Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lipca 2021 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi Wydział I Cywilny w następującym składzie:

Przewodnicząca: Asesor sądowy Szymon Śniady

po rozpoznaniu w dniu 13 lipca 2021 roku w Łodzi

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. J.

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda M. J. kwotę 478 (czterysta siedemdziesiąt osiem) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 stycznia 2018 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda M. J. kwotę 137 (sto trzydzieści siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 81/21

UZASADNIENIE

Pozwem z 22 grudnia 2020 roku powód M. J. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej kwoty 478 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 stycznia 2018 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że na skutek zdarzenia szkodzącego, za które odpowiedzialność ponosi pozwany w związku z zawartą przez sprawcę umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, uszkodzeniu uległ należący do poszkodowanego pojazd toteż koniecznym był najem pojazdu zastępczego. W związku z umową najmu nr (...) przez okres 14 dni powód wystawił fakturę 3444 zł brutto. Następnie poszkodowany zawarł z powodem umowę cesji wierzytelności.

(pozew k.4-7, pełnomocnictwo k.8)

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi wydał 15 stycznia 2021 roku nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

(nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym k.46)

W przepisanym terminie pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, zaskarżając go w całości. Wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. W uzasadnieniu wskazał, że kwestionuje zarówno zastosowaną stawkę dobową najmu oraz czas jego trwania. Przyjmując odpowiedzialność za szkodę pozwany wypłacił bowiem adekwatną kwotę odszkodowania w kwocie 940,95 zł z uwagi na zweryfikowanie dobowej stawki do 85 zł netto. oraz okresu najmu właściwego w razie wystąpienia szkody całkowitej do 9 dni.

(sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym k.50-52, pełnomocnictwo k.53)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

28 listopada 2017 roku w Ł. około 11:24 na skrzyżowaniu ul. (...) i ul. (...) doszło do zdarzenia szkodzącego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ należący do poszkodowanych współwłaścicieli pojazdu marki H. o nr rej. (...) K. i S. F.. W czasie gdy kierujący pojazdem H. K. F. skręcał z ul. (...) w ul. (...) (droga z pierwszeństwem) podczas gdy jadący z naprzeciwka kierowca pojazdu marki V. (...) nie ustąpił pierwszeństwa, nie zatrzymał się i uderzył w prawy bok samochodu poszkodowanego. Na miejsce zdarzenia została wezwana Policja.

(nagranie ze zgłoszenia szkody – akta szkody na płycie CD k.60)

29 listopada 2017 roku S. F. upoważnił K. F. do bezgotówkowego wynajęcia pojazdu zastępczego od powoda na czas naprawy uszkodzonego w wyniku kolizji drogowej z 28 listopada 2017 roku pojazdu H. (...). Upoważnienie obejmowało również składanie wobec powoda oświadczeń niezbędnych do bezgotówkowego wynajęcia pojazdu zastępczego oraz złożenia oświadczenia o cesji wszelkich roszczeń wynikających z zawarcia umowy najmu samochodu zastępczego na czas naprawy tak aby powód samodzielnie mogła wystąpić do ubezpieczyciela sprawcy zdarzenia z roszczeniem o zwrot kosztów wynikających z umowy najmu.

(oświadczenie k.12)

K. F. zawarł 29 listopada 2017 roku z powodem prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...).PL M. J. umowę najmu pojazdu zastępczego O. (...) o nr rej. (...) po dobowej stawce najmu opiewającej na kwotę 200 zł netto. Wraz z umową powód przekazał ogólne warunki najmu.

(umowa najmu k.11, ogólne warunki najmu k.13)

Jednocześnie z zawarciem umowy najmu pojazdu zastępczego K. F. zawarł z powodem umowę cesji wierzytelności wynikającej ze szkody komunikacyjnej z 28 listopada 2017 roku polegającą na utracie możliwości korzystania z samochodu marki H. (...) o nr rej. (...) stanowiącego własność cedenta. 30 listopada 2017 roku powód poinformował pozwanego o cesji wierzytelności.

(umowa cesji k.18, korespondencja mailowa k.19)

13 grudnia 2017 roku powód, w związku z zakończeniem najmu pojazdu zastępczego, wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 3.444 zł brutto za najem pojazdu zastępczego klasy C przez 14 dni po dobowej stawce najmu 200 zł netto (246 zł brutto). Termin jej płatności oznaczono na 26 grudnia 2017 roku.

