Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

23 listopada 2021 roku

Sąd Rejonowy / Okręgowy w Rybniku V Wydział

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sonia Lasota-Zawisza

Sędziowie

Ławnicy:

Protokolant: Tomasz Kałuża-Herok

przy udziale ./.

po rozpoznaniu 9 listopada 2021 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy z powództwa T. K.

przeciwko Urzędowi Miasta R.

o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy

utrzymuje w mocy wyrok zaoczny z 15 października 2020 roku w zakresie pkt 1, 2, 4 i 5.

Sygn. akt: V P 236/19

UZASADNIENIE

Powód T. K. wniósł pozew o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę z 31 lipca 2019 roku za bezskuteczne, a w razie rozwiązania umowy o przywrócenie do pracy na dotychczasowym stanowisku Sekretarza Miasta, zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy oraz zasądzenie od pozwanego na jego rzecz zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, iż od 1987 roku był zatrudniony w Urzędzie Miasta
w R., a od 1990 roku został powołany na stanowisko Sekretarza Miasta w R., na czas nieokreślony. W dniu 31 lipca 2019 roku rozwiązano z nim umowę o pracę za wypowiedzeniem z zachowaniem czteromiesięcznego okresu wypowiedzenia, z powodu braku zaufania pracodawcy oraz braku dobrej komunikacji między Prezydentem a Sekretarzem, a także trudności w komunikacji Sekretarza w obszarze pracowniczym. Powód podniósł, iż przedstawione podstawy rozwiązania stosunku pracy są nieprawdziwe, ogólnikowe i niezgodne z rzeczywistością. Wskazał, że wykonywał swoje obowiązki służbowe rzetelnie i prawidłowo, przez wiele lat pracy nie było uwag odnośnie sposobu ich wykonywania, a wskazane podstawy wypowiedzenia były lakoniczne, ogólne i nie zostały poparte żadnymi okolicznościami faktycznymi. Powód podkreślił, iż nie wie z jakich przyczyn miałaby nastąpić utrata zaufania, a prawdziwe przyczyny wypowiedzenia mają podłoże polityczne (vide k. 3-4v).

Postanowieniem z dnia 25 listopada 2019 roku Sąd sprawdził wartość przedmiotu sporu ustalając ją na kwotę 117.216 zł i oddalił wniosek powoda o zwolnienie go z kosztów sądowych (vide k. 22, k. 24).

Na rozprawie w dniu 2 lipca 2020 roku powód sprecyzował roszczenie żądając wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy w okresie od 1 kwietnia 2020 roku do 30 czerwca 2020 roku w wysokości 9.768 zł miesięcznie (vide k. 53-53v).

Zarządzeniem Sądu z 7 lutego 2020 roku, odpowiedź na pozew została zwrócona, a pozwany został zobowiązany do nadesłania prawidłowego pełnomocnictwa (vide k. 42).

Pozwany do rozprawy w dniu 15 października 2020 roku nie przedłożył prawidłowego pełnomocnictwa. 15 października 2020 roku Sąd Rejonowy w Rybniku wydał wyrok zaoczny mocą którego przywrócił powoda do pracy na dotychczasowym stanowisku pracy i płacy (pkt 1), zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 9.768 zł z tytułu wynagrodzenia
za okres pozostawania bez pracy pod warunkiem podjęcia pracy (pkt 2), oddalił powództwo
w pozostałym zakresie (pkt 3), nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności (pkt 4) i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7.391 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu (pkt 5) (vide k. 83).

Pozwany wniósł sprzeciw od wyroku zaocznego i złożył prawidłowe umocowanie (k. 91). Jednocześnie wniósł o zawieszenie rygoru natychmiastowej wykonalności wyroku zaocznego. W sprzeciwie domagał się uchylenia wyroku zaocznego, oddalenie powództwa oraz zasądzenia od powoda na jego rzecz zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, że powodem rozwiązania umowy za wypowiedzeniem był brak zaufania pracodawcy polegający na braku współpracy z władzami urzędu w kierunku wypracowania nowej struktury jednostki według koncepcji prezentowanej przez Prezydenta, braku dobrej komunikacji pomiędzy Sekretarzem a Prezydentem uniemożliwiający przepływ woli Prezydenta pozwalającej na jej realizację przez pracowników, trudności komunikacji Sekretarza w obszarze pracowniczym polegającym na uniemożliwieniu prezentowania indywidualnych stanowisk kierownictwu urzędu, postawy prezentowanej przez Sekretarza uniemożliwiającemu na przyszłość zarządzanie urzędem. Podkreślił także, iż ten sposób rozwiązania stosunku pracy jest zwykłym sposobem jego zakończenia, a pracodawca ma swobodę w doborze pracowników. Podniósł także, iż to powód wykorzystał swoje zatrudnienie dla realizacji własnych poglądów politycznych (vide k. 167-110v).

Postanowieniem z 25 lutego 2021 roku Sąd oddalił wniosek pozwanego o zawieszenie rygoru natychmiastowej wykonalności (vide k. 128).

Postanowieniem z 20 sierpnia 2021r. odrzucono wniosek pozwanego o sporządzenia uzasadnienia postanowienia z 25 lutego 2021r. (k. 256)

Ww. orzeczenia są prawomocne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. K. zatrudniony był w Urzędzie Miasta R. od 1 listopada 1987 roku do 31 maja 1989 roku na stanowisku Kierownika Wydziału (...), następnie od 1 czerwca 1989 roku do 29 sierpnia 1990 roku na stanowisku Sekretarza Urzędu - Kierownik Wydziału (...) a od 30 sierpnia 1990 roku uchwałą numer IIV/14/90 Rady Miejskiej w R. został powołany na stanowisko Sekretarza Miasta. Zgodnie z art. 53 ustawy z 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych, od 1 stycznia 2009 roku stosunek pracy na podstawie powołania został przekształcony w stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy.

