Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2020 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Leszek Dąbek

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2020 r. w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...)im. F. S. w G.

przeciwko J. M.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej

z dnia 26 września 2019 r., sygn. akt I C 235/19

1.  zmienić zaskarżony wyrok:

a)  w punkcie 2, w ten sposób, że oprócz zasądzonego w punkcie 1 wyroku świadczenia dodatkowo zasądzić od pozwanej J. M. na rzecz powódki (...) im. F. S. w G. kwotę 2364,89 zł (dwa tysiące trzysta sześćdziesiąt cztery złote i osiemdziesiąt dziewięć groszy) z umownymi odsetkami w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 3 października 2018 roku do dnia zapłaty;

b)  w punkcie 3, o tyle, że oprócz zasądzonego w wyroku świadczenia dodatkowo zasądzić od pozwanej J. M. na rzecz powódki (...) im. F. S. w G. kwotę 479 zł (czterysta siedemdziesiąt dziewięć złotych) z tytułu zwrotu kosztów procesu;

2.  zasądzić od pozwanej J. M. na rzecz powódki (...) im. F. S. w G. kwotę 650 zł (sześćset pięćdziesiąt złotych) z tytułu zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Ca 954/18

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej w wyroku z dnia 26 09 2019r. zasądził od pozwanej J. M. na rzez powódki (...)im. F. S. w G. kwotę 7.549,86zł

z umownymi odsetkami w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie od dnia 3 10 2018r., oddalił powództwo w pozostałej części i orzekł o ko-sztach procesu.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia przywołał regulację: art. 720 § 1 k.c. Dokonał oceny ustalonego stanu faktycznego i w jej ramach stwierdził, że „pożyczka została przyznana pozwanej na jej wniosek na warunkach określonych umową i regulaminem z którymi pozwana się zapoznała, składając stosowne oświadczenie”, „nie dopatrzył się naruszeń umowy odnośnie kosztów prowizji i odsetek”. Ocenił, że postanowienia umowy stron dotyczące tych kwestii „nie stanowiły klauzul abuzywnych

w rozumieniu art. 285 ¹ § 1 k.c.” i poza żądaniem zasądzenia od pozwanej

na rzecz powódki kwoty 2.364,89zł z tytułu zwrotu kosztów ubezpieczenia, uznał powództwo za uzasadnione. Oceniając zasadność powództwa w tej ostatniej części wskazał, że ubezpieczenie osobowe nie jest umową związaną bezpośrednio z umową pożyczki i w istocie nie stanowi ono zabezpieczenie spłaty pożyczki, gdyż nie pokrywa ryzyka spłaty kredytu i jest ono wypłacane tylko w razie śmierci, ewentualnie poważnej choroby pożyczkobiorcy.

Nie gwarantuje pożyczającemu, że pożyczkobiorca będzie spłacał raty

i nie motywuje go do wywiązania się z umowy, a wręcz przeciwnie narzucając klientowi wysokie koszty ubezpieczenia naraża go na niemożność wywiązania się ze zaciągniętego zobowiązania. Porównanie całkowitej kwoty pożyczki i kwoty składki ubezpieczeniowej wskazuje, że ta ostatnia stanowić miała ukryty zysk pożyczkodawcy, zwłaszcza, że nie przedstawił on żadnych dokumentów pozwalających ustalić jak została wyliczona składka, a brak informacji, czy została ona ustalona przez zakład ubezpieczeń, czy też samodzielnie przez stronę powodową. Ocenił, że podanych przyczyn „zapisy umowy dotyczące ubezpieczenia na kwotę 2.364,89zł uwzględniając zapisy umowy stanowią klauzule abuzywne i zarzut naruszenia art. 5 k.c. jest w tym przypadku zasadny” i uznał w tej części powództwo za bezzasadne.

O odsetkach orzekał w oparciu o regulację art. 481 k.c. a o kosztach procesu stosując regulację art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c.

Orzeczenie zaskarżyła powódka(...)im. F. S. w G. w części oddalającej powództwo oraz orzekającej o kosztach procesu, która wnosił o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa.