(faktura VAT k.16)

29 listopada 2017 roku dokonano telefonicznego zgłoszenia szkody, która została zarejestrowana pod numerem (...). W trakcie zgłoszenia konsultant pozwanego poinformował zgłaszającą szkodę osobę o możliwości zorganizowania pojazdu zastępczego we współpracy z wypożyczalnią partnerską. Zastrzegł prawo pozwanego do zweryfikowania kosztów wynajmowanego pojazdu do stawek dobowych stosowanych we współpracy z wypożyczalniami partnerskimi właściwymi dla klasy pojazdu tożsamej z pojazdem uszkodzonym. Wskazał, iż w razie chęci zorganizowania pojazdu zastępczego należy skontaktować się z pozwanym.

(nagranie ze zgłoszenia szkody – płyta CD k.41)

Na skutek przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego uznano powstałą w pojeździe szkodę za całkowitą. 4 grudnia 2017 roku pozwany dokonał wypłaty odszkodowania. 12 grudnia 2017 roku poszkodowany dokonał zwrotu pojazdu zastępczego.

(harmonogram likwidacji szkody k.37, potwierdzenie transakcji k.38, decyzja płatnicza k.39-40, zeznania świadków K. i S. F. – protokół rozprawy z 15 kwietnia 2021 roku k.75-76)

Uszkodzony pojazd należy do segmentu C, dla którego stosowana przez pozwanego stawka wynosi od 85 zł netto (104,55 zł brutto). Uszkodzony samochód był jedynym pojazdem, z którego poszkodowany mógł korzystać celem dojazdów do pracy i szkoły oraz załatwiania codziennych spraw toteż zmuszony był do najmu pojazdu zastępczego. Poszkodowany nie dysponować środkami na zakup innego pojazdu ani jego naprawę toteż oczekiwał z ich rozpoczęciem do chwili otrzymania odszkodowania od pozwanego. Po wypłacie środków poszkodowany dokonał naprawy uszkodzonego pojazdu.

(oświadczenie K. F. k.36, zeznania świadka K. F. – protokół rozprawy z 15 kwietnia 2021 roku k.75-76)

Poszkodowany, mimo otrzymania propozycji zorganizowania bezgotówkowego najmu pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela, skorzystał z oferty najmu pojazdu od powoda. Mimo poinformowania osoby zgłaszającej szkodę o weryfikacji dobowej stawki do poziomu cen stosowanych przez wypożyczalnie partnerskie pozwanego, poszkodowany zdecydował o skorzystaniu z oferty ponad dwukrotnie droższej.

(zeznania świadka K. F. – protokół rozprawy z 15 kwietnia 2021 roku k.75 - 76)

13 grudnia 2017 rok powód przesłał pozwanemu fakturę VAT nr (...). 29 grudnia 2017 roku, z uwagi na nieuregulowanie wynikającej z niej należności w zakreślonym terminie do 26 grudnia 2017 roku, skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty kwoty 3.444,00 zł.

(korespondencja mailowa k.17, wezwanie do zapłaty k.20)

W toku likwidacji szkody pozwany uznał swoja odpowiedzialność za szkodę wypłacił na rzecz powoda kwotę 940,95 zł brutto tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku ze zdarzeniem szkodzącym z 28 listopada 2017 roku. Uznał za zasadny jedynie okres 9 dni najmu weryfikując nadto jego dobową stawkę do 85 zł netto (104,55 zł brutto) z uwagi na niestosowanie się przez poszkodowanego do zasady minimalizacji szkody i zawarcie umowy najmu po stawce dobowej 200,00 zł netto (246,00 zł brutto) w sytuacji gdy pozwany proponował bezgotówkowy najem pojazdu tej samej klasy co uszkodzony przez wypożyczalnię partnerską pozwanego.

(decyzja z 27 grudnia 2017 roku k.21)

Na skutek odwołania od decyzji przez powoda pozwany podtrzymał stanowisko w przedmiocie zasadnej kwoty odszkodowania z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

(odwołanie z 14 października 2018 roku k.24, decyzja z 12 grudnia 2018 roku k.22)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego: kserokopii dokumentów przedstawionych przez strony oraz zeznań świadków – poszkodowanych współwłaścicieli pojazdu.

