Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 415/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Braniewie z 14 września 2020r. w spr. II K 46/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

K. Ś. (1)

niekaralność oskarżonego

czyn przypisany oskarżonemu z art. 178a§1kk

Informacja z KRK

k.124

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Informacja z KRK

dowód został sporządzony przez organ/osobę do tego uprawnioną, nie był kwestionowany przez strony, stąd zasługuje na wiarygodność

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

obrazy/naruszenia przepisów postępowania:

- art. 182§1kpk w zw. z art. 186§1 kpk,

- art. 7 kpk

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- nie doszło do naruszenia art. 182§1kpk w zw. z art. 186§1 kpk

W niniejszej sprawie zeznania obciążające oskarżonego w postępowaniu przygotowawczym złożyła żona oskarżonego, która na rozprawie odmówiła składania zeznań. Sąd I instancji słusznie nie uwzględnił dowodu z zeznań żony oskarżonego. Przy czym nie można się zgodzić ze skarżącą, że skorzystanie z zeznań policjantki M. T., która uczestniczyła w interwencji zainicjowanej wezwaniem żony oskarżonego, a w zeznaniach opisała zdarzenie od skierowania jej na interwencję do zakończenia interwencji, to doprowadziło do naruszenia ww przepisów.

Stawiając taki zarzut skarżąca zacytowała fragment z uzasadnienia wyroku SN o treści „wyrażenie zeznania obejmują swoim zakresem znaczeniowym każdą, niemającą charakteru prywatnego treść wypowiedzi osoby uprawnionej do odmowy składania zeznań przekazaną organowi postępowania wykonującego z udziałem takiego świadka czynności procesowe czy pozaprocesowe a następnie przez ten organ zrelacjonowaną”, podając, że pochodzi on z wyroku SN z 21 marca 2013r. w spr. III KK 268/12. Jednak analiza całego uzasadnienia tego wyroku SN z 21 marca 2013r. w spr. III KK 268/12 oraz stanu w tamtej sprawie wskazuje, że można z niego wywieść, stosując go do realiów omawianej sprawy, wniosek iż nie doszło w niniejszej sprawie do obrazy art. 186§1kpk. Zaznaczono w nim bowiem, że art. 186§1kpk nie ustanawia bezwzględnego zakazu przeprowadzania dowodu, co do treści informacji przekazywanych innym osobom przez świadka korzystającego następnie z prawa do odmowy zeznań. Podkreślono, że dopuszczalne jest także przesłuchanie policjantów, którzy znaleźli się na miejscu popełnienia przestępstwa w ramach interwencji lub mieli inny kontakt ze świadkiem, np. w związku z wykonywaniem pozaprocesowych czynności służbowych zaś informacje przekazywane były przez daną osobę w sposób spontaniczny (por. postanowienie SN z 1 września 2003 r., V KK 12/03, LEX nr 80708). Podkreślono, że zakaz wykorzystywania jako środka dowodowego zeznań policjanta obejmuje także przypadek, w którym pierwotnie określone informacje zostały przekazane policjantowi w sposób spontaniczny i nie na potrzeby postępowania karnego, następnie jednak policjant ten ponownie odbierał od świadka informacje wykonując czynności procesowe.

Przenosząc powyższe w realia omawianej sprawy należy zaś zaznaczyć, że to żona oskarżonego wezwała policję na interwencję, nastąpiło to z jej inicjatywy i w zawiadomieniu i po przyjeździe policji spontanicznie opisała jazdę męża pojazdem po spożyciu alkoholu i jego powrót do domu. W interwencji uczestniczyła zaś świadek M. T. i opisała w swoich zeznaniach m.in. te okoliczności po to by opis interwencji był pełny, skoro zawierał też spontanicznie przekazane dane od żony świadka i skoro to żona świadka zawiadomiła policję i udzielała informacji po przyjeździe policji. Natomiast żonę oskarżonego przesłuchał w charakterze świadka i odebrał od niej zeznania już inny, nie uczestniczący w interwencji policjant tj. J. S., a postępowanie przygotowawcze prowadził policjant K. K.. Sama zaś M. T., poza czynnościami podjętymi w ramach interwencji, nie miała udziału/kontaktu z prowadzonym postępowaniem przygotowawczym.

