Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 listopada 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił Z. L. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazano, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 4 listopada 2019 r. uznano, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

/decyzja k.61 plik I akt ZUS/

W dniu 23 grudnia 2019 r. Z. L. (1) złożył odwołanie od ww. decyzji. W treści odwołania wskazał ,że nie zgadza się z ustaleniami organu rentowego , gdyż występujące u niego liczne schorzenia m.in. kręgosłupa oraz przebyte operacje wykluczają podjęcie zatrudnienia.

/odwołanie k.3 – 5/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie k.13 – 13/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca Z. L. (1) urodził się (...) , legitymuje się wykształceniem średnim technicznym w zawodzie mechanika. W swojej karierze zawodowej pracował przede wszystkim jako mechanik samochodowy, a ostatnią wykonywaną przez niego pracą była praca pomocnika w kuchni. Wnioskodawca legitymuje się umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. W okresie od 23 czerwca 2016 r. do 31 sierpnia 2019 r. pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

/okoliczności bezsporne/

W dniu 14 sierpnia 2019 r. Z. L. (1) złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres.

/wniosek k.54 – 54 odwrót plik I akt ZUS/

Lekarz orzecznik ZUS rozpoznał u wnioskodawcy: przewlekły zespól bólowy kręgosłupa lędźwiowo - krzyżowego na tle zmian dyskopatycznych wielopoziomowych oraz zmian zwyrodnieniowych bez istotnego upośledzenia sprawności ruchowej, zmiany dyskopatyczne kręgosłupa szyjnego, zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego lewego, nadciśnienie tętnicze wyrównane, stan po artroskopii kolana lewego w 2010 r., otyłość leczoną operacyjnie w 2017 r., stan po operacyjnym leczeniu stopy lewej po wypadku w 2007 r., zespół bezdechu sennego w wywiadzie bez (...)u. Orzeczeniem z dnia 17 września 2019 r. lekarz orzecznik ZUS stwierdził, że Z. L. (1) nie jest niezdolny do pracy.

/opinia lekarska k.140 - 141 plik II akt ZUS , orzeczenie k.56 plik I akt ZUS/

Od powyższego orzeczenia wnioskodawca złożył sprzeciw.

/okoliczność bezsporna/

Komisja Lekarska ZUS rozpoznała u wnioskodawcy: przewlekły zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowo – krzyżowego na tle zmian dyskopatycznych wielopoziomowych oraz zmian zwyrodnieniowych bez istotnego upośledzenia sprawności ruchowej , zmiany dyskopatyczne kręgosłupa szyjnego , zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego lewego , otyłość , stan po artroskopii kolana lewego , przebyte leczenie operacyjne stopy lewej po urazie 2007 r. , zespół bezdechu sennego w wywiadzie bez (...) , przebyta operacja żołądka z powodu otyłości. Orzeczeniem z dnia 18 stycznia 2021 r. Komisja Lekarska ZUS stwierdziła ,że Z. L. (1) nie jest niezdolny do pracy.

/opinia lekarska k.147 - 148 plik II akt ZUS , orzeczenie k.60 – 60 odwrót plik I akt ZUS/

Powyższe orzeczenie legło u podstaw wydania zaskarżonej decyzji.