(dowód: akta osobowe powoda: świadectwo pracy; powołanie k. 6, uchwała k. 7, pismo z 08.01.2009 r. k. 8)

Średniomiesięczne wynagrodzenie powoda liczone według zasad jak ekwiwalent
za urlop wypoczynkowy wynosiło 9.768 zł brutto.

(dowód: pismo z 23.01.2018 r. k. 10, wyliczenie k. 39)

Do zakresu obowiązków Sekretarza Miasta należało kierowanie pracami Wydziału (...) na zasadzie jednoosobowego kierownictwa w celu realizacji zadań spoczywających na Wydziale, a wynikających z Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miasta w R. i Regulaminu Wewnętrznego Wydziału (...) oraz wewnętrznych uregulowań prawnych, zapewnienie prawidłowej i sprawnej realizacji zadań przewidzianych do wykonywania przez Wydział, podejmowanie działań służących zapewnieniu funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej, terminowe załatwianie skarg, wniosków i petycji przekazanych do Wydziału, przygotowanie odpowiedzi na wnioski, interpelacji i zapytania radnych, udzielanie informacji środkom masowego przekazu, przestrzeganie oraz nadzór nas prawidłowością stosowania w Wydziale obowiązujących przepisów, realizacji zadań obronnych, obrony cywilnej i zarządzenia kryzysowego oraz koordynowanie realizacji tych zadań w Wydziale, opracowanie i bieżąca aktualizacja, m.in. Regulaminu Wewnętrznego Wydziału, opisów stanowisk utworzonych w Wydziale, zakresów zadań, uprawnień i odpowiedzialności podległych pracowników, wykonywanie czynności przypisanych do realizacji w dokumentacji Sytemu Zarządzania Jakością według normy PN-EN ISO 9001, zapobieganie wprowadzeniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, wykonywanie innych czynności zleconych przez Prezydenta Miasta w ramach umówionego rodzaju pracy, dbałość o mienie Urzędu, przyjmowanie ustnych oświadczeń woli spadkobierców, realizacja zadań wynikających z przyjętej w Urzędzie Miasta Polityki Zarządzania Zasobami Ludzkimi przypisanych do wykonania Sekretarzowi miasta, nadzór nad właściwym i terminowym załatwianiem poprzez urząd skarg i wniosków oraz petycji kierowanych do Prezydenta Miasta, koordynowanie i organizacja spraw związanych z wyborami i referendami, koordynowanie działalności kontrolnej w Urzędzie, nadzór nad przygotowaniem i utrzymaniem projektów, które uzyskały dofinansowanie. Sekretarz posiadał też liczne uprawnienia i pełnomocnictwa.

(dowód: akta osobowe powoda: zakres czynności z 26.10.2017 r., zeznania świadka M. L. k. 80, przesłuchanie T. K. k. 80-82)

Powód pracował w urzędach od 1984 roku. Ukończył studia kierunkowe z administracji. Jeździł co roku na szkolenia związane z zarządzaniem. W 1998 roku powód brał udział we wprowadzeniu ocen pracowniczych za co Urząd otrzymał grant od amerykańskiej organizacji charytatywnej. W latach 1994 – 1998 rozwinął bardzo współpracę z czeskim partnerskim miastem O.. W 1998 roku przyczynił się do wprowadzenia obowiązku elektronicznego obiegu dokumentów co powszechnie wprowadzono 5 – 6 lat temu. W 1991 roku przyczynił się do wprowadzenia informatyzacji w Urzędzie. W 2010 – 2013 roku przyczynił się do wprowadzenia badania satysfakcji pracowników i klientów, wartościowania stanowisk pracy, własnego systemu wynagradzania. Miasto R. uzyskało też dwa certyfikaty ISO 9001 oraz ISO 14001. Przyczynił się do wprowadzenia intranetu, w którym każdy z pracowników mógł pobrać dokumenty lub zapoznać się z informacjami. Od 1998 roku przyczynił się do wprowadzenia polityki zarządzania zasobami ludzkimi. W okresie jego zatrudnienia podnosił swoje kwalifikacje biorąc udział w licznych szkoleniach i kursach w zakresie pełnionego stanowiska, co roku otrzymywał pozytywne opinie z oceną dobrą, a także za sumienne i rzetelne wykonywanie powierzonych mu zadań w danych okresach otrzymywał jednorazowe nagrody pieniężne i dodatki specjalne.

(dowód: akta osobowe powoda: certyfikaty z 08.01.1998 r., z 21-24.01.199 r., z 26-27.05.2000 r., z 09.06.2000 r., 12.09.2001 r., 20.12.2001 r., 08.06.2002 r., 08.10.2003 r.,20.05.2005 r., 02.06.2006 r., 13.08.2007 r., 07.12.2007 r., 03.03.2008 r., 23.03.2008 r., 22.04.2008 r., 04.05.2008 r., 02.10.2008 r., 2009 r., 22.10.2012 r., 13.06.2013 r., 02.10.2013 r., 05.03.2014 r., 10-11.09.2015 r., 23.06.2015 r., 08-09-06.2016 r., 14.09.2017 r., 11.04.2018 r., 22.05.2018 r., 07.06.2018 r., kursy z 19.09.2003 r., arkusze okresowe oceny od 1998 r. do 2018 r., pisma z przyznaniem nagród z 10.06.2000 r., 15.06.2001 r., 17.12.2003 r., 07.01.2004 r., 02.01.2004 r., 16.12.2004 r., , 28.12.2004 r., , 10.01.2005 r., 06.06.2005 r., 19.12.2005 r., 10.01.2006 r., , 05.01.2006 r., 26.05.2006 r., 30.11.2006 r., 23.05.2007 r., 17.12.2007 r.,18.03.2008 r., 19.05.2008 r., 11.12.2008 r., 27.05.2009 r., 17.06.2009 r., 17.12.2009 r., , 26.11.2010 r., 13.12.2010 r., 24.05.2011 r., 13.10.2011 r., 16.12.2011 r., 22.05.2012 r., 13.12.2012 r., 18.12.2013 r., 25.03.2014 r., 28.05.2014 r., 05.12.2014 r., 18.12.2014 r., 27.05.2015 r., 29.05.2015 r., 09.12.2015 r., 24.05.2016 r., 02.06.2017 r.,13.12.2017 r., 11.2018 r., przesłuchanie powoda T. K. k. 80-82)

