Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 kwietnia 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z urzędu wstrzymał A. Z., wypłatę renty rodzinnej, od 1.04.2020 r. W uzasadnieniu decyzji, wskazano, iż minął okres, na jaki, renta została przyznana.

/ decyzja k. 204 akt ZUS/

Następnie, decyzją z tego samego dnia (14 kwietnia 2020 r.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 2.04.2020 r. odmówił A. Z. prawa do wypłaty renty rodzinnej od 1.04.2020 r. na podstawie art. 68 ust. 1 pkt. 2 i ust. 2 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 53).

W uzasadnieniu powyższego stanowiska, wskazano, iż zgodnie z zaświadczeniem wystawionym przez Politechnikę (...) w dniu 30.08.2019 r, termin ukończenia przez A. Z. studiów przypadał na 31.10.2019 r. W dniu 10.10.2019 r ww. uczelnia wystawiła zaświadczenie informujące, że dnia 03.10.2019 r. tj. przed osiągnięciem wieku 25 lat ubezpieczony został skierowany na powtarzanie 3 semestru, a zatem decyzją z dnia 17.10.2019 r. ustalono prawo do wypłaty renty rodzinnej do 31.12.2019 r.

Następnie decyzją z dnia 10.02.2020 r. ustalono prawo wypłaty renty rodzinnej do 31.03.2020 r. W dniu 02.04.2020 r. wnioskodawca złożył zaświadczenie, w którym Politechnika (...) poinformowała, że dnia 27.02.2020 r. ubezpieczony został ponownie skierowany na powtarzanie 3 semestru. Konsekwencji A. Z. ukończył 25 lat życia dniu 30.12.2019 r. będąc na ostatnim roku studiów, który będzie jeszcze raz powtarzał. Wobec powyższego brak podstaw do wypłaty renty rodzinnej od 01.04.2020 r.

/ decyzja k. 209 akt ZUS/

W dniu 26.05.2020 r. odwołania od obu powyższych decyzji wniósł A. Z. domagając się ich zmiany poprzez przyznanie prawa i wznowienie wypłaty renty rodzinnej od dnia 1.04.2020 do 31.10.2020 r. zasądzenia naliczenia i wypłaty odsetek poczynając od dnia 26 kwietnia 2020 r. oraz stwierdzenie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania prawidłowej decyzji o świadczenie rentowe zgodnie z art.118 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zw. z art. 85 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W uzasadnieniu swego stanowiska odwołujący podniósł iż w dniu 2 kwietnia 2020 r. za pośrednictwem poczty złożył w organie rentowym zaświadczenie z Politechniki (...) z dnia 10.03.2020 r. wskazujące iż do dnia 30.10.2020 r. powinien zakończyć naukę na studiach stacjonarnych II stopnia w Wydziale Fizyki, (...) i Matematyki Stosowanej. Nadto podniósł iż zgodnie z uchwałą nr 6/2019 r. Senatu Politechniki (...) z dnia 24.04.2019 r. Regulamin studiów na Politechnice (...) można dwukrotnie przedłużyć termin obrony pracy dyplomowej i zachować prawa studenta. Tym samym brak było podstaw do wstrzymania wypłaty i pozbawienia go prawa do renty rodzinnej. W konsekwencji organ rentowy ponosi pełna odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania prawidłowych decyzji i wypłacić mu zaległe odsetki zgodnie z art. 118 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz art. 85 ustawy o systemie.

/ odwołanie k. 3-4 akt VIII U 1285/20 oraz 3-4 akt. VIII U 1286/20

W odpowiedziach na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie, podnosząc argumenty tożsame z tymi co w zaskarżonych decyzjach.

/odpowiedzi na odwołania k. 17 akt VIII U 1285/20 oraz k. 17 akt. VIII U 1286/20

Zarządzeniem z dnia 24 czerwca 2020 r. połączono sprawy z obu odwołań celem łącznego rozpoznania pod sygn. VIII U 1285/20

/ zarządzenie k 19 akt VIII U 1286/20/

Na rozprawie w dniu 7 września 2020 r., poprzedzającej wydanie wyroku strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska procesowe.

/ protokół z rozprawy z dnia 7.09.2020 r. 00:01:11 -00:01:21/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca A. Z. urodził się (...) W dniu (...) ukończył 25 lat życia

/bezsporne/

Decyzją z dnia 12 lipca 2006 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Ł. przyznał na rzecz małoletniego A. Z. rentę rodzinną po zmarłym ojcu od 5.05.2006 r. tj. od dnia śmierci ojca do 31.12.2010 r.

