Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1110/19

UZASADNIENIE

Powód J. O. wniósł w dniu 17 lipca 2019 r. pozew przeciwko (...) S.A. V. (...) w W., żądając zasądzenia na swoją rzecz kwoty 5378,17 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 listopada 2018 r. do dnia zapłaty. Powód J. O. wnosił ponadto o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany (...) S.A. V. (...) w W. wnosił o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na jego rzecz od powoda J. O. zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 29 lipca 2020 r., na wniosek powoda J. O., Sąd wezwał do udziału w sprawie w trybie art. 194 § 3 kpc w charakterze pozwanego Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w C..

Pozwany Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w C. wnosił o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 30 lipca 2018 r. około godziny 11.05, w C., J. O., kierując samochodem marki S. (...) nr rej. (...), uderzył w przesuniętą nad poziom jezdni pokrywę studzienki deszczowej. J. O. jechał parkingiem znajdującym się przy ul. (...), z którego skręcał w prawo w drogę wjazdową na osiedle prowadzącą od ul. (...) ( wjazd pomiędzy blokami mieszkalnymi nr (...) ). Betonowa pokrywa studzienki deszczowej wysunięta była bezpośrednio za zakrętem nad poziom drogi na głębokość około 30 - 50 cm, wystając ponad poziom jedni na około 20 – 25 cm. J. O. z uwagi na wielkość pojazdu i usytuowanie pokrywy w stosunku do jego drogi poruszania się, nie miał możliwości zauważenia położenia pokrywy na jezdni, pomimo nieznacznej prędkości pojazdu 10 – 15 km/h ( akta RSOW 1246/18, zdjęcia koperta k. 31, zeznania świadka M. D. k. 75 - 76, zeznania powoda J. O. k. 188 – 188 v ).

Na miejscu zdarzenia obecni byli funkcjonariusze KPP C. oraz Straży Miejskiej, którzy zabezpieczyli miejsce ( bezsporne ).

Koszt naprawy samochodu osobowego marki S. (...) nr rej. (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 30 lipca 2018 r., pozwalający na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, wynosi 5342,07 zł. W zdarzeniu uległy uszkodzeniu prawy próg w części tylnej, opona i tarcza prawego tylnego koła pojazdu ( opinia biegłego sądowego w zakresie wyceny wartości pojazdów oraz kosztów napraw mgr inż. L. K. k. 141 – 152 ).

W okresie kilku lat poprzedzającym zdarzenie z dnia 30 lipca 2018 r., wielokrotnie zdarzały się sytuacje przesunięcia tej pokrywy. Zarówno pracownicy Urzędu Miasta C., jak i Spółdzielni Mieszkaniowej – (...) w C. mieli wiedzę o powtarzających się incydentach przesunięcia pokrywy. W przypadku zgłoszenia pokrywa studzienki była przesuwana na zlecenie spółdzielni mieszkaniowej lub Gminy Miejskiej C. na właściwe miejsce. Z uwagi na jej wielkość i wagę, przy uwzględnieniu położenia kontenerów na odpady, uznano, że przyczynę jej przesuwania stanowi ruch pojazdów komunalnych ( odbiór śmieci ). Ostatni objazd w tym miejscu sprawdzający stan dróg miał miejsce w dniu 23 lipca 2018 r.; stwierdzono wówczas uchylenie pokrywy studzienki, które usunięto następnego dnia. Wiosną 2019 r. dokonano obniżenia studzienki kanalizacyjnej i wymiany pokrywy ( informacja k. 29, zdjęcia koperta k. 31, informacja k. 47, ocena zdarzenia k. 48, notatka z objazdu dróg gminnych k. 49, zeznania świadków K. L. k. 76 – 77, P. S. k. 77 ).

Płyta betonowa stanowiąca pokrywę studzienki deszczowej ( kd 54 ) usytuowana jest na działce nr (...), stanowiącej własność Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C.. Natomiast parking przy ul. (...), jak również droga wewnętrzna stanowiąca wjazd od ul. (...) w głąb osiedla pomiędzy blokami nr 4 i 6, położone są w granicach działek oznaczonych odpowiednio numerami 560/6 oraz 974/11 stanowiących własność Gminy Miejskiej C. ( bezsporne ).