Powód współpracował z poprzednimi Prezydentami Miasta R., którzy byli z różnych opcji politycznych, w tym z M. L. od 2006 roku do listopada 2018 roku, gdzie współpraca kształtowała się w sposób prawidłowy, a powód należycie wywiązywał się ze swoich obowiązków pracowniczych. W czasie kadencji M. L. zmian organizacyjnych wynikających z jego wizji albo zmian przepisów było bardzo dużo. Powód dostosowywał się do zmian, doradzał M. L., następnie ustalał wszystko z kierownikami komórek. Nie napotkano oporu ze strony powoda we wprowadzaniu zmian. Poprzedni Prezydent zgadzał się z powodem, zdarzały się też sugestie powoda by zrobić coś inaczej. Powód miał duże doświadczenie, a współpraca powoda z wcześniejszymi prezydentami przebiegała dobrze z uwagi na długoletnie zajmowanie stanowiska Sekretarza i doświadczenie. Od 4 listopada 2018 roku Prezydentem Miasta R. został D. P.. Powodowi bezpośrednio podlegało kilkunastu pracowników z Wydziału (...). Nikt z pracowników Wydziału nie żalił się na powoda.

(dowód: akta osobowe powoda, zaświadczenie z 21.11.2018 r. k. 40, zeznania M. L. k. 80, zeznania świadka B. G. k. 249-250)

Jednorazowo miała miejsce sytuacja, w której powód nie poparł pomysłu pracownika K. Ż. odnośnie wprowadzenia i zakupu programu komputerowego. Jednakże pracownik ten uzyskał zgodę Prezydenta na jego zakup i instalację. Prezydent utracił do powoda zaufanie, m.in. z uwagi na sytuację związaną z ww. programem komputerowym oraz prośbą związaną z wydłużeniem okresu wypowiedzenia, co było związane w ocenie Prezydenta D. P. z chęcią otrzymania przez powoda nagrody jubileuszowej.

(dowód: zeznania świadka K. Ż. k. 250-251, przesłuchanie za pozwanego D. P. k. 262-263)

Powód w ramach swoich czynności pracowniczych opracowywał propozycję zmian organizacyjnych (...), na podstawie informacji uzyskanych w trakcie rozmowy z Prezydentem, które następnie przekazał Zastępcy Prezydenta.

(dowód: pismo z 16.07.2019 r. wraz z załącznikami k. 69-77)

Powodowi nie zlecono opracowania i przedstawienia koncepcji polityki zarządzania Urzędem Miasta w R., realizacji konkretnych jej postulatów.
Wszelkie decyzje i zarządzenia Prezydenta, zostały przez powoda wykonane. W tym m.in. zarządzenie nr (...) z 23 listopada 2018 roku w związku ze zmianą zakresu nadzoru sprawowanego przez I i II zastępcę nad działaniami poszczególnych jednostek organizacyjnych Urzędu i jednostek organizacyjnych miasta, zarządzenie nr (...) z 14 stycznia 2019 roku w związku z koniecznością dokonania aktualizacji zapisów dotyczących zadań realizowanych przez poszczególne jednostki organizacyjne Urzędu, zarządzenie nr (...) z 31 stycznia 2019 roku w związku ze zmianą jednostki organizacyjnej Urzędu odpowiedzialnej za realizację zagadnień dotyczących Miejskiego Systemu Informacji Przestrzennej, zarządzenie nr (...) z 16 maja 2019 roku w związku z dokonaniem aktualizacji zapisów dotyczących zasad podpisywania dokumentów i korespondencji oraz z rezygnacją z utrzymywania w Urzędzie Systemu Zarządzania Jakością wg normy PN-EN ISO 9001, zarządzenie nr (...) z 3 lipca 2019 roku w związku z powierzeniem nadzoru nad realizacją zadań z zakresu kultury, sportu, turystyki i rekreacji oraz ochrony zabytków I Zastępcy Prezydenta Miasta, zarządzenie nr (...) z 28 grudnia 2020 roku w związku z podjęciem decyzji o wyodrębnieniu ze struktury Wydziału (...) stanowiska ds. architektury i przestrzeni miasta oraz ze struktury Wydziału (...) stanowiska ds. ochrony zabytków – Miejskiego Konserwatora Zabytków i przekształceniu w stanowisko podległe bezpośrednio Prezydentowi Miasta oraz utworzeniu Wydziału (...) przekształceniu Wydziału (...) w Biuro Prezydenta Miasta, zmianie nazwy Wydziału (...) , (...) na Wydział (...), zarządzenie nr (...) z 8 stycznia 2021 roku w związku z podjęciem decyzji o zmianie nadzoru sprawowanego przez Zastępców Prezydenta w stosunku do Wydziału (...) oraz Wydziału (...)