/decyzja – k. 84 akt ZUS/

Następnie kolejnymi decyzjami organ rentowy przedłużał wnioskodawcy wypłatę renty rodzinnej z uwagi na kontynuowanie nauki. Rentę wypłacał do 31 .03. 2015 r. Organ rentowy pouczał w decyzjach, że w przypadku przerwania nauki, zmiany lub podjęcia zatrudnienia uprawniony ma obowiązek natychmiast powiadomić organ rentowy.

/bezsporne/

Zgodnie z zaświadczeniem wystawionym przez Politechnikę (...) w dniu 30.08.2019 r, termin ukończenia przez A. Z. studiów stacjonarnych magisterskich drugiego stopnia na Wydziale Fizyki (...), (...) i Matematyki stosowanej na kierunku informatyka przypadał na 31.10.2019 r. Wnioskodawca był wówczas studentem 2 roku studiów semestru 3.

/ zaświadczenie k. 192 akt ZUS /

W dniu 10.10.2019 r ww. uczelnia wystawiła zaświadczenie informujące, że dnia 03.10.2019 r. tj. przed osiągnięciem wieku 25 lat ubezpieczony został skierowany na powtarzanie 3 semestru.

/ zaświadczenie k. 195 akt ZUS/

W konsekwencji powyższego decyzją z dnia 17.10.2019 r. organ rentowy ustalił wnioskodawcy prawo do wypłaty renty rodzinnej do 31.12.2019 r. pod warunkiem nauki.

Termin płatności świadczenia ustalono na 25 dzień każdego następnego miesiąca.

/Decyzja k. 196 akt ZUS/

Wnioskiem z dnia 31.01.2020 r. wnioskodawca wniósł o dalszą wypłatę renty rodzinnej w związku z kontynuowaniem nauki.

/ wniosek k. 200 akt ZUS/

Do wniosku zostało załączone zaświadczenie uczelni z dnia 17.12. 2019 r. zgodnie z którym w dniu 3.10.2019 r. tj. przed osiągnięciem wieku 25 lat ubezpieczony został skierowany na powtarzanie 3 semestru.

/ zaświadczenie k. 201 akt ZUS/

Następnie decyzją z dnia 10.02.2020 r. ustalono prawo wypłaty renty rodzinnej do 31.03.2020 r.

/decyzja k. 202 akt ZUS/

W dniu 02.04.2020 r. wnioskodawca wystąpił o dalszą wypłatę renty załączając zaświadczenie z dnia 10 marca 2020 r., w którym Politechnika (...) poinformowała, że dnia 27.02.2020 r. ubezpieczony został ponownie skierowany na powtarzanie 3 semestru. W zaświadczeniu wskazano iż student powinien zakończyć naukę 31.10.2020 r.

/ wniosek. k.206 zaświadczenie k. 207/

W tym stanie rzeczy w dniu 14.04.2020 r. wydano obie zaskarżone decyzje.

/ decyzja k. 204 akt ZUS, decyzja k. 209 akt ZUS/

Z wydanego w toku procesu zaświadczenia politechniki (...) z dnia 8.09.2020 r. wynika, iż A. Z., jest studentem: Wydziału Fizyki (...), (...) i Matematyki Stosowanej. Forma studiów: studia stacjonarne. Poziom kształcenia: studia drugiego stopnia. Kierunek studiów: informatyka. Specjalność: (...) and (...). Rok studiów: 2. Student rozpoczął naukę dnia: 2018-02-26. Nauka trwa: 1,5 roku. Student powinien zakończyć naukę: 31-10-2020. Dnia 2020-02-27 został skierowany na powtarzanie 3 semestru. Dodatkowo w zaświadczeniu wskazano, iż 30.12.2019 r. student był na ostatnim (trzecim) semestrze studiów, wszystkie przedmioty zostały zaliczone, do ukończenia pozostała praca dyplomowa; pierwsze powtarzanie semestru dyplomowego: 03.10.2019 r.; drugie powtarzanie semestru dyplomowego: 27.02.2020 r. Wskazano, iż student zachowuje prawa studenckie do dnia egzaminu dyplomowego, którego termin nie został jeszcze wyznaczony.