Kanalizacja deszczowa na osiedlu mieszkaniowym A. została wybudowana w połowie lat 80 – tych XX wieku. Osiedle mieszkaniowe w tej części miasta wchodzi w skład zasobów mieszkaniowych Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C.. Odbiór technicznych kanalizacji deszczowej odbył się w dniu 22 kwietnia 1988 r. W 1995 r. Gmina Miejska C. przejęła działkę nr (...), stanowiącą drogę wewnętrzną – wjazd na osiedle od strony ul. (...). Sieć kanalizacji deszczowej, w skład której wchodzi studzienka rewizyjna kd 54 wybudowana w granicach działki nr (...) eksploatowana jest przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w C., właściciela działki nr (...) i stanowi własność Spółdzielni. Nie jest objęta umową eksploatacji sieci kanalizacji deszczowej usytuowanej na terenie działek gminnych zawartej pomiędzy Gminą Miejską C. a Zakładem (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w C.. Po wykonaniu sieci kanalizacyjnej w tej części przez Spółdzielnię nie został sporządzony protokół jej przekazania i nieodpłatnego przejęcia przez Gminę Miejską C. ( informacja k. 72, protokół odbioru k. 73, opinia biegłego sądowego w zakresie inżynierii sanitarnej inż. J. S. k. 90 - 102 ).

Samochód, którym poruszał się J. O. był przedmiotem umowy leasingu z dnia 13 lutego 2018 r. zawartej przez J. O. z (...) ( Polska ) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. Strony zawarły w dniu 13 maja 2019 r. umowę cesji praw z tytułu szkody z dnia 30 lipca 2018 r. ( bezsporne ).

Gmina Miejska C. w dniu 30 lipca 2018 r. posiadała ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A. V. (...) w W.. Zakład ubezpieczeń prowadził postępowanie odszkodowawcze w związku ze zdarzeniem z dnia 30 lipca 2018 r., jednakże odmówił wypłaty odszkodowania, wskazując, że ostatni objazd drogi wewnętrznej pomiędzy blokami przy ul. (...) odbył się w dniu 23 lipca 2018 r. Stwierdzone wówczas uchylenie pokrywy studzienki zostało usunięte następnego dnia. Te okoliczności, w ocenie zakładu ubezpieczeń, wskazują, że Gmina Miejska C. prawidłowo realizuje obowiązki zarządcy ( bezsporne ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt szkody ( koperta k. 82a ), zebranych w sprawie dokumentów wskazanych powyżej, zeznań świadków K. L. ( k. 76 – 77 ), P. S. ( k. 77 ), M. D. ( k. 75 – 76 ), opinii biegłych sądowych w zakresie w zakresie inżynierii sanitarnej inż. J. S. ( k. 90 - 102 ) oraz zakresie wyceny wartości pojazdów oraz kosztów napraw mgr inż. L. K. ( k. 141 – 152 ) jak również zeznań powoda J. O. ( k. 188 – 188 v ).

W ocenie Sądu, okoliczności sprawy w zakresie przebiegu zdarzenia drogowego, ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej Gminy Miejskiej C. w (...) S.A. V. (...) w W., a także zakresu uszkodzeń pojazdu marki S. (...) nr rej. (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 30 lipca 2018 r. są bezsporne.

Spór pomiędzy stronami dotyczył legitymacji prawnej powoda J. O., podmiotu legitymowanego czynnie w niniejszym procesie, jak też zasadności i wysokości przysługującego powodowi J. O. odszkodowania.

Wskazać należy, że zarówno zeznania świadków, jak i powoda, są w pełni wiarygodne. Zeznania świadków K. L. ( administratora Spółdzielni ) i P. S. ( pracownik Urzędu Miasta C. ) wzajemnie się potwierdzają co do powtarzających się incydentów z przesunięciem pokrywy studzienki.

Opinie biegłych sądowych, zarówno w zakresie ustalenia właściciela studzienki rewizyjnej, jak i w zakresie wysokości szkody w pojeździe będącej wynikiem zdarzenia z dnia 30 lipca 2018 r., są logiczne i należycie uzasadnione, Żadna ze stron nie kwestionowała ich mocy dowodowej. W związku z powyższym Sąd przyjął ich wnioski za własne.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, roszczenie powoda J. O. zasługuje na uwzględnienie w znacznej części.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do podnoszonego przez pozwany zakład ubezpieczeń zarzutu braku legitymacji czynnej powoda J. O. wskazać należy, że zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.

Bezspornym jest, że powód J. O. nie jest właścicielem uszkodzonego w wyniku zdarzenia drogowego z dnia 30 lipca 2018 r. pojazdu marki S. (...) nr rej. (...) a jedynie leasingobiorcą. Jak wynika jednakże z przedstawionego oświadczenia z dnia 13 maja 2019 r., powód nabył roszczenie z tytułu tej szkody w drodze cesji.