A wobec powyższego można było skorzystać, bez naruszania art. 186§1kpk, z relacji M. T. odtwarzającej zachowanie i wypowiedzi żony oskarżonego na potrzeby opisu przeprowadzonej interwencji i w oparciu o dowód z zeznań M. T., który zawierał opis spontanicznych relacji K. Ś., czynić ustalenia faktyczne w sprawie.

Trzeba podkreślić, że względna przyczyna odwoławcza z art. 438 pkt. 2 kpk dot. obrazy przepisów postępowania, ale tylko takiej jeżeli mogła mieć ona wpływ na treść orzeczenia. A w omawianej sprawie nawet gdyby odrzucić zeznania M. T. odnoszące się do relacji żony oskarżonego wypowiedzianej spontanicznie podczas interwencji jako naruszające art. 186§1kpk, to i tak pozostały materiał dowodowy, w tym zeznania M. T. dot. innych okoliczności interwencji w powiązaniu z wynikami badania oskarżonego i opinią biegłego lekarza, to były wystarczające do skazania K. Ś. za czyn z art. 178a§1kk. Ewentualne więc naruszenie art. 186§1kpk nie miałoby wpływu na treść orzeczenia.

- nie doszło do naruszenia art. 7 kpk

Dowody przeprowadzone w sprawie, poza wyjaśnieniami oskarżonego, to stanowiły logiczną, nawzajem uzupełniająca się całość, która oceniana przez pryzmat prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego dawała podstawę do ustalenia, że oskarżony prowadził pojazd w stanie nietrzeźwym. Po zawiadomieniu, w dniu 01.01.2020r. o godz. 19.15 do miejsca zamieszkania oskarżonego przybył patrol policji, na podwórku ujawniono samochód z ciepłą maską (co wynika z zeznań policjantki M. T. z rozprawy gdy złożyła bardziej szczegółowe zeznania niż w postępowaniu przygotowawczym i co słusznie zinterpretował sąd I instancji jako okoliczność wskazującą na to, że oskarżony tuż przed przyjazdem policji kierował pojazdem) , a w domu oskarżonego pod wpływem alkoholu, którego badanie wykazało o godz. 20:00-0,66 mg/l, o godz. 20:02-0,69 mg/l o godz. 20:31-0,61 mg/l i o godz. 21:01-0,60 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Mimo twierdzeń oskarżonego iż wypił alkohol po tym jak prowadził pojazd a przed przyjazdem policji i podania przez niego do protokołu badania, że wypił 1 litr piwa, to biegły lekarz w opinii słusznie zakwestionował te twierdzenia jako niewiarygodne. Uwzględniając dane podane do protokołu badania (gdzie oskarżony podał wzrost i masę ciała a także że nie choruje) biegły obliczył, że gdyby oskarżony spożył 1 litr piwa o godz. 18.30 lub o godz. 19:30 (a więc uwzględnił obie podane godziny domniemanego spożycia alkoholu) to miałby w chwili badania 0,91 promila alkoholu w wydychanym powietrzu, a tymczasem pomiar wykazał 0,66 mg/-0,69 mg/l co odpowiada ok.1,46 promila a więc wartościom wyraźnie wyższym niż wynikającym z wersji oskarżonego. Należy też zauważyć, że skoro oskarżony do protokołu badania podał, że nie choruje, to biegły nie miał podstaw by w opinii uwzględniać stan choroby oskarżonego, a opinię wydał w oparciu o wiadomości specjalne dot. obliczania stanu po spożyciu alkoholu z wykorzystaniem wzoru wskazanego w opinii, opinię tą należycie umotywował, stąd opinia ta zasługiwała na jej uwzględnienie.

