Sygn. akt III Ca 813/19
Dnia 14 grudnia 2021 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Andrzej Dyrda
po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2021 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa A. D.
przeciwko Gminie R.
o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i zapłatę
w przedmiocie wniosku powódki o ustanowienie pełnomocnika z urzędu do podjęcia czynności związanych z postępowaniem kasacyjnym
postanawia:
oddalić wniosek.
SSO Andrzej Dyrda
Sygn. akt III Ca 813/19
A. D. domagała się ustanowienia pełnomocnika z urzędu do czynności związanych z wniesieniem skargi kasacyjnej.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 117 § 1 k.p.c. i art. 117 § 2 k.p.c. osoba fizyczna, zarówno zwolniona jak i niezwolniona przez sąd od kosztów sądowych, może się domagać ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Sąd, zgodnie z art. 117 § 5 k.p.c. stwierdzi, że uwzględni wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, tylko w sytuacji gdy udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny. Podstawowym zadaniem Sądu jest więc rozpatrzenie celowości udziału adwokata w sprawie (postanowienie Sądu Najwyższego z 8 marca 1972r., I PZ 6/72).
Uwzględnienie takiego wniosku uzależnione jest od całokształtu okoliczności, a więc zarówno charakteru sprawy jak również postępowania wnioskującego. Rozpoznając taki wniosek nie można również pominąć, że w świetle aktualnego orzecznictwa Sądu Najwyższego, pomimo, iż co do zasady, odmowa ustanowienia dla strony adwokata z urzędu nie może być kwalifikowana jako pozbawienie strony możności obrony jej praw, co ma swoje implikacje procesowe, to jednak w sytuacji, gdy strona swoim zachowaniem wykazuje podstawową nieznajomość reguł postępowania sądowego lub nieporadność, skutkującą tym, że nie jest w stanie wykorzystać prawnych możliwości jej prowadzenia, postępowanie kontynuowane po odmowie takiej stronie ustanowienia pełnomocnika z urzędu, może prowadzić do pozbawienia strony możności obrony jej praw, a tym samym nieważności postępowania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2013r., II CSK 322/12; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2009r., II CSK 64/09). Kluczową przesłanką ustanowienia pełnomocnika z urzędu jest celowość jego udziału w sprawie (postanowienie Sądu Najwyższego z 8 marca 1972r., I PZ 6/72, LEX nr 7069).
Sąd Okręgowy uznał, że wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie. Podkreślić bowiem należy, że powódka nie wskazała jakie okoliczności uzasadniały przyznanie jej pełnomocnika do wniesienia skargi kasacyjnej. Wskazała jedynie na niezadowolenie z treści wydanego orzeczenia. Tymczasem podkreślić należy, że ustanowienie pełnomocnika z urzędu jest instytucją wyjątkową, w związku z czym, powódka nie powinna poprzestawać na ogólnym wniosku i wskazania celu ustanowienia pełnomocnika z urzędu.
Z tych względów wniosek powódki został oddalony wobec nie twierdzenia przesłanek wskazanych w art. 117 § 2 i 5 k.p.c.
SSO Andrzej Dyrda