Zgodnie z art. 509 kc, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią ( przelew ), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Zgodnie art. 511 kc, jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony. Do akt sprawy zostało, jak wskazano powyżej, dołączone: oświadczenie leasingodawcy (...) ( Polska ) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. o dokonanej cesji praw z tytułu szkody z dnia 30 lipca 2018 r. w pojeździe marki S. (...) nr rej. (...) na rzecz J. O. likwidowanej przez (...) S.A. V. (...) w W.. Na skutek przelewu wierzytelności doszło do zmiany strony stosunku zobowiązaniowego po stronie wierzyciela, a zatem powód jest legitymowany czynnie do występowania w niniejszym procesie.

Odnosząc się do kwestii odpowiedzialności pozwanych za szkodę należy odrębnie ocenić ją w stosunku do każdego z pozwanych.

W ocenie Sądu, nie może budzić wątpliwości odpowiedzialność Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C..

Zgodnie z art. 415 kc, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Do odpowiedzialności zatem pozwanego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C. mają zatem zastosowanie zasady ogólne wynikające z art. 415 kc w zw. z art. 416 kc.

Do przesłanek odpowiedzialności deliktowej należą: zdarzenie, z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem a szkodą. Przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdują zastosowanie przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia ( art. 361–363 kc ).

Bezspornym jest w niniejszej sprawie, że w dniu 30 lipca 2018 r. powód J. O. doznał uszkodzenia kierowanego przez siebie pojazdu wskutek najechania na betonową pokrywę studzienki kanalizacji deszczowej. Pokrywa studzienki była przesunięta poza obręcz studzienki i poza granice nieruchomości Spółdzielni na około 30 – 50 cm, wystając ponad powierzchnię jezdni ( droga w zarządzie Gminy Miejskiej C. ) na około 20 – 25 cm.

Jak wynika z opinii biegłego sądowego inż. J. S., wbrew twierdzeniom pozwanego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C., studzienka rewizyjna, stanowiąca część sieci kanalizacji deszczowej, jest własnością tejże Spółdzielni, gdyż po wybudowaniu sieci przez Spółdzielnię nie zostało dokonane jej nieodpłatne przekazanie na rzecz Gminy Miejskiej C..

Obowiązkiem zatem pozwanej Spółdzielni jest dbanie nie tylko o prawidłowe funkcjonowanie sieci kanalizacji deszczowej w granicach nieruchomości, stanowiących własność Spółdzielni, ale i jej prawidłowe zabezpieczenie przed uszkodzeniem bądź spowodowaniem uszkodzeń. Jak przyznał świadek K. L., administrator Spółdzielni, tego rodzaju przesunięcia pokrywy tej studzienki rewizyjnej w okresie przed 30 lipca 2018 r. powtarzały się wielokrotnie i ich prawdopodobną przyczyną był ruch pojazdów komunalnych odbierających odpady z uwagi na wielkość i wagę pokrywy oraz jej usytuowanie względem kontenerów na odpady. Okoliczność ta została również potwierdzona przez pracownika Urzędu Miasta C. P. S.. Przesuwanie pokrywy studzienki na właściwe miejsce odbywało się niezwłocznie po zauważeniu przesunięcia przez pracowników miasta lub spółdzielni lub po otrzymaniu zgłoszenia. Podkreślić jednak należy, że stan ten trwał przez wiele lat i dopiero wiosną 2019 r. dokonano wymiany pokrywy.

Odnosząc się do kwestii podnoszonej przez pozwaną spółdzielnię mieszkaniową w zakresie art. 49 kc, zgodnie z którym, urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa, wskazać należy, że zasada ta nie ma zastosowania w niniejszej sprawie. Podkreślić należy, że pokrywa studzienki nie stanowi istotnej części przedsiębiorstwa, pozostaje bez wpływu na jego funkcjonowanie. Natomiast, co wynika wprost z opinii biegłego sądowego, sieć kanalizacyjna w zakresie działek stanowiących własność Spółdzielni, pozostaje w jej dyspozycji i administrowaniu z wyłączeniem Zakładu (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w C., której wniosków pozwana spółdzielnia mieszkaniowa nie kwestionowała.

W ocenie Sądu, nie może również budzić wątpliwości odpowiedzialność za tę samą szkodę pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. jako ubezpieczyciela Gminy Miejskiej C.. Bezspornym jest, że przedmiotowe zdarzenie drogowe było objęte umową ubezpieczenia. Pozwany zakład ubezpieczeń podnosił brak odpowiedzialności Gminy Miejskiej C.. Podniósł również zarzut przyczynienia się powoda J. O. do powstania szkody.