Powołanie się zaś dopiero w apelacji przez obrońcę, przy zarzucie obrazy art. 7 kpk na tle oceny dowodu z opinii biegłego lekarza, na to, że oskarżony choruje i zażywa leki, ale bez podania nazw leków oraz informacji czy oskarżony zażywał je w dniu zdarzenia, co powoduje gołosłowność tego zarzutu, to nie mogło doprowadzić do podważenia wiarygodności opinii biegłego lekarza. Trzeba też zaznaczyć, że-wbrew zarzutowi z apelacji iż opinia biegłego dot. okoliczności irrelewantnych- to biegły w pkt. 1 opinii wyliczył stan nietrzeźwości oskarżonego na godz. 19:15, a wobec tego obrońca nie mógł podważać tej opinii powołując się na to, że opinia ograniczała się wyłącznie do zbadania ilości alkoholu już po domniemanym prowadzeniu przez oskarżonego samochodu w stanie nietrzeźwości. Natomiast na tle informacji od oskarżonego o podjętej terapii uzależnień przekazanej dopiero przy przesłuchaniu w charakterze podejrzanego, to wywołano opinię biegłych psychiatrów, ale uznali oni, że w chwili czynu K.Ś. posiadał w pełni zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania postępowaniem, że nie zachodzą warunki z art. 31 kk.

Nie można było też podważyć wiarygodności zeznań M. T. tylko z tego powodu, że dopiero na rozprawie opisała ona, że maska pojazdu oskarżonego była ciepła. Zeznania złożone na rozprawie przez ta świadek były zdecydowanie obszerniejsze niż te z postępowania przygotowawczego i wobec tego zawierały więcej szczegółów, co można logicznie wyjaśnić tym, że świadek na rozprawie dokładniej niż wcześnie opisała przebieg interwencji. Ponadto sam oskarżony przyznawał, że kierował wcześniej pojazdem, co wpisuje się w informację świadka o ciepłej masce samochodu.

Nie można zgodzić się z obrońcą by istniały podstaw do dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego. Mimo iż podawał on konsekwentnie, że alkohol wypił dopiero po tym jak kierował, to należy zwrócić uwagę na to, że jego wersję co do czasu spożycia alkoholu zakwestionowała opinia biegłego lekarza a nadto że oskarżony zmieniał swoje relacje dot. ilości i jakości spożytego alkoholu. Do protokołu badania podał, że wypił 1 litr piwa, a gdy opinia biegłego lekarza zakwestionowała to by po wypiciu 1 litra piwa o godz. 18.30 czy 19.30 oskarżony w czasie badania miał powyżej 0,6 mg/l tj. ok.1,4 promila alkoholu w wydychanym powietrzu, bo biegły uznał, że spożycie 1 litra piwa mogło spowodować poziom alkoholu do wartości 0,91 promila, to oskarżony zmienił na rozprawie swoje relacje. W pierwszych wyjaśnieniach bowiem podał, że wypił piwo, kilka piw, a na rozprawie podał że pił i wódkę i piwo. A zmiana jego wyjaśnień w odniesieniu do takiej ważkiej kwestii jak ilość i rodzaj spożytego alkoholu to powodowała, że relacji oskarżonego nie można było uznać za wiarygodny dowód, tym bardziej, że były one odosobnione, niekonsekwentne i sprzeczne z innymi dowodami w sprawie.