/ zaświadczenie k. 30/

Zgodnie z § 24 ust. 1 uchwały Nr 6/2019 Senatu Politechniki (...) z dnia 24 kwietnia 2019r. Regulamin Studiów w Politechnice (...): Student ostatniego roku studiów, który nie spełnił warunków uzyskania zaliczenia ostatniego roku studiów, ale łącznie spełnił następujące warunki:

1) nie przekroczył limitu dopuszczalnych braków punktowych, o których mowa w § 21 ust. 5 pkt. 2, z wyłączeniem punktów przypisanych pracy dyplomowej oraz

2) uzyskał zaliczenia ze wszystkich powtarzanych przedmiotów oraz

3) wywiązał się ze wszystkich dodatkowych warunków, o których mowa w § 21 ust. 7 i 8, może na własny wniosek zostać skierowany na powtarzanie ostatniego semestru studiów.

2. Skierowanie na powtarzanie ostatniego semestru studiów oznacza ustalenie nowego terminu złożenia pracy dyplomowej, zgodnie z terminami obligatoryjnymi, o których mowa w § 9 ust. 3.

3. Powtarzanie ostatniego semestru studiów może zostać przyznane tylko dwukrotnie w danym toku studiów.

6. Student ostatniego roku studiów. który nie spełnił warunków uzyskania zaliczenia ostatniego roku studiów wyłącznie w rezu1tacie niezłożenia pracy dyplomowej może ubiegać się o wyznaczenie nowego terminu złożenia pracy dyplomowej. Student składa do prodziekana pisemny wniosek o przedłużenie terminu złożenia pracy wraz z opinią promotora pracy najpóźniej przed upływem obowiązującego go terminu złożenia pracy dyplomowej. Nowy termin złożenia pracy dyplomowej nie może przekroczyć najbliższego terminu obligatoryjnego złożenia pracy dyplomowej o którym mowa w § 9 ust. 3

7. Zgodę na zmianę terminu złożenia pracy dyplomowej w przypadkach określonych w ust. 6 powyżej można uzyskać dwukrotnie w okresie trwania studiów na danym poziomie i programie studiów.

8. Łączna liczba zmian terminu złożenia pracy dyplomowej w przypadkach określonych w ust. 2 i 6 powyżej na danym poziomie i programie studiów jest ograniczona do dwóch "( ...).

/ regulamin studiów k. 7-15/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 53), dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia.

Ustawodawca przyjmuje zatem, że z zakończeniem granicy wiekowej 25 lat prawo do renty rodzinnej ustaje bez względu na okres, jaki pozostał do zakończenia nauki w szkole, jeżeli jest ona odbywana w szkole nie będącej szkołą wyższą. Wyjątek – w odniesieniu do odbywania studiów w szkole wyższej – ustanowiony został w art. 68 ust. 2 ustawy, dopuszczając dalsze, maksymalne przedłużenie okresu pobierania renty rodzinnej przez dziecko, które osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, do zakończenia tego ostatniego roku studiów.

Ustawa nie definiuje pojęcia „ostatniego roku studiów” co w oczywisty sposób rodzi wątpliwości interpretacyjne przy stosowaniu cytowanego przepisu. W orzecznictwie Sądu Najwyższego panuje jednak zgoda co do tego, iż regulacja zawarta w ust. 2 art. 68 stanowi szczególną regulację normatywną nie poddającą się wykładni rozszerzającej także przez pryzmat zasad współżycia społecznego, które mogłyby wpływać na stosowanie lub wykładnię imperatywnych przepisów prawa ubezpieczeń społecznych jedynie wówczas, gdyby taka zależność wynikała z konkretnej regulacji tego prawa, co w rozpoznawanej sprawie nie ma miejsca i oznacza to prawo do przedłużonej ochrony ubezpieczeniowej, której termin końcowy wyznacza data zakończenia tego konkretnego (ostatniego) roku akademickiego studiów w szkole wyższej na którym uprawniony ukończył 25 lat życia. O sposobie zaś określania ostatniego roku studiów wyższych nie decyduje wykładnia art. 68 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach, ale odpowiednie postanowienia regulaminu studiów obowiązującego w konkretnej szkole wyższej. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 października 2003 r., II UK 138/03, OSNP 2004/15/271. Sąd Najwyższy stwierdził także, że ustalenie daty, w której dziecko pobierające rentę rodzinną było na ostatnim roku studiów następuje na podstawie wpisu na ostatni rok studiów dokonanego na podstawie regulaminu obowiązującego daną uczelnię. W regulaminie określa się również indywidualny tok studiów, w którym daty rozpoczęcia i ukończenia poszczególnych semestrów i lat studiów nie muszą zbiegać się z datami obowiązującymi ogół studentów. W każdym wypadku regulamin uczelni decyduje o tym, na którym roku studiów studiuje dany student /por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2006 r. sygn. I UK 265/05, opubl: Prawo Pracy rok 2006, Nr 7-8, str. 53; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2007 r. sygn. II UK 15/07, opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 2008, Nr 19-20, poz. 295, str. 841; a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19 czerwca 2006 r. sygn. III AUa 487/06, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 2009, Nr 1, str. 77/ I UK 219/17 - postanowienie SN - Izba Pracy z dnia 20-03-2018/