/decyzja k.61 plik I akt ZUS/

U wnioskodawcy rozpoznano: nadciśnienie tętnicze bez objawów niewydolności serca, zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych, stan po artroskopii lewego stawu kolanowego (2010 r.) , zmiany zwyrodnieniowo dyskopatyczne kręgosłupa z objawowym zespołem bólowym i o typie rwy barkowej i kulszowej z objawowym zespołem bólowym, stan po operacji bariatrycznej (laparoskopowa rękawowa resekcja żołądka, 2017 r.) z powodu otyłości olbrzymiej ( (...) 47) , otyłość I stopnia ( (...) 34,3), stan po elektroresekcji małżowin nosowych dolnych i plastyce podniebienia miękkiego (2015 r.) z powodu obturacyjnego bezdechu sennego bez konieczności wspomagania aparatem (...), stan po operacji żylaków kończyn dolnych. Badaniem lekarskim u wnioskodawcy nie stwierdzono objawów niewydolności serca takich jak zaburzenia rytmu serca, zastój w płucach, obrzęki podudzi, powiększenie wątroby i śledziony, czy przepełnienie naczyń żylnych szyjnych. Podwyższone ciśnienie tętnicze krwi można skorygować modyfikacją farmakoterapii i przy tej wartości nie stanowi ono przeszkody w wykonywaniu pracy zarobkowej. U badanego nie stwierdza się również objawów niewydolności oddechowej (sinica, tachypnoe) i upośledzenia sprawności wentylacyjnej płuc (obturacji oskrzeli manifestującej się wydłużoną fazą wydechową i świstami). Wiodącą chorobą, z powodu której wnioskodawca przebywał wielokrotnie na turnusach rehabilitacyjnych ZUS jest zwyrodnienie stawów kolanowych i objawy bólowe spowodowane zmianami zwyrodnieniowo-dyskopatycznymi kręgosłupa. Z przyczyn internistycznych wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

/opinia biegłego sądowego specjalisty chorób wewnętrznych L. P. k.31 – 34/

U Z. L. (1) rozpoznano: przewlekły zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego w przebiegu zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych bez istotnych deficytów neurologicznych, zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa szyjnego. Wnioskodawca od wielu lat odczuwa bóle całego kręgosłupa, szczególnie odcinka szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego. W wywiadzie liczne urazy układu ruchu. Leczony jest w Poradni Neurochirurgicznej i Ortopedycznej. Był zakwalifikowany do operacji kręgosłupa lędźwiowego, ale z powodu otyłości olbrzymiej musiał się poddać najpierw operacji żołądka i spadku masy ciała (schudł 40 kg). Wnioskodawca ma orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności z układu ruchu, a nie z układu nerwowego. Świadczenie rentowe pobierał także z układu ruchu, a nie z układu nerwowego. Naruszenie sprawności z przyczyn neurologicznych nie powoduje u wnioskodawcy długotrwałej niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej.

/opinia biegłego sądowego neurologa J. B. k.35 – 37/

U wnioskodawcy rozpoznano: wielopoziomowe zmiany zwyrodnieniowo - dyskopatyczne kręgosłupa, z zespołem bólowym, zmiany zwyrodnieniowe kolana lewego, bez istotnego upośledzenia funkcji, wygojone złamanie kostki bocznej prawej bez upośledzenia funkcji stawu skokowego prawego, stan po zeszyciu ścięgna lewego mięśnia piszczelowego przedniego - bez upośledzenia funkcji. Dolegliwości bólowe i fakt korzystania ze zwolnień lekarskich ani też orzeczenie o niepełnosprawności nie mogą być podstawą do orzeczenia stałej lub długotrwałej niezdolności do pracy. U wnioskodawcy nie stwierdzono upośledzenia funkcji narządu ruchu w stopniu uzasadniającym uznanie go za częściowo lub całkowicie niezdolnego do pracy. Z przyczyn ortopedycznych wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

/opinia k.39 – 42 , opinia uzupełniająca k.75 - 76 biegłego sądowego ortopedy M. S./

U Z. L. (1) rozpoznano: wielopoziomowe zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa, zmiany zwyrodnieniowe kolana lewego bez istotnego upośledzenia funkcji , prawidłowo wygojone złamanie kostki bocznej prawej , stan po szyciu ścięgna mięśnia piszczelowego przedniego lewego. Objawy zaostrzenia zespołu bólowego i upośledzenia sprawności narządu ruchu , w tym kręgosłupa, utrzymywały się krótkotrwale i ustępowały po leczeniu. Poprawa jest wypadkową dobrze prowadzonego leczenia, ale też wynika z obniżenia wagi ciała. Jak wynika z wykonanych badań obrazowych stopień nasilenia zmian można określić jako mierny lub umiarkowany. U wnioskodawcy nie występują kliniczne objawy ucisku struktur nerwowych czy stenozy kanału rdzenia kręgowego. Stwierdzenie umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie jest równoznaczne z występowaniem częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy. W ramach umiarkowanego stopnia niepełnosprawności można kontynuować zatrudnienie korzystając z pewnych ulg (dodatkowe dni wolne na rehabilitację i krótszy dzień pracy, dodatkowa przerwa). Samo oczekiwanie na leczenie operacyjne dyskopatii nie decyduje o tym, że odwołujący pozostaje niezdolny do pracy. U wnioskodawcy nie występuje długotrwała dysfunkcja narządu ruchu, powodująca niezdolność do pracy.