Słusznie też sąd I instancji zdyskwalifikował wiarygodność wyjaśnień oskarżonego wywodząc, że nielogiczna jest jego wersja z której wynikałoby szybkie spożycie alkoholu (takiego sformułowania użył sam oskarżony w dodatkowych wyjaśnieniach z k. 75) przed przyjazdem policji. Oskarżony w wyjaśnieniach nie przedstawił racjonalnego powodu dla którego miałby wówczas szybko tj. w krótkim okresie czasu, bo od powrotu z trasy do przybycia policji, gdy maska samochodu była jeszcze ciepła, spożyć alkohol, ogólnie odwołał się do „nerwów” sytuacji pomiędzy nim a żoną, bez określenia o jaką sytuację chodziło. Dywagacje więc obrony, że miałoby to wynikać ze stresu (przy czym i obrońca nie wskazała przyczyny stresu i to takiego który byłby powodem szybkiego spożycia alkoholu przez oskarżonego i to w takiej ilości by osiągnąć wynik ponad 0,6 mg/l) czy choroby oskarżonego (gdy do protokołu badania oskarżony podał, że nie choruje) czy zażywanych leków (gdy ani obrońca ani oskarżony nie podali by oskarżony miał zażywać jakieś leki, nie mówiąc już o braku podania nazw leków) jako niepoparte innymi dowodami nie mogły być uwzględnione. A wobec tego nie można było z przyczyn wskazanych w apelacji, uznać wniosków sądu I instancji -wysuniętych na podstawie oceny wyjaśnień oskarżonego i innych dowodów w kontekście doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania-co do niewiarygodności twierdzeń oskarżonego o szybkim spożyciu alkoholu przed przyjazdem policji, za nieuprawnione. A tym samym nie było podstaw by uznać, że wyjaśnienia oskarżonego są zgodne z prawdą.

Dlatego subiektywne przekonanie skarżącego obrońcy o konieczności uniewinnienia oskarżonego w oparciu o wybrane dowody czy okoliczności przytoczone w apelacji, w sytuacji, gdy tok rozumowania sądu I instancji przy ocenie wszystkich dowodów nie był sprzeczny ze wskazaniami doświadczenia życiowego, prawidłami logiki, czy zasadami wiedzy, nie mogło doprowadzić do przyjęcia zarzucanej obrazy art. 7 kpk.

Wniosek

o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn dla których nie uwzględniono zarzutu obrazy/naruszenia przepisów postępowania

Lp.

Zarzut

2.

błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie można było, ze wskazanych wyżej powodów, uwzględnić zarzutów obrońcy oskarżonego z apelacji co do naruszenia przepisów postępowania, które miałyby wpływ na treść wyroku. Wymowa zaś dowodów słusznie uznanych przez sąd I instancji za wiarygodne w postaci zeznań M. T. opisującej interwencję policji na tle zgłoszenia o prowadzeniu pojazdu przez nietrzeźwego kierowcę S., protokołów badania oskarżonego i opinii biegłego lekarza, to stanowiła spójną, logiczną całość w oparciu o którą można było ustalić, że oskarżony popełnił przypisany mu czyn polegający na kierowaniem pojazdem w stanie nietrzeźwości. Argument obrony, że nastąpiło to wyłącznie w oparciu o okoliczność wynikającą z zeznań policjantki, iż maska pojazdu była ciepła, w sytuacji, gdy sąd I instancji uwzględnił też inne dowody i okoliczności, jest niezasadny. Sąd I instancji nie poczynił bowiem ustaleń faktycznych w sprawie tylko w oparciu o wniosek, że skoro maska samochodu była ciepła, to oskarżony prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości.

