Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 208/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

H. O. (1)

oskarżoną uznano za winną tego, że w nieustalonym dniu w okresie od 31 października 2017 roku do dnia 30 listopada 2017 roku w nieustalonym miejscu, w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu użycia za autentyczny podrobiła podpisy męża B. O. (1) o treści (...) na stronie 1 umowy sprzedaży numer (...)zawartej pomiędzy Spółdzielnią (...) a (...) oraz na dokumencie deklaracji wekslowej, stanowiącej porozumienie stron umowy w zakresie wypełnienia weksla własnego in blanco, który do tej umowy nigdy nie został wystawiony tj. przestępstwa z art. 270 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 8 grudnia 2016 roku została zawarta umowa o sprzedaży nr (...) pomiędzy Spółdzielnią (...)" a (...). Dla zabezpieczenia umowy B. O. (1) wystawił weksel własny in blanco oraz podpisał deklarację wekslową regulującą warunki do wypełnienia weksla. Umowa została zrealizowana i rozliczona, ale weksel własny wystawiony do tej umowy nie został B. O. (1) zwrócony.

W dniu 31 października 2017 roku przedstawiciel Producentów (...) J. W. (1) udał się do B. O. (1) celem podpisania kolejnej umowy ale B. O. nie stawił się na umówione spotkanie. Po powrocie do siedziby firmy w B. J. W. (1) przesłał pocztą B. O. (1) dokumenty: umowę nr (...), weksel własny in blanco oraz deklarację wekslową. B. O. (2) miał je podpisać i odesłać. Po pewnym czasie do J. W. (1) wróciły: umowa nr (...) podpisana wyłączenie na stronie pierwszej (...) oraz deklaracja wekslowa podpisana (...). Weksel in blanco podpisany nie został. Wówczas J. W. (1) dołączył do umowy (...) weksel własny wystawiony przez B. O. (1) do umowy (...) i umowę skierował do realizacji. Uznał, że brak podpisu pod umową nie stanowi przeszkody do jej realizacji.

B. O. (1) nie zapłacił za dostarczony towar. Producenci (...)wypełnili weksel własny wg deklaracji podpisanej do umowy nr (...) i w dniu 5 lutego 2019 roku wezwali B. O. (1) do jego wykupu. W dniu 13 lutego 2019 roku B. O. (1) zawiadomił prokuraturę o możliwości popełnienia przestępstwa poprzez wykorzystanie weksla in blanco niezgodnie z wolą wystawcy. W zawiadomieniu podał, iż 31.10.2017 roku zawarł ponowną umowę z wierzycielem ale nie była ona zabezpieczona wekslem ani nie zawierała deklaracji wekslowej, a wykorzystano jego weksel wystawiony do wykonanej umowy nr (...). W dniu 28 marca 2019 roku Sąd Rejonowy w Tarnowie wydał nakaz zapłaty na podstawie weksla. Postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2019 roku wstrzymano wykonalność nakazu zapłaty.

W pisemnej opinii z dni 14.10.2014 roku biegły z zakresu ekspertyzy pisma ręcznego stwierdził, że podpis (...) na stronie 1 umowy nr (...) oraz deklaracji wekslowej z dnia 30 października 2017 roku nie zostały nakreślone przez B. O. (1), a nakreśliła je H. O. (1). Treść tej opinii nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Wyrokiem z dnia 3 lutego 2020 roku Sąd Rejonowy w Tarnowie w sprawie VGC 554/19 uchylił w całości nakaz zapłaty z dnia 28 marca 2019 roku i zasadził od pozwanego B. O. (3) na rzecz Spółdzielni (...) kwotę 68.500,30 zł wraz z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 14 lutego 2019 roku do dnia zapłaty. Wyrok ten nie jest prawomocny.

dokumenty: umowa nr (...), deklaracja wekslowa, umowa sprzedaży nr (...), deklaracja wekslowa, faktury , weksel własny wypełniony , wezwanie do wykupu weksla nakaz zapłaty , notatka służbowa J. W., opinia biegłego z zakresu ekspertyzy pisma ręcznego , odpis wyroku

k. 20, 21, 26-27, 56, 59, 61, 54 , 195-122, 272-273

wyjaśnienia oskarżonej H. O. (1)

k. 293-294

zeznanie świadka J. W. (1)

k. 295-296

zeznanie świadka P. G.

k. 296-297

zeznanie świadka M. G.

k. 297-298

1.1.2.