Sąd pominął na podstawie art. 235 ² §1 pkt 2 k.p.c. oraz art. 505 ⁷ §1 k.p.c. wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego. Mając na uwadze, iż zasadnym było rozpoznanie przedmiotowej sprawy w postępowaniu uproszczonym, a zasięgnięcie wiadomości specjalnych nie było niezbędne do wydania rozstrzygnięcia i generowałoby koszty znacząco przekraczające wartość przedmiotu sporu, w ocenie Sądu zbędnym było dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej i wyceny szkód w pojazdach.

Sąd pominął na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. wnioski pozwanego o przesłuchanie osoby zgłaszającej szkodę oraz o zwrócenie się do Prezydenta Miasta Ł. o nadesłanie dokumentacji związanej z rejestracją/wyrejestrowaniem pojazdu H. jako niemające wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Z zeznań K. F. wynika bowiem jednoznacznie, że otrzymał od pozwanego propozycję zorganizowania pojazdu zastępczego, a samochód nie został nigdy wyrejestrowany.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawał fakt, iż sprawcą kolizji z 28 listopada 2017 roku był kierowca, który zawarł z pozwanym umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwany kwestionował wysokość roszczenia wskazując, że przyjęta przez M. J. dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego jest niezasadna z uwagi na złożenie poszkodowanej oferty najmu pojazdu zastępczego, która to zobowiązywała poszkodowanego do minimalizowania szkody.

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W niniejszej sprawie legitymacja czynna powoda wynikała z faktu przeniesienia przez poszkodowanego współwłaściciela pojazdu upoważnionego do dokonania cesji przez drugiego ze współwłaścicieli na powoda wierzytelności z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Odpowiedzialność pozwanego statuuje art. 822 § 1 k.c. i art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w związku z art. 1 pkt 1 tej ustawy. Odszkodowanie należne od zakładu ubezpieczeń odpowiadającego w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdów ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela zasadniczo jest tożsamy z zakresem odpowiedzialności cywilnoprawnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym wynikającym z przepisów kodeksu cywilnego określających zakres odpowiedzialności odszkodowawczej.

W myśl art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. § 2 komentowanego przepisu przewiduje także odpowiedzialność sprawcy za straty, które poszkodowany poniósł ( damnum emergens), oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono ( lucrum cessans). Utrata możliwości korzystania z rzeczy stanowi szkodę majątkową. Niemożność korzystania z pojazdu, który został uszkodzony na skutek kolizji jest normalnym następstwem szkody, o której mowa w art. 361 § 1 k.c. i rodzi obowiązek wypłaty odszkodowania, wówczas gdy zastąpienie rzeczy uszkodzonej w okresie jej naprawy czy czasu niezbędnego do zakupu nowego pojazdu (w razie szkody całkowitej) wymagało poniesienia określonych kosztów. Utrwaloną jest linia orzecznicza przewidująca, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego nie służącego do prowadzenia działalności gospodarczej, obejmuje także celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego (uchwała SN z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, Lex 1011468). Korzystanie z samochodu stało się przy obecnym stanie rozwoju stosunków społecznych i gospodarczych standardem cywilizacyjnym. Możliwość wynajęcia pojazdu zastępczego ma umożliwić poszkodowanemu zachowanie takiego standardu życia codziennego, jak gdyby wypadek nie miał miejsca. Szkodą majątkową podlegającą naprawieniu są wydatki poniesione przez poszkodowanego w okresie naprawy pojazdu albo przez okres niezbędny do nabycia nowego samochodu, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Potrzeba wynajęcia pojazdu zastępczego stanowi jedno z normalnych następstw zdarzenia szkodzącego i jako taka objęta jest adekwatnym związkiem przyczynowym, dlatego należne poszkodowanemu odszkodowanie obejmuje również pokrycie wydatków związanych z najmem pojazdu zastępczego. Z uchwały Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 roku o sygn. akt: III CZP 20/17 wynika jednak, że wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

W przedmiotowym stanie faktycznym kwestionowany był zarówno zasadny okres najmu pojazdu zastępczego w przypadku wystąpienia szkody całkowitej jak i stawki dobowej najmu pojazdu zastępczego.

