Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Marta Sawińska

Protokolant: Emilia Wielgus

po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2022 r. w P. na posiedzeniu niejawnym

sprawy A. Ł.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji A. Ł.

od wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze

z dnia 10 maja 2021 r. sygn. akt IV U 784/21

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w Zielonej Górze

do ponownego rozpoznania.

Marta Sawińska

UZASADNIENIE

Decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. z dnia 16.02.2021r. znak (...) odmówiono wnioskodawcy A. Ł. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Lekarz orzecznik i Komisja Lekarska Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną uznali wnioskodawcę za osobę całkowicie zdolną do pracy zarobkowej, zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Odwołanie od decyzji złożył A. Ł. wskazując, że w jego odczuciu uznanie go za zdolnego do pracy jest dla niego krzywdzące ze względu na stan zdrowia. Odwołujący w odwołaniu domagał się zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania jemu prawa do renty, wywodząc, że istniejące u niego schorzenia powodują, iż jest on osobą częściowo niezdolną do pracy z powodu schorzeń ortopedycznych.

Wyrokiem z 10.05.2021 r. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. IV U 784/21 oddalił odwołanie A. Ł..

Powyższy wyrok zapadł w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

Wnioskodawca A. Ł. urodzony (...) bez zawodu złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. w dniu 17.12.2020r. wniosek o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Na dzień złożenia wniosku o przyznanie świadczenia, wnioskodawca nie pozostawał w zatrudnieniu, posiadał wymagany okres składkowy i nieskładkowy.

W okresie od 17.01.2020r. do 10.01.2021r. wnioskodawca uprawniony był do świadczenia rehabilitacyjnego.

W celu ustalenia, czy wnioskodawca jest osobą co najmniej częściowo niezdolną do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, poddany został badaniu kontrolnemu przez lekarza orzecznika organu pozwanego.

W orzeczeniu z dnia 20.01.2021r. lekarz orzecznik rozpoznał u badanego:

- chondromalację lewego stawu kolanowego;

- przewlekły zespół bólowy kręgosłupa odc. L/S na podłożu zmian zwyrodnieniowo- dyskopatycznych;

- przepuklina krążka L4 i L5.

W oparciu o opinię konsultanta - ortopedy, Lekarz Orzecznik ZUS ustalił, że wnioskodawca nie jest osobą co najmniej częściowo niezdolną do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Po złożeniu przez wnioskodawcę sprzeciwu, w sprawie wypowiedzieli się członkowie Komisji Lekarskiej ZUS, którzy w orzeczeniu z dnia 11.02.2021r. ustalili, że wnioskodawca jest osobą zdolną do pracy.

Na mocy zaskarżonej decyzji organu rentowego z dnia 16.02.2021r. znak (...) odmówiono wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Wnioskodawca złożył odwołanie do Sądu Okręgowego w Zielonej Górze Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd I instancji na mocy postanowienia z dnia 30.03.2021r. dopuścił dowód z opinii biegłego lekarza sądowego ortopedy, którego celem było ustalenie, czy wnioskodawca jest osobą co najmniej częściowo niezdolną do pracy fizycznej, którą wykonywał.

Biegły lekarz ortopeda w opinii sądowo-lekarskiej z dnia 08.04.2021r. rozpoznał u badanego następujące schorzenia:

- chondromalację stawu kolanowego lewego;

- bóle kręgosłupa, zwłaszcza w odcinku lędźwiowym;

- dokanałowe wypukliny krążków międzykręgowych.

Po analizie przedłożonej dokumentacji medycznej biegły sądowy ortopeda stwierdził, że schorzenia narządu ruchu nie powodują u wnioskodawcy niezdolności do pracy.

W ocenie biegłego, pomimo zgłoszonych okoliczności stan funkcjonalny i zakresy ruchów kręgosłupa, jak i stanów obwodowych znajdują się w granicach funkcjonalnych. Nie występują istotne ograniczenia.

Biegły sądowy ortopeda stwierdził, że wnioskodawca jest zdolny do pracy, a okresowe zaostrzenia schorzenia mogą być leczone ambulatoryjnie w ramach krótkotrwałej niezdolności do pracy.

Wnioskodawca w piśmie procesowym z dnia 30.04.2021r. polemizował z ustaleniami biegłego sądowego ortopedy, nie zgłaszając żadnych merytorycznych zastrzeżeń. Podał, że stan jego zdrowia pogarsza się, jest w trakcie badań diagnostycznych m.in. dotyczących schorzeń okulistycznych (k. 26 akt).