(dowód: zarządzenia Prezydenta Miasta R. wraz z załącznikami k. 142-202, zeznania B. G. k. 249-250, zeznania K. Ż. k. 250-251)

Powód w całym okresie pracy zawodowej nigdy nie był karany karami porządkowymi. Powód uczestniczył w naradach co miesiąc po sesji Rady z udziałem Prezydenta. Powód widywał się z Prezydentem w razie potrzeby i nie był z nim w sporze. Prezydent nie omawiał z powodem spraw organizacyjnych. Nie mówił o wizji i nie przedstawiał jakie powód miał zadania realizować. Zarówno Prezydent ani żaden z jego zastępców nie wskazywali powodowi, że nienależycie wypełniał swoje obowiązki, nie realizował ich wizji, czy się nieprawidłowo zachowywał. Nie zwracano mu uwagi na problemy w komunikacji. Do obowiązków powoda nie należało tworzenie wizji rozwoju miasta, lecz dbanie o sprawne działanie Urzędu, aby móc realizować to co nakładał ustawodawca, uchwały Rady Miasta, albo Prezydent. Prezydent przed wręczeniem wypowiedzenia nie rozmawiał z powodem na temat rozwiązania umowy czy zakończenia współpracy. 2 dni przed wręczeniem wypowiedzenia Prezydent zlecił powodowi zajmowanie się sprawami wyborczymi.

(dowód: przesłuchanie powoda T. K. k. 80-82)

W dniu 31 lipca 2019 roku Prezydent wręczył powodowi wypowiedzenie umowy
o pracę z zachowaniem ostatecznie czteromiesięcznego okresu wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia został wydłużony (z trzech do czterech miesięcy) na wniosek powoda. Powód wystąpił z wnioskiem z uwagi na koordynację przygotowań do wyborów do Parlamentu Europejskiego, oraz pozostawanie w tym czasie zastępcy powoda na urlopie wypoczynkowym.

Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano brak zaufania pracodawcy względem powoda polegający na tym, że powód nie współpracował z Prezydentem
i władzami urzędu w kierunku wypracowania nowej struktury jednostki, a w konsekwencji brak możliwości podziału zadań zgodnie z predyspozycjami osobistymi Prezydenta i jego Zastępców, brak dobrej komunikacji między Prezydentem, a Sekretarzem oraz trudność komunikacji Sekretarza w obszarze pracowniczym tj. nieumożliwianie pracownikom prezentowania indywidualnych stanowisk pracodawcy. Podkreślono także, iż postawa prezentowana przez powoda uniemożliwia zarządzanie Urzędem na przyszłość i stanowi barierę w realizacji kolejnych zmian organizacyjnych Urzędu i realizowania założeń przyjętych w programie wyborczym.

Prezydent poza odczytaniem wypowiedzenia nie wyjaśnił szczegółowo podstaw zwolnienia. Obecni zastępcy Prezydenta również nie rozmawiali z powodem na temat przyczyny wypowiedzenia.

(dowód: rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem k. 11, częściowo zeznania D. K. k. 230-231, przesłuchanie powoda T. K. k. 80-82, przesłuchanie za pozwanego D. P. k. 262-263)

Po złożeniu wypowiedzenia umowy o pracę pozwany ogłosił konkurs na stanowisko Sekretarza Urzędu Miasta w R.. Obecnie proces rekrutacji został zawieszony. Powód na mocy wyroku zaocznego przystąpił do pracy 2 listopada 2020 roku. Powodowi przywrócono wszystkie upoważnienia. Od 1 czerwca 2021 roku odebrano powodowi upoważnienia i poinformowano go, że ma nowy zakres czynności. W nowym zakresie czynności wskazano dwa merytoryczne zadania tj. wykonywanie poleceń prezydenta oraz analiza zapotrzebowania na szkolenia. Powód miał się spotkać z Prezydentem by doprecyzować te zadania, ale do spotkania nie doszło.

(dowód: zeznania D. K. k. 230-231, przesłuchanie powoda T. K. k. 261v-262)

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania, które nie budziły wątpliwości Sądu,
co do swej wiarygodności, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary. Strony postępowania także ich nie kwestionowały. Nadto ustalenia faktyczne Sąd poczynił także
na podstawie zeznań świadków i powoda, które korespondowały ze sobą i się uzupełniały.

Sąd nie czynił jednak ustaleń faktycznych na podstawie przedłożonych do akt sprawy przez stronę powodową artykułu dotyczącego zwolnienia Wiceprezydenta M. F., bowiem kwestia owego rozwiązania stosunku pracy i okoliczności im towarzyszących nie ma żadnego znaczenia dla wydania rozstrzygnięcia w niniejszym postępowaniu. Sąd także
nie wziął pod uwagę zeznań świadka I. W., bowiem świadek nie posiadała żadnych informacji istotnych w niniejszym postępowaniu, nie współpracowała bezpośrednio z powodem i nie wiedziała jak układała się praca na linii Sekretarz-Prezydent Miasta R..