Pozwany wywodził, iż ograniczenie odszkodowania w likwidacji stanowiło konsekwencję zaproponowania poszkodowanemu oferty najmu z wypożyczalni partnerskiej, z której nie skorzystał i zastrzeżenia w razie takiego działania poszkodowanego stawki stosowanej przez wypożyczalnie partnerskie dla pojazdów tej samej klasy co uszkodzony, tj. 85 zł netto (104,55 zł brutto). Rozważania w przedmiocie rynkowego charakteru stosowanej przez powoda stawki mają z uwagi na powyższe drugorzędne znaczenie i dopiero w razie stwierdzenia, że nie została przedstawiona propozycja zorganizowania pojazdu zastępczego, podlegałby to zagadnienie rozwadze Sądu.

Bezspornym jest, że poszkodowany, do czego miał prawo, nie skorzystał z oferty najmu pojazdu zastępczego z wypożyczalni partnerskiej pozwanego tylko od innego wybranego przez siebie podmiotu. Istotną okolicznością w przedmiotowej sprawie jest fakt, że pozwany poinformował osobę zgłaszającą szkodę o możliwości najmu pojazdu zastępczego już w chwili telefonicznego zgłoszenia szkody, tj. 29 listopada 2017 roku. K. F. w toku swoich zeznań potwierdził otrzymanie propozycji organizacji najmu pojazdu zastępczego, z której zrezygnował decydując jednocześnie o zawarciu umowy najmu z powodem.

W tym miejscu warto powrócić do cytowanej wyżej uchwały, w której wskazano jednoznacznie, że „nie mogą być uznane za celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, które nie są konieczne do wyeliminowania negatywnego następstwa majątkowego w postaci utraty możliwości korzystania z uszkodzonego (zniszczonego) pojazdu, gdyż następstwo to może być wyeliminowane - bez uszczerbku dla godnych ochrony interesów poszkodowanego - w inny, mniej uciążliwy dla dłużnika sposób. Jeżeli zatem ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu - we współpracy z przedsiębiorcą trudniącym się wynajmem pojazdów - skorzystanie z pojazdu zastępczego równorzędnego pod istotnymi względami pojazdowi uszkodzonemu albo zniszczonemu (zwłaszcza co do klasy i stanu pojazdu), zapewniając pełne pokrycie kosztów jego udostępnienia, a mimo to poszkodowany decyduje się na poniesienie wyższych kosztów najmu innego pojazdu, koszty te - w zakresie nadwyżki - będą podlegały indemnizacji tylko wtedy, gdy wykaże szczególne racje, przemawiające za uznaniem ich za "celowe i ekonomicznie uzasadnione". W tym kontekście istotne znaczenie ma nie tylko równorzędność samego pojazdu, ale także dodatkowych warunków umowy, takich jak np. czas i miejsce udostępnienia oraz zwrotu pojazdu zastępczego czy też obowiązek wpłaty kaucji. Jeżeli istotne warunki wynajmu proponowanego przez ubezpieczyciela (we współpracy z przedsiębiorcą wynajmującym pojazdy) czynią zadość potrzebie ochrony uzasadnionych potrzeb poszkodowanego, nie ma podstaw, by obciążać osoby zobowiązane do naprawienia szkody wyższymi kosztami związanymi ze skorzystaniem przez poszkodowanego z droższej oferty. Odstępstwa od tej reguły nie uzasadniają drobne niedogodności o charakterze niemajątkowym, które mogą wiązać się np. z koniecznością nieznacznie dłuższego oczekiwania na podstawienie pojazdu zastępczego proponowanego przez ubezpieczyciela”.

Zdaniem Sądu nie znajduje uzasadnienia rezygnacja z oferty najmu pojazdu zastępczego tej samej klasy co pojazd uszkodzony za stawkę ponad dwukrotnie w sytuacji gdy poszkodowany nie jest nawet w stanie wskazać co nim kierowało przy powzięciu takiej decyzji. Poszkodowany wskazując iż nie dysponował środkami za zakup czy naprawę innego pojazdu w ogóle nie zastanawiał się nad kwotą wydatków z tytułu najmu, gdyż zapewniano go, że wszystko zapłaci ubezpieczyciel. Pozwany proponował natomiast, co jest wiedzą notoryjną, bezpłatne podstawienie i odbiór pojazdu tej samej klasy co uszkodzony z dowolnie wybranego przez poszkodowanego miejsca. Z powyższego wynika jednoznacznie, że poszkodowany, który nie dysponował środkami na naprawę pojazdu mógł również u pozwanego bezgotówkowo wynająć pojazd zastępczy tej samej klasy co pojazd uszkodzony po stawce znacząco niższej niż stosowana przez powoda.