Podnieść należy, że ani przepisy ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 20 lipca 2018 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 85) ani żadne inne przepisy dotyczące szkolnictwa wyższego nie regulują kwestii momentu uzyskania statusu studenta wyższego roku. Kwestia organizacji studiów nie została uregulowana w ww. ustawie, lecz pozostawiona została w gestii uczelni wyższych poprzez uchwalenie regulaminu studiów przez samą uczelnię (art. 75 i 76).

Należy także wskazać, że prawo do przedłużonej ochrony ubezpieczeniowej przysługuje do zakończenia tego konkretnego (ostatniego) roku studiów, na którym uprawniony ukończył 25 lat życia, a nie do ukończenia studiów wyższych bez względu na wiek, skoro okres przedłużenia nie został wyznaczony przez wskazanie innej granicy wiekowej, niż ukończenie 25 lat życia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 12 czerwca 2015 r., III AUa 1177/14, Lex nr 1755194).

Nie należy też tracić z pola widzenia przepisy o rencie rodzinnej nie uzależniają prawa do tego świadczenia od systematyczności nauki, jej pozytywnych rezultatów, ewentualnego powtarzania semestrów. Jedyny warunek to kontynuowanie nauki i ograniczenie wiekowe. Omawiany przepis powinien być zatem wykładany zgodnie z jasnym i niebudzącym wątpliwości brzmieniem nieróżnicującym przyczyn przedłużenia się czasu studiów. /III AUa 490/18 - wyrok SA Wrocław z dnia 13-11-2018/

Zawarte w art. 68 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) sformułowanie „będąc na ostatnim roku studiów” odnosi się do faktycznego ostatniego roku pobierania nauki w szkole, czy na uczelni, a nie odnosi się ono do roku akademickiego od października do czerwca. /III AUa 296/13 - wyrok SA Katowice z dnia 13-11-2013/

Przenosząc rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że zgodnie z regulaminem studiów Politechniki (...) jak i w świetle wystawionych przez nią zaświadczeń z dnia 10 .03.2020 r. oraz z dnia 8.09.2020 r. ubezpieczony występując o prawo do renty rodzinnej za na dalszy okres w dniu 2.04.2020 jak i w chwili ukończenia przez niego wieku 25 lat – 30.12.2019 r. by studentem ostatniego roku podjętych przez siebie studiów przy czym co niesporne dwukrotnie w dniach 03.10.2019 r.; 27.02.2020 r. ubezpieczony został skierowany na powtarzanie 3 semestru. Wskazana okoliczność nie wiązała się jednak z powtarzaniem ostatniego roku studiów wszystkie przedmioty zostały zaliczone w terminie lecz wyłącznie z powtarzaniem semestru dyplomowego z uwagi na konieczność ukończenia pracy dyplomowej. Ubezpieczony będąc studentem ostatniego roku kolejno dwukrotnie korzystał z przywileju wyznaczonego statutem uczelni odroczenia terminu przedłożenia pracy dyplomowej w związku z tym do przewidywanego terminu zakończenia nauki tj. dnia 31-10-2020 bądź złożenia egzaminu dyplomowego zachowywał wszystkie prawa studenckie.

Oznacza to, że skarżący wbrew zapatrywaniu organu rentowego ukończył 25 lat na ostatnim roku studiów, który w świetle statutu uczelni i przedstawionych przez niego zaświadczeń z uwagi na dopuszczalne powtarzanie 3 semestru – przedłużenie terminu do złożenia pracy dyplomowej - miał trwać do 31-10-2020.

Tym samym, zachodziły podstawy do przedłużenia wypłaty renty rodzinnej dla ubezpieczonego i przyznania mu prawa do świadczenia. W konsekwencji, zaskarżone decyzje, wbrew stanowisku organu rentowego, należy uznać za nieprawidłowe.