Odnosząc się do tego zarzutu, wskazać należy, że ciężar udowodnienia w tym zakresie obciąża – zgodnie z art. 6 kc – pozwany zakład ubezpieczeń. Podkreślić należy, że usytuowanie pokrywy na drodze wewnętrznej w wyniku przesunięcia, przy uwzględnieniu wielkości pojazdu, jakim poruszał się powód oraz jego toru jazdy, uzasadniają przyjęcie, że powód J. O. jako kierowca pojazdu nie miał możliwości zauważenia na drodze przeszkody. Powód poruszał się z niewielką prędkością, skręcał w prawo. Pokrywa studzienki kanalizacyjnej znajdowała się bezpośrednio przy krawężniku, wychylona w kierunku osi jedni na około 30 – 50 cm, ale już na drodze wewnętrznej, w którą powód skręcał. Brak jest w tej sytuacji okoliczności uzasadniających przyjęcie, że miał możliwość zauważenia i ominięcia przeszkody na drodze.

Jednocześnie Sąd uznał, że Gmina Miejska C. ponosi również odpowiedzialność za powstałą szkodę w trybie art. 415 kc w zw. z 417 § 1 kc.

Jak wskazano powyżej, bezpośrednią przyczyną uszkodzenia pojazdu było najechanie na betonową pokrywę studzienki wysuniętą poza krawędź działki (...) w C. nad drogę wewnętrzną, stanowiącą wjazd na osiedle mieszkaniowe, stanowiącą własność Gminy Miejskiej C., jednocześnie zarządcy drogi.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, obowiązki utrzymania czystości i porządku na drogach publicznych należą do zarządu drogi. Stosownie zaś do art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg wewnętrznych oraz zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym zlokalizowania jest droga, a w przypadku jego braku – do właściciela tego terenu.

Niewątpliwie, wskazując na obowiązki zarządcy drogi, należy także mieć na uwadze, że często nie jest możliwe, aby podmiot ten natychmiastowo reagował na dynamicznie zachodzące zmiany w infrastrukturze drogowej. Problem egzoneracji został zauważony w orzecznictwie Sądu Najwyższego ( wyrok z dnia 22 października 1970 r. w sprawie I CR 550/70 ), w którym podjęto próbę wskazania linię demarkacyjną pomiędzy zakresem należytej staranności w powierzonych zarządcy obowiązkach a okolicznościami, które pomimo zaistnienia szkody nie pozwalają w pełni obciążyć winą zarządcę drogi. Istnieją takie stany faktyczne, gdzie zarządca drogi, wykonując swoje obowiązki, napotyka trudności uniemożliwiające wykonywanie powierzonych zadań w taki sposób, w jaki oczekiwaliby tego użytkownicy drogi. W powołanym powyżej wyroku Sąd Najwyższy wskazał, że jak powszechnie wiadomo, w okresie ciężkich warunków atmosferycznych w porze zimowej ( śnieżycy, zawiei, gołoledzi ) utrzymanie wszystkich dróg publicznych w stanie całkowitego bezpieczeństwa jest technicznie niemożliwe. Kierowca musi się zawsze liczyć z możliwością napotkania odcinka drogi w stanie zagrażającym bezpieczeństwu jazdy. W tych warunkach stwierdzenie istnienia w konkretnym momencie czasu takiego nie zabezpieczonego odcinka drogi nie uzasadnia jeszcze domniemania, że funkcjonariusze służby drogowej zaniedbali swoje obowiązki. Dlatego też w każdym wypadku należy wyjaśnić i ustalić, czy przyczyną złego stanu drogi były zaniedbania służby drogowej. Podstawą przypisania tego typu odpowiedzialności jest fakt, że zarządca drogi ma wykonywać przeglądy i sprawdzać stan techniczny drogi, a gdy ujawni nieprawidłowości związane z przywołaną infrastrukturą nie drogową, powinien to miejsce oznakować i poinformować odpowiedni podmiot, aby dokonał naprawy.