Jeszcze raz należy zauważyć, że biegły lekarz w opinii odniósł się do wersji oskarżonego wynikającej z protokołu badania (gdy treść tego protokołu nie była kwestionowana przez oskarżonego czy obrońcę) z której wynikało, że oskarżony podał, że spożył w dniu 01.01.2020r. o godz. 18:30 (w ocenie sądu odwoławczego zapis dot. godz. 18:30 jest wyraźny, nie został- jak to określiła obrońca w apelacji- „przemianowany” a i z zeznań M. T. wynika iż podana przez oskarżonego do protokołu badania godzina spożycia 1 litra piwa to 18:30) 1 litr piwa i że nie choruje i biegły na podstawie stosownych wyliczeń ocenił, że spożycie 1 litra piwa nie mogło doprowadzić do wyników powyżej 0,6 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu u oskarżonego od godz. 20:00. Bowiem spożycie 1 litra piwa (gdzie zawartość alkoholu wynosi 6%) mogło u oskarżonego o określonym wzroście i wadze doprowadzić do wartości 0,91 promila (niezależnie od tego czy piwo miałby spożywać o godz. 18:30 czy o godz. 19:30) czyli około 0,43 mg/l w wydychanym powietrzu, a nie wyższej, którą stwierdzono badaniami przeprowadzonymi od godz. 20:00. I dlatego biegły wersję podaną przez oskarżonego do protokołu badania o spożyciu 1 litra piwa uznał słusznie za nieprawdopodobną. Natomiast zmienione wyjaśnienia oskarżonego z rozprawy, w których podał, że pił piwo i wódkę, nie mogły być potraktowane jako wiarygodne skoro zawierały okoliczność nową i w sytuacji gdy oskarżony nie podał racjonalnych powodów dla których wcześniej mówił tylko o spożyciu piwa i dlatego nie mogły stanowić podstawy ustaleń faktycznych w sprawie.

Co zaś do uwag obrony co do godziny czynu, to godz. 19:15 wynikała z notatki i zeznań policjantki , co w powiązaniu z ujawnieniem ciepłej maski samochodu potwierdzało to, że oskarżony kierował pojazdem chwilę wcześniej. Stąd przyjęcie godz. 19:15 w tezie zleconej opinii nie miało charakteru arbitralnego, tylko wynikało z ujawnionych okoliczności sprawy, a odniesienie się do tej godziny w opinii biegłego nie mogło doprowadzić do zakwestionowania wniosków z opinii i ustaleń sądu I instancji poczynionych przy wykorzystaniu tych wniosków.

Analiza zarzutów z apelacji i ich uzasadnienie w konfrontacji z wymową wszystkich zgromadzonych dowodów i wynikających z nich okoliczności wskazuje więc na niezasadność argumentów obrony, że oceny i wnioski dokonane przez sąd I instancji nie odpowiadają zasadom logicznego rozumowania i że doszło do błędnych ustaleń faktycznych w sprawie.

Stąd zarzuty z apelacji należało potraktować tylko w kategorii polemiki z prawidłowymi ustaleniami sądu orzekającego.

Wniosek

o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn dla których nie uwzględniono zarzutów obrazy/naruszenia przepisów postępowania i błędu w ustaleniach faktycznych

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

cały zaskarżony wyrok

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z przyczyn dla których nie uwzględniono zarzutów obrazy/naruszenia przepisów postępowania i błędu w ustaleniach faktycznych, a także nie było powodów do korekty opisu i kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu czy zmiany zastosowanej odpłaty karnej: w postaci wolnościowej kary ograniczenia wolności (przy wyborze i wymiarze której uwzględniono stan nietrzeźwości oskarżonego, brak stałego zatrudnienia, jego dotychczasową niekaralność), zakazu prowadzenia pojazdów (na okres minimalny okres wynikający z art. 42§2kk) czy świadczenia pieniężnego (w minimalnej wysokości wynikającej z art. 43a§2kk)

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt. II

z powodu nieuwzględnienia apelacji wniesionej wyłącznie przez obrońcę oskarżonego, to kosztami za postępowanie przed sądem II instancji obciążono oskarżonego (art. 636§1kpk), przy czym z uwagi na wysokość dochodów osiąganych z prac dorywczych i konieczność zapłacenia świadczenia pieniężnego, to zwolniono oskarżonego od opłaty (art. 624§1kpk w zw.z art. 17 ustawy 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych)

7.  PODPIS