H. O. (1)

oskarżoną uznano za winną tego, że w dniu 9 lipca 2019 roku w R., woj. (...), podczas przesłuchania w charakterze świadka, po uprzednim pouczeniu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań oraz o prawie wynikającym z treści art. 183 k.p.k., z obawy przed grożącą jej odpowiedzialnością karną za popełnienie przestępstw polegających na podrobieniu dokumentów, złożyła nieprawdziwe zeznania stanowiące dowód w postępowaniu Prokuratury Rejonowej w Brzesku o sygn. PR Ds. 824.2019.D oświadczając, że nie popisywała umowy numer (...) z dnia 31.10.2017 roku pomiędzy Spółdzielnią (...) a (...) ani deklaracji wekslowej z dnia 31.10.2017 roku, a dokument w/w umowy podpisał jej mąż B. O. (1) tj. za winną przestępstwa z art. 233 § 1a k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 9 lipca 2019 roku H. O. (1) została przesłuchana w charakterze świadka w Komendzie Powiatowej Policji w R. do sprawy prowadzonej przez Prokuraturę Rejonową w Brzesku o sygn. PR Ds. 824.2019.D.

Przed przesłuchaniem została uprzedzona o odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy zgodnie z art. 233 § 1 k.k. oraz pouczona o treści art. 183 k.k.

H. O. (1) zeznała wówczas, że umowę nr (...) podpisał jej mąż, ona nie była przy tym obecna, nie wie jakie dokumenty wówczas mąż podpisywał, że w szczególności czy podpisał deklarację wekslową. Zeznała iż nie podpisywała umowy nr (...) ani deklaracji wekslowej do tej umowy. Na pytanie przesłuchującego, czy wie o jaką deklarację wekslową z 2017 roku chodzi i czy widziała taką deklarację zeznała, że nie wie o jaką deklarację wekslową chodzi, nie widziała tej deklaracji.

protokół przesłuchania z dnia 9 lipca 2019 roku

k. 105-106

wyjaśnienia oskarżonej

k. 293-294

1.1.3.

B. O. (1)

oskarżonego uznano za winnego tego, że w dniu 9 lipca 2019 roku w R., woj. (...) , podczas przesłuchania w charakterze świadka w Komendzie Powiatowej Policji w R. po uprzednim pouczeniu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, złożył nieprawdziwe zeznania stanowiące dowód w postępowaniu Prokuratury Rejonowej w Brzesku o sygn. PR Ds. 824.2019.D co do okoliczności zawarcia i podpisania umowy numer (...) z dnia 31.10.2017 roku pomiędzy Spółdzielnią (...) a (...) oraz deklaracji wekslowej do tej umowy, a w szczególności oświadczając że podpisał w/w umowę w D. w kurniku w obecności swojego syna K. O., a dokumenty te, które nie zawierały deklaracji wekslowej, osobiście przywiózł mu J. W. (1) – przedstawiciel Spółdzielni (...) i wskazał mu miejsce do podpisu, po ich podpisaniu zabrał ze sobą,

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 9 lipca 2019 roku B. O. (3) został przesłuchany w charakterze świadka w Komendzie Powiatowej Policji w R. do sprawy prowadzonej przez Prokuraturę Rejonową w Brzesku o sygn. PR Ds. 824.2019.D.

Przed przesłuchaniem został uprzedzony o odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy zgodnie z art. 233 § 1 k.k. oraz pouczony o treści art. 183 k.k.

B. O. (1) zeznał wówczas, że to on osobiście podpisał umowę nr (...) w D., w kurniku, w obecności syna K. O. oraz J. W. (1) , że dokument ten przywiózł J. W. (1) oraz że do tej umowy nie było weksla i deklaracji wekslowej. Umowę podpisał w miejscu wskazanym mu przez J. W. (1). Nadto zeznał, iż pierwszy raz o dokumencie deklaracji wekslowej do tej umowy dowiedział się gdy otrzymał odpis nakazu zapłaty. Stwierdził, że nie prowadził żadnych rozmów telefonicznych z przedstawicielami Producentów (...)na temat wykorzystania weksla in blanco z poprzedniej umowy do zabezpieczenia umowy nr (...).

protokół przesłuchania z dnia 9 lipca 2019 roku

k. 128-129

wyjaśnienia oskarżonego

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

H. O. (1)

Zarzut I

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Brak dowodu na okoliczność, że oskarżona dokonała sfałszowania dokumentu o jakim mowa w treści art. 310 k.k.