Podkreślić należy, że aby mówić, że dane zachowanie jest zawinione należy badać nie tylko, czy jest ono obiektywnie bezprawne, lecz również, czy sprawca dochował należytej staranności od niego wymaganej, a jeżeli tego nie uczynił, to z jakich przyczyn ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 19 czerwca 2013 r. w sprawie I ACa 368/13 ).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, że pozwany zakład ubezpieczeń jako ubezpieczyciel Gminy Miejskiej C., nie wykazał, że Gmina jako zarządca drogi należycie wykonywała obowiązki w zakresie nadzoru nad stanem drogi. Zdarzenie, z którego powód wywodzi skutki prawne miało miejsce tydzień później niż taki sam incydent z przesunięciem pokrywy studzienki rewizyjnej. Pozwany zakład ubezpieczeń nie wykazał, jaka była częstotliwość dokonywanego przez pracowników Urzędu Miasta C. objazdu dróg w celu sprawdzenia ich stanu. Nie zakwestionował również ustaleń w zakresie ilości tego rodzaju zdarzeń w tym miejscu w okresie kilku lat poprzedzających incydent z dnia 30 lipca 2018 r. Nie wskazał, jakie podjęto decyzje w związku z tymi zdarzeniami w celu ich wyeliminowania. Okoliczności te wskazują, że Gmina Miejska C. jako zarządca drogi wykonywała obowiązki w zakresie nadzoru w sposób nieprawidłowy, co uzasadnia jej odpowiedzialność ( odpowiedzialność jej ubezpieczyciela ) za powstałą szkodę. Zarówno Gmina Miejska C., jak i (...) w C. pomimo wiedzy o powtarzających się incydentach tego samego rodzaju w tym samym miejscu, nie podjęła działań zmierzających do eliminacji przyczyn przesuwania pokrywy ( wymiana pokrywy na inną, zmiana usytuowania kontenerów na odpady ) a jedynie działania przywracające pokrywę na właściwe miejsce w przypadku jej przesunięcia. Zauważyć należy, że pokrywa usytuowana jest w sąsiedztwie parkingu i wjazdu na duże osiedle mieszkaniowe, co skutkuje zwiększonym ruchem zarówno pieszych, jak i pojazdów. Wykonane bezpośrednio po zdarzeniu zdjęcia załączone do akt wskazują, że przesunięcie jest znaczne. Brak zabezpieczeń powodował, że mogłoby dojść do niebezpiecznego wypadku z udziałem pieszego z uwagi na szerokość odkrytego włazu.

Przechodząc do kwestii wysokości przysługującego powodowi J. O. odszkodowania, jak wskazano na wstępie, powód dochodzi swego roszczenia na zasadach ogólnych, wynikających z art. 361 - 363 kc. Szkoda objęta odpowiedzialnością zarówno Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C., jak i ubezpieczyciela podlega bowiem naprawieniu właśnie według tych ogólnych zasad.

W myśl art. 363 § 1 kc, naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego: bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem, szkodą jest uszczerbek, jakiego doznała określona osoba w swych dobrach lub interesach. W efekcie owo naprawienie szkody ma zmierzać do odwrócenia w dobrach poszkodowanego skutków zdarzenia wyrządzającego mu szkodę i przywrócenia - w znaczeniu prawnym - stanu, jaki by istniał gdyby owo zdarzenie nie nastąpiło ( por. Kodeks Cywilny Tom I „Komentarz do artykułów 1 – 534” pod redakcją prof. E. Gniewka C.H. BECK Warszawa 2004, str. 838 ). Przenosząc te uwagi na grunt niniejszej sprawy, trzeba opowiedzieć się za takim sposobem ustalenia odszkodowania, które zapewni poszkodowanemu uzyskanie świadczenia umożliwiającego przywrócenie uszkodzonego samochodu do stanu sprzed wypadku. Dopiero wówczas dojdzie do pełnego odwrócenia skutków zdarzenia drogowego, za które odpowiadają pozwani.

Oczywistym jest, że skoro szkoda polegała na uszkodzeniach samochodu, awarii pewnych elementów, to siłą rzeczy naprawienie szkody musi doprowadzić do usunięcia tych uszkodzeń i naprawienia lub wymiany zepsutych elementów i urządzeń. Biegły powołany w niniejszej sprawie dokonał wyliczenia wartości szkody na kwotę 5342,07 zł. Wysokość kosztów naprawy pojazdu, jak wskazano powyżej, nie była kwestionowana przez żadną ze stron procesu.