Zarzucił, że przy ferowaniu wyroku naruszono wskazane w apelacji regulacje prawne prawa cywilnego-materialnego oraz procesowego w sposób w niej podany.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Ustalenia składające się na podstawę faktyczną orzeczenia mają podstawę w informacjach zawartych we wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku źródłach dowodowych, których ocena jest logiczna

i mieści w granicach swobodnej oceny dowodów

Z tych też względów Sąd odwoławczy przyjął ze własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.

Dokonana przez Sąd Rejonowy ocena prawna ustalonego stanu faktycznego w swym zasadniczym zarysie - dotyczącym zawarcia przez strony umowy, jej zakwalifikowania oraz wykonania - jest prawidłowa i Sąd odwoławczy w tej części ją podziela (orzecz. SN z dn. 26 04 1935r. III C 473/34, ZB. Urz. 1935r. nr 12, poz. 496).

Natomiast wadliwa jest dokonana przez Sąd pierwszej instancji ocena prawna dotycząca zasadności powództwa w części żądania zwrotu skarżącej przez pozwaną poniesionych przez skarżąca kosztów ubezpieczenia.

Ich poniesieni przez skarżącą oraz ich wysokość nie było kwestionowane w toku postępowania.

Były to zatem okoliczności bezsporna pomiędzy stronami i jako takie

nie wymagały one dowodu (art. 230 k.p.c.).

Słusznie Sąd Rejonowy ocenił, że „ubezpieczenie osobowe nie jest umową związaną bezpośrednio z umową pożyczki”, gdyż nie ma ono wpływu na zakres uprawnień i obowiązku stron tej umowy.

Stanowi ono jednak zabezpieczenie jej realizacji przez pożyczkobiorcę albo jego spadkodawców w przypadku choroby pożyczkobiorcy lub jego śmierci (wystąpienie tych zdarzeń powoduje, że w wykonaniu umowy ubezpieczenia pozyskane zostaną środki finansowe, z których mogą zostać zaspokojone nie zapłacone przez pożyczkobiorcę należności z umowy pożyczki).

Jest ono zatem funkcjonalnie powiązane z tą umowy, co miało szczególnie znaczenie w niniejszej sprawie, gdyż pozwana nie udzieliła powódce żadnego innego zabezpieczenia oraz co należy podkreślić zostało zaakceptowane przez pozwaną przy zawarciu umowy, a udzielenie zabezpieczenie było sukcesywnie realizowane w czasie umowy (ubezpieczyciel ponosił ryzyko śmierci lub ochrony pozwanej).

Z podanych względów nie kształtują one praw pozwanej i jej obowiązków w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i nie naruszają one rażąco jej interesów w rozumieniu regulacji art. 385 ¹ § 1 k.c.

Wiążą one zatem strony, a równocześnie – w świetle regulacji art. 5 k.c. - brak jest podstaw do przyjęcia, iż dochodzenie przez powódkę na ich podstawie roszczeń, jest sprzeczne z ich społeczno-gospodarczym przeznaczeniem i zasadami współżycia społecznego.

Wyłącza to zastosowanie tych regulacji prawnych w niniejszej sprawie,

co nie zostało uwzględnione przy ferowaniu zaskarżonego wyroku.

Czyni to apelacje uzasadnioną i prowadziło do jego zmiany przez uwzględnienie w tej części powództwa, a w konsekwencji tego do zmiany zawartego w nim orzeczenia o kosztach procesu

Reasumując, wyrok w zaskarżonej części jest wadliwy i dlatego apelację jako uzasadnioną uwzględniono orzekając jak w sentencji w oparciu

o regulację art. 386 § 1 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosując regulację ar. 98 § 1 i 3 k.p.c. biorąc pod uwagę, że pozwana w całości uległa w tym postępowaniu i powinna zwrócić powódce poniesione przez nią w tym postępowaniu koszty (opłaty od apelacji w wysokości 200zł oraz zastępstwa procesowego w kwocie 450zł, łącznie 650zł).

SSO Leszek Dąbek