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

wyjaśnienia oskarżonej H. O. (1)

wyjaśnieniom oskarżonej sąd nie dał wiary bo są one niespójne. Oskarżona twierdzi, że podpisała wyłącznie umowę za męża na jego prośbę, ale nie podpisywała deklaracji wekslowej. Jednocześnie twierdzi, iż nie jest na 100 procent pewna że ten dokument podpisała bo nie pamięta okoliczności jego podpisania, a dalej mówi że jest pewna iż umowę podpisała, a deklarację nie. Jednocześnie oskarżona nie kwestionuje opinii biegłego, który bez żadnych wątpliwości wskazał, iż ona nakreśliła podpisy (...) pod oboma dokumentami. W ocenie sądu wyjaśnienia oskarżonej nie są szczere.

zeznanie świadka J. W. (1)

zeznaniom świadka sąd daje wiarę poza stwierdzeniem, iż świadek kontaktował się telefonicznie z B. O. celem ustalenia możliwości skorzystania z weksla wystawionego do uprzedniej umowy. Sąd nie daje temu wiary ponieważ po pierwsze okoliczność, iż B. O. nie podpisał deklaracji wekslowej wskazuje iż nie był on zainteresowany zabezpieczeniem tej umowy, po wtóre świadek ma bardzo luźny stosunek do wymogów dokumentów i przepisów prawa np. uznał za podpisaną umową nr (...), a w rzeczywistości ona podpisana nie była - świadek to wiedział, ale uznał za okoliczność nieistotną, po trzecie z zeznań świadka M. G. wynika iż faktycznie kilka razy zdarzyło się, że w ich działalności wykorzystali weksle wystawione do uprzednich umów dla zabezpieczenia kolejnych ale wyglądało to w ten sposób, że stronie weksel zwracali i strona wydawała im ponownie ten sam weksel, podpisując deklarację wekslową. Trudno przyjąć by J. W. nie wiedział o tak obowiązującej procedurze. W ocenie sądu bardziej prawdopodobne jest to, że procedury tej nie dopełnił, a gdy się zorientował, że skierował do wykonania umowę niezabezpieczoną i niepodpisaną to sporządził notatkę potwierdzającą rzekomo odbytą rozmowę. Trudno też przyjąć by w trakcie takiej rozmowy nie ujawnił się fakt, że świadek dysponuje podpisaną deklaracją wekslową.

W pozostałym zakresie zeznania świadka są potwierdzone treścią dokumentów.

zeznanie świadka P. G.

sąd dał wiarę zeznaniom świadka, są one potwierdzone treścią zeznań świadka W. oraz treścią dokumentów

zeznanie świadka M. G.

sąd dał wiarę zeznaniom świadka, są one potwierdzone treścią zeznań świadka W. oraz treścią dokumentów

1.1.2

protokół przesłuchania z dnia 9 lipca 2019 roku

sąd dał wiarę treści dokumentu - jego treść nie była kwestionowana

faktycznie na str. 1 protokołu przesłuchania świadka H. O. (2) policjant nie zaznaczył żadnego pola w druku pouczenia , ale protokół przesłuchania rozpoczyna się zapisem "uprzedzona o odpowiedzialności karnej za zeznawanie nieprawdy lub zatajenie prawdy art. 233 par. 1 k.k. Pouczona o treści art. 183 k.p.k. Treść pouczeń zrozumiałem". W ocenie sądu taki zapis świadczy o tym, że świadka faktycznie pouczono o treści tych przepisów, nadto świadek potwierdził to podpisem. Została więc pouczona o obowiązku mówienia prawdy, grożącej odpowiedzialności oraz o tzw. prawie do milczenia polegającym na możliwości zatajenia prawdy w warunkach art. 183 k.p.k.