/opinia k.145 – 147 , opinia uzupełniająca k.204 – 204 odwrót biegłego sądowego ortopedy M. G. /

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów w postaci orzeczenia lekarza orzecznika i komisji lekarskiej ZUS oraz wniosku o przyznanie renty.

Celem weryfikacji stanowiska wnioskodawcy Sąd dopuścił, z uwagi na rodzaj występujących u niego schorzeń, dowód z opinii biegłych sądowych z dziedziny chorób wewnętrznych, neurologii oraz ortopedii. Biegli po przeprowadzeniu stosownych badań i analizie dostępnej dokumentacji lekarskiej, w złożonych opiniach odnieśli się szczegółowo do występujących u niego schorzeń i ocenili ich znaczenie dla zdolności wnioskodawcy do pracy, w odniesieniu do posiadanych przez niego kwalifikacji zawodowych. Biegli w sposób jasny i precyzyjny odpowiedzieli na postawione im pytania, wskazując szczegółowo podstawy dokonanych w opinii ustaleń. Biegli sądowi z dziedziny ortopedii odpowiadając na podnoszone przez ubezpieczonego zarzuty do opinii, wyjaśnili w ramach pisemnych opinii uzupełniających wszelkie wątpliwości i zastrzeżenia. Podnieść należy, iż biegli oceniali stan zdrowia wnioskodawcy na datę złożenia przez niego wniosku o rentę. Okoliczność zatem ,że decyzją z dnia 25 lutego 2022 r. Z. L. (2) przyznano rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od 15 lutego 2022 r. do 30 września 2022 r. (na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, który wskazał, że całkowita niezdolność do pracy powstała u wnioskodawcy w dniu 7 sierpnia 2020 r.) nie mogło mieć wpływu na ocenę zasadności zaskarżonej decyzji.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. Sąd pominął zarówno wnioski dowodowe zgłoszone przez wnioskodawcę w piśmie z dnia 7 marca 2021 r. jak i wniosek dowodowy o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka na okoliczność stanu zdrowia wnioskodawcy. W ocenie Sądu wskazane wnioski zmierzały jedynie do przedłużenia postępowania. Nie ulega wątpliwości, że dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą, więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku II CR 817/73, niepubl.). Z całą również pewnością stan zdrowia wnioskodawcy nie może być ustalany w oparciu o subiektywne zeznania świadków, gdyż kompetencje w tym zakresie posiadają wyłącznie biegli sądowi legitymujący się odpowiednią wiedzą w tym zakresie , stosowną do występujących u wnioskodawcy rodzajów schorzeń.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy jest niezasadne.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2021 r., poz.291) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Jak stanowi art. 58 ust. 1 pkt 5 ustawy emerytalnej, warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat, jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Zgodnie z art. 12 ustawy rentowej niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek
i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1).

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia: daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji, celowości przekwalifikowania zawodowego dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu, zwany dalej "lekarzem orzecznikiem" (art. 14 ust. 1).