W związku z powyższym, uwzględniając powództwo do kwoty 5342,07 zł, Sąd obciążył obowiązkiem zapłaty odszkodowania pozwanych Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w C. oraz (...) S.A. V. (...) w W. jako ubezpieczyciela Gminy Miejskiej C., z tym zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego, stosując zatem konstrukcję tzw. odpowiedzialności in solidum. Sąd ma na uwadze, że odpowiedzialność pozwanego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C. jest odpowiedzialnością ex delicto, zaś zakładu ubezpieczeń – ex contaktu. W wyroku z dnia 27 kwietnia 2016 r. wydanym w sprawie II CSK 361/15 Sąd Najwyższy wyjaśnił, że odpowiedzialność in solidum występuje wówczas, gdy wierzyciel może dochodzić roszczenia od kilku osób, na podstawie odrębnych stosunków prawnych, jakie go łączą z poszczególnymi podmiotami, zaś spełnienie świadczenia przez jednego z dłużników w całości lub w części zwalnia odpowiednio pozostałych, lecz nie ma podstawy do przyjęcia solidarnego charakteru odpowiedzialności dłużników z uwagi na brak jej ustawowego lub umownego źródła ( art. 369 kc ). Do takich przypadków należy przykładowo sytuacja, gdy dwie osoby odpowiadają za wyrządzenie szkody, z tym, że jedna ex delicto, a druga ex contractu lub gdy za szkodę odpowiada jej bezpośredni sprawca na podstawie przepisów o czynach niedozwolonych oraz ubezpieczyciel na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy. Odpowiedzialność dłużników in solidum wobec wierzyciela rodzą ich samodzielne działania prowadzące do powstania niezależnych zobowiązań przy uwzględnieniu odrębnych przesłanek odpowiedzialności dla każdego przypadku więzi obligacyjnej. Każdy z dłużników odpowiada za swój własny dług i jest zobowiązany do jego zaspokojenia. Brak ustawowej regulacji zobowiązań in solidum stał się przyczyną sformułowania poglądu o dopuszczalności stosowania do nich per analogiam tych przepisów o solidarności dłużników, które odpowiadają celowi i charakterowi danego stosunku prawnego, przede wszystkim art. 366 kc, co oznacza zwłaszcza możność pozwania według wyboru i woli wierzyciela wszystkich dłużników in solidum, tylko kilku z nich lub jednego oraz przyjęcia, że do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy pozostają zobowiązani, zaś spełnienie świadczenia przez jednego z dłużników in solidum zwalnia pozostałych w odpowiedniej części ( podobnie Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 19 maja 2016 r. w sprawie III CSK 263/15, z dnia 10 maja 2012 r. w sprawie IV CSK 579/11 ).

Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 5342,07 zł od dnia 15 grudnia 2021 r. tj. po upływie 14 dni od dnia wyrokowania w niniejszej sprawie. Sąd miał na uwadze, że w sprawie sporna była zarówno zasada odpowiedzialności, jak i wysokość należnego powodowi odszkodowania.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 817 kc, ubezpieczyciel zobowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku ( § 1 ). Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenia powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1 ( § 2 ).

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie zastosowanie zatem mieć będzie § 2 art. 817 kc. Zasadę, Sąd zastosował również per analogiam, do pozwanego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C., uznając iż brak jest podstaw do różnicowania w tym zakresie odpowiedzialności pozwanych.

W pozostałym zakresie, tj. ponad kwotę 5342,07 zł oraz co do żądania odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od dnia 21 listopada 2018 r. do dnia 14 grudnia 2021 r. Sąd powództwo oddalił, uznając je za niezasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł stosownie do art. 100 kpc, zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu, stosunkowo je rozdzielając. Sąd obciążył więc solidarnie pozwanych kosztami procesu w całości, mając na uwadze, że powództwo zostało oddalone jedynie co do niewielkiej części roszczenia głównego oraz części odsetek ustawowych za opóźnienie.

Sąd zasądził zatem od solidarnie pozwanych zakład ubezpieczeń oraz spółdzielni mieszkaniowej na rzecz powoda J. O. kwotę 3386,00 zł. Na kwotę tę złożyły się: - 269,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, - 1817,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz – 1300,00 zł tytułem zwrotu kosztów opinii biegłych sądowych orzeczonych prawomocnymi postanowieniami z dnia 16 marca 2020 r. oraz 2 czerwca 2021 r.

Ponadto Sąd nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa solidarnie od pozwanych zakład ubezpieczeń oraz spółdzielni mieszkaniowej łącznie kwotę 1419,92 zł tytułem uzupełnienia kosztów procesu orzeczonych prawomocnymi postanowieniami z dnia 16 marca 2020 r., 2 czerwca 2021 r. oraz 20 października 2021 r. ( art. 83 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 113 cyt. ustawy ).