wyjaśnienia oskarżonej H. O. (1)

w zakresie w jakim oskarżona odnosi się do zarzutu składania fałszywych zeznań sąd też jej wiary nie daje. Oskarżona twierdzi, iż w R. na policji zeznała że dokumenty za męża podpisała - co w świetle treści protokołu nie jest prawdą. Twierdzi, że dokumentów o jakie policja pytała jej nie okazano i ona nie widziała o co chodzi - co też nie jest prawdą. Owszem z treści protokołu przesłuchania świadka wynika, że dokumentów jej nie okazywano, ale oskarżona sama stwierdziła, że nie podpisywała umowy i deklaracji do umowy nr (...), a następnie na pytanie przesłuchującego czy wie o jaką deklarację chodzi oświadczyła, że nie wie bo nie w widziała tj deklaracji. Oczywiście, że oskarżona ją widziała skoro własnoręcznie złożyła na niej podpis. W ocenie sądu świadek wówczas dokładnie wiedziała o co chodzi, dlatego podała iż umowę nr (...) podpisywał osobiście jej mżą a ona nie wie jakie dokumenty do niej podpisał. Świadek nie chciała ujawnić okoliczności, które wprost wskazywałyby, iż to ona jest sprawcą przestępstwa.

1.1.3

protokół przesłuchania z dnia 9 lipca 2019 roku

sąd dał wiarę treści dokumentu - jego treść nie była kwestionowana

wyjaśnienia oskarżonego

sąd nie dał im wiary. Są one niespójne i nielogiczne. Jasne w wyjaśnieniu oskarżonego jest jedynie to, że nie zgadza się on z tą częścią zarzutu z jakiej wynika iż przeprowadził z p. W. rozmowę telefoniczną i zezwolił na wykorzystanie weksla przy kolejnej umowie. W pozostałym zakresie trudno zrozumieć stanowisko oskarżonego, który mówi że się częściowo przyznaje, a jednocześnie twierdzi iż prawdą jest to że podpisał umowę w kurniku w obecności syna oraz że nie ma elementu zarzutu do którego się przyznaje.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☒

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

1.

H. O. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Sąd ustalił ponad wszelką wątpliwość, że oskarżona sfałszowała podpisy męża na dwóch dokumentach: na stronie 1 umowy sprzedaży numer (...) zawartej pomiędzy Spółdzielnią (...) a (...) oraz na deklaracji wekslowej. Oba te dokumenty to umowy, dlatego oskarżona wyczerpała znamiona dwu przestępstw z art. 270 § 1 k.k.

Deklaracja wekslowa nie jest dokumentem o jakim mowa w treści przepisu art. 310 § 1 k.k. Deklaracja wekslowa to porozumienie stron, umowa która określa w jakim czasie, w jaki sposób i na jakich warunkach remitent może wypełnić weksel własny in blanco. Deklaracja wekslowa by mieć znaczenie prawne musi towarzyszyć konkretnemu wekslowi in blanco. To weksel własny jest papierem wartościowym sporządzonym w formie ściśle określonej przez prawo wekslowe zawierający bezwarunkowe przyrzeczenie wystawcy zapłacenia określonej sumy pieniężnej we wskazanym miejscu i czasie oskarżonej osobie i stwarzający bezwarunkową odpowiedzialność osób pod nim podpisanych. Weksel in blanco to weksel własny niepełny, prawo jego wypełnienia przysługuje remitentowi w razie spełnienia warunków określonych pomiędzy stronami, a warunki te określa umowa oraz deklaracja wekslowa. Sam dokument deklaracji wekslowej nie jest dokumentem uprawniającym kogokolwiek do otrzymania sumy pieniężnej.

W realiach tej sprawy nie ulega wątpliwości, że H. O. (1) nie sfałszowała podpisu męża na wekslu własnym in blanco (mimo iż taki dokument do podpisu przez stronę umowy też został przesłany), a jedynie na deklaracji wekslowej do której weksel nigdy nie zorał wystawiony. Bezspornym jest bowiem również to, że do umowy nr (...) weksel wystawiony nie został.

Pokrzywdzony w sposób nieuprawniony i niezgodny z przepisami prawa wykorzystał blankiet weksla in blanco wystawionego przez B. O. (1) do umowy nr (...) w ten sposób, że wypełnił go zgodnie z umową - deklaracją wekslową na której podpis sfałszowała H. O. (2) i usiłował, ale na podstawie tak wypełnionego weksla a nie samej deklaracji, uzyskać tytuł egzekucyjny. Sąd cywilny uznał jednak, iż weksel został wypełniony bezpodstawnie, zobowiązanie wekslowe nie powstało i ostatecznie podstawą do zasadzenia żądanej przez pokrzywdzonego kwoty stała się faktura.

☒

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

2.