Warunki określone w art. 57 powołanej ustawy muszą być spełnione łącznie, by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem sporu było, czy Z. L. (1) jest niezdolny do pracy. Organ rentowy nie kwestionował spełnienia pozostałych przesłanek, wymaganych do nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd na podstawie zebranego materiału dowodowego, a w szczególności na podstawie opinii biegłych: internisty, neurologa oraz ortopedów ustalił, że wnioskodawca, w chwili wydania zaskarżonej decyzji nie był niezdolny do pracy. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że rozpoznane u wnioskodawcy schorzenia , na dzień wydania decyzji, nie ograniczały jego sprawności w stopniu znacznym, powodującym niezdolność do pracy zarobkowej zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Należy też wskazać, iż przyczyna niezdolności do pracy nie ma wynikać z choroby, a z naruszenia sprawności organizmu, czyli czynnika medycznego, który powoduje utratę zdolności do pracy. Nie ulega wątpliwości, że u wnioskodawcy występują liczne schorzenia m.in. nadciśnienie tętnicze bez objawów niewydolności serca, zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych, stan po artroskopii lewego stawu kolanowego (2010 r.), zmiany zwyrodnieniowo dyskopatyczne kręgosłupa z objawowym zespołem bólowym i o typie rwy barkowej i kulszowej z objawowym zespołem bólowym, stan po operacji bariatrycznej (laparoskopowa rękawowa resekcja żołądka, 2017 r. ) z powodu otyłości olbrzymiej ( (...) 47), otyłość I stopnia ( (...) 34,3) , stan po elektroresekcji małżowin nosowych dolnych i plastyce podniebienia miękkiego (2015 r.) z powodu obturacyjnego bezdechu sennego bez konieczności wspomagania aparatem (...), stan po operacji żylaków kończyn dolnych , czy też wielopoziomowe zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa , to jednak stan zdrowia Z. L. (1), oceniony całościowo, powoduje, że może on wykonywać prace zgodne z posiadanymi kwalifikacjami. Wskazać w tym miejscu należy ,że przy ocenie opinii biegłych lekarzy, Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. Odmienne ustalenie w tej mierze może być dokonane tylko na podstawie opinii innych biegłych lekarzy, jeżeli ich opinia jest bardziej przekonywująca oraz wszechstronnie przedstawia kwestię nasuwającą wątpliwości w sprawie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87).

Wskazać w tym miejscu należy, że o nabyciu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy nie mogą przesądzać subiektywne odczucia osoby ubezpieczonego. Również sam fakt stwierdzenia choroby nie jest równoznaczny z nabyciem prawa do renty. Istnienie schorzeń powodujących konieczność pozostawania w stałym leczeniu nie stanowi bowiem samodzielnej przyczyny uznania częściowej niezdolności do pracy, choć może wymagać czasowych zwolnień lekarskich. O niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena, czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Jeżeli zatem stan zdrowia nie powoduje naruszenia sprawności organizmu w stopniu mającym wpływ na zdolność do pracy dotychczas wykonywanej lub innej mieszczącej się w ramach posiadanych lub możliwych do uzyskania kwalifikacji, brak jest prawa do tego świadczenia (por. wyrok SN z dnia 12 lipca 2005, sygn. akt II UK 288/04, publ. OSNP 2006/5-6/99; wyrok SN z dnia 1 grudnia 2000 roku, sygn. akt II UKN 113/00, publ. OSNP 2002/14/343; wyrok SA w Szczecinie z dnia 17 marca 2016 roku, sygn. akt III AUa 546/15, LEX nr 2090464).

Pamiętać należy również, że warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określone w art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych muszą być spełnione łącznie w chwili wydania decyzji przez organ rentowy. W postępowaniu odwoławczym od decyzji odmawiającej prawa do renty sąd ocenia legalność decyzji według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania ( tak też SN w wyroku z dnia 20 maja 2004 roku, sygn. akt II UK 395/03, publ. OSNP 2005/3/43, M.P.Pr.-wkł. 2005/7/19).

Sąd rozpatrując odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych badał zasadność tej decyzji, oceniając stan rzeczy z chwili jej wydania. W przedmiotowej sprawie jest to 7 listopada 2019 r. Zmiana stanu zdrowia ubezpieczonego, która miała miejsce już po wydaniu skarżonej decyzji , a która skutkowała przyznaniem mu renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od 15 lutego 2022 r. do 30 września 2022 r. nie mogła mieć wpływu na ocenę zasadności zaskarżonej decyzji.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie od decyzji ZUS z dnia 7 listopada 2019 r. , orzekając jak sentencji wyroku.

S.B.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem i pouc zeniem o terminie i sposobie wniesienia apelacji doręczyć wnioskodawcy