Odnośnie zeznań świadka D. K. (będącego zastępcą Prezydenta Miasta R.) oraz zeznań złożonych za pozwanego przez Prezydenta D. P. Sąd dał im wiarę jedynie w zakresie w jakim korelowały z pozostałymi dowodami zebranymi w sprawie. Podkreślić należy, że obie te osoby z racji pełnionych funkcji reprezentowały pozwanego, a tym samym należy uznać, iż ich zeznania są de facto „jedynie” twierdzeniami strony pozwanej, na której spoczywał ciężar dowodowy w niniejszej sprawie. Dodać należy, że Prezydent D. P. wskazał, iż kwestią zmian organizacyjnych w wydziale edukacji, kultury, sportu i turystyki zajmował się jego zastępca D. K., który składał mu relacje w tym zakresie, natomiast Prezydent nie był bezpośrednim świadkiem czy uczestnikiem spotkań odnośnie wypracowywania projektu zmian organizacyjnych. Co więcej świadek D. K. zeznał, że do podziału w wymienionym wydziale dążył I zastępca Prezydenta F., który miał się mu żalić na powoda. Tym samym również świadek D. K. o pracy powoda w tym zakresie miał jedynie wiedzę pośrednią, przekazaną przez I zastępcę F., którego jednakże strona pozwana nie powołała na świadka. Nadto, wskazać należy, że zeznania D. K. i D. P. były bardzo ogólnikowe i w dużej mierze opierały się na ich odczuciach, ocenach powoda, a nie wskazaniach faktów.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd uznał, że rozstrzygnięcie wydane w wyroku zaocznym z 15 października 2020 roku znajduje potwierdzenie
w przedłożonych przez strony dowodach i utrzymał tenże wyrok zaoczny w mocy stosowanie do art. 347 k.p.c.

Na podstawie art. 5 § 1 ustawy z 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych w urzędzie gminy, starostwie powiatowym i urzędzie marszałkowskim tworzy się odpowiednio stanowisko sekretarza gminy, powiatu i województwa, zwanego dalej "sekretarzem". Sekretarz nie ma prawa tworzenia partii politycznych ani przynależności do nich (§ 5). Sekretarz podlega bezpośrednio kierownikowi urzędu (§3). Stanowisko Sekretarza zostało utworzone, zgodnie z art. 1 ww. ustawy, w celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego i bezstronnego wykonywania zadań publicznych przez samorząd terytorialny.

Na podstawie art. 53 § 1 ww. ustawy, z dniem wejścia w życie ustawy dotychczasowe stosunki pracy osób zatrudnionych na podstawie powołania innych niż osoby wymienione w art. 4 ust. 1 pkt 2 przekształcają się w stosunki pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, chyba że odrębne przepisy przewidują nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania.

Zgodnie z treścią art. 32 § 1 k.p. każda ze stron może rozwiązać umowę o pracę
za wypowiedzeniem. Jak stanowi przepis art. 45 § 1 k.p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy
o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka
o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka wyłącznie o odszkodowaniu. Wyjątek stanowią osoby podlegającej szczególnej ochronie przed zwolnieniem.

Jednocześnie, zgodnie z art. 30 § 3 k.p. oświadczenie każdej ze stron
o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić
na piśmie. Nadto, na mocy § 4 w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy, a zgodnie
z § 5 w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.

Wadliwość wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony zachodzi zarówno wówczas, gdy wypowiedzenie zostało dokonane z naruszeniem wymagań przewidzianych przepisami prawa pracy, jak i wówczas, gdy wypowiedzenie było nieuzasadnione. Naruszenie art. 30 § 4 k.p. ma miejsce wówczas, gdy pracodawca w ogóle nie wskazuje przyczyny wypowiedzenia lub gdy jest ona niedostatecznie konkretna, a przez to niezrozumiała dla pracownika i nieweryfikowalna (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2015 r. I PK 140/14).

Bezspornym jest, iż pozwany dochował od strony formalnej trybu wypowiedzenia warunków pracy określonego przepisami prawa pracy, bowiem dokonał tych czynności
na piśmie, zastosował właściwy okres wypowiedzenia (na wniosek powoda nawet dłuższy niż wynikający z przepisów prawa), wskazał przyczyny, pouczył powoda o prawie i sposobie odwołania do sądu pracy. W niniejszej sprawie wypowiedzenie spełnia zatem wszystkie wymogi formalne, wobec czego zasadne stało się jego zbadanie pod względem merytorycznym tj. ustalenie jego zasadności.

Ugruntowane orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, że ocena zasadności wypowiedzenia umowy o pracę powinna być dokonywana przez sąd w granicach przyczyn podanych pracownikowi przez pracodawcę (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1998 r., I PKN 434/98). Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę wskazana pracownikowi musi być rzeczywista, konkretna i prawdziwa. Spoczywający na pracodawcy z mocy art. 30 § 4 k.p. obowiązek wskazania przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony ma nie tylko charakter formalny, ale jest związany z oceną zasadności dokonanego wobec pracownika wypowiedzenia. Z tego powodu przyczyna wypowiedzenia powinna być skonkretyzowana, co nie oznacza jedynie obowiązku wyczerpującego powołania wszystkich okoliczności, które stały się podstawą podjęcia przez pracodawcę decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy. Konkretność przyczyny wypowiedzenia polega nie tyle na jej opisaniu w sposób szczegółowy, co na precyzyjnym wskazaniu tych okoliczności, które są przyczyną wypowiedzenia, ponieważ w przypadku ewentualnej kontroli sądowej ta właśnie skonkretyzowana przyczyna będzie podstawą oceny, czy wypowiedzenie było uzasadnione. Skonkretyzowana przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę powinna być znana pracownikowi najpóźniej z chwilą otrzymania pisma wypowiadającego umowę. Podstawy wypowiedzenia muszą także spełniać postulat zrozumiałości dla powoda.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy w pierwszej kolejności należy wskazać, iż przyczyny wskazane w wypowiedzeniu są zbyt ogólne, a tym samym niejasne. Wprawdzie pozwany skonkretyzował je w toku postępowania sądowego, jednakże nastąpiło to po czasie, gdyż pracownik najpóźniej w chwili otrzymania wypowiedzenia powinien dokładnie wiedzieć z jakiego powodu został zwolniony. Powód, aż do czasu niniejszego postępowania tak naprawdę nie wiedział co zarzuca mu pracodawca. W wypowiedzeniu poza ogólnikowym stwierdzeniem utraty zaufania poprzez brak współpracy i złą komunikację nie zawarto ani konkretnych sytuacji, ani konkretnych przypadków takiego zachowania powoda o tym świadczących, a co więcej pracodawca ustnie także nie wyjaśnił tego powodowi. Strona pozwana jako pracodawca powinna wpierw podjąć wszelkie działania zmierzające do wyjaśnienia sytuacji, wskazać pracownikowi popełniane błędy lub bierne zachowanie oraz wskazać wskazówki współpracy. W niniejszej sprawie tak się nie stało. Prezydent Miasta nie zaprosił powoda na jakąkolwiek rozmowę w celu poprawy ich współpracy, nie przedstawił swoich oczekiwań, lecz dokonał rozwiązania z powodem umowy o pracę.