Na wstępie rozważań prawnych Sąd I instancji podkreślił, że w przedmiotowej sprawie kwestią sporną było to, czy wnioskodawca jest osobą niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020r., poz. 53).

Następnie wskazał, że niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do przekwalifikowania.

W myśl art. 13 cyt. ustawy – przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1. stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji

2. możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

W ocenie Sądu I instancji w przedmiotowej sprawie, przeprowadzone postępowanie dowodowe w sposób jednoznaczny wykazało, iż wnioskodawca jest osobą całkowicie zdolną do pracy.

Sąd Okręgowy podkreślił, że o niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena, czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami.

Wnioskodawca złożył w piśmie z dnia 30.04.2021r. zastrzeżenia do opinii sporządzonej przez biegłego lekarza sądowego ortopedę. Kwestionując prawidłowość opracowania opinii przez biegłego lekarza sądowego ortopedę odwołujący się nie podał, jakie jego zdaniem uchybienia mogły mieć istotny wpływ na końcowe wyniki zawarte w opinii. Wbrew sugestiom wnioskodawcy biegły sądowy wziął pod uwagę przedłożoną dokumentację medyczną, wyniki badań sporządzone w sprawie.

Jednocześnie Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że w odwołaniu (k. 3) wnioskodawca domagał się przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z powodu schorzeń- kręgosłupa i kolan.

Sąd Okręgowy podkreślił też, że o ile stan jego zdrowia ulega, jak twierdzi odwołujący ciągłemu pogorszeniu i kompletuje nową dokumentację medyczną (k. 26) - w każdym czasie może złożyć nowy wniosek do ZUS o przyznanie mu prawa do renty z powodu innych schorzeń.

Następnie Sąd I instancji przytoczył treść przepisu art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS.

W ocenie Sądu Okręgowego odwołanie wnioskodawcy jest niezasadne. Opinia dotycząca stanu zdrowia wnioskodawcy została sporządzona przez lekarza specjalistę właściwego do rozpoznanych u wnioskodawcy schorzeń, jest logiczna, spójna i odpowiada kryteriom przewidzianym w art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Ocena stanu zdrowia wnioskodawcy w kontekście jego zdrowia do pracy wymaga niezdolności specjalnych i z reguły nie jest możliwa do dokonania samodzielnie przez Sąd (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 27.10.2005r., I UK 356/04, LEX nr 276241).

Reasumując Sąd I instancji podał, że w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego stwierdzić należało, że wnioskodawca nie jest chociażby częściowo niezdolny do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji, a zatem decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. z dnia 16.02.2021r. jest prawidłowa.

Z tych względów, Sąd Okręgowy działając na podstawie przepisu art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wniósł odwołujący, zaskarżając go w całości.

W apelacji odwołujący wskazał, że nie zgadza się z decyzją Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 10.05.2021r. Podkreślił, że jego stan zdrowia nie pozwala mu na podjęcie jakiejkolwiek pracy fizycznej/zarobkowej ze względu na posiadane kwalifikacje. Wskazał, że w najnowszych badaniach USG lewego stawu kolanowego z dnia 06.05.2021r. stwierdzono również problem z prawym kolanem. Zaznaczył, że w przypadku pracy, którą wcześniej wykonywał z uwagi na zły stan zdrowia nie jest możliwe dźwiganie i przenoszenie rowerów na samochody ciężarowe. Pokreślił, że po przejściu około trzystu metrów jego kolana i lewe biodro odmawiają posłuszeństwa i nie jest w stanie temu zapobiec, z kolei podnoszenie jakiejkolwiek cięższej rzeczy „staje się koszmarem”, ponieważ nie wie, w którym momencie zaatakuje go ból kręgosłupa. Podniósł też, że nie może również przebywać w przeciągu, gdyż jego oczy od razu stają się czerwone, a gradówka powiększa się.

Odwołujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie odwołania.

W odpowiedzi na apelację organ rentowy wniósł o oddalenie apelacji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja odwołującego A. Ł. okazała się uzasadniona.

W ocenie Sądu Apelacyjnego zaskarżony wyrok zapadł bez dostatecznego ustalenia i wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych, wymaganych do oceny prawa skarżącego do renty z tytułu niezdolności do pracy w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 291, dalej ustawa emerytalna).

Analiza zgromadzonego materiału oraz zarzutów odwołującego doprowadziła Sąd Apelacyjny do przekonania, że należy uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania albowiem koniecznym jest przeprowadzenie postępowania dowodowego w całości.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia czy odwołującemu A. Ł. przysługuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, tj. czy spełnia ustawowe przesłanki warunkujące możliwość przyznania jemu świadczenia rentowego.

