanemu aby zapłacił na rzecz Powoda kwotę 3.003,78 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniósł w tymże terminie sprzeciw ( nakaz zapłaty – k. 25).
Pozwany O. M. wniósł sprzeciw od wyżej opisanego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości oraz wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu ( sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 30-32).
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2017 roku, sygn. akt X GU 403/17 ogłosił upadłość (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. ( postanowienie – k. 10).
(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z siedzibą w W. dnia 13 kwietnia 2017 roku przelała na rachunek bankowy O. M. kwotę 3.003,78 zł tytułem wynagrodzenia za marzec 2017 roku. O. M. przeznaczył wskazaną kwotę na zaspokojenie bieżących potrzeb ( potwierdzenie przelewu – k. 15, k. 33, k. 34, pismo – k. 35-38, decyzja – k. 39).
Syndyk masy upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. pismami z dnia 19 grudnia 2017 roku i 5 grudnia 2018 roku wezwał O. M. do zwrotu kwoty 3.003,78 zł. Wcześniej O. M. nie miał świadomości obowiązku zwrotu wskazanej kwoty ( pismo – k. 16-19, k. 20-22, k. 35-38).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, bowiem zostały one sporządzone w prawidłowej formie, przez uprawnione osoby, zaś ich wiarygodność ani autentyczność nie były kwestionowane przez strony postępowania, również Sąd nie znalazł ku temu podstaw.
Sąd na podstawie art. 217 § 3 k.p.c. (który znajduje zastosowanie w przedmiotowej sprawie na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 3) ustawy z dnia 4 lipca 2019 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2019 r., poz. 1469 ze zm.) pominął wniosek dowodowy z zeznań świadka J. K., albowiem okoliczności sprawy zostały dostatecznie wyjaśnione. Zauważyć należy, że świadek miał zostać przesłuchany na okoliczność braku świadomości u Pozwanego nieprawidłowości wypłaconego wynagrodzenia oraz uzyskania informacji o obowiązku zwrotu kwoty dnia 19 grudnia 2017 roku. Z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy wynika bowiem jednoznacznie, że kwota, której zwrotu dochodzi Powód stanowiła wynagrodzenie za pracę, zaś ani termin jej uiszczenia ani tytuł przelewu nie różniły się istotnie od wynagrodzenia wypłaconego w miesiącu poprzednim ( k. 15, k. 33, k. 34). Ponadto Pozwany został wezwany do zwrotu przedmiotowej kwoty pismem z dnia 19 grudnia 2017 roku ( k. 16), na co O. M. zwracał uwagę w pismach kierowanych do Syndyka i Sędziego komisarza ( k. 35-37), a żadne okoliczności nie wskazują, że mógł być świadomy nieprawidłowości w wypłaceniu wynagrodzenia przed wskazaną datą.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 148 1 § 1 k.p.c. sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne.
Zdaniem Sądu, przeprowadzenie rozprawy w niniejszej sprawie nie było konieczne, bowiem okoliczności sprawy nie budzą wątpliwości, zatem zasadnym było skierowanie sprawy na posiedzenie niejawne celem wydania wyroku.
Zgodnie z art. 75 § 1 Pr.up. z dniem ogłoszenia upadłości upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego do masy upadłości i rozporządzania nim, zaś czynności prawne upadłego dotyczące mienia wchodzącego do masy upadłości są nieważne (art. 77 § 1 Pr.up.).
Syndyk masy upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z siedzibą w W. domaga się zwrotu od O. M. kwoty 3.003,78 zł uiszczonej tytułem wynagrodzenia dzień po ogłoszeniu upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z siedzibą w W. na rachunek bankowy Pozwanego. Zdaniem Sądu, żądanie zwrotu wskazanej kwoty nie jest zasadne, albowiem obowiązek zwrotu wygasa, jeżeli korzyść została zużyta w ten sposób, że brak wzbogacenia, chyba że osoba, która korzyść uzyskała powinna liczyć się z obowiązkiem jej zwrotu (art. 409 k.c. zw. z art. 410 § 2 k.c. w zw. z art. 300 k.p.), przy czym zakres obowiązku zwrotu wzbogacenia – w szczególności w stosunkach pracowniczych – nie może być interpretowany w sposób rozszerzający (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 1999 r., I PKN 78/99). Biorąc pod uwagę, że O. M. otrzymał wynagrodzenie za pracę, zaś sposób jego zapłaty nie różnił się znacząco od wynagrodzenia otrzymanego w miesiącu poprzednim uznać należy, iż Pozwany mógł pozostawać w usprawiedliwionym przekonaniu, że wynagrodzenie zostało wypłacone zasadnie i zgodnie z prawem (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2001 r., I PKN 408/00). Żądanie zwrotu wynagrodzenia może zatem być uzasadnione jedynie wtedy, gdy pracownik miał świadomość nienależności świadczenia, a zatem w sytuacji, gdyby możliwe było przypisanie mu złej wiary (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2007 r., II PK 138/06), a zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na poczynienie ustaleń, które obalałyby domniemanie dobrej wiary Pozwanego (por. art. 7 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Zgodnie z art. 411 pkt 1) k.c. nie można żądać zwrotu świadczenia jeżeli spełniający świadczenie wiedział, że nie był do świadczenia zobowiązany, chyba że spełnienie świadczenia nastąpiło (…) w wykonaniu nieważnej czynności prawnej. Powołany przepis – co do zasady – nie wyłącza możliwości żądania zwrotu świadczenia wypłaconego po ogłoszeniu upadłości. Jednak w ocenie Sądu, obowiązek zwrotu nie powstaje, jeżeli szczególne okoliczności sprawy przemawiają za przyjęciem, że spełnienie świadczenia było zgodne z zasadami współżycia społecznego, a żądanie zwrotu sprzeciwiałoby się poczuciu sprawiedliwości (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 2015 r., II CSK 412/14; R. Trzaskowski, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, red. J. Gudowski, Lex 2018, uwagi do art. 411, pkt 11). W konsekwencji, nie jest wyłączona odmowa zwrotu świadczenia – uzyskanego po ogłoszeniu upadłości – jeżeli spełnienie świadczenia czyniło zadość zasadom współżycia społecznego, tj. zgodnie z art. 411 pkt 2) k.c. (zob. część motywacyjna wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2004 r., sygn. IV CSK 684/13 i wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2016 r., II CSK 333/15). Zdaniem Sądu, świadczenie polegające na uiszczeniu wynagrodzenia za pracę, które zostało wypłacone dzień po ogłoszeniu upadłości, w sytuacji gdy termin oraz sposób jego zapłaty nie odbiegają znacznie od wynagrodzenia uiszczonego w miesiącu poprzedzającym, jest spełnieniem świadczenia, które czyni zadość zasadom współżycia społecznego, a zatem żądanie jego zwrotu od pracownika przez Syndyka masy upadłości nie jest uzasadnione. W konsekwencji, powództwo jako niezasadne podlegało oddaleniu.
odpis wyroku wraz z pisemnym uzasadnieniem doręczyć Pełnomocnikowi Powoda adw. B. T..