Co więcej nawet biorąc pod uwagę skonkretyzowane przyczyny to należy uznać, iż były one nieprawdziwe i nie uzasadniały złożenia wypowiedzenia. Nie sposób bowiem uznać, iż pozwany miał rzeczywiste, obiektywne powody do utraty zaufania do powoda. Przeprowadzone w tej sprawie postępowanie dowodowe nie wykazało jakoby postawa powoda była przeciwna i uniemożliwiała wdrożenie nowej organizacji Urzędu zgodnie z właściwościami podziału zadań między Zastępcami, programem wyborczym oraz predyspozycjami osobistymi Zastępców, jak i samego Prezydenta Miasta R.. Wskazać należy, iż powód wykonał i wdrożył wszystkie zarządzenia Prezydenta odnośnie zmian w Urzędzie i wszystkie pozostałe polecenia, na co przedłożył szereg dokumentów – zarządzeń, czego strona pozwana nie kwestionowała. Wskazać należy, iż do zadań sekretarza należy wspieranie Prezydenta i przedstawianie różnych możliwości rozwiązania problemu (w tym przypadku podziału wydziału, co powód uczynił), natomiast ostateczna decyzja i wybór w tym zakresie należą do Prezydenta.

Powodem rozwiązania umowy o pracę było: brak zaufania pracodawcy względem powoda, brak dobrej komunikacji między Prezydentem, a Sekretarzem, trudność komunikacji Sekretarza w obszarze pracowniczym, postawa prezentowana przez powoda uniemożliwiała zarządzanie Urzędem na przyszłość i stanowiła barierę w realizacji kolejnych zmian organizacyjnych Urzędu i realizowania założeń przyjętych w programie wyborczym.

Należy zauważyć, że na podstawie z art. 24 ustawy o pracownikach samorządowych, do podstawowych obowiązków pracownika samorządowego należy dbałość o wykonywanie zadań publicznych oraz o środki publiczne, z uwzględnieniem interesu publicznego oraz indywidualnych interesów obywateli (§1). Ponadto do obowiązków pracownika samorządowego należy w szczególności: przestrzeganie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i innych przepisów prawa, wykonywanie zadań sumiennie, sprawnie i bezstronnie, udzielanie informacji organom, instytucjom i osobom fizycznym oraz udostępnianie dokumentów znajdujących się w posiadaniu jednostki, w której pracownik jest zatrudniony, jeżeli prawo tego nie zabrania, dochowanie tajemnicy ustawowo chronionej, zachowanie uprzejmości i życzliwości w kontaktach z obywatelami, zwierzchnikami, podwładnymi oraz współpracownikami, zachowanie się z godnością w miejscu pracy i poza nim, stałe podnoszenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych (§2).

Dodatkowo na podstawie art. 25 ww. ustawy, do obowiązków pracownika samorządowego należy sumienne i staranne wykonywanie poleceń przełożonego (§1). Jeżeli pracownik samorządowy jest przekonany, że polecenie jest niezgodne z prawem albo zawiera znamiona pomyłki, jest on obowiązany poinformować o tym na piśmie swojego bezpośredniego przełożonego. W przypadku pisemnego potwierdzenia polecenia pracownik jest obowiązany je wykonać, zawiadamiając jednocześnie kierownika jednostki, w której jest zatrudniony (§2). Pracownik samorządowy nie wykonuje polecenia, jeżeli jest przekonany, że prowadziłoby to do popełnienia przestępstwa, wykroczenia lub groziłoby niepowetowanymi stratami, o czym niezwłocznie informuje kierownika jednostki, w której jest zatrudniony (§3).