Przypomnieć należy, że warunki, które należy spełnić łącznie, aby uzyskać prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, określone zostały w art. art. 57 ust. 1 w zw. z art. 58 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2016r. poz. 887 j.t. - dalej ustawa emerytalna).

Art. 57 ust. 1 ustawy emerytalnej stanowi, że renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Ustęp 2 tejże ustawy stanowi, że przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który został uznany za niezdolnego do pracy, jeżeli spełni on warunek tzw. czasu zajścia ryzyka (niezdolności do pracy) oraz posiada wymagany staż ubezpieczeniowy.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych określa, że niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Z kolei art. 12 ust. 2 definiuje całkowitą niezdolność do pracy jako utratę zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś art. 12 ust. 3 jako częściową niezdolność do pracy wskazuje utratę zdolności do pracy powodującą w znacznym stopniu utratę zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Z kolei art. 13 wyżej wymienionej ustawy określa kryteria oceny stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowań co do odzyskania tej zdolności. Są to: stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Zatem mając na uwadze powyższe w niniejszej sprawie należało ustalić, czy schorzenia ubezpieczonego A. Ł. powodują u niego, czy to częściową lub całkowitą niezdolność do pracy.

Sąd Apelacyjny wskazuje, że ocena niezdolności do pracy z medycznego punktu widzenia wymaga wiadomości specjalnych (art. 278 § 1 k.p.c.) Sąd powinien w tym zakresie dopuścić dowód z opinii biegłych, a tym samym nie może - wbrew opinii biegłych - opierać ustaleń w tym zakresie ani na własnym przekonaniu ani na przekonaniu strony (por. wyroki Sądu Najwyższego z 14.03.2007r., III UK 130/06, OSNP 2008 nr 7-8, poz. 113; z 08.05.2008 r., I UK 356/07, OSNP 2009 nr 17-18, poz. 238; z 14.05.2009 r., II UK 211/08). Z kolei zgodnie z art. 278 § 1 k.p.c. w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych Sąd może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia opinii. Nie budzi wątpliwości, że w sprawie, której przedmiotem jest prawo do renty, warunkująca powstanie tego prawa ocena niezdolności do pracy - w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych musi znaleźć oparcie w dowodzie z opinii biegłych posiadających odpowiednią wiedzę medyczną adekwatną do rodzaju schorzeń ubezpieczonego (wyroki SN z: 12.04.2000 r., II UKN 498/99, OSNAP 2001 nr 19, poz. 597; 07.07.2005 r., II UK 277/04, OSNP 2006 nr 56, poz. 97).

Zakres postępowania dowodowego wyznacza potrzeba procesowa, która stanowi dostateczne wyjaśnienie faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Ta ogólna reguła wyznacza zakres postępowania, w tym także czas jego trwania oraz dobór środków dowodowych. Postępowanie dowodowe służy dostatecznemu wyjaśnieniu okoliczności spornych i temu celowi jest podporządkowane. Jego dysponentem jest Sąd w takim znaczeniu, że to on decyduje o potrzebie przeprowadzenia dowodu zarówno wskazanego przez stronę, jak i z urzędu.

Wbrew twierdzeniom Sądu Okręgowego, opinia biegłego sądowego ortopedy dr n.med. F. P., na której oparto ustalenia będące podstawą oddalenia odwołania, w ocenie Sądu Apelacyjnego - nie stanowi dostatecznego materiału dowodowego, na którym Sąd mógł oprzeć swoje rozstrzygnięcie.

Spór dotyczył prawa ubezpieczonego do renty z tytułu niezdolności do pracy. Przedmiotem rozstrzygnięcia był zatem stan zdrowia odwołującego, ubiegającego się o świadczenie z tytułu niezdolności do pracy. Rzeczą Sądu I instancji było zatem poczynienie właściwych ustaleń pozwalających na jednoznaczne rozstrzygnięcie tej spornej kwestii.