W konsekwencji, mając na uwadze obowiązek poszkodowanego jakim jest podejmowanie działań zmierzających do zminimalizowania szkody, wynikający z art. 354 k.c., nie można uznać za uzasadnione kosztów przewyższających stawkę dobową najmu stosowaną w wypożyczalniach partnerskich pozwanego, jeżeli proponował on najem pojazdu tej samej lub wyższej klasy co pojazd uszkodzony do pojazdu uszkodzonego na korzystnych warunkach.

Jeżeli więc pozwany poinformował poszkodowanego, że ciąży na nim obowiązek minimalizacji szkody, co zostało potwierdzone w toku zeznań, to powód nie ma podstaw do żądania odszkodowania za najem pojazdu w kwocie przekraczającej akceptowaną i stosowaną w ramach umowy o współpracę stawki dobowej 85 zł netto dla pojazdów klasy C.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17 listopada 2011 r., sygn. akt III CZP 5/11 uznał, że nie wszystkie koszty, a więc nie wszystkie wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszenia jej rozmiarów. Teza ta dyktowana jest treścią art. 354 k.c., zgodnie z którym dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom; wierzyciel w taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonywaniu zobowiązania. Zgodnie z art. 362 k.c., jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. W ocenie Sądu, w przedmiotowej sprawie na poszkodowanym niewątpliwie spoczywał obowiązek minimalizacji szkody.

W ocenie Sądu najem pojazdu zastępczego za kwotę 200 zł netto (246,00 zł brutto) za dobę nie stanowi wydatku celowego i ekonomicznie uzasadnionego. Poszkodowany dokonał przelewu wierzytelności toteż w rzeczywistości nie poniósł uszczerbku majątkowego w związku z koniecznością pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego. Stawka czynszu najmu pojazdu zastępczego nie miała zatem dla poszkodowanego znaczenia. Nie dziwi zatem, że poszkodowany nie interesował się wysokością tejże stawki w zawartej umowie najmu. Niemniej jednak poszkodowany - zawierając umowę najmu z powodem i rezygnując z usług firmy współpracującej z pozwanym stosującej stawki czynszu uznane przez pozwanego - przyczynił się do zwiększenia rozmiarów doznanej szkody, naruszając przy tym art. 354 § 2 k.c.

Strona powodowa nie udowodniła, że skorzystanie przez poszkodowanego z oferty innej wypożyczalni stanowiło wydatek celowy i ekonomicznie uzasadniony. Na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności - zgodnie z art. 6 k.c. - że poniesienie wyższych kosztów najmu pojazdu zastępczego od tych, które zaproponował pozwany, było uzasadnione w okolicznościach sprawy. Powód nie zadośćuczynił powyższemu obowiązkowi na co wskazują w sposób kategoryczny w szczególności zeznania świadka K. F. oraz nagranie ze zgłoszenia szkody.

Drugim zagadnieniem istotnym z punktu widzenia przedmiotowej sprawy jest zasadny okres najmu. W przedmiotowym przypadku poszkodowany korzystał z pojazdu zastępczego przez 14 dni podczas gdy pozwany zweryfikował go do 9 dni mając (od daty wynajęcia pojazdu do czasu poinformowania o nieopłacalności naprawy powiększając go o 7 dni niezbędnych do sprzedaży pozostałości pojazdu i zakup innego pojazdu o zbliżonych parametrach).

Podstawą ustalenia okresu wynajmowania pojazdu zastępczego, przy likwidacji szkody całkowitej, nie może być okres naprawy pojazdu uszkodzonego, lecz okres niezbędny do nabycia nowego pojazdu (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny z dnia 11 kwietnia 2014 r. I ACa 10/14).