H. O. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

sąd ustalił, że 9 lipca 2019 roku H. O. (2) została przesłuchana w charakterze świadka w postępowaniu karnym, którego celem było ustalenie kto jest sprawcą przestępstwa polegającego na sfałszowaniu podpisów B. O. (1) na dokumentach. Postępowanie karne toczyło się wówczas w fazie in rem, dopiero po przesłuchaniu H. O. zarządzono badanie grafologiczne jej pisma i w rezultacie uzyskano wiedzę, iż to ona sfałszowała podpisy męża na obu dokumentach. H. O. (1) przesłuchiwana w charakterze świadka oczywiście wiedziała o tym, że podpisy pod kwestionowanymi dokumentami to ona złożyła, a ujawniając ten fakt dostarczyłaby organowi procesowemu dowodu na swoje sprawstwo. Treść jej zeznań wynikała więc z obawy o pociągniecie jej osoby do odpowiedzialności karnej. Została pouczona ( co wynika wprost z treści protokołu) o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań oraz o prawie do milczenia. Jako sprawca przestępstwa, przysłuchana w charakterze świadka, miała wyłącznie prawo do milczenia, nie prawo do kłamstwa. I dlatego wyczerpała znamiona przestępstwa z art. 233 § 1a k.k. - nie skorzystała z prawa do milczenia, ale zeznała nieprawdę.

Warto zauważyć, że do czasu wejścia w życie nowelizacji art. 233 k.k., dokonanej przez art. 7 pkt 13 ustawy z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.201 6.437), czyli do dnia 14 kwietnia 2016 r., w orzecznictwie przyjmowano, że nie może ponosić odpowiedzialności karnej za ten typ przestępstwa osoba, która została wprawdzie przesłuchana w charakterze świadka, ale z uwagi na fakt, że jest ona sprawcą czynu, powinna być przesłuchana w charakterze podejrzanego. I tak, w uchwale z dnia 20 czerwca 1991 r. (I KZP 12/91, OSNKW 1992/1011 ), Sąd Najwyższy podkreślił, że nie wolno przesłuchiwać oskarżonego w jego własnej sprawie w charakterze świadka. Z kolei w uchwale z dnia 26 kwietnia 2007 r. (I KZP 4/07, OSNKW 2007/6,poz. 4 5), dokonując zasadniczej wykładni ustawy, w odpowiedzi na pytanie prawne sądu, „czy os obie, której zachowanie jest przedmiotem postępowania przygotowawczego zakończonego w fazie in rem , przysługuje prawo do obrony w tym postępowaniu polegające na możliwości składania fałszywych zeznań na okoliczności tego zachowania, wyłączające odpowiedzialność karną z art. 233 § 1,czy też prawo do obrony na tym etapie postępowania karnego może być realizowane jedynie w wyniku skorzystania z uprawnienia określonego w art. 183 k.p.k.", Sąd Najwyższy stwierdził, że „nie ponosi odpowiedzialności karnej na k.p.k.", Sąd Najwyższy stwierdził, że „nie ponosi odpowiedzialności karnej na podstawie art. 233 § 1 k.k. osoba, która przesłuchana została w charakterze stawie art. 233 § 1 k.k. osoba, która przesłuchana została w charakterze świadka wbrew wynikającemu z art. 313 § 1 k.p.k. nakazowi przesłuchania jej jako świadka wbrew wynikającemu z art. 313 § 1 k.p.k. nakazowi przesłuchania jej jako podejrzanego". W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy słusznie zauważył, że podejrzanego". W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy słusznie zauważył, że prawo do obrony, wynikające z art. 42 ust. 2 Konstytucji RP, dotyczy wszystkich stadiów postępowania, a zawarty w tym przepisie zwrot: „każdy, przeciwko komu" stadiów postępowania, a zawarty w tym przepisie zwrot: „każdy, przeciwko komu" nie musi oznaczać, że prawo to przysługuje wyłącznie od fazy nie musi oznaczać, że prawo to przysługuje wyłącznie od fazy in personam postępowania przygotowawczego, albowiem proces karny posługuje się nie tylko pojęciem „podejrzany”, lecz także „osoba podejrzana”. Jeżeli więc konstytucyjne prawo do obrony dotyczy wszystkich stadiów postępowania, to prawo to powinno prawo do obrony dotyczy wszystkich stadiów postępowania, to prawo to powinno służyć również osobie faktycznie służyć również osobie faktycznie –– a nie tylko formalnie a nie tylko formalnie –– podejrzanej (por. por. krytyczna glosa do tej uchwały M. W., Wojskowy Przegląd Prawniczy krytyczna glosa do tej uchwały M. W., Wojskowy Przegląd Prawniczy (...), s. (...), s. 109).9). Wreszcie, w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2007 r. (I KZP Wreszcie, w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2007 r. (I KZP 26/07, 26/07, OSNKW 2007/10/7OSNKW 2007/10/71), Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że „nie 1), Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że „nie popełnia przestępstwa fałszywych zeznań (art. 233 § 1), kto umyślnie składa nieprawdziwe zeznania dotyczące okoliczności mających znaczenie dla realizacji nieprawdziwe zeznania dotyczące okoliczności mających znaczenie dla realizacji jego prawa do obrony (art. 6 k.p.k.)".