W zakresie oceny legalności decyzji z dnia 16.02.2021., istotne było stwierdzenie, czy odwołujący ze względu na zgłaszane schorzenia jest osobą niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Podkreślić należy, że określenie stanu zdrowia odwołującego wymaga wiedzy specjalistycznej, a zatem zgodnie z art. 278 § 1 k.p.c., Sąd winien powołać biegłych sądowych lekarzy odpowiadających schorzeniom odwołującego i na podstawie wydanych przez nich opinii rozstrzygnąć istotę sporu. Jednocześnie wskazać należy, że dla pełnego wyjaśnienia sporu, Sąd w miarę wydawania kolejnych opinii winien uwzględniać rozbieżności pomiędzy nimi oraz zgłaszane przez strony zastrzeżenia, a postępowanie dowodowe winno ewoluować wraz z kolejno pojawiającymi się wnioskami dowodowymi i okolicznościami mającymi wpływ na przedmiot sporu.

W niniejszej sprawie, Sąd Okręgowy co prawda powołał biegłego lekarza sądowego (ortopedę), którzy wydał stosowną opinie na okoliczność niezdolności odwołującego do pracy, jednak nie wyjaśnił w dostateczny sposób dlaczego właśnie opinia biegłego ortopedy zasługiwała i zdaniem Sądu Okręgowego była wystarczająca do wydania wyroku oddalającego odwołanie, i to w sytuacji kiedy odwołujący konsekwentnie kwestionował tę opinie (podawał zarzuty merytoryczne dotyczące stanu zdrowia).

Wbrew twierdzeniom Sądu Okręgowego zawartym w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku odwołujący już w odwołaniu wskazywał nie tylko na problemy ortopedyczne (jak twierdzi Sąd I instancji) lecz także podał, że ma problemy okulistyczne (cyt. „dodam także, że stwierdzono u mnie gradówkę, która powoduje stan zapalenia oka, co uniemożliwia lekarzom wykonanie jakichkolwiek zabiegów operacyjnych”). Odwołujący podnosił tę okoliczność, również w dalszym toku postępowania. Sąd Okręgowy mając zatem taką wiedzę już na etapie wniesienia odwołania winien był przeprowadzić także dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny okulistyki, celem ustalenia w jaki sposób zgłaszane przez odwołującego problemy zdrowotne (gradówka) wpływają na stan zdrowia odwołującego (w tym na ewentualną operację kręgosłupa i kolana). Koniecznym w niniejszej sprawie był również dowód z opinii biegłego medycyny pracy, albowiem odwołujący nie posiada żadnego wykształcenia, a przedtem wykonywał pracę fizyczną. Sąd Okręgowy również takiego dowodu nie przeprowadził. Nie przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lekarza sądowego medycyny pracy uniemożliwiło możliwość pełnej oceny aspektu socjalnego niezdolności do pracy u osoby pracującej w pełnym wymiarze czasu pracy, po wymaganym dopuszczeniu do pracy.

Odnosząc się z kolei do opinii biegłego sądowego ortopedy Sąd Apelacyjny podkreśla, że opinia ta nie jest ani rzetelna ani kompleksowa. W pierwszej kolejności podkreślić należy, że biegły wydał swoją opinię wyłącznie w oparciu o dokumentację medyczną zgromadzoną w aktach sprawy oraz w aktach ZUS oraz oparł się na badaniach Komisji Lekarskiej ZUS pomijając bezpodstawnie przy tym fizyczne zbadanie odwołującego. Zwrócić uwagę należy, że to właśnie biegły jako specjalista w określonej dziedzinie winien zweryfikować prawidłowość decyzji Komisji Lekarskiej i dostarczyć specjalistyczną wiedzę sądowi, nie zaś opierać się na badaniach Komisji Lekarskiej, całkowicie pomijając przy tym zbadanie odwołującego. Biegły sądowy już na wstępie opinii zaznaczył, że z uwagi na sytuację epidemiologiczną w Polsce (związaną z Covid-19) opinię sporządził wyłącznie na podstawie zgromadzonej dokumentacji medycznej. Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, że pominięcie faktycznego zbadania odwołującego w okolicznościach niniejszej sprawy jest niedopuszczalne. Sąd Apelacyjny przyznaje, że w ciągu ostatnich dwóch lat z uwagi na sytuację epidemiologiczną w kraju zalecało się w miarę możliwości minimalizowanie kontaktów osobistych (w tym także wizyt stacjonarnych), natomiast było to wyłącznie zalecenie, nie reguła. Zatem biegły sądowy ortopeda winien był opinię wydać dopiero po przeprowadzeniu badania odwołującego, a nie wyłącznie w oparciu o zgormadzoną dokumentację medycznych (w szczególności w oparciu o badania Komisji Lekarskiej ZUS), które tak naprawdę winien był sam zweryfikować.