Ustalenie czasu niezbędnego do nabycia innego pojazdu w przypadku wystąpienia szkody całkowitej jest sytuacją nieporównywalną do wystąpienia szkody częściowej i nie jest możliwe wyłącznie na podstawie kryteriów obiektywnych. Należy każdy przypadek badać oddzielnie i czynić ustalenia odnośnie do czasu najmu pojazdu pozostającego w adekwatnym związku przyczynowy ze zderzeniem pojazdów, w tym poprzez badanie możności nabycia nowego pojazdu w miejsce uszkodzonego przez konkretnego poszkodowanego z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy (dysponowanie odpowiednimi środkami finansowymi, możliwością zagospodarowania wraku, wiedzą o rynku motoryzacyjnym, dostępnością na rynku pojazdów odpowiadających stanem pojazdowi uszkodzonemu, etc.). Przyjęcie poglądu przeciwnego wiązałoby się zatem z przerzuceniem ciężaru naprawienia szkody na poszkodowanego. Zauważyć bowiem należy, że powszechnie przyjęte jest nauce i praktyce prawa cywilnego, ustalanie wysokości szkody metodą deferencyjną, tj. poprzez porównanie majątku poszkodowanego sprzed i po zdarzeniu wywołującym szkodę. Oznacza to, że abstrahowanie od zdolności finansowych poszkodowanego i oczekiwanie na substytuowanie uszkodzonej rzeczy bez wypłaty odszkodowania przez sprawcę szkody lub ubezpieczyciela, wiązałoby się z wymaganiem, by poszkodowany nakładem własnych sił i środków powiększał swój majątek, wyrównując jego stan do daty sprzed szkody. (Michał P. Ziemiak, Glosa do uchwały SN z dnia 22 listopada 2013 r., III CZP 76/13, PiP z 2015 r., nr 8, s. 123-128).

W konsekwencji Sąd Rejonowy uznał za zasadny cały okres najmu pojazdu zastępczego, bowiem od otrzymania przez poszkodowanego środków w związku z decyzją płatniczą upłynęło zaledwie 8 dni toteż wskazany czas mieści się w uznawanych powszechnie za zasadne granicach. Należy podkreślić, iż proces zakupu nowego pojazdu jest tym bardziej utrudniony, gdy poszkodowany dysponuje relatywnie niewielką kwotą (jak w niniejszym przypadku, gdy otrzymał odszkodowanie w wysokości 2500 zł) i zmuszony jest poszukiwać nowego pojazdu na rynku wtórnym – i to na dość niskiej półce cenowej. Znalezienie pojazdu za tak niską cenę odpowiadającego potrzebą poszkodowanego i przy tym sprawnego jest utrudnione i w oczywisty sposób może trwać dłużej niż w przypadku dysponowania wysokim budżetem.

Tym samym, w świetle powyższych ustaleń, Sąd przyjął, że powódce należy się odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego w dochodzonej pozwem wysokości, tj. 478 zł.

Mając na uwadze opisane wyżej okoliczności, zdaniem Sądu pozwany zasadnie zweryfikował stawkę dobową czynszu. Należne powodowi odszkodowanie stanowiące iloczyn zasadnych dni najmu (14) i akceptowalnej stawki dobowej 85 zł netto (104,55 zł brutto) wynosi 1.463,70 zł.

W toku likwidacji wypłacono na rzecz powoda kwotę 940,95 zł toteż do zapłaty pozostało 522,75 zł. Mając na uwadze, iż powód dochodził zapłaty kwoty 478 zł zasadnym było ich orzeczenie w całości.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie odsetek za opóźnienie w zapłacie odszkodowania swoją podstawę prawną znajdowało w art. 481 § 1 k.c. i art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Stosownie do powołanego wyżej art. 14 ust. 1 towarzystwo ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie, z pewnymi wyjątkami wynikającymi ze szczególnych okoliczności sprawy wymagających bardziej czasochłonnego wyjaśniania.

Strona powodowa domagała się odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 13 stycznia 2018 roku tj. od dnia, w którym pozwany po odwołaniu od pierwotnej decyzji płatniczej odmówił dopłaty odszkodowania ponad kwotę 940,95 zł. Biorąc pod uwagę przytoczone powyżej przepisy oraz fakt uprzedniego wezwania do zapłaty obejmującej całą kwotę dochodzoną w pozwie, żądanie dotyczące odsetek podlegało uwzględnieniu w całości.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Powód wydatkował w toku postępowania opłatę od pozwu w kwocie 30 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 90 złotych - na podstawie § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie wraz z należną opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych, łącznie kwotę 137 złotych.