Taka interpretacja zagadnienia, wypracowana na gruncie ww. orzeczeń Sądu Najwyższego, pozwalała na zajęcie stanowiska o braku możliwości przypisania odpowiedzialności za przestępstwo określone w art. 233 k.k. osobie, która wprawdzie złożyła fałszywe zeznania w charakterze świadka, co do okoliczności mających znaczenie dla realizacji jej prawa do obrony, ale z uwagi na fakt, że jest sprawcą czynu, powinna była zostać przesłuchana w charakterze podejrzanego.

W uzasadnieniu postanowienia z dnia 15 stycznia 2020 roku Sąd Najwyższy (I Kzp 10/19) stwierdził, że wyżej wymienione poglądy zachowują swoją aktualność również po wejściu w życie w dniu 15 kwietnia 2016 roku przepisów w jakich znacząco przemodelowano przepis art. 233 k.k., dodając do niego m.in. § 1a („Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym, podlega karze [...]") oraz konsekwentnie modyfikując treść § 3). Ustawodawca wprowadził zasadę, zgodnie z którą świadek (niezależnie od tego, czy powinien uzyskać w danej sprawie status podejrzanego) ma prawo jedynie do milczenia.

☒

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

3.

B. O. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

sąd uznał iż oskarżony wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 233 § 1 k.k., ale z opisu czynu wyeliminował stwierdzenie „a nadto iż nie przeprowadził z J. W. (1) żadnej telefonicznej rozmowy co do kwestii związaniem z wykorzystaniem weksla zabezpieczającego umowę z 2016 roku”

okoliczność, iż taka rozmowa telefoniczna się odbyła nie została wykazana ponad wszelką wątpliwość, wynika ona wyłącznie z zeznań świadka W. i dokument przez niego sporządzonego, a tym sąd nie dał wiary z powodów przytoczonych wyżej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

H. O. (1)

1

sąd wymierzył karę grzywny w wysokości 200 stawek dziennych po 20 złotych każda

w ocenie sądu taka kara jest adekwatna i właściwa, uwzględnia rodzaj i charakter popełnionego przestępstwa i spełni cele kary

nie ma potrzeby wymierzania kary wyższej czy rodzajowo innej biorąc pod uwagę wiek, wykształcenie, dotychczasowy tryb życia oskarżonej

H. O. (1)

2

sąd wymierzył karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 20 złotych każda

w ocenie sądu taka kara jest adekwatna i właściwa, uwzględnia rodzaj i charakter popełnionego przestępstwa i spełni cele kary

nie ma potrzeby wymierzania kary wyższej czy rodzajowo innej biorąc pod uwagę wiek, wykształcenie, dotychczasowy tryb życia oskarżonej

B. O. (1)

3

sąd wymierzył karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 20 złotych każda

w ocenie sądu taka kara jest adekwatna i właściwa, uwzględnia rodzaj i charakter popełnionego przestępstwa i spełni cele kary

nie ma potrzeby wymierzania kary wyższej czy rodzajowo innej biorąc pod uwagę wiek, wykształcenie, dotychczasowy tryb życia oskarżonego

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

H. O. (1)

4

Sąd wymierzył karę łączną grzywny w wysokości 220 stawek dziennych w kwocie po 20 złotych każda stosując zasadę częściowej absorbcji kary, z uwagi na zbieżność czasową popełnionych przestępstw oraz fakt iż złożenie fałszywych zeznań było wynikiem, efektem wcześniejszego postępku oskarżonej

6.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

sąd zwolnił oskarżonych z obowiązku zapłaty koszów ponieważ są one niewielkie, oskarżeni są osobami zadłużonymi i Skarb Państwa poniósłby większe koszty egzekucji niż wysokość zwrotu

7.  Podpis

sędzia Danuta Kasprzyk