Sąd Apelacyjny zwraca uwagę też, że teza dowodowa przyjęta przez Sąd Okręgowy w postanowieniu z dnia 30.03.2021 r. została sformułowana błędnie. Przypomnieć należy, że odwołującemu od 17.01.2020 r. do 10.01.2021 r. przysługiwało świadczenie rehabilitacyjne z uwagi na stan zdrowia, a zatem Sąd Okręgowy powinien domagać się od biegłego udzielenia odpowiedzi na pytanie czy nastąpiła poprawa stanu zdrowia odwołującego po wyczerpaniu okresu świadczenia rehabilitacyjnego.

Sąd Okręgowy natomiast mimo licznych zastrzeżeń zgłaszanych przez odwołującego wydał wyrok oddalający odwołanie.

Sąd Okręgowy bez jakiejkolwiek analizy treści całości znajdującej się w aktach organu rentowego dokumentacji medycznej odwołującego w kontekście zaskarżonej decyzji, oddalił odwołanie, powołując się jedynie na opinię biegłego dr. n. med. F. P. lekarza biegłego sądowego - ortopedy powołanego w sprawie. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy nie rozpoznał tym samym istoty sprawy albowiem oprócz problemów ortopedycznych odwołujący zgłaszał również problemy okulistyczne.

Rolą Sądu I instancji było - prawidłowe rozpoznanie istoty sporu i przeprowadzenie samodzielnego postępowania dowodowego tak, by zgromadzić dowody niezbędne dla ustalenia racji jednej bądź drugiej strony. Wyżej opisane uchybienia dowodzą, że obowiązkom powyższym Sąd Okręgowy nie sprostał, co rodzi potrzebę powtórzenia przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego i jednocześnie skierowania go na ustalenie i rozstrzygnięcie właściwego problemu, stanowiącego oś rozpoznawanego sporu.

W tym kontekście warto dodać, że postępowanie apelacyjne ma z jednej strony charakter merytoryczny, zaś z drugiej kontrolny (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16.05.2006 r., I PK 210/05, LEX nr 197171.). Wyznaczniki te nie konkurują ze sobą. Zachodząca między nimi relacja posiada wspólny mianownik. Jest nim ocena legalności rozstrzygnięcia. Nie jest ona jednak możliwa w sytuacji, gdy zachodzą znaczne trudności, czy wręcz niemożliwość odkodowania motywów faktycznych i prawnych rozstrzygnięcia. W takich okolicznościach sąd drugiej instancji nie może w całości wyręczać sądu pierwszej instancji przy ocenie materiału dowodowego determinującego rozstrzygnięcie. Mogłoby to naruszyć prawo stron do dwuinstancyjnego procesu.

Stąd w ocenie Sądu Apelacyjnego koniecznym stało się uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Zielonej Górze, zarówno wobec nierozpoznania istoty sprawy, jak i celem przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości (art. 386 § 4 k.p.c.).

Rozpoznając ponownie sprawę Sąd Okręgowy będzie zobowiązany do przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych: ortopedy (po zbadaniu odwołującego przez biegłego), dowodu z opinii biegłego okulisty (z uwagi na zgłaszane przez odwołującego problemy zdrowotne m.in. gradówkę) oraz dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy (czy odwołujący jest zdolny do wykonywania pracy ciężkiej fizycznej, albowiem jest bez zawodu. Dowód z opinii biegłego należy przeprowadzić także na okoliczność na czym polegała poprawa stanu zdrowia odwołującego (mając na uwadze okreś świadczenia rehabilitacyjnego od 17.01.2020 r. do 10.01.2021 r.) Tak zakreślona teza dowodowa od razu wskaże na zasadniczy przedmiot postępowania i pozwoli na skoncentrowanie podejmowanych w sprawie czynności dowodowych na jego rozstrzygnięcie.

Ewentualnie Sąd Okręgowy przeprowadzi inne dowody, które uzna za konieczne do wyjaśnienia spornych okoliczności sprawy. Zebrany tak materiał dowodowy Sąd podda ocenie zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów zawartej w art. 233 §1 k.p.c. i na tej podstawie rozważy zasadność odwołania.

Brak oparcia rozstrzygnięcia na jednoznacznym materiale dowodowym powoduje konieczność uchylenia tego rozstrzygnięcia i dalszego badania stanu faktycznego.

Wobec powyższego, stwierdzić należy, że Sąd I instancji oparł rozstrzygnięcie na niepełnym materiale dowodowym, naruszając w ten sposób art. 233 § 1 k.p.c., a jego stwierdzenie, że sprawa jest dojrzała do rozstrzygnięcia jest błędne.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

sędzia Marta Sawińska