W rozpoznawanej sprawie wskazać należy, iż powód wykonał i wdrożył wszystkie zarządzenia Prezydenta odnośnie zmian w Urzędzie i wszystkie pozostałe polecenia, na co przedłożył szereg dokumentów – zarządzeń, czego strona pozwana nie kwestionowała. Pozwany nie wykazał, że faktycznie postawa powoda była na tyle kategoryczna i odmienna jakoby nie dało się wprowadzić planowanych zmian. Zastępca Prezydenta D. K. nie potwierdził w swoich zeznaniach tych okoliczności. Zwrócić trzeba bowiem uwagę na to, że wskazywał on, iż reorganizacja była przede wszystkim pomysłem M. F., który nie jest już Zastępcą Prezydenta, a to on miał w rzeczywistości skarżyć się na postawę i brak zaangażowania powoda. Okoliczność to w żaden inny sposób nie została wykazana. Nie można też przyjąć, że powód nie angażował się w pracę i nie współpracował z Zastępcami w celu wdrożenia zmian skoro, jak przyznał świadek D. K., nie odbywały się cykliczne spotkania w tym zakresie (najprawdopodobniej takowe odbyły się jedynie dwukrotnie). Przyznał on także, iż powód nigdy nie unikał kontaktów, czy rozmów w kwestiach służbowych i wszelkie sprawy były na bieżąco konsultowane. Zastępca Prezydenta przyznał, że o swojej koncepcji rozwoju i pracy Urzędu nie rozmawiał bezpośrednio z powodem, a z pozostałymi Zastępcami i Prezydentem, przy czym nigdy nie polecał przekazania tych danych powodowi i nie miał wiedzy, aby faktycznie takie szczegółowe dane były przez pozostałych Zastępców powodowi udzielane. Nigdy nie był też świadkiem podawania takich informacji powodowi. Zeznania świadka tak naprawdę uwidaczniają, iż nie orientował się w istocie jak wygląda współpraca w Urzędzie z Sekretarzem i to on sam nie dążył do wzmożenia współpracy z powodem. Świadczy o tym, także fakt, że rzadko powoda widywał. Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę nie sposób czynić powodowi zarzutu, braku należytej współpracy i braku angażowania się w obowiązki służbowe skoro sami Zastępcy nie współpracowali i nie kontaktowali się z Sekretarzem.

Zgodnie z art. 27 § 1 i 3 ustawy o pracownikach samorządowych, pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, podlega okresowej ocenie, zwanej dalej "oceną". Ocena dotyczy wywiązywania się przez pracownika samorządowego z obowiązków wynikających z zakresu czynności na zajmowanym stanowisku oraz obowiązków określonych w art. 24 i art. 25 ust. 1.

Na uwagę Sądu zasługuje fakt, że ani Prezydent ani jego Zastępcy tak naprawdę nie mieli zastrzeżeń do pracy powoda i sposobu komunikacji skoro przez cały okres w żaden sposób tego nie wyrazili, nie upomnieli go i nie nawiązywali do tych kwestii. Gdyby bowiem faktycznie powód przeszkadzał, czy utrudniał w realizacji reorganizacji, bądź nie kontaktował się i nie współpracował z władzami to z całą pewnością znalazłoby to odzwierciedlenie w ocenie jego pracy – upomnieniach, czy rozmowach dyscyplinujących. Należy wskazać, że powód jako Sekretarz Miasta z uwagi na swoje wieloletnie doświadczenie zawodowe i współpracę z wieloma Prezydentami z różnych opcji politycznych był bezstronny i doradzał Prezydentom. Powód podczas tak długiego stażu pracy był dobrym i wartościowym pracownikiem, świadczą o tym zeznania byłego Prezydenta M. L., który jednocześnie wskazał, że nie zawsze zgadzał się z powodem oraz znajdujące się w aktach osobowych pozytywne oceny poprzednich Prezydentów. Świadek M. L. wskazał, iż nigdy sporów interpersonalnych z udziałem powoda nie było, a współpraca układała się poprawnie. Również świadek B. G. pracująca z powodem od około 19 lat nie wskazała na żadne przyczyny uniemożliwiające współpracę z powodem. Co prawda świadek K. Ż. wskazał, że były opóźnienia we wdrożeniu zmian organizacyjnych, jednakże zeznania te nie wskazują, iż była to wina powoda,
a z zeznań wynika bezsprzecznie, że zmiany te zostały ostatecznie wprowadzone. Nawiązując zaś do jednostkowej sytuacji przedstawionej przez ww. świadka dotyczącej wprowadzenia oprogramowania komputerowego nie sposób uznać jakoby uniemożliwiał on prezentowanie swoich pomysłów i stanowisk innym pracownikom. Zeznania te świadczą wręcz o tym, że nawet jeśli powód z jakichkolwiek przyczyn nie był zainteresowany wdrożeniem tego oprogramowania to pracownik miał możliwość zgłoszenia go Prezydentowi, co też uczynił i uzyskał zgodę. Nie można więc czynić powodowi zarzutu ograniczania innych pracowników.

Zgodnie z art. 29 § 1 ww. ustawy, pracownicy samorządowi uczestniczą w różnych formach podnoszenia wiedzy i kwalifikacji zawodowych. Powód za zaangażowanie w pracy i wykonywanie jej ze starannością i sumiennością otrzymywał liczne nagrody pieniężne. Uczestniczył w szkoleniach i kursach w celu podnoszenia kwalifikacji. Warto podkreślić, że przyczynił się do rozwinięcia współpracy z czeskim partnerskim miastem O., do wprowadzenia obowiązku elektronicznego obiegu dokumentów, do wprowadzenia informatyzacji w Urzędzie, do wprowadzenia badania satysfakcji pracowników i klientów, wartościowania stanowisk pracy, własny system wynagradzania, do wprowadzenia intranetu, w którym każdy z pracowników mógł pobrać dokumenty lub zapoznać się z informacjami, do wprowadzenia polityki zarządzania zasobami ludzkimi. Skoro wprowadzone zmiany funkcjonują, to nie można przyjąć, że postawa powoda zagraża w przyszłości realizacji dalszych zmian i koncepcji władz wynikających z programu wyborczego.