Mając na względzie powyższe, okoliczności Sąd Okręgowy, na postawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 w sentencji wyroku.

W myśl art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2020 poz 266) jeżeli zakład - w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie z art. 118 ust. 1 i 1a ustawy emerytalnej organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120. W razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Przez wyjaśnienie „ostatniej niezbędnej okoliczności” z art. 118 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych należy rozumieć wyjaśnienie ostatniej okoliczności koniecznej do ustalenia samego istnienia prawa wnioskodawcy do świadczenia. Wyjaśnienie okoliczności niezbędnej do wydania decyzji oznacza dokonanie czynności mającej na celu ustalenie stanu faktycznego, czyli przeprowadzenie dowodów i ich ocenę. Zawarte w art. 85 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych określenie: „nie ustalił prawa do świadczenia” oznacza zarówno niewydajnie w terminie decyzji przyznającej świadczenie, jak i wydanie decyzji odmawiającej przyznania świadczenia, mimo spełnienia warunków jego uzyskania. Do wyłączenia odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie w terminie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji nie jest wystarczające wykazanie, że organ rentowy nie ponosi winy w powstaniu opóźnienia. Wydanie przez organ rentowy, niezgodnej z prawem, decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, zwłaszcza, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia, oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można było mu zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa. Wówczas, gdy organ rentowy w chwili wydania zaskarżonej decyzji miał wszystkie potrzebne dane pozwalające na wydanie decyzji zgodnej z prawem, a po stronie ubezpieczonego, nie występował obowiązek wykazania żadnych innych okoliczności, uzasadniających jego wniosek, to dla odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie w terminie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji nie mogą mieć znaczenia okoliczności, dotyczące przebiegu postępowania sądowego, zwłaszcza, gdy w tym postępowaniu nie ustalono żadnych nowych przesłanek wypłaty świadczenia, których wykazanie ciążyło na ubezpieczonym, a które nie były znane (nie mogły być znane) organowi rentowemu. / por III AUa 886/18 - wyrok SA Lublin z dnia 08-05-2019/

Niewłaściwa wykładnia przepisów prawa nie stanowi okoliczności, za które organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności w rozumieniu art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS. /III AUa 254/18 - wyrok SA Wrocław z dnia 30-05-2018/ Ponadto wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia, w sytuacji gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, zwłaszcza gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia, oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można było mu zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa./III AUa 119/18 - wyrok SA Białystok z dnia 17-04-2018/

W ocenie Sądu Okręgowego, na gruncie rozpoznawanej sprawy, organ rentowy ponosi odpowiedzialność za brak wydania decyzji, zgodnej z prawem, w przepisanym do tego terminie. Organ rentowy wydając zaskarżone decyzje dysponował zaświadczeniem uczelni poświadczającym termin zakończenia ostatniego roku studiów wnioskodawcy. Mając jakiekolwiek wątpliwości, w tym przedmiocie, mógł żądać przedłożenia, przez wnioskodawcę, dodatkowych dowodów czy wyjaśnień, czego jednak, nie uczynił. Przeprowadzone w toku procesu postepowanie potwierdziło iż w przypadku ubezpieczonego termin zakończenia nauki był zbieżny z terminem zakończenia ostatniego roku studiów ,czego organ rentowy, choć miał taką możliwość, nie ustalił. Powyższe, zaś, rzutuje na zasadność żądań wnioskodawcy w przedmiocie prawa do odsetek.

W stosunkach, opartych na prawie ubezpieczeń społecznych, odsetki od opóźnionego świadczenia, uregulowane są, na potrzeby tego prawa, wyczerpująco ( art. 85 ustawy o systemie), bez możliwości odwoływania się - poza określeniem wysokości odsetek - do przepisów prawa cywilnego. Odsetki należą się za czas opóźnienia, tj. poczynając od dnia wymagalności długu, a kończąc na dniu jego zapłaty. Na ten zamknięty okres składają się poszczególne dni opóźnienia, a należność z tytułu odsetek narasta sukcesywnie, podwyższa się bowiem z każdym dniem o stosowną kwotę pieniężną. /III AUa 435/16 - wyrok SA Szczecin z dnia 24-05-2017/

Z tych też względów, Sąd Okręgowy w punkcie 2 sentencji wyroku ustalił odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności do wydania decyzji i przyznał A. Z. prawo do wypłaty odsetek ustawowych od dnia 26 kwietnia 2020 r. tj od dnia następnego od dnia wymagalności świadczenia.

J.L.