W ocenie Sądu, jeśli powód nie podzielał postulowanych zmian i jego koncepcja różniła się od koncepcji wyrażonej przez Zastępców Prezydenta, czemu dał wyraz w swojej opinii, nie można uznać tego automatycznie za uzasadnienie utraty zaufania. Jak wskazał świadek M. L., Sekretarz ma także służyć własną radą, co konsekwentnie podzielał pozwany w toku postępowania. W rezultacie wyrażenie własnej opinii, która jest odmienna nie może stanowić uzasadnionej przyczyny do wypowiedzenia umowy o pracę, tym bardziej, że wszelkie czynności (zgodnie z wizją i koncepcją Prezydenta oraz Zastępców) zostały ostatecznie wprowadzone w życie. Od pracowników obejmujących wyższe stanowiska, którzy odpowiadają za prawidłowy tok pracy, wymaga się inwencji i zaangażowania. Pracownicy Ci mają prawo doradzać i wyrazić własny pogląd w danej sprawie o ile mieści się on w granicach dozwolonej i kulturalnej krytyki, a co właśnie miało miejsce w tym przypadku. Należy wskazać, że Prezydent D. P. został mianowany w 2018 roku, trudno więc przyjąć, by w tak krótkim czasie (ok. 1 roku) mógł stracić do powoda zaufanie. Ponadto z przesłuchania D. P. wynika, iż tak naprawdę oceniając postawę powoda opierał się na relacjach swoich zastępców. Nie pamiętał, czy sporządzano notatki z rozmów z naczelnikami, czy zastępcami. Ponadto nie potrafił podać dokładnej daty utraty zaufania wobec powoda. Nie potrafił wskazać, czy naczelnik Oddziału (...) mógł funkcjonować w latach 1996 -1998 gdy była inna struktura. Nie potrafił też wskazać, czy przy zmianie zakresu czynności powoda pouczono go o możliwości odwołania się. Odnośnie podziału wydziału Prezydent nie rozmawiał na ten temat z powodem, nie zwracał mu uwagi w tym zakresie, pozostawił to Zastępcy. W ocenie Sądu przed podjęciem decyzji odnośnie rozwiązania umowy o pracę z tak doświadczonym i wieloletnim pracownikiem jak powód w oparciu o utratę zaufania pozwany powinien uprzednio porozmawiać na ten temat z powodem i umożliwić mu przedstawienie jego stanowiska.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, iż utrata zaufania do pracownika może stanowić przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę, jeżeli znajduje oparcie w przesłankach natury obiektywnej oraz racjonalnej i nie jest wynikiem arbitralnych ocen lub subiektywnych uprzedzeń. Wynika z tego, że nie tyle istotna jest sama utrata zaufania pracodawcy do pracownika, co przyczyny, które ją spowodowały. W przedmiotowej sprawie okoliczności takie nie zaistniały, skoro powód realizował wszystkie swoje obowiązki i to w sposób prawidłowy. Natomiast ewentualne subiektywne uprzedzenia co do osoby pracownika nie mogą uzasadniać obiektywnie utraty zaufania.

Mając na uwadze cały zebrany w sprawie materiał dowodowy oraz zeznania świadków jak i stron zasadnym jest przywrócenie powoda do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy, w ocenie Sądu, nie zachodzą okoliczności skutkujące uznaniem, że uwzględnienie żądania powoda przywrócenia do pracy jest niemożliwe lub niecelowe.

Po wydaniu wyroku zaocznego powód wyraził gotowość do pracy i stawił się do niej
i od tego czasu konsekwentnie realizuje swoje obowiązki służbowe i podtrzymuje żądanie przywrócenia do pracy. W tym czasie pozwany nie zgłosił także żadnych obiekcji, co do sposobu wykonywanej przez niego pracy. Sam fakt, że wcześniej został wyznaczony konkurs na stanowisko sekretarza Urzędu Miasta w R. nie powoduje, że przywrócenie powoda jest możliwe. Pracodawca musiał się liczyć z taką możliwością, a wobec faktu iż konkurs jest zawieszony i powód świadczy pracę na dotychczasowym stanowisku to przywrócenie do pracy jest celowe i możliwe.

Wyrokiem z 23 listopada 2021r. Sąd utrzymał w mocy wyrok zaoczny w punktach 1, 2, 4 i 5.

Wobec wadliwości wypowiedzenia Sąd, stosownie do art. 45 § 1 k.p., orzekł o przywróceniu powoda do pracy na poprzednich warunkach (pkt 1 wyroku zaocznego).

O żądaniu wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy Sąd orzekł na podstawie art. 47 k.p., zasądzając wynagrodzenie za okres miesiąca, gdyż pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące - nie więcej niż za 1 miesiąc (pkt 2 wyroku zaocznego).

Pracownik może dochodzić jednym pozwem przywrócenia do pracy i zasądzenia wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy. W takim przypadku mamy do czynienia
z przedmiotową kumulacją roszczeń. Do roszczenia o przywrócenie do pracy stosuje się art. 23 ¹ k.p.c., zgodnie z którym wartość przedmiotu sporu stanowi, przy umowach na czas określony – suma wynagrodzenia za pracę za okres sporny, lecz nie więcej niż za rok, a przy umowach na czas nieokreślony – za okres jednego roku. Z kolei do obliczenia wartości przedmiotu sporu dla roszczenia o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy ma zastosowanie art. 19 § 1 k.p.c., ponieważ roszczenie to ma charakter pieniężny, gdzie dochodzona kwota stanowi wartość przedmiotu sporu.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 kpc. Na koszty postępowania zasądzone na rzecz powoda od pozwanego składa się uiszczona opłata od pozwu w wysokości 5.861 zł (ustalona zgodnie z art. 35 ust. 1 w zw. z art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 27.04.2020 o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Dz.U.2020.755), którą powód uiścił w całości, kwota 180 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie o przywrócenie do pracy (ustalona zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 05.11.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie Dz.U.2015.1800) oraz kwota oraz kwota 1.350 zł ustalona zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 05.11.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie Dz.U.2015.1800 z tytułu zastępstwa procesowego w sprawie o wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.

Sędzia Sonia Lasota-Zawisza